Zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT świadczonych przez Wnioskodawcę usług na rzecz wewnętrznie zarządzającego Alternatywną Spółką Inwestycyjną na podstawie zawartej z tą spółką umowy współpracy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 25 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT świadczonych przez Pana usług na rzecz wewnętrznie zarządzającego Alternatywną Spółką Inwestycyjną na podstawie zawartej z tą spółką umowy współpracy. Uzupełnił go Pan pismem z 2 października 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą jednoosobową działalność pod firmą gospodarczą … w zakresie technologii informatycznych, komputerowych jak również w zakresie doradztwa w zakresie działalności gospodarczej i zarządzania (m.in. PKD: 62.09.Z.; 70.22.Z). Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca zawarł umowę o współpracę (dalej: „Umowa”) z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną, (dalej: „ASI”), o którym mowa w art. 8b ust. 2 pkt 1) ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: „ustawa o funduszach”).

ASI jest wpisana do rejestru zarządzających ASI prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego (data wpisu 15.05.2023 r.) jako wewnętrznie zarządzający ASI i tym samym jest uprawniona do zarządzania spółką ASI. Innymi słowy, ASI prowadzi działalność jako ASI oraz jednocześnie jest wewnętrznie zarządzającym ASI. ASI jako wewnętrzny zarządzający, będąc jednocześnie osobą prawną, która dla wykonania jakichkolwiek czynności we własnym imieniu, musi korzystać z czynnika ludzkiego, zawarła z Wnioskodawcą Umowę. Siedziba i adres wewnętrznie zarządzającego ASI, dla którego Wnioskodawca świadczy usługi znajduje się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach, alternatywna spółka inwestycyjna jest rodzajem alternatywnego funduszu inwestycyjnego innym niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Wyłącznym przedmiotem działalności ASI na podstawie art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach jest, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Wnioskodawca, w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, na podstawie Umowy z ASI, wykonuje na rzecz wewnętrznie zarządzającego ASI, w szczególności następujące czynności:

a)podejmowanie decyzji w przedmiocie inwestycji i wyjść inwestycyjnych;

b)wsparcie przy podejmowaniu kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych;

c)udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;

d)negocjacje, udział i reprezentowanie ASI w negocjacjach dotyczących inwestycji;

e)budowanie relacji z inwestorami i koinwestorami;

f)pozyskiwanie finansowania, poszukiwanie inwestorów;

g)opracowywanie raportów, przygotowywanie materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami;

h)dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, selekcja oraz ocena projektów i podmiotów do inwestycji;

i)zarządzanie procesem due diligence w oparciu o zespół ekspercki;

j)opracowywanie strategii wyjść z inwestycji;

k)dobór odpowiedniej strategii budowy wartości spółek portfelowych.

W odniesieniu do części wyżej wskazanych czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy, będą one polegały w szczególności na:

Ad. a)podejmowanie decyzji inwestycyjnych:

-tworzenie oraz wdrożenie strategii inwestycyjnej ASI,

-podejmowanie decyzji inwestycyjnych przy poszczególnych wejściach inwestycyjnych,

-podejmowanie decyzji w zakresie zapewnienia finansowania i kapitału na poszczególne wejścia inwestycyjne,

-planowanie, organizacja oraz kontrola wszystkich zasobów ASI,

-planowanie, organizowanie, motywowanie oraz kontrola wszystkich procesów związanych z działalnością inwestycyjną.

Ad. b)wsparcie przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ASI:

-planowanie, organizowanie, motywowanie zespołu oraz kontrola osiągania celów działalności ASI,

-podejmowanie decyzji w zakresie organizacji zarówno procesów inwestycyjnych jak i operacyjnych w ramach ASI.

Ad. d)udział i reprezentowanie ASI w negocjacjach:

-organizacja oraz przewodniczenie spotkaniom organizacyjnym, które mają na celu ustalenie warunków współpracy ASI z zespołami pracującymi przy potencjalnych inwestycjach,

-poszukiwanie, organizacja oraz prowadzenie negocjacji mających na celu realizację kolejnych wejść jak i wyjść inwestycyjnych.

Ad. f)pozyskiwanie finansowania, poszukiwanie inwestorów:

-planowanie, organizacja oraz kontrola środków finansowych, którymi dysponuje ASI,

-zapewnienie komunikacji z udziałowcami oraz potencjalnymi inwestorami ASI.

