Niepodleganie opodatkowaniu czynności wykonywanych w ramach realizacji projektu oraz brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu czynności wykonywanych w ramach realizacji projektu oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 września 2024 r. (wpływ 2 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej: „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), Gmina odpowiada za zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty m.in. w zakresie kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Gmina zamierza przystąpić do projektu pn. „(…)” (dalej: „Projekt”). Projekt będzie dofinansowany w ramach Funduszy Europejskich na lata 2021-2027.

Projekt ten ma na celu budowę turystycznego szlaku rowerowego wraz z elementami infrastruktury towarzyszącej: kajakowej oraz kamperowej (dalej: „Infrastruktura”), tworzących spójny produkt turystyczny, pozwalający na rozwój działalności turystycznej i okołoturystycznej na terenach Gminy.

W ramach Projektu Gmina będzie partycypować w wydatkach (dalej: „Wydatki”) m.in. na:

•budowę komponentu rowerowego (budowa trasy rowerowej oraz miejsc obsługi rowerzystów),

•budowę komponentu kajakowego (budowa miejsc obsługi kajakarzy),

•budowę komponentu kamperowego (budowa miejsc obsługi kamperów),

•utrzymanie ww. komponentów zarówno w okresie projektowym, jak i w okresie trwałości.

Wydatki na realizację Projektu będą każdorazowo udokumentowane przez usługodawców/dostawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, z podaniem NIP Gminy.

Utworzona w ramach Projektu Infrastruktura będzie ogólnodostępna dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców oraz turystów. W związku z tak przyjętym sposobem wykorzystywania Infrastruktury, z tytułu jej udostępniania Gmina nie będzie uzyskiwać żadnego bezpośredniego wynagrodzenia, w szczególności nie będzie pobierać od nikogo opłat za korzystanie z Infrastruktury.

Gmina dodatkowo wskazuje, że interpretacja przepisów prawa podatkowego wydana na skutek złożonego wniosku jest niezbędna do prawidłowego rozliczenia dofinansowania Projektu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

Gmina wskazuje, że będzie udostępniać Infrastrukturę wybudowaną w ramach projektu pn. „(…)” nieodpłatnie wszystkim zainteresowanym.

Gmina wskazuje, że będzie udostępniać ww. Infrastrukturę wszystkim zainteresowanym. W konsekwencji, z infrastruktury będą więc mogli korzystać, przykładowo turyści, czy mieszkańcy Gminy.

Gmina planuje uregulować sposób korzystania z ww. Infrastruktury w regulaminie, który – zgodnie z aktualnymi zamierzeniami Gminy – ustanowi Rada Miejska w formie uchwały. Gmina wskazuje również, że odbiorcami ww. regulaminu będą zainteresowani korzystaniem z Infrastruktury.

Gmina wskazuje, że wybudowana Infrastruktura w ramach ww. projektu będzie udostępniana przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie.

Gmina wskazuje, że przystąpi do realizacji przedmiotowej inwestycji z zamiarem nieodpłatnego udostępniania Infrastruktury. Celem realizacji inwestycji jest m.in. zwiększenie atrakcyjności turystycznej Gminy.

Gmina zakłada, że wybudowana Infrastruktura w ramach ww. projektu nie będzie wykorzystywana przez Gminę odpłatnie. W konsekwencji należy uznać, że zgodnie z założeniami Gmina wykluczyła możliwość wykorzystywania jej przez Gminę w sposób odpłatny.

Gmina wskazuje, że inwestycja polegająca na budowie Infrastruktury w ramach ww. projektu odbywa się w ramach realizacji zadań własnych Gminy z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.).

Gmina wskazuje, że:

·zwrot „bezpośrednie wynagrodzenie” oznacza, że Gmina nie będzie pobierać od nikogo opłat za korzystanie z Infrastruktury;

·zamiarem Gminy nie jest uzyskiwanie jakiegokolwiek wynagrodzenia w związku z realizacją projektu.

Pytania

1.Czy czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać Infrastrukturę powstałą w ramach Projektu, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT?

2.Czy Gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Państwa:

1.Czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać Infrastrukturę powstałą w ramach Projektu, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT.

2.Gminie nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

Zważywszy na fakt, że Infrastruktura będąca przedmiotem Inwestycji będzie udostępniana przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie na rzecz wszystkich zainteresowanych mieszkańców oraz turystów, w ocenie Gminy, nie będzie ona wykorzystywana w ramach jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Gmina wykorzystywać będzie przedmiotowe mienie w ramach zadań własnych z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym). Infrastruktura nie będzie jednocześnie wykorzystywana do żadnych odpłatnych czynności. Tym samym nie będzie tu dochodzić do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usług, a Infrastruktura wykorzystywana będzie wyłącznie w ramach zadań własnych Gminy (czynności o charakterze publicznym, niepodlegające opodatkowaniu VAT).

