Brak opodatkowania czynności wycofania z działalności gospodarczej Nieruchomości i brak obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. - Interpretacja - 0114-KDIP1-3.4012.515.2024.2.KF
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Brak opodatkowania czynności wycofania z działalności gospodarczej Nieruchomości i brak obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 31 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania czynności wycofania z działalności gospodarczej Nieruchomości i braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. Uzupełnił go Pan pismem z 23 września 2024 r. (data wpływu 23 września 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pan polskim rezydentem podatkowym podlegającym opodatkowaniu od całości osiąganych dochodów w Polsce.
Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą „(…)”, w ramach której świadczy usługi transportowe i spedycyjne na terytorium Polski i za granicą (dalej: „JDG” lub „Przedsiębiorstwo”). Jest Pan czynnym podatnikiem VAT.
Mocą umowy darowizny z 13 lutego 1997 r. wraz ze swoją małżonką nabył Pan do majątku wspólnego m.in. gospodarstwo rolne, położone w województwie (…), na terenie gminy (…), we wsi (…), zabudowanej wówczas budynkiem mieszkalnym (dalej: „Nieruchomość”).
Następnie, 15 listopada 1999 r. rozpoczął Pan prowadzenie JDG. Na potrzeby prowadzonej działalności, w tym do ustanowienia siedziby Przedsiębiorstwa, postanowił Pan wykorzystać Nieruchomość.
Przez kolejne lata, wraz z rozwojem Przedsiębiorstwa czynił Pan nakłady finansowe w celu modernizacji budynków gospodarczych na terenie Nieruchomości m.in. lokalu biurowego, placu manewrowego, warsztatu jak również nakłady w celu ulepszenia i modernizacji Nieruchomości (dalej: „Modernizacja”). W związku z prowadzoną Modernizacją odliczał Pan podatek VAT z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na Modernizację Nieruchomości. Niektóre z nakładów modernizacyjnych poniesionych na Nieruchomość, których wartość przekroczyła 15.000,00 zł, zostały zaliczone do środków trwałych i podlegały amortyzacji w rozumieniu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Na Nieruchomości znajduje się obecnie budynek, w którym wyodrębnione zostało biuro Przedsiębiorstwa, warsztat naprawczy dla Pana floty, plac manewrowy, pomieszczenia magazynowe, które są wykorzystywane w ramach prowadzonej JDG. Nieruchomość jest również wykorzystywana do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z uwagi na rozmiar działalności, ryzyko biznesowe jakie wiąże się z prowadzeniem działalności w jej dotychczasowej formie prawnej oraz dalsze plany rozwoju, zamierza Pan dokonać zmiany formy wykonywanej działalności gospodarczej poprzez przekształcenie JDG w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej „Spółka”) na podstawie art. 551 § 5 w zw. z art. 5841 i następne ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm.; dalej „KSH”). Przekształcona Spółka będzie czynnym podatnikiem VAT i będzie kontynuować działalność prowadzoną przez Pana w ramach JDG.
Rozważa Pan również możliwość zaprzestania wykorzystywania Nieruchomości do prowadzenia JDG oraz wycofania jej z prowadzonej ewidencji środków trwałych przed przekształceniem JDG w Spółkę, tak aby Nieruchomość nie została objęta sukcesją, o której mowa w art. 5842 §1 KSH i nie weszła w skład majątku Spółki. Chciałby Pan, aby majątek w postaci Nieruchomości pozostał jego własnością przede wszystkim z uwagi na ograniczenie ryzyka. Wycofanie Nieruchomości z Przedsiębiorstwa, a w dalszej perspektywie jego pozostawienie poza majątkiem Spółki zapewni ochronę tego składnika majątku o wysokiej wartości przed możliwymi niepowodzeniami prowadzonej działalności gospodarczej.
W związku z powyższym, przed przekształceniem JDG w Spółkę doszłoby do wycofania Nieruchomości do Pana majątku prywatnego. Następnie, już po przekształceniu planuje Pan wynajmować Nieruchomość Spółce przekształconej jako osoba fizyczna. Nie wyklucza Pan również wynajęcia Nieruchomości na rzecz innego podmiotu (osoby trzeciej), prowadzącego działalność gospodarczą.
Co istotne, sposób wykorzystania Nieruchomości nie ulegnie zmianie, gdyż będzie ona wynajmowana Spółce w ramach tzw. najmu prywatnego. W szczególności Nieruchomość nie będzie wykorzystywana na Pana potrzeby osobiste, tj. przykładowo na cele mieszkaniowe.
Najem Nieruchomości będzie mieć charakter prywatny, ciągły, służący celom zarobkowym. Z kolei w okresie pomiędzy wyłączeniem Nieruchomości z Przedsiębiorstwa do majątku prywatnego i powstaniem Spółki, (data zależna od momentu rejestracji Spółki w KRS, na którą Pan nie ma wpływu) Nieruchomość będzie nadal wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności, jednak nie należąc do majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (związanego z Przedsiębiorstwem).
