Uznanie zespołu składników materialnych i niematerialnych, który na skutek podziału spółki zostanie wydzielony do innego podmiotu, za zorganizowaną cz... - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.561.2024.1.AWY

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 17 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.561.2024.1.AWY

Temat interpretacji

Uznanie zespołu składników materialnych i niematerialnych, który na skutek podziału spółki zostanie wydzielony do innego podmiotu, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa oraz w konsekwencji wyłączenie czynności przeniesienia tego działu do nowo zawiązanej spółki z opodatkowania podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych tworzącego Dział działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2), który na skutek podziału spółki zostanie wydzielony do innego podmiotu, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa oraz w konsekwencji wyłączenia czynności przeniesienia tego działu do nowo zawiązanej spółki z opodatkowania podatkiem VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. sp. z o.o. (zwana dalej: „Wnioskodawcą” lub „Spółką”) ma siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Spółka podlega i na moment zaistnienia zdarzenia przyszłego ujawnionego w niniejszym wniosku będzie podlegać w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy). Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Aktywność gospodarcza Spółki skupia się na działalności turystycznej, co obejmuje takie aspekty jak:

  • Działalność agentów turystycznych,
  • Działalność pośredników turystycznych,
  • Działalność organizatorów turystyki,
  • Działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych,
  • Działalność w zakresie informacji turystycznej.

Dodatkowo, w mniejszym zakresie, Spółka prowadzi również działalność związaną z nieruchomościami, co obejmuje takie aspekty jak:

  • Działalność w zakresie zakupu i sprzedaży nieruchomości,
  • Działalność w zakresie najmu i obsługi nieruchomości.

Spółka jest właścicielem nieruchomości położonej w (...), tj. lokalu (…) o łącznej powierzchni 386,60 m2, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy (...) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Nr (…). Posiadana nieruchomość jest jednocześnie siedzibą Spółki. Nieruchomość, poza tym, że jest siedzibą Spółki jest również wynajmowana innym podmiotom na potrzeby ich działalności gospodarczej. Umowy najmu wskazanej nieruchomości dotyczą zarówno podmiotów powiązanych ze Spółką, jak i podmiotów niepowiązanych.

Uwzględniając, że Spółka zamierza rozwijać swoją działalność w zakresie nieruchomości, to działalność turystyczna i działalność dotycząca nieruchomości pozostaną bez istotnego związku. Spółka planuje uproszczenie struktury. W pierwszej kolejności, poprzez wydzielenie organizacyjne dwóch działów, a w dalszej perspektywie przeniesienie działalności związanej z nieruchomościami do innego, nowo utworzonego w tym celu podmiotu.

Kluczową czynnością pozwalającą na dokonanie wyodrębnienia dwóch działów, o których mowa powyżej, będzie dokonanie podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, tj. przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie), dalej jako: „Podział”.

Podział przez wydzielenie opisany w niniejszym wniosku odbędzie się z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym lub jednym z głównych celów Podziału nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. W celu doprowadzenia do finalnego Podziału przez wydzielenie Spółka zamierza dokonać wydzielenia organizacyjnego dwóch działów (działu usług turystycznych i działu obsługi/zarządzania nieruchomościami). Spółka zamierza podjąć w związku z tym uchwałę Zarządu, na podstawie której Zarząd postanowi o dokonaniu reorganizacji przedsiębiorstwa poprzez wydzielenie dwóch odrębnych i niezależnych od siebie w aspekcie prowadzonej działalności działów.

Do podstawowych celów biznesowych planowanej reorganizacji należą w szczególności:

  • dążenie Spółki do rozwoju działalności związanej z nieruchomościami,
  • uproszczenie struktury wzajemnych zobowiązań,
  • uproszczenie struktury, poprzez skupienie maksymalnej części działalności związanej z nieruchomościami (w której wykorzystywane będą posiadane obecnie przez Wnioskodawcę nieruchomości) w jednym podmiocie oraz poprzez skupienie w jednym podmiocie działalności turystycznej (w której realizowane będą obecne i przyszłe umowy współpracy oraz do której przypisane są licencje niezbędne do prowadzenia działalności turystycznej).

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że przedmiotem niniejszego wniosku nie jest potwierdzenie w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego kwestii weryfikacji posiadania uzasadnienia ekonomicznego. Kwestia ta powinna bowiem stanowić element zdarzenia przyszłego niniejszego wniosku.

Docelowo, jak wskazano powyżej, podział ma zapewnić utworzenie dwóch niezależnych segmentów działalności prowadzonych w ramach różnych podmiotów. Taka struktura zapewni przejrzystość funkcjonalną i lepsze zarządzanie każdą z wydzielonych działalności.

Wnioskodawca w najbliższym czasie, nie później niż na dzień Podziału w ramach uchwały Zarządu Spółki wprowadzi wewnętrzny podział organizacyjny, odzwierciedlający wewnętrzną organizację Wnioskodawcy (dalej jako: „Uchwała”). Zgodnie z Uchwałą, każdy rodzaj działalności będzie wykonywany przez osobny dział (działalności turystycznej i odrębnie działalności związanej z nieruchomościami).

Uchwała uwzględni w szczególności wymienione poniżej aspekty wyodrębnienia:

Zgodnie z Uchwałą, w ramach Wnioskodawcy funkcjonować będą wyodrębnione organizacyjnie działy: Dział działalności turystycznej (Dział 1) oraz Dział działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2). Praca wspomnianych działów będzie nadzorowana i kontrolowana przez wyznaczone osoby sprawujące nadzór oraz kontrolę nad pracami danego działu. W tym miejscu należy wskazać, iż na moment przed Podziałem, Wnioskodawca funkcjonuje w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z dwuosobowym zarządem.

Do poszczególnych działów alokowane będą składniki materialne i niematerialne związane bezpośrednio z danym działem, niezbędne do prowadzenia przez niego działalności.

