Ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które pobierane są opłaty dodatkowe, nieuznanie opłaty dodatkowej za wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w przypadku gdy nie można zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty i sposób dokumentowania opłaty dodatkowej w przypadku gdy nie można zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe w części ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które pobierają Państwo opłaty dodatkowe (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz nieuznania opłaty dodatkowej za wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) i jest prawidłowe w części sposobu dokumentowania opłaty dodatkowej w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które pobierają Państwo opłaty dodatkowe (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);

·nieuznania opłaty dodatkowej za wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);

·sposobu dokumentowania opłaty dodatkowej w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej również jako: „Miasto”) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1980 r. o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2024 r., poz. 609). Miasto realizuje swoje zadania własne, które polegają na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, jak również z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzania wyborów powszechnych oraz referendów. W ramach wykonywania zadań własnych, Miasto prowadzi również działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT. Z uwagi na powyższe, Miasto jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach wykonywania działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, Miasto świadczy usługi w zakresie odpłatnego udostępniania miejsc parkingowych dla pojazdów na terenach zlokalizowanych poza pasem drogi publicznej. Zasady korzystania z parkingów określa uchwała Rady Miejskiej. Przewiduje ona m. in. że każdy użytkownik pojazdu poprzez wjazd na teren parkingu wyraża zgodę na warunki parkowania określone w uchwale i zobowiązuje się do przestrzegania jej postanowień. Informacje o egzekwowaniu nieprzestrzegania zasad korzystania z parkingów zamieszczone są także na samoobsługowych urządzeniach do poboru opłat (parkomatach) zlokalizowanych na terenie parkingów.

Miejsca parkingowe udostępniane są za odpłatnością. Opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, niezwłocznie (nie później niż w ciągu 10 minut od zaparkowania), poprzez wykupienie biletu parkingowego w samoobsługowym urządzeniu do poboru opłat (parkomacie) lub za pomocą płatności dokonywanej w formie elektronicznej. Dowód wniesienia opłaty winien być umieszczony niezwłocznie w widocznym miejscu za przednią szybą pojazdu.

W przypadku nieuiszczenia opłaty, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, pobierana jest opłata dodatkowa w wysokości (…) złotych. W przypadku uiszczenia opłaty dodatkowej najpóźniej w trzecim dniu roboczym po dniu wystawienia wezwania do zapłaty, opłata dodatkowa wynosi (…) złotych. Opłata dodatkowa winna być wpłacona najpóźniej w ciągu 7 dni od wystawienia zawiadomienia o obowiązku wniesienia opłaty dodatkowej.

Zawiadomienia o opłacie dodatkowej wypisywane są przez kontrolerów i umieszczane za wycieraczką przedniej szyby pojazdu. Parkingi nie są wyposażone w szlabany ograniczające wjazd i wyjazd pojazdów.

W przypadku nieuiszczenia w terminie opłaty dodatkowej, Miasto wszczyna postępowanie mające na celu ustalenie danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego. W tym celu Miasto występuje z wnioskiem o udostępnienie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (dalej jako: „CEPiK”) dotyczących właściciela pojazdu. W wielu przypadkach właściciel pojazdu nie jest jednak podmiotem korzystającym z należącego do Miasta miejsca parkingowego. Dotyczy to m.in. pojazdów, których właścicielami są instytucje finansowe udostępniające pojazdy podmiotom trzecim w ramach zawieranych z nimi umów leasingu lub najmu. W takich przypadkach, Miasto nie jest w stanie ustalić danych kierowcy pojazdu korzystającego z parkingu, jeśli nie uda jej się uzyskać tych danych od będącej właścicielem pojazdu instytucji finansowej.

Zdarzają się również przypadki, w których Miasto w żaden sposób nie jest w stanie ustalić danych kierowcy pojazdu korzystającego z parkingu. Jest tak np. w sytuacji, gdy według danych z CEPiK, pojazd zarejestrowany jest na osobę zmarłą, pojazd nie figuruje w bazie CEPiK lub też jest to pojazd zarejestrowany poza Polską (pojazd z zagranicznymi tablicami rejestracyjnymi). W przypadkach, w których dane użytkownika pojazdu są obiektywnie niemożliwe do pozyskania z wykorzystaniem środków i metod, które są dostępne dla Miasta, opłaty dodatkowe nie są egzekwowane z uwagi na obiektywne okoliczności uniemożliwiające ich skuteczny pobór, a zawiadomienia o opłacie dodatkowej są anulowane.

