Interpretacja indywidualna z dnia 22 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.526.2024.2.MG
Temat interpretacji
Uznanie sprzedaży składników majątkowych Spółki położonych w Gminie A za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, niekorzystającą z wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że stanowisko Państwa Spółki w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 lipca 2024 r. wpłynął wniosek Państwa Spółki z 3 lipca 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania sprzedaży składników majątkowych Spółki położonych w Gminie A za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, niekorzystającą z wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 30 września 2024 r. (data wpływu 3 października 2024 r.) oraz pismem z 15 października 2024 r. (data wpływu 15 października 2024 r.) i pismem z 21 października 2024 r. (data wpływu 21 października 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest spółką, której siedziba znajduje się w Polsce. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W stosunku do Wnioskodawcy ogłoszono upadłość.
Postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2021 r. Sąd Rejonowy w ... Wydział Gospodarczy ogłosił upadłość ... „...” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B (KRS: ...) adres ul. ..., ....
Postanowienie zostało doręczone syndykowi w dniu 04 maja 2021 r.
W dniu 28 marca 2022 r. Sąd Rejonowy ... Wydział Gospodarczy ustanowił kuratora w osobie C.C..
Zgodnie z przepisem art. 144 prawa upadłościowego, po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu. Postępowania te syndyk prowadzi na rzecz upadłego, lecz w imieniu własnym. Obowiązki podatnika nałożone m.in. przepisami ustawy o VAT, w tym obowiązek składania deklaracji podatkowych, nie ustają w chwili ogłoszenia upadłości spółki, a syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację obowiązków podatnika. Z uwagi na powyższe jako Wnioskodawca niniejszego wniosku została wskazana spółka reprezentowana przez syndyka.
Pismem z dnia 26 kwietnia 2022 r. syndyk zwrócił się do Sędziego - komisarza z wnioskiem o wyrażenie zgody na odstąpienie od sprzedaży przedsiębiorstwa w całości. Dnia 25 maja 2022 r. do kancelarii syndyka wpłynęło postanowienie Sądu Rejonowego … z dnia 11 maja 2022 r. o wyrażeniu zgody na odstąpienie od sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości.
W dniu 8 sierpnia 2022 r. syndyk zorganizował przetarg na zorganizowaną część przedsiębiorstwa działającego pod firmą … „...” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w B (…) ul. …, KRS ..., REGON: …, NIP: …, w upadłości w rozumieniu art. 551 k.c., tj. jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej spółki - wyłącznie w części zlokalizowanej w miejscowości B ul. … - obejmującej:
a)prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej stanowiącej działki nr 1, 2,3 o łącznej powierzchni 2,1307 ha, położonej w miejscowości B przy ulicy …, gmina …, powiat …, woj. …, które objęte są księgami wieczystymi Kw nr …, …, prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w … Wydział Ksiąg Wieczystych,
b)środki techniczne położone na ww. opisanej nieruchomości:
Hala nr 1:
‒Linia produkcji …,
‒Linia do obróbki …,
‒Linia pakowania …,
‒Pilarka tarczowa formatowa „…”,
‒Oklejarka płaszczyzn …,
‒Automatyczna linia pakowania …,
‒Szorowarka samojezdna …,
Hala nr 2:
‒Linia załadunku …,
‒Linia do obróbki …,
‒Linia do oklejania płaszczyzn …,
‒Linia do oklejania folią …,
‒Linia montażowa …,
‒Piła radialna, ukosowa do cięcia poprzecznego …,
‒Strugarka czterostronna …,
‒Piła do rozkroju wielkich formatek …,
‒Linia do rozkroju …,
‒Rama montażowa ściskowa,
Hala nr 3:
‒Piła ukośnica dwugłowicowa …,
‒Piła ukośnica dwugłowicowa,
‒Wiertarka wielowrzecionowa …,
‒Pilarka tarczowa …,
c)Materiały do produkcji, półprodukty i produkty.