Do Działu 1 zostanie przypisana część aktywów i zobowiązań związana z działalnością turystyczną oraz część majątku związana ze wsparciem operacyjno-organizacyjnym, w szczególności:

1)środki trwałe oraz wyposażenie (w tym urządzenia, narzędzia i zapasy) związane z działalnością turystyczną wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w tym sprzęt biurowy (kserokopiarki, komputery, monitory, laptopy),

2)wszelka dokumentacja związana z działalnością turystyczną;

3)wartości niematerialne i prawne, w tym licencje na oprogramowanie, związane z działalnością turystyczną, w tym w szczególności:

  • wszelkie wartości niematerialne i prawne, wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku;
  • licencja na program komputerowy (…);
  • licencja na program do zarządzania bazą klientów;
  • licencja na program do kontroli jakości;
  • licencja na program ofertowy (…);
  • wszelkie licencje na pozostałe oprogramowanie związane z działalnością turystyczną wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku;

4)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością turystyczną, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:

  • umowy franczyzy (…) dotyczącej sprzedaży biznesowej,
  • umowy z dostawcami np. (…), (…),
  • umów z bezpośrednimi klientami,
  • umów z odbiorcami usług oferowanych przez Spółkę w ramach działalności turystycznej (w tym należności i zobowiązania), a także umów, które zostaną zawarte w tym zakresie w związku z działalnością turystyczną do dnia Podziału,
  • umów z pracownikami,
  • umów z podmiotami współpracującymi w zakresie wsparcia: sekcji biznesowej, turystyki wyjazdowej, imprez Incentive, IT, fakturowania i rozliczeń,
  • pozostałych umów cywilnoprawnych, w tym również umów na zakup różnego rodzaju usług, umów dotyczących finansowania, leasingu oraz najmu (w szczególności na najem lokalu położonego pod adresem B1 w A., gdzie prowadzony jest salon sprzedaży produktu turystycznego),

5)wszelkie decyzje administracyjne, atesty, świadectwa i certyfikaty i licencje funkcjonalnie związane z działalnością turystyczną, istniejące na dzień Podziału (chyba że przepisy prawa stanowią inaczej), w szczególności:

  • licencja (…),
  • licencja (…) udzielana corocznie przez Wojewodę (...).

Do Działu 2 zostanie przypisana część aktywów i zobowiązań związana z działalnością związaną z nieruchomościami, w szczególności:

1)środki trwałe, środki (w tym urządzenia, narzędzia i zapasy) związane z działalnością zarządzania nieruchomościami wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w szczególności nieruchomość położona przy ul. A1 w A. oraz związane z nią środki trwałe i wyposażenie, w tym centrala wentylacyjna i wentylokonwektory, wyposażenie takich pomieszczeń jak: kuchnia, toaleta, recepcja, serwery ((…) i (…));

2)wszelka dokumentacja związana z działalnością zarządzania nieruchomościami;

3)wartości niematerialne i prawne, w tym licencje na oprogramowanie, związane z Działem 2;

4)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością zarządzania nieruchomościami, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:

  • umów najmu nieruchomości położonej przy ul. A1 w A.,
  • umów z dostawcami energii elektrycznej, gazu, internetu oraz innych mediów, obsługi, sprzątania, serwisu, dotyczących nieruchomości położonej przy ul. A1 w A.,
  • umów z podmiotami współpracującymi w zakresie najmu i sprzedaży nieruchomości, w tym najmu nieruchomości na rzecz innych podmiotów (powiązanych i niepowiązanych ze Spółką),
  • umów w zakresie zlecenia czynności dotyczących administrowania posiadaną nieruchomością.

Powyższy podział aktywów i zobowiązań będzie odzwierciedlał późniejszy plan Podziału, który będzie stanowił prawną podstawę przeprowadzenia procedury podziałowej.

Spółka chcąc rozwijać działalność związaną z nieruchomościami podejmie również kroki, by prowadzona przez nią ewidencja księgowa na poziomie rachunkowości zarządczej umożliwiała przypisanie bezpośrednich przychodów i kosztów do danego rodzaju działalności Wnioskodawcy (do działalności prowadzonej przez Dział 1 oraz Dział 2). Mianowicie, przychody generowane przez Dział 1 obejmą przychody z umów zawieranych w zakresie działalności turystycznej i związanych z tym usług świadczonych przez Wnioskodawcę. Z kolei koszty związane z działalnością turystyczną, to w głównej mierze rozpoznane koszty nabywania usług od podmiotów, z którymi współpracuje spółka (głównie w zakresie poszczególnych sekcji, tj. sekcji biznesowej, turystyki przyjazdowej, sekcji imprez Incentive, IT) oraz kosztów najmu obecnego salonu sprzedaży produktów turystycznych położonego przy B1 w A. (Hotel (…)).

Celem rozwoju działalności związanej z nieruchomościami, przychody generowane przez Dział 2 obejmą przychody z tytułu najmu nieruchomości. Dział 2 w związku z działalnością w zakresie nieruchomości poniesie natomiast koszty utrzymania nieruchomości (zobowiązania publicznoprawne, czynsz), ich bieżącej obsługi (serwis, naprawy i konserwacja) oraz dostawy mediów (energia, elektryczna, gaz, ciepło, woda, wywóz śmieci), wynagrodzenia podmiotów współpracujących (w zakresie najmu, obsługi najmu i sprzedaży nieruchomości).

Przypisanie do danego rodzaju działalności ewentualnych kosztów innych niż o charakterze bezpośrednim możliwe będzie na skutek zastosowania kluczy podziałowych względem danych księgowych.

Działalność Działu 1 polegać będzie na świadczeniu usług turystycznych, w szczególności w zakresie działalności:

  • agentów turystycznych,
  • pośredników turystycznych,
  • organizatorów turystyki,
  • pilotów wycieczek i przewodników turystycznych,
  • informacji turystycznej.

Natomiast działalność Działu 2 skupiać będzie się na działalności:

  • w zakresie zakupu i sprzedaży nieruchomości,
  • w zakresie najmu i obsługi nieruchomości.

Działalność Działu 1 i Działu 2 związana będzie zasadniczo z zupełnie odmiennymi, niezależnymi liniami działalności, przy czym każda z linii stanowi odrębną całość i będzie mogła być realizowana samodzielnie przez dany podmiot.

Do obu działów przypisane będą niezależne zespoły składników materialnych i niematerialnych, zorganizowane w sposób zapewniający spójność i skuteczność działań w zakresie prowadzonych przez dany dział rodzajów działalności. Składniki majątkowe wchodzące w skład danego działu będą ze sobą wzajemnie powiązane w sposób umożliwiający świadczenie usług danego działu odrębnie.

