W zakresie: - prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Członków Konsorcjum oraz z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług nabytych w celu realizacji Umowy Konsorcjum, - dokumentowania dokumentem księgowym przeniesienia wydatków na Członka Konsorcjum 1 w związku z naprawą urządzenia

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

    - prawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Członków Konsorcjum oraz z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług nabytych w celu realizacji Umowy Konsorcjum,

    - prawidłowe – w zakresie udokumentowania dokumentem księgowym przeniesienia wydatków na Członka Konsorcjum 1 w związku z naprawą urządzenia.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie

    - prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Członków Konsorcjum oraz z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług nabytych w celu realizacji Umowy Konsorcjum,

    - udokumentowania dokumentem księgowym przeniesienia wydatków na Członka Konsorcjum 1 w związku z naprawą urządzenia.

Wniosek uzupełniono pismem z 14 sierpnia 2024 r. (data wpływu 28 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

X sp. z o.o. (dalej jako: Spółka, Wnioskodawca, Lider Konsorcjum) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Ponadto Spółka w świetle ustawy o VAT jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W 2022 r. Spółka zawarła umowę konsorcjum na podstawie, której z dwoma innymi podmiotami (Członek Konsorcjum 1 i Członek Konsorcjum 2) zobowiązała się do wykonania zadania zleconego przez Zamawiającego (dostawa suwnicy bramowej wraz z wykonaniem podtorza). Spółka w niniejszym przedsięwzięciu pełniła rolę Lidera Konsorcjum reprezentującego wszystkich Członków Konsorcjum przed Zamawiającym. Członkowie Konsorcjum udzielili Liderowi pełnomocnictwa do prowadzenia wszelkich spraw związanych z realizacją celu Konsorcjum, m.in. do podpisania kontraktu z Zamawiającym, wystawiania faktur sprzedażowych na rzecz Zamawiającego oraz do reprezentowania Konsorcjum w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Ponadto w umowie wskazano prawa i obowiązki Stron.

Do wspólnych obowiązków uczestników Konsorcjum należało m.in.

- wykonywanie wszelkich czynności związanych z przygotowaniem oferty,

- wykonanie z należytą starannością zawartej umowy,

- wzajemne informowanie o wszelkich okolicznościach, przeszkodach i nieprawidłowościach związanych z wykonaniem postanowień umowy,

- dokonywanie odbiorów technicznych z przedstawicielami Zamawiającego,

- udział w odbiorach technicznych.

Dodatkowo umowa przewidywała szereg działań przypisanych do konkretnego członka konsorcjum.

Lider Konsorcjum był zobowiązany do:

- kompletnego przygotowania oferty,

- wniesienia wadium,

- składania zapytań do Zamawiającego,

- podejmowania niezbędnych czynności, w tym oświadczeń woli w związku z uczestnictwem w postępowaniu oraz realizacji postanowień umowy z Zamawiającym,

- utrzymywania kontaktu z Zamawiającym,

- zawarcia umowy z Zamawiającym.

Członkowie Konsorcjum byli zobowiązani do:

- współpracy przy opracowaniu i składaniu oferty,

- udostępnienia na potrzeby Konsorcjum referencji, certyfikatów i zezwoleń wymaganych przez Zamawiającego,

- zawarcia umowy na ubezpieczenie OC w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej,

- opracowania niezbędnej dokumentacji i realizowania usług zgodnie z umową,

- wystawiania Liderowi faktur cząstkowych w oparciu o częściowe i końcowe protokoły odbioru podpisane przez Zamawiającego,

- udziału w odbiorach technicznych,

- innych prac niezastrzeżonych dla Lidera Konsorcjum, niezbędnych do należytego wykonania zamówienia.

Dodatkowo Lider Konsorcjum oraz Członkowie Konsorcjum zawarli aneks do powyższej umowy, w którym dokonano podziału prac Konsorcjum.

Członek Konsorcjum 1 był:

- zobowiązany do zgromadzenia ofert podwykonawców, które winien przedłożyć Liderowi Konsorcjum,

- zobowiązany do koordynowania dostaw oraz zamówień zgodnie z przedstawioną wyceną/ofertą do Lidera Konsorcjum na etapie ofertowania/wyceniania projektu,

- odpowiedzialny za towar i usługi (terminowość, zgodność z wymogami, kontrola jakości w szczególności samej suwnicy)

Członek Konsorcjum 2 był:

  - odpowiedzialny za montaż suwnicy bramowej (dostawa elementów na teren budowy do rozruchu i prób obciążeniowych, koordynacja montażu, przygotowanie dokumentacji pomontażowej, nadzór nad kooperantami biorącymi udział w montażu)

Lider Konsorcjum był zobowiązany do:

- pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum,

- finansowania (podwykonawcy, towary),

- nadzorowania realizowanych prac.

Realizacja zlecenia na rzecz Zamawiającego odbywała się w dwóch etapach.