Wartość przedsiębiorstwa syndyk ustalił w oparciu o:
‒RAPORT z wyceny zorganizowanej części przedsiębiorstwa o nazwie … „...” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą kraj Polska, Woj. …, Powiat …, Gmina …, Miejsc. B Kod … Ul. …,
‒OPERAT SZACUNKOWY z wyceny prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej zlokalizowanej w miejscowości B przy ulicy …, gmina …, powiat …, woj. … (działki nr: 3 w Kw nr …, działki nr 1, 2, w Kw nr …),
‒OPINIĘ SZACUNKOWĄ - Wartości rynkowej zespołu środków technicznych znajdujących się na terenie nieruchomości gruntowej zabudowanej zlokalizowanej w miejscowości B przy ulicy ..., gmina ..., powiat ..., woj. ... (działki nr: 3 w Kw nr ..., działki nr 1, 2, w Kw nr ...),
‒OPINIĘ SZACUNKOWĄ Wartości rynkowej i likwidacyjnej produktów, półproduktów oraz materiałów do produkcji … znajdujących się na terenie nieruchomości gruntowej zabudowanej zlokalizowanej w miejscowości B przy ulicy ..., gmina ..., powiat ..., woj. ... (działki nr: 3 w Kw nr ..., działki nr 1, 2, w Kw nr ...),
- sporządzone przez mgr inż. D.D., biegłego sądowego w zakresie wyceny maszyn i urządzeń, mega układów, prac budowlanych w zakresie sieci zewnętrznych oraz wyceny przedsiębiorstw przy Sądzie Okręgowym w ….
Wartość rynkowa przedsiębiorstwa została oszacowana na kwotę … zł (słownie: … złotych). Cena wywoławcza wyniosła … zł (słownie: … złotych) i stanowi wartość rynkową przedsiębiorstwa. Raport z wyceny wraz dokumentami określonymi w § 2 pkt 3 zostały złożone do akt postępowania upadłościowego prowadzonego pod sygn. akt ….
Postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2022 r. na podstawie art. 320 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku p.u. w zw. z § 11 punkt 1 regulaminu przetargu sędzia - komisarz zatwierdził dokonany przez syndyka masy upadłości wybór oferty złożonej przez … Spółkę Akcyjną z siedzibą w … na zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa upadłego … „...” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w B, opisanej w regulaminie przetargu zatwierdzonym postanowieniem sędziego - komisarza z dnia 12 lipca 2022 roku, w tym obejmującej prawa własności nieruchomości, położonych w miejscowości B o numerach ksiąg wieczystych ... oraz ..., i oznaczonej tamże jako zorganizowana część przedsiębiorstwa zlokalizowana wyłącznie w miejscowości B, wchodzącej w skład masy upadłości upadłego, za cenę … zł (słownie: … złotych 00/100).
W dniu 24 kwietnia 2023 r. syndyk dokonał sprzedaży ww. zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z podatkiem VAT za kwotę … zł, co zostało uczynione na żądanie nabywcy …, w oparciu o uzyskaną przez nabywcę (…) interpretację indywidualną z dnia 14 grudnia 2022 roku, UNP: …, Znak pisma: 0111-KDIB3-1.4012.724.2022.2.AB, wydaną na wniosek Nabywcy, w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług wynika, że nabywany przez Kupującego Majątek opisany w zdarzeniu przyszłym i będący przedmiotem niniejszej umowy nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o podatku od towarów i usług oraz, że Nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem nieruchomości oraz rzeczy ruchomych w ramach przedmiotowej transakcji.
