Ustalenie, czy Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy... - Interpretacja - null
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Ustalenie, czy Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy Transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
1 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 22 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy Transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ww. wniosek uzupełnili Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 października 2024 r. (data wpływu 21 października 2024 r.).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowany będący stroną postępowania:
X sp. z o.o.
(…..);
2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
Y sp. z o. o.
(….).
Opis stanu faktycznego
X sp. z o.o. (dalej: „Zbywca”, „Sprzedający”) jest polskim rezydentem podatkowym, który podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu CIT w Polsce. Sprzedający prowadzi działalność w zakresie (…).
Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy (…), której centrala znajduje się w (….) (…) (dalej: „Grupa X”). Grupa X prowadzi działalność w zakresie (…).
Y sp. z o. o. (dalej: „Nabywca”, „Kupujący”) należy do międzynarodowej grupy (…), której centrala znajduje się w (…) (dalej: „Grupa Y”). Grupa Y prowadzi działalność w zakresie (…).
Zarówno Zbywca jak i Nabywca są czynnymi podatnikami VAT zarejestrowanymi w Polsce.
W Polsce do czasu Transakcji (zdefiniowanej w dalszej części Wniosku) w ramach X funkcjonowały dwie jednostki:
1.Pierwsza - świadcząca usługi w zakresie(…) , zlokalizowana w (…) (pod adresem: ….- tj. pod obecnym adresem siedziby Nabywcy),
2.Druga - świadcząca pozostałe usługi w zakresie działalności X tj. usługi polegające na (…), zlokalizowana w (…) (pod adresem:….., tj. obecnym adresem siedziby Zbywcy).
W strukturze organizacyjnej poszczególne ww. jednostki wydzielone były jako odrębne placówki z określoną dla nich wewnętrzną strukturę organizacyjną. Każda z placówek realizowała swoje odrębne zadania i posiadała samodzielność w podejmowaniu decyzji. Ponadto każda z nich prowadziła ewidencje pozwalające ustalić odrębnie dla każdej jednostki przychody i koszty, aktywa i pasywa w tym zapasy, środki trwałe oraz przyporządkować jej należności i zobowiązania.
Powyższy podział - poza różnym zakresem działalności obu jednostek - wynikał również z faktu nabycia przez Grupę X w (…) na mocy globalnej umowy części działalności funkcjonującej pod nazwą „….”. Z tego też względu ta część działalności funkcjonowała przez lata odrębnie w ramach Grupy X nie tylko w (…), ale również w (….) oraz w (…).
W dniu (…) w (…) została zawarta wielostronna umowa między spółkami z Grupy X oraz spółkami z Grupy Y (dalej: „Umowa Ramowa”), na mocy której:
- Spółka z Grupy X (….) z siedzibą w (…) zobowiązała się sprzedać prowadzone przez siebie w (…) przedsiębiorstwo na rzecz innej spółki z Grupy X (….), a następnie sprzedać wszystkie udziały w tej drugiej spółce na rzecz spółki z grupy Y z siedzibą w (…) (….) („Sprzedaż Udziałów”),
- Spółka z Grupy X z siedzibą w (…) (….) zobowiązała się sprzedać prowadzone przez siebie w (…) przedsiębiorstwo funkcjonujące w (…) pod nazwą „….” na rzecz Spółki z Grupy Y z siedzibą w (…) (….) („Sprzedaż Przedsiębiorstwa”),
- Sprzedający zobowiązał się sprzedać zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa w Polsce funkcjonującą pod nazwą „….” (dalej „ZCP”) na rzecz Kupującego (dalej: „Sprzedaż ZCP”).
Zgodnie z treścią Umowy Ramowej:
- za Sprzedaż Udziałów, Sprzedaż Przedsiębiorstwa oraz Sprzedaż ZCP została określona zbiorcza cena alokowana (według określonych procentowo proporcji) odpowiednio na: cenę za Sprzedaż Udziałów, cenę za Sprzedaż Przedsiębiorstwa, cenę za Sprzedaż ZCP,
- umowa Sprzedaży Udziałów, umowa Sprzedaży Przedsiębiorstwa oraz umowa Sprzedaży ZCP miały zostać zawarte w dniu (….)
Oprócz Umowy Ramowej została zawarta również odrębna umowa („Umowa Przejściowa”), na mocy której X zobowiązała się do zapewnienia, że Sprzedający już po Transakcji Sprzedaży ZCP będzie świadczył określone usługi umożliwiające kontynuację prowadzenia działalności ZCP w tzw. okresie przejściowym, tj. przez określony czas od daty dokonania Transakcji (pomoc w zakresie wsparcia IT, finansów, kontaktów z klientami oraz innych kwestiach wymagających wiedzy Sprzedającego).
