Obowiązek wykazania w remanencie likwidacyjnym towarów wykorzystanych do zaniechanej inwestycji polegającej na rozbudowie i przebudowie poddasza.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku wykazania w remanencie likwidacyjnym towarów wykorzystanych do zaniechanej inwestycji polegającej na rozbudowie i przebudowie poddasza. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 października 2024 r. (data wpływu 7 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Aktualnie jest Pan podatnikiem podatku VAT i zamierza Pan zakończyć działalność. Poinformował Pan, że do 25.01.2018 r. miał Pan zarejestrowaną działalność gospodarczą a od tej daty ma Pan okresowe obroty z tytułu najmu prywatnego opodatkowane VAT.

Wyjaśnił Pan, że w latach 2010-2015 odliczał Pan podatek VAT od rozbudowy i przebudowy poddasza i ta inwestycja z uwagi na Pana problemy zdrowotne nie została zakończona (decyzja budowlana z 7.07.2010).

Wobec tego, że zamierza Pan zakończyć najem i tym samym działalność opodatkowaną, to ma Pan pytanie czy w remanencie likwidacyjnym ma Pan wykazać całość lub część odliczonego VATu od tej inwestycji czy też tych odliczeń z lat 2010-2015 nie należy wykazywać.

W uzupełnieniu wniosku, na pytania Organu o treści:

1.Czy jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?

2.Czy budynek, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza jest przedmiotem najmu?

3.Do jakich czynności wykorzystywał/wykorzystuje Pan budynek, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza, tj. do czynności:

a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

b)zwolnionych z opodatkowania,

c)niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

4.Czy budynek, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza został przez Pana nabyty czy wybudowany? Należy wskazać datę nabycia lub wybudowania?

5.Czy przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu (wybudowaniu) budynku, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza?

6.Czy budynek, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza, stanowi budynek w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.)?

7.Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynku w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Należy wskazać dokładną datę.

8.Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku a zakończeniem działalności gospodarczej upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

9.Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budynku? Należy wskazać dokładną datę.

10.Czy ww. budynek stanowi środek trwały w Pana przedsiębiorstwie?

11.Czy rozbudowane i przebudowane poddasze zostało oddane do użytkowania (było użytkowane)? Jeżeli tak, to kiedy (prosimy wskazać miesiąc i rok)?

12.Czy wydatki na rozbudowę i przebudowę poddasza stanowią nakłady na ulepszenie budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym i ich wysokość była wyższa niż 30% wartości początkowej budynku?

13.Czy ww. budynek był wykorzystywany przez Pana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywany był ww. budynek Pan wykonywał - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

wskazał Pan:

1.Tak, aktualnie jest Pan zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

2.Tak, obecnie sporadycznie uzyskuje Pan przychody z najmu.

3.Przedmiotowy budynek był wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

4.Budynek został nabyty w 1977 roku.

5.Tak, w tym okresie przysługiwało Panu prawo do odliczenia VAT.

6.Tak, budynek ten jest budynkiem w rozumieniu prawa budowlanego.

7.Zasiedlenie tego budynku odbyło się w 1977 roku.

8.Tak, jest to okres dłuższy niż 2 lata.

9.Używanie tego budynku było od 1977 roku.

10.Tak, budynek stanowił do 2018 roku (zakończenia działalności gospodarczej) środek trwały.

11.Nie, ta rozbudowa i przebudowanie nie została zakończona i oddana do użytkowania.

12.Tak, te nakłady były wyższe niż 30% wartości budynku.

13.Nie, budynek nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności zwolnionej.

Pytanie (przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Informuje Pan, że zamierza zakończyć działalność opodatkowaną podatkiem VAT i ma Pan pytanie czy towary wykorzystane do tej zaniechanej inwestycji i VAT odliczony od tych towarów powinien być wykazany w remanencie likwidacyjnym - art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie (przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

W Pana ocenie w remanencie likwidacyjnym nie wykazuje się tych towarów nabytych do prowadzenia tej inwestycji z uwagi na treść art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 5 ust. 3 ustawy:

W myśl art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy:

W myśl art. 14 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy:

Zgodnie z art. 14 ust. 6 ustawy:

W myśl art. 14 ust. 7 ustawy:

Według art. 14 ust. 8 ustawy:

Z przywołanych przepisów wynika, że obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w przypadku zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, dotyczy tej części posiadanych towarów, które po nabyciu nie zostały odprzedane i w stosunku, do których przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. W przypadku więc zaistnienia określonych okoliczności, wszystkie towary, przy zakupie których został odliczony podatek naliczony muszą zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług, aby zrównoważyć to odliczenie. Towary, które nie spełniają ww. warunku, nie podlegają w takiej sytuacji opodatkowaniu.

Przywołany powyżej art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy, nakazując, w sytuacji wskazanej w tym przepisie, opodatkowanie towarów, różnicuje je na towary własnej produkcji oraz towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy. Zatem towary te podzielono na takie, które zostały wytworzone przez podatnika oraz takie, które zostały przez niego nabyte. W obu tych grupach mogą mieścić się towary, które stanowią tzw. środki obrotowe, jak towary handlowe, surowce oraz towary, które zaliczone zostały przez podatnika do jego środków trwałych.

Obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotyczy tej części posiadanych przez podatnika towarów, które po nabyciu nie zostały odsprzedane i w stosunku, do których przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. A zatem warunkiem koniecznym do opodatkowania towarów w zakresie wynikającym z art. 14 ustawy jest istnienie po stronie podatnika prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie towaru.

