Zwolnienie od podatku VAT najmu pomieszczeń dodatkowych mieszkańcom na ich własne potrzeby, z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku zwolnienia od podatku VAT najmu pomieszczeń dodatkowych mieszkańcom na ich własne potrzeby, z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 19 sierpnia 2024 r. (wpływ 19 sierpnia 2024 r.) oraz z 13 września 2024 r. (wpływ 13 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w (…) (zwana dalej: Spółdzielnią ) zarządza nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabytymi na podstawie Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych mieniem jej członków.

Przedmiotem działalności Spółdzielni według Polskiej Klasyfikacji Działalności jest:

1)wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi,

2)zarządzanie nieruchomościami wykonane na zlecenie,

3)kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,

4)realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

5)działalność obiektów kulturalnych.

Spółdzielnia jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zarządza nieruchomościami wchodzącymi w skład jej zasobów na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Celem Spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Spółdzielnia wykonuje szereg czynności związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości, za które pobierane są opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W budynkach mieszkalnych zamieszkałych przez członków Spółdzielni posiadających spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych i przez właścicieli lokali wyodrębnionych znajdują się pomieszczenia dodatkowe typu: pralnie, suszarnie, komórki, schowki, pomieszczenia do przechowywania rowerów, wózków, zsypy. W toku swojej działalności Spółdzielnia wynajmuje pomieszczenia dodatkowe położone w zarządzanych przez nią częściach wspólnych budynków mieszkalnych. Z osobami wynajmującymi podpisywane są Umowy najmu „pomieszczeń dodatkowych” z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości. Pomieszczenia te wykorzystywane są przez mieszkańców głównie do przechowywania rowerów, wózków dziecięcych, przetworów itp. Umowy zawierane są tylko z osobami mieszkającymi w zasobach Spółdzielni.

Do czynszu najmu Spółdzielnia dolicza 23% podatku VAT.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1)Wnioskiem Spółdzielni objęte są usługi najmu świadczone po 30 czerwca 2020 r.

2)Najemcy pomieszczeń dodatkowych podpisują umowy najmu, w których określone jest przeznaczenie tych pomieszczeń – na przechowywanie ruchomości, dodatkowo w umowie zawarty jest zapis, który upoważnia pracowników Spółdzielni do sprawdzenia czy w wynajmowanym pomieszczeniu przechowywane są ruchomości.

3)W zawieranych umowach najmu znajdują się zapisy:

„§ 1 Wynajmująca z dniem … r. oddaje Najemcy do używania pomieszczenie gospodarcze o powierzchni ... położone w zasobach Wynajmującej w (…) przy ul. …, zwane w dalsze treści umowy »pomieszczeniem dodatkowym« z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości.” oraz

„§ 3 pkt 1. Najemca nie może w wynajętym pomieszczeniu dodatkowym przechowywać materiałów łatwopalnych i niebezpiecznych, a także używać go do innego celu niż określony w § 1 Umowy, jak również przekazywać go do używania lub wynajmu osobom trzecim. Najemca nie mon dokonywać żadnych zmian lub przeróbek w przedmiocie najmu.

pkt 2. Przedstawiciele Administracji Osiedla, na którym usytuowane jest pomieszczenie dodatkowe uprawnieni są do sprawdzania, czy w wynajętym pomieszczeniu przechowywane są ruchomości zgodnie z postanowieniami Umowy”.

Tak więc, zgodnie z zawartą umową najmu, najemcy pomieszczeń dodatkowych nie mają możliwości wykorzystania ich do prowadzenia działalności gospodarczej zarobkowej.

Pytanie

Czy Spółdzielnia postępuje prawidłowo doliczając do czynszu najmu tak zwanych dodatkowych pomieszczeń (komórek, schowków, pralni, suszarni, wózkarni itp.) podatek VAT, czy też najem pomieszczeń dodatkowych mieszkańcom na własne potrzeby z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości powinien być zwolniony od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Spółdzielnia postępuje prawidłowo doliczając do czynszu najmu pomieszczeń dodatkowych osobom posiadającym spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych i właścicielom lokali mieszkalnych – podatek VAT, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 5 ust. 1, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Umowy najmu pomieszczeń dodatkowych nie określają jednoznacznie przeznaczenia tych pomieszczeń na cele mieszkaniowe związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych zawierają tylko określenie „z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości”, dlatego nie zastosowano zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku VAT.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

W konsekwencji, najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.):

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast w oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Podkreślenia wymaga, że aby dana czynność – stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu ustawy – podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy zauważyć, że kwestię zawierania umów reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zasada swobody umów zapisana jest w art. 353¹ Kodeksu cywilnego, na mocy którego:

Strony mogą dowolnie ustalać stosunki cywilnoprawne, jednakże postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane. Umowa najmu jest cywilnoprawną umową, która nakłada zarówno wynajmującego, jak i najemcę określone przepisami obowiązki.

Na podstawie art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego:

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Wynajmujący oddaje rzeczy do używania a najemca płaci umówiony czynsz. Umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu (pomieszczeń/komórek) przez jego najemcę.