Pytania

1.Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które Miasto pobiera opłaty dodatkowe?

2.Czy należna Miastu opłata dodatkowa, w przypadku gdy Miasto nie jest w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty, stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT?

3.W jaki sposób Miasto powinno dokumentować opłatę dodatkową dla celów VAT, w przypadku gdy nie jest w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług, w zamian za które Miasto pobiera opłaty dodatkowe, powstaje na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 19a ust. 1 Ustawy o VAT, czyli z chwilą wykonania usługi rozumianą jako ostatnia zidentyfikowana przez Miasto godzina postoju samochodu na parkingu, wskazana w zawiadomieniu o opłacie dodatkowej.

2.W przypadku gdy Miasto nie jest w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować opłaty dodatkowej, opłata ta nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT.

3.W przypadku uznania, że opłata dodatkowa, o której mowa w pytaniu 2, stanowi obrót podlegający opodatkowaniu VAT, Miasto powinno dokumentować taką opłatę dokumentem wewnętrznym, ponieważ nie dysponuje danymi kontrahenta umożliwiającymi wystawienie faktury VAT, ani nie jest w stanie określić, czy usługobiorca jest podatnikiem VAT, czy osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej lub rolnikiem ryczałtowym.

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Ad 1.

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 20 stycznia 2022 r. w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark, opłata nakładana w przypadku stwierdzenia braku biletu parkomatowego lub przekroczenia opłaconego czasu parkowania stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług.

W wyroku tym Trybunał orzekł, że art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają podatkowi od wartości dodanej (podatek VAT).

Zgodnie z art. 19a ust. 1 Ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Skoro opłaty dodatkowe podlegają opodatkowaniu VAT jako wynagrodzenie za świadczenie usług parkingowych, w ocenie Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tych usług powstaje na zasadach ogólnych, zgodnie z przywołanym wyżej art. 19a ust. 1 Ustawy o VAT, czyli z chwilą wykonania usługi.

Stanowisko, że obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu świadczenia usług parkingowych powstaje na zasadach ogólnych, nie zaś na zasadach szczególnych przewidzianych np. dla usług najmu, dzierżawy i innych podobnych świadczeń w art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b Ustawy o VAT, potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji w interpretacji z 19 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.15.2022.4.AZ.

Na należących do Miasta parkingach nie występują szlabany ograniczające wjazd i wyjazd pojazdów, zatem Miasto nie jest w stanie określić godziny, w której dany pojazd wjechał na parking, czy też opuścił parking.

W tych okolicznościach, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku opłat dodatkowych pobieranych m.in. za brak biletu parkingowego, chwila wykonania usługi, winna być rozumiana jako ostatnia zidentyfikowana przez kontrolerów data i godzina postoju pojazdu na parkingu, wskazana w wystawionym zawiadomieniu o opłacie dodatkowej.

W przypadku, w którym pojazd pozostawałby na parkingu dłużej niż do czasu zidentyfikowanego przez kontrolerów i wskazanego w wystawionym zawiadomieniu o opłacie dodatkowej, postój taki nie będzie wpływał na termin powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT, gdyż nie będzie on realizowany w ramach świadczenia przez Miasto usług w rozumieniu podatku VAT.

Świadczenie usług wymaga bowiem zgody i świadomości ze strony usługodawcy. W przypadku, w którym Miasto nie dysponuje wiedzą o fakcie zajmowania miejsca przez pojazd po godzinie ostatniej kontroli parkingu, nie można uznać, że miała miejsce zgoda, w tym domniemana zgoda Miasta na parkowanie pojazdu. Innymi słowy, usługi w rozumieniu podatku VAT, nie można świadczyć nieświadomie.

Takie stanowisko potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku z 23 stycznia 2019 r., sygn. I FSK 1672/16 czytamy, że:

„Twierdzenia te zmierzały do wykazania, że Skarżąca tolerowała korzystanie z jej nieruchomości przez nieuprawnione podmioty. Mogły jednak one – przy uwzględnieniu prawideł logiki – dotyczyć wyłącznie okoliczności od momentu uzyskania przez Gminę wiedzy o bezumownym korzystaniu z jej nieruchomości. Oczywistym bowiem powinno być, że dopiero stan świadomości (posiadania wiedzy) co do określonego faktu może stanowić podstawę do przypisania komuś tolerowania danego stanu rzeczy. W tym aspekcie właściwie Sąd pierwszej instancji stwierdził, że niemożliwe jest świadome tolerowanie czynności lub sytuacji z mocą wsteczną, w przypadku gdy świadczący nie wie, że taką usługę wykonuje (...).

