Zwolnienia od podatku VAT opłaty za zajęcia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT opłaty za zajęcia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 18 października 2024 r. (wpływ 18 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dom Kultury jest samorządową instytucją kultury, której organizatorem jest Gmina. Podmiot jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Do podstawowych zadań DK należy między innymi: organizacja imprez kulturalnych, prowadzenie zajęć w ramach sekcji i kół zainteresowań, organizacja koncertów, wystaw czy konkursów.

W strukturach Domu Kultury działa Uniwersytet Trzeciego Wieku i stanowi jedną z form działalności statutowej. Uniwersytet działa w oparciu o statut Domu Kultury oraz Regulamin i wypełnia zadania w zakresie upowszechniania kultury, dotyczące organizowania różnorodnych form edukacji kulturalnej.

XXX to zajęcia tematyczne w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku poszerzające wiedzę geograficzną i kulturową adresowane dla seniorów. Podczas zajęć uczestnicy poznają ciekawe miejsca na świecie poprzez słuchanie opowiadań, a także oglądanie prezentacji, slajdów i filmów. Zajęcia poszerzają ich wiedzę geograficzną i kulturową bez konieczności podróżowania.

Korzyści jakie zyskuje uczestnik zajęć to umiejętność zaplanowania i zorganizowania aktywnej rekreacji, umiejętność wyszukiwania informacji dotyczących atrakcji turystycznych w sieci oraz pozyskanie wiedzy dotyczącej walorów turystycznych i kulturowych omawianych miejsc. W zajęciach może uczestniczyć każda osoba. Zajęcia odbywają się stacjonarnie w sali XXX w ramach umowy najmu. Zajęcia prowadzi instruktor w oparciu o umowę cywilnoprawną.

Zajęcia turystyki i rekreacji są odpłatne. Zgodnie z regulaminem wysokość opłat wnoszonych przez słuchaczy za fakultet w danym roku akademickim jest ustalana przez dyrektora DK oraz Zarząd Słuchaczy i jest wprowadzana zarządzeniem dyrektora.

Opłaty wnoszone przez słuchaczy są opłatami miesięcznymi, za przeciętnie cztery zajęcia w miesiącu (po jednej godzinie raz w tygodniu) i stanowi zwrot kosztów zatrudnienia instruktora oraz innych kosztów związanych z organizacją zajęć. Po ukończeniu zajęć uczestnicy nie otrzymują certyfikatów.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że

Dom Kultury jest wpisany do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez Prezydenta Miasta pod pozycją x w dniu (...) 1992 r., w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Fakultet turystyki i rekreacji świadczony w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest formą działalności kulturalnej, która przyczynia się do upowszechniania i ochrony kultury.

Upowszechnianie i ochrona kultury: instruktor przekazuje wiedzę grupie odbiorców, co przyczynia się do popularyzacji kultury i dziedzictwa narodowego. Zajęcia w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku skupiają się na lokalnych aspektach i walorach kulturowych, co przyczynia się do jej ochrony i przekazywania kolejnym pokoleniom.

Działalność kulturalna podczas zajęć turystyki i rekreacji na Uniwersytecie Trzeciego Wieku przejawia się na wiele sposobów:

Poznawanie dziedzictwa kulturowego:

-  zwiedzanie zabytków, muzeów, skansenów, miejsc historycznych, co pozwala uczestnikom na bezpośredni kontakt z materialnym i niematerialnym dziedzictwem kulturowym,

-  uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych, takich jak festiwale, koncerty, wystawy.

Edukacja kulturalna:

-  wykłady prowadzone przez instruktora z uwzględnieniem aspektów kultury i dziedzictwa regionu.

Promocja dziedzictwa kulturowego:

-  dzielenie się wiedzą o ciekawych, atrakcyjnych miejscach i poznanych tradycjach z innymi uczestnikami.

Nie uzyskują Państwo w sposób systematyczny zysku z tytułu organizacji zajęć turystyki i rekreacji w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Świadcząc usługę (fakultet historyczny w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku), nie wykonują Państwo usługi, o których mowa w art. 43 ust. 19 lub w art. 20 ustawy dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).

