Nieuznanie za podatnika podatku VAT w związku z wykonaniem usług: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania. Korzystanie ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji prowadzenia innej działalność gospodarczej jako podatnik VAT czynny. Uznanie usług głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w części:

-nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w związku z wykonaniem usług: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania – jest nieprawidłowe;

-korzystania ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi Pan inną działalność gospodarczą jako podatnik VAT czynny – jest prawidłowe;

-uznania usług głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 22 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

-korzystania ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi Pan inną działalność gospodarczą jako podatnik VAT czynny,

-nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w związku z wykonaniem usług: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania,

-uznania ww. usług za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR.

Uzupełnił go Pan pismem z 26 lipca 2024 r. (wpływ 26 lipca 2024 r.), a – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 września 2024 r. (wpływ 23 września 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X (dalej: „Wnioskodawca”) jest rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, dalej: „ustawa o VAT”), który nie jest obowiązany na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Działalność rolnicza Wnioskodawcy opiera się przede wszystkim na produkcji roślinnej/zwierzęcej, głównie w zakresie uprawy zbóż. Wnioskodawca nie świadczy w jej ramach usług rolniczych oraz nie zamierza rozszerzać w tym zakresie swojej działalności.

Jednocześnie Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą („…”) w zakresie niezwiązanym z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. W ramach wykonywanej działalności gospodarczej wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) mieszczą się m.in. następujące kody PKD:

-77.31.Z Wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych

-01.29.Z Uprawa pozostałych roślin wieloletnich,

-01.61.Z Działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną,

-01.62.Z Działalność usługowa wspomagająca chów i hodowlę zwierząt gospodarskich,

-01.63.Z Działalność usługowa następująca po zbiorach,

-01.64.Z Obróbka nasion dla celów rozmnażania roślin,

-02.10.Z Gospodarka leśna i pozostała działalność leśna, z wyłączeniem pozyskiwania produktów leśnych,

-02.20.Z Pozyskiwanie drewna,

-02.40.Z Działalność usługowa związana z leśnictwem,

-46.21.Z Sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt,

-46.73.Z Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego,

-46.90.Z Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana.

Wnioskodawca korzystał ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), ponieważ wartość sprzedaży nie przekraczała u niego łącznie w poprzednich latach podatkowych kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Wnioskodawca jednak dnia 26 kwietnia 2022 r. dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R. Zgłoszenie dotyczyło wyłącznie informacji o przekroczeniu limitu zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie niezwiązanym z działalnością rolniczą. Wnioskodawca bowiem nie zrezygnował ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT w zakresie prowadzonej przez siebie działalności rolniczej.

W okresie od marca 2021 r. do kwietnia 2024 r. doszło do pomyłki popełnionej przez biuro księgowe obsługujące Wnioskodawcę. Pomyłka polegała na wystawieniu faktur VAT w imieniu Wnioskodawcy dotyczących m.in.:

·usługi głęboszowania o wartości - faktura ta została ujęta w księgach przychodów i rozchodów, jednak na fakturze nie wykazano VAT z powodu mającego wówczas zastosowanie zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT;

·usługi siewu o wartości - faktura ta została ujęta w księgach przychodów i rozchodów, jednak na fakturze nie wykazano VAT z powodu mającego wówczas zastosowanie zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT;

·usługi talerzowania o wartości netto - na fakturze wykazano VAT w wysokości skalkulowany wg stawki 8%, gdyż wystawiono ją po 26.4.2022 r. (aktualizacja zgłoszenia VAT- R);

·usługi kultywatorowania o wartości - na fakturze wykazano VAT, gdyż wystawiono ją po 26.4.2022 r. (aktualizacja zgłoszenia VAT-R);

- dalej łącznie nazywane „Usługami”.

Biuro księgowe nie miało wiedzy, że Wnioskodawca jest rolnikiem ryczałtowym, gdyż faktury na sprzedaż płodów rolnych VAT RR były wystawiane przez nabywców i nie podlegają ewidencjowaniu przez rolników ryczałtowych.

Powyższe Usługi zawierały w sobie także najem ciągnika i siewnika. Aby zrealizować ww. Usługi, Wnioskodawca zmuszony był najpierw podnająć maszyny rolnicze, aby wykorzystać je przy ich świadczeniu.

Głęboszowanie to zabieg agromelioracyjny uprawowy, wykonywany głęboszami (bardzo ciężkimi kultywatorami) o głębokości 0,4-0,8 m. Zabieg wykonuje się w celu spulchnienia nadmierne ugniecionych głębszych warstw gleby będących poza zasięgiem tradycyjnych narzędzi uprawowych.

Talerzowanie stanowi uzupełniający zabieg uprawowy roli, wykonywany za pomocą brony talerzowej, którego celem jest pocięcie wierzchniej warstwy roli oraz częściowe (w stopniu mniejszym niż w przypadku pługa) jej obrócenie oraz pocięcie i płytkie przykrycie darni i resztek pożniwnych. Stosowane np. w uprawie łąk i pastwisk do odsłonięcia gleby przez częściowe zniszczenie darni, jako uprawka pożniwna zastępująca podorywkę, także rozcinania skib po orce oraz przykrycia nawozów zielonych.

Kultywatorowanie jest to zabieg uprawowy, wykonywany za pomocą kultywatora, którego celem jest spulchnienie roli poprzez jej wzruszenie do głębokości 5-20 cm i wymieszanie, bez odwracania jej warstw. Uprawkę tę można zastosować wiosną po orce przedzimowej lub do spulchnienia ściernisk, jeżeli nie stosuje się podorywki, np. w rolnictwie alternatywnym.

