Brak opodatkowania czynności, w ramach których będzie wykorzystywany majątek powstały w ramach Inwestycji oraz brak prawa do odliczenia podatku VAT.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania czynności, w ramach których będą Państwo wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji oraz braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione w związku z jej realizacją.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Gmina wchodzi w skład (…) Obszaru (…) (dalej: „Obszar”). W ramach projektu pn. „(…)” (dalej: „Projekt”) Gmina będzie realizowała zadanie inwestycyjne pn. „(...)” (dalej: „Inwestycja”). Inwestycja zostanie sfinansowana m.in. ze środków z programu Funduszy Europejskich dla (…) 2021-2027.

Celem realizacji Projektu jest (…).

Jednocześnie, przedmiotem Inwestycji jest poprawa infrastruktury pieszo-rowerowej na terenie Gminy poprzez budowę ścieżki rowerowej łączącej miejscowość (…) z miejscowością (…) - (…).

W związku z realizacją Inwestycji Gmina zamierza ponieść wydatki w szczególności na następujące towary/usługi:

• wykonanie dokumentacji projektowej,
• roboty budowlane,
• montaż stojaków rowerowych,
• montaż stacji napraw rowerów.

Ponoszone w ramach Inwestycji wydatki będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez dostawców / usługodawców fakturami VAT, na których Gmina będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, w tym z podaniem NIP Gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm. „ustawa o samorządzie gminnym”) do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy dotyczące ochrony środowiska i przyrody oraz kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych. Biorąc pod uwagę wyznaczony przepisami zakres zadań Gminy oraz zakres rzeczowy Inwestycji (zwiększenie pozytywnego wpływu na środowisko naturalne poprzez budowę ścieżki rowerowej) należy wskazać, że realizacja Inwestycji będzie stanowić realizację zadań własnych Gminy w rozumieniu ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Efekty planowanej do realizacji Inwestycji będą ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego (tj. działalności innej niż gospodarcza). Będą one służyć nieodpłatnie mieszkańcom Gminy, jak i osobom odwiedzającym Gminę, zgodnie z celami, w których zostały one wykonane - tj. w celu zwiększenia pozytywnego wpływu na środowisko naturalne poprzez obniżenie wykorzystania samochodów osobowych. W związku z powyższym, Gmina nie będzie osiągać jakichkolwiek dochodów z tytułu wykorzystania efektów rzeczowych planowanej Inwestycji przez wskazane powyżej osoby. Gmina nie planuje również w przyszłości zmiany charakteru korzystania z ww. infrastruktury, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze.

Pytania

1.Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT?

2.Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

1.W opisanym zdarzeniu przyszłym, czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT.

2.Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.

Uzasadnienie Państwa stanowiska

Zważywszy na fakt, że majątek będący przedmiotem Inwestycji będzie wykorzystywany przez mieszkańców oraz osoby odwiedzające Gminę w celach rekreacyjnych i/lub transportu rowerowego, w ocenie Gminy nie będzie on wykorzystywany w ramach jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT. Gmina wykorzystywać będzie przedmiotowe mienie w ramach zadań własnych związanych ze sprawami m.in. ochrony środowiska oraz kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 1 i 10 ustawy o samorządzie gminnym). Powstała w ramach Inwestycji infrastruktura nie będzie jednocześnie wykorzystywana do żadnych odpłatnych czynności. Tym samym nie będzie tu dochodzić do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usług, a infrastruktura wykorzystywana będzie wyłącznie w ramach zadań własnych Gminy (czynności o charakterze publicznym, niepodlegające opodatkowaniu VAT).

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (a więc czynności, których następstwem jest określenie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami, które ponoszone będą na realizację Projektu, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

W związku z powyższym, zdaniem Gminy, realizacja Inwestycji nie będzie związana z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi nie zostanie spełniony i tym samym Gmina nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację przedmiotowej inwestycji.

Stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 września 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.490.2023.1.AG, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) stwierdził, iż: „W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. projektu. (…) Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzam, że nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. (...), ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”.

Ponadto analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w interpretacjach indywidualnych DKIS z dnia:

• 23 czerwca 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.267.2023.1.AG,
• 10 maja 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.137.2023.2.AS,
• 9 maja 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.121.2023.2.MR,
• 8 maja 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.186.2023.1.MGO,
• 8 maja 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.153.2023.1.AG,
• 31 marca 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.112.2023.1.DS.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy:

• majątek będący przedmiotem Inwestycji nie będzie wykorzystywany przez Gminę do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT;
• nie będzie przysługiwać mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oba warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

• istnieje związek prawny między dostawcą i odbiorcą bądź między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez dostawcę/usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za dokonywane dostawy bądź świadczone usługi na rzecz odbiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Jednak nie każda czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.):

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności:

• inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz
• mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:

Z opisu sprawy wynika, że planują Państwo realizację zadania inwestycyjnego pn. „(...)”. Przedmiotem Inwestycji jest poprawa infrastruktury pieszo-rowerowej poprzez budowę ścieżki rowerowej łączącej miejscowość (…) z miejscowością (…).

Są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT. Wszystkie ponoszone w ramach Inwestycji wydatki będą udokumentowane fakturami, na których będą Państwo widnieli jako nabywca przedmiotowych towarów i usług.

Efekty Inwestycji będą ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego. Będą one służyć nieodpłatnie Państwa mieszkańcom oraz osobom odwiedzającym gminę. Nie będą Państwo osiągać jakichkolwiek dochodów związanych z realizacją tej Inwestycji.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy czynności, w ramach których będą Państwo wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.

Rozpatrując Państwa wątpliwości należy przede wszystkim rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Inwestycji będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak Państwo wskazali, efekty realizacji Inwestycji będą dostępne nieodpłatnie dla wszystkich zainteresowanych osób. Ponadto w opisie sprawy napisali Państwo, że realizacja Inwestycji będzie związana z wykonywaniem zadań własnych Gminy w rozumieniu ustawy o samorządzie gminnym.

Zatem realizując opisaną Inwestycję nie będą wykonywali Państwo działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (nie zostały tu bowiem spełnione przesłanki określone w tym przepisie, a więc wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych), tym samym nie można Państwa uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu.

Państwa działania, w ramach których będą Państwo wykorzystywać majątek będący przedmiotem Inwestycji, nie będą stanowiły ani dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, zatem czynności zrealizowane w ramach inwestycji pn. „(...)” nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5, art. 7 ani art. 8 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Innymi słowy podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

W analizowanej sprawie nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka, która warunkuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ wydatki, które Państwo poniosą w związku z realizacją Inwestycji, nie będą związane z wykonywanymi przez Państwa czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Efekty Inwestycji będą dostępne nieodpłatnie -nie będą generowały podatku należnego.

Zatem nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od towarów i usług zakupionych w związku z realizacją inwestycji pn. „(...)”.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).