Brak możliwości obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych realizacji zadania pn.: „(...)”.

Uzupełnili go Państwa – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 września 2024 r. (wpływ 4 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Gmina A (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie, na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 9, 14 oraz 15 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Gminy należą w szczególności m.in. sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymaniu gminnego magazynu przeciwpowodziowego a także utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych. W ramach realizacji wymienionych powyżej zadań Gmina jest odpowiedzialna m.in. za budowę infrastruktury gminnej o istotnym dla lokalnej społeczności znaczeniu kulturalnym oraz społecznym.

W związku z realizacją powyższych zadań własnych Gmina realizuje projekt pn. „(...)” (dalej jako: „Projekt” lub „Zadanie”). Realizacja Zadania jest/będzie finansowana zarówno ze środków własnych, jak również ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W ramach Zadania zostanie wybudowana świetlica wiejska z częścią przeznaczoną dla Ochotniczej Straży Pożarnej w B (dalej: „OSP w B”).

Podejmowane przez Gminę działania w ramach realizowanego Projektu mają przede wszystkim na celu aktywizację mieszkańców Gminy i zwiększenie bezpieczeństwa Gminy poprzez budowę ogólnodostępnej świetlicy wiejskiej z wydzieloną częścią przeznaczoną dla ochotniczej straży pożarnej. Po zrealizowaniu Zadania, w części budynku świetlicy będą prowadzone zajęcia artystyczne, nauka języków obcych, zajęcia opiekuńczo-wychowawcze oraz inne inicjatywy, które będą miały charakter stały lub będą się odbywały cyklicznie (nie rzadziej niż raz w miesiącu). Pozostała część budynku zostanie przeznaczona na siedzibę OSP w B.

W związku z realizacją Projektu, Gmina ponosi/będzie ponosiła wydatki, w szczególności na:

• roboty murowe,
• roboty konstrukcyjne,
• wykonanie dachu,
• podłoże i posadzki,
• okładziny,
• stolarkę i ślusarkę,
• elektrykę,
• wykonanie instalacji elektrycznej,
• wykonanie instalacji wewnętrznej (m.in. instalacja c.o., instalacja wod.- kan., wentylacja mechaniczna),
• montaż paneli fotowoltaicznych na dachu budynku.

Ponoszone w ramach Projektu wydatki są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, z wykazanym podatkiem, na których to fakturach Gmina jest/będzie wskazana jako nabywca określonych towarów/usług (z uwzględnieniem NIP Gminy).

Świetlica wybudowana w ramach Projektu będzie wykorzystywana wyłącznie na potrzeby prowadzenia cyklicznych zajęć artystycznych, językowych i opiekuńczo-wychowawczych dla mieszkańców Gminy oraz na potrzeby działalności prowadzonej przez OSP w B w zakresie bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. Po zakończeniu realizacji Projektu Gmina nie będzie bowiem wykorzystywać budynku świetlicy oraz wydzielonej części dla OSP w B do żadnych czynności odpłatnych, w szczególności zamiarem Gminy nie jest jakakolwiek forma odpłatnego udostępniania przedmiotowego majątku. W konsekwencji, Gmina nie będzie czerpać żadnych dochodów w przedmiotowym zakresie.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Gmina pragnie wskazać, że majątek powstały w ramach Projektu pozostanie własnością Gminy A.

W związku z montażem paneli fotowoltaicznych w ramach projektu pn.: „(...)”, Gmina będzie prosumentem energii odnawialnej, w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Gmina pragnie wskazać, że panele fotowoltaiczne objęte zakresem Wniosku będą stanowiły mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Gmina pragnie wskazać, że aktualnie nie posiada umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym w zakresie zasad rozliczania energii elektrycznej wyprodukowanej z paneli fotowoltaicznych objętych zakresem Wniosku (ich montaż nie został jeszcze zrealizowany). Gmina nie posiada także umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym w zakresie dostawy przez ww. przedsiębiorstwo energii do budynku, którego budowa stanowi przedmiot Wniosku (jak Gmina wskazała we Wniosku - Projekt jest w trakcie realizacji). Gmina zamierza natomiast w przyszłości, tj. po zakończeniu realizacji Projektu, zawrzeć umowę z przedsiębiorstwem energetycznym na dostawę ww. energii do budynku, w której potencjalnie zostaną zawarte zapisy dotyczące zasad rozliczania energii elektrycznej wyprodukowanej z omawianych paneli, zgodnie z ustawą o odnawialnych źródłach energii, w zakresie rozliczania w modelu net-billing.

