Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Projektu. - Interpretacja - null

ShutterStock

Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Projektu. - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: Gmina Miejska, Wnioskodawca) jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT). Gmina Miejska jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609) oraz o uchwalony na jej podstawie Statut.

Gmina (…) jest uczestnikiem Projektu "(…)" (dalej: Projekt) realizowanego w ramach (…).

Projekt jest realizowany przez Wnioskodawcę z Urzędem (…) oraz innymi partnerami, którymi są w przeważającej większości gminy z (…). W ramach Projektu podejmowane są działania na rzecz poprawy jakości powietrza w województwie (…). Jest on elementem implementacji programu ochrony jakości powietrza (dalej: Program), przyjętego uchwałą (…) (ostatnia aktualizacja Uchwała Sejmiku (…)).

Projekt jest realizowany wspólnie przez partnerów (beneficjentów) i koordynowany przez Województwo (…) (beneficjent koordynujący) jako lider. Umowa partnerska zawarta pomiędzy liderem a partnerami szczegółowo wskazuje jaki zakres prac ma do wykonania w ramach Projektu każdy z partnerów.

Wnioskodawca w zakresie realizacji Projektu powinien prowadzić następujące zadania i obowiązki:

1.zatrudnienie ekodoradcy, ulokowanie go w swoich strukturach organizacyjnych i zapewnienie ciągłości funkcjonowania stanowiska;

2.obsługę systemów wytworzonych przez Województwo w ramach niniejszego projektu;

3.opracowanie strategii służącej poprawie jakości powietrza jako podsumowanie szkoleń początkowych, m.in. na podstawie dokumentów gminnych takich jak Plan gospodarki niskoemisyjnej, Program ograniczania niskiej emisji oraz założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną, itp.;

4.wsparcie w monitorowaniu/monitorowanie stanu realizacji założeń Programu ochrony powietrza i Planu działań krótkoterminowych;

5.pomoc w prowadzeniu sprawozdawczości/prowadzenie sprawozdawczości z realizacji Programu ochrony powietrza i Planu działań krótkoterminowych (za pośrednictwem internetowej platformy sprawozdawczej Województwa (…) lub innego dedykowanego serwisu);

6.monitorowanie stanu inwentaryzacji źródeł ciepła oraz wsparcie w aktualizacji/bieżącą aktualizację bazy danych;

7.wykonanie/aktualizację analizy/badań dotyczących potrzeb edukacyjnych mieszkańców gminy, w tym zidentyfikowanie grup wymagających szczególnego wsparcia oraz opracowanie scenariusza planowanych do przeprowadzenia działań;

8.wykonanie/aktualizację analizy/diagnozy ubóstwa energetycznego mieszkańców gminy, w tym na podstawie istniejących danych i rejestrów, np. pochodzących z ośrodków pomocy społecznej;

9.udział w kontrolach palenisk oraz czynną współpracę w tym zakresie z uprawnionymi urzędnikami gminy, strażą miejską/gminną i policją. Ekodoradca w ramach projektu jest zobowiązany do udziału w przeprowadzenia kontroli w wymiarze min. 10% liczby zgodnej z założeniami przyjętymi w uchwale Sejmiku Województwa (…) ws. programu ochrony powietrza dla stref w województwie (…), w których zostały przekroczone poziomy dopuszczalne i docelowe substancji w powietrzu wraz z aktualizacją. Nie zwalnia to gminy z realizacji pozostałych 90% liczby kontroli zgodnej z założeniami POP, poza projektem. Kontrole mogą być realizowane w większym wymiarze;

10.doradztwo mieszkańcom w zakresie wymiany źródła ogrzewania i termomodernizacji oraz pomoc w pozyskaniu środków finansowych;

11.informowanie o obowiązku wprowadzania danych dotyczących posiadanego źródła ciepła do CEEB, w tym: zapoznanie z przepisami prawa, pokazanie jak działa CEEB i pomoc w wypełnieniu deklaracji,

12.utworzenie bazy danych dot. ubóstwa energetycznego w gminie;

13.organizację wydarzeń w zakresie ochrony powietrza skierowanego do ogółu społeczeństwa, np. szkoleń na temat przepisów uchwały antysmogowej oraz obowiązków z niej wynikających, pokazów jak monitorować zużycie energii i jak oszczędność energii wpłynie na budżet domowy, kolportażu publikacji dot. uchwały antysmogowej i obowiązków z nich wynikających oraz działaniach wspierających efektywność energetyczną;

