Zwolnienie od podatku VAT usług świadczonych w ramach projektu usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe wykonywanych w ramach prowadzonego ... - Interpretacja - null

ShutterStock

Zwolnienie od podatku VAT usług świadczonych w ramach projektu usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe wykonywanych w ramach prowadzonego ... - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Zwolnienie od podatku VAT usług świadczonych w ramach projektu usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe wykonywanych w ramach prowadzonego Domu Pomocy oraz usług stanowiących wsparcie towarzyszące świadczonych w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego i pielęgnacyjnego oraz braku możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizowanym projektem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie:

  • braku możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizowanym projektem pn.:  „...”– jest prawidłowe,
  • zwolnienia usług świadczonych przez Państwa w  ramach projektu pn.: „...” na podstawie:
  • art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe wykonywanych w ramach prowadzonego ... Domu Pomocy ... - jest prawidłowe,
  • art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy usług stanowiących wsparcie towarzyszące świadczonych w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego i  pielęgnacyjnego – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 czerwca 2024r. wpłynął Państwa wniosek z 21 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT usług świadczonych przez Państwa w  ramach projektu pn.: „...” usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe wykonywanych w ramach prowadzonego  ... Domu Pomocy ...oraz usług stanowiących wsparcie towarzyszące świadczonych w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego i pielęgnacyjnego.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 września 2024 r. (data  wpływu 10 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Celem działalności ...A...jest: reprezentowanie środowiska osób niepełnosprawnych i działanie na rzecz jego interesów oraz ochrona zdrowia. …A… realizuje swoje cele przez:..

…A… posiada status podatnika VAT zwolnionego. Korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. Większość świadczonych przez organizację usług zwolniona jest od opodatkowania. Są to usługi pomocy społecznej, usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi oraz usługi w zakresie przywracania i poprawie zdrowia świadczone przez podmioty lecznicze.

…A… jako partner realizuje projekt: „…”, tworzony z: …B…, które jest wnioskodawcą oraz z pozostałymi partnerami: …C…, …D…, …E…, …F…, …G…, …H….

Projekt realizowany jest na podstawie umowy nr … w ramach naboru … dla Działania …: „…”.

W związku z tym, że koszty ww. projektu wynosić będą co najmniej … konieczne jest posiadanie indywidualnych interpretacji podatkowej potwierdzającej fakt braku prawnej możliwości odzyskania podatku VAT w zakresie wsparcia realizowanego w projekcie oraz że  usługi oferowane w projekcie, w tym te za które pobierane będą opłaty od osób biorących udział w projekcie pn.: „…” są zwolnione z  podatku od towarów i usług VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a w  zw.  z  art.  36  pkt  2 lit. l oraz art. 51 ust. 4 (ośrodki wsparcia) ustawy o pomocy społecznej oraz art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT.

Celem głównym projektu jest zwiększenie samodzielności oraz zdolności do uczestniczenia w  życiu społecznym, zawodowym, edukacyjnym osób potrzebujących wsparcia w  codziennym funkcjonowaniu, w tym osób starszych lub osób z niepełnosprawnościami (OzN), poprzez kompleksowe rozwijanie usług służących zaspokojeniu rosnących potrzeb, w  następstwie umożliwiające ich opiekunom powrót na rynek pracy. Działania nakierowane są na świadczenie usług w warunkach domowych i środowisku naturalnym oraz na  przygotowanie najbliższego środowiska do pomocy osobom potrzebujących wsparcia w  codziennym funkcjonowaniu.

Realizowane w ramach projektu działania są przystępne cenowo, łatwo dostępne (równy i  szybki dostęp do wysokiej jakości kompleksowych usług, w tym dla osób w niekorzystnej sytuacji, posiadających orzeczenia o stopniu niepełnosprawności), kontynuowane również po zakończeniu trwania finansowania projektu (trwałość wsparcia), zapewniające dostęp do  mieszkań wspomaganych oraz skoordynowanej opieki skoncentrowanej na osobie. Realizowane działania zapobiegną marginalizacji i wykluczeniu uczestników projektu z życia społecznego oraz przyczynią się do zwiększenia dostępu na terenie … do usług środowiskowych.