Etap I - wykonanie torowiska

W pierwszym etapie Lider Konsorcjum dokonał zakupu materiałów i usług niezbędnych do wykonania torowiska - wartość tych materiałów i usług została ujęta w kosztach uzyskania przychodów Spółki. Ponadto w pierwszym etapie Członek Konsorcjum 1 wystawił na rzecz Lidera Konsorcjum dwie faktury VAT - pierwsza z nich dokumentowała wykonanie obiektu budowlanego (wykonanie podsypki pod torowisko), a druga usługę transportową - obie faktury zostały ujęte jako koszt uzyskania przychodów Spółki. Realizacja tego etapu przebiegła bez zakłóceń. Faktura VAT za etap I dotyczący wykonania torowiska podsuwnicowego została wystawiona przez Lidera Konsorcjum na rzecz Zamawiającego w 2022 r.

Etap II - dostawa, montaż, uruchomienie oraz odbiór suwnicy

Lider Konsorcjum dokonał zakupu towarów i materiałów potrzebnych do realizacji tego etapu - wydatki te zostały ujęte w kosztach uzyskania przychodów Spółki. Realizacja tego etapu była problematyczna, dlatego Wnioskodawca poniżej przedstawia opis zdarzeń, które miały miejsce w trakcie realizacji etapu II.

1. Dostarczenie suwnicy na teren zakładu Zamawiającego

Po dostarczeniu suwnicy na teren zakładu Zamawiającego wykryto nieprawidłowości związane z powłoką malarską.

2. Przewiezienie suwnicy do miejsca prowadzenia działalności przez Kooperanta

Suwnica została przewieziona do kooperanta (podmiot współpracujący z Liderem Konsorcjum) celem wykonania nowej, prawidłowej powłoki malarskiej. W trakcie wykonywania nowej powłoki zdiagnozowano problem ze spoinami wykonanymi na konstrukcji suwnicy. Dlatego też niezależna, posiadająca niezbędne certyfikaty firma wykonała badania nieniszczące, które potwierdziły problem ze spoinami suwnicy. W konsekwencji powyższego zapadła decyzja o wykonaniu niezbędnych napraw (wycięcie starych i wykonanie nowych spoin w konstrukcji suwnicy oraz wykonanie nowej powłoki malarskiej).

3. Ponowne przewiezienie konstrukcji suwnicy na teren zakładu Zamawiającego

Po przewiezieniu suwnicy Członek Konsorcjum 1 wystawił na rzecz Lidera Konsorcjum fakturę VAT za usługę rozładunku elementów suwnicy - faktura ta nie została uznana przez Spółkę (odesłano ją do Członka Konsorcjum 1 jako niezasadną, bowiem ponowny transport był konieczny ze względu na zaniedbanie Członka Konsorcjum 1.)

4. Montaż suwnicy

Podczas montażu stwierdzono nieprawidłowości w projekcie i wykonaniu części elektrycznej, mechanicznej i konstrukcji suwnicy. Lider Konsorcjum po przeanalizowaniu dokumentacji dostarczonej przez Członka Konsorcjum 1 stwierdził w niej rażące błędy. Po bezskutecznym wezwaniu Członka Konsorcjum 1 do przesłania poprawnej dokumentacji wymaganej przez Urząd Dozoru Technicznego, Lider Konsorcjum podjął decyzję o wykonaniu nowej dokumentacji - zarówno w części elektrycznej, mechanicznej jak i wykonania kompletnej dokumentacji niezbędnej do zgłoszenia suwnicy do UDT. Konsekwencją zmian w dokumentacji była konieczność adaptacji suwnicy będącej jej przedmiotem, co wiązało się przede wszystkim z zakupem nowych części elektrycznych oraz wprowadzeniem zmian w konstrukcji. Wnioskodawca podkreśla, że za nadzór nad realizacją części zadania obejmującej zakup suwnicy, koordynację i nadzór nad wytworzeniem suwnicy w Y oraz jej transport wraz z pełną dokumentacją odpowiedzialny był Członek Konsorcjum 1. W konsekwencji jego nierzetelności, nabyte urządzenie nie spełniało norm unijnych, a termin na realizację zlecenia już upłynął. Dlatego też Lider Konsorcjum podjął decyzję o dokonaniu naprawy urządzenia i dostosowaniu go do wymagań Zamawiającego oraz UDT informując na bieżąco Członków Konsorcjum.