Tym samym poszczególne działy na moment Podziału będą gotowe do funkcjonowania w obrocie gospodarczym w oparciu o własne zasoby, w tym aktywa (materialne i niematerialne) oraz wykwalifikowany personel. Zarówno Dział 1, jak i Dział 2, dysponując własnym personelem (w przypadku Działu 1 pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę, a w zakresie Działu 2 osobami lub podmiotami współpracującymi na podstawie umowy cywilnoprawnej lub w oparciu o umowę współpracy), składnikami majątkowymi, a także własnymi należnościami i zobowiązaniami w znaczeniu ekonomicznym, na moment Podziału będą mogły samodzielnie realizować swoje zadania.

Podział Wnioskodawcy

Zgodnie z opisem przedstawionym powyżej, w przyszłości planowane jest przeprowadzenie Podziału Wnioskodawcy, w trybie art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych. Czynność ta przyjmie postać podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę w trybie art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, tak by ramach Spółki dzielonej pozostała zorganizowana część przedsiębiorstwa - adekwatna do obecnego obszaru działalności turystycznej oraz by na nowo powstałą spółkę przenieść zorganizowaną część funkcjonującego przedsiębiorstwa, związaną wyłącznie z drugim z obszarów działalności Spółki, tj. związanym z zarządzaniem nieruchomościami. Aktualnie działalność związana z nieruchomościami jest rozwijana i nie stanowi równorzędnego i istotnego przedmiotu działalności.

Celem reorganizacji będzie wydzielenie omawianych działów i umiejscowienie ich w osobnych spółkach. Zgodnie ze strategią rozwoju działalności, co do zasady dany dział ma działać w ramach dedykowanych podmiotów, w których stanowić będzie główną działalność (innymi słowy jedna spółka działa w ramach jednego pionu i posiada jeden zakres głównej działalności). Celem reorganizacji jest doprowadzenie do sytuacji, w której dana spółka będzie wykonywała jedynie działalność obejmującą działalność turystyczną, a druga działalność związaną z nieruchomościami.

Udziały w nowo zawiązanej spółce obejmą dotychczasowi Wspólnicy Spółki według proporcji udziałów analogicznej jak w aktualnie funkcjonującej Spółce. Wobec tego Wnioskodawca planuje, że przyjęta przez Wspólników, dla celów podatkowych, wartość udziałów przydzielonych przez spółkę przejmującą nie będzie wyższa niż wartość udziałów w Spółce dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez Wspólników, gdyby nie doszło do podziału.

Jeśli dojdzie do Podziału Spółki przez wydzielenie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wraz z majątkiem przynależnym do tej części i przeniesienie go na nowo zawiązaną spółkę, to nowopowstała spółka będzie polskim rezydentem i będzie podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W spółce dzielonej pozostanie zespół aktywów oraz zespół ludzki umożliwiający prowadzenie działalności pionu związanego z działalnością turystyczną. Na chwilę obecną nie planuje się, by nowa spółka powstała w związku Podziałem miała zatrudniać pracowników, w celu wsparcia bieżącej działalności nowopowstała spółka zawrze umowy w zakresie czynności administrowania nieruchomością. W wyniku podziału spółka dzielona nie zostanie wykreślona z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Nadrzędnym celem reorganizacji jest wydzielenie pionu związanego z działalnością w zakresie nieruchomości. Jest to czynność wpisująca się w strategię gospodarczą Spółki, mającą na celu rezygnację z mieszanego profilu funkcjonalnego istniejącego podmiotu (tj. prowadzenia działalności w ramach rozbieżnego profilu biznesowego) na rzecz struktury organizacyjnej, w ramach której podmioty wyspecjalizowane prowadzą działalność w zakresie wyłącznie jednego przedmiotu działalności. Obecnie poza działalnością turystyczną Spółka prowadzi dodatkowo działalność związaną z nieruchomościami. Jest to działalność poboczna i na dzień złożenia niniejszego wniosku nie stanowi ona istotnego przedmiotu działalności. Plany rozwoju gospodarczego obejmują jednak zamiar szerszego wykorzystania posiadanej nieruchomości. W związku z tym, że działalność turystyczna nie jest zbieżna z działalnością związaną z nieruchomościami, uzasadnione z perspektywy interesu gospodarczego oraz zachowania przejrzystości struktury jest by ten zakres działalności był rozwijany w odrębnym dedykowanym do tego podmiocie gospodarczym.

Realizacja Podziału umożliwi prawne wyodrębnienie oraz uporządkowanie poszczególnych zakresów działalności, a w konsekwencji będzie stanowiła krok do usystematyzowania struktury oraz zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności działalności, odrębnie przez każdy podmiot. Pozwoli to na uproszczony i przejrzysty rozkład aktywów, funkcji i ryzyk pomiędzy podmiotami powiązanymi. W konsekwencji, nowa struktura pozwoli na zminimalizowanie kosztów i nakładów wymaganych przy realizacji różnych zadań przez jeden podmiot oraz skoncentrowania poszczególnych kompetencji w podmiotach do tego dedykowanych. Jednocześnie forma prawna transakcji, jaką jest podział przez wydzielenie, gwarantuje ciągłość prowadzenia poszczególnych działalności w związku z mającą zastosowanie zasadą sukcesji uniwersalnej (częściowej), w wyniku której spółka przejmująca wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki związane z przejmowanymi składnikami majątkowymi.

Mając na względzie przedstawione wyżej założenia i cele biznesowe, Wnioskodawca precyzuje i podkreśla, że ani głównym, ani jednym z celów Podziału spółki dzielonej nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Końcowo należy wskazać, że w ocenie Wnioskodawcy aktywa dzielone w ramach Podziału będą wystarczające do prowadzenia działalności poszczególnych Działów biznesowych - po Podziale każdy Dział może funkcjonować zgodnie z dotychczasowymi planami strategicznymi, operacyjnymi i finansowymi, tj. będzie możliwe zachowanie ciągłości ich działania.

