Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) (zwana dalej Gminą), jednostka samorządu terytorialnego, złożyła wniosek pn. „(…)” w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrożenie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” z wyłączeniem projektów grantowych oraz operacji w zakresie podejmowania działalności gospodarczej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 i 22 listopada 2023 r. podpisała Umowę o dofinansowanie nr (…).

Projekt jest zgodny z celami LSR i kryteriami wyboru operacji przez LGD tj. cel ogólny 4: Aktywni i świadomi mieszkańcy dbający o kulturę i dziedzictwo obszaru LGD oraz środowisko naturalne, cel szczegółowy 4.2: Włączenie grup defaworyzowanych poprzez zwiększenie możliwości ich zaangażowania wżycie społeczno-kulturalne obszaru LGD, przedsięwzięcie: 4.2.3 Dostosowanie miejsc spotkań do potrzeb społeczności lokalnej.

W ramach planowanej operacji zostało zakupione wyposażenie do miejsc spotkań na potrzeby społeczności lokalnej.

Miejsce realizacji projektu:

(…) z numerem porządkowym (...), położonej na działce 1, obręb (…), (…) z numerem porządkowym (...), położonej na działce 2, obręb (…), (…) z numerem porządkowym (...), położonej na działce 3, obręb (…).

Zakres rzeczowy wykonany:

1)Pod adresem (…) znajdują się dwa pomieszczenia. Pomieszczenie nr 1 o powierzchni: 9 m² oraz nr 2 pow. 6,56 m².

a)Do pomieszczenia nr 1 zakupiono: (...).

b)Do pomieszczenia nr 2 zakupiono: (...).

2)Pod adresem (…) zakupiono: (...).

3)Pod adresem (…) zakupiono: (...).

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W projekcie Gmina wskazuje podatek VAT jako koszt kwalifikowalny, ponieważ nie ma możliwości jego odzyskania zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zakupy towarów i usług w projekcie będą wykorzystywane wyłącznie do działalności nieopodatkowanej, podatek VAT w związku z tym nie podlega odliczeniu. Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony związany z zakupami, ponieważ efekty tych prac nie będą służyć czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, gdyż w tym zakresie Gmina nie działa w charakterze podatnika. Projekt nie generuje i nie będzie generować żadnych przychodów, w związku z powyższym brak jest czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie powstanie sprzedaż opodatkowana (brak podatku należnego). Nabyte towary i usługi w celu zrealizowania projektu nie mają związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi (brak podatku naliczonego). Wszystkie zakupione towary (środki trwałe i wyposażenie), którego dotyczy zapytanie, zostaną w Gminie (...). Gmina będzie ich właścicielem, będzie też ponosiła niezbędne koszty pozwalające na prawidłowe funkcjonowanie.

Podatek VAT w projekcie zostanie zaliczony jako koszt kwalifikowany, przez co będzie podlegał dofinansowaniu ze środków pomocowych Unii Europejskiej. VAT w projekcie jako koszt kwalifikowalny przyjęto w oparciu o „Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020” opracowane przez Ministerstwo Rozwoju. Zgodnie z tymi wytycznymi, podatek od towarów i usług może być uznany za wydatek kwalifikowalny tylko wtedy gdy spełniony jest warunek: podatek VAT został faktycznie poniesiony i beneficjent nie ma prawnej możliwości jego odzyskania.

Pytanie

Czy w oparciu o przedstawiony stan faktyczny, stosownie do przepisów art. 86 ust. 1, w związku z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą o VAT, istnieje możliwość odliczenia przez Gminę kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z ponoszeniem wydatków związanych z realizacją opisanego projektu.

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi VAT (Gminie) przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy o VAT. Tym samym ponoszenie wydatków, które nie są związane z działalnością opodatkowaną VAT powoduje, że podatnik (Gmina) nie ma prawa do odliczenia VAT od takich wydatków.

Zgodnie z powołanym wyżej artykułem podatnikowi (Gminie), o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, niemającymi zastosowania w związku z realizacją projektu. Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.:

1)nabywcą towarów/usług jest podatnik VAT - ten warunek Gmina spełnia oraz

2)nabywane towary/usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT - nabyte towary i usługi nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych, a służyły będą wyłącznie procedowaniu i realizacji zadań publicznych, nieodpłatnych i nieopodatkowanych na mocy obowiązujących przepisów. Klient w urzędzie nie płaci za obsługę (która jest powszechna, nieodpłatna, zagwarantowana przez przepisy prawa) tym samym tego warunku Gmina nie spełnia.