Ad. g)opracowywanie raportów, przygotowywanie materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami:

-organizacja oraz wyegzekwowanie kompletu informacji finansowych dotyczących realizowanych inwestycji, umożliwiających podjęcie decyzji inwestycyjnych,

-planowanie, organizacja, motywowanie oraz kontrola zasobów w celu opracowania raportów oraz materiałów związanych z realizowanymi inwestycjami.

Ad. g)dokonywanie analiz przedinwestycyjnych:

-planowanie prac zespołu analityków przygotowujących analizy przed inwestycyjne,

-kontrola poprawności merytorycznej kompletnych analiz przed inwestycyjnych,

-podejmowanie decyzji inwestycyjnych oraz w zakresie wyjść z inwestycji w oparciu o opracowaną dokumentację inwestycyjną.

Powyższe czynności są specyficzne i istotne dla obsługi inwestycji w obszarze działalności ASI, co sprowadza się do uznania, że jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną przedstawiają one wymierną i relewantną wartość rynkową. Wychodząc od specyficznego charakteru omawianych czynności, trzeba podkreślić, że mają one istotne znaczenie dla ASI, a w związku z tym są właściwe dla jej działalności. Opisane we wniosku czynności, będące przedmiotem Umowy Wnioskodawcy z ASI, tworzą odrębną całość, a ich prawidłowe wykonywanie jest niezbędne pod kątem działania wewnętrznie zarządzającego ASI. W szczególności usługi, które są świadczone przez Wnioskodawcę, nie mają charakteru wyłącznie doradczego, a Wnioskodawca w sposób bezpośredni jest zaangażowany w proces zarządczy, konsekwentnie jest także odpowiedzialny za proces inwestycyjny podejmowany przez ASI. Wnioskodawca wchodzi w skład tzw. kluczowego personelu dla wewnętrznie zarządzającego ASI. Za świadczone na podstawie Umowy usługi Wnioskodawca otrzymuje miesięczne wynagrodzenie. Wszystkie usługi świadczone przez Wnioskodawcę, posiadają związek z zarządzaniem ASI, z podejmowaniem decyzji przez ASI, co za tym idzie stanowią element konieczny i kluczowy dla prawidłowego i sprawnego przebiegu procesu zarządzania oraz podejmowania decyzji przez ASI.

Ponadto w uzupełnieniu wskazano:

Na fakturze ujęta jest jedna usługa, opis jaki pojawia się na fakturach jest następujący: „wynagrodzenie zgodnie z umową z dnia (…)”.

W odpowiedzi na pytanie „w jaki sposób kalkulowane jest wynagrodzenie za wykonywane przez Pana czynności na podstawie zawartej przez Pana umowy o współpracę z wewnętrznie zarządzającym ASI?” wskazał Pan, że jest to stałe wynagrodzenie ryczałtowe.

Wnioskodawca nie skorzystał i nie zamierza korzystać z opisanej w pytaniu możliwości zrezygnowania ze zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez Wnioskodawcę usług.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

Czy świadczenie przez Wnioskodawcę usług opisanych w niniejszym wniosku na podstawie Umowy zawartej z wewnętrznie zarządzającym ASI, jest objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) oraz lit. b) ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

W ocenie Wnioskodawcy, usługi świadczone przez Wnioskodawcę zgodnie z przedstawionym w niniejszym wniosku stanem faktycznym, są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) oraz lit. b) ustawy o VAT.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT, zwolnieniu z opodatkowania podlega świadczenie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Na podstawie art. 43 ust.1 pkt 12 lit. b) ustawy o VAT, zwolnione z opodatkowania są usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a) tegoż przepisu prawa, lub ich częścią.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem, że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r., podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca świadczy opisane w stanie faktycznym usługi. Wnioskodawca zawarł Umowę z podmiotem będącym zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną (wewnętrznie zarządzającym), o których mowa w art. 8b ust. 2 pkt 1) ustawy o funduszach.

Na podstawie literalnego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, w celu stosowania zwolnienia z VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

a)podmiotowego – usługi zarządzania powinny dotyczyć funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)przedmiotowego – wykonywana czynność powinna stanowić usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częściami.

Ad. a)

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 681 z późn. zm.), a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 ustawy o funduszach: ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

Na potrzeby ww. ustawy za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach).

Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach – ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Zgodnie z art. 8a ustawy o funduszach:

1.Alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

2.Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:

a.spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;

b.spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

3.Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego sprawy, ASI jako spółka akcyjna jest alternatywną spółką inwestycyjną, a tym samym jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym.

Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

W myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach, zarządzającym ASI może być, wyłącznie:

1)w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 - spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2)w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 - spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że:

·ASI działa w formie prawnej spółki kapitałowej, posiada siedzibę w Polsce oraz uzyskała zezwolenie KNF;

·Wnioskodawca zawarł opisaną w we wniosku Umowę z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym ASI, o którym mowa w art. 8b ust. 2 pkt 1) ustawy o funduszach, kryterium podmiotowe należy uznać za spełnione.

Z uwagi na szczegółowe przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług – została spełniona.

Ad. b)

Co do warunku przedmiotowego w punkcie opisanego w pkt b) powyżej, należy wskazać, że przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Zarządzanie funduszami inwestycyjnymi zostało zdefiniowane na poziomie prawodawstwa wspólnotowego. Obowiązujące przepisy krajowe nie zawierają obecnie takiej definicji.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. U.UE.L 347/1) (dalej: „Dyrektywa VAT”) zwolnione z tego podatku jest zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W Dyrektywie VAT nie została przewidziana definicja pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Pojęcie zarządzania definiowane jest w Załączniku II do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (dalej: „Dyrektywa UCITS”).

W artykule 6 ust. 2 zdanie ostatnie Dyrektywy UCITS określono: „Działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje, do celów niniejszej dyrektywy, obowiązki, o których mowa w załączniku II”.

Zgodnie z przywołanym Załącznikiem II do Dyrektywy UCITS, funkcje zarządzania obejmują:

1)zarządzanie inwestycjami;

2)administrację, w tym:

·obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem;

·zapytania klientów;

·wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

·monitorowanie przestrzegania uregulowań;

·prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

·wypłatę zysków;

·emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;

·rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

·prowadzenie ksiąg;

3)wprowadzanie do obrotu.

Analogicznie funkcję zarządzania definiuje także Załącznik I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz. U.UE.L 174/1) (dalej: „AIFMD”), zgodnie z którym zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi polega na:

a)zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi;

b)zarządzaniu ryzykiem;

c)administrowaniu, tj.:

·obsłudze prawnej i usługach w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;

·obsłudze zapytań klientów;

·wycenie i wyznaczaniu ceny (w tym zeznania podatkowe);

·monitorowaniu przestrzegania uregulowań;

·podziale dochodu;

·emisji i umarzaniu jednostek uczestnictwa i udziałów;

·ustaleń umownych, w tym wysyłania świadectw;

·przechowywania ksiąg;

d)wprowadzaniu do obrotu;

e)innej działalności związanej z aktywami, usługach niezbędnych do wypełniania funkcji powierniczej TFI, zarządzaniu infrastrukturą, działalności w zakresie administrowania nieruchomościami, poradami dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, poradach i usługach związanych z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i innymi usługami związanymi z zarządzaniem funduszami oraz spółkami i innymi aktywami.

Z załącznika I do AIFMD oraz z załącznika II do Dyrektywy UCITS wynika zatem, że na czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi składają się nie tylko działania polegające na zarządzaniu inwestycjami (realizacją polityki inwestycyjnej funduszy), zarządzaniu ryzykiem, podejmowaniu decyzji, lecz również czynności z zakresu administracji.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”).

A)W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Zdaniem pełnomocnika, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

B)Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy, świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.

C)Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynność „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (...). Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu, również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6”. W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

Ze względu na fakt, że pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić. Z powołanego orzecznictwa TSUE wynika więc, że państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby omawianego zwolnienia z VAT. Na pojęcie „zarządzania funduszami” składa się zatem szereg czynności wykonywanych również przez podmioty inne niż podmioty zarządzające funduszami. Jednakże kryterium decydującym o możliwości zaliczenia danej czynności do katalogu czynności „zarządzania funduszem” jest jej odrębność oraz istotność dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Na gruncie przedstawionego zdarzenia, należy wskazać, że w przypadku, gdy Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności przedstawionych w opisie zdarzenia, ASI nie będzie w stanie samodzielnie wykonać wszystkich czynności zarządzania.

Z tego wynika wniosek, że czynności Wnioskodawcy są właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną dla ASI. Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, jego usługom ze względu na niezastępowalny i stały charakter oraz powiązanie z przedmiotem działalności ASI i zarządzającego ASI nie można przypisać charakteru wyłącznie usług doradczych/technicznych/administracyjnych – tego rodzaju podejście do usług Wnioskodawcy prowadziłoby bowiem do błędnego postrzegania faktycznej treści tych usług jako działalności drugorzędnej i wspierającej, co mogłoby powodować przyjęcie błędnego podejścia do ich opodatkowania podatkiem VAT.