Pytanie

Czy zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Dział działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2), który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, na skutek podziału spółki dzielonej, zostanie wydzielony do innego podmiotu, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a tym samym jego przeniesienie nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, składniki majątkowe przeznaczone do prowadzenia działalności turystycznej oraz działalności związanej z nieruchomościami na dzień Podziału są wyodrębnione organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i stanowić będą, każde z osobna, zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a w związku z tym Podział przez wydzielenie Działalności związanej z nieruchomościami nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do postanowień przepisu art. 528 § 1 KSH, spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Natomiast zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 KSH, podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Jest to jedyny podział, który nie skutkuje rozwiązaniem spółki dzielonej (art. 530 § 1 i § 2 KSH).

Analiza przepisów podatkowych wskazuje, że skutki podatkowe transakcji polegającej na podziale spółki przez wydzielenie zależne są od kwalifikacji podatkowej składników majątku zarówno wydzielanych ze spółki dzielonej jak i w niej pozostawionych.

Zgodnie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT:

„Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Zdaniem Wnioskodawcy wydzielany w wyniku podziału Spółki do odrębnego podmiotu zespół składników materialnych i niematerialnych przypisany do Działu działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2) będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Zatem zdaniem Wnioskodawcy podział nie będzie podlegał opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ilekroć w ustawie o CIT bądź ustawie o VAT jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Na gruncie powyższych przepisów oraz w oparciu o doktrynę prawa podatkowego i dotychczasową praktykę organów podatkowych, przesłankami uznania danego zespołu składników majątkowych za ZCP jest przede wszystkim istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) powiązanych funkcjonalnie oraz przeznaczenie tych składników do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz ich wyodrębnienie w istniejącym podmiocie na płaszczyźnie:

  • organizacyjnej (wyodrębnienie organizacyjne),
  • biznesowej (wyodrębnienie funkcjonalne),
  • finansowej (wyodrębnienie finansowe).

Podobne stanowisko zajmują także organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo:

Interpretacja indywidualna z dnia 12 grudnia 2017 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (znak: 0111-KDIB1-3.4010.388.2017.1.IZ):

„Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość”.

Interpretacja indywidualna z dnia 20 marca 2019 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (znak: 0114-KDIP2-1.4010.19.2019.6.MR):

„Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe wskazać należy, że dany zespół składników majątkowych posiada przymiot „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” o ile łącznie spełnia następujące warunki: występuje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, składniki wchodzące w skład zespołu przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych, zespół tych składników zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Ustawa o CIT nie definiuje pojęcia „zespołu składników majątkowych” tworzących ZCP. Można w tym zakresie posługiwać się stanowiskiem zawartym w doktrynie i orzecznictwie. Dla istnienia ZCP niezbędnym jest, aby składniki materialne i niematerialne wchodzące w jego skład pozostawały we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej”.

Dodatkowo, w wyroku z dnia 22 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 808/16, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że: „okoliczność, iż zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, może on wykonywać określone zadania gospodarcze. Innymi słowy, realizacja określonych zadań gospodarczych możliwa jest z wykorzystaniem tego określonego zespołu składników majątkowych, nie zaś dopiero w połączeniu z innymi składnikami majątkowymi, czy też dopiero w połączeniu z przedsiębiorstwem nabywcy”.

W związku z powyższym, w świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego, zdaniem Wnioskodawcy, działalność Działu działalności turystycznej (Dział 1) oraz Działu działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2) na moment podziału będą stanowiły ZCP, jako że każdy z wymienionych Działów będzie wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w ramach Spółki, oraz obydwie te działalności będą zdolne do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej tak jak niezależne, samodzielnie działające przedsiębiorstwo.

Wyodrębnienie organizacyjne

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawa o VAT nie określają, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne ZCP. W doktrynie podkreśla się, że wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa (wraz ze składnikami niematerialnymi) w strukturze organizacyjnej całego podmiotu.

W tym miejscu należy zauważyć, że wyodrębnienie organizacyjne nie jest tożsame z wyodrębnieniem formalno-prawnym. Oznacza to, iż aby określona część przedsiębiorstwa mogła być wyodrębniona organizacyjnie nie musi stanowić samodzielnego podmiotu prawnego, jednostki organizacyjnej, oddziału lub wydziału.

Wyodrębnienie organizacyjne należy zdaniem Spółki interpretować jako przypisanie danych składników majątkowych przedsiębiorstwa do realizacji określonych zadań gospodarczych (a nie do wszelkiej działalności danego podmiotu). Więc z wyodrębnieniem organizacyjnym należy wiązać sytuację, w której w ramach jednego bytu prawnego (w tym przypadku Spółki) wyodrębniono składniki do wykonywania określonej, wyodrębnionej funkcjonalnie w danym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej. Ocena wyodrębnienia organizacyjnego powinna być zatem dokonywana według podstawowego kryterium, jakim jest ustalenie, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość (tak również: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 lutego 2018 r., znak: 0114-KDIP2-1.4010.367.2017.1.JF). Wystarczające jest więc faktyczne wyodrębnienie w oparciu o całokształt okoliczności, zaplanowanie procesów i wykorzystywanie określonych składników materialnych i niematerialnych w tych procesach.

Powyższe potwierdza Interpretacja indywidualna interpretacja indywidualna z dnia 17 czerwca 2020 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0114-KDIP1-1.4012.186.2020.4.IZ:

„wyodrębnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa niekoniecznie polega na formalnym rozdzieleniu danej działalności na odrębny wydział, oddział lub dział, ale takie oddzielenie może również przybrać inne formy, w tym wydzielenie faktyczne”.

Natomiast w wyroku WSA w Warszawie z 21 czerwca 2012 r. sygn. III SA/Wa 2836/11, sąd uznał, że: „wyodrębnienie organizacyjne nie musi mieć sformalizowanego charakteru, ani też nie może być uznawane za decydujące dla bytu zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

W ocenie Wnioskodawcy, na moment Podziału zarówno Dział działalności turystycznej Spółki (pozostający w Spółce) jak i Dział działalności związanej z nieruchomościami (przenoszony do odrębnego podmiotu) będą wyodrębnione organizacyjnie. Świadczy o tym w szczególności fakt, że każda z ww. działalności jest wykonywana w zupełnie innym zakresie, a ramach Uchwały Zarządu Spółki poszczególnym działom zostaną przypisane określone składniki majątku, wierzytelności i zobowiązania. Należy wrócić uwagę, że dla Działu 1 przypisani zostaną również pracownicy Spółki, a w zakresie działalności Działu 2 personel współpracujący ze Spółką na podstawie umowy cywilnoprawnej lub w oparciu o umowę współpracy. Poszczególne działy będą dysponować odrębnymi składnikami majątkowymi, a także własnymi należnościami i zobowiązaniami.