W konsekwencji sprzedaż ZCP przez Zbywcę na Nabywcę została dokonana poprzez zawarcie w dniu (…) (dalej: „Transakcja”) pisemnej umowy sprzedaży (dalej: „Umowa Sprzedaży ZCP”). Transakcją objęto składniki majątkowe i niemajątkowe związane z działalnością ZCP, należące do Sprzedającego (dalej: „Przeniesione elementy”).
Zgodnie z treścią Umowy Sprzedaży ZCP w skład ZCP będącego przedmiotem Transakcji weszły:
- prawa wynikające z umów, których stroną jest Sprzedający, w tym umów:
- najmu nieruchomości, w której jest prowadzona działalność ZCP,
- umów z osobami współpracującymi z ZCP na podstawie umów cywilnoprawnych,
- umów dotyczących usług inżynieryjnych,
- umowy dotyczącej wynajmu pracowników przez ZCP od innej spółki;
- zobowiązania wynikające z ww. umów związanych z działalnością ZCP, wyłącznie w zakresie, w jakim te zobowiązania staną się wymagalne po dniu dokonania Transakcji lub będą wynikać ze zdarzeń występujących po dniu dokonania Transakcji;
- wyposażenie i inne środki trwałe, w tym pojazdy, meble i sprzęt komputerowy, inwestycje w wynajmowanej nieruchomości;
- zobowiązania wynikające ze stosunku pracy pracowników przejętych przez Kupującego w trybie art. 231 kodeksu pracy;
- prawa własności intelektualnej;
- baza danych klientów, w tym informacje o statusie klienta, nazwę firmy, adres firmy, numer NIP, numer telefonu klientów oraz warunki handlowe dotyczące współpracy z klientami;
- księgi, akta, rejestry i inne dokumenty Sprzedającego dotyczące ZCP;
- roszczenia i wierzytelności Sprzedającego wobec osoby trzeciej związane działalnością ZCP (np. prawa z gwarancji i rękojmi);
- inne elementy związane z ZCP niewymienione wprost w Umowie Sprzedaży ZCP związane z działalnością ZCP.
W ramach transakcji doszło do przejęcia przez Kupującego pracowników nabytego ZCP trybie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465; dalej: „KP”). Wraz z przejściem pracowników przeniesione zostały umowy o pracę wraz z wynikającymi z tych umów prawami, obowiązkami, wierzytelnościami i zobowiązaniami oraz niezrealizowanymi zobowiązaniami z tytułu wypłaty pensji, wynagrodzeń, nagród oraz wszelkich innych świadczeń, które stały się należne po dacie dokonania Transakcji.
Strony uzgodniły, iż Nabywca zobowiązany będzie do wypłaty pracownikom wszelkich świadczeń przysługujących im na podstawie przepisów prawa oraz umów, a należnych po dacie dokonania Transakcji. Sprzedający zobowiązał się do przekazania Nabywcy środków zgromadzonych w ramach utworzonego przez Sprzedającego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz Pracowniczych Planów Kapitałowych.
Stosunek pracy pracowników przeszedł automatycznie ze Sprzedającego na Kupującego ze skutkiem od daty Transakcji z mocy prawa. Ponadto zgodnie z Umową Ramową wszelkie akta osobowe przenoszonych pracowników oraz inna dokumentacja związana z warunkami ich zatrudnienia zostanie przekazana Kupującemu przez Sprzedającego po dacie Transakcji.
W chwili dokonania Transakcji z ZCP współpracowały również osoby świadczące usługi na rzecz ZCP na podstawie umów cywilnoprawnych oraz kontraktów B2B. Takie umowy cywilnoprawne zostały również przeniesione przez Sprzedającego na Kupującego w ramach Transakcji.
Nabywca przejął prawa i zobowiązania Spółki wynikające ze zdarzeń zaistniałych po nabyciu przez Kupującego ZCP na podstawie cesji umów zawartych wcześniej przez Sprzedającego z kontrahentami lub na podstawie umów o przejęciu długu. Powyższe przeniesienie nastąpiło zgodnie art. 509 i 519 ustawy z dnia 1 stycznia 1965 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.; dalej: „KC”). Skuteczność cesji została uzależniona od zgody poszczególnych kontrahentów, które to strony uzyskały jeszcze przed dokonaniem Transakcji. W przypadku niewyrażenia zgody na przeniesienie umowy Kupujący zobowiązał się do wykonywania praw i obowiązków wynikających z takich umów w imieniu i na rzecz Sprzedającego.