Siew polega na umieszczeniu materiału siewnego w łożu siewnym na zalecanej głębokości i w odpowiednich odstępach, z jednoczesnym przykrywaniem go warstwą ziemi. Siewowi towarzyszą często dodatkowe czynności uprawowe ułatwiające równomierne i wysokiej jakości wschody, takie jak: wyrównywanie, dociskanie lub spulchnianie roli, wykonywanie bruzdki siewnej, dociskanie nasion lub przykrywanie ich warstwą ziemi, wyrównywanie lub profilowanie gleby.

Wnioskodawca dokonał stosownej korekty JPK_VAT za powyższe okresy, w których błędnie wykazał sprzedaż ww. usług jako czynność opodatkowaną VAT na zasadach ogólnych. W przypadku dwóch faktur z wykazanym VAT należnym, Wnioskodawca wystawił także stosowne faktury VAT korygujące „do zera”, zwracając kwotę VAT nabywcom i informując ich o tym, że z tytułu sporadycznego, nieprofesjonalnego świadczenia polegającego na udostępnieniu im (najmu) rzeczonych maszyn rolniczych Wnioskodawca w ogóle nie występował w charakterze podatnika VAT. Udostępnienie rzeczonych maszyn oraz wykonanie Usług bowiem nie było przejawem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jako podatnika VAT, tylko jako osoby prywatnej.

Należy podkreślić, że wynajem maszyn oraz inne świadczenia miały charakter jednorazowy i incydentalny. Powyższą działalność dokumentują tylko 4 faktury sprzedażowe od momentu rozpoczęcia działalności (czyli od marca 2021 r.), które nie powinny być wystawione. Usługi te stanowiły świadczenia, które nie miały na celu osiągnięcie zarobku (brak marży), ani nawiązanie stałych relacji gospodarczych z kontrahentem. Usługa miała zatem charakter jednorazowy.

Należy dodać, że kontrahenci Wnioskodawcy, z którymi dokonał błędnie opodatkowanej sprzedaży Usług, gotowi są wystawić jako nabywcy faktury VAT-RR. Wnioskodawca jednak utrzymuje, że świadczone Usługi nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej, a tym samym w pojęciu działalności rolniczej.

Ponadto w 2022 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży pszenicy w ramach punktu skupu, która stanowiła czynność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Należy bowiem podkreślić, że w tym zakresie Wnioskodawca prowadzi jednocześnie dwojaką aktywność gospodarczą:

1.sprzedaż produktów rolnych (z działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy o VAT) tylko z własnego gospodarstwa rolnego będąc w tym wariancie rolnikiem ryczałtowym, w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o VAT, będąc z tego tytułu zwolnionym z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT (bowiem - jak wspomniano wyżej - Wnioskodawca nie zrezygnował z tegoż zwolnienia w oparciu o art. 43 ust. 3 ustawy o VAT);

2.prowadzenie działalności gospodarczej, jako czynny i zarejestrowany podatnik podatku VAT, w ramach której dokonywany jest zakup i sprzedaż płodów rolnych (nie pochodzących z własnego gospodarstwa rolnego, gdyż tylko w tym zakresie Wnioskodawca ma status rolnika ryczałtowego) w ramach punktu skupu.

Na pytanie:

1.„Jaki jest symbol PKWiU z 2015 r. oraz nazwa grupowania dla usług, które Pan świadczy w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej, dla której zarejestrował się Pan jako czynny podatnik podatku VAT, wynikające z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (t. j. Dz.U. poz. 1676 ze zm.)? Prosimy podać pełny siedmiocyfrowy symbol dla każdej ze świadczonych usług.

odpowiedział Pan:

Symbol PKWiU z 2015 r. oraz nazwę grupowania dla usług, które Wnioskodawca świadczy w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej, dla której zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT prezentuje poniższa tabela:

Świadczona usługa zgodnie z kodami PKD	Odpowiadający usłudze symbol PKWiU z 2015 r.
42.91.Z Roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej	42.91.20.0 Roboty ogólnobudowlane związane z budową nabrzeży, portów, tam, śluz i związanych z nimi obiektów hydrotechnicznych
43.21.Z Wykonywanie instalacji elektrycznych	43.21.10.2 Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych
62.01.Z Działalność związana z oprogramowaniem	62.01.11.0 Usługi związane z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania 62.01.12.0 Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych
62.03.Z Działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi	62.03.11.0 Usługi związane z zarządzaniem siecią 62.03.12.0 Usługi związane z zarządzaniem systemami informatycznymi
62.09.Z Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych	62.09.20.0 Pozostałe usługi w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, gdzie indziej niesklasyfikowane
81.22.Z Specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych	81.22.11.0 Usługi mycia okien 81.22.12.0 Usługi sprzątania specjalistycznego 81.22.13.0 Usługi czyszczenia pieców i kominów
81.29.Z Pozostałe sprzątanie	81.29.12.0 Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu 81.29.13.0 Pozostałe usługi sanitarne 81.29.19.0 Usługi pozostałego sprzątania i czyszczenia, gdzie indziej niesklasyfikowane

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że - zgodnie zresztą z opisem stanu faktycznego przedstawionym we wniosku - pełna lista kodów PKD widniejąca w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: „CEIDG”) jest szersza. Wygląda ona następująco:

·Przeważająca działalność gospodarcza (kod PKD): 77.31.Z Wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych;

·Wykonywana działalność gospodarcza (kody PKD):

77.31.Z Wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych,

01.29.Z Uprawa pozostałych roślin wieloletnich,

01.61.Z Działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną,

01.62.Z Działalność usługowa wspomagająca chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, 01.63.Z Działalność usługowa następująca po zbiorach, 01.64.Z Obróbka nasion dla celów rozmnażania roślin,

02.10.Z Gospodarka leśna i pozostała działalność leśna, z wyłączeniem pozyskiwania produktów leśnych, 02.20.Z Pozyskiwanie drewna,

02.40.Z Działalność usługowa związana z leśnictwem,

42.91.Z Roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej,

43.21.Z Wykonywanie instalacji elektrycznych,

46.21.Z Sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt, 46.73.Z Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego, 46.90.Z Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana,

62.01.Z Działalność związana z oprogramowaniem,

62.03.Z Działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi,

62.09.Z Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych,

81.22.Z Specjalistyczne sprzątanie budynków i obiektów przemysłowych,

81.29.Z Pozostałe sprzątanie.

