Prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków (inwestycyjnych i bieżących) ponoszonych na targowiska.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lipca 2024 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 22 lipca 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków (inwestycyjnych i bieżących) ponoszonych na Targowiska.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina A (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609, ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 wskazanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zakresu działania Gminy w zakresie jej zadań własnych, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne Gminy obejmują sprawy z zakresu targowisk i hal targowych (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym).

Gmina wykonuje/będzie wykonywać zadania w zakresie targowisk i hal targowych poprzez swoją jednostkę organizacyjną, tj. Urząd Miejski w A.

Na terenie Gminy funkcjonują m.in. dwa targowiska:

‒plac targowy ... czynny codziennie w godzinach od 6 do 18;

‒plac targowy ... czynny codziennie w godzinach od 6 do 17;

(dalej: Targowiska).

Zasady funkcjonowania Targowisk na terenie Gminy są uregulowane w Regulaminie targowisk …, który stanowi załącznik do uchwały … z dnia … zmienionej uchwałą … z dnia ….

Zgodnie z treścią §… Regulaminu do prowadzenia działalności gospodarczej na Targowiskach uprawnieni są:

1)przedsiębiorcy posiadający wpis do rejestru przedsiębiorców w krajowym rejestrze sądowym lub do innego właściwego rejestru;

2)producenci rolni i działkowicze w zakresie własnych, nieprzetworzonych produktów oraz osoby sprzedające produkty pochodzenia leśnego;

3)twórcy ludowi i artystyczni w zakresie sprzedaży własnych wyrobów;

4)właściciele rzeczy używanych nieprowadzący zawodowo działalności w zakresie handlu.

Natomiast zgodnie z treścią §… Regulaminu ww. podmioty prowadzące handel na Targowiskach są zobowiązane do uiszczenia następujących opłat:

1)dziennej opłaty targowej zgodnie z Uchwałą …;

2)kwartalnej opłaty za rezerwację stanowiska handlowego zgodnie z podpisaną umową dzierżawy.

Mając na uwadze powyższe, Gmina zawiera/będzie zawierała z zainteresowanymi podmiotami umowy cywilnoprawne, tj. umowy rezerwacji stanowiska handlowego na Targowiskach, na podstawie których dany podmiot wykupuje możliwość rezerwacji danego stanowiska handlowego co gwarantuje mu możliwość prowadzenia na nim handlu każdego dnia w okresie obowiązywania umowy dzierżawy, pod warunkiem zajęcia danego stanowiska do godziny 7:30 danego dnia.

Opłata za rezerwację stanowiska handlowego jest/będzie dokonywana kwartalnie do ostatniego dnia pierwszego miesiąca kwartału kalendarzowego. Wysokość tej opłaty jest/będzie ustalana w drodze zarządzenia …, przy czym obecnie obowiązujące stawki są uregulowane w Zarządzeniu … z dnia … w sprawie ustalenia miesięcznej stawki za rezerwację jednego stanowiska handlowego na targowisku … oraz na targowisku ….

Gmina podkreśliła, że fakt, że dany podmiot nie zajmie stanowiska handlowego do 7:30 nie powoduje/nie będzie powodować zmniejszenia czy zwrotu opłaty rezerwacyjnej. Opłata ta należna jest Gminie, niezależnie od tego czy w danym dniu dzierżawca skorzysta z zarezerwowanego miejsca handlowego.

Opłata podlega/będzie podlegać opodatkowaniu VAT i Gmina odprowadza/będzie odprowadzać należny w tym zakresie podatek VAT.

Jeśli dzierżawca, pomimo rezerwacji stanowiska handlowego na Targowiskach, nie zajmie go do godziny 7:30 to może z niego skorzystać podmiot, który nie posiada rezerwacji, tj. inny podmiot, który nie zawarł z Gminą umowy dzierżawy. Podmiot, który zajmie takie stanowisko handlowe nie będzie zobowiązany do uiszczenia dodatkowej opłaty rezerwacyjnej na rzecz Gminy, jako że za to miejsce handlowe opłatę reguluje dzierżawca, z którym Gmina ma zawartą umowę. Dzierżawca, będący stroną umowy zawartej z Gminą, uiszcza opłatę za rezerwację stanowiska handlowego za każdy dzień handlowy w okresie obowiązywania umowy, niezależnie od tego, że danego dnia z udostępnionego mu stanowiska handlowego w trakcie jego nieobecności może skorzystać inny podmiot.