14.przeprowadzenie akcji informacyjnej o wymaganiach uchwały antysmogowej dla (…) oraz dostępnych formach dofinansowania do wymiany kotłów. Ekodoradca jest zobowiązany dotrzeć przynajmniej 1 raz do każdego punktu adresowego, pod którym eksploatowana jest instalacja na paliwa stałe;

15.udział w kontrolach palenisk oraz czynną współpracę w tym zakresie z uprawnionymi urzędnikami gminy, strażą miejską/gminną i policją. Ekodoradca w ramach projektu jest zobowiązany do udziału w/przeprowadzenia kontroli w wymiarze min. 25% liczby zgodnej z założeniami przyjętymi w uchwale Sejmiku Województwa (…) ws. programu ochrony powietrza dla stref w województwie (....), w których zostały przekroczone poziomy dopuszczalne i docelowe substancji w powietrzu wraz z aktualizacją. Nie zwalnia to gminy z realizacji pozostałych 75% liczby kontroli zgodnej z założeniami POP, poza projektem. Kontrole mogą być realizowane w większym wymiarze;

16.wydrukowanie i dystrybucję materiałów informacyjno-edukacyjnych;

17.przeprowadzenie akcji informacyjnej o wymaganiach uchwały antysmogowej dla (…) oraz dostępnych formach dofinansowania do wymiany kotłów;

18.zlecanie badania próbek popiołu do akredytowanego laboratorium w celu wykrycia spalania najgorszej jakości paliw i odpadów;

19.wsparcie działań zmierzających ku zwiększeniu oszczędności zużycia energii w gospodarstwach domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym (gospodarstwa domowe objęte ubóstwem energetycznym, które zostaną zdiagnozowane przez Ekodoradcę.

Celem nadrzędnym projektu (…) jest doprowadzenie do poprawy jakości powietrza poprzez zapewnienie sieci ekspertów wyspecjalizowanych w dziedzinie ochrony powietrza i energetyki w jednostkach samorządu terytorialnego, a także zapewnienie im dostępu do informacji i możliwości aktywnej ich wymiany pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego i innymi podmiotami zainteresowanymi i związanymi z ochroną powietrza, które zostały zaplanowane w ramach Programu ochrony powietrza dla województwa (…).

Wydatki Gminy (…) w ramach umowy partnerskiej wynoszą (…) z czego (…) zł pochodzi ze środków Unii Europejskiej, a (…) zł stanowią środki własne Wnioskodawcy. Projekt będzie realizowany w latach 2024-2028.

W ramach realizacji zadań i obowiązków Wnioskodawca zatrudni pracownika na stanowisku Ekodoradcy. Pracownik będzie odpowiedzialny m.in. za konsultacje z mieszkańcami dotyczące jakości powietrza i jej poprawy, jak również edukację mieszkańców. Wnioskodawca zapewni również wyposażenie stanowiska pracy ekodoradcy, zakup narzędzi do przeprowadzania kontroli, audyty energetyczne i przeglądy kominiarskie w gospodarstwach domowych i ubogich energetycznie, działania edukacyjne (ulotki, plakaty, spotkania), zakup samochodu służbowego elektrycznego, badanie próbek popiołów pod kątem spalania odpadów w instalacjach grzewczych zgodnie z Programem Ochrony Powietrza, zakupy i usługi związane z realizacją spotkań z mieszkańcami celem edukacji ekologicznej. W ramach Projektu zakupione zostaną również inne, niezbędne materiały dopuszczone do realizacji Projektu (…).

Realizacja przedmiotowego Projektu mieści się w zakresie zadań nałożonych ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, art. 7 ust. 1 pkt 1 i 8 stanowi, że w ramach zadań własnych gmina wykonuje zadania w zakresie m.in. edukacji publicznej i ochrony środowiska oraz element implementacji programu ochrony jakości powietrza przyjętego uchwałą (…).

Gmina Miejska (...) prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na podstawie budżetu gminy, uchwalanego na rok kalendarzowy i jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Faktury związane z realizacją Projektu będą wystawiane na nabywcę Gminę (…).

Dofinansowanie ze środków UE otrzymane przez Gminę Miejską na realizację Projektu nie stanowi zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług.

W ramach realizacji Projektu Gmina (…) ponosić będzie wydatki jedynie w związku z działaniami w projekcie i nie będzie zawierać żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez Gminę odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Zadania te są obowiązkiem Gminy wynikającym wprost z Programu Ochrony Powietrza dla (…). Mieszkańcy nie wnoszą żadnych opłat na rzecz Gminy (…) w związku z realizacją Projektu. Zakupy w związku z realizacją wymiany źródła ciepła ponoszą tylko mieszkańcy. Mieszkańcy we własnym zakresie wymieniają urządzenia grzewcze.