Sprzedający nie był właścicielem żadnych nieruchomości. Działalność ZCP była prowadzona w lokalu niebędącym własnością Sprzedającego, lecz był on wynajmowany Sprzedającemu na podstawie umowy najmu zawartej na czas nieokreślony, prawa, z której zostały przeniesione przez Sprzedającego na Kupującego w ramach Transakcji. Nieruchomość ta była i jest wykorzystywana przez ZCP na potrzeby prowadzenia działalności ZCP.
Ponadto w związku z zawarciem Umowy Sprzedaży ZCP, Kupujący nabył od Sprzedającego (na podstawie odrębnej umowy sprzedaży) samochody wykorzystywane do prowadzenia działalności ZCP.
Jednocześnie Sprzedający w chwili dokonania Transakcji przeniósł na Kupującego wszelkie prawa własności intelektualnej do utworów, wzorów przemysłowych, wynalazków, dokumentacji technicznej, koncepcji, ulepszeń, analiz i rozwiązań nabytych od pracowników ZCP oraz innych osób na podstawie umowy B2B lub innej umowy cywilnoprawnej bez żadnych ograniczeń terytorialnych i w odniesieniu do wszystkich pól eksploatacji.
Powyższe prawa własności intelektualnej objęły w szczególności:
- licencje na oprogramowanie wykorzystywane przez Sprzedającego w ramach działalności ZCP;
- prawa autorskie do zdjęć, grafik i materiałów marketingowych;
- prawa autorskie do wszelkich oznaczeń graficznych ZCP;
- know - how tj. rozwiązania projektowane dla klientów, dokumentacja techniczna, usprawnienia dla klientów;
- tajemnice handlowe Sprzedającego tj. rozwiązania projektowane dla klientów, dokumentacja techniczna, ulepszenia dla klientów;
- bazy danych, w tym baza klientów ZCP i baza ofert.
Razem ze zbyciem składników majątkowych i niemajątkowych przypisanych do ZCP nastąpiło przeniesienie wszelkich ciężarów i korzyści na Nabywcę zgodnie z art 548 KC.
Dodatkowo należy zauważyć że część elementów związana z działalnością ZCP została również przeniesiona na Grupę Y na podstawie Umowy Ramowej:
- oznaczenie indywidualizujące ZCP (nazwa „….”) - na mocy Umowy Ramowej spółki z Grupy X będące stroną tej umowy zobowiązały się do niewykorzystywania tej nazwy;
- prawa do domeny internetowej (….), z której korzystało (i korzysta obecnie) ZCP.
Przedmiotem Transakcji nie zostały natomiast objęte w szczególności następujące elementy (dalej: „Nieprzeniesione elementy”), które są wykorzystywane obecnie do prowadzenie działalności Sprzedającego (w zakresie nieobejmującym działalności prowadzonej wcześniej przez ZCP):
- środki pieniężne Sprzedającego;
- rachunki bankowe Sprzedającego;
- należności i zobowiązania Sprzedającego o charakterze publicznoprawnym;
- inne należności i zobowiązania oraz aktywa i pasywa należące do Sprzedającego, a niezwiązane z ZCP np. wynajem biura w (…) i pozostałe umowy z klientami i dostawcami związane z działalnością biura w (…).
Dodatkowo zgodnie z Umową Sprzedaży ZCP została określona konkretna cena sprzedaży ZCP („Cena”) z zaznaczeniem, że jej płatność zostanie dokonana zgodnie z postanowieniami Umowy Ramowej. Umowy Sprzedaży ZCP wskazuje również szczegółowo elementy (zarówno po stronie należności oraz zobowiązań ZCP), które były podstawą do kalkulacji Ceny.
Wyodrębnienie organizacyjne ZCP
Odrębność ZCP wynikała z jego faktycznego charakteru, tj. z rodzaju działalności prowadzonej z użyciem określonego zespołu składników tworzących ZCP. Odrębność ta nie wynikała natomiast z żadnego dokumentu regulującego wewnętrzną organizację ZCP.
Do momentu zbycia ZCP, Działalność ZCP (prowadzona przez biuro w ….) funkcjonowała odrębnie od pozostałej działalności Sprzedającego (prowadzonej przez biuro w …..). Taki stan rzeczy miał miejsce także w momencie dokonania Transakcji.
Działalność ZCP była prowadzona przez Sprzedającego w oddzielnym budynku w (…), dostosowanym do potrzeb ZCP.