W ramach projektu oferowane usługi stanowią odpowiednio wsparcie podstawowe i  towarzyszące.

W ramach wsparcia podstawowego oferowane są: ….

W ramach wsparcia towarzyszącego oferowane są: ….

Ww. usługi towarzyszące są rozszerzeniem usług opiekuńczych lub usług asystenckich dla  osób z niepełnosprawnościami stanowiących wsparcie podstawowe w ramach projektu. Warunkiem skorzystania ze wsparcia towarzyszącego przez uczestnika projektu jest uprzednie objęcie go wsparciem podstawowym, zatem wsparcie podstawowe wraz ze  wsparciem towarzyszącym stanowią kompleksową usługę opiekuńczą, będącą odpowiedzią na zdiagnozowane indywidualne potrzeby uczestników projektu. Tym samym wsparcie towarzyszące jest ściśle powiązane z wymienionym wyżej wsparciem podstawowym.

W ramach projektu wsparciem zostanie objętych …osób (… K, … M), przewidziane jest również wsparcie dla ich otoczenia (opiekunów faktycznych, rodzin, innych osób z  otoczenia): … osób (… K, … M), realizowane w formie wsparcia psychologicznego, prawnego i wolontarystycznego. Dywersyfikacja wsparcia (włączenie kilku partnerów do  realizacji usług ...., op., prawn.) umożliwi dotarcie do większej ilości środowisk, pozwoli też na wyższą efektywność pomocy.

Rezultatem projektu będzie poprawa jakości życia osób potrzebujących wsparcia w  codziennym funkcjonowaniu, które uczą się/ pracują/ zamieszkują w m. …. Dojdzie do  tego poprzez wsparcie w procesie nabywania zdolności do możliwie jak najbardziej samodzielnym funkcjonowaniu …. W projekcie zachowane zostaną zasady: ….

Realizacja i zakres projektu będą zgodne z Kartą Praw Podstawowych UE z dn. 26.10.2012 r., Konwencją o Prawach ON, równością szans i dostępnością oraz zasadą zrównoważonego rozwoju. Działania w ramach projektu zgodne będą z przyjętą polityką spójności na lata 2021-2027 w aspektach szkoleniowym, informacyjno-promocyjnym, cyfrowym, architektonicznym oraz transportowym.

W ramach projektu pn.: „…” do zadań  A..... należy realizacja dwóch form wsparcia:

a)Prowadzenie … Domu Pomocy ….

b)Prowadzenie wypożyczalni ….

Faktury dokumentujące wydatki poniesione w związku z realizacją projektu wystawiane będą na …A….

Państwa zdaniem usługa świadczona w ramach … Domu Pomocy …, (w rozumieniu art. 36 pkt 2 lit. l oraz art. 51 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej), stanowiąca wsparcie podstawowe w projekcie, korzysta ze zwolnienia VAT z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a (ośrodek wsparcia) ustawy o VAT.

Państwa zdaniem usługa świadczona poprzez prowadzenie wypożyczalni sprzętu …, stanowiąca wsparcie towarzyszące w projekcie, podlega zwolnieniu o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT.

W uzupełnieniu wniosku na pytania Organu odpowiedzieli Państwo:

1.Czy świadczone przez Państwa usługi opiekuńcze, stanowiące wsparcie podstawowe oraz usługi stanowiące wsparcie towarzyszące, stanowią:

a)usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,

b)usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,

c)usługi ściśle związane z usługami pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o  pomocy społecznej lub usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,

d)usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania?

Odpowiedź 1: Świadczone przez …A… usługi opiekuńcze, stanowiące wsparcie podstawowe tj. …Dom Pomocy …stanowi usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.

Świadczone przez …A… usługi stanowiące wsparcie towarzyszące tj. … stanowi usługi ściśle związane z usługami pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o  pomocy społecznej lub usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

2.Czy usługi objęte zakresem wniosku wykonywane będą przez Państwa działającego jako:

a)regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, centrum usług społecznych, rodzinny dom pomocy, ośrodek wsparcia lub ośrodek interwencji kryzysowej,

b)wpisany do rejestru prowadzonego przez wojewodę:

-dom pomocy społecznej prowadzony przez podmiot posiadający zezwolenie wojewody,

-placówka opiekuńczo-wychowawcza lub ośrodek adopcyjno-opiekuńczy,

c)placówka specjalistycznego poradnictwa,

d)inna niż wymienione w lit. a-c placówka zapewniająca całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisana do rejestru prowadzonego przez wojewodę,

e)specjalistyczny ośrodek wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie?

