Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie lokali zakupionych wraz z m... - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.513.2024.3.HW

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 27 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.513.2024.3.HW

Temat interpretacji

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie lokali zakupionych wraz z mężem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek 22 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie lokali. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z: 11 września 2024 r. (data wpływu 12 września 2024 r. i 16 września 2024 r.) oraz pismem z 25 września 2024 r. (wpływ 25 września 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Wraz z mężem planuje Pani zakupić nieruchomość – lokale użytkowe, z przeznaczeniem na wynajem na tzw. najem prywatny. Między Państwem istnieje ustawowa wspólność majątkowa. Pani Mąż nie prowadzi działalności gospodarczej – nie jest czynnym podatnikiem VAT, nie sporządza deklaracji VAT.

Faktury za wynajem dla najemców będzie Pani wystawiała jako czynny podatnik i deklarowała w deklaracji VAT ze stawką 23%, i odprowadzała VAT z tytułu wynajmu. Pani mąż wyrazi pisemną zgodę, aby Pani samodzielnie zawierała umowy najmu. Obecnie mają Państwo zawarte inne umowy na wynajem. Mąż złożył oświadczenie w latach poprzednich o opodatkowaniu całości przychodów z najmu prywatnego w Urzędzie Skarbowym, że przychody z najmu rzeczy należących do wspólnego majątku małżonków będą opodatkowane przez Pani męża.

Faktura na zakup lokali użytkowych zostanie wystawiona przez sprzedającego na Panią czynnego podatnika VAT oraz Pani małżonka. Sprzedaż zostanie opodatkowana podatkiem VAT według stawki 23%. Zakupione lokale będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Faktura dokumentująca nabycie lokali będzie potwierdzała czynność faktycznie dokonaną tzn. będzie odzwierciedlała rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych.

Uzupełnienie oraz doprecyzowanie opisu sprawy

1.Została Pani zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług 13 maja 2009 r.

2.Zamierza Pani nabyć następujące nieruchomości, których dotyczy pytanie w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej:

-    nieruchomość położoną w (…), dzielnica (…), stanowiącą samodzielny lokal niemieszkalny numer X położony w budynku numer (…) przyul. (…) (lokal o łącznej powierzchni użytkowej wynoszącej (…) m2 składający się z przedsionka windowego, dwóch wiatrołapów, siedmiu klatek schodowych, czterech pomieszczeń biurowych, piętnastu wc, sześciu korytarzy, dwóch pomieszczeń gospodarczych, pomieszczenia sanitarnego),dla którego Sąd Rejonowy dla (…) w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (…), w której to księdze wieczystej wpisano, że z własnością tego lokalu związany jest udział w nieruchomości wspólnej (objętej księgą wieczystą numer (…)), która stanowi grunt oraz część budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali wynoszący (…) części,

-    oraz udział wynoszący (…) części w nieruchomości położonej w (…), stanowiącej samodzielny lokal niemieszkalny numer Y położony w budynku numer (…) przy ul. (…) (lokal o łącznej powierzchni użytkowej wynoszącej (…) m2 stanowi wielostanowiskowy garaż), dla nieruchomości tej Sąd Rejonowy dla (…) – (…) w (…) IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (…), w której to księdze wieczystej wpisano, że z własnością tego lokalu związany jest udziałw nieruchomości wspólnej (objętej księgą wieczystą numer (…)), która stanowi grunt oraz część budynku i urządzenia, które nie służą wyłączniedo użytku właścicieli lokali wynoszący (…) części, z którym to udziałem związane jest prawo do wyłącznego korzystania ze stanowisk postojowych oznaczonych numerami: (…).

3.     W odpowiedzi na pytanie „Kto dokładnie Pani, czy Pani mąż będzie stroną umów najmu ww. lokali, które zamierza Pani nabyć? Proszę o jednoznacznie wskazanie, czy usługę najmu lokali będzie świadczyła Pani, czy Pani mąż”, wskazała Pani:

Umowy najmu będą zawierane przez Wnioskodawczynię prowadzącą działalność gospodarczą, będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, Pani mąż wyrazi pisemną zgodę, aby Pani zawierała samodzielnie umowy najmu. Usługę najmu lokali będzie świadczyła Pani.