Należy wskazać, że zarejestrowana działalność gospodarcza, w ramach której Wnioskodawca występuje jako podatnik VAT czynny, służy przede wszystkim nabywaniu/zbywaniu płodów rolnych, które nie stanowią produktów rolnych w rozumieniu art. 2 pkt 20 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Na pytanie:    

2.„Jaki jest symbol ww. PKWiU z 2015 r. oraz nazwa grupowania dla usług takich jak:

-usługi głęboszowania

-usługi siewu

-usługi talerzowania

-usługi kultywatorowania,

których wykonania nie uznaje Pan za przejaw działalności gospodarczej jako podatnika VAT? Prosimy podać pełny siedmiocyfrowy symbol dla każdej ze świadczonych usług.”,

odpowiedział Pan:

Symbol PKWiU z 2015 r. oraz nazwa ugrupowania dla usług takich jak: usługi głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania powinny być zaklasyfikowane jako 01.61.10.0 Usługi wspomagające produkcję roślinną. Zgodnie bowiem z Wyjaśnieniami do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2015 r. grupowanie to obejmuje usługi w zakresie „przygotowania pól do upraw, siewu i sadzenia upraw”. Opisane we wniosku usługi miały na celu spulchnianie ziemi lub sam siew, a zatem odpowiada opisowi tego ugrupowania.

Pytania

1.Czy Wnioskodawca zachowuje status rolnika ryczałtowego w odniesieniu do sprzedaży własnych płodów rolnych, gdy prowadzi jednocześnie działalność gospodarczą w ramach punktu skupu zboża (kupno i sprzedaż) polegającą na sprzedaży opodatkowanej VAT na zasadach ogólnych?

2.Czy z tytułu opisanych w stanie faktycznym Usług Wnioskodawca działał jako osoba prywatna (niepodatnik) na gruncie VAT?

W razie odpowiedzi negatywnej na pytanie 2,

3.Czy świadczenie Usług stanowi usługę rolniczą w rozumieniu art. 2 pkt 21 ustawy o VAT, a co za tym idzie Wnioskodawca powinien otrzymać od nabywcy Usług faktury VAT RR dokumentujące sprzedaż Usług z ujęciem rzeczywistej daty sprzedaży oraz zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 115 ust. 1 ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy zachowuje on status rolnika ryczałtowego w odniesieniu do sprzedaży własnych płodów rolnych, gdy prowadzi jednocześnie działalność gospodarczą w ramach punktu skupu zboża (kupno i sprzedaż) polegającą na sprzedaży opodatkowanej VAT na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Według art. 2 pkt 15 ustawy o VAT „ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej - rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych”.

Biorąc pod uwagę definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) uznać należy, że działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o VAT, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy o VAT przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Stosownie do art. 2 pkt 20 ustawy o VAT przez produkty rolne rozumie się towary pochodzące z własnej działalności rolniczej rolnika ryczałtowego oraz towary, o których mowa w art. 20 ust. 1c i 1d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128).

Z powyższych definicji zatem jednoznacznie wynika, że aby być rolnikiem ryczałtowym muszą zostać spełnione następujące warunki:

1.należy dokonywać dostawy produktów rolnych lub świadczyć usługi rolnicze;

2.korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT;

3.nie być obowiązanym, na podstawie przepisów o rachunkowości, do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

W okolicznościach niniejszej sprawy wszystkie te przesłanki pozostają spełnione.

Z powyższych przepisów wynika, że zwolnienie odnosi się do produktów rolnych pochodzących z własnej produkcji. Nie dotyczy tym samym zorganizowanej działalności polegającej na uprzednim zakupie produktów rolnych, a następnie ich odsprzedaży. Zakupy w ramach punktu skupu odbywają się bowiem na większą skalę, pozwalając zarobić na różnicy ceny zakupu oraz ceny sprzedaży. Taka działalność nie wypełnia przesłanek działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15.

Zaznaczyć należy, że powyższe stanowi wyjątkowy przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy - podatnika VAT zwolnionego, jako rolnik ryczałtowy (niemający obowiązku składania deklaracji, prowadzenia ewidencji, wystawiania faktur) oraz jednocześnie podatnika VAT czynnego. Warunkiem korzystania ze zwolnienia będzie prowadzenie tej działalności jako rolnik ryczałtowy, tj. dokonywanie dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Na tę wyjątkowość zwrócił uwagę Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) w interpretacji indywidualnej z dnia 5 marca 2023 r., sygn. akt 0112-KDIL3.4012.27.2023.2.KFK.

Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna z dnia 19 czerwca 2024 r., sygn. akt 0112-KDIL3.4012.296.2024.1.MBN, w której DKIS wskazał: „Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy wskazać, że dokonywana przez Panią - jako rolnika ryczałtowego w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego - sprzedaż produktów rolnych wyprodukowanych we własnym gospodarstwie rolnym (warzywa) jest zwolniona od podatku VAT, gdyż działalność ta mieści się w dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy w zw. z art. 2 pkt 20 ustawy. Zaznaczyć jednocześnie należy, że przekroczenie limitu obrotu 200 000,00 zł z tytułu działalności związanej ze sprzedażą towarów (w szczególności owoców, warzyw egzotycznych, przetworów) niepochodzących z własnego gospodarstwa rolnego i nabytych od hurtowników w celu ich dalszej odsprzedaży, nie powoduje utraty ww. zwolnienia od podatku, a w konsekwencji, nie jest Pani zobowiązana do dokonania zgłoszenia rejestracyjnego jako czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w tym przypadku, jak wyżej wskazano, łączy Pani dwa statusy: podatnika VAT czynnego i jednocześnie podatnika VAT zwolnionego jako rolnik ryczałtowy. Chociaż w związku ze sprzedażą towarów (w szczególności owoców, warzyw egzotycznych, przetworów) niepochodzących z własnego gospodarstwa rolnego i nabytych od hurtowników w celu ich dalszej odsprzedaży, prowadzi Pani działalność opodatkowaną, to dostawa własnych produktów rolnych (warzywa) jest zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. Warunkiem korzystania w tym zakresie ze zwolnienia będzie prowadzenie tej działalności jako rolnik ryczałtowy, tj. dokonywanie dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej”.

Stanowiska organów podatkowych potwierdzają zatem możliwość łączenia przez rolnika ryczałtowego dwóch statusów - tego wynikającego ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, a także statusu podatnika na zasadach ogólnych w zakresie wykraczającym poza działalność rolniczą.

Poza działalnością rolniczą, która nie podlega zwolnieniu, jest sprzedaż hurtowa płodów rolnych niepochodzących z własnej produkcji.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu opisanych w stanie faktycznym Usług Wnioskodawca działał jako osoba prywatna (niepodatnik) na gruncie VAT.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o VAT w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 5 ustawy o VAT przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.

Warunkiem koniecznym do uznania, że sprzedaż podlega opodatkowaniu VAT jest to, że została dokonana przez podatnika VAT w wykonaniu przez niego działalności gospodarczej. Warunkiem uznania określonej aktywności za działalność gospodarczą jest jej zorganizowany i ciągły charakter (zatem czynności jednorazowe co do zasady nie podlegają opodatkowaniu VAT) oraz samodzielność (podejmowana we własnym imieniu, na własne ryzyko w sposób samodzielny).

Jak wskazał DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 5 lipca 2024 r., sygn. akt 0114-KDIP1-2.4012.212.2024.2.AP:

-„nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności”;

-„Jeśli zatem osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku prywatnego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług”;

-„Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy”.

Kryterium pomocnym do oceny, czy dana działalność należy do sfery działalności gospodarczej Wnioskodawcy może mieć znaczenie także fakt, że świadczone Usługi miały charakter doraźny i sporadyczny, a Wnioskodawca nie wykonywał ich dla celów zarobkowych. Nie stanowiły zatem realizacji żadnej strategii biznesowej, a o ich wykonaniu decydowały przede wszystkim cele osobiste. Wskazać należy, że po aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R Wnioskodawca wystawił jedynie dwie faktury, w których wykazany został przez pomyłkę VAT należny. Łączna wartość tych faktur wyniosła netto, a Wnioskodawca wystawił już faktury korygujące ww. faktury „do zera”, zwracając nienależnie doliczony VAT kontrahentom.

W związku z powyższym nie sposób zakwalifikować Usług jako realizowanych w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Ponadto Usług nie można zakwalifikować jako usług rolniczych w rozumieniu art. 2 pkt 21 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o usługach rolniczych rozumie się przez to:

a)usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU ex 01.6), z wyłączeniem usług podkuwania koni i prowadzenia schronisk dla zwierząt gospodarskich (PKWiU ex 01.62.10.0),

b)usługi związane z leśnictwem (PKWiU ex 02.40.10), z wyłączeniem patrolowania lasów wykonywanego na zlecenie przez jednostki inne niż leśne (PKWiU ex 02.40.10.3),

c)usługi wspomagające rybactwo (PKWiU ex 03.00.7), z wyłączeniem usług związanych z rybołówstwem morskim (PKWiU 03.00.71.0),

d)wynajem i dzierżawę maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi (PKWiU 77.31.10.0)”.

Zaś w przywołanej wyżej interpretacji z dnia 19 czerwca 2024 r., sygn. akt  0112- KDIL3.4012.296.2024.1.MBN DKIS zwrócił uwagę na to, że „biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy) uznać należy, że działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej”.

Zatem warunek polegający na tym, aby dana usługa była świadczona w ramach działalności gospodarczej, pozostaje niezmienny. Działalność rolnicza jest jednym z rodzajów działalności gospodarczej. W sytuacji, w której nie można mówić o zorganizowanym i ciągłym działaniu gospodarczym, nie sposób tym samym mówić o działalności rolniczej.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że nie jest wystarczające powołanie się wyłącznie na zapisy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Potwierdził to Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 czerwca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1062/16 zostało wskazane, że „powoływanie się w istocie wyłącznie na zapisy w ewidencji działalności gospodarczej nie może być przesądzające do stwierdzenia, iż Skarżący od października 2011 r. świadczy usługi rolnicze”.

