Ustalenie czy czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowić będą czynności podlegające opodatk... - Interpretacja - null
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Ustalenie czy czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowić będą czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy oraz czy Gminie przysługuje/będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:
-czy czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowić będą czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy;
-czy Gminie przysługuje/będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.
Zadania własne Gminy, określone w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym), obejmują sprawy w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty m.in. w sprawach gminnych dróg oraz lokalnego transportu zbiorowego. Jednocześnie stosownie do treści art. 8 ust. 2a rzeczonej ustawy, Gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu na podstawie porozumienia z taką jednostką samorządu terytorialnego (powiatem).
Realizując ww. zadania własne, Gmina wraz z innymi partnerami zamierza zrealizować projekt partnerski pn. „(…)”. W ramach przedmiotowego projektu, Gmina realizować będzie inwestycje:
-(…),
-(…),
-(…) oraz
-(…) (dalej: Zadanie)
(dalej łącznie: Inwestycje).
Celem Inwestycji jest rozwój publicznego transportu zbiorowego oraz poprawa komfortu jego użytkowników.
Powyższe przyczyni się także do zwiększenia mobilności mieszkańców Gminy oraz ograniczenia zanieczyszczeń środowiska.
W ramach realizacji Inwestycji Gmina zamierza w szczególności:
-wykonać dokumentację projektową oraz wybudować centrum przesiadkowe (…) na terenie działek oznaczonych numerami: 1, 2 oraz 3 wraz z wykonaniem drogi dojazdowej oraz miejsc postojowych dla samochodów, a także montażem wiaty rowerowej i oświetlenia solarnego;
-wybudować centrum przesiadkowe wraz z przebudową (…);
-wymienić ok. (…) wiat przystankowych znajdujących się na jej terenie oraz
-wykonać dokumentację projektową oraz wybudować drogę dla rowerów/pieszych i rowerów przy pasie drogowym drogi powiatowej.
Mając na uwadze, iż Gmina zamierza zrealizować Zadanie przy drodze powiatowej, Rada Gminy (…) na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym zamierza podjąć uchwałę w sprawie przyjęcia zgodnie z art. 8 ust. 2a ww. ustawy, zadania publicznego Powiatu (…) w zakresie realizacji ww. Zadania. Przejęcie zadania, o którym mowa powyżej nastąpi na mocy porozumienia, które zostanie zawarte pomiędzy Wójtem Gminy (…), a Zarządem Powiatu (…). Zadanie to Powiat (…) (dalej: Powiat) przekazał Gminie Uchwałą nr (…). Dodatkowo, w porozumieniu, które zostanie zawarte pomiędzy Wójtem Gminy (…) a Zarządem Powiatu (…), strony ustalą, iż majątkiem będącym przedmiotem Zadania zarządzać będzie Powiat.
Gmina zamierza zrealizować przedmiotowe Inwestycje zarówno ze środków własnych, jak i ze środków pochodzących ze źródeł zewnętrznych, tj. na ich realizację Gmina zamierza ubiegać się o przyznanie dofinansowania pochodzącego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu „(…)”.
Gmina dotychczas poniosła wydatki na zakup dokumentacji projektowej dot. budowy centrum przesiadkowego (…) oraz programu funkcjonalno-użytkowego dot. budowy centrum przesiadkowego (…). Jednocześnie, Gmina będzie ponosić dalsze wydatki w ramach przedmiotowej Inwestycji.
Ponoszone przez Gminę ww. wydatki inwestycyjne związane z realizacją Inwestycji są/będą dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, na których Gmina jest/będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów/usług, w tym z podaniem NIP Gminy.
Majątek, który powstanie w ramach Inwestycji będzie udostępniany nieodpłatnie, tj. udostępnianie to odbywać się będzie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek Projektu nie będzie w żaden sposób odpłatnie udostępniany przez Gminę na rzecz jakichkolwiek podmiotów trzecich. W konsekwencji, Gmina nie będzie czerpać żadnych dochodów z tytułu wykorzystywania majątku powstałego w ramach Inwestycji.
Pytania
1.Czy czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowić będą czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT?
2.Czy Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad 1.
Czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT.
Ad 2.
Gminie nie przysługuje/nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Ad 1 i 2.