5. Naprawa suwnicy

Na tym etapie Lider Konsorcjum był wspierany przez Członka Konsorcjum 2, który dokonał zakupu materiałów, zorganizował usługi związane z pracą zwyżki, dźwigów oraz urządzeń pomocniczych przy montażu. Członek Konsorcjum 2 nabywając te materiały i usługi wystawił na rzecz Lidera Konsorcjum dwie faktury VAT. Lider Konsorcjum podkreśla, że scedowanie obowiązku nabycia części materiałów i usług na Członka Konsorcjum 2 było podyktowane wysokim priorytetem realizacji zlecenia (termin realizacji zlecenia na tamten moment już upłynął). Członek Konsorcjum 2 również działa w tej branży, co pozwoliło mu na zakup towaru w atrakcyjnych cenach z krótkim terminem realizacji dostawy. Spółka zdecydowała się scedować obowiązek pozyskania tych materiałów na Członka Konsorcjum 2 ze względu na termin realizacji zlecenia - w interesie Spółki i Konsorcjum było pozyskanie tych materiałów w jak najkrótszym czasie. Faktury wystawione przez Członka Konsorcjum 2 zostały ujęte jako koszt uzyskania przychodu Spółki. Lider Konsorcjum ujął w kosztach uzyskania przychodu również pozostałe wydatki poniesione na naprawę urządzenia.

6. Odbiór suwnicy i zakończenie zlecenia

Po zakończeniu prac Urząd Dozoru Technicznego dokonał odbioru suwnicy. Po zakończeniu wszelkich prac i pozytywnym odbiorze suwnicy Lider Konsorcjum wystawił na rzecz Zamawiającego fakturę VAT dokumentującą wynagrodzenie za drugi etap. Wystawiona faktura VAT obejmowała całe wynagrodzenie należne Spółce i pozostałym Członkom Konsorcjum - jej wartość netto została wykazana w 2023 jako przychód podatkowy Spółki. Dodatkowo Lider Konsorcjum wskazuje, że realizacja zlecenia na rzecz Zamawiającego stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT. Po zakończeniu projektu Lider Konsorcjum w porozumieniu z Członkiem Konsorcjum 2 wystawił na rzecz Członka Konsorcjum 1 notę obciążeniową obejmującą wszystkie dodatkowe koszty związane z naprawą urządzenia, które były konieczne do pozytywnego odbioru UDT oraz Zamawiającego (Spółka wartość noty wykazała jako przychód podatkowy 2023 r.).

Jednocześnie Spółka podkreśla, że do jej obowiązków należał zakup materiałów i usług wymaganych do realizacji zamówienia, a wartość faktur wystawionych przez Członków Konsorcjum na rzecz Spółki stanowi znikomy % kosztów poniesionych w związku z realizacją zlecenia. Rolą Członków Konsorcjum był nadzór nad realizacją zamówienia zgodnie z ww.  zakresem. Ponadto Lider Konsorcjum odliczał podatek VAT od faktur zakupowych - wystawionych zarówno przez Członków Konsorcjum jak i zewnętrznych dostawców/usługodawców. Dodatkowo ze względu na opóźnienia w realizacji etapu II Zamawiający nałożył na Lidera Konsorcjum karę umowną za opóźnienia (dostarczono notę obciążeniową). Lider Konsorcjum wprowadził notę do ksiąg rachunkowych, a jej ciężar na podstawie kolejnej noty obciążeniowej został przeniesiony na Członka Konsorcjum 1, ponieważ problemy z realizacją tego etapu były wynikiem jego zaniedbań. Kara umowna nałożona przez Zamawiającego nie została uwzględniona w kosztach uzyskania przychodów Lidera Konsorcjum. Jednocześnie nota obciążeniowa z karą umowną wystawiona na rzecz Członka Konsorcjum 1 nie została ujęta w przychodach podatkowych Lidera. Ponadto Lider Konsorcjum wskazuje, że przeciwko Członkowi Konsorcjum 1 zostało wytoczone powództwo sądowe, bowiem podmiot ten nie wywiązał się ze swoich zobowiązań wynikających z zawartej umowy. Roszczenie sporne wobec Członka Konsorcjum 1 obejmuje zarówno wartość noty obciążeniowej dokumentującej koszty naprawy urządzenia jak również notę obciążeniową, którą na Członka Konsorcjum 1 przeniesiono karę umowną za jego zaniedbania. Zysk z umowy konsorcjum nie został rozdysponowany, bowiem jego rozliczenie miało nastąpić dopiero po uwzględnieniu wszystkich kosztów. W umowie przyjęto następujący podział zysku: Lider Konsorcjum 40%, Członkowie Konsorcjum po 30%. W związku z poniesieniem dodatkowych kosztów (naprawa suwnicy oraz kara umowna) przedsięwzięcie to nie wygenerowało zysku, więc nie dojdzie do jego podziału.

Pismem z 14 sierpnia 2024 r. uzupełniono opis sprawy następująco.

1. Czy Członkowie Konsorcjum wspólnie partycypują (uczestniczą) w osiąganych przychodach i poniesionych kosztach przez Konsorcjum?

- Jeżeli tak, to w jakich częściach w stosunku do przychodów i kosztów i czy proporcje (części) te wynikają z zawartej umowy Konsorcjum?

- Jeżeli nie, to w jaki sposób następuje podział przychodów i kosztów ponoszonych przez poszczególnych Członków Konsorcjum i czy wynika on z umowy Konsorcjum?