W dniu 27 marca 2024 r. syndyk zorganizował przetarg na sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa działającego pod firmą … „...” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w B (...) ul. …, KRS ..., REGON: …, NIP: …, w upadłości w rozumieniu art. 551 k.c., tj. jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej spółki - wyłącznie w części zlokalizowanej w miejscowości A ul. ... - obejmującej:
a)prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej stanowiącej działki nr 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 o łącznej powierzchni 3,1748 ha, położonej w miejscowości A przy ulicy ..., gmina A, powiat ..., woj. ..., które są objęte księgami wieczystymi nr ..., ..., ..., ..., ..., ..., prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w ... Wydział Ksiąg Wieczystych,
b)środki techniczne położone na ww. opisanej nieruchomości:
‒centrum obróbcze …;
‒centrum obróbcze …;
‒centrum obróbcze …;
‒wózek widłowy …;
‒wózek widłowy …;
‒dwa paleciaki ręczne;
‒paletyzator …;
‒strugarka do drewna …;
‒…;
‒…;
‒tuneltermiczny;
‒…;
‒samochód dostawczy …;
‒maszyna do produkcji …;
‒regały magazynowe 60 sztuk;
‒odciąg Złom blacha ocynkowana;
‒dwa stoły do montażu;
c)materiały do produkcji, półprodukty i produkty.
Wartość przedsiębiorstwa syndyk ustalił w oparciu o:
‒RAPORT z wyceny zorganizowanej części przedsiębiorstwa o nazwie ... „...” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą kraj Polska, woj. ..., powiat ..., gmina ..., miejsc. B, kod ..., ul. ...,
‒OPERAT SZACUNKOWY z wyceny prawa własności nieruchomości gruntowej zabudowanej zlokalizowanej w miejscowości A przy ulicy ..., gmina A, powiat ..., woj. ..., działki 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, które są objęte księgami wieczystymi nr ..., ..., ..., ..., ..., ..., prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w ... Wydział Ksiąg Wieczystych,
‒OPINIĘ SZACUNKOWĄ - Wartości w postępowaniu upadłościowym zespołu środków technicznych znajdujących się na terenie nieruchomości gruntowej zabudowanej zlokalizowanej w miejscowości A przy ul. ..., gmina A, powiat ..., woj. ..., działki nr 4, 5 w Kw nr ..., 6, 7 w Kw nr ..., 8 w Kw nr ..., 9 w Kw nr ..., 10 w Kw nr ..., 11, 12 ...;
‒OPINIĘ SZACUNKOWĄ Wartości w postępowaniu upadłościowym produktów, półproduktów oraz materiałów do produkcji … znajdujących się na terenie nieruchomości gruntowej zabudowanej zlokalizowanej w miejscowości A przy ul. ..., gmina A, powiat ..., woj. ..., działki nr 4, 5 w Kw nr ...,6, 7 w Kw nr ...,8 w Kw nr ..., 9 w Kw nr ..., 10 w Kw nr ..., 11, 12 ...,
- sporządzone przez mgr inż. D.D., biegłego sądowego w zakresie wyceny maszyn i urządzeń, mega układów, prac budowlanych w zakresie sieci zewnętrznych oraz wyceny przedsiębiorstw przy Sądzie Okręgowym w …. Wartość rynkowa przedsiębiorstwa została oszacowana na kwotę … zł (słownie: …złotych). Cena wywoławcza wynosiła … zł (słownie: … złote 50/100).
W dniu 27 marca 2024 r. syndyk dokonał wyboru oferenta - Gmina Miasta A.
Postanowieniem z dnia 27 marca 2024 r. sędzia komisarz zatwierdził wybór syndyka. Syndyk po ogłoszeniu upadłości nie prowadził działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT. Po ogłoszeniu upadłości dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa jest możliwe za zgodą sędziego - komisarza. Wniosek o ogłoszenie upadłości złożył wierzyciel (Bank finansujący). Działalność operacyjna przedsiębiorstwa zakończyła się na długo przed ogłoszeniem upadłości. Syndyk nie potrafi wskazać konkretnej daty, co wynika z faktu, że Upadła spółka nigdy nie skontaktowała się z syndykiem i nie wydała majątku. Syndyk wszedł w posiadanie nieruchomości przy udziale komornika, (syndyk został wprowadzony w posiadanie).
Majątek nie został przyjęty do używania. Syndyk został wprowadzony we władztwo ZCP w A w dniu 28 listopada 2022 r. przez komornika sądowego. (Syndyk jest dzierżycielem ww. ZCP).