Równocześnie Gmina pragnie podkreślić, że - niezależnie od umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym - zasady rozliczania energii elektrycznej w ww. modelu wynikają wprost z przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Wartość energii elektrycznej z ww. paneli, która zostanie wprowadzona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej będzie rozliczana przez przedsiębiorstwo energetyczne wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii rozliczenia, o którym mowa w ust. 1 i 1a, w odniesieniu do prosumenta energii odnawialnej - dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej.

Jak wynika z art. 4 ust. 3a ustawy o odnawialnych źródłach energii sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie z ust. 2a-2d, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, ustaloną w sposób określony w art. 4b, oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci, ustaloną w sposób określony w art. 4c ust. 3.

Zgodnie z art. 4b ust. 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii, w przypadku gdy prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu:

1)ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną;

2)rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18.

W oparciu o art. 4c ust. 1-5 ustawy o odnawialnych źródłach energii, przedsiębiorstwo energetyczne, w celu prowadzenia rozliczeń, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, prowadzić będzie dla prosumenta energii odnawialnej (tj. Gminy) konto, zwane dalej „kontem prosumenta”, na którym ewidencjonować będzie ilość energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, zwaną dalej „depozytem prosumenckim". Depozyt prosumencki przeznaczany będzie na rozliczenie zobowiązań Gminy z tytułu zakupu energii elektrycznej do budynku stanowiącego przedmiot Projektu od przedsiębiorstwa energetycznego. Powyższe zobowiązanie określane będzie dla danego okresu rozliczeniowego jako suma iloczynów, dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania (t) w okresie rozliczeniowym, ilości energii elektrycznej pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb(t) przyjmującym wartość dodatnią, oraz ceny sprzedaży energii elektrycznej uwzględniającej obowiązkowe obciążenia podatkowe i fiskalne, stosowanej w rozliczeniach pomiędzy sprzedawcą i prosumentem dla tego okresu rozliczenia niezbilansowania. Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego będzie ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym. Kwota środków stanowiąca depozyt prosumencki będzie mogła być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta.

Stosownie natomiast do treści art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii jeśli prosument energii nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana prosumentowi energii przez sprzedawcę w terminie nie dłuższym niż do końca 13 miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć dwudziestu procent wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.

Niezależnie od powyższego, Gmina zakłada, że cała energia, która zostanie wyprodukowana za pomocą paneli fotowoltaicznych zostanie zużyta na potrzeby własne Gminy, tj. na potrzeby funkcjonowania świetlicy wiejskiej z częścią dla Ochotniczej Straży Pożarnej w B (w ramach tzw. autokonsumpcji).

Gmina nie może jednakże wykluczyć sytuacji, w której wyprodukowana energia elektryczna z paneli fotowoltaicznych nie zostanie w całości wykorzystana do zaspokojenia bieżących potrzeb budynku, którego budowa stanowi przedmiot Projektu, a w konsekwencji, że zostanie ona wprowadzona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej operatora na opisanych powyżej zasadach.

W tym zakresie - jak wskazano powyżej - ustawa o odnawialnych źródłach energii przewiduje rozliczenie wartościowe energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej operatora, które może pomniejszyć zobowiązanie Gminy z tytułu zakupu energii elektrycznej do ww. obiektu poprzez rozliczenie w ramach depozytu prosumenckiego lub też - jeśli Gmina nie wykorzysta środków zgromadzonych na ww. depozycie w danym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych - stanowić będzie nadpłatę, która jest zwracana Gminie, przy czym wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć dwudziestu procent wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.