Członkowie Konsorcjum wspólnie uczestniczą w kosztach związanych z realizacją przedsięwzięcia. Jednocześnie umowa Konsorcjum nie zawiera zapisów umownych w zakresie podziału przychodów (uwzględniono jedynie zapisy dotyczące podziału zysku).

Podział kosztów odbywa się na podstawie zapisów umownych. Każdy z Członków Konsorcjum był zobowiązany do poniesienia określonej grupy kosztów - nie dokonano podziału procentowego czy kwotowego. Zgodnie z zapisami umowy Konsorcjum każdy z Członków Konsorcjum winien ponosić koszty związane z realizacją swojego zakresu Zamówienia. Jednocześnie w umowie Konsorcjum wskazano, że Lider Konsorcjum był zobowiązany do sfinansowania usług podwykonawców oraz zakupu niezbędnych towarów. Z kolei Członkowie Konsorcjum odpowiadali za nadzór nad wykonaniem Zamówienia, co wiązało się z ponoszeniem kosztów pracy i nadzoru nad realizacją.

W związku z tym, iż w umowie Konsorcjum zawarto zapis odnoszący się wyłącznie do podziału zysku Konsorcjum, to Wnioskodawca po realizacji Zamówienia rozpoznał przychód w 100% wartości netto wynikającej z faktury.

  2. Czy w umowie Konsorcjum określono, że każdy z Członków Konsorcjum osiąga przychody oraz ponosi koszty w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez danego Członka udziałowi w zysku ze wspólnego przedsięwzięcia?

Nie, umowa nie zawiera takiego zapisu. Podział przychodu nie został określony w umowie Konsorcjum. Z kolei zasady ponoszenia kosztów wynikały z obowiązków danego Członka Konsorcjum - dany Członek Konsorcjum ponosił koszty związane z realizacją jego etapu Zamówienia, a dodatkowo Lider Konsorcjum opłacał podwykonawców oraz zakup materiałów.

  3. Czy w umowie Konsorcjum ustalono, że wydatki na naprawę urządzenia, wykonanie nowej dokumentacji w części elektrycznej i mechanicznej konstrukcji oraz dokumentacji dla Urzędu Dozoru Technicznego będą ponoszone przez Wnioskodawcę (Lidera Konsorcjum)?

Nie, umowa nie zawiera takiego zapisu, bowiem poniesione wydatki mają charakter pozaplanowy - ich poniesienie było konieczne ze względu na komplikacje w realizacji Zamówienia, a zawarta umowa takowych nie przewidywała.

W umowie Konsorcjum wskazano, że odpowiedzialność za etap związany z wykonaniem suwnicy spoczywała na Członku Konsorcjum 1. Jednakże w związku z licznymi zaniedbaniami i nieterminowością Członka Konsorcjum 1 oraz faktem, iż to Wnioskodawca odpowiadał przed Zamawiającym podjęto decyzję o poniesieniu wspomnianych kosztów. Decyzja ta była jedynym racjonalnym działaniem, bowiem pozwoliła zmniejszyć ryzyko dalszych nieprawidłowości oraz zmniejszyć opóźnienie w realizacji Zamówienia.

  4. Czy ww. wydatki oraz ponoszone z tego tytułu przychody będą rozliczone przez Wnioskodawcę w proporcji odpowiadającej posiadanemu przez Wnioskodawcę udziałowi w zysku ze wspólnego przedsięwzięcia?

Jeśli stanowisko Wnioskodawcy zostanie uznane za prawidłowe, to Spółka rozpozna przychód w proporcji odpowiadającej udziałowi w zysku. Jednocześnie sposób rozliczania kosztów nie będzie odzwierciedlać udziału w zysku, bowiem w Umowie Konsorcjum przyjęto inny sposób rozliczania kosztów.

  5. Czy Członek Konsorcjum 1 jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?

Wnioskodawca wskazuje, że Członek Konsorcjum 1 jest czynnym podatnikiem VAT.

  6. Czy Członek Konsorcjum 1 dokonywał dostawy towarów lub świadczył usługi na rzecz Państwa (Lidera), proszę opisać co było przedmiotem dostawy i świadczenia usług?

Nie, w ramach umowy Konsorcjum Członek Konsorcjum 1 nie dokonywał na rzecz Lidera dostawy towarów ani nie świadczył usług. Jedyne świadczenia (udokumentowane fakturami VAT) dotyczyły realizacji wspólnego przedsięwzięcia, którego odbiorcą był Zamawiający - tym samym nie można stwierdzić, że Członek Konsorcjum 1 świadczył usługi na rzecz Lidera. Faktury wystawione przez Członka Konsorcjum 1 stanowiły rozliczenie kosztów poniesionych w związku z realizacją etapu I (jak wskazano we wniosku do zakupu materiałów był zobowiązany Lider).