W zaskarżonym wyroku Sąd pierwszej instancji na tle tych przepisów przyjął, że »czynność jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy pomiędzy stronami istnieje stosunek zobowiązaniowy, w ramach którego dany podmiot w zamian za wynagrodzenie zobowiązany jest do spełnienia na rzecz innego podmiotu określonego świadczenia«.

W konsekwencji do tego, że brak wiedzy i zgody właściciela o bezumownym wykorzystywaniu z jego nieruchomości stanowi o braku między nim a korzystającym (bezumownie z tej nieruchomości) jawnego lub dorozumianego stosunku umownego. Przedstawiona wykładnia jest prawidłowa, z tym zastrzeżeniem, że użyte przez Sąd pojęcie „zgody” należy rozumieć jako znoszenie (pati) pewnego stanu (nie można bowiem zgodzić się na coś, nawet w sposób dorozumiany – co podnosił autor skargi kasacyjnej, w sytuacji gdy się w ogóle o tym nie wie).

Dlatego też doprecyzowując stwierdzić należało, że tolerowanie sytuacji (lub czynności), o mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., może mieć miejsce tylko gdy ma się świadomość istnienia tej sytuacji”.

Co szczególnie istotne, Miasto zwraca uwagę, że zapłata opłaty dodatkowej nie następuje „z góry” przy wjeździe na parking. „Z góry” płacona jest jedynie podstawowa należność za parkowanie, w przypadku, gdy nie dochodzi do naruszenia zasad korzystania z parkingu. Opłata dodatkowa wnoszona jest w terminie wynikającym z uchwały Rady Miasta, po zidentyfikowaniu niewłaściwego korzystania z parkingu przez dany pojazd i wystawieniu przez Miasto zawiadomienia o opłacie dodatkowej. Opłata dodatkowa jest zatem opłatą wnoszoną „z dołu”.

Opłata dodatkowa wnoszona jest najczęściej w przypadku, w którym naruszenie zasad korzystania z parkingu polega na nieuiszczeniu podstawowej należności za parking. W takim przypadku, Miasto nie ma możliwości powiązania momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłaty dodatkowej z momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłaty podstawowej za korzystanie z parkingu (czyli z momentem wniesienia tej opłaty, co winno mieć miejsce w ciągu 10 minut od wjazdu na parking). W takim przypadku bowiem nie dochodzi w ogóle do uiszczenia przez kierowcę jakiejkolwiek opłaty po wjeździe na parking. Jedyną opłatą wnoszoną w takiej sytuacji jest opłata dodatkowa uiszczana w terminie 7 dni od wystawienia zawiadomienia o obowiązku wniesienia opłaty dodatkowej.

Ad 2.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT).

Z kolei, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT).

Określona należność stanowi wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług wówczas, gdy przysługuje podatnikowi w zamian za określone zachowanie, uzgodnione przez podatnika z usługobiorcą. Tym samym, pomiędzy stronami musi istnieć zgodnie i dobrowolnie zawarty stosunek cywilnoprawny, określający treść zobowiązań każdej ze stron – tj. zobowiązania niepieniężnego usługodawcy i zobowiązania pieniężnego usługobiorcy.

Świadczenie usługi wymaga zatem obustronnej zgody stron transakcji co do warunków jej realizacji oraz woli zawarcia przez strony cywilnoprawnego stosunku zobowiązaniowego.

Aby świadczenie stanowiło odpłatne świadczenie usług, w rozumieniu przepisów w zakresie VAT muszą być spełnione następujące warunki:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

W przypadku zatem, gdy Miasto nie jest w stanie ustalić danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego, to tym samym Miasto nie jest w stanie podjąć czynności nakierowanych na wyegzekwowanie opłaty dodatkowej, nie istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, bowiem nie dojdzie do zapłaty wynagrodzenia.

W przypadku zatem, gdy Miasto nie jest w stanie ustalić danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego, a tym podjąć czynności nakierowanych na wyegzekwowanie opłaty dodatkowej – to taka opłata dodatkowa nie stanowi wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług, opodatkowanego podatkiem VAT.

Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 25 sierpnia 2023 r, sygn. 0112-KDIL3.4012.387.2023.2.EW, wskazując, że:

„Podsumowując, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie ustalić danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego, a tym samym nie są Państwo w stanie podjąć czynności nakierowanych na wyegzekwowanie opłaty dodatkowej – to taka opłata dodatkowa naliczana z tytułu korzystania przez kierowców pojazdu z parkingu niezgodnie z regulaminem nie stanowi wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowanego podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem, Państwa stanowisko, w części opodatkowania opłaty dodatkowej pobieranej w związku z nieprzestrzeganiem regulaminu korzystania z parkingu, w przypadku gdy nie można ustalić danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego jest prawidłowe”.

Ad 3.

Zgodnie z art. 106b ust.1 pkt 1 Ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Uznając, że opłaty dodatkowe podlegają opodatkowaniu VAT jako wynagrodzenie za świadczenie usług, Miasto powinno właściwie dokumentować te usługi, w tym w przypadku ustalenia, że usługobiorcą jest podatnik VAT, wystawić w tym zakresie fakturę VAT.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 pkt 3 Ustawy o VAT, faktura VAT wymaga wskazania w jej treści danych nabywcy, takich jak imię, nazwisko lub nazwa i adres.

Problem pojawia się w sytuacji opisanej w pytaniu 2, gdy Miasto nie jest w stanie zidentyfikować podmiotu korzystającego z parkingu, a tym samym ustalić, czy jest on podatnikiem podatku VAT, czy też osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej lub rolnikiem ryczałtowym. W efekcie, Miasto nie jest w stanie, ani ustalić istnienia obowiązku udokumentowania swoich usług fakturą VAT, ani techniczną możliwością wystawienia takiej faktury, z uwagi na brak części z podstawowych jej elementów obligatoryjnych, do jakich należą dane usługobiorcy.

Mając powyższe na uwadze, jeśli w ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w przypadku, o którym mowa w pytaniu 2, także dochodzi do odpłatnego świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu VAT, w ocenie Miasta, właściwym dokumentem, na podstawie którego Miasto powinno wykazać obrót z opłat dodatkowych w ewidencji VAT jest dokument wewnętrzny („WEW”), o którym mowa w par. 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 1988).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe w części ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które pobierają Państwo opłaty dodatkowe (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz nieuznania opłaty dodatkowej za wynagrodzenie za świadczenie usług w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) i jest prawidłowe w części sposobu dokumentowania opłaty dodatkowej w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że z uwagi na zakres pytań postawionych we wniosku, uznałem za zasadne udzielenie w pierwszej kolejności odpowiedzi na pytanie nr 2.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy;

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Z treści przywołanego przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

Co do zasady, każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz świadczącego usługę, oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem, w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego.

Na gruncie tego ostatniego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) zwanym dalej „Kodeksem cywilnym”, rozróżnia dwa rodzaje szkód: deliktową (wynikającą z czynów niedozwolonych) oraz kontraktową (wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania umownego).

I tak, stosownie do art. 415 Kodeksu cywilnego:

Natomiast w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

W świetle wyżej powołanych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują natomiast przepisy Działu II Kodeksu cywilnego – „Skutki niewykonania zobowiązań”.

Zgodnie z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.

Z cytowanego wyżej art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., sygn. akt V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).

Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań i kar umownych nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach wykonywania działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, świadczą Państwo usługi w zakresie odpłatnego udostępniania miejsc parkingowych dla pojazdów na terenach zlokalizowanych poza pasem drogi publicznej. Zasady korzystania z parkingów określa uchwała Rady Miejskiej. Przewiduje ona m.in., że każdy użytkownik pojazdu poprzez wjazd na teren parkingu wyraża zgodę na warunki parkowania określone w uchwale i zobowiązuje się do przestrzegania jej postanowień. Informacje o egzekwowaniu nieprzestrzegania zasad korzystania z parkingów zamieszczone są także na parkomatach zlokalizowanych na terenie parkingów. Miejsca parkingowe udostępniane są za odpłatnością. Opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, niezwłocznie, poprzez wykupienie biletu parkingowego w parkomacie lub za pomocą płatności dokonywanej w formie elektronicznej. Dowód wniesienia opłaty winien być umieszczony niezwłocznie w widocznym miejscu za przednią szybą pojazdu. W przypadku nieuiszczenia opłaty, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, pobierana jest opłata dodatkowa. Powinna ona być wpłacona najpóźniej w ciągu 7 dni od wystawienia zawiadomienia o obowiązku wniesienia opłaty dodatkowej. Zawiadomienia o opłacie dodatkowej wypisywane są przez kontrolerów i umieszczane za wycieraczką przedniej szyby pojazdu. Parkingi nie są wyposażone w szlabany ograniczające wjazd i wyjazd pojazdów. W przypadku nieuiszczenia w terminie opłaty dodatkowej, wszczynają Państwo postępowanie mające na celu ustalenie danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego. W tym celu występują Państwo z wnioskiem o udostępnienie danych z CEPiK, dotyczących właściciela pojazdu. W przypadkach, w których dane użytkownika pojazdu są obiektywnie niemożliwe do pozyskania z wykorzystaniem środków i metod, które są dla Państwa dostępne, opłaty dodatkowe nie są egzekwowane z uwagi na obiektywne okoliczności uniemożliwiające ich skuteczny pobór, a zawiadomienia o opłacie dodatkowej są anulowane.

