Czy umowa pożyczki zawarta pomiędzy Pożyczkodawcą, a Pożyczkobiorcą stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT ... - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.465.2024.3.MG

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 15 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.465.2024.3.MG

Temat interpretacji

Czy umowa pożyczki zawarta pomiędzy Pożyczkodawcą, a Pożyczkobiorcą stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w kwestii ustalenia czy umowa pożyczki zawarta pomiędzy Państwem - Spółką 1 (Pożyczkodawcą), a Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 października 2024 r. (wpływ 14 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

(A) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(…)

dalej jako „Spółka 1”, „Pożyczkodawca”

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

(B) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(…)

dalej jako Spółka 2”, „Pożyczkobiorca

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Moja Mocodawczyni spółka (A) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka 1 – zainteresowany będący stroną postępowania) jest spółką prawa polskiego, działającą na rynku krajowym w branży (…). Zgodnie z aktualnym odpisem z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest: działalność (…) służących (…) (…), działalność obiektów (…), pozostała działalność związana ze (…), działalność usługowa związana z (…) (…), sprzedaż detaliczna (…) (…) prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, (…) formy edukacji (…) oraz zajęć (…) i (…), sprzedaż detaliczna (…) prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, wypożyczanie i dzierżawa (…) (…) i (…), pozostałe (…) formy (…), gdzie indziej niesklasyfikowane, produkcja (…) (…). Ponadto, zgodnie z Wykazem podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy podatku od towarów i usług, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT (tzw. „biała lista podatników VAT”), spółka (A) Spółka z o.o. na dzień składania wniosku, jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnikami Spółki 1 są dwie osoby fizyczne Pan (C) i Pan (D).

Aktualnie działalność Spółki 1 skupiona jest między innymi na świadczeniu usług na zasadzie umów (…) podmiotom zewnętrznym w zakresie prowadzenia (…) i (…) (…).

Ww. wspólnicy są także jedynymi wspólnikami spółki (B) Spółka z o.o. (dalej: Spółka 2 – zainteresowany niebędący stroną postępowania), która działa na rynku polskim także w podobnym zakresie, jak Spółka 1. Przy czym aktualnie Spółka 2 zajmuje się prowadzeniem (…) i (…) (…) na mocy umowy (…) zawartej ze Spółką 1.

Spółka 1 w ramach swojej działalności w ostatnim okresie wypracowała i będzie wypracowywała zyski, które wspólnicy inwestują i chcą inwestować w rozwój działalności, ale także zamierzają przeznaczyć na udzielenie odpłatnych pożyczek podmiotom zewnętrznym, w tym Spółce 2.

W związku z powyższym Spółka 1 zawarła i zamierza w przyszłości zawierać ze Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) umowy pożyczki w rozumieniu art. 720 § 1 ustawy - Kodeks cywilny. Dającym pożyczkę będzie Spółka 1, zaś biorącym będzie Spółka 2. Umowy pożyczki będą dotyczyły pieniędzy. Pożyczane pieniądze będą pochodziły z działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę 1. Umowy pożyczki będą miały ponadto charakter odpłatny, bowiem Pożyczkobiorca (Spółka 2) zostanie zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki 1 odsetek od udostępnionego kapitału. Przedmiotowe umowy zostaną zawarte w formie pisemnej (art. 78 § 1 Kodeksu cywilnego). Umowy pożyczki zostaną ponadto zabezpieczone przez Spółkę 1 poprzez zawarcie w umowach pożyczek odsetek karnych za nieterminową spłatę.

W przyszłości Spółka 1 zamierza także zawrzeć kilka umów pożyczki opiewających na środki pieniężne z osobami lub podmiotami trzecimi na warunkach podobnych, jak w przypadku umów pożyczek zawieranych ze Spółką 2.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług, ostatecznie sformułowane w piśmie z 14 października 2024 r. (oznaczenie pytania jak we wniosku)

1.Czy umowa pożyczki zawarta pomiędzy Spółką 1 (Pożyczkodawcą), a Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług ostatecznie przedstawione w piśmie z 14 października 2024 r.

W ocenie mojej Mocodawczyni zawieranie umów pożyczek ze Spółką 2 stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT), niemniej jednak – z uwagi na dyspozycję art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: u.p.t.u.) - jest to czynność zwolniona od tego podatku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym, zgodnie z art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 u.p.t.u.