W tym zakresie ustawa o odnawialnych źródłach energii nie przewiduje odrębnego wynagrodzenia w związku z wyprodukowaniem i wprowadzeniem do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej. W konsekwencji Gmina zakłada, że również umowa z przedsiębiorstwem energetycznym nie będzie przewidywała takiego odrębnego wynagrodzenia.

Gmina pragnie wskazać, iż w przypadku paneli fotowoltaicznych objętych zakresem Wniosku nie będzie korzystała z rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Gmina pragnie wskazać, iż w przypadku paneli fotowoltaicznych objętych zakresem Wniosku będzie korzystała z rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości (nie ilości) energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii, pod warunkiem, iż wyprodukowana w tym zakresie energia elektryczna nie zostanie w całości wykorzystana do zaspokojenia bieżących potrzeb budynku stanowiącego przedmiot Projektu, a w konsekwencji, że zostanie ona wprowadzona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej operatora.

Gmina pragnie wskazać, że panele fotowoltaiczne objęte zakresem Wniosku nie będą mieścić się w przepisach określonych w art. 4d ust. 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Zgodnie z założeniami Projektu panele fotowoltaiczne objęte zakresem Wniosku będą wykorzystywane przez Gminę do produkcji energii niezbędnej do funkcjonowania budynku świetlicy wiejskiej z częścią dla Ochotniczej Straży Pożarnej w B, który, jak wskazano we Wniosku, będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzenia cyklicznych zajęć artystycznych, językowych i opiekuńczo-wychowawczych dla mieszkańców Gminy oraz na potrzeby działalności prowadzonej przez OSP w B, a więc czynności z tytułu realizacji których Gmina nie będzie czerpać żadnych dochodów. Innymi słowy, Gmina zakłada, że cała energia, która zostanie wyprodukowana za pomocą paneli fotowoltaicznych zostanie zużyta na potrzeby własne Gminy, tj. na potrzeby funkcjonowania ww. świetlicy wiejskiej.

Gmina nie może jednakże wykluczyć sytuacji, w której wyprodukowana energia elektryczna z paneli fotowoltaicznych nie zostanie w całości wykorzystana do zaspokojenia bieżących potrzeb świetlicy wiejskiej, a w konsekwencji, że zostanie ona wprowadzona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej operatora na opisanych powyżej zasadach.

Zgodnie ze stanowiskiem Gminy wyrażonym we Wniosku, a następnie przeformułowanym w ramach niniejszej odpowiedzi na Wezwanie, towary i usługi nabywane w ramach Projektu, w tym montowane panele fotowoltaiczne, nie będą związane z działalnością gospodarczą Gminy. Gdyby jednak Organ wbrew stanowisku Gminy uznał inaczej, wówczas Gmina zaznacza, że nie ma możliwości przyporządkowania wydatków w całości do działalności gospodarczej opodatkowanej VAT.

Zgodnie ze stanowiskiem Gminy wyrażonym we Wniosku, a następnie przeformułowanym w ramach niniejszej odpowiedzi na Wezwanie, towary i usługi nabywane w ramach Projektu, w tym montowane panele fotowoltaiczne, nie będą związane z działalnością gospodarczą Gminy. Gdyby jednak Organ wbrew stanowisku Gminy uznał, że towary i usługi nabywane w ramach Projektu, w tym montowane panele fotowoltaiczne będą związane z działalnością gospodarczą Gminy - to w ocenie Gminy byłaby to wyłącznie działalność opodatkowana VAT, a nie zwolniona z VAT.

Pytania

1.Czy w opisanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek będący przedmiotem Projektu, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT? (pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

2.Czy Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

1.W opisanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek będący przedmiotem Projektu, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT. (stanowisko ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

2.Gminie nie przysługuje/nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu.