Syndyk nie ponosił żadnych nakładów na ww. majątek.
Obecnie majątek nie jest wykorzystywany do prowadzenia jakiejkolwiek działalności. ZPC w A czeka na sfinalizowanie transakcji kupna sprzedaży z oferentem Gminą A.
Obecnie nie jest prowadzona ewidencja zdarzeń gospodarczych, w toku której możliwe byłoby przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tej części przedsiębiorstwa Upadłego. Księgowość jest prowadzona wyłączenie dla syndyka masy upadłości ... ... w celu składania corocznych sprawozdań finansowych i realizowania innych obowiązków sprawozdawczych syndyka.
W ocenie syndyka majątek może samodzielnie funkcjonować na rynku, tj. posiada zdolności do niezależnego działania gospodarczego.
Wznowienie działalności gospodarczej w ZPC A wymaga uprzedniego prowadzenia prac przygotowawczych oraz poniesienia ewentualnych nakładów inwestycyjnych, z uwagi na długi okres w którym maszyny i urządzenia pozostawały nieużytkowane.
W ZCP w A nie są zatrudnieni pracownicy.
Dodać należy, iż żadne umowy z nabywcami nie są przedmiotem jakiejkolwiek cesji i syndyk nie planuje takich cesji dokonywać. Wszelka działalność została dawno zakończona.
Syndyk nie ma wiedzy, co do zamiaru wznowienia uprzedniej działalności przez Nabywcę. Wydaje się, że gdyby działalność miała zostać wznowiona wówczas Nabywca musiałby odtworzyć przedsiębiorstwo i pozyskać klientów. Syndyk nie posiada również wiedzy co do planów odnośnie przeznaczenia majątku przez Nabywcę. Podkreślić jednak należy, iż Gmina ograniczona jest swoimi zadaniami ustawowymi, co do wykorzystania ww. majątku.
Wnioskodawca z dniem 1 maja 2018 r. został wykreślony z wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT (dalej: „rejestr VAT”) z uwagi na niewypełnianie obowiązku składania deklaracji podatkowych.
Syndyk masy upadłości Wnioskodawcy złożył ponowne zgłoszenie rejestracyjne Wnioskodawcy jako podatnika VAT w związku z opisywaną transakcją sprzedaży Majątku.
Wnioskodawca został zarejestrowany do celów VAT z dniem 1.11.2022 r.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:
Spółka posiada następujące ruchomości, które pozostaną po zbyciu ww. składników majątku.
Po pierwsze, syndyk ujawnił i wpisał na spis nieobjętych przez syndyka składników majątku upadłego, w tym składników majątku nieobjętych na skutek czynności bezskutecznych, następujące składniki:
‒…, rok produkcji 1998, nr rejestracyjny …, nr VIN …, Upadły nie wydał majątku - ruchomość ujawniona w wyniku poszukiwania majątku przez komornika,
‒…, rok produkcji 2003, nr rejestracyjny …, nr VIN …, Upadły nie wydał majątku - ruchomość ujawniona w wyniku poszukiwania majątku przez komornika.
Upadły nie współpracował z syndykiem, nie wydał majątku, nie podjął kontaktu i nie udzielił informacji, w których wskazałby, gdzie znajdowałyby się ww. składniki majątku.
Po drugie, w trakcie oględzin w dniu 28 listopada 2021 r. w A, syndyk ujawnił także pomniejsze ruchomości w postaci rowerów (w liczbie 100) o niewielkiej wartości, które nie mają związku z prowadzoną wcześniej działalnością.
Powyższe składniki pozostaną w masie upadłości przy czym wskazane wyżej samochody nigdy nie zostały objęte przez syndyka i istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że nie zostaną objęte przez syndyka.
Pytanie
Czy sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa położonej w Gminie A, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., nie wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u.?
Państwa stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa położonej w Gminie A będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., nie wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u.
Uzasadnienie.