Państwa wątpliwości dotyczą m.in. kwestii nieuznania opłaty dodatkowej za wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniupodatkiem VAT, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Odnosząc się do kwestii objętej zakresem zadanego pytania należy stwierdzić, że opłata dodatkowa nakładana w przypadku nieuiszczenia opłaty, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie ustalić danych użytkownika pojazdu, stanowi w istocie wynagrodzenie za świadczenie usług. Nałożona przez Państwa opłata dodatkowa jest ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego (usługą parkingową) i wiąże się z niewywiązaniem się kierowcy pojazdu z obowiązków przewidzianych w regulaminie podczas korzystania z miejsca parkingowego.

Powyższe zostało potwierdzone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 20 stycznia 2022 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-90/20 Apcoa Parking Danmark.

W wyroku w sprawie C-90/20 Trybunał orzekł, że:

Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał przypomniał, że:

Po przeanalizowaniu sprawy, Trybunał stwierdził, że:

I wskazał, że:

W odniesieniu do warunku, zgodnie z którym wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy, Trybunał zauważył, że:

W rezultacie Trybunał doszedł do wniosku, że te opłaty kontrolne mają bezpośredni związek z usługą parkingową i w konsekwencji można je uznać za integralną część całkowitej kwoty, którą kierowcy zobowiązali się zapłacić Spółce, decydując się na zaparkowanie swojego pojazdu na jednym z parkingów, którymi Spółka ta zarządza.

Zdaniem Trybunału pobranie opłat dodatkowych nie byłoby możliwe, gdyby wcześniej nie została wykonana usługa udostępnienia miejsca parkingowego, zatem obowiązek zapłaty opłaty kontrolnej za nieprzestrzeganie regulaminu stanowi jeden z warunków skorzystania z usługi. W konsekwencji, TSUE doszedł do przekonania, że opłaty kontrolne oraz opłaty za parkowanie są ze sobą powiązane i łącznie stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług – opodatkowane VAT.

Z powołanego orzeczenia wynika także, że:

Ponadto Trybunał zauważył, że:

Z powyższego wynika, że okoliczność, iż opłata kontrolna za nieprawidłowe parkowanie jest uznawania w prawie krajowym za karę, nie ma decydującego znaczenia dla kwalifikacji kwoty określonej z góry w umowie o świadczenie usług.

Przy ocenie skutków podatkowych konkretnej opłaty dodatkowej należy w szczególności zwracać uwagę na fakt, czy usługa została rzeczywiście wykonana czy też nie. Fakt ten ma bowiem istotne znaczenie dla skutków podatkowych pobieranych opłat dodatkowych mających charakter sankcyjny.

Jak podkreślił Trybunał w pkt 43 wyroku C-90/20, w sprawie zakończonej wyrokiem z dnia 18 lipca 2007 r., Société thermale d’Eugénie-les-Bains (C-277/05), rozpatrywana usługa nie została wyświadczona. Tymczasem w sprawie rozstrzyganej w postępowaniu głównym (C-90/20) usługa udostępnienia miejsca parkingowego została rzeczywiście wykonana.

Odnosząc stwierdzenia wynikające z powołanego powyżej orzeczenia TSUE do przedmiotowej sprawy, zauważyć należy, iż jak wynika z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy, w przypadku nieuiszczenia opłaty, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, pobierana jest opłata dodatkowa. Zatem, w rozpatrywanej sprawie istnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem opłaty dodatkowej ze skorzystaniem z usługi parkowania (najem miejsca parkingowego).

