Czy pożyczki udzielane przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których będą Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym pow... - Interpretacja - null

ShutterStock

Czy pożyczki udzielane przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których będą Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym pow... - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.417.2024.3.MG

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Czy pożyczki udzielane przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których będą Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym powinni Państwo je rozpoznać jako usługi zwolnione z podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w kwestii ustalenia czy pożyczki udzielane Państwu przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których będą Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym powinni Państwo je rozpoznać jako usługi zwolnione z podatku od towarów i usług.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 października 2024 r. (wpływ 2 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

(…) S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca lub Pożyczkobiorca) z siedzibą w Polsce, będąca polskim rezydentem podatkowym i czynnym podatnikiem VAT, jest podmiotem działającym w ramach grupy kapitałowej (…) (dalej: Grupa), która stanowi największą firmę (grupę firm) (…) świata będącą światowym liderem w produkcji (…), (…), (…), (…), (…) oraz (…).

Na potrzeby finansowania działalności operacyjnej prowadzonej na terytorium Polski, Spółka zawiera i zamierza zawierać w przyszłości, jako pożyczkobiorca, odpłatne umowy pożyczek z podmiotami nieposiadającymi w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, wchodzącymi w skład Grupy (dalej: Pożyczkodawcy). Pożyczkodawcy będą zatem stanowić dla Spółki podmioty powiązane.

Pożyczkodawcami najczęściej są (oraz będą przyszłości) podmioty z siedzibą w (…) (…), które w ramach Grupy świadczą usługi finansowe dla spółek powiązanych, w szczególności (…). Ich działalność polega m.in. na pełnieniu roli centrów finansowych dla pozostałych spółek z Grupy (w tym spółek prowadzących działalność operacyjną). Pożyczkodawcy działają zatem jako swoiste „prywatne banki” pozyskując finansowanie np. poprzez emisję papierów dłużnych na europejskich rynkach regulowanych lub też poprzez finansowanie wewnątrzgrupowe. Pozyskane środki pieniężne są następnie wykorzystywane do udzielania pożyczek w ramach Grupy, w tym na rzecz Wnioskodawcy.

Pożyczkodawcy są podmiotami zarejestrowanymi dla potrzeb podatku od wartości dodanej w krajach ich siedzib samodzielnie lub jako część grupy VAT.

W piśmie z 2 października 2024 r. uzupełnili Państwo opis sprawy o poniższe informacje:

  1. Czy podmioty zagraniczne (Pożyczkodawcy) są podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.)?

Tak, Pożyczkodawcy są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego zostało wskazane, iż „Pożyczkodawcy są podmiotami zarejestrowanymi dla potrzeb podatku od wartości dodanej w krajach ich siedzib samodzielnie lub jako część grupy VAT.”

  2. Czy Państwo (Pożyczkobiorca) posiadają stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państw Pożyczkodawców i czy są Państwo również zarejestrowani dla celów podatku na terytorium państwa Pożyczkodawców?

Nie, Spółka nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państw Pożyczkodawców i nie jest tam zarejestrowana.

  3. Jeżeli odpowiedź na powyższe pytanie będzie twierdząca, to czy usługa udzielania pożyczki jest/będzie świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państw Pożyczkodawców?

Nie dotyczy.

  4. Wskazali Państwo dane niezbędne w zakresie realizacji wymiany informacji podatkowych z innymi państwami – podmiotów zagranicznych z którymi zawarli Państwo/zamierzają Państwo zawrzeć umowy pożyczki, tj. ich nazwy, zagraniczne numery identyfikacyjne i ich rodzaj oraz nazwy krajów, które wydały te numery

Spółka zawierała umowy pożyczki z następującymi podmiotami:

Nazwa: (…)

Adres: (…)

Numer Identyfikacji Podatkowej (…): (…)

Kraj wydania numeru: (…)

Nazwa: (…)

Adres: (…)

Numer Identyfikacji Podatkowej (…): (…)

Kraj wydania numeru: (…)

Wnioskodawca nie może natomiast wykluczyć, że w przyszłości uzyska pożyczki od innych podmiotów należących do Grupy (…).

  5. Gdzie (na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy poza nim) były zawierane opisane we wniosku umowy pożyczki oraz gdzie będą zawierane przyszłe umowy pożyczki?

Co do zasady, umowy zawierane są poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niemniej może wystąpić sytuacja, że zostaną one zawarte na jej terenie. Stąd, zakres wniosku obejmuje oba typy sytuacji.

  6. Czy środki pieniężne w momencie zawarcia ww. umów znajdowały/będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej?

Co do zasady, środki pieniężne w momencie zawarcia ww. umów znajdowały/będą znajdowały się na rachunkach bankowych w zagranicznych bankach.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytania jak we wniosku)

  1. Czy pożyczki udzielane Spółce przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których Spółka będzie podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym powinna je rozpoznać jako usługi zwolnione z podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym:

  1. Pożyczki udzielane Spółce przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których Spółka będzie podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym powinna je rozpoznać jako usługi zwolnione z podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć zatem na względzie, że ustawa VAT zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 tej ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1) w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

2) świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy wskazać, iż wymienione powyżej warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu VAT.

W tym kontekście należy zaznaczyć, że istota umowy pożyczki została uregulowana w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.; dalej: KC), zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Odnosząc powyższe do przedmiotowego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego należy wskazać, że w przy udzieleniu pożyczek beneficjentem świadczenia będzie Wnioskodawca mogący korzystać z udostępnionego kapitału dla potrzeb prowadzonej działalności, a Pożyczkodawcy za wykonanie świadczenia otrzymają stosowne wynagrodzenie w postaci odsetek.