W celu rozstrzygnięcia, czy sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa położonej w Gminie A (dalej: Przedmiot Transakcji) będzie podlegać opodatkowaniu VAT, w pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie, czy przedmiotowa Transakcja mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT oraz czy żadne z wyłączeń z opodatkowania podatkiem VAT, wskazanych w art. 6 u.p.t.u., nie znajdzie zastosowania.
Zgodnie z art. 5 ust 1 pkt 1 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Sprzedaż towarów stanowi co do zasady dostawę towarów (art. 7 ust. 1 u.p.t.u.), natomiast sprzedaż praw może być kwalifikowana jako świadczenie usług (art. 8 ust. 1 u.p.t.u.).
Zgodnie z art. 6 pkt 1 u.p.t.u., przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Pojęcie „przedsiębiorstwa” należy w tym przypadku rozumieć zgodnie z art. 551 k.c., zgodnie z którym jest ono zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej i obejmuje w szczególności:
1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5)koncesje, licencje i zezwolenia;
6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8)tajemnice przedsiębiorstwa;
9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 18 kwietnia 2019 r. (sygn. II CSK 197/18), z przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 551 k.c. „mamy do czynienia jedynie wówczas, gdy istnieje więź funkcjonalna między materialnymi oraz niematerialnymi składnikami (elementami), która pozwala na stwierdzenie, iż przedmioty te nie stanowią jedynie samodzielnych dóbr majątkowych, lecz wspólnie służą realizacji określonego celu gospodarczego”.
Z kolei, w świetle art. 2 pkt 27e u.p.t.u., pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita Modes Sari przeciwko Administration de l'enregistrement et des domaines (sygn. C-497/01) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zwrócił uwagę, że wyłączenie spod opodatkowania VAT „ma zastosowanie (...) do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą”. Z tego punktu widzenia istotne jest jedynie to, czy w chwili sprzedaży sprzedawane składniki stanowią przedsiębiorstwo u sprzedawcy.
Natomiast w wyroku z 10 listopada 2011 r. (C-444/10, Finanzamt Ludenscheid v. Christel Schriever, ZOTSiS 2011, nr 11 A, poz. 1-11071, LEX nr 1408563) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że do przekazania przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części dochodzi wtedy, gdy całość przekazanych składników pozwala na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.
Z kolei w wyroku z 27 sierpnia 2019 r. (sygn. I FSK 1265/17) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał: „Sama w sobie definicja zawarta w art. 2 pkt 27e VATU, nie uzależnia uznania określonego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa od okoliczności, co z zespołem tychże składników majątkowych uczyni jego nabywca. Istotne jest tu, że zespół ten, posiadając cechy takie, jak wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne (rozumiane jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych), posiada tym samym zdolność do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Skoro zaś art. 6 pkt 1 VATU określa skutki zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, to uprawniony jest wniosek, że cechy wskazane w art. 2 pkt 27e VATU dany zespół składników majątkowych musi posiadać w momencie jego zbycia”.
Z powyższego wynika, że aby można było mówić o zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zespół składników materialnych i niematerialnych powinien cechować się niezależnością i samodzielnością, tj. być w stanie prowadzić działalność gospodarczą bez zewnętrznego wsparcia.
W świetle stanowiska doktryny i orzecznictwa, wyodrębnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinno być rozpatrywane na trzech płaszczyznach:
‒organizacyjnej - polegającej na pewnej odrębności składników majątkowych oraz personelu do nich przypisanego, stanowiących organizacyjną całość z perspektywy danego podmiotu (np. wyodrębniony dział produkcyjny); kryterium wyodrębnienia organizacyjnego uważa się za spełnione, gdy w obrębie przedsiębiorstwa istnieje zespół składników połączonych w jedną grupę ze względu na rolę jaką odrywają w jego funkcjonowaniu. ZCP nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki te odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość.