Sporadycznie wykonane świadczenia (dwa razy), które omyłkowo zostały udokumentowane fakturami VAT, nie są przejawem profesjonalnej działalności gospodarczej rolnika (tu: Wnioskodawcy). Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) wynika, że „transakcje inne niż dostawa produktów rolnych i świadczenie usług rolniczych w rozumieniu art. 295 ust. 1 dyrektywy VAT, dokonywane przez rolnika ryczałtowego w ramach jego działalności rolniczej, podlegają zasadom ogólnym dyrektywy” (zob. wyrok TSUE z 15.11.2011 r. w sprawie C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów, C-180/10, oraz Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie, C-181/10).

Należy zatem ponownie stwierdzić, że ocena, czy dany podmiot działał w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej jest przeprowadzana ad casum i nie jest w tym zakresie dozwolony automatyzm.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy świadczenie Usług stanowi usługę rolniczą w rozumieniu art. 2 pkt 21 ustawy o VAT, a co za tym idzie Wnioskodawca powinien otrzymać od nabywcy Usług faktury VAT RR dokumentujące sprzedaż Usług z ujęciem rzeczywistej daty sprzedaży oraz zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 115 ust. 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy świadczone Usługi były świadczone przez niego jako osoba prywatna. Nie miały charakteru stałego ani zorganizowanego, a Wnioskodawca nie dążył do nadania im takiego charakteru. Wnioskodawca nie ma zamiaru trudnić się w ramach prowadzonej przez siebie działalności rolniczej świadczeniem usług rolniczych, a jedynie ma na celu produkcję własnych produktów rolnych.

Wnioskodawca jednak liczy się z tym, że organy podatkowe nie podzielą jego stanowiska. Z tego powodu konieczne jest rozważenie odpowiedzi na pytanie 3.

Wnioskodawca raz jeszcze zwraca na definicję usług rolniczych przywołanych w uzasadnieniu do stanowiska do odpowiedzi na pytanie nr 2 (zob. art. 2 pkt 21 ustawy o VAT).

Zgodnie zaś z art. 295 ust. 1 pkt 5 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „dyrektywa VAT): „usługi rolnicze oznaczają usługi, w szczególności te wymienione w załączniku VIII, świadczone przez rolnika, z wykorzystaniem jego siły roboczej lub przy użyciu sprzętu zwykle wykorzystywanego w jego gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim, a które zwykle odgrywają rolę w produkcji rolnej”.

Wspomniany załącznik VIII wymienia przykładowy wykaz usług rolniczych tj.:

a)prace przy uprawie ziemi, koszenie, młócenie, wyciskanie, zbiór i żniwa, sianie i sadzenie;

b)pakowanie i przygotowywanie do sprzedaży, np. suszenie, czyszczenie, rozdrabnianie, odkażanie oraz silosowanie produktów rolnych;

c)przechowywanie produktów rolnych;

d)dozór nad trzodą, chów i tucz;

e)wynajem do celów rolniczych sprzętu używanego zwykle w gospodarstwach rolnych, leśnych lub rybackich;

f)pomoc techniczna;

g)zwalczanie chwastów i szkodników, opylanie i opryskiwanie upraw oraz ziemi;

h)obsługa sprzętu nawadniającego i odwadniającego;

i)obcinanie gałęzi, ścinanie drzew i inne usługi leśne.

Zakładając zatem, że wymienione Usługi stanowią przejaw działalności gospodarczej, to należy je jednoznacznie przyporządkować do działalności rolniczej zwolnionej od VAT. Legalnie zdefiniowana działalność rolnicza odwołuje się bowiem wprost do pojęcia usług rolniczych (art. 2 pkt 15 ustawy o VAT in fine).

Należy w tym miejscu ponownie przywołać katalog usług świadczonych przez Wnioskodawcę:

a)usługi głęboszowania;

b)usługi talerzowania;

c)usługi kultywatorowania;

d)usługi siewu;

e)usługi wynajmu maszyn rolniczych m.in. wynajmu ciągnika oraz siewnika.

Czynności polegające na głęboszowaniu, talerzowaniu czy kultywatorowaniu polegają na szeroko rozumianym spulchnieniu ziemi. Usługi siewu zaś mają na celu uzyskanie płodów rolnych w przyszłości po odpowiednim okresie dojrzewania. Powyższe stanowi zamknięty cykl następujących po sobie działań, aby umożliwić produkcję produktów rolnych. Bez powyższych działań tj. bez odpowiedniego spulchniania ziemi oraz zasiewów, niemożliwe byłoby prowadzenie działalności rolniczej opartej o produkcję roślinną.

Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna z dnia 7 października 2022 r., sygn. akt 0114-KDIP1-3.4012.470.2022.1.JG, w której zostało stwierdzone: „W tym miejscu należy wskazać, że powyższa lista [wynikająca z załącznika VIII do dyrektywy VAT - przypis red.] nie ma charakteru zamkniętego. Oznacza to, że wszystkie czynności, które zwykle odgrywają rolę w produkcji rolnej, z wykorzystaniem siły roboczej lub przy użyciu sprzętu w gospodarstwie rolnym będą stanowiły usługi rolnicze. Należy również podkreślić, że w sytuacji gdy wymienione usługi będą wykonywane przez osobę inną niż rolnik nie stanowią one usług rolniczych dla potrzeb wspólnego systemu ryczałtowego.

Skoro zatem w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą polegającą na świadczeniu usług wspomagających produkcję roślinną (PKD 01.61.Z) i usług następujących po zbiorach (PKD 01.63.Z), wybrał Pan opodatkowanie sprzedaży i zarejestrował się jako podatnik VAT czynny, to z tytułu działalności rolniczej w zakresie dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej również będzie Pan podatnikiem VAT czynnym”.