O wyodrębnieniu organizacyjnym poszczególnych działów świadczyć będą również inne okoliczności, w szczególności:

Do Działu 1 zostanie przypisana część aktywów i zobowiązań związana z działalnością turystyczną oraz część majątku związana ze wsparciem operacyjno-organizacyjnym, w tym:

1)środki trwałe oraz wyposażenie (w tym urządzenia, narzędzia i zapasy) związane z działalnością turystyczną wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w tym sprzęt biurowy (kserokopiarki, komputery, monitory, laptopy)

2)wszelka dokumentacja związana z działalnością turystyczną;

3)wartości niematerialne i prawne, w tym licencje na oprogramowanie, związane z działalnością turystyczną, w tym w szczególności:

  • wszelkie wartości niematerialne i prawne, wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku;
  • licencja na program komputerowy (…);
  • licencja na program do zarządzania bazą klientów;
  • licencja na program do kontroli jakości;
  • licencja na program ofertowy (…);
  • wszelkie licencje na pozostałe oprogramowanie związane z działalnością turystyczną wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku;

4)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością turystyczna, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:

  • umowy franczyzy (…) dotyczącej sprzedaży biznesowej,
  • umowy z dostawcami np. (…), (…) ,
  • umów z bezpośrednimi klientami,
  • umów z odbiorcami usług oferowanych przez Spółkę w ramach działalności turystycznej (w tym należności i zobowiązania), a także umów, które zostaną zawarte w tym zakresie w związku z działalnością turystyczną do dnia Podziału;
  • umów z pracownikami,
  • umów z podmiotami współpracującymi w zakresie wsparcia: sekcji biznesowej, turystyki wyjazdowej, imprez Incentive, IT, fakturowania i rozliczeń;
  • pozostałych umów cywilnoprawnych, w tym również umów na zakup różnego rodzaju usług, umów dotyczących finansowania, leasingu oraz najmu (w szczególności na najem lokalu położonego pod adresem B1 w A., gdzie prowadzony jest salon sprzedaży produktu turystycznego)

5)wszelkie decyzje administracyjne, atesty, świadectwa i certyfikaty i licencje funkcjonalnie związane działalnością turystyczną, istniejące na dzień Podziału (chyba że przepisy prawa stanowią inaczej), w szczególności:

  • licencja (…),
  • licencja (…) udzielana corocznie przez Wojewodę (...),

Do Działu 2 zostanie przypisana część aktywów i zobowiązań związana z działalnością związaną z nieruchomościami, w tym:

1)środki trwałe, środki (w tym urządzenia, narzędzia i zapasy) związane z działalnością zarządzania nieruchomościami wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w szczególności nieruchomość położna przy ul. A1 w A. oraz związane z nią środki trwałe i wyposażenie, w tym centrala wentylacyjna i wentylokonwektory, wyposażenie takich pomieszczeń jak: kuchnia, toaleta, recepcja, serwery ((…) i (…));

2)wszelka dokumentacja związana z działalnością zarządzania nieruchomościami;

3)wartości niematerialne i prawne, w tym licencje na oprogramowanie, związane z Działem 2:

4)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością zarządzania nieruchomościami, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:

  • umów najmu nieruchomości położonej przy ul. A1 w A.,
  • umów z dostawcami energii elektrycznej, gazu, internetu oraz innych mediów, obsługi, sprzątania, serwisu, dotyczących nieruchomości położonej przy ul. A1 w A.,
  • umów z podmiotami współpracującymi w zakresie najmu i sprzedaży nieruchomości, w tym najmu nieruchomości na rzecz innych podmiotów (powiązanych i niepowiązanych ze Spółką)
  • umów w zakresie zlecenia czynności dotyczących administrowania posiadaną nieruchomością.

Powyższy podział aktywów i zobowiązań będzie odzwierciedlał późniejszy plan Podziału, który będzie stanowił prawną podstawę przeprowadzenia procedury podziałowej.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako sytuację, w której opisany zespół składników majątkowych nie jest zbiorem przypadkowych elementów, a zbiorem składającym się na pewną gospodarczą całość, tj. każdy element tego zbioru wykonuje określone działania, które pozwalają na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Dla uznania danego zespołu składników za ZCP, składniki te muszą pozostawać między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób, że należy je traktować jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników powiązanych funkcjonalnie, nie zaś zespół przypadkowych elementów, których jedyną cechą jest np. własność jednego podmiotu.

Tym samym, uwzględniając opisane powyżej wyodrębnienie organizacyjne należy stwierdzić, że majątek wyodrębniony organizacyjnie i funkcjonalnie to taki majątek, który jest wykorzystywany przez spółkę do realizacji określonego celu gospodarczego (i nie jest wykorzystywany w innych obszarach) i jest do tego wystarczający.

Jako kryterium potwierdzające zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo w praktyce wskazuje się możliwość samodzielnego działania na rynku jako odrębny podmiot prowadzący zadania gospodarcze realizowane w obecnym przedsiębiorstwie. Taką argumentację można znaleźć w licznych interpretacjach indywidualnych oraz wyrokach sądów administracyjnych na przestrzeni ostatnich lat, m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 marca 2018 r. (sygn. akt II FSK 808/16) w opinii sądu:

„Można dodać, że okoliczność, iż zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, może on wykonywać określone zadania gospodarcze. Innymi słowy, realizacja określonych zadań gospodarczych możliwa jest z wykorzystaniem tego określonego zespołu składników majątkowych, nie zaś dopiero w połączeniu z innymi składnikami majątkowymi, czy też dopiero w połączeniu z przedsiębiorstwem nabywcy”.