‒finansowej - przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa; wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 18 marca 2014 r., sygn. ITTPP2/443-1417/13/AK). W sytuacji wyodrębnienia finansowego powinno być możliwe oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części, bez potrzeby przeprowadzania analiz czy wyliczeń (zob. wyrok WSA w Rzeszowie z dn. 21 listopada 2019 r., I SA/Rz 691/19, LEX nr 2752364). Taka możliwość powinna występować w ramach istniejącego systemu rachunkowości przedsiębiorstwa i powinna umożliwiać wyodrębnienie tych zapisów księgowych, które dotyczą operacji gospodarczych dokonanych w związku z działalnością ZCP.
‒funkcjonalnej - która polega na możliwości samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, tj. przyjmowania i realizowania zleceń, prowadzenia rozliczeń itd., przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa; wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Ta potencjalna zdolność do samodzielnej realizacji zadań wyraża się możliwością realizacji określonych zadań gospodarczych przez zespół składników majątkowych przyporządkowanych do ZCP, który mógłby „de facto” stanowić oddzielne i niezależne przedsiębiorstwo realizujące dane zadania w sposób samodzielny, poczynając od momentu wyodrębnienia tego zespołu. Istotą tego kryterium jest ustalenie, czy rozpatrywany zespół składników majątku, jako odrębna całość, byłby w stanie, od momentu jego wydzielenia, w sposób samodzielny funkcjonować na rynku w formie odrębnego przedsiębiorstwa. Ponadto w literaturze przedmiotu podkreśla się, że nabywca majątku powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części - nie powinien on nabywać tego majątku w celu niezwłocznego zlikwidowania działalności (zob. K. Judkowiak (red.), J. Pomorska-Porębska, M. Bartosiewicz, VAT 2018. Komentarz dla praktyków, ODDK, 2018).
W ocenie Wnioskodawcy Przedmiot Transakcji nie mieści się w zakresie definicji pojęcia „przedsiębiorstwa” ani też „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
W przedstawionym stanie faktycznym Majątek, którego sprzedaży dokona Wnioskodawca, nie pozwala w ocenie Wnioskodawcy na natychmiastowe wykorzystanie go do prowadzenia działalności produkcyjnej przez Nabywcę. Wynika to z jego obecnego stanu technicznego, który wymaga przeprowadzenia istotnych prac przygotowawczych oraz poniesienia nakładów inwestycyjnych, które stanowić będą istotne modyfikacje stanu technicznego Majątku.
Wnioskodawca ponownie wskazuje, iż Zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej: ZCP) zdefiniowana w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych. Zatem jeśli w definicji tej mowa jest o zespole składników materialnych i niematerialnych, a nie wyłącznie o zespole składników materialnych, stwierdzić należy, że sam zespół składników materialnych nie będzie wystarczający do uznania danego zespołu składników majątkowych za ZCP (zob. wyrok WSA w Warszawie z dn. 29 czerwca 2017 r., VIII SA/Wa 348/17, LEX nr 2329971 oraz wyrok WSA w Rzeszowie z dn. 7 listopada 2017 r., I SA/Rz 611/17, LEX nr 2398919.). Za taką interpretacją definicji ZCP przemawiają zasady wykładni językowej oraz zakaz wykładni per non est. Skoro na zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiących ZCP powinny składać się aktywa trwałe i obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza (zob. wyrok WSA w Rzeszowie z dn. 6 listopada 2019 r., I SA/Rz 525/19, LEX nr 2745260), to w ocenie Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym nie sposób uznać Majątku za spełniający kryterium ZPC.
Wnioskodawca podnosi, iż w skład sprzedawanego Majątku wchodzą wyłącznie: prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej oraz środki techniczne położone na wyżej opisanej nieruchomości, wymienione na wstępie. Konkludując Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż powyższe świadczy w ewidentny sposób o braku możliwości kontynuowania działalności gospodarczej bez uzupełniania go o dodatkowe elementy - zarówno w postaci ww. nakładów inwestycyjnych, jak i istotnych składników niematerialnych (np. personelu).