Te dwa świadczenia – najem miejsca parkingowego oraz nałożenie kary umownej – są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie.

Bez znaczenia dla opodatkowania VAT pozostaje fakt, że jako usługodawca nie są Państwo w stanie ustalić danych użytkownika pojazdu naruszającego warunki korzystania z parkingu. Danych takich nie posiadają Państwo również w odniesieniu do kierowców, którzy nie naruszają regulaminu parkingu, a w tym przypadku, usługa udostępnienia miejsca parkingowego została wyświadczona i podlega opodatkowaniu VAT. Brak możliwości ustalenia danych podmiotów korzystających z miejsca parkingowego, jak Państwo wskazują, powoduje, że opłaty dodatkowe nie są egzekwowane z uwagi na obiektywne okoliczności uniemożliwiające ich skuteczny pobór, a zawiadomienia o opłacie dodatkowej są anulowane, jednak pozostaje to bez wpływu na opodatkowanie VAT takich opłat.

Tym samym, spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy nałożoną opłatą dodatkową na korzystającego z parkingu, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że opłata ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, stwierdzam, że należna Państwu opłata dodatkowa, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty, stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które pobierają Państwo opłaty dodatkowe (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w powyższym przypadku, istotne jest określenie momentu wykonania przez Państwa usługi. Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:

Należy wskazać, że dla celów powstania obowiązku podatkowego wykonanie usługi następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, z wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment.

Obowiązek podatkowy rodzi również otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem usługi.

Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa nie definiuje tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Wskazać jednak należy, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, niezwłocznie, poprzez wykupienie biletu parkingowego w parkomacie lub za pomocą płatności dokonywanej w formie elektronicznej. Dowód wniesienia opłaty winien być umieszczony niezwłocznie w widocznym miejscu za przednią szybą pojazdu. W przypadku nieuiszczenia opłaty, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, pobierana jest opłata dodatkowa. Zawiadomienia o opłacie dodatkowej wypisywane są przez kontrolerów i umieszczane za wycieraczką przedniej szyby pojazdu.

Zatem mamy do czynienia z sytuacją, w której opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, niezwłocznie, poprzez wykupienie biletu parkingowego w parkomacie lub za pomocą płatności dokonywanej w formie elektronicznej. Tym samym, po uiszczeniu opłaty kierowcy pojazdu nabierają uprawnienie do skorzystania z określonej usługi, na podstawie już zapłaconego biletu.

Bilet jest dokumentem potwierdzającym uprawnienie do skorzystania z danej usługi. Bilet jest znakiem legitymacyjnym potwierdzającym, że okaziciel posiada uprawnienie do skorzystania z usługi oferowanej przez przedsiębiorcę. Bilet (wydrukowany, elektroniczny) jest dokumentem stwierdzającym istnienie określonego stosunku prawnego. Udostępnienie parkingu za opłatą stanowi umowę wzajemną, gdzie dwie strony zobowiązują się do wzajemnego świadczenia. W opisanej sytuacji jedna ze stron zobowiązuje się do spełnienia pewnej usługi (udostępnienie parkingu), a druga strona do uiszczenia zapłaty za tę usługę.

Natomiast, aby odpowiedzieć na Państwa wątpliwości w kwestii ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu nałożonych opłat dodatkowych, trzeba mieć na uwadze, że – jak stwierdził Trybunał w cytowanym wyżej wyroku – opłaty kontrolne stanowią integralną część całkowitej kwoty, którą kierowcy zobowiązali się zapłacić, korzystając z usług parkingowych na zasadach wynikających z uchwały Rady Miejskiej.

W świetle powyższego opłaty dodatkowe, o których mowa w analizowanej sprawie, stanowią element wynagrodzenia należnego Państwu za udostępnienie miejsc parkingowych. Decydując się bowiem na pozostawienie samochodu na terenie parkingu kierowca pojazdu (użytkownik parkingu) wyraża wolę skorzystania z niego na warunkach określonych w uchwale Rady Miejskiej w sprawie zasad korzystania z parkingów. Każdy użytkownik pojazdu poprzez wjazd na teren parkingu wyraża zgodę na warunki parkowania określone w uchwale i zobowiązuje się do przestrzegania jej postanowień. W przypadku nieuiszczenia opłaty, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), przekroczenia opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, pobierana jest opłata dodatkowa. Kierowca pojazdu, stając się więc użytkownikiem miejsca na parkingu udostępnianym przez Państwa, zobowiązuje się do uiszczenia opłaty w parkomacie oraz przestrzegania zasad wynikających z uchwały Rady Miejskiej. Tym samym, godzi się na ewentualne nałożenie opłat dodatkowych, jeśli korzystanie z parkingu będzie odbywało się z naruszeniem warunków jego użytkowania. Warunki wynikające z uchwały zostały zaakceptowane przez kierowcę pojazdu w chwili, gdy zdecydował się na zaparkowanie swojego pojazdu na parkingu.