Takie stanowisko potwierdzają również interpretacje podatkowe m.in.:

  • indywidualna interpretacja z dnia 20 lutego 2018 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.419.2017.3.AK);
  • indywidualna interpretacja z dnia 16 maja 2016 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPB3/4510-1-42/16-4/EK).

Taka sytuacja ma miejsce w przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym. Działalność Spółki dla poszczególnych Działów będzie wyodrębniona funkcjonalnie, gdyż każdy Dział przeznaczony będzie do realizacji konkretnych zadań gospodarczych - zarządzania nieruchomościami i działalności turystycznej.

Działalność turystyczna wyposażona będzie w określone składniki majątku (personel, środki trwałe, wyposażenie, umowy), stanowiące pewną gospodarczą całość, powiązane ze sobą w taki sposób, że pozwalają na samodzielną realizację przypisanych do tej jednostki zadań gospodarczych.

Analogicznie po Podziale - w oparciu o pozostałe w Spółce składniki majątku (wykorzystywane przez działalność turystyczną), Spółka będzie mogła w niezmienionym kształcie, samodzielnie kontynuować działalność w zakresie i to bez konieczności uzupełniania tej działalności o znaczące, dodatkowe elementy.

Podobnie wyodrębniony funkcjonalnie będzie Dział działalności związanej z nieruchomościami. Działalność ta wykonuje określone funkcje gospodarcze w przedsiębiorstwie Spółki, a ponadto wyposażona będzie w niezbędne składniki majątku (personel, nieruchomość, środki trwałe, wyposażenie, umowy), stanowiące pewną gospodarczą całość, które są ze sobą powiązane w taki sposób, że pozwalają na samodzielną realizację przypisanych do tej jednostki zadań gospodarczych. Co istotne, po podziale nowo powstały podmiot będzie w stanie kontynuować samodzielnie działalność Działu związanego z nieruchomościami w oparciu o przejęte od Spółki składniki majątku, bez konieczności dokonywania istotnych uzupełnień.

Podsumowując, należy stwierdzić, że zarówno Działalność Działu 1 jak i Działu 2 będą w ramach Spółki wyodrębnione na płaszczyźnie organizacyjnej i funkcjonalnej.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych wydawanych w indywidualnych sprawach podatników, przykładowo w:

  • interpretacji indywidualnej z dnia 26 czerwca 2015 wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPP5/4512-1-56/15-4/KG):

„wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym”;

  • interpretacji indywidualnej z dnia 26 maja 2014 r. wydanej przez Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi (sygn. IPTPP4/443-195/14-3/OS):

„W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego dla uznania danego zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, składniki te muszą pozostawać między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób że należy je traktować, jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników powiązanych funkcjonalnie, nie zaś zespół przypadkowych elementów, których jedyną cechą jest to, że stanowią własność jednego podmiotu”;

  • interpretacji indywidualnej z dnia 6 lipca 2017 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.33.2017.2.NL):

„Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, zespół składników materialnych i niematerialnych (tj. Majątek) służy w szczególności do wytwarzania i wprowadzania do KSE energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. Zespół tych składników, składających się na przenoszony do Spółki Przejmującej Majątek, nie stanowi zbioru przypadkowych elementów, lecz jest zespołem składników powiązanych ze sobą w sposób funkcjonalny i celowy. W związku z powyższym, w odniesieniu do tego zespołu składników spełniony jest warunek przeznaczenia do realizacji określonych zadań gospodarczych”;

  • interpretacji indywidualnej z dnia 12 marca 2020 r. wydanej przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.546.2019.3.PB):

„Bardziej istotne jest wyodrębnienie stricte funkcjonalne, które pozwala na dalsze funkcjonowanie części przedsiębiorstwa w sposób niezależny po oddzieleniu go od reszty przedsiębiorstwa”.

Wyodrębnienie finansowe

Dominujący pogląd prezentowany przez doktrynę oraz orzecznictwo wskazuje, że w zakresie wyodrębnienia finansowego warunkiem jest, aby do zorganizowanej części przedsiębiorstwa mogły zostać przypisane związane z nim koszty, przychody, należności i zobowiązania. Dodatkowo przyjmuje się, iż wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać pełnej samodzielności finansowej, w szczególności wyodrębnienie finansowe nie oznacza konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 9 lutego 2018 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.367.2017.1.JF):

„O wyodrębnieniu finansowym można zatem już mówić w przypadku istnienia samej możliwości wyodrębnienia podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienia finansowego nie należy utożsamiać zatem z pełną samodzielnością finansową”.

Organy podatkowe uznają również, że przesłanka wyodrębnienia finansowego jest spełniona, jeśli spółka prowadzi ewidencję zdarzeń gospodarczych w taki sposób, iż możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Takie stanowisko zostało potwierdzone, m.in. w:

  • indywidualnej interpretacji z dnia z dnia 24 listopada 2017 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.591.2017.2.ABI), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że:

„Innymi słowy, wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdzie sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do realizowanych przez ZCP zadań gospodarczych. O wyodrębnieniu finansowym można zatem mówić w przypadku istnienia samej możliwości wyodrębnienia podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej ZCP”;

Nie ma zatem konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa w celu spełnienia tej przesłanki. W konsekwencji, aprobując powszechnie wyrażane stanowisko, należy przyjąć, iż powiązanie wyników danego podmiotu ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa może być dokonywane na podstawie samej rachunkowości zarządczej.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy Dział 1 i Dział 2 będą wyodrębnione finansowo w Spółce.

