Interpretacja indywidualna w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku nabywania towarów i usług związanych z termomodernizacją budynków przy ul. A, ul. B, ul. C, ul. D oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego według proporcji z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy VAT w przypadku nabywania towarów i usług dotyczących termomodernizacji budynków przy ul. E, ul. F i ul. G.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku nabywania towarów i usług związanych z termomodernizacją budynków przy ul. A, ul. B, ul. C, ul. D oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego według proporcji z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy VAT w przypadku nabywania towarów i usług dotyczących termomodernizacji budynków przy ul. E, ul. F i ul. G.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 października 2024 r. (data wpływu 30 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczanego z faktur dotyczących zakupu towarów i usług związanych z projektami termomodernizacji 6 budynków oraz budowie 6 kotłowni gazowych wraz z wymianą instalacji CO. Jednostka organizująca nabór będzie oczekiwała od Spółdzielni indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego stwierdzającej prawidłowe stanowisko w kwestii rozliczenia podatku VAT naliczonego w zakresie realizowanego projektu termomodernizacji budynków.

Projekt będzie realizowany w 6 budynkach, różnych typach nieruchomości: termomodernizacja budynków do której przygotowuje się Spółdzielnia dotyczy budynków całkowicie mieszkalnych bez prawa odliczenia podatku od towarów i usług oraz prawa do częściowego odliczania podatku naliczonego z faktur dotyczących zakupu towarów i usług związanych z projektem termomodernizacji budynków mieszkalnych, w których znajdują się dwa garaże oraz biuro administracji Spółdzielni Mieszkaniowej.

Spółdzielnia Mieszkaniowa informuje, że jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność:

1.zwolnioną od podatku VAT w zakresie dokonywania czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 11, 36 ustawy o VAT (na pokrycie wydatków związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości pobierane są opłaty członków i właścicieli na podstawie art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) oraz

2.działalność gospodarczą opodatkowaną stawkami podatku VAT polegającą na:

-     sprzedaży CO dla Wspólnot Mieszkaniowych (ostatni sezon dostarczania ciepła centralnego ogrzewania tj. (…) 2024 r. do (…) 2025 r. – z uwagi na przygotowanie się spółdzielni do inwestycji polegającej na wymianie pieców centralnego ogrzewana, Wspólnoty otrzymały wypowiedzenia lub same dostarczyły wypowiedzenia w związku ze zmianą systemu ogrzewania),

-    dzierżawą gruntu pod garażami,

-    dzierżawą dwóch pomieszczeń garażowych,

-    oraz dzierżawą trzech piwniczek,

3.niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT – są to czynności, które nie generują opodatkowania VAT, ale bezsprzecznie dotyczą działalności gospodarczej Spółdzielni i nie stanowią odrębnego przedmiotu jej działalności, np. generowanie pozostałych przychodów operacyjnych i finansowych.

Spółdzielnia Mieszkaniowa będzie brała udział w naborach regionalnych i ogólnopolskich w celu pozyskania środków unijnych (dotacje bezzwrotne) na termomodernizację budynków znajdujących się w zasobach spółdzielni. Spółdzielnia chce wprowadzić podatek VAT w koszty kwalifikowalne i uzyskać na niego wsparcie finansowe.

Projekt będzie realizowany w następujących budynkach

1.Budynek przy ul. E jest to budynek mieszkalny ((…) m² powierzchni użytkowej), część lokali znajdujących się w tym budynku stanowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i lokale z prawem odrębnej własności.

Spółdzielnia na mocy art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych administruje i zarządza całością zasobów mieszkaniowych. W piwnicy budynku znajduje się jedno pomieszczenie (…) m² z przeznaczeniem na garaż, które to spółdzielnia na podstawie umowy najmu wynajmuje członkowi Spółdzielni. Do najmu pomieszczenia garażowego doliczany jest podatek VAT w stawce 23%.