Zatem najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, a Państwo są z tego tytułu podatnikiem VAT. W konsekwencji usługa najmu świadczona przez Państwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT oraz zarządzają Państwo nieruchomościami wchodzącymi w skład Państwa zasobów, na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Państwa celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Wynajmują Państwo pomieszczenia dodatkowe położone w zarządzanych przez Państwa częściach wspólnych budynków mieszkalnych. Z osobami wynajmującymi podpisywane są Umowy najmu „pomieszczeń dodatkowych” z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości. Pomieszczenia te wykorzystywane są przez mieszkańców głównie do przechowywania rowerów, wózków dziecięcych, przetworów itp. Umowy zawierane są tylko z osobami mieszkającymi w zasobach Spółdzielni. Do czynszu najmu doliczają Państwo 23% podatku VAT. Najemcy pomieszczeń dodatkowych podpisują umowy najmu, w których określone jest przeznaczenie tych pomieszczeń – na przechowywanie ruchomości. Zgodnie z zawartą umową najmu, najemcy pomieszczeń dodatkowych nie mają możliwości wykorzystania ich do prowadzenia działalności gospodarczej zarobkowej.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku zwolnienia od podatku VAT najmu pomieszczeń dodatkowych mieszkańcom na ich własne potrzeby, z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości.

Ustawodawca przewidział zwolnienie niektórych czynności od podatku VAT. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy – w brzemieniu obowiązującym do 22 lipca 2021 r. – wynika, że:

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 23 lipca 2021 r. do 9 sierpnia 2022 r. – mówi, że:

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 10 sierpnia 2022 r. do 8 sierpnia 2023 r.:

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 9 sierpnia 2023 r. do 12 marca 2024 r.:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 13 marca 2024 r.:

W oparciu o powołany wyżej przepis, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta świadczenie usług wynajmu nieruchomości na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest uzależnione od spełnienia przesłanek obiektywnych, dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych, dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy).

W oparciu o powołany wyżej przepis, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta świadczenie usług wynajmu nieruchomości na cele mieszkalne.

Powyższe wskazuje, że przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

·świadczenie usługi na własny rachunek,

·charakter mieszkalny nieruchomości,

·mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

W przedmiotowej sprawie, zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala natomiast na zastosowanie zwolnienia i w konsekwencji następuje opodatkowanie świadczonej usługi.

Należy w tym miejscu wskazać, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy, nie zawierają definicji lokalu mieszkalnego oraz lokalu użytkowego.

Definicję lokalu mieszkalnego zawiera natomiast art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048). Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali:

Jednocześnie Minister Infrastruktury w § 3 pkt 14 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1225 ze zm.) określił, że:

Natomiast w świetle § 3 pkt 9-13 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:

Ponadto zgodnie z objaśnieniami zawartymi w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112 poz. 1316 ze zm.), część mieszkaniowa budynku mieszkalnego obejmuje pomieszczenia mieszkalne (kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie), pomieszczenia pomocnicze, piwnice oraz pomieszczenia ogólnego użytkowania (np. wózkarnie, suszarnie).

Z uwagi na powyższe wskazać należy, iż dodatkowe pomieszczenia takie, jak pralnie, suszarnie, komórki, schowki, pomieszczenia do przechowywania rowerów, wózków, zsypy, które co do zasady mogą przynależeć do lokalu mieszkalnego, nie powinny być traktowane jako lokale użytkowe, gdyż stanowią pomieszczenia gospodarcze lokalu mieszkalnego służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, przeznaczone do przechowywania materiałów, przedmiotów, opału lub produktów żywnościowych użytkowników lokalu.

W przedmiotowej sprawie, pomieszczenia dodatkowe objęte przedmiotem wniosku stanowią części wspólne budynków mieszkalnych. Wynajmują je Państwo mieszkańcom Spółdzielni, z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości (głównie do przechowywania rowerów, wózków dziecięcych, przetworów itp.).

Mając na uwadze wyżej przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, że usługi polegające na wynajmowaniu dodatkowych pomieszczeń, stanowiących części wspólne budynków mieszkalnych, jeżeli najem ma związek z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych, spełniają przesłanki do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, jednym z kluczowych kryteriów zastosowania powyższego zwolnienia od podatku VAT dla czynności najmu pralni, suszarni, komórek, schowków, pomieszczeń do przechowywania rowerów, wózków, zsypów, jest sposób ich wykorzystania (użytkowania) przez wynajmujących, a nie ich usytuowania, ani wyodrębnienie w księdze wieczystej.

Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy w odniesieniu do powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że skoro – jak wynika z wniosku – przedmiotowe pralnie, suszarnie, komórki, schowki, pomieszczenia do przechowywania rowerów, wózków, zsypy są wynajmowane mieszkańcom z przeznaczeniem wyłącznie na przechowywanie ruchomości i najemcy pomieszczeń dodatkowych nie mają możliwości wykorzystania ich do prowadzenia działalności gospodarczej zarobkowej, to przedmiotowe usługi korzystają ze zwolnienia od podatku, na podstawie powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

Podsumowując, stwierdzam, że postępują Państwo nieprawidłowo doliczając do czynszu najmu tzw. dodatkowych pomieszczeń (komórek, schowków, pralni, suszarni, wózkarni itp.) podatek VAT. Najem pomieszczeń dodatkowych mieszkańcom na własne potrzeby z przeznaczeniem na przechowywanie ruchomości powinien być zwolniony od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).