Z ostrożności jednak Wnioskodawca wskazuje w tym zakresie dodatkową argumentację:

a)polski ustawodawca, wprowadzając art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT wykroczył poza zakres Dyrektywy 112, a tym samym wprowadził do polskiego porządku prawnego przepis, który jest niezgodny z prawem unijnym – w takim przypadku podatnik ma prawo dokonać wyboru w oparciu o treść którego przepisu zostaną ukształtowane jego prawa i obowiązki – zatem podatnik ma prawo nie stosować się do wadliwie implementowanej regulacji prawnej (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrok z dnia 17 listopada 2016 r., sygn. III SA/Wa 2344/15);

b)niezależnie od wskazanego powyżej argumentu, usługi Wnioskodawcy mają charakter usługi kompleksowej. Odwołując się ponownie do orzecznictwa TSUE oraz do stanowiska przedstawianego w doktrynie, skoro czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa finansowa oraz doradztwo jako jej element będą korzystać ze zwolnienia. W takim przypadku doradztwo nie będzie stanowiło samodzielnej usługi dla potrzeb opodatkowania VAT (por. J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT Komentarz, Legalis 2014, komentarz do artykułu 43; wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. C-435/05);

c)za przyjęciem, iż uznanie, że w zakres świadczonych usług wchodzą również usługi doradcze nie powoduje niemożności uznania całokształtu świadczonych usług za usługi zarządzania, zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, przemawiają także wydawane w podobnych sprawach interpretacje indywidualne organów podatkowych.

Przykładowo, w interpretacji z dnia 19 kwietnia 2017 r., znak: 1462-IPPP1.4512.54.2017.1.BS, organ wskazał: „Co do niektórych czynności, które będą wykonywane przez Usługodawcę można wskazać, że mają one charakter doradczy, jednak nie ma to wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dla całej usługi kompleksowej. Odwołując się ponownie do orzecznictwa TSUE, skoro czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa będzie korzystać ze zwolnienia”.

W ocenie Wnioskodawcy wszystkie usługi przedstawione w opisie stanu faktycznego mieszczą się łącznie w pojęciu zarządzania funduszem inwestycyjnym, zawierają zarówno czynności o charakterze zarządczym jak i decyzyjnym, ponieważ Wnioskodawca będzie podejmował decyzje w imieniu ASI, co oznacza także podejmowanie czynności o charakterze zarządzania ryzykiem ASI.

W ramach wykonywanych na rzecz Spółki usług, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za specyficzne i istotne elementy usług zarządzania w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Wykonywane przez Niego usługi są nierozerwalnie związane z zarządzaniem ASI.

Jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego zakres jego obowiązków obejmuje m.in. takie funkcje jak podejmowanie decyzji w przedmiocie inwestycji i wyjść inwestycyjnych, udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego, dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, selekcja oraz ocena projektów i podmiotów do inwestycji, zarządzanie procesem due diligence w oparciu o zespół ekspercki, negocjacje, udział i reprezentowanie ASI w negocjacjach dotyczących inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie wskazane czynności mają kluczowe znaczenie z perspektywy funkcjonowania i zarządzania ASI (jako wehikułu inwestycyjnego). Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz ASI jako tzw. wewnętrznie zarządzającego ASI spełniają warunek, na który wskazał Trybunał w wyroku w sprawie GfBk (C-275/11) – stanowią kompleksową usługę tworzącą odrębną całość i są niezbędne dla prawidłowego zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym.

W praktyce, z uwagi na charakter ASI jako masy majątkowej inwestowanej zgodnie z polityką inwestycyjną zaakceptowaną przez inwestorów, usługi Wnioskodawcy są niezbędne z perspektywy możliwości prawidłowego i sprawnego funkcjonowania ASI. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi określić można jako warunek konieczny zaistnienia właściwego procesu inwestycyjnego środków ASI. Bez świadczonych przez Wnioskodawcę usług, Spółka jako zarządzający ASI, nie byłaby w stanie wykonywać na oczekiwanym poziomie usług zarządzania. Skoro tak, to uzasadnione jest przyjęcie, że zwolnione od podatku VAT są czynności mieszczące się w granicach wspólnotowej definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi, świadczone na podstawie umowy zawartej z ASI.

