Brak opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży pojazdu, który po wykupie z leasingu był przeznaczony do majątku prywatnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 8 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży pojazdu, który po wykupie z leasingu był przeznaczony do majątku prywatnego.

Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 2 października 2024 r. (wpływ 2 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą (kancelaria adwokacka), w ramach której podlega opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

22 października 2020 r. Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zawarł z A. Sp. z o.o. umowę leasingu operacyjnego, której przedmiotem jest samochód.

Samochód jest wykorzystywany na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz cele osobiste.

W związku z tym, Wnioskodawca częściowo (50% VAT) odlicza naliczony podatek od towarów i usług, wykazany na fakturach otrzymywanych w związku z płatnością rat leasingowych.

Umowa leasingu operacyjnego kończy się w październiku 2024 r., a faktura sprzedaży zostanie wystawiona przez leasingodawcę na dane jednoosobowej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca jednakże nie będzie księgować ww. faktury sprzedaży, a w konsekwencji nie odliczy naliczonego podatku od towarów i usług po jego wykupie.

Wnioskodawca nie planuje dokonywać zakupu części składowych, które powodowałyby trwały wzrost wartości samochodu.

Wnioskodawca nie zamierza wykorzystywać samochodu w działalności gospodarczej, więc po jego wykupie od leasingodawcy nie będzie wprowadzał go do wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Dodatkowo wszelkie koszty eksploatacji nie będą związane z jednoosobową działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Wnioskodawca po wykupie samochodu na cele osobiste, zamierza go sprzedać osobie trzeciej w okresie krótszym niż sześć lat od chwili wykupu z leasingu operacyjnego.

Pytanie

Czy sprzedaż samochodu przez Wnioskodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w sytuacji, gdy (i) umowa leasingu operacyjnego została zawarta przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, (ii) samochód był wykorzystywany przez Wnioskodawcę na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz cele osobiste, (iii) Wnioskodawca odliczał częściowo (50% VAT) naliczony podatek od towarów i usług wykazany na fakturach otrzymywanych w związku z płatnością rat leasingowych, (iv) faktura dokumentująca sprzedaż samochodu przez leasingodawcę na rzecz Wnioskodawcy zawiera dane firmy Wnioskodawcy (NIP, firmę etc.), ale Wnioskodawca nie ujął tej faktury w swojej księgowości, nie odliczył podatku VAT z tej faktury, nie ujął samochodu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz nie wykorzystywał samochodu w prowadzonej działalności gospodarczej (nie odliczał jakichkolwiek kosztów związanych z samochodem)?

Pana stanowisko w sprawie

W świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:

1)czynność musi być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

2)czynność musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w stosunku do tej konkretnej czynności (tak pismo z 3 kwietnia 2024 r., wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0112-KDIL3.4012.102.2024.2.AK).

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie nie będzie on działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W opinii Wnioskodawcy sprzedaż samochodu stanowiącego jego majątek osobisty będzie jedynie przejawem skorzystania z przysługującemu mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Skutkiem tego, zamierzona sprzedaż nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji czynność będzie stanowić podstawę do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w stawce 2%, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy PCC.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)  przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)  zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)  świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z powyższych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą tych towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług – w świetle powyższych przepisów – jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem, jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy w stosunku do tej konkretnej czynności.

W myśl art. 709¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”:

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Natomiast zgodnie z art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego:

Jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz.

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi. Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu, także przed upływem okresu na jaki umowa obowiązuje, jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. 22 października 2020 r. jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zawarł Pan umowę leasingu operacyjnego, której przedmiotem jest samochód. Samochód jest wykorzystywany na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz cele osobiste. W związku z tym, częściowo (50% VAT) odliczał Pan naliczony podatek od towarów i usług, wykazany na fakturach otrzymywanych w związku z płatnością rat leasingowych. Umowa leasingu operacyjnego kończy się w październiku 2024 r., a faktura sprzedaży zostanie wystawiona przez leasingodawcę na dane jednoosobowej działalności gospodarczej. Nie będzie Pan księgować ww. faktury sprzedaży, a w konsekwencji nie odliczy Pan naliczonego podatku od towarów i usług po jego wykupie. Nie planuje Pan dokonywać zakupu części składowych, które powodowałyby trwały wzrost wartości samochodu. Nie zamierza Pan wykorzystywać samochodu w działalności gospodarczej, więc po jego wykupie od leasingodawcy nie będzie wprowadzał go Pan do wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Dodatkowo wszelkie koszty eksploatacji nie będą związane z Pana jednoosobową działalnością gospodarczą. Po wykupie samochodu na cele osobiste, zamierza go Pan sprzedać osobie trzeciej w okresie krótszym niż sześć lat od chwili wykupu z leasingu operacyjnego.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedaż pojazdu będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych ustaleń należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając towar (np. samochód) działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu ruchomościami (np. samochodami), która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży samochodu, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług handlu samochodami. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W przedmiotowej sprawie, w świetle wskazanych przez Pana okoliczności, stwierdzić należy, że dokonując sprzedaży samochodu nie będzie Pan działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Jak wynika z okoliczności sprawy, nie zamierza Pan wykorzystywać samochodu w działalności gospodarczej, więc po jego wykupie od leasingodawcy nie będzie wprowadzał go Pan do wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Ponadto nie będzie Pan księgować faktury sprzedaży, a w konsekwencji nie odliczy Pan podatku naliczonego w związku z wykupem pojazdu. Wskazał Pan również, że nie planuje dokonywać zakupu części składowych, które powodowałyby trwały wzrost wartości samochodu.

Zatem, sprzedaż przez Pana samochodu (wykorzystywanego na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz cele osobiste) stanowić będzie zwykłe wykonywanie prawa własności. Tym samym, będzie Pan zbywać samochód, stanowiący Pana majątek prywatny, korzystając z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem tego, zamierzona czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, w związku z planowaną sprzedażą samochodu (wykorzystywanego na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz cele osobiste) nie będzie Pan działać w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a sprzedaż nie będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ww. ustawy, lecz w ramach zarządu majątkiem osobistym.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy wniosku wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)  z zastosowaniem art. 119a;

2)  w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)  z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).