Działalność ZCP prowadzona była przez Sprzedającego w oparciu o przypisanych do ZCP pracowników, współpracowników oraz środki trwałe i wyposażenie.
ZCP posiadała odrębne kierownictwo sprawujące kontrolę nad działalnością ZCP.
Niezależność sprzedawanego ZCP przejawiała się również w braku konieczności dokonania istotnych zmian w odniesieniu do jego działalności biznesowej po dokonaniu Transakcji - Kupujący kontynuuje obecnie działalność prowadzoną przez Sprzedającego w takim samym zakresie na podstawie Przeniesionych elementów. Składniki ZCP pozwoliły na kontynuację działalności dotychczas prowadzonej przez ZCP bez konieczności angażowania przez Kupującego innych istotnych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych istotnych czynności faktycznych.
Wyodrębnienie finansowe ZCP
W ramach prowadzonej działalności ZCP istniała możliwość wyodrębnienia przez Sprzedającego określonych składników majątkowych wchodzących w skład ZCP.
Ewidencja księgowa i zasady rachunkowości pozwalały na rozpoznanie i przypisanie przychodów i kosztów oraz wierzytelności i zobowiązań do ZCP na podstawie tzw. Centrum Kosztów, z możliwymi wyjątkami dotyczącymi elementów wspólnych, takich jak np. usługi księgowe, kadrowe, prawne, czy IT.
Ponadto możliwe było przypisanie do odpowiedniego Centrum Kosztów faktur, oraz innych dokumentów wystawianych klientom oraz otrzymanych od dostawców.
Wyodrębnienie funkcjonalne ZCP
Jak wskazano wcześniej faktyczne wyodrębnienie działalności ZCP wynika bezpośrednio z odrębności przedmiotu działalności ZCP względem pozostałej działalności prowadzonej przez Sprzedającego.
Z perspektywy Sprzedającego ZCP stanowiło odrębny rodzaj działalności, do której przypisane zostały określone zadania i funkcje. ZCP prowadziło bowiem działalność inżynieryjną, która była całkowicie odrębna od działalności pozostałej działalności prowadzonej przez Sprzedającego. Poszczególne zadania realizowane były przez konkretnych pracowników/współpracowników w …..mających do dyspozycji odpowiednie narzędzia i składniki (środki trwałe i wyposażenie) przypisane do ZCP. Usługi inżynieryjne przypisane do ZCP były wykonywane na rzecz określonych kontrahentów Sprzedającego umowy, z którymi zostały przeniesione w ramach Transakcji na Kupującego.
W wyniku Transakcji Kupujący nabył ZCP, w skład którego weszły wskazane wyżej składniki materialne i niematerialne oraz pracownicy, co pozwoliło mu na niezależne i samodzielne prowadzenie działalności biznesowej w zakresie identycznym z działalnością prowadzoną przez ZCP.
Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług
Czy Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy Transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy Transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Według art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast stosownie do art. 6 pkt 1 ww. ustawy przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem jak wynika z ww. przepisów ustawy o VAT czynność mająca za przedmiot sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ustawa o VAT nie zawiera własnej definicji przedsiębiorstwa, w związku z czym należy posłużyć się definicją zawartą w art. 551 KC (opisaną szczegółowo w uzasadnieniu Pytania nr 1).
Z kolei zgodnie z art 2 pkt 27e ustawy o VAT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2024 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.198.2024.2.MGO: „(...) na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. (...)
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy lub przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego uwzględnić należy następujące okoliczności:
1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji”.
Analogiczne stanowisko Dyrektor KIS zaprezentował również m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 20 maja 2024 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.221.2024.3.MŻ.
Zatem również na podstawie ustawy o VAT (analogicznie jak w przypadku warunków opisanych w ustawie o CIT) dla uznania sprzedaży opisanego w niniejszym Wniosku ZCP za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest łączne zaistnienie następujących przesłanek:
1.składniki ZCP muszą stanowić zespół organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
2.składniki ZCP muszą być finansowo wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie;
3.składniki ZCP muszą stanowić wyodrębniony funkcjonalne zespół, obejmujący składniki o charakterze materialnym i niematerialnym, w tym zobowiązania, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4.wyodrębniony zespół składników ZCP stanowi niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze w oparciu o dotychczasowe składniki majątkowe wchodzące w jego skład;
5.istnieje zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem Transakcji oraz
6.istnieje faktyczna możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem Transakcji.
W ocenie Wnioskodawców wszystkie powyższe przesłanki zaistniały w momencie Transakcji.