  7. Czy ww. czynności były świadczone odpłatnie?

Jak wskazano powyżej, Członek Konsorcjum 1 nie dostarczał towarów ani nie świadczył usług na rzecz Lidera, a faktury przez niego wystawione stanowiły rozliczenie kosztów. Lider uiścił na rzecz Członka Konsorcjum 1 zapłatę za wydatki udokumentowane fakturami.

  8. Czy faktury, o których mowa w pytaniu nr 3, otrzymane od Członka Konsorcjum 1 dokumentują dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz Państwa (Lidera) czy też rozliczenia poniesionych kosztów?

Faktury, o których mowa w pytaniu 3 nie zostały wystawione przez Członka Konsorcjum 1. Jak wskazano w stanie faktycznym wydatki, o których mowa w pytaniu 3 zostały poniesione bez udziału Członka Konsorcjum 1 - usługi i materiały zostały zakupione od podmiotów trzecich, które były wystawcami faktur VAT na rzecz Lidera oraz Członka Konsorcjum 2.

Natomiast jeśli chodzi o faktury wystawione przez Członka Konsorcjum 1 w trakcie realizacji etapu I (wykonanie podsypki pod torowisko oraz usługa transportowa), to Lider traktuje je jako rozliczenie kosztów.

  9. Czy Członek Konsorcjum 2 jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?

Wnioskodawca wskazuje, że Członek Konsorcjum 2 jest czynnym podatnikiem VAT.

10. Czy Członek Konsorcjum 2 dokonywał dostawy towarów lub świadczył usługi na rzecz Państwa (Lidera), prosiliśmy opisać co było przedmiotem dostawy i świadczenia usług?

Nie, w ramach umowy Konsorcjum Członek Konsorcjum 2 nie dokonywał na rzecz Lidera dostawy towarów ani nie świadczył usług.

Jedyne świadczenia (udokumentowane fakturą VAT) dotyczyły realizacji wspólnego przedsięwzięcia, którego odbiorcą był Zamawiający - tym samym nie można stwierdzić, że Członek Konsorcjum 2 świadczył usługi na rzecz Lidera. Faktura wystawiona przez Członka Konsorcjum 2 stanowiła rozliczenie kosztów poniesionych w związku z naprawą suwnicy celem dokończenia wspólnego przedsięwzięcia.

11. Czy ww. czynności były świadczone odpłatnie?

Jak wskazano powyżej, Członek Konsorcjum 2 nie dostarczał towarów ani nie świadczył usług na rzecz Lidera, a wystawiona przez niego faktura stanowiła rozliczenie kosztów. Lider uiścił na rzecz Członka Konsorcjum 2 zapłatę za wydatki udokumentowane fakturą.

12. Czy faktury, o których mowa w pytaniu nr 3, otrzymane od Członka Konsorcjum 2 dokumentują dostawę towarów lub świadczenie usługi na rzecz Państwa (Lidera) czy też rozliczenia poniesionych kosztów?

Dokumenty dostarczone przez Członka Konsorcjum 2 dokumentują rozliczenie poniesionych kosztów.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług oznaczone jak we wniosku

3. Czy Wnioskodawca był uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Członków Konsorcjum oraz z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług nabytych w celu realizacji Umowy Konsorcjum?

4. Czy Wnioskodawca chcąc przenieść ciężar wydatków na Członka Konsorcjum 1 (w związku z naprawą urządzenia) był uprawniony do wystawienia dokumentu księgowego innego niż faktura VAT?

Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług oznaczone jak we wniosku

3. Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego zarówno z faktur wystawionych przez Członków Konsorcjum jak i pozostałych podwykonawców/dostawców, którzy nie byli uczestnikami Konsorcjum.

4. W ocenie Wnioskodawcy żądanie zwrotu kosztów naprawy urządzenia należało udokumentować dokumentem księgowym niebędącym fakturą VAT, np. notą obciążeniową.

Uzasadnienie

Ad. 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie powyższej regulacji ustawodawca uprawnia podatników do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, które były wykorzystane do czynności opodatkowanych. W tym miejscu Wnioskodawca podkreśla, że realizując zamówienie na rzecz Zamawiającego działa jako podatnik VAT, a zrealizowane zamówienie zostało udokumentowane fakturą VAT. Dlatego też należy przyjąć, że Lider Konsorcjum jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupowych wystawionych zarówno przez Członków Konsorcjum jak również podmioty trzecie (dostawców/usługodawców niebędących uczestnikami Konsorcjum).

Jednocześnie Lider Konsorcjum zastrzega, że faktury zakupowe od których odliczono podatek naliczony nie dokumentują nabycia towarów/usług wymienionych w art. 88 ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza Dyrektor KIS m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 28 kwietnia 2023 r. 0114-KDIP4-2.4012.74.2023.2.MC, w podsumowaniu której wskazano: „Zatem skoro nabywane przez Lidera Konsorcjum oraz Członka Konsorcjum towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych to Lider Konsorcjum oraz Członek Konsorcjum mają prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie tych towarów i usług, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.”