Obecnie budynek zasilany jest CO kotłownią zewnętrzną, którą Spółdzielnia dzierżawi od Urzędu (…). Po dokonaniu inwestycji polegającej na budowie kotłowni gazowych CO i dokonaniu termomodernizacji budynku wybudowana kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej. W czasie i po dokonaniu inwestycji wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT oraz działalności opodatkowanej. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

2.Budynek przy ul. A ((…) m² powierzchni użytkowej) jest to budynek mieszkalny, część lokali znajdujących się w tym budynku stanowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i lokale z prawem odrębnej własności.

Spółdzielnia na mocy art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych administruje i zarządza całością zasobów mieszkaniowych. Działalność Spółdzielni związana z budynkiem jest całkowicie zwolniona z podatku VAT.

Obecnie budynek zasilany jest CO kotłownią zewnętrzną, którą Spółdzielnia dzierżawi od Urzędu (…). Po dokonaniu inwestycji polegającej na budowie kotłowni gazowych CO i dokonaniu termomodernizacji budynku wybudowana kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej. Zatem działalność Spółdzielni związana z budynkiem będzie całkowicie zwolniona z podatku VAT. W czasie i po dokonaniu inwestycji wszystkie wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

3.Budynek przy ul. F jest to budynek mieszkalny, część lokali znajdujących się w tym budynku stanowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i lokale z prawem odrębnej własności.

Spółdzielnia na mocy art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych administruje i zarządza całością zasobów mieszkaniowych. W piwnicy budynku znajduje się jedno pomieszczenie (…) m² z przeznaczeniem na garaż, które to spółdzielnia na podstawie umowy najmu wynajmuje członkowi Spółdzielni. Do najmu pomieszczenia garażowego doliczany jest podatek vat w stawce 23%.

Obecnie budynek zasilany jest CO kotłownią zewnętrzną którą Spółdzielnia dzierżawi od Urzędu (…). Po dokonaniu inwestycji polegającej na budowie kotłowni gazowych CO i dokonaniu termomodernizacji budynku wybudowana kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej. W czasie i po dokonaniu inwestycji wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT oraz działalności opodatkowanej. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

4.Budynek przy ul. B ((…)m² powierzchni użytkowej) jest to budynek mieszkalny, część lokali znajdujących się w tym budynku stanowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i lokale z prawem odrębnej własności.

Spółdzielnia na mocy art. 27 ust.2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych administruje i zarządza całością zasobów mieszkaniowych. Działalność Spółdzielni związana z budynkiem jest całkowicie zwolniona z podatku VAT.

Obecnie budynek zasilany jest CO kotłownią zewnętrzną którą Spółdzielnia dzierżawi od Urzędu (…). Po dokonaniu inwestycji polegającej na budowie kotłowni gazowych CO i dokonaniu termomodernizacji budynku wybudowana kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej. Zatem działalność Spółdzielni związana z budynkiem będzie całkowicie zwolniona z podatku VAT. W czasie i po dokonaniu inwestycji wszystkie wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

5.Budynek przy C ((…) m² powierzchni użytkowej), jest to budynek mieszkalny, część lokali znajdujących się w tym budynku stanowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i lokale z prawem odrębnej własności. Spółdzielnia na mocy art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych administruje i zarządza całością zasobów mieszkaniowych.

W budynku znajdują się trzy piwniczki, wynajmowane przez Spółdzielnię, które służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych (z przeznaczeniem na polepszenie warunków bytowych tzn. pomieszczenia te wykorzystywane te są przez mieszkańców na własne potrzeby mieszkalne, mieszkańcy nie prowadzą w nich żadnej działalności zarobkowej), dla których są wystawiane faktury VAT ze stawką zwolnioną. Uzasadnione jest to faktem, że mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 11 Ustawy o podatku od towarów i usług i powinny być zwolnione z opodatkowania.

Na dzień dzisiejszy w budynku tym znajduje się kotłownia, która dostarcza ciepło CO dla mieszkańców budynku oraz dla Wspólnot Mieszkaniowych, dla których wystawiamy faktury VAT ze stawką 23%.