Odnosząc się do pojęcia wyodrębnienia organizacyjnego w kontekście ustawy o VAT w interpretacjach podatkowych wskazano:
- w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 26 czerwca 2024 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.272.2024.3.MŻ: „organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa”;
- w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 23 lutego 2024 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.718.2023.4.AR: „wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki (pracowniczy)”.
Dodatkowo w wyroku NSA z dnia 14 marca 2023 r., sygn. I FSK 2093/18, NSA definiując pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa wskazał, że „wydzielony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół funkcjonalnie powiązanych składników materialnych i niematerialnych, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, może być uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie nadano mu formy działu, wydziału czy temu podobnej formalnej jednostki”.
Analogicznie więc, jak już Wnioskodawcy wskazywali w uzasadnieniu do Pytania nr 1, ZCP było więc faktycznie wydzielone organizacyjnie na moment Transakcji z uwagi na:
- odrębny rodzaj działalności prowadzonej przez ZCP,
- odrębne miejsce prowadzenia tej działalności (tj. ….),
- odrębnych pracowników, współpracowników przypisanych do ZCP,
- odrębne środki trwałe i wyposażenie przypisane do ZCP,
- odrębne kierownictwo sprawujące kontrolę nad działalnością ZCP.
Z kolei odnosząc się do kwestii wydzielenia finansowego swoje stanowisko Dyrektor KIS wyraził m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 12 marca 2024 r. znak: 0113-KDIPT1-2.4012.65.2024.1.AJB wskazując, że: „wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
Analogicznie więc, jak już Wnioskodawcy wskazywali w uzasadnieniu do Pytania nr 1, ZCP było więc wydzielone finansowo na moment Transakcji z uwagi na to, że:
- w ramach prowadzonej działalności ZCP istniała możliwość wyodrębnienia przez Sprzedającego określonych składników majątkowych wchodzących w skład ZCP;
- ewidencja księgowa i zasady rachunkowości pozwalały na rozpoznanie i przypisanie przychodów i kosztów oraz wierzytelności i zobowiązań do ZCP na podstawie tzw. Centrum Kosztów, z możliwymi wyjątkami dotyczącymi elementów wspólnych, takich jak np. usługi księgowe, kadrowe, prawne, czy IT.
Ponadto możliwe było przypisanie do odpowiedniego Centrum Kosztów faktur, oraz innych dokumentów wystawianych klientom oraz otrzymanych od dostawców.
Odnosząc się natomiast do kwestii wyodrębnienia funkcjonalnego Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 5 stycznia 2024., znak: 0114-KDIP1-1.4012.610.2023.4.ESZ, wskazał, że należy przez nie rozumieć: „(...) przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”.
Analogicznie więc, jak już Wnioskodawcy wskazywali w uzasadnieniu do Pytania nr 1, ZCP było więc wydzielone funkcjonalnie na moment Transakcji z uwagi na:
- przypisanie do ZCP konkretnych pracowników/współpracowników,
- wyposażenie ZCP w niezbędne środki trwałe,
- prowadzenie usług inżynieryjnych w odrębnej lokalizacji tj. w (…),
- możliwości prowadzenia przez Kupującego po nabyciu ZCP niezależnej i samodzielnej działalności biznesowej w zakresie identycznym z działalnością prowadzoną przez ZCP.
W konsekwencji ww. wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego ZCP samodzielnie realizowało określone zadania gospodarcze w oparciu o składniki majątkowe wchodzące w jego skład (co zostało szczegółowo opisane w stanie faktycznym Wniosku). Dodatkowo, jak wskazano w opisie stanu faktycznego, na moment Transakcji istniała również faktyczna możliwość kontynuowania działalności ZCP przez Kupującego w oparciu o składniki będące przedmiotem Transakcji, tj. Przeniesione elementy, co pozwoliło Kupującemu na niezależne i samodzielne prowadzenie działalności biznesowej w zakresie identycznym z działalnością prowadzoną przez ZCP (oraz pod tym samym adresem, pod którym Sprzedający prowadził działalność ZCP, co wyraźnie wskazuje na zamiar kontynuacji).
W konsekwencji więc w ocenie Wnioskodawców Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przez co zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy Transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Regulacje art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tu wymienione te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.
Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy, „transakcję zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).
Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny, dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” należy odwołać się do art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) – zwanej dalej Kodeksem cywilnym – który to przepis stanowi, że:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zgodnie natomiast z art. 552 Kodeksu cywilnego:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi jednak stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
Jak stanowi przepis art. 2 pkt 27e ustawy:
Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W świetle tej definicji zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki (pracowniczy).
Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.
Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).
Podsumowując, na gruncie ustawy mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Zatem dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi jego zorganizowaną część, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Trzeba zaznaczyć, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
Natomiast w wyroku C-444/10 z dnia 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy. W tym zakresie Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Trybunał rozpatrujący sprawę uznał, że przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu wspólnotowych regulacji VAT wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność w zakresie (…). W dniu (…) w (…) została zawarta wielostronna umowa między spółkami z Grupy X oraz spółkami z Grupy Y (dalej: „Umowa Ramowa”), na mocy której m.in. Sprzedający zobowiązał się sprzedać zorganizowaną część swojego przedsiębiorstwa w Polsce funkcjonującą pod nazwą „….” (dalej „ZCP”) na rzecz Kupującego (dalej: „Sprzedaż ZCP”).
W konsekwencji sprzedaż ZCP przez Zbywcę na Nabywcę została dokonana poprzez zawarcie w dniu (….) (dalej: „Transakcja”) pisemnej umowy sprzedaży (dalej: „Umowa Sprzedaży ZCP”). Transakcję objęto składniki majątkowe i niemajątkowe związane z działalnością ZCP, należące do Sprzedającego (dalej: „Przeniesione elementy”)
Zgodnie z treścią Umowy Sprzedaży ZCP w skład ZCP będącego przedmiotem Transakcji weszły:
- prawa wynikające z umów, których stroną jest Sprzedający, w tym umów:
- najmu nieruchomości, w której jest prowadzona działalność ZCP,
- umów z osobami współpracującymi z ZCP na podstawie umów cywilnoprawnych,
- umów dotyczących usług inżynieryjnych,
- umowy dotyczącej wynajmu pracowników przez ZCP od innej spółki;
- zobowiązania wynikające z ww. umów związanych z działalnością ZCP, wyłącznie w zakresie, w jakim te zobowiązania staną się wymagalne po dniu dokonania Transakcji lub będą wynikać ze zdarzeń występujących po dniu dokonania Transakcji;
- wyposażenie i inne środki trwałe, w tym pojazdy, meble i sprzęt komputerowy, inwestycje w wynajmowanej nieruchomości;
- zobowiązania wynikające ze stosunku pracy pracowników przejętych przez Kupującego w trybie art. 231 kodeksu pracy;
- prawa własności intelektualnej;
- baza danych klientów, w tym informacje o statusie klienta, nazwę firmy, adres firmy, numer NIP, numer telefonu klientów oraz warunki handlowe dotyczące współpracy z klientami;
- księgi, akta, rejestry i inne dokumenty Sprzedającego dotyczące ZCP;
- roszczenia i wierzytelności Sprzedającego wobec osoby trzeciej związane działalnością ZCP (np. .prawa z gwarancji i rękojmi).
- Inne elementy związane z ZCP niewymienione wprost w Umowie Sprzedaży ZCP związane z działalnością ZCP.
W ramach transakcji doszło do przejęcia przez Kupującego pracowników nabytego ZCP trybie art. 231 ustawy Kodeks Pracy. Wraz z przejściem pracowników przeniesione zostały umowy o pracę wraz z wynikającymi z tych umów prawami, obowiązkami, wierzytelnościami i zobowiązaniami oraz niezrealizowanymi zobowiązaniami z tytułu wypłaty pensji, wynagrodzeń, nagród oraz wszelkich innych świadczeń, które stały się należne po dacie dokonania Transakcji.
Strony uzgodniły, iż Nabywca zobowiązany będzie do wypłaty pracownikom wszelkich świadczeń przysługujących im na podstawie przepisów prawa oraz umów, a należnych po dacie dokonania Transakcji. Sprzedający zobowiązał się do przekazania Nabywcy środków zgromadzonych w ramach utworzonego przez Sprzedającego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz Pracowniczych Planów Kapitałowych.
Stosunek pracy pracowników przeszedł automatycznie ze Sprzedającego na Kupującego ze skutkiem od daty Transakcji z mocy prawa. Ponadto zgodnie z Umową Ramową wszelkie akta osobowe przenoszonych pracowników oraz inna dokumentacja związana z warunkami ich zatrudnienia zostanie przekazana Kupującemu przez Sprzedającego po dacie Transakcji.
W chwili dokonania Transakcji z ZCP współpracowały również osoby świadczące usługi na rzecz ZCP na podstawie umów cywilnoprawnych oraz kontraktów B2B. Takie umowy cywilnoprawne zostały również przeniesione przez Sprzedającego na Kupującego w ramach Transakcji.