Jednocześnie Gmina podkreśliła, że wszystkie stanowiska handlowe na Targowiskach podlegają rezerwacji i konieczności uiszczenia ww. opłaty. Nie jest/nie będzie zatem możliwe prowadzenie handlu na stanowisku, które nie zostało wcześniej zarezerwowane i opłacone. Gmina nie udostępnia/nie będzie udostępniać nieodpłatnie stanowisk handlowych, które znajdują się na Targowiskach.

Dodatkowo, każdy podmiot prowadzący handel na Targowiskach jest/będzie zobowiązany do uiszczenia opłaty targowej, której wysokość jest/będzie ustalana w drodze uchwał …. Obecnie wysokość opłaty targowej jest uregulowana w Uchwale … z dnia … w sprawie opłaty targowej. Opłata targowa ma/będzie miała charakter publicznoprawny i obowiązek jej pobierania wynika z ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 70).

Gmina ponosi/będzie ponosić z związku z prowadzeniem Targowisk zarówno wydatki bieżące związane z ich codziennym funkcjonowaniem jak np. wydatki na energię elektryczną, zużytą wodę i odprowadzone ścieki, sprzątanie terenu etc. jak również nie wyklucza ponoszenia w przyszłości wydatków inwestycyjnych związanych np. z ich modernizacją. Wszystkie ponoszone przez Gminę wydatki na Targowiska są/będą dokumentowane wystawianymi na Wnioskodawcę fakturami VAT, z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego – na fakturach są/będą wskazywane dane Gminy, w tym numer NIP Gminy.

Gmina uzyskała pozytywną interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 lutego 2024 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.62.2021.11.MG, która dotyczy prawa do odliczenia VAT naliczonego w pełnej wysokości od wydatków związanych z targowiskiem … (interpretacja została wydana z uwzględnieniem prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 08.10.2021 r. sygn. I SA/Łd 369/21).

Niemniej jednak, jako że interpretacja ta nie dotyczy placu targowego ..., funkcjonującego na analogicznych zasadach jak targowisko … Gmina wnosi o potwierdzenie jej prawa do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków związanych z utrzymaniem i funkcjonowaniem oraz ewentualnych wydatków inwestycyjnych związanych z Targowiskami.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków (inwestycyjnych i bieżących) ponoszonych na Targowiska?

Pytanie dotyczy jednego stanu faktycznego i jednego zdarzenia przyszłego.

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków (inwestycyjnych i bieżących) ponoszonych na Targowiska.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Celem odliczenia VAT, konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

‒wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT,

‒wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

‒nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Innymi słowy, obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego możliwe jest jedynie przez podmiot, który występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Jednocześnie prawo do odliczenia przysługuje jedynie od wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT wg różnych stawek.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionych powyżej przepisów wynika, że jeżeli jednostka samorządu terytorialnego realizuje swoje zadania przy wykorzystaniu narzędzi i uprawnień nadanych jej w drodze aktów prawnych, nie będzie ona podatnikiem VAT.

W przypadku natomiast, gdy dane zadanie jest realizowane przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o umowy cywilnoprawne, a więc na warunkach i w okolicznościach typowych dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – jednostka taka będzie traktowana jako podatnik VAT.

Takie stanowisko pojawia się między innymi w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej również: DKIS) w dniu 12 marca 2019 r., sygn. akt 0114-KDIP4.4012.98.2019.1.KS: „[…] organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy”.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, udostępniając odpłatnie na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych stanowiska handlowe na Targowiskach, działa on w charakterze podatnika VAT i będzie wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 23 grudnia 2019 r., sygn. akt IPPP3/443-1109/13-5/S/IG: „[…] odpłatne udostępnianie miejsc handlowych na targowisku na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (pobieranie opłat rezerwacyjnych) będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy zaznaczyć, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usług polegających na odpłatnym udostępnieniu (rezerwacji) miejsc targowych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Tym samym należy stwierdzić, że odpłatne udostępnianie (rezerwacja) miejsc targowych będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy niekorzystające ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT”.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego są spełnione.