Najpóźniej z chwilą rejestracji Spółki przekształconej planuje Pan rozpocząć najem Nieruchomości. Nieruchomość nie będzie w tym okresie, ani następnie po rozpoczęciu jej wynajmu, wykorzystywana do zaspokajania potrzeb osobistych podatnika i osób mu najbliższych.
Działalność w rozumieniu przepisów ustawy o VAT będzie kontynuowana przez Pana w zakresie najmu Nieruchomości.
W ramach działalności w zakresie najmu Nieruchomości nie będzie Pan korzystał ze zwolnienia od podatku od towarów i usług wynikającego z art. 113 ust. 1 i 9 ustawy VAT i będzie wykonywał ten najem jako podatnik VAT czynny.
Pytania
1.Czy wycofanie do Pana majątku prywatnego Nieruchomości wykorzystywanej w ramach Przedsiębiorstwa stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT?
2.Czy w związku z wycofaniem Nieruchomości do majątku prywatnego, jest Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na Nieruchomość?
Pana stanowisko w sprawie
1.Pana zdaniem, wycofanie do Pana majątku prywatnego Nieruchomości wykorzystywanej w ramach Przedsiębiorstwa nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
2.Pana zdaniem, w związku z wycofaniem Nieruchomości do majątku prywatnego, nie będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionym na Nieruchomość.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Pod pojęciem towarów, zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, za dostawę towarów, w rozumieniu art. 5 tej ustawy należy uznać również nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika.
Jak stanowi art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników (…), jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników (…), oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że pomimo zamiaru wycofania Nieruchomości z działalności gospodarczej do majątku prywatnego, planuje Pan przeznaczyć ją na odpłatne udostępnianie (w ramach najmu lub dzierżawy) na rzecz Spółki. Oznacza to, że Nieruchomość nadal będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, a nie do prywatnych celów podatnika. W związku z powyższym, nie dokona Pan przeznaczenia Nieruchomości na cele osobiste.
Nieruchomość, która zostanie wycofana z JDG do Pana majątku prywatnego będzie stanowić przedmiot najmu – tj. działalności opodatkowanej podatkiem VAT, a co za tym idzie nie nastąpi w takim przypadku dostawa towaru na Pana cele osobiste i w konsekwencji nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku VAT na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT.
Jak podkreślono w interpretacji z 20 maja 2020 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej „DKIS”) o nr: 0114-KDIP1-3.4012.190.2020.2.ISK, „najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem, oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu. Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
W Pana ocenie, wycofanie Nieruchomości z JDG nie powinno stanowić opodatkowanej VAT dostawy towarów w sytuacji, w której Nieruchomość będzie następie wynajmowana przez Pana na rzecz Spółki powstałej w wyniku przekształcenia JDG. Ponieważ najem nieruchomości o charakterze niemieszkalnym powinien stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które podlega opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, wycofanie Nieruchomości nie będzie tożsame z przekazaniem Nieruchomości na cele osobiste podatnika.
Ponadto, wyżej opisany najem Nieruchomości powinien wypełniać określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT definicję działalności gospodarczej, jeżeli będzie wykonywany w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacjach indywidulanych DKIS z 19 października 2023 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.518.2023.2.IO; 29 kwietnia 2022 r., znak: 0113-KDIPT1-3.4012.77.2022.2.OS; 20 kwietnia 2023 r., znak: 0112-KDIL3.4012.121.2023.1.AK; 26 września 2022 r., znak: KDIPT1-3.4012.420.2022.1.MWJ.
Mając powyższe na względzie, wycofanie do Pana majątku prywatnego Nieruchomości wykorzystywanej w ramach Przedsiębiorstwa i przeznaczenie jej na najem prywatny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Odnosząc się do kwestii korekty podatku naliczonego VAT oraz zwrotu odliczonego podatku w związku z wycofaniem Nieruchomości do Pana majątku prywatnego należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 tej ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy o VAT.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek VAT został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W przypadku zmiany sposobu wykorzystywania nieruchomości lub innych rzeczy, co do których podatnik miał prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego VAT w momencie nabycia lub wytworzenia we własnym zakresie, podatnik co do zasady ma obowiązek skorygowania podatku naliczonego.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy o VAT, korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
W przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty (art. 91 ust. 4 ustawy o VAT).
Natomiast zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
W świetle art. 91 ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1. opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi,
2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a ustawy o VAT).
Ponadto, zgodnie z art. 90a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 7b, gdy w ciągu 120 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nieruchomość stanowiąca część przedsiębiorstwa podatnika została przez niego oddana do użytkowania, nastąpi zmiana w stopniu wykorzystania tej nieruchomości do celów działalności gospodarczej, dokonuje się korekty podatku naliczonego odliczonego przy jej nabyciu lub wytworzeniu. Korekty, o której mowa w zdaniu pierwszym, dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła ta zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Jeżeli podatnik wykorzystuje tę nieruchomość w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczeń, korekta powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ust. 3-10a, zastosowaną przy odliczeniu.