Odmienne stanowisko w sprawie kwalifikowalności VAT stałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo można przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż „prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”. Procedowanie i świadczenie usług publicznych, do których wykorzystywane będą systemy teleinformatyczne oraz e-usługi nie są „same w sobie” działalnością gospodarczą.

Powyższe uregulowania są odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji - w związku z realizacją projektu nie może być mowy o jakimkolwiek zakłóceniu konkurencji.

Również Gmina z tytułu realizacji projektu nie może być uważana za podatnika ze względu na czynności określone w załączniku I do Dyrektywy, ponieważ zakres projektu nie dotyczy żadnej z czynności tam wymienionych.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem ETS podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego jedynie w sytuacjach, kiedy związek pomiędzy podatkiem naliczonym przy dokonywaniu zakupów i podatkiem należnym w związku z działalnością opodatkowaną, do której zakupy są wykorzystywane, jest bezsporny i bezpośredni. Istotne jest nie tylko rzeczywiste wykorzystanie nabytych towarów i usług dla celów wykonywania czynności opodatkowanych, ale także zamiar takiego ich wykorzystania w momencie ich nabycia. W odniesieniu do przedmiotowego projektu taki związek nie zachodzi - Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, zaś:

1)Wykonane zadania w projekcie nie stanowią czynności opodatkowanych, dotyczą usprawnień w obszarze procedowania, które to procedowanie jest zadaniem publicznym, nieodpłatnym, do którego wnioskodawca ma prawo i obowiązek na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z art. 6 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

2)Wykonane działania nie zmienią dotychczasowej aktywności gospodarczej Gminy. Zakres przedmiotowy projektu, w tym wykonane zakupy nie powodują powstania nowych obszarów świadczenia działalności odpłatnej, nie mają na nią przełożenia. Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, jest również akcentowany w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z 6 kwietnia 1995 r., (w sprawie C-4/94, BLP Group pic v. Commissioners of Customs Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi (ang. direct and immediate link with the taxable transactions).

3)Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm. nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych - Gmina podkreśla, że realizacja projektu nie wpływa w żaden sposób na:

• zawieranie umów cywilnoprawnych - ich liczba nie zmieni się w wyniku realizacji projektu - żadne z wdrożeń w ramach projektu nie doprowadzi do zawierania innych, nowych umów, świadczenie dodatkowej działalności,
• efekty dotychczas zawartych umów cywilnoprawnych - projekt nie wpłynie na usługi świadczone na podstawie umów zawieranych przez jednostki: na cenę, zakres umów i efekty z poziomu klienta wnioskodawcy.

Stanowisko Gminy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydawane przez Dyrektora Izby Skarbowej działającego w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów (również Ministra Finansów) o sygnaturach, np.: IBPP3/4512-384/16-2/JP, 2461-IBPP3.4512.182.2017.1.JN, IBPP3/4512-493/16-2/SR, 2461-IBPP3.4512.831.2016.1.EJ, IBPP3/4512-438/15/JP, IBPP3/443-1397/14/KG.

Interpretacja dotyczy projektu, który jest realizowany w ramach poddziałania 19.2 „(…)” z wyłączeniem projektów grantowych oraz operacji w zakresie podejmowania działalności gospodarczej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020 i podpisała 22 listopada 2023 r. Umowę o dofinansowanie nr (...).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Artykuł 15 ust. 6 ustawy stanowi, że:

Z powołanego przepisu wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami od towarów i usług, w związku z realizacją zadań, do których zostały powołane. Swoje zadania realizują bowiem jako podmioty prawa publicznego. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności. Działania o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie, odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, w związku z wydatkami poniesionymi na realizację zadania.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc powyższe twierdzenie do okoliczności niniejszej sprawy, należy wskazać, że warunki o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy nie będą spełnione. Efekty realizacji zadania nie są/nie będą wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że w odniesieniu do realizacji zadania pn. „(…)” nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Należy zauważyć, że pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawili Państwo i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA),

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).