4.     Lokale zostaną zakupione przez oboje małżonków pozostających we wspólności majątkowej. W akcie notarialnym będą wymienieni oboje małżonkowie. Umowy o najem będą zawierane wyłącznie przez Panią jako czynnego podatnika VAT, i przychody z najmu będą opodatkowane VAT i będą deklarowane w deklaracji VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Panią jako czynnego podatnika VAT.

Zakup lokali użytkowych dokona Pani z zamiarem wykorzystania tych lokali w celach ich najmu wyłącznie przeze Panią, jako czynnego podatnika VAT, prowadzącego działalność gospodarczą.

Przychody dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych zamierza Pani wraz z mężem opodatkowywać ryczałtowo w całości przez Pani męża, tj. (…) i nie łączyć z przychodami z działalności gospodarczej prowadzonej przez Panią i dlatego nie zamierza Pani wprowadzić zakupionej nieruchomości do ewidencji działalności gospodarczej.

5.Nie planujecie Państwo wprowadzać lokali użytkowych do ewidencji środków trwałych w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, ponieważ macie Państwo zamiar przychody z najmu nie zaliczać do przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez Panią, a zaliczyć jako źródło przychody z najmu, aby nie łączyć przychodów z działalności gospodarczej z przychodami z najmu. Macie Państwo zamiar zakwalifikować przychody z najmu lokali jako źródło „najem”. Przychody dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych zamierzają Państwo opodatkowywać ryczałtowo w całości przez Pani męża, tj. (…) i nie łączyć z przychodami z działalności gospodarczej prowadzonej przez Panią i dlatego nie zamierza Pani wprowadzić zakupionej nieruchomości do ewidencji działalności gospodarczej.

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 1)

Czy w przypadku nabycia lokali użytkowych przez oboje małżonków pozostających we wspólności majątkowej, gdy tylko Pani jest czynnym podatnikiem VAT, a zakupione lokale będą wykorzystywane wyłącznie na wynajem, usługa wynajmu będzie opodatkowana stawka VAT 23%, będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego na fakturach dokumentujących nabycie lokali, pomimo, że na fakturach, jak i w akcie notarialnym oprócz Pani danych będą również dane małżonka niebędącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?

Czy faktura za zakup lokalu użytkowych wystawiona na obojga małżonków daje prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego VAT od kwoty podatku należnego z działalności gospodarczej jako czynnemu podatnikowi VAT (zakupiona nieruchomość nie będzie wprowadzona do ewidencji środków trwałych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, faktura zostanie wystawiona na obojga małżonków, będzie zawierała Pani NIP)? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 11 września 2024 r.)

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jest Pani podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, jeżeli odliczenia tego podatku dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W przypadku, gdy dokona Pani zakupu nieruchomości – lokali użytkowych wystąpi związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, usługi wynajmu zakupionych lokali użytkowych zostaną opodatkowane podatkiem VAT.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).

Jak wynika z art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Istotą wspólności majątkowej małżeńskiej zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego – dorobkowego na zasadach współwłasności łącznej – bezudziałowej.

W myśl art. 36 § 1 oraz 2 Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 36 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

Jak stanowi art. 37 § 1 pkt 1 powołanego Kodeksu, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na mocy art. 43 § 1 ww. ustawy, oboje małżonkowie maja równe udziały w majątku wspólnym. W związku z powyższymi regulacjami prawnymi, w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje małżonków jako odrębnej kategorii podatników, każdy z nich jest osobą fizyczną i każdy z nich może być odrębnym podatnikiem .

Faktura dokumentująca zakup lokali użytkowych będzie odzwierciedlała prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Odliczenie podatku naliczonego zostanie dokonane przez podatnika podatku od towarów i usług, a usługi przy wynajmu będą opodatkowane właściwa stawką VAT i nie zachodzą przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy o VAT.

W Pani ocenie, przy nabyciu ww. nieruchomości, która nie będzie wprowadzona do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Panią, a przychody z najmu będą opodatkowane ryczałtowo przez Pani męża i nieruchomość ta będzie wykorzystywana do celów sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT przysługuje Pani, jako podatnikowi VAT czynnemu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego pomimo, iż na fakturach dokumentujących nabycie lokali, jak i w akcie notarialnym oprócz Pani danych będą również dane Pani małżonka niebędącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Umowy najmu będą zawierane przez Panią, jako czynnego podatnika VAT, i przychody z najmu będą opodatkowane VAT i będą deklarowane w deklaracji VAT wyłącznie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Panią, jako czynnego podatnika VAT.