Wnioskodawca wskazuje, że Dział 1 będzie wyodrębniony finansowo, bowiem:

  • do Działu 1 w ramach systemu rachunkowo-księgowego przypisane będą poszczególne aktywa i zobowiązania oraz koszty i przychody - co zostało wskazane w ramach opisu zdarzenia przyszłego, czego przejawem będzie możliwość sporządzenia dedykowanych odrębnych ewidencji, prezentujących sytuację finansową Działalności Turystycznej;
  • dla Działu 1 możliwe będzie sporządzenie oddzielnych budżetu, strategii finansowej, uproszczonego bilansu i rachunków wyników, Wnioskodawca nie sporządza osobnych rachunków zysków i strat oraz bilansów dla poszczególnych Pionów, jednak prezentacja wyników finansowych w tej formie będzie możliwa;
  • możliwym będzie zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z wprowadzonym Pionem Działalności Turystycznej, w szczególności poprzez weryfikację wydatków przypisanych do centrów kosztowych odpowiednich dla danego Pionu oraz przychodów dotyczących usług świadczonych w ramach danego Działu;
  • dostawcy i klienci są co do zasady różni dla poszczególnych Działów, co pozwoli na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych Działów mających funkcjonować w Spółce;
  • możliwym będzie bieżące monitorowanie sytuacji finansowej Działu 1;
  • dla Działu 1 sporządzany będzie odrębny budżet, strategia finansowa oraz cele biznesowe, które podlegać będą ocenie z perspektywy ich realizacji na poziomie wspólników.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe elementy przesądzają jednoznacznie o przyszłym wyodrębnieniu finansowym Działu 1 w ramach Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazuje, że Dział 2 również będzie wyodrębniony finansowo, bowiem:

  • do Działu 2 w ramach systemu rachunkowo-księgowego przypisane będą poszczególne aktywa i pasywa oraz koszty i przychody - co zostało wskazane w ramach opisu zdarzenia przyszłego, czego przejawem będzie możliwość sporządzenia dedykowanych odrębnych ewidencji, prezentujących sytuację finansową Działu związanego z nieruchomościami;\
  • dla Działu 2 możliwe będzie sporządzenie oddzielnych budżetu, strategii finansowej, uproszczonego bilansu i rachunków wyników, Wnioskodawca może nie sporządzać osobnych rachunków zysków i strat oraz bilansów dla poszczególnych Działów, jednak prezentacja wyników finansowych w tej formie będzie możliwa;
  • możliwym będzie zidentyfikowanie przychodów i kosztów związanych z Działem 2, w szczególności poprzez weryfikację wydatków przypisanych do centrów kosztowych odpowiednich dla danego Działu oraz przychodów dotyczących usług świadczonych w ramach każdego Działu;
  • dostawcy i klienci są co do zasady różni dla poszczególnych Działów, co pozwala na alokowanie zobowiązań i należności bezpośrednio do poszczególnych Działów mających funkcjonować w Spółce;
  • możliwym będzie bieżące monitorowanie sytuacji finansowej Działu 2;
  • dla Działu 2 sporządzany będzie odrębny budżet, strategia finansowa oraz cele biznesowe, które podlegać będą ocenie z perspektywy ich realizacji na poziomie wspólników.

Tym samym, należy stwierdzić, że poszczególne Działy będą wyodrębnione finansowo w ramach przedsiębiorstwa Spółki.

Podsumowując, należy stwierdzić, że wymienione we wniosku Dział 1 i Dział 2 będą stanowiły na moment podziału ZCP, tj. będą wyodrębnione w Spółce na płaszczyźnie organizacyjnej, funkcjonalnej i finansowej.

Spółka pragnie podkreślić, że w odniesieniu do obydwu części biznesu, działalność gospodarcza będzie prowadzona po podziale w taki sam sposób jak przed podziałem, przez dwa niezależne podmioty.

Nowo powstały podmiot będzie kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki majątku Działu 2 i będzie zajmowała się działalnością związaną z nieruchomościami. Spółka będzie natomiast kontynuowała prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu pozostałe w Spółce składniki majątku Działu 1 i będzie zajmowała się działalnością turystyczną.

Konsekwentnie, zdaniem Wnioskodawcy, wydzielany zespół składników materialnych i niematerialnych przypisany do Działu 2 stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2pkt 27e ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, ale z uwagi na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Według art. 6 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o VAT, pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jak wynika z przedstawionego przez Wnioskodawcę własnego stanowiska, w opisanym zdarzeniu przyszłym spełnione zostaną wszystkie przesłanki do uznania, że przenoszony do nowo powstałego podmiotu w wyniku Podziału zespół składników materialnych i niematerialnych Działu 2, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, na podstawie art. 6 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego podział w rozumieniu art. 529 § 1 pkt 4 KSH nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.

Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), zwanej dalej „Ksh”.

W art. 529 § 1 Ksh wyróżniono sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem:

Podział może być dokonany:

1)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);

2)przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez zawiązanie nowych spółek);

3)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);

4)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);

5)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie).

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejąca spółkę lub spółki nowo zawiązane powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności.

W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

  • zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
  • faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01 Zita-Modes, TSUE stwierdził, że:

„(…) celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.”

Ponadto TSUE zauważył, że przejmującego należy traktować jako następcę zbywającego, przy czym, aby przejmujący mógł zostać uznany za następcę zbywającego, musi on kontynuować działalność prowadzoną przez zbywcę.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że:

„(…) regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.”

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Prowadzą Państwo działalność gospodarczą w zakresie działalności turystycznej oraz działalności związanej z nieruchomościami.

Planują Państwo uproszczenie struktury poprzez wydzielenie organizacyjne dwóch działów, a w dalszej perspektywie przeniesienie działalności związanej z nieruchomościami do innego, nowo utworzonego w tym celu podmiotu. Dokonają Państwo podziału spółki przez wydzielenie w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych. Podział ma zapewnić utworzenie dwóch niezależnych segmentów działalności prowadzonych w ramach różnych podmiotów.

W ramach Państwa Spółki funkcjonować będą wyodrębnione organizacyjnie działy: Dział działalności turystycznej (Dział 1) oraz Dział działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2). Do poszczególnych działów alokowane będą składniki materialne i niematerialne związane bezpośrednio z danym działem, niezbędne do prowadzenia przez niego działalności.