Podobnie należy potraktować wynajem maszyn rolniczych. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 listopada 2018 r., sygn. akt I FSK 1975/16: „Jeżeli dana maszyna rolnicza może być wykorzystywana w konkretnym gospodarstwie rolnym danego rolnika to świadczone tymi urządzeniami usługi na rzecz innych podmiotów należy zakwalifikować jako usługi rolnicze. Nie trzeba zatem wykazywać, że konkretna maszyna była wykorzystywana przez rolnika do prac w jego gospodarstwie. Wystarczy stwierdzić, że może być wykorzystana w tym gospodarstwie rolnika z uwagi na specyfikę i charakter gospodarstwa rolnego”.

Powyższe oznacza, że - w razie uznania, że wymienione Usługi stanowią przejaw działalności gospodarczej - należy je przyporządkować do działalności rolniczej zwolnionej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT z podatku, a nie działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych.

Zgodnie zaś z art. 115 ust. 1 ustawy o VAT rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych.

Zgodnie z art. 116 ust. 1 ustawy o VAT podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów, a oryginał faktury jest przekazywany dostawcy.

Obecnie przepisy nie przewidują szczególnego terminu na wystawienie faktury VAT RR przez nabywcę usług rolniczych. Należy zatem zastosować do nich ogólne terminy wystawienia faktur, o których mowa w art. 106i ustawy o VAT.

W okolicznościach niniejszej sprawy kontrahenci Wnioskodawcy zgłosili gotowość do wystawienia faktury VAT RR dokumentujące nabycie przez nich Usług. Wystawienie faktury będzie miało miejsce po terminie, o którym mowa w art. 106i ustawy o VAT. Jednak w świetle obowiązujących przepisów nie jest dopuszczalne wystawianie faktur z datą wsteczną. Każdorazowo faktura powinna zawierać datę jej faktycznego wystawienia, chociażby wystawienie faktury miało miejsce o wiele później niż data sprzedaży.

Zdaniem Wnioskodawcy wystawienie faktury VAT RR dokumentującej sprzedaż usługi rolniczej z ujęciem rzeczywistej daty sprzedaży, chociaż dokonane po terminie, będzie w okolicznościach niniejszej sprawy prawidłowe i będzie stanowić środek przywrócenia rozliczeń do stanu zgodności z prawem. Sprzedaż usługi rolniczej powinna być bowiem udokumentowana, a właściwą metodą jest faktura VAT RR, o której mowa w art. 116 ust. 1 ustawy o VAT. Co za tym idzie, Wnioskodawca świadcząc Usługi w ramach działalności rolniczej powinien od nabywców otrzymać faktury VAT RR dokumentujące sprzedaż Usług z ujęciem rzeczywistej daty sprzedaży oraz zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 115 ust. 1 ustawy o VAT.

Doprecyzowanie własnego stanowiska

Doprecyzowując własne stanowisko, należy wskazać, że Wnioskodawca nie kwestionuje niepodzielności statusu rolnika ryczałtowego i rozumie, że nie jest dopuszczalne w odniesieniu do działalności rolniczej, a przede wszystkim jednego gospodarstwa rolnego, korzystanie jednocześnie ze statusu podatnika VAT czynnego oraz zwolnionego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Wnioskodawca jednocześnie podkreśla, że kody PKD zamieszczone w CEIDG nie stanowią dowodu na to, że ten prowadzi działalność rolniczą korzystającą ze zwolnienia na gruncie ustawy o VAT, naruszając tym samym niepodzielność statusu rolnika ryczałtowego. Kody PKD nie mają bowiem decydującego znaczenia dla określenia rzeczywistej działalności gospodarczej. Zwróciło na to uwagę orzecznictwo: „W orzecznictwie sądów administracyjnych zgodnie podkreśla się, że wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest swoistą deklaracją (zgłoszeniem) zamierzonej przez osobę fizyczną działalności, ma on charakter deklaratoryjny i rodzi jedynie domniemanie faktyczne jej prowadzenia [...] W zakresie charakteru prawnego wniosku przedsiębiorcy o wpisanie czy aktualizację danych do rejestru REGON, przywołać należy orzecznictwo Sądu Najwyższego. W wyroku z dnia 7 stycznia 2013 r., sygn. akt II UK 142/12 oraz w wyroku z 23 listopada 2016 r., sygn. akt II UK 402/15 Sąd Najwyższy stwierdził że informacja o rodzaju działalności wynikająca z rejestru REGON nie tworzy żadnego stanu prawnego, a jedynie ma potwierdzać stan faktyczny według oświadczenia wiedzy podmiotu prowadzącego taką działalność. Oświadczenia wiedzy mają charakter potwierdzenia faktów. Mogą być więc zakwestionowane, ponieważ stan nimi stwierdzony jako fakt podlega ocenie w kategoriach prawdy lub fałszu”.

Podobnie wskazał DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 18 sierpnia 2023 r., sygn. akt 0111-KDIB3-1.4012.467.2023.3.ICZ: „Podsumowując, w świetle przedstawionej sytuacji faktycznej i prawnej mają/będą mieć Państwo prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku od towarów i usług do wysokości sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 9 ustawy w 2022 r. oraz na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy począwszy od 2023 r. i w 2024 r., pomimo wskazanego przedmiotu działalności w PKD 71.11.Z. i PKD 71.11.12.Z, który obejmuje również doradztwo, jeżeli faktycznie jak Państwo wskazują w opisie sprawy, nie realizują i nie będą Państwo realizować pełnego zakresu tych usług - tj. nie będą Państwo wykonywać doradztwa w żadnym znaczeniu”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w części:

-nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w związku z wykonaniem usług: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania – jest nieprawidłowe;

-korzystania ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi Pan inną działalność gospodarczą jako podatnik VAT czynny – jest prawidłowe;