Przedstawione stanowisko znajduje potwierdzenie w wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacjach indywidualnych: z dnia 12 maja 2023 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.193.2023.2.IK, z dnia 4 października 2023 r. nr 0112-KDIL3.4012.460.2023.2.MBN.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie  na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2,  bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarte zostało w art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Zrealizowanie prawa do odliczenia możliwe jest wyłącznie przez podatników zarejestrowanych jako „podatnicy VAT czynni”, przez złożenie deklaracji.

Ustawodawca umożliwił zatem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Do podstawowych zasad wspólnego systemu VAT należy między innymi zasada neutralności podatku dla podatnika, rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i ma na celu zapewnienie neutralności tego podatku dla podatników VAT czynnych. Podatnik ma prawo do skorzystania z przedmiotowego prawa w ustalonych przepisami terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego określonych warunków pozytywnych (związku nabytych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi), jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych m.in. w art. 88 ustawy.

Stosownie do postanowień art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z treści ww. art. 88 ust. 4 ustawy wynika, że z prawa do odliczenia podatku mogą skorzystać wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Zgodnie z treścią art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Na mocy art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Zauważenia w tym miejscu wymaga, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1. Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

§ 2. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 659 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Z powyższych przepisów wynika, że umowa najmu jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego polegającego na oddaniu rzeczy do używania/pobierania pożytków, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. A zatem, umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i pobierania pożytków, w związku z czym stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu najmu przez najemcę.

Zatem najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, z tytułu świadczenia usług najmu usługodawca staje się podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym – podatnikiem podatku VAT zdefiniowanym w art. 15 ust. 1 ustawy.

Przy czym należy podkreślić, że w sytuacji, gdy przedmiotem najmu wykonywanej w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który wynajmuje rzecz we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Szczególnego rodzaju podmiot jakim jest małżeństwo – na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług – nie ma przymiotu podatnika. Jednakże w sytuacji, gdy jedno z małżonków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jest czynnym podatnikiem VAT, pozbawienie go prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktury wystawionej na oboje małżonków w sytuacji, gdy nabycie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, naruszałoby zasadę neutralności – fundamentalną zasadę obowiązującą w podatku od towarów i usług.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe między określonymi podmiotami.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 1-5 ustawy:

Faktura powinna zawierać:

1) datę wystawienia;

2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b.

Z ww. uregulowań wynika, że faktura, jako dokument potwierdzający rzeczywiste transakcje gospodarcze, powinna m.in. jednoznacznie określać imię i nazwisko lub nazwy podatnika/sprzedawcy i nabywcy, ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Co do zasady zatem, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy, mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.

Należy jeszcze raz wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT (od 13 maja 2009 r.), prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą. Wraz z mężem planuje Pani zakupić nieruchomość – lokale użytkowe, z przeznaczeniem na wynajem na tzw. najem prywatny. Między Państwem istnieje ustawowa wspólność majątkowa. Pani mąż nie prowadzi działalności gospodarczej – nie jest czynnym podatnikiem VAT, nie sporządza deklaracji VAT. Faktury za wynajem dla najemców będzie Pani wystawiała jako czynny podatnik i deklarowała w deklaracji VAT ze stawką 23%, i odprowadzała VAT z tytułu wynajmu. Faktura na zakup lokali użytkowych zostanie wystawiona przez sprzedającego na Panią czynnego podatnika VAT oraz Pani małżonka. Sprzedaż zostanie opodatkowana podatkiem VAT według stawki 23%. Zakupione lokale będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Faktura dokumentująca nabycie lokali będzie potwierdzała czynność faktycznie dokonaną tzn. będzie odzwierciedlała rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych.