Odpowiedź 2: Usługi objęte zakresem wniosku wykonywane są przez …A… jako ośrodek wsparcia.

3.Czy wypożyczanie przez Państwa … następuje tylko na rzecz osób objętych świadczoną przez Państwa usługą opiekuńczą w ramach prowadzenia  ... Domu Pomocy ...czy także na rzecz innych osób (jakich?), lub  wyłącznie na rzecz innych osób (tj. nieobjętych świadczoną przez Państwa usługą opiekuńczą)?

Odpowiedź 3: Wypożyczanie sprzętu następuje zarówno na rzecz osób objętych świadczoną przez …A… usługą opiekuńczą w  ramach prowadzenia  ... Domu Pomocy ...jak również na rzecz innych osób, tj. osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu będących uczestnikami projektu „…” i objętych w jego ramach usługami opiekuńczymi w miejscu ich zamieszkania przez pozostałych Partnerów zaangażowanych w realizację projektu.

4.W przypadku wskazania w odpowiedzi na pytanie nr 1, że świadczone przez Państwa usługi stanowiące wsparcie podstawowe i wsparcie towarzyszące są usługami ściśle związanymi z usługami usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej lub usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, to prosimy wskazać:

-na czym ten ścisły związek polega,

-czy świadczona usług podstawowa, z którą związane są świadczone przez Państwa usługi, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT? Jeśli tak, to proszę wskazać konkretną podstawę prawną zwolnienia ww. usługi podstawowej,

-czy świadczone przez Państwa usługi są niezbędne do wykonania usługi podstawowej zwolnionej od podatku (prosimy wskazać na czym ta  niezbędność polega),

-czy głównym celem świadczonych przez Państwa usług jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez konkurencyjne wykonywanie tych usług w  stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia od podatku?

Odpowiedź 4: Usługi stanowiące wsparcie towarzyszące tj. Wypożyczalnia sprzętu ...są usługami ściśle związanymi z usługami usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej lub usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

-Powiązanie to polega na tym, iż sprzęt wypożyczany jest na rzecz osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu będących uczestnikami projektu „…” i objętych w jego ramach usługami opiekuńczymi w  miejscu ich zamieszkania przez …A… oraz pozostałych Partnerów zaangażowanych w realizację projektu. Ponadto warunkiem skorzystania z usług wypożyczalni sprzętu ...jest uprzednie objęcie uczestnika projektu usługami opiekuńczymi w miejscu zamieszkania.

-Usługa podstawowa, z którą związane jest świadczenie przez …A… usługi towarzyszącej w formie wypożyczalni sprzętu ...korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 i 23.

-Usługi towarzyszące w formie wypożyczalni sprzętu ...są niezbędne do wykonania usługi podstawowej zwolnionej od podatku.

-Celem świadczonych przez …A… nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez konkurencyjne wykonywanie tych usług w stosunku do  podatników niekorzystających ze zwolnienia od podatku.

Pytania

(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Czy ...A... nie ma możliwości odzyskania podatku VAT w  realizowanym projekcie pn: ...w żadnym z  zrealizowanych działań?

Czy usługi oferowane w projekcie, w tym te za które pobierane będą opłaty od osób biorących udział w projekcie pn: „...” są zwolnione z  podatku od towarów i usług VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

...A... stoi na stanowisku, iż nie ma możliwości odzyskania podatku VAT w realizowanym projekcie pn: „...” w  żadnym zrealizowanych działań. W związku z tym kwota VAT powinna zostać uznana za  kwalifikowalną w realizowanym projekcie.