-uznania usługgłęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Dla spójności tej interpretacji, Organ uznał za zasadne udzielenie odpowiedzi w pierwszej kolejności na pytanie nr 2, a następnie na pytanie nr 1 i nr 3.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy:

Natomiast w myśl art. 15 ust. 5 ustawy:

Zgodnie z zapisem art. 2 pkt 15 ustawy:

Biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy) uznać należy, że działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Natomiast wykonywanie czynności polegających na świadczeniu usług rolniczych stanowi wykonywanie działalności rolniczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy wynika, że:

Stosownie do treści art. 2 pkt 19 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 20 ustawy:

Art. 2 pkt 21 ustawy wskazuje natomiast, że:

W myśl art. 43 ust. 3 ustawy:

Wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 43 ust. 5 ustawy:

Biorąc pod uwagę definicję działalności rolniczej, zawartą w art. 2 pkt 15 ustawy, uznać należy, że rolnicy, prowadzący taką działalność, z wyjątkiem tych, którzy dobrowolnie dokonali rejestracji w zakresie VAT jako podatnicy VAT czynni oraz takich, którzy na podstawie odrębnych przepisów są obowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych, z mocy ustawy są rolnikami ryczałtowymi w zakresie działalności rolniczej, tj. zarówno sprzedaży produktów rolnych pochodzących z tej działalności, jak również świadczenia usług rolniczych, ze wszystkimi konsekwencjami prawnymi dla podatników posiadających status rolnika ryczałtowego.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, iż podmiot będący rolnikiem ryczałtowym może być – w pozostałym zakresie swojej działalności pozarolniczej – podatnikiem VAT czynnym (niekorzystającym ze zwolnienia). Jest to wyjątkowy przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy – podatnika VAT zwolnionego jako rolnik ryczałtowy (niemającego obowiązku składania deklaracji, prowadzenia ewidencji, wystawiania faktur) i jednocześnie podatnika VAT czynnego. Wówczas – chociaż w pozostałej części podatnik prowadzi działalność opodatkowaną niezwiązaną z działalnością rolniczą – dostawa własnych produktów rolnych oraz świadczenie usług rolniczych jest zwolniona od podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest rolnikiem ryczałtowym. Działalność rolnicza Wnioskodawcy opiera się przede wszystkim na produkcji roślinnej/zwierzęcej, głównie w zakresie uprawy zbóż. Jednocześnie Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą („…”). Wnioskodawca korzystał ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), ponieważ wartość sprzedaży nie przekraczała u niego łącznie w poprzednich latach podatkowych kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Wnioskodawca 26 kwietnia 2022 r. dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R. Wnioskodawca prowadzi dwojaką aktywność gospodarczą:

1.sprzedaż produktów rolnych (z działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy o VAT) tylko z własnego gospodarstwa rolnego będąc w tym wariancie rolnikiem ryczałtowym;

2.prowadzenie działalności gospodarczej, jako czynny i zarejestrowany podatnik podatku VAT, w ramach której dokonywany jest zakup i sprzedaż płodów rolnych (niepochodzących z własnego gospodarstwa rolnego, gdyż tylko w tym zakresie Wnioskodawca ma status rolnika ryczałtowego) w ramach punktu skupu.

Od marca 2021 r. do kwietnia 2024 r. doszło do pomyłki popełnionej przez biuro księgowe obsługujące Wnioskodawcę. Pomyłka polegała na wystawieniu faktur VAT w imieniu Wnioskodawcy dotyczących m.in.:

·usługi głęboszowania, na fakturze nie wykazano VAT z powodu mającego wówczas zastosowanie zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT;

·usługi siewu o wartości, na fakturze nie wykazano VAT z powodu mającego wówczas zastosowanie zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT;

·usługi talerzowania, na fakturze wykazano VAT (aktualizacja zgłoszenia VAT- R);

·usługi kultywatorowania na fakturze wykazano VAT (aktualizacja zgłoszenia VAT-R);

- dalej łącznie nazywane „Usługami”.

Wnioskodawca dokonał stosownej korekty JPK_VAT za powyższe okresy, w których błędnie wykazał sprzedaż ww. usług jako czynność opodatkowaną VAT na zasadach ogólnych. W przypadku dwóch faktur z wykazanym VAT należnym, Wnioskodawca wystawił także stosowne faktury VAT korygujące „do zera”, zwracając kwotę VAT nabywcom.

W rozpatrywanej sprawie Pana wątpliwości dotyczą:

-nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w związku z wykonaniem usług: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania;

-korzystania ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi Pan inną działalność gospodarczą jako podatnik VAT czynny;

-uznania usługgłęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR.

W pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć czy usługi: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania wykonał Pan jako podatnik podatku VAT oraz czy ww. usługi są usługami rolniczymi.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Pojęcie świadczenia usług ma więc bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Jednocześnie należy podkreślić, że czynność podlega opodatkowaniu, gdy dokonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie trzy następujące warunki:

-powinno istnieć określone świadczenie,

-powinien istnieć bezpośredni beneficjent świadczenia,

-świadczeniu usługodawcy powinno odpowiadać świadczenie wzajemne ze strony nabywcy, tj. beneficjenta świadczenia (wynagrodzenie).