W kontekście powyższych argumentów należy stwierdzić, że czynności, które Wnioskodawca świadczy w zakresie wskazanym powyżej, mieszczą się w granicach wyznaczonych przez definicję Załącznika I do AIFMD. Zgodnie ze stanowiskiem TS, także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 lutego 2018 r., sygn. I FSK 634/16 wskazał: „Usługi mogą zostać uznane za usługi zarządzania funduszem jeżeli tworzą odrębną całość i – jeśli je oceniać globalnie - są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Przez zarządzanie funduszem inwestycyjnym należy rozumieć również zarządzanie jego majątkiem, które jednak ogranicza się do czynności zbiorowego inwestowania w ten majątek. (...)”.

Zdaniem Wnioskodawcy wykonywane przez niego na rzecz wewnętrznie zarządzającego ASI czynności spełniają przesłanki, o których mowa w przytoczonych powyżej orzeczeniach. W szczególności, są to czynności składające się na jedną całość, stanowiące kompleks usług o charakterze zarządczym. Są to także usługi specyficzne, które należy oceniać w kontekście specyfiki działalności wewnętrznie zarządzającego ASI.

W tym kontekście należy uznać, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę są istotne, a wręcz niezbędne dla prowadzenia przez wewnętrznie zarządzającego ASI własnej działalności gospodarczej. Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę, zostało potwierdzone w wielu interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, wydanych w stanach faktycznych zbliżonych do zdarzenia przedstawionego w niniejszym wniosku.

Przykładowo, stanowisko zbieżne ze stanowiskiem Wnioskodawcy zostało wyrażone między innymi w następujących interpretacjach indywidualnych:

1)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 stycznia 2024 r., 0113-KDIPT1-2.4012.742.2023.1.PRP;

2)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 grudnia 2023 r., 0112-KDIL1-1.4012.536.2023.1.HW;

3)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 grudnia 2023 r., 0114-KDIP4-3.4012.459.2023.1.DS;

4)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 lutego 2023 r.,  0114-KDIP4-3.4012.742.2022.1.DM;

5)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 października 2019 r., znak 0114-KDIP4.4012.514.2019.1.AOK;

6)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 września 2019 r., 0112-KDIL4.4012.344.2019.2.MB;

7)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 września 2019 r., 0112-KDIL4.4012.348.2019.2.AR;

8)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 maja 2018 r.,  0111-KDIB3.4012.82.2018.1.PK;

9)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 kwietnia 2018 r., 0112-KDIL1-1.4012.118.2018.1.RW;

10)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2018 r.,  0112-KDIL1-3.4012.693.2017.2.PM;

11)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2018 r.,  0112-KDIL1-3.4012.689.2017.2.KB;

12)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 października 2017 r., 0114-KDIP4.4012.579.2017.1.EK;

13)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 października 2017 r., 0112-KDIP4.4012.292.2017.2.SŚ;

14)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 kwietnia 2017 r., 0114-KDIP4.4012.12.2017.1.MP;

15)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 marca 2017 r.,  1061-IPTPP2.4512.84.2017.1.SM;

16)interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 czerwca 2015 r., IPPP1/4512-341/15-2/JL.

Podsumowując, zważywszy na przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy uznać, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy zawartej z ASI, będącą wewnętrznie zarządzającym ASI, będą mieściły się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) oraz lit. b) ustawy o VAT. W konsekwencji będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Podkreślić należy, że nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że zawarł Pan umowę o współpracę z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną, o których mowa w art. 8b ust. 2 pkt 1) ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

W ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej wykonuje Pan na rzecz wewnętrznie zarządzającego ASI, w szczególności następujące czynności:

a)podejmowanie decyzji w przedmiocie inwestycji i wyjść inwestycyjnych;

b)wsparcie przy podejmowaniu kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych;

c)udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;

d)negocjacje, udział i reprezentowanie ASI w negocjacjach dotyczących inwestycji;

e)budowanie relacji z inwestorami i koinwestorami;

f)pozyskiwanie finansowania, poszukiwanie inwestorów;

g)opracowywanie raportów, przygotowywanie materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami;

h)dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, selekcja oraz ocena projektów i podmiotów do inwestycji;

i)zarządzanie procesem due diligence w oparciu o zespół ekspercki;

j)opracowywanie strategii wyjść z inwestycji;

k)dobór odpowiedniej strategii budowy wartości spółek portfelowych.