Gmina zrealizuje przedmiotowe inwestycje w ramach zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym lub zadania zleconego jej przez Powiat, na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie działać będzie w ramach reżimu publicznoprawnego. Ponadto, infrastruktura ta nie będzie wykorzystywana przez Gminę do żadnych odpłatnych czynności – majątek będący przedmiotem Inwestycji będzie pełnić bowiem funkcję miejsc ogólnodostępnych.
W konsekwencji, po stronie Gminy, nie będzie tu dochodzić do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usług, a obiekty powstałe w ramach Inwestycji wykorzystywane będą wyłącznie w ramach czynności o charakterze publicznym, niepodlegających VAT.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.
Gmina, jako podatnik VAT, w ramach ponoszenia wydatków na realizację Inwestycji
Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki dotyczącej statusu podatnika, należy wskazać, iż kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie zaś do treści ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy dotyczące gminnych dróg i lokalnego transportu zbiorowego.
Jednocześnie stosownie do treści art. 8 ust. 2a rzeczonej ustawy, gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu na podstawie porozumienia z taką jednostką samorządu terytorialnego (powiatem).
W konsekwencji, Rada Gminy (…) na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym, zamierza podjąć uchwałę w sprawie przyjęcia zgodnie z art. 8 ust. 2a ww. ustawy, zadania publicznego Powiatu (…) w zakresie zarządzania drogami powiatowymi, które to zadanie polegać będzie na realizacji Zadania.
Ponadto, jak zostało wskazane, Gmina nie przewiduje wykorzystywania nabytych towarów i usług w ramach realizacji Inwestycji do świadczenia odpłatnych czynności, które potencjalnie mogłyby podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy i stanowiłyby działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT.
Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Inwestycji, nie nabywa/nie będzie nabywać ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie działa/nie będzie działać w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy.
Wydatki na Inwestycje są/będą zatem ponoszone poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.
Związek wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji z działalnością opodatkowaną VAT
Odnosząc się do drugiej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami, które ponoszone są/będą na realizację Inwestycji, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak zostało bowiem wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Gmina, z tytułu wykorzystywania majątku powstałego w ramach Inwestycji nie będzie uzyskiwać żadnych dochodów, a powstały w ramach Inwestycji majątek będzie ogólnodostępny dla wszystkich.
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).
W związku z powyższym, zdaniem Gminy, realizacja Inwestycji nie jest/nie będzie związana z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi również nie zostanie spełniony i tym samym Gmina nie jest/nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację przedmiotowych inwestycji.
Stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 września 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.490.2023.1.AG, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) stwierdził, iż: „W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. projektu. (…) Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzam, że nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. (...), ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”.
Z kolei w zakresie realizacji Zadania, stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lipca 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4012.279.2019.1.EW, w której DKIS stwierdził, iż: „(…) Gmina zrealizuje przedmiotową inwestycję w ramach zadania zleconego jej przez Powiat B, na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie działa w ramach reżimu publicznoprawnego. Tym samym w analizowanym przypadku Gmina nie będzie dokonywać zakupów towarów i usług w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika VAT.
Zatem Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji”.
Ponadto, analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w interpretacjach indywidualnych DKIS z dnia:
-26 czerwca 2024 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.302.2024.1.RMA,
-25 marca 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.116.2022.2.AZ,
-3 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.27.2021.1.DS,
-12 października 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.394.2017.1.TK,
-3 grudnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4012.547.2018.1.AKR.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy:
-majątek będący przedmiotem Inwestycji nie będzie wykorzystywany przez Gminę do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT;
-nie przysługuje/nie będzie przysługiwać mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji z uwagi na fakt, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Inwestycji, nie nabywa/nie będzie nabywać ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie działa/nie będzie działać w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy, a także nie zaistnieje związek ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Ponadto, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Według art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 347 z 11.12.2006 str. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. (...)
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego oraz lokalnego transportu zbiorowego.
Na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym:
Gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.
Zgodnie z przepisem art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 320):
Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.
W świetle art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:
Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:
1)drogi krajowe;
2)drogi wojewódzkie;
3)drogi powiatowe;
4)drogi gminne.
Według art. 2a ust. 2 ustawy o drogach publicznych:
Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.
Stosownie do unormowań zawartych w art. 7 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:
Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych.
Jak wynika z art. 7 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:
Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.
Na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:
Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.
Jak wynika z art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:
Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:
1)krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2)wojewódzkich – zarząd województwa;
3)powiatowych – zarząd powiatu;
4)gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Zgodnie z art. 20 pkt 3 ustawy o drogach publicznych:
Do zarządcy drogi należy w szczególności pełnienie funkcji inwestora.