Tożsame stanowisko zaprezentowano w interpretacji indywidualnej z dnia 9 listopada 2023 r. 0114-KDIP4-2.4012.578.2023.1.AA.

Ad. 4

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z powyższą regulacją opodatkowaniu podatkiem VAT podlega konkretna czynność - dostawa towarów lub świadczenie usług.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemające osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W odniesieniu do powyższego na uwagę zasługuje interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 13 sierpnia 2018 r. 0114- KDIP1-3.4012.257.2018.1.MK, w której wskazano: „Natomiast przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie odnoszą się natomiast do „rozliczenia przychodów” czy „rozliczenia kosztów”, takie pojęcia nie funkcjonują na gruncie ustawy tym samym nie można mówić o ich opodatkowaniu podatkiem VAT czy udokumentowaniu fakturami. Tak więc członek konsorcjum jak i lider konsorcjum powinni fakturami udokumentować wyłącznie wzajemną odsprzedaż towarów lub usług, a nie „rozliczenie przychodów” czy „rozliczenie kosztów”.”

W ocenie Wnioskodawcy obowiązek wystawienia faktury nie wystąpił w przypadku, przeniesienia ciężaru kosztów naprawy urządzenia na Członka Konsorcjum 1. Należy bowiem zauważyć, że Lider Konsorcjum nie wykonał żadnej usługi na rzecz Członka Konsorcjum 1 - oczekuje jedynie zwrotu kosztów jakie poniósł w związku z naprawą urządzenia (co winien uczynić Członek Konsorcjum 1). Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że usługa naprawy urządzenia była świadczona bezpośrednio na rzecz Zamawiającego, a Członek Konsorcjum 1 nie był beneficjentem tego świadczenia. Mając na uwadze te okoliczności należy przyjąć, że Spółka oczekując zwrotu poniesionych kosztów prawidłowo wystawiła notę obciążeniową.

Ocena stanowiska

Stanowisko Państwa w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi:

1) suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, akcentowany jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE. W orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 1995 r. (w sprawie C-4/94, BLP Groupplc v. Commissioners of Customs & Excise), TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży. W wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, TSUE stanął na stanowisku, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

Powyższe jest zgodne z utrwalonym już orzecznictwem TSUE dotyczącym prawa do odliczenia podatku naliczonego, np. z wyrokiem TSUE w sprawie C-528/19 (pkt 27), w którym m.in. stwierdzono: „Prawo do odliczenia zostaje jednak również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a transakcją lub większą liczbą transakcji objętych podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług należą do kosztów ogólnych podatnika i jako takie stanowią elementy składowe ceny dostarczanych przez niego towarów lub świadczonych przez niego usług. Koszty takie zachowują bowiem bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika (wyrok z dnia 14 września 2017 r., Iberdrola Inmobiliaria Real Estate Investments, C‑132/16, EU:C:2017:683, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo)”.

Jak wyjaśniono, odliczeniu powinien podlegać taki podatek naliczony, który zawarty jest w cenie towarów i usług nabytych w celu wykonania czynności opodatkowanych. Należy zaznaczyć, że nie zawsze możliwe jest wskazanie na ścisłe powiązanie podatku naliczonego z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Ważne jest jednak, by związek ten w chwili dokonywania zakupów był oczywisty, a nabyte towary i usługi muszą w sposób niewątpliwy służyć czynnościom opodatkowanym. Okoliczności towarzyszące konkretnej transakcji zakupu towaru lub usługi powinny wskazywać jednoznacznie, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej podatnika, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej lub planowanej przez niego działalności gospodarczej.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Z opisu sprawy wynika, że w 2022 r. Państwo zawarli umowę konsorcjum na podstawie, której z dwoma innymi podmiotami (Członek Konsorcjum 1 i Członek Konsorcjum 2) zobowiązali się do wykonania zadania zleconego przez Zamawiającego (tj. dostawy suwnicy bramowej wraz z wykonaniem podtorza). Państwo w przedsięwzięciu pełnili rolę Lidera Konsorcjum reprezentującego wszystkich Członków Konsorcjum przed Zamawiającym. Członkowie Konsorcjum udzielili Państwu jako Liderowi pełnomocnictwa do prowadzenia wszelkich spraw związanych z realizacją celu Konsorcjum, m.in. do podpisania kontraktu z Zamawiającym, wystawiania faktur sprzedażowych na rzecz Zamawiającego oraz do reprezentowania Konsorcjum w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Realizacja zlecenia na rzecz Zamawiającego stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT

Członek Konsorcjum 1 jest czynnym podatnikiem VAT. W ramach umowy Konsorcjum Członek Konsorcjum 1 nie dokonywał na rzecz Lidera dostawy towarów ani nie świadczył usług. Jedyne świadczenia (udokumentowane fakturami VAT) dotyczyły realizacji wspólnego przedsięwzięcia, którego odbiorcą był Zamawiający. Faktury wystawione przez Członka Konsorcjum 1 stanowiły rozliczenie kosztów poniesionych w związku z realizacją etapu I (jak wskazano we wniosku do zakupu materiałów był zobowiązany Lider). Faktury wystawione przez Członka Konsorcjum 1 w trakcie realizacji etapu I (wykonanie podsypki pod torowisko oraz usługa transportowa) Lider traktuje je jako rozliczenie kosztów.