Jak wskazał Pan we wniosku powyższe czynności są specyficzne i istotne dla obsługi inwestycji w obszarze działalności ASI, co sprowadza się do uznania, że jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną przedstawiają one wymierną i relewantną wartość rynkową. Wychodząc od specyficznego charakteru omawianych czynności, trzeba podkreślić, że mają one istotne znaczenie dla ASI, a w związku z tym są właściwe dla jej działalności. Opisane we wniosku czynności, będące przedmiotem Pana umowy z ASI, tworzą odrębną całość, a ich prawidłowe wykonywanie jest niezbędne pod kątem działania wewnętrznie zarządzającego ASI. W szczególności usługi, które są świadczone przez Pana, nie mają charakteru wyłącznie doradczego, a Pan w sposób bezpośredni jest zaangażowany w proces zarządczy, konsekwentnie jest także odpowiedzialny za proces inwestycyjny podejmowany przez ASI. Wchodzi Pan w skład tzw. kluczowego personelu dla wewnętrznie zarządzającego ASI. Za świadczone na podstawie umowy usługi otrzymuje Pan miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe, a na fakturze objęta jest jedna usługa. Wszystkie usługi świadczone przez Pana, posiadają związek z zarządzaniem ASI, z podejmowaniem decyzji przez ASI, co za tym idzie stanowią element konieczny i kluczowy dla prawidłowego i sprawnego przebiegu procesu zarządzania oraz podejmowania decyzji przez ASI.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT:

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT:

Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, zgodnie z którym:

Stosownie zaś do art. 43 ust. 23 ustawy o VAT:

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku, w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy o VAT.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

• przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania,

oraz

• podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich części.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.).

Zgodnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE:

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:

W myśl załącznika II Dyrektywy 2009/65/WE:

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Biorąc powyższe pod uwagę, uznać należy, że wykonywane przez Pana czynności na podstawie umowy o współpracę z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną, tj.:

a)podejmowanie decyzji w przedmiocie inwestycji i wyjść inwestycyjnych;

b)wsparcie przy podejmowaniu kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych;

c)udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;

d)negocjacje, udział i reprezentowanie ASI w negocjacjach dotyczących inwestycji;

e)budowanie relacji z inwestorami i koinwestorami;

f)pozyskiwanie finansowania, poszukiwanie inwestorów;

g)opracowywanie raportów, przygotowywanie materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami;

h)dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, selekcja oraz ocena projektów i podmiotów do inwestycji;

i)zarządzanie procesem due diligence w oparciu o zespół ekspercki;

j)opracowywanie strategii wyjść z inwestycji;

k)dobór odpowiedniej strategii budowy wartości spółek portfelowych,

mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE i będą one zwolnione od podatku pod warunkiem, że spełnione zostanie kryterium podmiotowe.

Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej, lub ich częścią.

Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 681 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Art. 2 pkt 7 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi stanowi, że:

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 10b ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Stosownie do art. 3 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

W myśl art. 5 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Jak stanowi art. 38 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Stosownie do art. 39 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Ustawa o funduszach inwestycyjnych wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w ustawie o funduszach inwestycyjnych pod pojęciem „unijnego AFI”.

Natomiast na potrzeby ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Zgodnie z art. 3 ust. 4 pkt 11 i 12 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Według art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Stosownie do art. 8a ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

W myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Zgodnie z art. 70a ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Stosownie do art. 70g ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi:

Zgodnie z art. 70zc ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

W analizowanej sprawie, zawarł Pan umowę o współpracę z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną, o którym mowa w art. 8b ust. 2 pkt 1) ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. ASI jest wpisana do rejestru zarządzających ASI prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego jako wewnętrznie zarządzający ASI i tym samym jest uprawniona do zarządzania spółką ASI. Innymi słowy, ASI prowadzi działalność jako ASI oraz jednocześnie jest wewnętrznie zarządzającym ASI. ASI jako wewnętrzny zarządzający, będąc jednocześnie osobą prawną, która dla wykonania jakichkolwiek czynności we własnym imieniu, musi korzystać z czynnika ludzkiego, zawarła z Panem umowę. Siedziba i adres wewnętrznie zarządzającego ASI, dla którego świadczy Pan usługi znajduje się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Z uwagi na powołane powyżej przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, stwierdzić należy, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług na rzecz podmiotu będącego wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną będzie spełniona.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że usługi, które świadczy Pan na podstawie zawartej umowy o współpracę z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną, mieszczą się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT. W konsekwencji, świadczone przez Pana usługi na podstawie zawartej umowy o współpracę z podmiotem będącym wewnętrznie zarządzającym Alternatywną Spółką Inwestycyjną podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

Przy czym należy nadmienić, że może Pan zrezygnować z ww. zwolnienia i wybrać opodatkowanie w trybie i na zasadach określonych w art. 43 ust. 22 i następne ustawy o VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

·Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.