Podobny pogląd w odniesieniu do przekazania części składników majątkowych i nieuznania ich za zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa reprezentują organy podatkowe. Tytułem przykładu w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) z dn. 25 lutego 2022 r. (0115-KDIT1.4012.28.2021.3.MD stwierdził, iż: „Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, czy też zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji (wyrok TSUE z 30 maja 2013 r. w sprawie C-651/11 X BV, pkt 34).
Oceny tej należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.
Kiedy zatem dla kontynuowania działalności gospodarczej konieczne jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań nie ma podstaw do uznania, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub ZCP”.
We wskazanej interpretacji przedmiotem analizowanej transakcji była w istocie tylko nieruchomość zabudowana, Spółka od kilku lat nie zatrudniała pracowników, a zbycie składników majątkowych nie wiązało się „przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę”. Na gruncie zatem sytuacji opisanej we wniosku brak było jakichkolwiek przesłanek wskazujących na możliwość kontynuacji przez potencjalnego nabywcę działalności Spółki, co wykluczyło uznanie, że przedmiotem planowanego zbycia będzie przedsiębiorstwo albo zorganizowana cześć przedsiębiorstwa. Takiego podejścia nie mógł zmienić fakt, że nieruchomość miała być sprzedawana z wyposażeniem o charakterze komercyjnym, gdyż to wyposażenie jest obiektywnie przydatne do wykorzystywania nieruchomości zgodnie z jej gospodarczym przeznaczeniem niezależnie od zamiaru (możliwości) kontynuacji działalności przez ewentualnego nabywcę.
Podobnie w interpretacji z dnia 13 grudnia 2021 roku (0113-KDPIT1-2.4012.692.2021.2.AM) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stanął na stanowisku, iż w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest wyłącznie nieruchomość wraz z budynkami, budowlami i urządzeniami budowlanymi, a w związku z planowaną transakcją nie zostaną zbyte na rzecz Kupującego jako nabywcy nieruchomości takie składniki majątkowe: umowy związane z funkcjonowaniem Nieruchomości, umowa rachunku bankowego oraz środki pieniężne należące do Sprzedającego, umowy z pracownikami, wierzytelności przysługujące Sprzedającemu, zobowiązania Sprzedającego, księgi rachunkowe, rejestry i inna dokumentacja rachunkowa Sprzedającego, firma Sprzedającego, inne prawa majątkowe Sprzedającego, to taka transakcja sprzedaży zabudowanej nieruchomości nie spełnia wymogów zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Nie jest to bowiem wyodrębniony organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie zespół składników materialnych i niematerialnych.
Podkreślić również należy, że ... sp. z o.o. znajduje się w likwidacji. Organy podatkowe w licznych interpretacjach podatkowych wskazują, iż gdy przedsiębiorstwo znajduje się w likwidacji, nie prowadzi działalności i nie zatrudnia pracowników, wówczas nie mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. I tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 4 maja 2021 r. (0111-KDIB3-3.4012.47.2021.1.MAZ) stwierdził, iż w sytuacji, gdy Spółka prowadziła działalność usługową, a obecnie znajduje się w likwidacji, nie posiada żadnego otwartego zlecenia usługowego z jakimkolwiek kontrahentem, nie zatrudnia już pracowników produkcyjnych, nie można przyjąć, że przedmiotem zbycia będzie przedsiębiorstwo. O tym, że nie mamy do czynienia z przekazaniem przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części świadczy też to, że Spółka nie dysponuje wierzytelnościami i środkami finansowymi, nie prowadzi działalności usługowej, a w związku z tym nie można mówić, że potencjalny nabywca będzie kontynuował prowadzenie tej działalności. Nie zostaną także przekazane księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dyrektor KIS we wskazanej interpretacji stanął na stanowisku iż „wszystkie te okoliczności wskazują, że potencjalny nabywca, chcąc prowadzić działalność w zakresie usług świadczonych uprzednio przez Wnioskodawcę, będzie zmuszony do dodatkowego zaangażowania środków własnych, zwłaszcza do odtworzenia przedsiębiorstwa po jego likwidacji oraz pozyskania odbiorców usług. Ponadto z uwagi na brak pracowników produkcyjnych zatrudnionych w Spółce, w celu przywrócenia „ruchu przedsiębiorstwa”, istnieje konieczność zawarcia umów o pracę lub współpracę”.