Zatem pobierają Państwo ww. opłaty dodatkowe za świadczenie, jakim jest udostępnienie miejsca parkingowego. Opłaty te nie kreują innego świadczenia odrębnego (samodzielnego) od usługi parkowania. Są one ściśle związane ze skorzystaniem z miejsca parkingowego i odnoszą się do niewywiązania się kierowcy pojazdu (użytkownika parkingu) z obowiązków przewidzianych w uchwale podczas korzystania z miejsca parkingowego.

Opłaty dodatkowe stanowią zatem płatność wynikającą z korzystania z miejsca parkingowego. Tym samym podlegają one opodatkowaniu na zasadach właściwych dla usługi parkingowej. W konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu tych opłat powstaje na zasadach ogólnych, które wyrażone zostały w art. 19a ust. 1 ustawy, tj. z chwilą wykonania usługi parkingowej. Z tym, że określając moment wykonania tej usługi trzeba dokonać rozróżnienia na te opłaty, które są nakładane w związku z brakiem biletu parkingowego, zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty) oraz na opłaty, które są nakładane w związku z przekroczeniem opłaconego czasu parkowania lub innego rodzaju naruszeniem zasad korzystania z parkingu.

W przypadku opłat dodatkowych pobieranych za przekroczenie czasu parkowania lub innego rodzaju naruszeniem zasad korzystania z parkingu trzeba mieć na uwadze, że w momencie jak kierowca wjeżdża na parking, to zobowiązuje się do uiszczenia opłaty za parkowanie z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, poprzez wykupienie biletu parkingowego w parkomacie. W sytuacji, gdy dochodzi do przekroczenia czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu, to nakładają Państwo na takiego użytkownika parkingu opłatę dodatkową. Nałożenie przez Państwa tej opłaty nie zmienia jednak charakteru świadczonej usługi, w dalszym ciągu mamy do czynienia z usługą parkingową świadczoną na rzecz kierowcy pojazdu. Po przekroczeniu bowiem deklarowanego czasu postoju kierowca pojazdu wciąż korzysta z miejsca parkingowego, w odniesieniu do którego wykupił bilet parkingowy, na takich samych zasadach (w taki sam sposób). Taka sama sytuacja ma miejsce w momencie innego rodzaju naruszenia zasad korzystania z parkingu.

Natomiast w sytuacji braku biletu parkingowego lub zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty) nie dochodzi do zapłaty za usługę parkingową, na podstawie pobranego biletu, ponieważ taka opłata nie jest uiszczana przy wjeździe na parking.

Zatem, jeżeli chodzi o opłatę dodatkową pobieraną za braku biletu parkingowego lub zgubienie dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty), należy przyjąć, że do wykonania usługi dochodzi z chwilą wystawienia (wypisania) przez kontrolerów zawiadomienia o opłacie dodatkowej i umieszczenia tego zawiadomienia za wycieraczką przedniej szyby pojazdu. Z tą bowiem chwilą okazuje się, że kierowca pojazdu korzysta z miejsca parkingowego, z naruszeniem warunków wynikających z uchwały. Taka opłata w całości stanowi wynagrodzenie z tytułu świadczonej usługi parkingowej.

Tym samym, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu płatności za opłaty dodatkowe, powstanie na zasadach ogólnych wynikających z art. 19a ust. 1 ustawy, tj. z chwilą wykonania usługi.

Podsumowując, stwierdzam, że obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu świadczenia usług, w zamian za które pobierają Państwo opłaty dodatkowe powstaje:

·w przypadku opłat dodatkowych pobieranych za przekroczenie czasu parkowania lub innego rodzaju naruszenie zasad korzystania z parkingu – z chwilą wykonania usługi, co jest równoznaczne z momentem uiszczenia opłaty za bilet po wjeździe na parking;

·w przypadku braku biletu parkingowego lub zgubienia dowodu uiszczenia opłaty (co uznaje się za równoznaczne z nieuiszczeniem opłaty) – z chwilą wykonania usługi, co jest równoznaczne z momentem nałożenia tej opłaty dodatkowej;

zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać całościowo za nieprawidłowe, z uwagi na brak rozróżnienia we własnym stanowisku wskazanych wyżej różnych momentów uznania usług za wykonane.