Ad 1. i 2.

Zważywszy na fakt, że majątek będący przedmiotem Projektu będzie wykorzystywany przez Gminę wyłącznie w celu aktywizacji mieszkańców Gminy, poprzez prowadzenie cyklicznych zajęć oraz w celu zwiększenia bezpieczeństwa Gminy, poprzez nieodpłatne udostępnienie wydzielonej części budynku na rzecz OSP w B, w ocenie Gminy, przedmiotowy majątek nie będzie wykorzystywany w ramach jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT.

Gmina wykorzystywać będzie przedmiotowe mienie w ramach wykonywania zadań własnych związanych z działalnością kulturalną, zadań związanych z bezpieczeństwem obywateli i ochroną przeciwpożarową oraz zadań związanych z utrzymaniem gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 9, 14 i 15 ustawy o samorządzie gminnym). Budynek ten nie będzie jednocześnie wykorzystywany do żadnych odpłatnych czynności. Tym samym nie będzie tu dochodzić do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usługi, a budynek świetlicy wykorzystywany będzie wyłącznie w ramach wykonywania zadań własnych Gminy (czynności o charakterze publicznym, niepodlegających VAT).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m. in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami, które ponoszone są/będą na realizację Projektu, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

W związku z powyższym, zdaniem Gminy, realizacja Projektu nie będzie związana z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi nie zostanie spełniony i tym samym Gmina nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację przedmiotowej inwestycji.

Stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z 12 stycznia 2024 r., znak: 0111-KDIL3.4012.699.2023.1.MBN, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż: „W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione bowiem - jak wynika z opisu sprawy - realizacja projektu polegającego na budowie świetlicy wiejskiej, wykonywana jest w ramach realizacji zadań własnych Gminy. Ponadto, wskazali Państwo, że świetlica, po zakończeniu prac, będzie udostępniana nieodpłatnie na potrzeby społeczności lokalnej. Mają Państwo zamiar wykorzystywać wybudowaną świetlicę do realizacji swoich celów statutowych i nie zamierzają Państwo wynajmować jej odpłatnie na podstawie umów cywilnoprawnych. Z tego względu, nabyte przez Państwa towary i usługi w ramach realizacji Inwestycji, służą w całości wykonywaniu czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) Zatem, w analizowanej sprawie podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie są spełnione. Tym samym, w odniesieniu do Projektu - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - nie mają Państwo możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego”.

Reasumując, zdaniem Gminy nie przysługuje/nie będzie przysługiwać jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Należy zauważyć, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oba warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

• istnieje związek prawny między dostawcą i odbiorcą bądź między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez dostawcę/usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za dokonywane dostawy bądź świadczone usługi na rzecz odbiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.):

Przepis ten wyjaśnia, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm., t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465):

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9, 14 i 15 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Realizują Państwo projekt pn.: „(...)”. Realizacja Zadania jest/będzie finansowana zarówno ze środków własnych, jak również ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W ramach Zadania zostanie wybudowana świetlica wiejska z częścią przeznaczoną dla Ochotniczej Straży Pożarnej w B.

Podejmowane przez Państwa działania w ramach realizowanego Projektu mają przede wszystkim na celu aktywizację mieszkańców Gminy i zwiększenie bezpieczeństwa Gminy poprzez budowę ogólnodostępnej świetlicy wiejskiej z wydzieloną częścią przeznaczoną dla ochotniczej straży pożarnej. Po zrealizowaniu Zadania, w części budynku świetlicy będą prowadzone zajęcia artystyczne, nauka języków obcych, zajęcia opiekuńczo-wychowawcze oraz inne inicjatywy, które będą miały charakter stały lub będą się odbywały cyklicznie (nie rzadziej niż raz w miesiącu). Pozostała część budynku zostanie przeznaczona na siedzibę OSP w B.