Po dokonaniu inwestycji polegającej na budowie kotłowni kontenerowej (gazowej) CO, która będzie usytuowana na zewnątrz budynku i dokonaniu termomodernizacji, kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej. Zatem działalność Spółdzielni związana z budynkiem będzie całkowicie zwolniona z podatku VAT. W czasie i po dokonaniu inwestycji wszystkie wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

6.Budynku przy ul. D ((…)m² powierzchni użytkowej), jest to budynek mieszkalny, część lokali znajdujących się w tym budynku stanowi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i lokale z prawem odrębnej własności. Spółdzielnia na mocy art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych administruje i zarządza całością zasobów mieszkaniowych.

Na dzień dzisiejszy budynek ten ogrzewany jest kotłownią (znajdującą się w budynku przylegającym – wraz z biurami administracji), która dostarcza ciepło CO dla mieszkańców budynku oraz dla Wspólnot Mieszkaniowych, dla których wystawiamy faktury VAT ze stawką 23%.

Po dokonaniu inwestycji polegającej na budowie kotłowni gazowej CO i dokonaniu termomodernizacji budynku kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej. W czasie i po dokonaniu inwestycji wszystkie wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

7.Budynku biura administracji ((…)m² powierzchni użytkowej) oraz kotłowni CO ((…) m² powierzchni użytkowej) przy ul. G. Budynek administracyjny i kotłownia stanowią całość, przylegającą (poprzez wspólną ścianę) do budynku mieszkalnego. Wyżej wymieniona kotłownia dostarcza ciepło dla mieszkańców Spółdzielni Mieszkaniowej oraz Wspólnoty Mieszkaniowej. Ponoszone koszty na administrację i kotłownię rozliczane są przez Spółdzielnię proporcjonalnie współczynnikiem udziału. Po dokonaniu inwestycji polegającej na wymianie pieców CO i dokonaniu termomodernizacji budynku kotłownia będzie dostarczać ciepło wyłącznie mieszkańcom Spółdzielni Mieszkaniowej i dla biura Spółdzielni. Ponieważ biuro administracji spółdzielni służy zarówno działalności opodatkowanej jak i zwolnionej, w czasie i po dokonaniu inwestycji wykorzystywane towary i usługi związane z budynkiem będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT oraz działalności opodatkowanej. Faktury VAT będą wystawiane na Spółdzielnię.

Zgodnie z Ustawą z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych art. 6 ust. 3, Spółdzielnia tworzy fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych. Odpisy na ten fundusz obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Obowiązek świadczenia na fundusz dotyczy członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osób niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokali. Odpis na fundusz remontowy tworzony jest dla zasobów mieszkaniowych. Z funduszu remontowego pokrywane są koszty remontów ww. zasobów.

Dofinansowanie, o które stara się Spółdzielnia Mieszkaniowa, będzie pochodzić z funduszy unijnych. Za wykonane prace Spółdzielnia będzie otrzymywała faktury VAT z naliczonym podatkiem. Realizacja projektów w przypadku otrzymania dofinansowania nastąpi w latach (…) r. Wytyczne naborów umożliwiają wprowadzenie podatku od towarów i usług w koszty kwalifikowane projektu.

Uzupełnili Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – opis zdarzenia przyszłego o następujące informacje:

Poinformowali Państwo, że w stosunku do niżej wymienionych budynków nie będziecie Państwo w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych rodzajów działalności i użyty zostanie współczynnik proporcji:

1.   dla budynków mieszkalnych, przy ul. E, w którym występuje garaż (dzierżawiony – dla spółdzielcy), nie będziecie Państwo w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych rodzajów działalności. Wykazane one będą w kwocie netto plus część nieodliczonego podatku VAT przy zastosowaniu art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż Spółdzielnia stoi na następującym stanowisku.