Do Działu 2, który będzie przeniesiony na nowo zawiązaną spółkę, zostanie przypisana część aktywów i zobowiązań związana z działalnością związaną z nieruchomościami, w szczególności:

1)środki trwałe, środki (w tym urządzenia, narzędzia i zapasy) związane z działalnością zarządzania nieruchomościami wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami wynikającymi z umów, decyzji oraz wszelkich innych aktów związanych z tymi składnikami majątku, w szczególności nieruchomość położona przy ul. A1 w A. oraz związane z nią środki trwałe i wyposażenie, w tym centrala wentylacyjna i wentylokonwektory, wyposażenie takich pomieszczeń jak: kuchnia, toaleta, recepcja, serwery ((…) i (…));

2)wszelka dokumentacja związana z działalnością zarządzania nieruchomościami;

3)wartości niematerialne i prawne, w tym licencje na oprogramowanie, związane z Działem 2;

4)wszelkie prawa i obowiązki, w tym istniejące i przyszłe, wymagalne i niewymagalne wierzytelności wynikające z umów związanych z działalnością zarządzania nieruchomościami, w tym w szczególności prawa i obowiązki wynikające z:

  • umów najmu nieruchomości położonej przy ul. A1 w A.,
  • umów z dostawcami energii elektrycznej, gazu, internetu oraz innych mediów, obsługi, sprzątania, serwisu, dotyczących nieruchomości położonej przy ul. A1 w A.,
  • umów z podmiotami współpracującymi w zakresie najmu i sprzedaży nieruchomości, w tym najmu nieruchomości na rzecz innych podmiotów (powiązanych i niepowiązanych ze Spółką)
  • umów w zakresie zlecenia czynności dotyczących administrowania posiadaną nieruchomością.

Państwa wątpliwości przy tak przedstawionym opisie sprawy dotyczą uznania, że Dział działalności związanej z nieruchomościami (Dział 2) będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym jego przeniesienie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na Dział 2, cechować się będzie wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i będzie mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania.

Jak Państwo wskazali w opisie sprawy, zamierzają Państwo dokonać wydzielenia organizacyjnego dwóch działów. Zamierzają Państwo podjąć w związku z tym uchwałę Zarządu, na podstawie której Zarząd postanowi o dokonaniu reorganizacji przedsiębiorstwa poprzez wydzielenie dwóch odrębnych i niezależnych od siebie w aspekcie prowadzonej działalności działów. Praca wspomnianych działów będzie nadzorowana i kontrolowana przez wyznaczone osoby sprawujące nadzór oraz kontrolę nad pracami danego działu. Do poszczególnych działów alokowane będą składniki materialne i niematerialne związane bezpośrednio z danym działem, niezbędne do prowadzenia przez niego działalności.

W świetle powyższego należy uznać, że przenoszony do nowo powstałej spółki Dział 2 będzie spełniać warunek wyodrębnienia organizacyjnego przewidzianego dla uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zgodnie z przedstawionymi przez Państwa informacjami, spełniona będzie również przesłanka wyodrębnienia finansowego Działu 2. Wskazali Państwo, że podejmą Państwo kroki, by prowadzona przez Państwa ewidencja księgowa na poziomie rachunkowości zarządczej umożliwiała przypisanie bezpośrednich przychodów i kosztów do danego rodzaju Państwa działalności. Mianowicie, przychody generowane przez Dział 1 obejmą przychody z umów zawieranych w zakresie działalności turystycznej i związanych z tym usług świadczonych przez Państwa. Z kolei koszty związane z działalnością turystyczną to w głównej mierze rozpoznane koszty nabywania usług od podmiotów, z którymi Państwo współpracują (głównie w zakresie poszczególnych sekcji, tj. sekcji biznesowej, turystyki przyjazdowej, sekcji imprez Incentive, IT) oraz kosztów najmu obecnego salonu sprzedaży produktów turystycznych położonego przy B1 w A. (Hotel (…)).

Celem rozwoju działalności związanej z nieruchomościami, przychody generowane przez Dział 2 obejmą przychody z tytułu najmu nieruchomości. Dział 2 w związku z działalnością w zakresie nieruchomości poniesie natomiast koszty utrzymania nieruchomości (zobowiązania publicznoprawne, czynsz), ich bieżącej obsługi (serwis, naprawy i konserwacja) oraz dostawy mediów (energia, elektryczna, gaz, ciepło, woda, wywóz śmieci), wynagrodzenia podmiotów współpracujących (w zakresie najmu, obsługi najmu i sprzedaży nieruchomości).

Przypisanie do danego rodzaju działalności ewentualnych kosztów innych niż o charakterze bezpośrednim możliwe będzie na skutek zastosowania kluczy podziałowych względem danych księgowych.

Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego Działu 2. Wskazali Państwo, że działalność Działu 1 i Działu 2 związana będzie zasadniczo z zupełnie odmiennymi, niezależnymi liniami działalności, przy czym każda z linii stanowi odrębną całość i będzie mogła być realizowana samodzielnie przez dany podmiot. Poszczególne działy na moment Podziału będą gotowe do funkcjonowania w obrocie gospodarczym w oparciu o własne zasoby, w tym aktywa oraz wykwalifikowany personel. Zarówno Dział 1, jak i Dział 2, dysponując własnym personelem, składnikami majątkowymi, a także własnymi należnościami i zobowiązaniami w znaczeniu ekonomicznym, na moment Podziału będą mogły samodzielnie realizować swoje zadania.

Z wniosku wynika także, że celem reorganizacji jest doprowadzenie do sytuacji, w której dana spółka będzie wykonywała jedynie działalność obejmującą działalność turystyczną, a druga działalność związaną z nieruchomościami. Jak Państwo wskazali, aktywa dzielone w ramach Podziału będą wystarczające do prowadzenia działalności poszczególnych Działów biznesowych, a po Podziale każdy Dział będzie mógł funkcjonować zgodnie z dotychczasowymi planami strategicznymi, operacyjnymi i finansowymi, tj. będzie możliwe zachowanie ciągłości ich działania.

Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionego Działu 2 będzie cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz będzie posiadał zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Jak wynika z wniosku, nabywca (nowo zawiązana spółka) będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności związanej z nieruchomościami w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji i będzie tę działalność kontynuował. Do majątku Działu 2, który będzie wydzielany do nowej spółki zostaną przypisane również zobowiązania związane z tą częścią działalności.

Reasumując, wydzielona część przedsiębiorstwa tworząca Dział 2 stanowić będzie na dzień dokonania Podziału Państwa Spółki przez wydzielenie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność jej wydzielenia z Państwa Spółki do nowo powstałej spółki będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego i podatku VAT rozstrzygnięcie przyjęte w niniejszej interpretacji dot. uznania, że Dział 2 stanowić będzie na dzień dokonania podziału Spółki przez wydzielenie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność jej wydzielenia ze Spółki do nowo powstałej spółki będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).