W przypadku więc zaistnienia określonych okoliczności, wszystkie towary, przy zakupie których został odliczony podatek naliczony, muszą zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług, aby zrównoważyć to odliczenie, w tym również środki trwałe oraz wyposażenie.

Opodatkowanie towarów, które po nabyciu nie zostały odsprzedane, uzasadnione jest konstrukcją podatku od towarów i usług jako podatku konsumpcyjnego, jak również jest przejawem zasady neutralności tego podatku. Jeśli bowiem podatnik odliczył podatek od nabycia towarów, które później zostały przeznaczone w istocie na konsumpcję, to wówczas powinien zostać obciążony podatkiem należnym, aby zapewnić faktyczne, jednokrotne opodatkowanie konsumpcji. W takim bowiem przypadku następuje zrównanie pozycji byłego podatnika, który nabytych towarów nie wykorzystał w opodatkowanej działalności gospodarczej, z pozycją ostatecznego konsumenta, który musi ponieść ciężar podatku zawartego w cenie nabycia towarów.

Z treści wniosku wynika, że nabył Pan budynek w 1977 roku. Budynek ten jest budynkiem w rozumieniu prawa budowlanego. Przedmiotowy budynek był wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Budynek nie był wykorzystywany do prowadzenia działalności zwolnionej. Budynek stanowił do 2018 roku (zakończenia działalności gospodarczej) środek trwały. Obecnie sporadycznie uzyskuje Pan przychody z najmu. W latach 2010-2015 odliczał Pan podatek VAT od rozbudowy i przebudowy poddasza i ta inwestycja z uwagi na Pana problemy zdrowotne nie została zakończona. Zasiedlenie tego budynku odbyło się w 1977 roku. Używanie tego budynku było od 1977 roku. Rozbudowa i przebudowa nie została zakończona i oddana do użytkowania. Wydatki na rozbudowę i przebudowę poddasza stanowią nakłady na ulepszenie budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Nakłady były wyższe niż 30% wartości budynku.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia czy towary wykorzystane do zaniechanej inwestycji powinny być wykazane w remanencie likwidacyjnym.

Należy stwierdzić, że w przypadku zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, opodatkowaniu podlegają zarówno towary handlowe, jak też środki trwałe czy wyposażenie, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że w spisie z natury sporządzonym na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy ujmuje się towary, które na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, a w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odnosząc się do budynku, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza, wskazać należy, że ww. budynek spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy.

Zauważenia wymaga, że nakładów poniesionych na rozbudowę i przebudowę poddasza nie można zaklasyfikować jako towaru w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże, w niniejszej sprawie nakłady poniesione na rozbudowę i przebudowę poddasza stały się częścią składową budynku.

W związku z powyższym, w stosunku do budynku, co do którego przy nabyciu nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego, jednakże ponosił Pan wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym części tego budynku - rozbudowę i przebudowę poddasza, i dokonywał Pan odliczenia podatku naliczonego od tych wydatków, to powinien Pan wykazać przedmiotowy budynek w spisie z natury.

Przy czym podstawa opodatkowania podatkiem od towarów i usług winna uwzględniać tylko wartość poniesionych nakładów na ulepszenie poddasza – jego rozbudowę i przebudowę.

Zatem, będzie Pan zobowiązany do wykazania budynku, w którym dokonywał Pan w latach 2010-2015 rozbudowy i przebudowy poddasza, w spisie z natury sporządzonym na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 2 i ust. 5 ustawy.

Zauważenia wymaga, że ww. budynek będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy na zasadach obowiązujących przy sprzedaży tego budynku lub jego części.

Przy czym, towary, które należy wykazać w spisie z natury, i które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, mogą być albo opodatkowane właściwą stawką podatku VAT, albo mogą korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających określone w tym przepisie warunki.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku lub budowli upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków i budowli istotnym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

W przypadku budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych budynków/budowli, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych budynków/budowli.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy budynków, budowli lub ich części zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

‒towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

‒przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zatem jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, przeanalizowania wymaga możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o wyżej cytowany przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W celu ustalenia, czy w odniesieniu do budynku w części obejmującej poddasze zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, czy opodatkowanie podatkiem VAT należy określić, czy doszło do pierwszego zasiedlenia budynku w tej części oraz jaki czas upłynął od tego momentu.

Jak wynika z wniosku rozbudowa i przebudowa poddasza nie zostały zakończone i oddane do użytkowania.

Zatem w analizowanej sprawie w stosunku do budynku w części obejmującej poddasze nie doszło do pierwszego zasiedlenia tej części budynku. Wobec tego budynek w części obejmującej poddasze nie będzie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ budynek w części obejmującej poddasze nie został oddany do użytkowania.

Jednocześnie – jak Pan wskazał - wydatki na rozbudowę i przebudowanie poddasza stanowią nakłady na ulepszenie budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Nakłady były wyższe niż 30% wartości budynku. Przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów na ulepszenie (rozbudowę i przebudowę) poddasza. Wobec powyższego budynek w części obejmującej poddasze nie będzie korzystał także ze zwolnień, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy.

Tym samym, budynek, w części obejmującej poddasze nie będzie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a i pkt 2 ustawy.

W konsekwencji budynek ujęty - w sporządzonym na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy - spisie z natury, w wartości nakładów poniesionych na rozbudowę i przebudowanie poddasza, będzie podlegał opodatkowaniu według właściwej stawki podatku od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja indywidualna dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).