Spółdzielnia otrzymując fakturę VAT, która dotyczy zakupu towarów i usług dla budynków mieszkalnych, w których jest prowadzona działalność zwolniona od podatku VAT i opodatkowana działalność gospodarcza skorzysta z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, ponieważ całość realizowanego zadania będzie miała związek ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną. Ponadto Spółdzielnia uważa, że aby określić jaka część zakupu prac w realizowanym projekcie będzie miała związek z prawem do obniżenia kwoty podatku należnego, zasadnym jest zastosowanie współczynnika proporcji. W przypadku wydatków inwestycyjnych realizowanych w budynkach mieszkalnych z lokalami mieszkalnymi i lokalami użytkowymi Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie mogła wyodrębnić kwoty podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których będzie jej przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, czyli tylko do czynności opodatkowanych. Wynika z tego, że prace wykonywane podczas inwestycji nie dotyczą bezpośrednio lokalu użytkowego a całości budynku i dlatego nie ma możliwości przypisania poszczególnych wydatków do konkretnego rodzaju działalności, stąd zastosowanie znajdzie proporcja, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

2.   dla budynku mieszkalnego, przy ul. F, w którym występuje garaż (dzierżawiony – dla spółdzielcy), nie będziecie Państwo w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych rodzajów działalności. Wykazane one będą w kwocie netto plus część nieodliczonego podatku VAT przy zastosowaniu art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż Spółdzielnia stoi na następującym stanowisku. Spółdzielnia otrzymując fakturę VAT, która dotyczy zakupu towarów i usług dla budynków mieszkalnych, w których jest prowadzona działalność zwolniona od podatku VAT i opodatkowana działalność gospodarcza skorzysta z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, ponieważ całość realizowanego zadania będzie miała związek ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną. Ponadto Spółdzielnia uważa, że aby określić jaka część zakupu prac w realizowanym projekcie będzie miała związek z prawem do obniżenia kwoty podatku należnego, zasadnym jest zastosowanie współczynnika proporcji. Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie mogła wyodrębnić kwoty podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których będzie jej przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, czyli tylko do czynności opodatkowanych. Wynika z tego, że prace wykonywane podczas inwestycji nie dotyczą bezpośrednio lokali użytkowych a całości budynku i dlatego nie ma możliwości przypisania poszczególnych wydatków do konkretnego rodzaju działalności, stąd zastosowanie znajdzie proporcja, o której mowa w art. 90. Ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

3.   dla budynku biura administracji i kotłowni przy ul. G, w którym znajduje się biuro administracji Spółdzielni, dla którego zasadnym będzie zastosowanie współczynnika proporcji, ponieważ służyć będzie obydwu działalnościom. Biura służyć będą zarówno działalności zwolnionej jak i opodatkowanej Spółdzielni, kotłownia będzie ogrzewać budynek mieszkalny i biura Spółdzielni. Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie mogła wyodrębnić kwoty podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których będzie jej przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, czyli tylko do czynności opodatkowanych. Prace wykonywane podczas inwestycji dotyczyć będą bezpośrednio całości budynku, który służyć będzie działalności zwolnionej i opodatkowanej, dlatego nie będzie możliwości przypisania poszczególnych wydatków do konkretnego rodzaju działalności, stąd zastosowanie znajdzie proporcja, o której mowa w art. 90. ust. 2 i 3 ustawy o VAT tj. wskaźnikiem proporcji.

Pozostałe budynki służyć będą wyłącznie działalności zwolnionej i nie będzie im przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT:

1.   dla budynków mieszkalnych, przy ul. A, w których nie występują lokale użytkowe, wykazane będą w kwocie netto plus nieodliczony podatek VAT, gdyż Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, gdyż całość realizowanego zadania nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną i dotyczyć będzie wyłącznie czynności zwolnionych z opodatkowania dla towarów i usług na rzecz członków spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, członków lokali mieszkalnych będących właścicielami lokali mieszkalnych. Zgodnie z art. 90 ust. 1 Spółdzielnia uważa, że w przypadku wydatków na inwestycję realizowanych w budynkach mieszkalnych tylko z lokalami mieszkalnymi nie będzie mieć prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego. Wydatki te można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11.