Członek Konsorcjum 2 jest czynnym podatnikiem VAT. W ramach umowy Konsorcjum Członek Konsorcjum 2 nie dokonywał na rzecz Lidera dostawy towarów ani nie świadczył usług. Jedyne świadczenia (udokumentowane fakturą VAT) dotyczyły realizacji wspólnego przedsięwzięcia, którego odbiorcą był Zamawiający. Faktura wystawiona przez Członka Konsorcjum 2 stanowiła rozliczenie kosztów poniesionych w związku z naprawą suwnicy celem dokończenia wspólnego przedsięwzięcia. Faktury, o których mowa w pytaniu nr 3, otrzymane od Członka Konsorcjum 2 dokumentują rozliczenie poniesionych kosztów.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od Członków Konsorcjum oraz z faktur dokumentujących nabycie towarów/usług nabytych w celu realizacji Umowy Konsorcjum.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz Państwa wątpliwości należy wskazać, że co do zasady konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcjum podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Należy dodać, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, ze zm.), zgodnie z którym, po konsultacji z komitetem doradczym ds. podatku od wartości dodanej (zwanym dalej „Komitetem ds. VAT”), każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu – będzie dokonywał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący.

Zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Odnosząc się zatem do opisanej przez Państwa sytuacji należy w pierwszej kolejności stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność. Zatem samo „rozliczenie przychodów i kosztów” nie może podlegać opodatkowaniu.

Zatem za czynności podlegające opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

1. istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

2. wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

3. istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

4. odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

5. istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Natomiast w myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że to strony konsorcjum określają w umowie, sposób rozliczeń między sobą jak i zamawiającym, tj. sposób wystawiania faktur, należnego wynagrodzenia, terminów wykonania prac oraz kwestii odpowiedzialności za przydzielone im zadania z tytułu realizacji celu nałożonego na nich przez zamawiającego w ramach zlecenia. W praktyce w umowie konsorcjum strony mogą wyznaczyć Lidera konsorcjum (który m.in. pełni funkcję reprezentacyjną oraz prowadzi rozliczenia z zamawiającym), ale także mogą ustanowić, że każdy z nich świadczy usługi bezpośrednio na rzecz zamawiającego.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy Państwo we wspólnym  przedsięwzięciu pełnili rolę Lidera Konsorcjum reprezentującego wszystkich Członków Konsorcjum przed Zamawiającym.

Zatem w analizowanej sprawie „na zewnątrz”, tj. wobec zamawiającego, występował tylko jeden podmiot, który dokonał sprzedaży całości zamówienia – Lider Konsorcjum – który w zamian otrzymał od Zamawiającego wynagrodzenie za całość wykonanych przez Konsorcjum prac. W analizowanej sprawie doszło pomiędzy Liderem a Członkami Konsorcjum będącymi odrębnymi podmiotami do sprzedaży towarów czy usług w celu wykonania wspólnego zadania. Zatem, czynności wykonywane przez Członków Konsorcjum, służące realizacji zadania, są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym kwota jaką Lider Konsorcjum przekazał Członkom Konsorcjum, stanowi w istocie zapłatę za usługi dostarczone Liderowi Konsorcjum przez Członków Konsorcjum i powinna zostać udokumentowana fakturą.

Natomiast przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie odnoszą się do „rozliczenia przychodów” czy „rozliczenia kosztów”, takie pojęcia nie funkcjonują na gruncie ustawy tym samym nie można mówić o ich opodatkowaniu podatkiem VAT czy udokumentowaniu fakturami.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i opis sprawy należy stwierdzić, że przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego zarówno z faktur wystawionych przez Członków Konsorcjum jak i pozostałych podwykonawców/dostawców, którzy nie byli uczestnikami Konsorcjum, ponieważ jak wynika z opisu nabyte przez Państwa towary i usługi były związane z wykonaniem przedmiotu zamówienia na rzecz Zamawiającego suwnicy bramowej wraz z wykonaniem podtorza, a realizacja zlecenia na rzecz Zamawiającego stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem VAT.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Z opisu sprawy wynika, że po dostarczeniu suwnicy na teren zakładu Zamawiającego wykryto nieprawidłowości związane z powłoką malarską. Suwnica została przewieziona do kooperanta (podmiot współpracujący z Liderem Konsorcjum) celem wykonania nowej, prawidłowej powłoki malarskiej. W trakcie wykonywania nowej powłoki zdiagnozowano problem ze spoinami wykonanymi na konstrukcji suwnicy. Dlatego też niezależna, posiadająca niezbędne certyfikaty firma wykonała badania nieniszczące, które potwierdziły problem ze spoinami suwnicy. W konsekwencji powyższego zapadła decyzja o wykonaniu niezbędnych napraw (wycięcie starych i wykonanie nowych spoin w konstrukcji suwnicy oraz wykonanie nowej powłoki malarskiej).