Wobec powyższego należy uznać, iż udzielanie pożyczek spełnia niewątpliwie szeroką definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

Mając to na uwadze, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług od świadczonych usług konieczne jest ustalenie miejsca ich świadczenia. W tym celu należy odwołać się do art. 28b ust. 1 ustawy VAT, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Z kolei art. 28a ustawy VAT wprowadza definicję podatnika na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia usług, zgodnie z którym:

  1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

  a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

  b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

  2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów nie ulega zatem wątpliwości, że miejscem wykonania usług udzielenia pożyczek będzie siedziba działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a zatem usługi te będą podlegały opodatkowaniu w Polsce.

W tym kontekście należy wskazać, że zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy VAT przez import usług - rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT.

Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne - nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

  b) usługobiorcą jest:

    - w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy, odpłatne otrzymanie przez Spółkę pożyczek od Pożyczkodawców – podmiotów nieposiadających siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski - stanowi import usług podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju. Zatem, podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia tej transakcji w zakresie podatku od towarów i usług jest Wnioskodawca jako nabywca usług.

Należy przy tym zaznaczyć, w ustawie VAT ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku w odniesieniu do określonych kategorii towarów i usług.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie z przytoczonym powyżej przepisem, czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej, pomimo że stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jest zwolniona przedmiotowo z opodatkowania tym podatkiem.

W efekcie, w ocenie Spółki należy stwierdzić, że choć w związku z udzielanymi przez Pożyczkodawców pożyczkami, Wnioskodawca spełniać będzie definicję podatnika i powinien rozpoznać po swojej stronie import usług z tego tytułu, to usługi te będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT. W konsekwencji, nie będzie on zobowiązany do zapłaty z tego tytułu podatku od towarów i usług.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Jako przykład wskazać można:

- interpretację indywidualną z 30 października 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.555.2023.4.ICZ);

- interpretację indywidualną z 14 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.601.2022.4.IO);

- interpretację indywidualną z 21 grudnia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.797.2022.3.AMA).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1) w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2) świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem VAT. Na potrzeby finansowania działalności operacyjnej prowadzonej na terytorium Polski zawierają Państwo i zamierzają zawierać w przyszłości, jako pożyczkobiorca, odpłatne umowy pożyczek z podmiotami nieposiadającymi w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, wchodzącymi w skład Grupy. Pożyczkodawcami najczęściej są (oraz będą przyszłości) podmioty z siedzibą w (…) (…). Pożyczkodawcy są podmiotami zarejestrowanymi dla potrzeb podatku od wartości dodanej w krajach ich siedzib samodzielnie lub jako część grupy VAT. Nie posiadają Państwo stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państw Pożyczkodawców i nie są Państwo zarejestrowani dla celów podatku na terytorium Państw Pożyczkodawców.

Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą kwestii czy pożyczki udzielane Państwu przez Pożyczkodawców stanowią import usług, z tytułu których będą Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, przy czym powinni Państwo je rozpoznać jako usługi zwolnione z podatku od towarów i usług.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzieleniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy czynności te nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki wskazują, że czynność ta mieści się w definicji pojęcia „działalność gospodarcza”. W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy o VAT, działalność gospodarcza „obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza” zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że wskazana we wniosku czynność udzielania pożyczek spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług, zaś pożyczkodawcę uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielania Państwu (Pożyczkobiorcy) odpłatnych pożyczek pieniężnych przez Pożyczkodawców, stanowi/będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy i podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednakże w przypadku świadczenia usług, gdy jedna ze stron posiada siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, czy też nie.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

 a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

 b) usługobiorcą jest:

   - w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

   - w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,

   - w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Z kolei w świetle art. 17 ust. 2 ustawy:

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy, zgodnie z którym:

Przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od usługodawcy spoza terytorium kraju. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę.

Stosownie do art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

 a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

 b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

 2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:

W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie mają one zastosowania.

Z wniosku wynika, że Pożyczkodawcy nie posiadają w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Pożyczkodawcy są podmiotami zarejestrowanymi dla potrzeb podatku od wartości dodanej w krajach ich siedzib samodzielnie lub jako część grupy VAT.

Państwo natomiast nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państw Pożyczkodawców oraz nie są Państwo zarejestrowani dla celów podatku na terytorium państw Pożyczkodawców.

W związku z powyższym miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania nabywanej przez Państwa usługi udzielania pożyczek od Pożyczkodawców, stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, będzie miejsce, w którym Państwo (usługobiorca) posiadają siedzibę działalności gospodarczej. W analizowanym przypadku usługa, jest/będzie opodatkowana na terytorium Polski.

W niniejszej sprawie spełnione są warunki wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, bowiem Państwo są czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, a z treści wniosku wynika, że Pożyczkodawcy nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Zatem nabycie przez Państwa usług udzielania pożyczek od ww. Pożyczkodawców stanowi dla Państwa import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy, tym samym Państwo są/będą zobowiązani, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, opodatkować ww. usługę stosownie do art. 28a ust. 1 ustawy na terytorium Polski.

Usługa, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że nabywane przez Państwa usługi udzielania pożyczek od Pożyczkodawców będących podmiotami zagranicznymi, nieposiadających w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – stanowią/będą stanowić import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium Polski. Ponieważ, miejscem świadczenia tych usług jest Polska, Państwo są/będą zobowiązani do ich rozliczenia na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto, z uwagi na fakt, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie –usługa udzielania pożyczek przez Pożyczkodawców na rzecz Państwa korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Ponadto tut. Organ informuje, że interpretacja wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko dla Państwa, tj. Wnioskodawcy, który wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej; wydana interpretacja nie wywołuje więc skutków prawnopodatkowych dla innych podmiotów, w tym Pożyczkodawcy.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.