Końcowo Państwa wątpliwości dotyczą kwestii sposobu dokumentowania opłaty dodatkowej w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 99 ust. 7c ustawy:

Na podstawie art. 99 ust. 11c ustawy:

Zgodnie z art. 99 ust. 13a:

Natomiast art. 99 ust. 13b ustawy stanowi, że:

W myśl art. 109 ust. 3 ustawy:

Zgodnie z art. 109 ust. 3b ustawy:

Stosownie do art. 109 ust. 3c ustawy:

Na mocy art. 109 ust. 14 ustawy:

Na podstawie art. 99 ust. 13b oraz art. 109 ust. 14 ustawy, które stanowią o upoważnieniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych do wydania rozporządzenia wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm.; dalej: rozporządzenie) określające:

Zatem od 1 października 2020 r. dotychczasowe deklaracje VAT-7 i VAT-7K i informacja o ewidencji zostały zastąpione przez przesyłany łącznie jeden dokument elektroniczny JPK_VAT, w formie JPK_V7M lub JPK_V7K. Oznacza to, że za okresy od 1 października 2020 r. nie ma możliwości składania deklaracji VAT-7 i VAT-7K oraz ewidencji w inny sposób niż w formie nowego JPK_VAT. Elementy nowego JPK_VAT określa rozporządzenie oraz opracowane na jego podstawie wzory struktury logicznej JPK_VAT, w formie JPK_V7M i JPK_V7K.

Rozporządzenie w § 10 zobowiązuje podmioty do wskazywania określonych danych w celu prawidłowego rozliczenia podatku należnego.

Zgodnie z § 10 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia:

Stosownie do przepisu § 10 ust. 5 rozporządzenia:

W przypadku braku obowiązku stosowania ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, sprzedaż taką co do zasady wykazuje się na podstawie zapisu zbiorczego oznaczanego „WEW”. Jednakże podatnik może wybrać sposób wykazywania sprzedaży zwolnionej z ewidencji na kasie rejestrującej na podstawie poszczególnych faktur, zamiast na podstawie zapisu zbiorczego „WEW”. Takie faktury wykazuje się odrębnymi zapisami w JPK_VAT. Zatem, gdy dana sprzedaż nieewidencjonowana na kasie fiskalnej została udokumentowana wystawioną fakturą, to można ją wykazać:

·zbiorczo na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem „WEW” lub

·pojedynczo na podstawie wystawionej faktury VAT, bez oznaczenia „FP”.

Wybór sposobu ujęcia danej (konkretnej) sprzedaży należy do podatnika. Zatem, istnieje możliwość (ale nie obowiązek) raportowania w pliku JPK odrębnie poszczególnych faktur dokumentujących sprzedaż dla ww. osób, która nie jest ewidencjonowana za pośrednictwem kasy rejestrującej.

Ze wskazanych przepisów wynika, że jeżeli Państwa sprzedaż (opłaty dodatkowe, nakładane za naruszenie zasad korzystania z parkingu, w przypadku kiedy nie można zidentyfikować usługobiorcy) na rzecz osób fizycznych i rolników ryczałtowych nie podlega fiskalizacji za pomocą kasy rejestrującej, to transakcje takie powinny zostać ujęte w ewidencji w wysokościach zbiorczych na podstawie dokumentu wewnętrznego. W JPK_VAT z deklaracją do takiego dokumentu ma zastosowanie oznaczenie „WEW”.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że wystarczającym jest udokumentowanie dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za pomocą zbiorczego dokumentu wewnętrznego i wykazanie w ewidencji JPK na jego podstawie wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego w kwotach zbiorczych, a także oznaczenie tej pozycji sprzedaży w ewidencji JPK symbolem „WEW” stosownie do przepisu § 10 ust. 5 ww. rozporządzenia.

Podsumowując, stwierdzam, że powinni Państwo dokumentować opłatę dodatkową dla celów VAT dokumentem wewnętrznym, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie zidentyfikować usługobiorcy, a co za tym idzie także wyegzekwować tej opłaty.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczanego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).