Zgodnie z art. 86 ust 1 ust o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.  odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do  wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z  wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Powyższa zasada wyklucza jednocześnie możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane przez podatnika do  czynności opodatkowanych, czyli w razie ich  wykorzystania do czynności zwolnionych od  podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy usługi świadczone w ramach projektu pn.: „...” realizowane przez ...A... korzystają ze zwolnienia VAT.

Świadczenie kompleksowych usług opiekuńczych obejmujących wsparcie podstawowe: usługa opiekuńcza w formie  ... Domu Pomocy ...oraz wsparcie towarzyszące w formie prowadzenia wypożyczalni ... jest ściśle ze sobą powiązane.

W art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy podatek od towarów i usług VAT ustawodawca zwolnił z  opodatkowania usługi świadczone przez:

1.regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,

2.wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę: o domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody, o placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,

3.placówki specjalistycznego poradnictwa,

4.inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na  podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,

5.specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

...A... w zakresie prowadzenia  ... Domu Pomocy ...spełniającego definicję ośrodka wsparcia (w rozumieniu art. 36 pkt 2 lit. l oraz art. 51 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej), stanowiącego wsparcie podstawowe, będzie korzystał zatem ze zwolnienia z  art.  43 ust. 1 pkt 22 lit. a (ośrodek wsparcia) ustawy o VAT.

W art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy podatek od towarów i usług VAT zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w  pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

W ocenie Wnioskodawcy opisane w stanie faktycznym usługi związane z opieką na rzecz osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu (w tym z powodu wieku, stanu zdrowia, niepełnosprawności) w tym usługi w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu ... należy traktować jak usługi świadczone w miejscu zamieszkania odbiorców tych usług (art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia miejsca zamieszkania.

Stosownie zaś do art. 23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014, poz. 121, j.t., ze zm., dalej: k.c.) miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w  której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

W związku z powyższym należy uznać, że miejscem zamieszkania osób będących odbiorcami projektu, na rzecz których świadczone będą usługi związane z opieką będzie miejscowość położenia lokalu uczestnika. Realizowane w projekcie usługi opiekuńcze zawierają w sobie pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, w tym: opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości również zapewnienie kontaktu z  otoczeniem, a usługi asystenckie, wsparcie UP w wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego, niezbędnych do ich aktywnego funkcjonowania społecznego, zawodowego lub edukacyjnego oraz w zależności od potrzeb danej osoby, opiekę higieniczną oraz pomoc w czynnościach fizjologicznych.

Warunkiem skorzystania ze wsparcia towarzyszącego przez uczestnika projektu jest uprzednie objęcie go wsparciem podstawowym (usługami opiekuńczymi lub asystenckimi), zatem wsparcie podstawowe wraz ze wsparciem towarzyszącym stanowią kompleksową usługę środowiskową, będącą odpowiedzią na zdiagnozowane indywidualne potrzeby uczestników projektu. Tym samym wsparcie towarzyszące jest ściśle powiązane ze  wsparciem podstawowym, którym są usługi opiekuńcze i asystenckie.

Mając na względzie powyższe, zdaniem ...A..., usługa świadczona w ramach projektu pn.: „...” w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu ..., stanowiąca wsparcie towarzyszące, podlega zwolnieniu o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku w zakresie:

  • braku możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizowanym projektem pn.:  „…” – jest prawidłowe,
  • zwolnienia usług świadczonych przez Państwa w ramach projektu pn.: „…” na podstawie:
  •   art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe wykonywanych w ramach prowadzonego … Domu Pomocy … - jest prawidłowe
  •  art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy usług stanowiących wsparcie towarzyszące świadczonych w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu … – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że w celu zachowania spójności wypowiedzi, Organ udzielił odpowiedzi na Państwa pytania w innej kolejności niż wskazane we wniosku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy rozpatrywać ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

a) regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, centra usług społecznych, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,

b) wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:

- domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,

- placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,

c) placówki specjalistycznego poradnictwa,

d) inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,

e) specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Natomiast, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub  osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Wskazać należy, że analizując możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania należy w pierwszej kolejności zbadać czy w sprawie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, bowiem w przypadku zastosowania zwolnienia w oparciu o  ww. przepis brak jest podstaw do dalszego badania spełnienia bądź nie warunków określonych w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, bowiem odnosi się on do usług świadczonych przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 17 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub

2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Jak stanowi art. 43 ust. 17a ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Określenie „ścisły związek” oznacza, że do wykonania usługi podstawowej niezbędna jest dostawa towarów lub świadczenie usług pomocniczych, przy czym nie może to być jakikolwiek związek, lecz relacja o charakterze wskazującym na nieodzowność tych ostatnich dla prawidłowego przebiegu podstawowej usługi.