Nabywca przejął prawa i zobowiązania Spółki wynikające ze zdarzeń zaistniałych po nabyciu przez Kupującego ZCP na podstawie cesji umów zawartych wcześniej przez Sprzedającego z kontrahentami lub na podstawie umów o przejęciu długu. Powyższe przeniesienie nastąpiło zgodnie art. 509 i 519 ustawy Kodeks Cywilny. Skuteczność cesji została uzależniona od zgody poszczególnych kontrahentów, które to strony uzyskały jeszcze przed dokonaniem Transakcji. W przypadku niewyrażenia zgody na przeniesienie umowy Kupujący zobowiązał się do wykonywania praw i obowiązków wynikających z takich umów w imieniu i na rzecz Sprzedającego.
Sprzedający nie był właścicielem żadnych nieruchomości. Działalność ZCP była prowadzona w lokalu niebędącym własnością Sprzedającego, lecz był on wynajmowany Sprzedającemu na podstawie umowy najmu zawartej na czas nieokreślony, prawa, z której zostały przeniesione przez Sprzedającego na Kupującego w ramach Transakcji. Nieruchomość ta była i jest wykorzystywana przez ZCP na potrzeby prowadzenia działalności ZCP.
Ponadto w związku z zawarciem Umowy Sprzedaży ZCP, Kupujący nabył od Sprzedającego (na podstawie odrębnej umowy sprzedaży) samochody wykorzystywane do prowadzenia działalności ZCP.
Jednocześnie Sprzedający w chwili dokonania Transakcji przeniósł na Kupującego wszelkie prawa własności intelektualnej do utworów, wzorów przemysłowych, wynalazków, dokumentacji technicznej, koncepcji, ulepszeń, analiz i rozwiązań nabytych od pracowników ZCP oraz innych osób na podstawie umowy B2B lub innej umowy cywilnoprawnej bez żadnych ograniczeń terytorialnych i w odniesieniu do wszystkich pól eksploatacji.
Powyższe prawa własności intelektualnej objęły w szczególności:
- licencje na oprogramowanie wykorzystywane przez Sprzedającego w ramach działalności ZCP;
- prawa autorskie do zdjęć, grafik i materiałów marketingowych;
- prawa autorskie do wszelkich oznaczeń graficznych ZCP;
- know - how tj. rozwiązania projektowane dla klientów, dokumentacja techniczna, usprawnienia dla klientów;
- tajemnice handlowe Sprzedającego tj. rozwiązania projektowane dla klientów, dokumentacja techniczna, ulepszenia dla klientów;
- bazy danych, w tym baza klientów ZCP i baza ofert.
Razem ze zbyciem składników majątkowych i niemajątkowych przypisanych do ZCP nastąpiło przeniesienie wszelkich ciężarów i korzyści na Nabywcę zgodnie z art 548 KC.
Przedmiotem Transakcji nie zostały natomiast objęte w szczególności następujące elementy (dalej: „Nieprzeniesione elementy”), które są wykorzystywane obecnie do prowadzenie działalności Sprzedającego (w zakresie nieobejmującym działalności prowadzonej wcześniej przez ZCP):
- środki pieniężne Sprzedającego;
- rachunki bankowe Sprzedającego;
- należności i zobowiązania Sprzedającego o charakterze publicznoprawnym;
- inne należności i zobowiązania oraz aktywa i pasywa należące do Sprzedającego, a niezwiązane z ZCP np. wynajem biura w (…) i pozostałe umowy z klientami i dostawcami związane z działalnością biura w (…).
Dodatkowo zgodnie z Umową Sprzedaży ZCP została określona konkretna cena sprzedaży ZCP („Cena”) z zaznaczeniem, że jej płatność zostanie dokonana zgodnie z postanowieniami Umowy Ramowej. Umowy Sprzedaży ZCP wskazuje również szczegółowo elementy (zarówno po stronie należności oraz zobowiązań ZCP), które były podstawą do kalkulacji Ceny.
W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Przeniesione elementy w momencie dokonania Transakcji stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy Transakcja nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na ZCP, na moment Transakcji cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym, który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania.
Zgodnie z przedstawionymi przez Państwa informacjami, spełniona została przesłanka wyodrębnienia organizacyjnego ZCP w Państwa przedsiębiorstwie. Jak Państwo wskazali w opisie sprawy, w Polsce do czasu Transakcji w ramach X funkcjonowały dwie jednostki:
1.Pierwsza - świadcząca usługi w zakresie (…) zlokalizowana w (…),
2.Druga - świadcząca pozostałe usługi w zakresie działalności X tj. usługi polegające na (….), zlokalizowana w (…).