Umowy najmu będą zawierane przez Panią, prowadzącą działalność gospodarczą, będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Pani mąż wyrazi pisemną zgodę, aby Pani zawierała samodzielnie umowy najmu. Usługę najmu lokali będzie świadczyła Pani. Lokale zostaną zakupione przez oboje małżonków pozostających we wspólności majątkowej. W akcie notarialnym będą wymienieni oboje małżonkowie. Umowy o najem będą zawierane wyłącznie przez Panią, jako czynnego podatnika VAT, i przychody z najmu będą opodatkowane VAT. Zakup lokali użytkowych dokona Pani z zamiarem wykorzystania tych lokali w celach ich najmu wyłącznie przez Panią, jako czynnego podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w przypadku nabycia lokali użytkowych przez oboje małżonków pozostających we wspólności majątkowej, gdy tylko Pani jest czynnym podatnikiem VAT, a zakupione lokale będą wykorzystywane wyłącznie na wynajem, usługa wynajmu będzie opodatkowana stawką VAT 23%, będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego na fakturach dokumentujących nabycie lokali, pomimo, że na fakturach, jak i w akcie notarialnym oprócz Pani danych będą również dane małżonka niebędącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz czy faktura za zakup lokalu użytkowych wystawiona na obojga małżonków daje prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego VAT od kwoty podatku należnego z działalności gospodarczej jako czynnemu podatnikowi VAT (zakupiona nieruchomość nie będzie wprowadzona do ewidencji środków trwałych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), faktura zostanie wystawiona na obojga małżonków, zawierająca Pani NIP (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Mając na uwadze powołane przepisy prawa w kontekście przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż fakt, że nabyte przez Panią wraz z mężem ww. nieruchomości (lokale użytkowe) będą stanowiły majątek wspólny małżonków nie wpływa w żaden sposób na Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej poniesione wydatki. Skoro więc:

·    zakupu lokali użytkowych dokona Pani z zamiarem wykorzystania tych lokali w celach ich najmu wyłącznie przez Panią, jako czynnego podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą,

·    usługę najmu lokali będzie świadczyła Pan,

to przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury dokumentującej zakup przedmiotowych lokali użytkowych.

Wobec powyższego, zgodnie z art. 86 ustawy, będzie Pani przysługiwało prawo do odliczenia całej kwoty podatku VAT zawartej na fakturach dokumentujących zakup ww. lokali użytkowych, wystawionej na obojga małżonków w sytuacji prowadzenia działalności polegającej wyłącznie na wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT, jak bowiem wynika z opisu sprawy, zamierza Pani zakupić ww. lokale w celu jego wynajmu, i to Pani będzie odprowadzała 100% podatku VAT z tytułu tego wynajmu. Zakupione lokale użytkowe będzie przez Pani wykorzystywała – jak wskazała Pani w opisie sprawy – wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem, będzie Pani przysługiwało pełne prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentującej nabycie ww. lokali użytkowych.

Podsumowując, w przypadku nabycia lokali użytkowych przez oboje małżonków pozostających we wspólności majątkowej, gdy tylko Pani jest czynnym podatnikiem VAT, a zakupione lokale będą wykorzystywane wyłącznie na wynajem, a usługa wynajmu przez Panią ww. lokali będzie opodatkowana stawką VAT w wysokości 23%, będzie przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących nabycie ww. lokali, pomimo, że na fakturach, jak i w akcie notarialnym oprócz Pani danych będą również dane Pani małżonka (niebędącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług). Faktury za zakup ww. lokali użytkowych wystawione na obojga małżonków – w rozpatrywanej sprawie – będą podstawą do odliczenia 100% podatku naliczonego  od kwoty podatku należnego z działalności gospodarczej Pani jako czynnego podatnika VAT. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W związku z tym, Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna rozstrzyga w zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie pytania nr 2 dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na informacji, że zakupu lokali użytkowych dokona Pani z zamiarem wykorzystania tych lokali w celach ich najmu wyłącznie przez Panią, jako czynnego podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą, a usługę najmu lokali będzie świadczyła Pani. Powyższe stwierdzenie przyjęto jako element opisanego zdarzenia przyszłego i nie było ono przedmiotem analizy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto, należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zaznaczam, że w tej interpretacji odniesiono się wyłącznie się do przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych, wskazanie przez Panią, że Pani mąż złożył oświadczenie w latach poprzednich o opodatkowaniu całości przychodów z najmu prywatnego w Urzędzie Skarbowym oraz że przychody z najmu rzeczy należących do wspólnego majątku małżonków będą opodatkowane przez Pani męża, nie miało wpływu na rozstrzygnięcie zawarte w interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, wydanej na Pani wniosek.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu),na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowejna platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).