W związku z realizacją Projektu, ponoszą/będą Państwo ponosili wydatki, w szczególności na: roboty murowe, roboty konstrukcyjne, wykonanie dachu, podłoże i posadzki, okładziny, stolarkę i ślusarkę, elektrykę, wykonanie instalacji elektrycznej, wykonanie instalacji wewnętrznej (m.in. instalacja c.o., instalacja wod.- kan., wentylacja mechaniczna), montaż paneli fotowoltaicznych na dachu budynku.

Ponoszone w ramach Projektu wydatki są/będą dokumentowane wystawianymi na Państwa przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, z wykazanym podatkiem, na których to fakturach są/będą Państwo wskazani jako nabywca określonych towarów/usług.

Świetlica wybudowana w ramach Projektu będzie wykorzystywana wyłącznie na potrzeby prowadzenia cyklicznych zajęć artystycznych, językowych i opiekuńczo-wychowawczych dla mieszkańców Gminy oraz na potrzeby działalności prowadzonej przez OSP w B w zakresie bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. Po zakończeniu realizacji Projektu nie będą Państwo wykorzystywać budynku świetlicy oraz wydzielonej części dla OSP w B do żadnych czynności odpłatnych, w szczególności Państwa zamiarem nie jest jakakolwiek forma odpłatnego udostępniania przedmiotowego majątku. W konsekwencji, nie będą Państwo czerpać żadnych dochodów w przedmiotowym zakresie. Majątek powstały w ramach Projektu pozostanie Państwa własnością.

Ponadto wskazali Państwo, że są prosumentem energii odnawialnej w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii. Zakładają Państwo, że cała energia, która zostanie wyprodukowana za pomocą paneli fotowoltaicznych zostanie zużyta na Państwa potrzeby własne, tj. na potrzeby funkcjonowania świetlicy wiejskiej z częścią dla Ochotniczej Straży Pożarnej w B (w ramach tzw. autokonsumpcji).

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że realizując opisane czynności w ramach Projektu nie wykonują/nie będą Państwo wykonywali działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (nie zostały/nie zostaną tu bowiem spełnione przesłanki określone w tym przepisie, a więc wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych), w związku z czym nie można Państwa uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu.

W konsekwencji, Państwa działania w związku z realizacją ww. Projektu polegającego na wybudowaniu świetlicy wiejskiej z częścią przeznaczoną dla Ochotniczej Straży Pożarnej nie będą stanowiły ani dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w związku z czym czynności zrealizowane w ramach Projektu pn.: „(...)” nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację Zadania.

Podstawowa zasada dotycząca odliczania podatku naliczonego została sformułowana w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Oznacza to, że podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Jak wynika z okoliczności sprawy, nabycie towarów i usług w związku z realizacją Projektu nie ma/nie będzie miało związku z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji nie została/nie zostanie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji nie mają/nie będą mieli Państwo - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – możliwości obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: „(...)”.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie Państwa wskazania, że w związku z montażem paneli fotowoltaicznych w ramach Projektu będą Państwo prosumentem energii odnawialnej w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz przy Państwa założeniu, że cała energia, która zostanie wyprodukowana za pomocą paneli fotowoltaicznych zostanie zużyta na potrzeby własne Gminy, tj. na potrzeby funkcjonowania świetlicy wiejskiej z częścią dla Ochotniczej Straży Pożarnej w B (w ramach tzw. autokonsumpcji). Jednakże w sytuacji, gdyby towary i usługi nabywane w związku z realizacją Projektu zostały wykorzystane do czynności opodatkowanych (tj. gdy wyprodukowana przy pomocy zainstalowanych paneli fotowoltaicznych energia elektryczna nie zostanie w całości wykorzystana do zaspokojenia bieżących potrzeb budynku stanowiącego przedmiot Projektu, a zostanie ona wprowadzona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej operatora) – wystąpią Państwo w roli podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, dokonującego odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 6 ustawy, a w konsekwencji będą mieli Państwo możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego od poniesionych wydatków na realizację Projektu w drodze korekty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z stanem faktycznym oraz zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).