Gmina pobiera/będzie pobierać bowiem opłaty za rezerwację stanowisk handlowych na Targowiskach w oparciu o zawarte w tym zakresie umowy cywilnoprawne. Nie ma więc zastosowania art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, ponieważ Gmina działa jako podatnik VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Podobnie ujął to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) w interpretacji z dnia 26 czerwca 2020 r., sygn. akt IPPP2/4512-3-1/15-4/MMA: „Ponieważ opłaty z tytułu rezerwacji miejsc targowych będą pobierane przez Gminę na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych to art. 15 ust. 6 ustawy nie będzie miał zastosowania w odniesieniu do tych czynności. Gmina nie będzie w takiej sytuacji działała jako organ władzy publicznej wykonujący zadania własne. Gmina, z tytułu tych czynności będzie działała jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy a opłaty pobierane prze Gminę z tytułu rezerwacji miejsc targowych stanowić będą wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy”.

Tak ukształtowane ujęcie opodatkowania opłat rezerwacyjnych pojawiło się już wcześniej – między innymi w interpretacji indywidualnej z dnia 9 listopada 2018 r., w której Dyrektor KIS stwierdził, że: „Każdy podmiot, który wyrazi zamiar wykonywania na targowisku działalności w zakresie handlu, będzie zobowiązany do uiszczenia cywilnoprawnej opłaty rezerwacyjnej. Opłaty będą uiszczane na podstawie cywilnoprawnych umów pisemnych (na z góry przewidziany okres), jak i na podstawie cywilnoprawnych umów ustnych (z handlującymi nieregularnie, incydentalnie). Gmina nie będzie udostępniać stanowiska targowego w zamian za opłatę rezerwacyjną w ramach realizacji zadań własnych, publicznoprawnych, o których mowa w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Z uwagi na to, że Gmina będzie udostępniać stanowiska handlowe na podstawie umów cywilnoprawnych oraz odpłatnie – za wynagrodzeniem w postaci opłaty rezerwacyjnej czynność ta będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a Gmina wykonując tą czynność będzie występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji powyższego, udostępnianie przez Gminę stanowisk handlowych na targowisku na podstawie umów cywilnoprawnych w zamian za opłatę rezerwacyjną będzie podlegało opodatkowaniu VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy”.

Gmina pobiera również opłatę targową na podstawie ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 70). Opłata targowa jest pobierana w oparciu o art. 15 ust. 1 powołanej ustawy. Pobieranie opłaty targowej następuje z mocy prawa i nie ma związku z faktycznym wykorzystywaniem Targowisk przez Gminę. Oznacza to, że opłata targowa jest pobierana niezależnie od tego, czy sprzedaż dokonywana jest na terenie, czy poza terenem Targowisk.

Powyższe stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 26 czerwca 2020 r., sygn. akt IPPP2/4512-3-1/15-4/MMA, w której Dyrektor KIS podkreślił, że: „Opłata targowa nie ma bowiem wpływu na użytkowanie Targowiska w świetle ustawy o VAT. Świadczy o tym w szczególności to, że opłata targowa mogłaby być pobierana nawet wtedy, gdyby przedmiotowe Targowisko w ogóle nie istniało. Innymi słowy, pobór opłaty targowej nie wiąże się z wykorzystywaniem Targowiska. Potwierdza to dodatkowo brzmienie art. 15 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który wyraźnie stwierdza, że opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w innych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko. W świetle tego przepisu przyjąć trzeba, że opłata targowa to rodzaj podatku, który Gmina pobierałaby bez względu na to kto prowadzi Targowisko, w jakim jest ono stanie, itd. Nie można zatem twierdzić, że wydatki Gminy związane z przebudową czy eksploatacją Targowiska są wykorzystywane dla celów poboru opłaty targowej, która jest pobierana z mocy innych regulacji prawnych, a nie w związku z faktem przebudowy /eksploatacji Targowiska”.