Ad 2

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

·zostały nabyte przez podatnika tego podatku (przesłanka podmiotowa) oraz

·pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi (przesłanka przedmiotowa).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Gmina jako podatnik VAT w ramach ponoszenia wydatków na Projekt

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, że kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kolejno, stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest więc charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady, te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Projektu, nie będzie nabywać ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki na Projekt zostaną bowiem poniesione w związku z realizacją przez Gminę nieodpłatnych zadań użyteczności publicznej w zakresie spraw z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. Jak zostało wskazane, Gmina nie przewiduje wykorzystywania nabytych w ramach realizacji Projektu towarów i usług do świadczenia odpłatnych czynności, które potencjalnie mogłyby podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy i stanowiłyby działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT, bowiem Gmina zamierza nieodpłatnie udostępniać Infrastrukturę na rzecz wszystkich zainteresowanych mieszkańców i turystów.

Wobec powyższego, wydatki na Projekt zostaną poniesione, zdaniem Gminy, wyłącznie w celu realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Związek wydatków na Projekt z działalnością opodatkowaną VAT

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Z literalnej interpretacji art. 86 ust. 1 ustawy o VAT bezpośrednio wynika, że odliczyć można podatek naliczony związany z transakcjami, których następstwem jest określenie podatku należnego. Tym samym, zasada ta wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami, a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku w Dyrektywie VAT. Przepisy Rozdziału 1-4 Tytułu X Dyrektywy VAT (art. 167 i nast.) wprowadzają podstawową regułę wspólnego systemu podatku VAT, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast prawo takie nie przysługuje w przypadku dokonywania transakcji zwolnionych lub nieopodatkowanych.

Jak wskazano powyżej, wybudowana w ramach Projektu Infrastruktura będzie przez Gminę nieodpłatnie udostępniana na rzecz wszystkich zainteresowanych mieszkańców oraz turystów. Dodatkowo, z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika również, że wydatki, które zostaną poniesione w ramach realizacji Projektu, będą miały na celu realizację zadań własnych Gminy z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Wobec powyższego, w omawianych okolicznościach, zdaniem Gminy, nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami dotyczącymi realizacji Projektu.

Podsumowując, w ocenie Gminy, nie będzie jej przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki, które zostaną poniesione w ramach Projektu.

Podobne stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (na gruncie zbliżonych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych), przykładowo w:

·interpretacji indywidualnej z dnia 15 lutego 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.79.2024.1.KAK: „Efekty planowanej Inwestycji po jej zakończeniu będą ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego (tj. działalności innej niż gospodarcza). Służyć będą one nieodpłatnie mieszkańcom Gminy, jak i osobom odwiedzającym Gminę, tj. w szczególności przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności turystycznej Gminy, poprawy jakości życia zarówno mieszkańców, jak i osób spoza Gminy oraz aktywizacji społeczności lokalnej poprzez utworzenie m.in. przystani kajakowej wraz z towarzyszącą infrastrukturą turystyczno-rekreacyjną. Gmina nie będzie osiągała jakichkolwiek dochodów z tytułu wykorzystywania Infrastruktury. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji inwestycji”;

·interpretacji indywidualnej z dnia 12 października 2023 r. o sygn. 0114-KDIP4-2.4012.513.2023.2.AA: „W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT naliczonego nie jest spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – zrealizowana infrastruktura została udostępniona do ogólnego użytku nieodpłatnie, a przedmiot projektu nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych. W konsekwencji, nie mają Państwo możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji polegającej na montażu infrastruktury rekreacyjno-turystycznej (...) nieopodal miejscowości (…), gdyż nie została spełniona podstawowa pozytywna przesłanka określona w art 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych”;

·interpretacji indywidualnej z dnia 5 lipca 2023 r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.241.2023.1.RK: „Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W rozpatrywanej sprawie związek taki nie występuje, gdyż jak jednoznacznie Państwo wskazali, inwestycja nie będzie wykorzystywana w ramach czynności opodatkowanych VAT. Cała utworzona infrastruktura będzie miejscem rekreacyjnym, ogólnodostępnym zarówno dla mieszkańców Gminy jak i przyjezdnych. Realizacja operacji poprawi jakość spędzania wolnego czasu oraz zaspokoi potrzeby społeczne mieszkańców.

W konsekwencji, nie mają Państwo możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn. „(…)”, gdyż nie został spełniony jeden z warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, jakim jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych”.