Przez dostawę towarów rozumie się natomiast - zgodnie z art. 7 ust. 1 u.p.t.u. - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Definicję towarów zawiera art. 2 pkt 6 u.p.t.u. w świetle którego, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak można przeczytać w komentarzu do u.p.t.u. autorstwa A. Bartosiewicza: „Za towar nie mogą być uznane pieniądze, papiery wartościowe ani inne przedmioty (np. bony towarowe), gdy pełnią one funkcję płatniczą” (A. Bartosiewicz (w:) VAT. Komentarz, wyd. XVI, Warszawa 2022, art. 2.).

Tym samym, udzielenie pożyczki, której przedmiotem są środki pieniężne, należy uznać na gruncie u.p.t.u. za odpłatne świadczenie usług. Potwierdza to m.in. interpretacja indywidualna z dnia 22 marca 2022 r. (znak: 0111-KDIB3-1.4012.1088.2021.3.IB), wydana przez Dyrektora KIS, w której można przeczytać, że: „Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Niemniej jednak, samo to, że dana czynność mieści się w katalogu czynności opodatkowanych VAT (art. 5 ust. 1 u.p.t.u.) nie oznacza jeszcze, że będzie ona podlegała opodatkowaniu VAT. Konieczne jest jeszcze, aby czynność ta została wykonana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze. Po pierwsze, wynika to z art. 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym, opodatkowaniu VAT podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Po drugie, należy przytoczyć pogląd wyrażony przez J. Matarewicza w komentarzu do u.p.t.u. w świetle którego: „Co do zasady, aby sprzedaż podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, powinna być dokonana przez podatnika VAT w wykonaniu przez niego działalności gospodarczej. Trybunał Sprawiedliwości podkreślał już w swoich wyrokach, że sam fakt dokonania czynności przez podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT nie oznacza, że podlega ona opodatkowaniu VAT, bowiem możliwe jest, że w danej transakcji sprzedawca nie występuje w tej właśnie roli (...)” (J. Matarewicz (w:) Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany. LEX/el. 2023, art. 15.).

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 u.p.t.u., podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jak precyzuje art. 15 ust. 2 u.p.t.u., działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ocenie mojej Mocodawczyni udzielanie przez nią pożyczek na rzecz Spółki 2 będzie podlegało opodatkowaniu VAT, bowiem czynność ta mieści się w sferze prowadzonej przez Spółkę 1 działalności gospodarczej. Po pierwsze, udzielanie pożyczek przez Spółkę 1 nie ma i nie będzie miało charakteru incydentalnego. Zgodnie bowiem ze Słownikiem języka polskiego PWN „incydentalny” znaczy tyle, co „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko” (https://sjp.pwn.pl/szukaj/lncydentalny.html). Tymczasem z opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka 1 zawarła już i nadal planuje w najbliższym czasie zawrzeć kilka umów pożyczki opiewających na środki pieniężne zarówno ze Spółką 2 jak i z osobami i podmiotami trzecimi. Stąd planowane udzielenie pierwszej pożyczki na rzecz Spółki 2 nie jest zdarzeniem jednorazowym. Po drugie, udzielanie pożyczek przez Spółkę 1 będzie miało charakter profesjonalny. W opisie zdarzenia przyszłego wskazano bowiem, że umowy pożyczki są zawierane w formie pisemnej (art. 78 § 1 k.c.), a to powoduje, że będą one mogły stanowić tzw. dokument prywatny w ew. procesie cywilnym, za pomocą którego można dowodzić, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte (art. 245 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego). Po trzecie, o profesjonalnym charakterze udzielania pożyczek przez Spółkę 1, co prowadzi do stwierdzenia, że jest to aktywność mieszcząca się w sferze działalności gospodarczej, świadczy to, że Spółka 1 w sposób odpowiedni będzie zabezpieczała spłatę wierzytelności wynikających z pożyczek (kapitał plus odsetki). Zabezpieczenie tego nastąpi poprzez zapis w umowach o naliczaniu odsetek karnych za nieterminową spłatę. Udzielanie pożyczek w praktyce będzie polegało na wykorzystaniu przez Spółkę 1 jako pożyczkodawcę swojego majątku - to jest posiadanych środków pieniężnych w celach zarobkowych czyli w celu uzyskania przychodu z tytułu odsetek. Pożyczkodawca będzie oczekiwał, że pożyczka udzielona pożyczkobiorcy za wynagrodzeniem przyniesie mu wymierne korzyści majątkowe z tytułu odsetek należnych od pożyczki, które zostaną zapłacone przez pożyczkobiorcę. Udzielanie pożyczek było więc i będzie działaniem, które ma generować przychody (zysk) dla pożyczkodawcy.