Na podstawie art. 20 pkt 4 ustawy o drogach publicznych:
Do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2.
W myśl art. 20 pkt 11 ustawy o drogach publicznych:
Do zarządcy drogi należy w szczególności wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających.
Na mocy art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:
Zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2-4 i ust. 5, może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy. Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi wykonuje zarządca.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina – będąca zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT – wraz z innymi partnerami zamierza zrealizować projekt partnerski pn. „(…)”. W ramach przedmiotowego projektu, Gmina realizować będzie Inwestycje:
- (…),
-(…),
-(…) oraz
-(…) (dalej: Zadanie)
Celem Inwestycji jest rozwój publicznego transportu zbiorowego oraz poprawa komfortu jego użytkowników. Powyższe przyczyni się także do zwiększenia mobilności mieszkańców Gminy oraz ograniczenia zanieczyszczeń środowiska.
W ramach realizacji Inwestycji Gmina zamierza w szczególności:
-wykonać dokumentację projektową oraz wybudować centrum przesiadkowe (…) na terenie działek oznaczonych numerami: 1, 2 oraz 3 wraz z wykonaniem drogi dojazdowej oraz miejsc postojowych dla samochodów, a także montażem wiaty rowerowej i oświetlenia solarnego;
-wybudować centrum przesiadkowe wraz z przebudową (…);
-wymienić ok. (...) wiat przystankowych znajdujących się na jej terenie oraz
-wykonać dokumentację projektową oraz wybudować drogę dla rowerów/pieszych i rowerów przy pasie drogowym drogi powiatowej.
Mając na uwadze, iż Gmina zamierza zrealizować Zadanie przy drodze powiatowej, Rada Gminy (…) na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym zamierza podjąć uchwałę w sprawie przyjęcia zgodnie z art. 8 ust. 2a ww. ustawy, zadania publicznego Powiatu (…) w zakresie realizacji ww. Zadania. Przejęcie zadania, o którym mowa powyżej nastąpi na mocy porozumienia, które zostanie zawarte pomiędzy Wójtem Gminy (…), a Zarządem Powiatu (…). Zadanie to Powiat (…) (dalej: Powiat) przekazał Gminie Uchwałą nr (…). Dodatkowo, w porozumieniu, które zostanie zawarte pomiędzy Wójtem Gminy (…) a Zarządem Powiatu (…), strony ustalą, iż majątkiem będącym przedmiotem Zadania zarządzać będzie Powiat.
Gmina dotychczas poniosła wydatki na zakup dokumentacji projektowej dot. budowy centrum przesiadkowego (…) oraz programu funkcjonalno-użytkowego dot. budowy centrum przesiadkowego (…). Jednocześnie, Gmina będzie ponosić dalsze wydatki w ramach przedmiotowej Inwestycji.
Ponoszone przez Gminę ww. wydatki inwestycyjne związane z realizacją Inwestycji są/będą dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, na których Gmina jest/będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów/usług, w tym z podaniem NIP Gminy.
Majątek, który powstanie w ramach Inwestycji będzie udostępniany nieodpłatnie, tj. udostępnianie to odbywać się będzie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek Projektu nie będzie w żaden sposób odpłatnie udostępniany przez Gminę na rzecz jakichkolwiek podmiotów trzecich. W konsekwencji, Gmina nie będzie czerpać żadnych dochodów z tytułu wykorzystywania majątku powstałego w ramach Inwestycji.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia, czy w opisanym zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.
Przywołane powyżej regulacje prawne w sposób jednoznaczny wskazują, że budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga.
Działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.
Mając na uwadze powyższe uregulowania, należy stwierdzić, że w przypadku udostępniania infrastruktury drogowej ogółowi użytkowników, nie będą Państwo użytkować jej do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym w powyższym zakresie nie będą Państwo działać jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Podsumowując, stwierdzam, że czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.
Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy Gminie przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustaw, w myśl którego:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymywanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ majątek będący przedmiotem Inwestycji (tj. infrastruktura drogowa wraz z pozostałymi elementami Inwestycji) będzie wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak rozstrzygnięto bowiem wyżej, w opisanym zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.
Zatem, Gmina nie ma/nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją Inwestycji na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.
Podsumowując, stwierdzam, że Gminie nie przysługuje/nie będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-stanu faktycznego, który Państwo przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,
-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).