Pytania

Czy prawidłowym jest klasyfikowanie opłaty za zajęcia jako zwolnionej od podatku od towarów i usług zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem z uwagi na fakt, iż świadczona przez DK forma prowadzonych przez instruktora zajęć stanowi usługę kulturalną, kwalifikuje się do zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a. Zastosowanie ww. zwolnienia w przypadku organizowanych przez DK zajęć ma charakter podmiotowo-przedmiotowy, a przytoczony przepis prawa jak najbardziej odnosi się do tego typu działalności DK jako podmiotu będącego instytucją kultury, wpisaną do rejestru instytucji kultury oraz utworzoną przez organizatora (gminę) w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Według art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność, stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy:

Jednocześnie stosownie do art. 43 ust. 17 ustawy:

W myśl art. 43 ust. 17a ustawy:

Na podstawie art. 43 ust. 18 ustawy:

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 19 ustawy:

Analizując powołane wyżej regulacje dotyczące zwolnienia od podatku od towarów i usług przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, w zakresie usług kulturalnych zauważenia wymaga, że warunkiem zastosowania ww. zwolnienia od podatku jest spełnienie przesłanki o charakterze podmiotowym odnoszącej się do usługodawcy, jak również przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie będzie miało zastosowania.

Ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne świadczone przez ściśle określone grupy podmiotów. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w ww. przepisie, jako: podmioty prawa publicznego; podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87):

W myśl art. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Przepis art. 3 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej stanowi, że:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Zgodnie z art. 10 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo samorządową instytucją kultury, której organizatorem jest Gmina. Prowadzą Państwo odpłatne zajęcia tematyczne „xxx” dla seniorów w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla ww. usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że wypełniają Państwo przesłankę podmiotową wynikającą z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy. Jak wynika z opisu sprawy, są Państwo samorządową instytucją kultury, wpisaną do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Prezydenta Miasta pod pozycją x.

W następnej kolejności zbadania wymaga, czy będące przedmiotem wniosku zajęcia tematyczne „xxx” dla seniorów prowadzone przez instruktora w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku, wypełniają przesłankę przedmiotową do zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Ustawa nie podaje definicji pojęcia „usług kulturalnych”. Jego znaczenie należy zatem ustalić na podstawie dostępnej metody wykładni. W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury, itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości, zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja i duchową – ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość, itp.” (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).

Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności. Takie rozumienie pojęcia „kultura”, ma jednak niewielkie znaczenie praktyczne, a już w szczególności nie spełni swojej funkcji w procesie interpretacji prawa podatkowego.

Zgodnie zatem z regułami wykładni prawa, w sytuacji, gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgnięcie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. Wykładnia systemowa pozwala na ustalenie zakresu rozumienia pojęcia w znaczeniu, w jakim posługują się nim inne akty prawne należące do systemu prawa (wykładnia systemowa zewnętrzna). W tym celu należy sięgnąć do ustawy wprost lub pośrednio odnoszącej się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, tj. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Co prawda definicja działalności kulturalnej w języku prawnym, skonstruowana w oparciu o powyższy akt prawny nie będzie pełna, jednak pozwoli na sprecyzowanie terminów „kultura” oraz „usługi kulturalne” na potrzeby niniejszej interpretacji.

Ponadto, jak wynika z powołanych powyżej przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).

Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.

Z opisu sprawy wynika, że fakultet turystyki i rekreacji świadczony w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest formą działalności kulturalnej, która przyczynia się do upowszechniania i ochrony kultury. Wskazali Państwo, że instruktor przekazuje wiedzę grupie odbiorców, co przyczynia się do popularyzacji kultury i dziedzictwa narodowego. Zajęcia w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku skupiają się na lokalnych aspektach i walorach kulturowych, co przyczynia się do jej ochrony i przekazywania kolejnym pokoleniom. Wskazali Państwo, że działalność kulturalna podczas zajęć turystyki i rekreacji na Uniwersytecie Trzeciego Wieku przejawia się na wiele sposobów. Jest to poznawanie dziedzictwa kulturowego przez:

-zwiedzanie zabytków, muzeów, skansenów, miejsc historycznych, co pozwala uczestnikom na bezpośredni kontakt z materialnym i niematerialnym dziedzictwem kulturowym,

-uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych, takich jak festiwale, koncerty, wystawy.

Działalność kulturalna, to także edukacja kulturalna w postaci wykładów prowadzonych przez instruktora z uwzględnieniem aspektów kultury i dziedzictwa regionu, jak również promocja dziedzictwa kulturowego poprzez dzielenie się wiedzą o ciekawych, atrakcyjnych miejscach i poznanych tradycjach z innymi uczestnikami.

Tym samym, w świetle przedstawionych okoliczności sprawy, świadczone przez Państwa usługi polegające na prowadzeniu zajęć tematycznych „xxx” dla seniorów w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku należy uznać za usługi kulturalne w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.

W opisie sprawy wskazali Państwo również, że nie uzyskują Państwo w sposób systematyczny zysku z tytułu organizacji zajęć turystyki i rekreacji w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Świadcząc ww. usługi, nie wykonują Państwo usług, o których mowa w art. 43 ust. 19 ustawy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa - samorządową instytucję kultury - usługi kulturalne polegające na prowadzeniu zajęć tematycznych „xxx” dla seniorów w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.