Stanowisko Gminy znajduje ponadto potwierdzenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) z dnia 15 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 1258/16, w którym wskazano, że: „Pobór opłaty targowej (jako działanie ze sfery władczej Gminy) nie wpływał na wykonywanie innych zadań własnych, do których należy między innymi utrzymanie targowisk i hal targowych, w związku z czym nie można było przyjąć, że nieruchomość w postaci targowiska Gmina wykorzystuje także w celu poboru z mocy prawa opłaty targowej. Wykonując zadania własne, obejmujące sprawy związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb mieszkańców związanych z targowiskami, ale w oparciu o zawarte umowy cywilnoprawne - Gmina jest, w rozumieniu art. 15 ust. 1 w związku z ust. 2 i ust. 6 in fine u.p.t.u., podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (w szczególności, że działalność gospodarcza na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie musi być prowadzona w celu osiągnięcia zysku). Obowiązek ponoszenia opłaty targowej przez podmioty prowadzące sprzedaż w miejscu wskazanym przez prowadzącego targowisko (tu: Gminę) nie stanowi zatem wykorzystywania targowiska przez podmiot je prowadzący na inne cele - w ujęciu art. 86 ust. 7b u.p.t.u. - niż prowadzenie działalności gospodarczej. Nawet jeżeli - co podkreślał Minister Finansów w skardze kasacyjnej - prowadzenie targowiska jest czynnością, która zgodnie z art. 7 ust. 1 u.s.g. służy do zaspokojenia potrzeb lokalnej społeczności i należy do zadań własnych gminy, to biorąc pod uwagę całą treść art. 15 ust. 6 u.p.t.u. należy dojść do wniosku, że sposób realizacji tego zadania może wiązać się wyłącznie z podejmowaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Skoro we wniosku o wydanie interpretacji Gmina przedstawiła stan, w którym z tytułu udostępnienia do korzystania miejsc handlowych na wybudowanym targowisku będzie w drodze umów cywilnoprawnych pobierała od podmiotów handlujących opłatę rezerwacyjną i nikt inny nie będzie mógł na nim handlować, to nie powinno budzić wątpliwości, że w odniesieniu do tej czynności działa w charakterze podatnika podatku VAT. Innym zaś czynnościom targowisko nie będzie służyło (w świetle wniosku brak było wykorzystywania powstałego targowiska do innych celów niż działalność gospodarcza).

Do analizowanej sprawy podatkowej w zakresie wydatków inwestycyjnych nie mogła w konsekwencji mieć zastosowania - co trafnie przyjął Sąd pierwszej instancji - konstrukcja procentowego odliczania podatku naliczonego z art. 86 ust. 7b u.p.t.u”.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 21 maja 2019 r., sygn. akt I SA/Rz 134/19, w którym Sąd wskazał w uzasadnieniu, że: „opłata targowa ma ze swej istoty charakter publicznoprawny i jest związana wyłącznie z faktem dokonywania sprzedaży. Jest ona ponoszona przez podmioty sprzedające, z samego tylko tytułu prowadzonej działalności handlowej, tym samym nie stanowi ona należności za korzystanie z targowiska. To, że opłata tego rodzaju może być pobierana także w związku z działalnością prowadzoną na targowisku skarżącej, nie zmienia oceny, co do jej charakteru, jako zupełnie odrębnej od opłat za korzystanie z targowiska daniny publicznej.