Z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy wynika, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku jest spełnienie zarówno przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług pomocy społecznej w  rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Co istotne, zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, objęta jest także dostawa towarów i świadczenie usług ściśle związanych z usługami pomocy społecznej oraz usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Przy czym, również w tym przypadku świadczenia te muszą być realizowane przez wskazany w przepisie podmiot i bezpośrednio na rzecz beneficjentów opieki społecznej. Co więcej, w  odniesieniu do tych świadczeń nie mogą zaistnieć przesłanki wyłączające prawo do  zwolnienia wskazane w art. 43 ust. 17 ustawy.

Z powyższych przepisów wynika, że wszelkie działania (usługi i dostawa towarów), które nie  mają charakteru niezbędnego do świadczenia usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, nie mają charakteru czynności ściśle związanych z tymi usługami w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2024 r., poz. 1283):

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

W myśl art. 2 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej:

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w  tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i  prawnymi.

Zgodnie definicją zawartą w art. 6 pkt 5 ustawy o pomocy społecznej:

Jednostka organizacyjna pomocy społecznej - regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, centrum usług społecznych – w  przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na  podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz.U. poz. 1818), dom pomocy społecznej, placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej

Zgodnie z art. 36 pkt 2 lit. l ustawy o pomocy społecznej:

Świadczeniami z pomocy społecznej są świadczenia niepieniężne, usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia i w rodzinnych domach pomocy oraz usługi sąsiedzkie.

Stosownie art. 51 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej:

Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu.

Na podstawie art. 51 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej:

W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu.

Jak stanowi art. 51 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej:

Ośrodkiem wsparcia, o którym mowa w ust. 1-3, może być ośrodek wsparcia dla osób z  zaburzeniami psychicznymi, dzienny dom pomocy, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i  kobiet w ciąży, schronisko dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi oraz klub samopomocy.

Z opisu sprawy wynika, że posiadają Państwo status podatnika VAT zwolnionego, korzystają Państwo ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. Realizują Państwo - jako partner - projekt: „…”. Usługi objęte zakresem wniosku wykonywane są przez …A… jako ośrodek wsparcia.

W ramach projektu do zadań  ...A...należy realizacja dwóch form wsparcia:

  • wsparcie podstawowe tj. … Dom Pomocy …, oraz
  • usługi stanowiące wsparcie towarzyszące tj. wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego i  pielęgnacyjnego.

Jak wyżej wskazano, zwolnienie uregulowane w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy jest zwolnieniem o charakterze podmiotowo-przedmiotowym.

W Państwa przypadku zostały spełnione warunki określone w  art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy, gdyż z okoliczności sprawy wynika, usługi opiekuńcze świadczone przez Państwa w  ramach usług wsparcia podstawowego w … Domu Pomocy … stanowią usługi pomocy społecznej w  rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej. Ponadto usługi opieki dla młodzieży i  młodych osób dorosłych z niepełnosprawnościami realizują Państwa jako ośrodek wsparcia.

Skoro zatem w analizowanej sprawie usługi opiekuńcze stanowiące wsparcie podstawowe wykonywane w ramach prowadzonego  ... Domu Pomocy ...stanowią usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej oraz świadczone będą przez Państwa jako Ośrodek wsparcia (tj. podmiot wymieniony w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy), to w odniesieniu do  usług opiekuńczych stanowiących wsparcie podstawowe znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku określone w  art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w tej części pytania uznałem za prawidłowe.