Jeszcze raz podkreślić należy, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Biorąc pod uwagę powyższe, w omawianych okolicznościach warunki określające świadczenie usług należy uznać za spełnione. Istnieje określone świadczenie – świadczenie to polega na wykonaniu przez Pana głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania. Istnieje bezpośredni beneficjent świadczenia, którym w tym przypadku są to Pana kontrahenci. Uzyskali oni korzyść polegającą na tym, że nie są osobiście zobowiązani do głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania. To Pan wykonał te czynności. W takiej sytuacji, należy uznać, że wykonywane przez Pana ww. czynności stanowiły odpłatne usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, a konkretnie usługi rolnicze. W opisie sprawy wskazał Pan, że jest Pan rolnikiem. Tym samym nie sposób zgodzić się z Panem, że z tytułu opisanych w stanie faktycznym Usług działał Pan jako osoba prywatna (niepodatnik) na gruncie VAT, gdyż wykonywał je Pan jako rolnik, który w świetle przepisów ustawy posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).

Tym samym Pana stanowisko w części dotyczącej nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w związku z wykonaniem usług: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania jest nieprawidłowe.   

Przechodząc do kwestii korzystania ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi Pan inną działalność gospodarczą jako podatnik VAT czynny należy zauważyć, że podmiot będący rolnikiem ryczałtowym może być – w pozostałym zakresie swojej działalności pozarolniczej – podatnikiem VAT czynnym (niekorzystającym ze zwolnienia). Jest to wyjątkowy przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy – podatnika VAT zwolnionego jako rolnik ryczałtowy (niemającego obowiązku składania deklaracji, prowadzenia ewidencji, wystawiania faktur) i jednocześnie podatnika VAT czynnego. Wówczas – chociaż w pozostałej części podatnik prowadzi działalność opodatkowaną niezwiązaną z działalnością rolniczą – dostawa własnych produktów rolnych oraz świadczenie usług rolniczych jest zwolniona od podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest rolnikiem ryczałtowym. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Wnioskodawca korzystał ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług, ponieważ wartość sprzedaży nie przekraczała u niego łącznie w poprzednich latach podatkowych kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Wnioskodawca 26 kwietnia 2022 r. dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R. Zgłoszenie dotyczyło wyłącznie informacji o przekroczeniu limitu zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie niezwiązanym z działalnością rolniczą. Wskazał Pan następujący symbol PKWiU z 2015 r. oraz nazwę grupowania dla usług, które świadczy w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej, dla której zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT:

-42.91.20.0 Roboty ogólnobudowlane związane z budową nabrzeży, portów, tam, śluz i związanych z nimi obiektów hydrotechnicznych

-43.21.10.2 Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych

-62.01.11.0 Usługi związane z projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania 62.01.12.0 Usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych

-62.03.11.0 Usługi związane z zarządzaniem siecią 62.03.12.0 Usługi związane

-z zarządzaniem systemami informatycznymi

-62.09.20.0 Pozostałe usługi w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, gdzie indziej niesklasyfikowane

-81.22.11.0 Usługi mycia okien

-81.22.12.0 Usługi sprzątania specjalistycznego

-81.22.13.0 Usługi czyszczenia pieców i kominów

-81.29.12.0 Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu

-81.29.13.0 Pozostałe usługi sanitarne

-81.29.19.0 Usługi pozostałego sprzątania i czyszczenia, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Należy zauważyć, że prowadzenie działalności innej niż dostawa produktów bądź świadczenie usług o charakterze rolniczym nie ma wpływu na utratę przez podatnika, będącego rolnikiem ryczałtowym, zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. Podatnik, jako rolnik ryczałtowy, wykonuje czynności zwolnione od podatku, które to zwolnienie obejmuje konkretne czynności przewidziane w ww. przepisie, a nie całą sprzedaż.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, że skoro usługi: głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania są usługami rolniczymi w rozumieniu art. 2 pkt 21 ustawy, a Pan zarejestrował się jako czynny podatnik podatku VAT wyłącznie w zakresie działalności, która nie jest działalnością polegającą na dostawie produktów ani świadczeniu usług o charakterze rolniczym, to w związku ze świadczeniem usług będących przedmiotem Pana wątpliwości posiada Pan status rolnika ryczałtowego i może Pan korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko w części dotyczącej korzystania ze zwolnienia od podatku VAT jako rolnik ryczałtowy, w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi Pan inną działalność gospodarczą jako podatnik VAT czynny jest prawidłowe.  

Przechodząc do kwestii uznania usług głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR, to w rozpatrywanej sprawie wykonywane przez Pana czynności w postaci głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania stanowiły odpłatne usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, a konkretnie usługi rolnicze.

Przepisy art. 115 – 118 ustawy określają szczególne procedury dotyczące rolników ryczałtowych, w tym zasady nabycia przez podatnika podatku od towarów i usług produktów rolnych i usług rolniczych od rolnika ryczałtowego.

W myśl art. 115 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 116 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 116 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 116 ust. 3 ustawy:

Art. 117 ustawy stanowi, że:

Na podstawie art. 118 ustawy:

W świetle przepisów art. 2 pkt 19 i art. 43 ust. 3 ustawy, status rolnika ryczałtowego posiada ten rolnik, który nie jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz nie zrezygnował z przysługującego jemu zwolnienia od podatku od towarów i usług. W rozpatrywanej sprawie w związku ze świadczeniem usług głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania jest Pan rolnikiem ryczałtowym, który może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.  

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzam, że skoro jest Pan rolnikiem ryczałtowym związku ze świadczeniem usług głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania to wykonanie tych usług mogło być udokumentowane fakturą VAT-RR przez ich nabywcę jedynie w sytuacji, gdy nabywca spełniał warunki wynikające z art. 116 ust. 1 ustawy, do udokumentowania taką fakturą zrealizowanych przez Pana usług 

Tym samym Pana stanowisko w części dotyczącej uznania usług  głęboszowania, siewu, talerzowania i kultywatorowania za usługi rolnicze, które należy udokumentować fakturą VAT-RR jest prawidłowe.            

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).