W związku z powyższym nie można więc stwierdzić, że planowa inwestycja, jak również zlecenie administrowania targowiskiem, ma na celu pobór opłaty targowej jako taki, a także, że jej pobór jest w tym wypadku zamierzonym celem działania skarżącej. Pobór tej opłaty stanowi bowiem realizację prawnego obowiązku, wynika z aktu prawa miejscowego, jako aktu generalnego i ogólnego, obowiązującego na terenie określonej jednostki samorządowej i nie jest związany w jakikolwiek sposób z prowadzeniem przez skarżącą działalności gospodarczej, a co za tym idzie z faktem dokonywania przez nią inwestycji czy też bieżącym utrzymaniem targowiska. Opłata targowa pobierana jest bowiem od czynności sprzedaży (art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1445 z późn. zm., zwanej dalej ustawą o opłatach), przy czym targowiskiem, w myśl powołanej ustawy, jest każde miejsce, w którym prowadzona jest sprzedaż, za wyjątkiem sprzedaży w budynkach lub ich częściach (art. 15 ust. 2 i ust. 2b ustawy o opłatach). Opłatę targową można wiec pobierać w każdym miejscu, które nie musi stanowić targowiska i być wyposażone w jakąkolwiek infrastrukturę”.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Gminy, przysługuje jej prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków bieżących i inwestycyjnych ponoszonych na Targowiska.

Tożsame stanowisko Dyrektor KIS potwierdził również w interpretacji indywidualnej z dnia 22 września 2023 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.334.2022.10.S.MK w której stwierdził, że: „[…] stwierdzić należy, że przysługuje/będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych i bieżących związanych z realizacją inwestycji polegającej na budowie nowego Targowiska I oraz wydatków bieżących zwianych z funkcjonowaniem Targowiska II, ponieważ efekty projektu wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.”.

Ponadto jak Gmina wskazała już w opisie sprawy, Dyrektor KIS potwierdził prawo Gminy do dokonania odliczenia VAT naliczonego w pełnej wysokości od wydatków związanych z targowiskiem …  w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lutego 2024 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.62.2021.11.MG.

W interpretacji tej Dyrektor KIS zgodził się ze stanowiskiem WSA w Łodzi oraz innych sądów administracyjnych orzekających w podobnych sprawach i potwierdził, że pobór opłaty targowej od podmiotów prowadzących sprzedaż na targowisku nie stanowi wykorzystania przez Gminę targowiska na cele inne niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 86 ust. 2a ustawy o VAT i tym samym nie wpływa na prawo Gminy do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego.

Mając na uwadze powyższe, Gminy stoi na stanowisku, iż przysługuje/będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków (inwestycyjnych i bieżących) ponoszonych na Targowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwa Gmina przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu powołanego wyżej art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina wykonuje/będzie wykonywać zadania w zakresie targowisk i hal targowych poprzez swoją jednostkę organizacyjną, tj. Urząd Miejski w A. Na terenie Gminy funkcjonują dwa targowiska. Gmina zawiera/będzie zawierała z zainteresowanymi podmiotami umowy cywilnoprawne, tj. umowy rezerwacji stanowiska handlowego na Targowiskach, na podstawie których dany podmiot wykupuje możliwość rezerwacji danego stanowiska handlowego co gwarantuje mu możliwość prowadzenia na nim handlu każdego dnia w okresie obowiązywania umowy dzierżawy, pod warunkiem zajęcia danego stanowiska do godziny 7:30 danego dnia. Opłata za rezerwację stanowiska handlowego jest/będzie dokonywana kwartalnie. Fakt, że dany podmiot nie zajmie stanowiska handlowego do 7:30 nie powoduje/nie będzie powodować zmniejszenia czy zwrotu opłaty rezerwacyjnej. Dzierżawca, będący stroną umowy zawartej z Gminą, uiszcza opłatę za rezerwację stanowiska handlowego za każdy dzień handlowy w okresie obowiązywania umowy, niezależnie od tego, że danego dnia z udostępnionego mu stanowiska handlowego w trakcie jego nieobecności może skorzystać inny podmiot. Opłata podlega/będzie podlegać opodatkowaniu VAT i Gmina odprowadza/będzie odprowadzać należny w tym zakresie podatek VAT. Wszystkie stanowiska handlowe na Targowiskach podlegają rezerwacji i konieczności uiszczenia ww. opłaty. Nie jest/nie będzie zatem możliwe prowadzenie handlu na stanowisku, które nie zostało wcześniej zarezerwowane i opłacone. Gmina nie udostępnia/nie będzie udostępniać nieodpłatnie stanowisk handlowych, które znajdują się na Targowiskach. Gmina ponosi/będzie ponosić z związku z prowadzeniem Targowisk zarówno wydatki bieżące związane z ich codziennym funkcjonowaniem jak np. wydatki na energię elektryczną, zużytą wodę i odprowadzone ścieki, sprzątanie terenu etc. jak również nie wyklucza ponoszenia w przyszłości wydatków inwestycyjnych związanych np. z ich modernizacją. Wszystkie ponoszone przez Gminę wydatki na Targowiska są/będą dokumentowane wystawianymi na Wnioskodawcę fakturami VAT, z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego – na fakturach są/będą wskazywane dane Gminy, w tym numer NIP Gminy.