Mając na względzie powyższe, udzielenie pożyczki było i będzie więc czynnością należącą do gospodarczej płaszczyzny działania pożyczkodawcy, tak samo jak wiele innych czynności wykonywanych przez pożyczkodawcę w celu osiągnięcia przychodów. Udzielenie pożyczki, tak jak inne wykonywane czynności, będzie czynnością wykonywaną przez pożyczkodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, przy wykorzystaniu majątku należącego do przedsiębiorstwa pożyczkodawcy oraz jest świadczeniem, za wykonanie którego pożyczkodawca będzie uzyskiwał wynagrodzenie (odsetki) od usługobiorcy (pożyczkobiorcy).

W konsekwencji, udzielenie pożyczki za wynagrodzeniem w postaci odsetek jest świadczeniem usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 w zw. z art. 15 ustawy.

Uznaniu udzielanych przez Spółkę 1 pożyczek za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT nie stoi na przeszkodzie to, że jako przedmiotu działalności Spółki 1 nie podano PKD 64.92.Z „Pozostałe formy udzielania kredytów”. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że wpis przedmiotu działalności gospodarczej do rejestru KRS nie ma decydującego znaczenia dla określenia zakresu wykonywanej faktycznie działalności, a w konsekwencji do określenia czy podmiot prawa podatkowego z tytułu wykonywanych czynności staje się podatnikiem w rozumieniu przepisów u.p.t.u. Podawany bowiem przy rejestracji podmiotów gospodarczych zakres działalności według PKD ma charakter orientacyjny. Ponadto, ewentualny brak danego kodu czynności wg klasyfikacji PKD w umowie spółki i wykonanie jej nie oznacza, że przedsiębiorca wykonuje czynność niezgodną z prawem.

Wskazać także należy, że w ostatnich latach Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał szereg interpretacji indywidualnych, z których wynika, że udzielanie pożyczek przez osoby prawne (w szczególności spółki kapitałowe) spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy też statusu nabywcy, jak i tego czy w umowie spółki bądź w Rejestrze Przedsiębiorców KRS wpisano PKD 64.92.Z „Pozostałe formy udzielania kredytów”.

Mając na uwadze powyższe w ocenie mojej Mocodawczyni umowa pożyczki zawarta pomiędzy Spółką 1 (Pożyczkodawcą), a Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) stanowi i będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług, że umowa pożyczki zawarta pomiędzy Państwem - Spółką 1 (Pożyczkodawcą), a Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) stanowi i będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1)w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2)świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą kwestii czy umowa pożyczki zawarta pomiędzy Państwem - Spółką 1 (Pożyczkodawcą), a Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy ta czynność nie znajduje się w jej zakresie przedmiotowym.

Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki wskazują, że czynność ta mieści się w definicji pojęcia „działalność gospodarcza”. W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy o VAT, działalność gospodarcza „obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza” zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Ponadto należy zauważyć, że wpis przedmiotu działalności gospodarczej (wg klasyfikacji PKD) do rejestru KRS nie ma decydującego znaczenia dla określenia zakresu wykonywanej faktycznie działalności, a w konsekwencji do określenia czy podmiot prawa podatkowego z tytułu wykonywanych czynności staje się podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Podawany bowiem przy rejestracji podmiotów gospodarczych zakres działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności ma charakter orientacyjny. Ponadto, ewentualny brak danego kodu czynności wg klasyfikacji PKD w umowie spółki i wykonanie jej nie oznacza, że przedsiębiorca wykonuje czynność niezgodną z prawem.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że wskazana we wniosku czynność udzielania pożyczki spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług, zaś pożyczkodawcę uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielania przez Państwa – Spółkę 1 (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Spółki 2 (Pożyczkobiorcy), jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednakże ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

W myśl art. 43 ust. 23 ustawy:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że czynność udzielania przez Państwa – Spółę 1 (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Spółki 2 (Pożyczkobiorcy), stanowi/będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, usługa udzielania przez Państwa – Spółkę 1 (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Spółki 2 (Pożyczkobiorcy) korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Powyższe zwolnienie ma/będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że dla tej czynności nie wybiorą Państwo opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług, że umowa pożyczki zawarta pomiędzy Państwem – Spółką 1 (Pożyczkodawcą), a Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) stanowi i będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, która jednak jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy (w tym kwestia opodatkowania umów pożyczek, które w przyszłości zamierzają Państwo – Spółka 1 zawrzeć z osobami lub podmiotami trzecimi), które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(A) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.