Ponadto świadczą Państwo usługi stanowiące wsparcie towarzyszące tj. wypożyczalnię sprzętu …, które są usługami ściśle związanymi z usługami usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej lub usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Powiązanie to polega na  tym, iż sprzęt wypożyczany jest na rzecz osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu będących uczestnikami projektu i objętych w jego ramach usługami opiekuńczymi w miejscu ich zamieszkania przez Państwa oraz pozostałych Partnerów zaangażowanych w realizację projektu. Warunkiem skorzystania z usług wypożyczalni sprzętu ...jest uprzednie objęcie uczestnika projektu usługami opiekuńczymi w miejscu zamieszkania. Usługi towarzyszące w formie wypożyczalni sprzętu … są niezbędne do wykonania usługi podstawowej zwolnionej od podatku. Celem świadczonych przez Państwa usług stanowiących wsparcie towarzyszące nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez konkurencyjne wykonywanie tych usług w stosunku do podatników niekorzystających ze  zwolnienia od podatku.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że ww. usługi stanowiące wsparcie towarzyszące, świadczone przez Państwa na rzecz osób objętych wykonywaną przez Państwa usługą opiekuńczą (usługą stanowiącą wsparcie podstawowe w ramach realizacji ww. projektu) również korzystają ze zwolnienia jako usługi ściśle związane z usługą podstawową zwolnioną od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy, w związku z art. 43 ust. 17 ustawy.

Natomiast usługi stanowiące wsparcie towarzyszące, tj. wypożyczalnia sprzętu …, świadczone przez Państwa na rzecz osób objętych usługami opiekuńczymi w miejscu ich zamieszkania przez pozostałych Partnerów projektu nie  wypełniają przesłanek wskazanych w art. 43 ust. 17 ustawy.

Świadczenie to dokonywane jest przez Państwa jako podmiot, który nie świadczy usługi podstawowej, tj. usługi opiekuńczej korzystającej ze zwolnienia od podatku od towarów i  usług. Zatem świadczenie stanowiące wsparcie towarzyszące na rzecz osób objętych usługami opiekuńczymi przez pozostałych Partnerów projektu należy uznać za usługi mające charakter samoistny, odrębny i nie można ich uznać za świadczenie usług ściśle związanych z  usługą opiekuńczą świadczoną przez Państwa, korzystającą ze zwolnienia od podatku od  towarów i usług.

Podsumowując, usługi stanowiące wsparcie towarzyszące tj. wypożyczalnię sprzętu rehabilitacyjnego i pielęgnacyjnego, świadczone przez Państwa na rzecz osób objętych usługami opiekuńczymi świadczonymi przez pozostałych Partnerów zaangażowanych w  realizację projektu, nie podlegają zwolnieniu, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. a ustawy w związku w zw. z art. 43 ust. 17 ustawy.

Ponadto ww. usługi nie korzystają ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, gdyż opis sprawy nie wskazuje, że usługi te stanowią usług opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania. Wskazali Państwo bowiem, że świadczone przez …A… usługi stanowiące wsparcie towarzyszące tj. Wypożyczalnia sprzętu ...stanowią usługi ściśle związane z usługami pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej lub usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Tym samym, oceniając Państwa stanowisko, że usługa świadczona w ramach projektu pn.: „…” w formie prowadzenia wypożyczalni sprzętu …, stanowiąca wsparcie towarzyszące, podlega zwolnieniu o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii braku możliwości odzyskania podatku VAT w związku z  realizowanym projektem pn.: „...”, wskazać należy, iż:

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.  odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że posiadają Państwo status podatnika VAT zwolnionego. Korzystają Państwo ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do  wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w odniesieniu do podmiotów niebędących zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT. W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie zostały spełnione, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – korzystają Państwo ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym, nie maja Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. projektu. Tym z tego tytułu nie przysługuje Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z poniesionymi wydatkami, nie mają Państwo również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z  dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze  źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. W związku z tym, że nie spełniają Państwo tych warunków, nie mają Państwo możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt.  rozporządzenia.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że nie mają Państwo możliwości odzyskania podatku VAT w związku z  realizowanym projektem pn.: „…”, ponieważ nie  są  Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT (korzystają Państwo ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy).

Tym samym, oceniając Państwa stanowisko w zakresie braku prawa do odzyskania podatku VAT w związku z  realizowanym projektem, uznałem je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie  są  właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo 

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.).