2.   dla budynku mieszkalnego, przy ul. B, w których nie występują lokale użytkowe, wykazane będą w kwocie netto plus nieodliczony podatek VAT, gdyż Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, gdyż całość realizowanego zadania nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną i dotyczy wyłącznie czynności zwolnionych z opodatkowania dla towarów i usług na rzecz członków spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, członków lokali mieszkalnych będących właścicielami lokali mieszkalnych. Zgodnie z art. 90 ust. 1 Spółdzielnia uważa, że w przypadku wydatków na inwestycję realizowanych w budynkach mieszkalnych tylko z lokalami mieszkalnymi nie będzie mieć prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego. Wydatki te można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2,4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11.

3.   dla budynków mieszkalnych, przy ul. C, w których nie występują lokale użytkowe, wykazane będą w kwocie netto plus nieodliczony podatek VAT, gdyż Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, gdyż całość realizowanego zadania nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną i dotyczy wyłącznie czynności zwolnionych z opodatkowania dla towarów i usług na rzecz członków spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, członków lokali mieszkalnych będących właścicielami lokali mieszkalnych. Zgodnie z art. 90 ust. 1 Spółdzielnia uważa, że w przypadku wydatków na inwestycję realizowanych w budynkach mieszkalnych tylko z lokalami mieszkalnymi nie będzie mieć prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego. Wydatki te można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11.

4.   dla budynków mieszkalnych, przy ul. D, w których nie występują lokale użytkowe, wykazane będą w kwocie netto plus nieodliczony podatek VAT, gdyż Spółdzielnia stoi na stanowisku, że nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, gdyż całość realizowanego zadania nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną i dotyczy wyłącznie czynności zwolnionych z opodatkowania dla towarów i usług na rzecz członków spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, członków lokali mieszkalnych będących właścicielami lokali mieszkalnych. Zgodnie z art. 90 ust. 1 Spółdzielnia uważa, że w przypadku wydatków na inwestycję realizowanych w budynkach mieszkalnych tylko z lokalami mieszkalnymi nie będzie mieć prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego. Wydatki te można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11.

Pytanie ostatecznie sformułowane w piśmie z 29 października 2024 r. (data wpływu 30 października 2024 r.)

Czy Spółdzielni przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług dla poszczególnych budynków, w związku z realizowanym projektem (budynki przy ulicach: A,B,C,D,E,F,G)?

Państwa stanowisko w sprawie ostatecznie sformułowane w piśmie z 29 października 2024 r. (data wpływu 30 października 2024 r.)

Uważają Państwo, że w zakresie poszczególnych budynków mają prawo do następujących odliczeń podatku od towarów i usług:

1.dla budynku mieszkalnego, przy ul. E, w którym występuje garaż (dzierżawionym – dla spółdzielcy), nie jesteśmy w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych rodzajów działalności i przysługuje nam prawo odliczenie podatku VAT z zastosowaniem współczynnika proporcji, o którym mowa w art. 90. ust. 2 i 3 ustawy o VAT,

2.dla budynku mieszkalnego, przy ul. A, w których nie występują lokale użytkowe, wydatki można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11. Nie przysługuje nam prawo do odliczenia podatku VAT,

3.dla budynku mieszkalnego, przy ul. F, w którym występuje garaż (dzierżawionym – dla spółdzielcy), nie jesteśmy w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych rodzajów działalności i przysługuje nam prawo odliczenie podatku VAT z zastosowaniem współczynnika proporcji, o którym mowa w art. 90. ust. 2 i 3 ustawy o VAT,

4.dla budynku mieszkalnego, przy ul. B, w którym nie występują lokale użytkowe, wydatki można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11. Nie przysługuje nam prawo do odliczenia podatku VAT,

5.dla budynku mieszkalnego, przy ul. C, w których nie występują lokale użytkowe, wydatki można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11. Nie przysługuje nam prawo do odliczenia podatku VAT,

6.dla budynku mieszkalnego, przy ul. D, w których nie występują lokale użytkowe, wydatki można wprost przyporządkować do czynności zwolnionych, ponieważ opłaty od lokali mieszkalnych, w tym na fundusz remontowy pobierane są zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkalnych i są zwolnione z VAT na podstawie art. 43. ust. 1 pkt 11. Nie przysługuje nam prawo do odliczenia podatku VAT,