Niemniej jednak, w Pana ocenie powyższe regulacje nie znajdą zastosowania do opisanego zdarzenia przyszłego, ponieważ:
- pomimo, że Nieruchomość zostanie wycofana z Przedsiębiorstwa nadal będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT (najmem);
- wynajem Nieruchomości na cele niemieszkalne nie będzie korzystał ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT (zwolnienie dotyczące usług w zakresie wynajmowania i wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe), i będzie opodatkowany zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, stawką 23%.
Reasumując, w Pana ocenie, w przypadku wycofania Nieruchomości z Przedsiębiorstwa do jego majątku prywatnego, która w dalszym ciągu będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej podatkiem VAT, tj. będzie wynajmowana Spółce przekształconej, nie będzie Pan zobowiązywany do dokonywania korekty podatku naliczonego VAT związanego z Modernizacją Nieruchomości, a ponadto także samo przeniesienie Nieruchomości do majątku prywatnego nie będzie stanowić czynności opodatkowanej podatkiem VAT. Końcowo, wskazuje Pan, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach podatkowych, przykładowo:
- z 9 listopada 2023 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.784.2021.1.AB;
- z 24 stycznia 2022 r., znak: 0111-KDIB3-3.4012.624.2021.1.WR;
- z 5 kwietnia 2023 r., znak: 0113-KDIPT1-2.4012.93.2023.2.AJB;
- z 17 lutego 2023 r., znak: 0112-KDIL1-3.4012.556.2022.1.AKR.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Na podstawie art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Jak wynika z art. 659 § 2 Kodeksu Cywilnego:
Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu.
Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 2195 oraz z 2021 r. poz. 11, 1177 i 1243).
Zatem ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta wyłącznie świadczenie usług wynajmu nieruchomości na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest uzależnione od spełnienia przesłanek obiektywnych dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy).
Wobec powyższego, zwolnione od podatku od towarów i usług są usługi w zakresie wynajmowania i dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, natomiast usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze niemieszkalnym podlegają opodatkowaniu właściwą dla tej czynności stawką podatku VAT.
Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z tym, najem nieruchomości niemieszkalnych stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zatem, w odniesieniu do Nieruchomości, którą ma Pan zamiar wycofać z działalności gospodarczej do majątku osobistego i dalej wynajmować, nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, nie nastąpi tutaj bowiem dostawa towaru na Pana cele osobiste. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Nieruchomość po wycofaniu z działalności gospodarczej, przeznaczona będzie do dalszego wynajmu i nadal będzie wykorzystywana przez Pana w sposób ciągły dla celów zarobkowych, do wykonywania czynności opodatkowanych. Co za tym idzie czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Pana wątpliwości dotyczą również kwestii dokonania korekty podatku VAT naliczonego w związku z wycofaniem Nieruchomości stanowiącej środek trwały w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Natomiast jak stanowi art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na podstawie art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1) opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Jak stanowi art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług, tj. zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi - podatnik ma obowiązek/prawo dokonać korekty podatku naliczonego.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą świadczącą usługi transportowe i spedycyjne na terytorium Polski i za granicą. Jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. Mocą umowy darowizny z 13 lutego 1997 r. wraz ze swoją małżonką nabył Pan do majątku wspólnego Nieruchomość. Na Nieruchomości znajduje się obecnie budynek, w którym wyodrębnione zostało biuro Przedsiębiorstwa, warsztat naprawczy dla Pana floty, plac manewrowy, pomieszczenia magazynowe, które są wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zamierza Pan dokonać zmiany formy wykonywanej działalności gospodarczej poprzez przekształcenie działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. W związku z powyższym, przed przekształceniem działalności gospodarczej w Spółkę doszłoby do wycofania Nieruchomości do Pana majątku prywatnego. Następnie, już po przekształceniu planuje Pan wynajmować Nieruchomość Spółce przekształconej jako osoba fizyczna. Najem Nieruchomości będzie mieć charakter prywatny, ciągły, służący celom zarobkowym. Z kolei w okresie pomiędzy wyłączeniem Nieruchomości z Przedsiębiorstwa do majątku prywatnego i powstaniem Spółki, Nieruchomość będzie nadal wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności, jednak nie należąc do majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zatem mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy zauważyć, że nie będzie miał Pan obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, w odniesieniu do składników majątkowych mających być przedmiotem planowanego najmu gdyż:
- przekazanie Nieruchomości z działalności gospodarczej do majątku osobistego celem jej wynajmu nie będzie stanowiło zmiany w sposobie jej wykorzystania w szczególności nie będzie stanowiło czynności zwolnionej od podatku;
- przedmiotowa Nieruchomość nadal będzie przez Pana wykorzystywana do działalności gospodarczej – do czynności opodatkowanych tj. wynajmu.
Nie nastąpi więc w tym przypadku zmiana przeznaczenia Nieruchomości, a tylko taka sytuacja rodzi obowiązek korekty.
W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że w związku z wycofaniem z majątku Pana przedsiębiorstwa opisanej Nieruchomości i przekazaniem jej do majątku prywatnego – w celu wynajmu prywatnego opodatkowanego podatkiem od towarów i usług - nie ma Pan obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis zdarzenia przyszłego będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935), dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).