W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotem sprzedaży będzie w istocie zabudowany budynkiem grunt oraz inne wskazane na wstępie środki techniczne, położone na wyżej opisanej nieruchomości, które samoistnie (tj. w szczególności bez uzupełnienia ich o dodatkowe nakłady i zasoby ludzkie) nie dają możliwości kontynuowania działalności gospodarczej Sprzedającego.
Zatem Wnioskodawca sprzeda Majątek, który nie stanowi ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.
Z powyższego wynika, że Przedmiot Transakcji nie może stanowić niezależnego przedsiębiorstwa, a zatem nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e u.p.t.u.
Mając na uwadze powyższe, Transakcja stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., nie wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u.
Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotem sprzedaży będzie w istocie zabudowany budynkiem grunt oraz inne wskazane na wstępie środki techniczne, położone na wyżej opisanej nieruchomości, które samoistnie (tj. w szczególności bez uzupełnienia ich o dodatkowe nakłady i zasoby ludzkie) nie dają możliwości kontynuowania działalności gospodarczej Sprzedającego.
Zatem Wnioskodawca sprzeda Majątek, który nie stanowi ZCP w rozumieniu ustawy o VAT. Z powyższego wynika, że Przedmiot Transakcji nie może stanowić niezależnego przedsiębiorstwa, a zatem nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e u.p.t.u.
Mając na uwadze powyższe, Transakcja stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.tu., nie wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.tu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Regulacje art. 6 pkt 1 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tu wymienione te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.
Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy „transakcję zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny, dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” należy odwołać się do art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061, ze zm.), zgodnie z którym:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5)koncesje, licencje i zezwolenia;
6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8)tajemnice przedsiębiorstwa;
9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zgodnie natomiast z art. 552 Kodeksu cywilnego:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi jednak stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W świetle tej definicji zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki (pracowniczy).
Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.
Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).
Podsumowując, na gruncie ustawy mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:
‒istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
‒zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
‒składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
‒zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Zatem dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi jego zorganizowaną część, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Trzeba zaznaczyć, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia z wydzieleniem zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem wydzielenia, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności wydzielanego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.
W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Lüdenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak już powyżej wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników. Przy tym punktem odniesienia jest tutaj rola jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim, w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Jak wskazano wcześniej, aby zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zatem, biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz wynikające z opisu sprawy okoliczności, z których wynika, że:
‒obecnie majątek nie jest wykorzystywany do prowadzenia jakiejkolwiek działalności,
‒nie jest prowadzona ewidencja zdarzeń gospodarczych, w toku której możliwe byłoby przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tej części przedsiębiorstwa,
‒wznowienie działalności gospodarczej wymaga uprzedniego prowadzenia prac przygotowawczych oraz poniesienia ewentualnych nakładów inwestycyjnych, z uwagi na długi okres, w którym maszyny i urządzenia pozostawały nieużytkowane,
‒Nabywca musiałby odtworzyć przedsiębiorstwo i pozyskać klientów, aby działalność mogła zostać wznowiona
‒nie są zatrudnieni pracownicy,
stwierdzić należy, że zbywane składniki majątku Państwa Spółki zlokalizowane w miejscowości A obejmujące prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, środki techniczne położone na ww. opisanej nieruchomości, materiały do produkcji, półprodukty i produkty nie będą stanowiły przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.
Tym samym, sprzedaż składników majątku Państwa Spółki zlokalizowanych w miejscowości A, obejmujących prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, środki techniczne położone na ww. opisanej nieruchomości, materiały do produkcji, półprodukty i produkty, nie będzie stanowiła transakcji wyłączonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Wobec powyższego, sprzedaż ww. składników majątku zlokalizowanych w miejscowości A będzie stanowiła w myśl art. 7 ust. 1 ustawy dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w
jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki
Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP:
/KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).