7.dla budynku biura administracji i kotłowni przy ul. G, w którym znajduje się biuro administracji Spółdzielni, dla którego zasadnym jest zastosowanie współczynnika proporcji, ponieważ służy obydwu działalnościom, nie jesteśmy w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych rodzajów działalności i przysługuje nam prawo odliczenie podatku VAT z zastosowaniem współczynnika proporcji, o którym mowa w art. 90. ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”. W myśl tego przepisu kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.nabycia towarów i usług,

b.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W myśl art. 86 ust. 2 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1)nabycia towarów i usług,

2)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 2 ww. ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Natomiast prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje m.in. przy nabyciu towarów i usług:

-wykorzystywanych do czynności nieobjętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (tzn. niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem),

-wykorzystywanych do czynności wprawdzie podlegających zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak na podstawie przepisów szczególnych zwolnionych od tego podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

W przypadku, gdy podatnik dokonuje zakupów związanych zarówno z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, zastosowanie znajdują przepisy art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Na mocy art. 90 ust. 2 ustawy jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Stosownie do dyspozycji art. 90 ust. 3 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Z uregulowań zawartych w art. 90 ustawy wynika, że podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich przyporządkowania do określonych rodzajów czynności, uprawniających do odliczenia podatku naliczonego oraz nieuprawniających do odliczenia.

Zatem, odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego, może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzą Państwo działalność zwolnioną od podatku VAT, opodatkowaną tym podatkiem oraz niepodlegającą opodatkowaniu. Będą Państwo brali udział w naborach regionalnych i ogólnopolskich w celu pozyskania środków unijnych na termomodernizację budynków znajdujących się w zasobach spółdzielni. Projekt będzie realizowany w następujących budynkach: przy ul. E, ul. A, ul. F, ul. B, ul. C, ul. D oraz przy ul. G. Wskazali Państwo, że w czasie i po dokonaniu inwestycji wykorzystywane towary i usługi związane z budynkami przy ul. E, ul. F, ul. G będą służyć działalności zwolnionej z podatku VAT oraz działalności opodatkowanej, natomiast towary i usługi związane z budynkami przy ul. A, ul. B, ul. C, ul. D będą służyć wyłącznie działalności zwolnionej z podatku VAT. Faktury VAT będą wystawiane na Państwa.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, dotyczących kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku nabywania towarów i usługlę związanych z projektami termomodernizacji budynków przy ul. A, ul. B, ul. C, ul. D, należy stwierdzić, że w stosunku ponoszonych wydatków warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – wydatki będą związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi z podatku. W związku z powyższym, od ww. wydatków nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego według proporcji w oparciu o art. 90 ust. 2 i 3 ustawy VAT w przypadku nabywania usług, dotyczących budynków przy ul. E, ul. F, ul. G, należy zaznaczyć, że jak Państwo wskazali, nie są Państwo w stanie przyporządkować poszczególnych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności. Zatem jeżeli dokonanie bezpośredniej alokacji nie będzie możliwe, czyli w przypadku gdy dokonany wydatek służyć będzie obu rodzajom działalności (opodatkowanej i zwolnionej), będą mogli Państwo odliczyć tylko tę część podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom dającym prawo do odliczenia. Zatem będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego według proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W tym miejscu należy nadmienić, że kryterium kwalifikowalności wydatków w ramach rozliczeń dotyczących wykorzystywanych środków pomocowych Unii Europejskiej (w tym kwalifikowalności podatku od towarów i usług), nie jest zagadnieniem regulowanym przez przepisy prawa podatkowego. Określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach programu operacyjnego, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 324), należy do zadań instytucji zarządzającej, która na podstawie art. 25 ust. 1 ww. ustawy, odpowiada za prawidłową realizację programu operacyjnego.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy i własnym stanowisku, m.in. zasadności zastosowania przez Państwa zwolnienia, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935); dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

aPodstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.