Gmina nie będzie wykorzystywać towarów lub usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy w odniesieniu do realizowanego przez Gminę (…) Projektu, Gmina (…) będzie miała możliwość odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków związanych z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina (…) nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków związanych z realizacją ww. projektu. Zasady wskazujące możliwość odliczania podatku naliczonego zostały wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą. Przepis ten wskazuje:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Dodatkowo art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi: suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przytoczonych wyżej przepisów jasno wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje jedynie w przypadku, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przytoczone zatem wyżej regulacje wykluczają możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Powyższe wskazuje, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w zakresie podatku, który jest należny tylko dlatego, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że według art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem organy władzy publicznej będą uznane za podatnika podatku od towarów i usług jedynie w dwóch sytuacjach, tj. gdy wykonują czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonują czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czynią to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zatem, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika podatku od towarów i usług ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występują w dwojakim charakterze:

  • podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
  • podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

O podziale decyduje charakter dokonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samosądu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,

8) edukacji publicznej.

Gmina (…) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca jest jednym z Beneficjentów Projektu (…) realizowanego w ramach (…). Celem Projektu (…) jest skuteczna realizacja implementacji programu ochrony jakości powietrza, przyjętego uchwałą Sejmiku (…), poprzez: doradztwo mieszkańcom (…) najbardziej efektywnych sposobów ograniczenia emisji i źródeł finansowania, w tym zapobieganie ubóstwu energetycznemu poprzez działania służące oszczędności kosztów energii; stworzenie Centrum Kompetencji na poziomie regionalnym, obejmujące szkolenia i bazę wiedzy dla wszystkich samorządów lokalnych; wzmocnienie doradztwa i obsługi administracyjnej dla mieszkańców w zakresie likwidacji starych pieców i kotłów na paliwa stałe, w tym uruchomienie punktów informacyjnych, w których udzielana będzie pomoc osobom zainteresowanym ubieganiem się o dofinansowanie przedsięwzięć oszczędzających energię.

Realizacja Projektu mieści się w zakresie zadań własnych nałożonych ustawą o samorządzie gminnym. Faktury związane z realizacją projektu będą wystawiane na Gminę (…). Nabyte w ramach projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia kwoty podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ zadanie będzie realizowane w ramach gminnych zadań własnych. Towary i usługi nabyte w ramach realizacji Projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Gminie (…) nie będzie przysługiwało na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki w związku z realizacją Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

We wniosku wskazali Państwo, że są zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Realizują Państwo z Urzędem (…) oraz innymi partnerami Projekt "(…)". W ramach Projektu podejmowane są działania na rzecz poprawy jakości powietrza w (…).

W zakresie realizacji Projektu zobowiązani są Państwo do realizacji opisanych we wniosku zadań i obowiązków. W ramach realizacji zadań i obowiązków zatrudnią Państwo pracownika na stanowisku Ekodoradcy. Pracownik będzie odpowiedzialny m.in. za konsultacje z mieszkańcami dotyczące jakości powietrza i jej poprawy, jak również edukację mieszkańców. Zapewnią Państwo również wyposażenie stanowiska pracy ekodoradcy, zakup narzędzi do przeprowadzania kontroli, audyty energetyczne i przeglądy kominiarskie w gospodarstwach domowych i ubogich energetycznie, działania edukacyjne (ulotki, plakaty, spotkania), zakup samochodu służbowego elektrycznego, badanie próbek popiołów pod kątem spalania odpadów w instalacjach grzewczych zgodnie z Programem Ochrony Powietrza, zakupy i usługi związane z realizacją spotkań z mieszkańcami celem edukacji ekologicznej. W ramach Projektu zakupione zostaną również inne, niezbędne materiały dopuszczone do realizacji Projektu (…).

W ramach realizacji Projektu ponosić będą państwo wydatki jedynie w związku z działaniami w projekcie i nie będą zawierać żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących dokonywania przez Państwa odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Mieszkańcy nie wnoszą żadnych opłat na rzecz Państwa w związku z realizacją Projektu.

Nie będą Państwo wykorzystywać towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją Projektu. 

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Oznacza to, że podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Jak Państwo wskazali, nie będą Państwo wykorzystywać towarów lub usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, nie zostanie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Tym samym nie będą Państwo mieli – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego  z tytułu wydatków związanych z realizacją Projektu pn.: „(…)”. 

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).