Z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane są w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 2006 r. s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Są to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U  z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy o samorządzie gminnym:

Odnosząc powołane przepisy do niniejszej sprawy należy stwierdzić, że odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych na targowisku na podstawie umów cywilnoprawnych, stanowi/będzie stanowiło niewątpliwie czynności cywilnoprawne (nie zaś publicznoprawne), i tym samym, dla tych czynności występują/będą występowali Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a powyższe czynności, w świetle ustawy o VAT, są/będą traktowane jako odpłatne świadczenie usług.

W konsekwencji powyższego, odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych na Targowiskach na podstawie umów cywilnoprawnych, podlega/będzie podlegało opodatkowaniu VAT, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Należy zaznaczyć, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzenia wykonawcze do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla ww. usług. Zatem odpłatne udostępnianie stanowisk handlowych na Targowiskach stanowi/będzie stanowiło podlegające opodatkowaniu VAT odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, niekorzystające ze zwolnienia z opodatkowania.

Tym samym w tej konkretnej sytuacji w związku z tym, że wszystkie stanowiska handlowe są/będą udostępniane na podstawie umów cywilnoprawnych, należy stwierdzić, że ww. Targowiska służą/będą służyły Państwu do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W tym miejscu należy zauważyć, że – jak wynika z opisu sprawy – poza opłatą rezerwacyjną, podmioty, które prowadzą/zamierzają prowadzić działalność handlową na Targowiskach zobowiązane są/będą do wniesienia tzw. opłaty targowej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 70 ze zm.):

Przepis art. 15 ust. 2b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowi, że:

W myśl art. 15 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych:

Opłata targowa jest więc szczególną formą daniny publicznej, pobieraną od podmiotów dokonujących sprzedaży na targowiskach lub innych wydzielonych miejscach. Wysokość opłaty ustala właściwa miejscowo rada gminy (rada miasta) w trybie określonym ustawowo. Gmina pobierając opłatę targową nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, lecz jako organ władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Jednakże, fakt pobierania od podmiotów dokonujących sprzedaży na targowisku poza opłatą rezerwacyjną również opłaty targowej (niepodlegającej opodatkowaniu VAT) nie wpływa na uznanie, że targowisko służy w części także do czynności pozostających poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, są/będą spełnione, ponieważ – jak wskazali Państwo w opisie sprawy – Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a Targowiska są/będą wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego od wydatków (inwestycyjnych i bieżących) ponoszonych na Targowiska.

Zatem Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tutejszy organ oparł się na opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, w tym w szczególności na informacji, że „(…) wszystkie stanowiska handlowe na Targowiskach podlegają rezerwacji i konieczności uiszczenia ww. opłaty. Nie jest/nie będzie zatem możliwe prowadzenie handlu na stanowisku, które nie zostało wcześniej zarezerwowane i opłacone. Gmina nie udostępnia/nie będzie udostępniać nieodpłatnie stanowisk handlowych, które znajdują się na Targowiskach”.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Natomiast w odniesieniu do powołanych przez Państwa we wniosku wyroków, Organ wyjaśnia, że wskazane wyroki zostały potraktowane jako element Państwa argumentacji, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem powołane orzeczenia nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).