W strukturze organizacyjnej poszczególne ww. jednostki wydzielone były jako odrębne placówki z określoną dla nich wewnętrzną strukturę organizacyjną. Każda z placówek realizowała swoje odrębne zadania i posiadała samodzielność w podejmowaniu decyzji. Ponadto każda z nich prowadziła ewidencje pozwalające ustalić odrębnie dla każdej jednostki przychody i koszty, aktywa i pasywa w tym zapasy, środki trwałe oraz przyporządkować jej należności i zobowiązania.
Ponadto o wyodrębnieniu organizacyjnym świadczy fakt, iż jak wynika z opisu sprawy do momentu zbycia ZCP, Działalność ZCP (prowadzona przez biuro w ….) funkcjonowała odrębnie od pozostałej działalności Sprzedającego (prowadzonej przez biuro w …..). Taki stan rzeczy miał miejsce także w momencie dokonania Transakcji.
Działalność ZCP była prowadzona przez Sprzedającego w oddzielnym budynku w ……, dostosowanym do potrzeb ZCP, w oparciu o przypisanych do ZCP pracowników, współpracowników oraz środki trwałe i wyposażenie. ZCP posiadała odrębne kierownictwo sprawujące kontrolę nad działalnością ZCP.
O wyodrębnieniu finansowym świadczy natomiast fakt, że w ramach prowadzonej działalności ZCP istniała możliwość wyodrębnienia przez Sprzedającego określonych składników majątkowych wchodzących w skład ZCP. Ewidencja księgowa i zasady rachunkowości pozwalały na rozpoznanie i przypisanie przychodów i kosztów oraz wierzytelności i zobowiązań do ZCP na podstawie tzw. Centrum Kosztów, z możliwymi wyjątkami dotyczącymi elementów wspólnych, takich jak np. usługi księgowe, kadrowe, prawne, czy IT. Ponadto możliwe było przypisanie do odpowiedniego Centrum Kosztów faktur, oraz innych dokumentów wystawianych klientom oraz otrzymanych od dostawców.
Spełniony został również warunek wyodrębnienia funkcjonalnego ZCP. Wskazali Państwo, że faktyczne wyodrębnienie działalności ZCP wynika bezpośrednio z odrębności przedmiotu działalności ZCP względem pozostałej działalności prowadzonej przez Sprzedającego.
Z perspektywy Sprzedającego ZCP stanowiło odrębny rodzaj działalności, do której przypisane zostały określone zadania i funkcje. ZCP prowadziło bowiem działalność inżynieryjną, która była całkowicie odrębna od działalności pozostałej działalności prowadzonej przez Sprzedającego. Poszczególne zadania realizowane były przez konkretnych pracowników/współpracowników w (…) mających do dyspozycji odpowiednie narzędzia i składniki (środki trwałe i wyposażenie) przypisane do ZCP. Usługi inżynieryjne przypisane do ZCP były wykonywane na rzecz określonych kontrahentów Sprzedającego umowy, z którymi zostały przeniesione w ramach Transakcji na Kupującego.
Ponadto, jak Państwo wskazali, w wyniku Transakcji Kupujący nabył ZCP, w skład którego weszły wskazane wyżej składniki materialne i niematerialne oraz pracownicy, co pozwoliło mu na niezależne i samodzielne prowadzenie działalności biznesowej w zakresie identycznym z działalnością prowadzoną przez ZCP.
Podali Państwo również, że Kupujący kontynuuje obecnie działalność prowadzoną przez Sprzedającego w takim samym zakresie na podstawie Przeniesionych elementów. Składniki ZCP pozwoliły na kontynuację działalności dotychczas prowadzonej przez ZCP bez konieczności angażowania przez Kupującego innych istotnych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych istotnych czynności faktycznych.
Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych na moment Transakcji cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz posiadał zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Nabywca miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji i obecnie kontynuuje tę działalność.
Przedstawione w opisie sprawy okoliczności oraz dokonana w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE ich całościowa analiza, prowadzi do wniosku, że zostały spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych składających się na ZCP, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
W konsekwencji uznania ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, Transakcja sprzedaży ZCP na rzecz Nabywcy, który kontynuuje dotychczasową działalność ZCP realizowaną z wykorzystywaniem tego zespołu składników, stanowiła czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Zatem stanowisko Państwa w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w…... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.