Reasumując, w świetle powyższego:

·Infrastruktura będąca przedmiotem Inwestycji nie będzie wykorzystywana przez Gminę do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT,

·w związku z tym, że efekty Projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, Gminie nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących Wydatki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t .j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy:

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny wskazane w art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) – w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazanie), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Jak wyżej wskazano nieodpłatnie przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (nieodpłatne przekazanie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, jak również wszelkie inne darowizny) podlega opodatkowaniu po łącznym spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jeżeli:

·dokonujący nieodpłatnego przekazania jest podatnikiem podatku od towarów i usług,

·przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,

·przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynikają z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, podatnik nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Ponadto, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 347 z 11.12.2006 str. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym:

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

W tym miejscu należy zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 20 marca 2014 r. wydał postanowienie w sprawie C-72/13 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, w którym orzekł, że: „dyrektywę 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się ona opodatkowaniu podatkiem VAT transakcji takich jak te zamierzone przez gminę Wrocław, o ile sąd odsyłający stwierdzi, iż transakcje te stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy oraz, iż nie są wykonywane przez rzeczoną gminę w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy owej dyrektywy. Jeśli jednak należałoby uznać te transakcje za wykonywane przez wspomnianą gminę działającą w charakterze organu władzy publicznej, przepisy dyrektywy 2006/112 nie sprzeciwiałyby się ich opodatkowaniu, gdyby sąd odsyłający stwierdził, że ich zwolnienie mogłoby prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji w rozumieniu art. 13 ust. 2 tej dyrektywy”.

Mając na względzie powyższe należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 Dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednio art. 15 ustawy) w konkretnych okolicznościach stanu faktycznego sprawy.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia, czy w opisanym zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.

Zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, w świetle powołanych wyżej przepisów należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja danej inwestycji ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców Gminy. Zatem każde działanie podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu tych jednostek, a dotyczące mienia Gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Tak więc czynności wynikające z realizacji zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, podejmowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których Gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez Gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

W rozpatrywanej sprawie wskazali Państwo, że:

·Utworzona w ramach Projektu Infrastruktura będzie ogólnodostępna dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców oraz turystów. W związku z tak przyjętym sposobem wykorzystywania Infrastruktury, z tytułu jej udostępniania Gmina nie będzie uzyskiwać żadnego bezpośredniego wynagrodzenia, w szczególności nie będzie pobierać od nikogo opłat za korzystanie z Infrastruktury.

·Gmina będzie udostępniać Infrastrukturę wybudowaną w ramach projektu pn. „(…)” nieodpłatnie wszystkim zainteresowanym.

·Wybudowana Infrastruktura w ramach ww. projektu będzie udostępniana przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie.

·Gmina przystąpi do realizacji przedmiotowej inwestycji z zamiarem nieodpłatnego udostępniania Infrastruktury. Celem realizacji inwestycji jest m.in. zwiększenie atrakcyjności turystycznej Gminy.

·Wybudowana Infrastruktura w ramach ww. projektu nie będzie wykorzystywana przez Gminę odpłatnie. Zgodnie z założeniami Gmina wykluczyła możliwość wykorzystywania jej w sposób odpłatny.

·Inwestycja polegająca na budowie Infrastruktury w ramach ww. projektu odbywa się w ramach realizacji zadań własnych Gminy z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym.

·Zwrot „bezpośrednie wynagrodzenie” oznacza, że Gmina nie będzie pobierać od nikogo opłat za korzystanie z Infrastruktury. Zamiarem Gminy nie jest uzyskiwanie jakiegokolwiek wynagrodzenia w związku z realizacją projektu.

W omawianej sprawie, realizując wskazaną inwestycję będą Państwo działali w ramach reżimu publicznoprawnego. Jak wynika bowiem z opisu sprawy, majątek wytworzony w ramach inwestycji służyć będzie wyłącznie do wykonywania zadań własnych Gminy, zaś korzystanie z niego będzie dla społeczności lokalnej, jak i turystów nieodpłatne. Tym samym, z wniosku nie wynika, aby wykonywali Państwo w odniesieniu do realizowanej inwestycji czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Wobec powyższego, realizując ww. inwestycję nie będą Państwo działać w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem przyszłe wykorzystywanie majątku powstałego w ramach inwestycji w sposób opisany powyżej, realizowane będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwo wykonując te czynności nie będą występować w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działać będą Państwo jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

W konsekwencji nieodpłatne udostępnienie przez Gminę majątku powstałego w ramach inwestycji, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy, gdyż Gmina realizując przedmiotową inwestycję nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT oraz nie dojdzie do przekazania towarów lub ich zużycia na cele osobiste Gminy, ani jej pracowników, ani też do darowizny. Również nie znajdzie zastanawiania w art. 8 ust. 2 ustawy, bowiem nieodpłatne udostępnienie infrastruktury będzie się odbywać w związku z wykonywaniem przez Gminę zadań własnych.

Podsumowując, stwierdzam, że w opisanym zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach inwestycji, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Ponadto, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gminie przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostaną spełnione. Jak rozstrzygnięto wyżej:

1)Gmina realizując projekt nie będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (w ramach statusu podatnika VAT);

2)czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek powstały w ramach inwestycji, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.

Zatem, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją inwestycji na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, stwierdzam, że Gminie nie będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).