Po przewiezieniu suwnicy Członek Konsorcjum 1 wystawił na rzecz Państwa (Lidera Konsorcjum) fakturę VAT za usługę rozładunku elementów suwnicy - faktura ta nie została uznana przez Państwa (odesłano ją do Członka Konsorcjum 1 jako niezasadną, bowiem ponowny transport był konieczny ze względu na zaniedbanie Członka Konsorcjum 1.)

Podczas montażu stwierdzono nieprawidłowości w projekcie i wykonaniu części elektrycznej, mechanicznej i konstrukcji suwnicy. Państwo (Lider Konsorcjum) po przeanalizowaniu dokumentacji dostarczonej przez Członka Konsorcjum 1 stwierdzili w niej rażące błędy. Po bezskutecznym wezwaniu Członka Konsorcjum 1 do przesłania poprawnej dokumentacji wymaganej przez Urząd Dozoru Technicznego, podjęli Państwo decyzję o wykonaniu nowej dokumentacji - zarówno w części elektrycznej, mechanicznej jak i wykonania kompletnej dokumentacji niezbędnej do zgłoszenia suwnicy do UDT. Konsekwencją zmian w dokumentacji była konieczność adaptacji suwnicy będącej jej przedmiotem, co wiązało się przede wszystkim z zakupem nowych części elektrycznych oraz wprowadzeniem zmian w konstrukcji. Za nadzór nad realizacją części zadania obejmującej zakup suwnicy, koordynację i nadzór nad wytworzeniem suwnicy w Y oraz jej transport wraz z pełną dokumentacją odpowiedzialny był Członek Konsorcjum 1. W konsekwencji jego nierzetelności, nabyte urządzenie nie spełniało norm unijnych, a termin na realizację zlecenia już upłynął. Dlatego też podjęli Państwo decyzję o dokonaniu naprawy urządzenia i dostosowaniu go do wymagań Zamawiającego oraz UDT informując na bieżąco Członków Konsorcjum.

Na etapie naprawy suwnicy byli Państwo wspierani przez Członka Konsorcjum 2, który dokonał zakupu materiałów, zorganizował usługi związane z pracą zwyżki, dźwigów oraz urządzeń pomocniczych przy montażu. Członek Konsorcjum 2 nabywając te materiały i usługi wystawił na rzecz Państwa dwie faktury VAT.

Po zakończeniu prac Urząd Dozoru Technicznego dokonał odbioru suwnicy. Po zakończeniu wszelkich prac i pozytywnym odbiorze suwnicy Lider Konsorcjum wystawił na rzecz Zamawiającego fakturę VAT dokumentującą wynagrodzenie za drugi etap. Wystawiona faktura VAT obejmowała całe wynagrodzenie należne Spółce i pozostałym Członkom Konsorcjum. Po zakończeniu projektu Lider Konsorcjum w porozumieniu z Członkiem Konsorcjum 2 wystawił na rzecz Członka Konsorcjum 1 notę obciążeniową obejmującą wszystkie dodatkowe koszty związane z naprawą urządzenia, które były konieczne do pozytywnego odbioru UDT oraz Zamawiającego.

Wątpliwości Państwa dotyczą także kwestii udokumentowania dokumentem księgowym przeniesienia wydatków na Członka Konsorcjum 1 w związku z naprawą urządzenia.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki) i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W przedstawionej sytuacji nie wystąpił u Państwa obowiązek wystawienia faktury w związku z przeniesieniem ciężaru kosztów naprawy urządzenia na Członka Konsorcjum 1. Nie wykonali Państwo żadnej usługi na rzecz Członka Konsorcjum 1. Oczekują Państwo zwrotu kosztów jakie ponieśli w związku z naprawą urządzenia, które powinien naprawić Członek Konsorcjum 1. Usługa naprawy urządzenia była świadczona bezpośrednio na rzecz Zamawiającego, a Członek Konsorcjum 1 nie był beneficjentem tego świadczenia.

W związku z powyższym poniesiony przez Państwa koszt naprawy urządzania, który przenieśli Państwo na Członka Konsorcjum 1 mógł być udokumentowany innym dokumentem księgowym, w tym chociażby notą księgową.

Należy jednak zaznaczyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.

Zatem stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Ocena prawna Państwa stanowiska z zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U  z 2024 r., poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co  do  zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji