Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu. - Interpretacja - null

shutterstock

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu. - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych realizacji projektu pn. „(…)”. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 11 września 2024 r. (wpływ 11 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. W myśl art. 2 ust. 1 tej ustawy Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na mocy art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym należą do zadań własnych Gminy zadania w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Gmina zrealizowała w 2024 r. inwestycję pn. „(…)” (dalej: „Inwestycja”). W ramach Inwestycji została zmodernizowana świetlica w (…) (dalej: „Świetlica”).

Inwestycja została zrealizowana zarówno ze środków Gminy, jak i z pozyskanego przez Gminę na ten cel dofinansowania. Na realizację Inwestycji Gmina pozyskała dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (dalej: „PROW”) na lata 2014-2020.

Zakres prac w ramach Inwestycji obejmował m.in.:

  • prace wstępne związane z zabezpieczeniem placu budowy i organizacją ruchu w obrębie prac,
  • wyburzenie ścianek działowych istniejących sanitariów oraz ścianki przy spiżarni,
  • poszerzenie otworów na drzwi,
  • wywóz złomu i gruzu budowlanego,
  • wymurowanie nowych ścianek toalet oraz w kuchni,
  • zamurowanie otworów na drzwi i otworu okiennego,
  • wykonanie instalacji sanitarnej w zakresie wynikającym ze zmian projektowych,
  • wykonanie nowej instalacji elektrycznej,
  • wykonania instalacji C.O. (nowe rury bez wymiany grzejników),
  • docieplenie zewnętrznych ścian budynku oraz wykonanie elewacji,
  • prace konstrukcyjno-budowlane dot. wykonania fundamentu pochylni i płyty pochylni,
  • prace instalacyjne i montażowe dot. słupków, balustrady oraz poręczy dla osób niepełnosprawnych.

Majątek zmodernizowany w ramach Inwestycji stanowi / będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną i publiczną. Gmina wskazała, iż wykorzystuje / będzie wykorzystywała zmodernizowaną w ramach Inwestycji Świetlicę na własne potrzeby (np. w celu organizacji zebrań wiejskich i posiedzeń rady sołeckiej), a także udostępnia / będzie udostępniać nieodpłatnie ww. świetlicę zainteresowanym mieszkańcom Gminy. Gmina nie pobiera / nie będzie pobierać opłaty z tytułu udostępniania mieszkańcom ww. Świetlicy, jednakże Gmina wskazuje, iż pobiera / będzie pobierać od mieszkańców opłaty za zużyte media w świetlicy, tj. m.in.: energię elektryczną, wodę, ścieki i ogrzewanie. Za zużycie ww. mediów Gmina wystawia / będzie wystawiać każdorazowo na mieszkańców fakturę VAT z wykazaną na niej kwotą podatku VAT.

Fakturowanie opłat za zużycie ww. mediów na Świetlicy nie jest / nie będzie uregulowane oddzielną umową z mieszkańcami. Zawierana z mieszkańcami umowa zawiera / będzie zawierać zapis o ponoszeniu przez mieszkańca opłaty za media. Gmina obciąża / będzie obciążać mieszkańców za zużycie poszczególnych mediów na Świetlicy na podstawie wskazań podliczników, a w przypadku opłaty za ogrzewanie - stałą zryczałtowaną opłatą. Jednocześnie Gmina wskazuje, że to Gmina jest / będzie stroną umów zawartych z dostawcami poszczególnych mediów, tym samym Gmina ponosi / będzie ponosić koszty opłat za media.

Końcowo Gmina wskazała, że podatek VAT stanowi koszt kwalifikowany na potrzeby pozyskanego przez Gminę z PROW dofinansowania, bowiem jeszcze przed przystąpieniem do realizacji Inwestycji Gmina zakładała, że Świetlica będzie udostępniania na rzecz mieszkańców nieodpłatnie.

Pytania (nr 1 przeformułowane w odpowiedzi z 11 września 2024 r.)

1.Czy w opisanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina wykorzystuje / będzie wykorzystywała majątek powstały w ramach Inwestycji, stanowią / będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT?

2.Czy Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji?

3.Czy udostępnienie zmodernizowanej w ramach Inwestycji Świetlicy na rzecz zainteresowanych mieszkańców Gminy stanowi / będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT?

4.Czy pobierane przez Wnioskodawcę od mieszkańców Gminy opłaty za zużyte media na Świetlicy (tj. m.in. energii elektrycznej, wody, ścieków i ogrzewania) podlegają / będą podlegały opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie (w zakresie pytania nr 1 przeformułowane w odpowiedzi z 11 września 2024 r.)

1.W opisanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina wykorzystuje / będzie wykorzystywała majątek powstały w ramach Inwestycji, nie stanowią / nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT.

2.Gminie nie przysługuje / nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją Inwestycji.

3.Udostępnienie zmodernizowanej w ramach Inwestycji Świetlicy na rzecz zainteresowanych mieszkańców Gminy nie stanowi / nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.

4.Pobierane przez Wnioskodawcę od mieszkańców Gminy opłaty zużyte media na Świetlicy (tj. energii elektrycznej, wody, ścieków, i ogrzewania) podlegają / będą podlegały opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1 i 2

Zważywszy na fakt, że majątek będący przedmiotem Inwestycji jest / będzie wykorzystywany przez Gminę wyłącznie na potrzeby własne Gminy, a także będzie nieodpłatnie udostępniany zainteresowanym mieszkańcom Gminy, w ocenie Gminy, nie jest / nie będzie on wykorzystywany w ramach jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT. Gmina wykorzystuje / wykorzystywać będzie przedmiotowe mienie w ramach zadań własnych związanych z kulturą (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym). Obiekt ten nie jest / nie będzie jednocześnie wykorzystywany do żadnych odpłatnych czynności. Tym samym nie dochodzi / nie będzie tu dochodzić do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usług, a obiekt wykorzystywany jest / będzie wyłącznie w ramach zadań własnych Gminy (czynności o charakterze publicznym, nie podlegających VAT).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami poniesionymi na realizację Inwestycji, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

W związku z powyższym, zdaniem Gminy, realizacja Inwestycji nie jest / nie będzie związana z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi nie zostanie spełniony i tym samym Gmina nie jest / nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację przedmiotowej inwestycji.

Stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 10 maja 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.137.2023.2.AS, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż: „W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ - jak wskazał Wnioskodawca - po oddaniu do użytkowania pracowni powstałej w ramach Projektu, będzie ona wykorzystywana przez Gminę do realizacji jej zadań własnych, a ponadto Inwestycja nie będzie służyć Gminie do wykonywania odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. W związku z powyższym, Wnioskodawca realizując Projekt nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT. W konsekwencji, Gmina nie będzie miała - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu realizacji Projektu”.

Reasumując, zdaniem Gminy nie przysługuje / nie będzie przysługiwać jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ad 3 i 4

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W ocenie Gminy, z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego, Gmina nie pobiera / nie będzie pobierać opłaty z tytułu udostępniania mieszkańcom ww. Świetlicy, jednakże Gmina pobiera / będzie pobierać od mieszkańców opłaty za zużyte na Świetlicy media tj. m.in.: energia elektryczna, woda, ścieki i ogrzewanie. Za zużycie ww. mediów Gmina wystawia / wystawi każdorazowo na mieszkańców fakturę VAT z wykazaną na niej kwotą podatku VAT.

Mając powyższe na uwadze, pobierane przez Wnioskodawcę od mieszkańców Gminy opłaty za zużyte media w Świetlicy w ocenie Gminy, z uwagi na treść art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podlegają / będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wyjątki od powyższej reguły zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 tej ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zdaniem Gminy, wydanie rzeczy bez przeniesienia na odbiorcę prawa do rozporządzania nimi - będzie świadczeniem usług. Mając na względzie, że Świetlica po udostępnieniu pozostaje własnością Wnioskodawcy, należy uznać, iż jej udostępnienie przez Gminę zainteresowanym mieszkańcom, na gruncie ustawy o VAT, stanowi / będzie stanowić po stronie Gminy świadczenie usług na rzecz tych mieszkańców.

Jednocześnie w myśl art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, nieodpłatna usługa podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy nie ma związku z działalnością przedsiębiorstwa. Zaś za usługi niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym).

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Gminy, opisane w stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym nieodpłatne udostępnienie Świetlicy zainteresowanym mieszkańcom Gminy odbywa / będzie odbywało się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (prowadzeniem przedsiębiorstwa), a w konsekwencji brak jest podstaw do traktowania tego udostępnienia jako odpłatnego świadczenia usług podlegającego VAT.

Podsumowując, zdaniem Gminy, nieodpłatne udostępnienie Świetlicy na rzecz zainteresowanych mieszkańców Gminy nie stanowi / nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. Jednocześnie mając na uwadze treść art. 5 ust. 1 ustawy o VAT pobierane przez Wnioskodawcę od mieszkańców Gminy opłaty za zużyte media w Świetlicy (tj. m.in. za energię elektryczną, wodę, ścieki i ogrzewanie) podlegają / będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zauważyć, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usługi co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oba warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

  • istnieje związek prawny między dostawcą i odbiorcą bądź między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
  • wynagrodzenie otrzymane przez dostawcę/usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za dokonywane dostawy bądź świadczone usługi na rzecz odbiorcy,
  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
  • odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, podatnik nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywać się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu, nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.).

Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Wskazali Państwo, że zrealizowali w 2024 r. inwestycję pn. „(…)”. Majątek zmodernizowany w ramach Inwestycji stanowi / będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną i publiczną. Wykorzystują / będą Państwo wykorzystywali zmodernizowaną w ramach Inwestycji Świetlicę na własne potrzeby (np. w celu organizacji zebrań wiejskich i posiedzeń rady sołeckiej), a także udostępniają / będą Państwo udostępniać nieodpłatnie ww. świetlicę zainteresowanym mieszkańcom Gminy. Nie pobierają / nie będą Państwo pobierali opłaty z tytułu udostępniania mieszkańcom ww. Świetlicy, jednakże wskazują Państwo, iż pobierają / będą Państwo pobierać od mieszkańców opłaty za zużyte media w świetlicy, tj. m.in.: energię elektryczną, wodę, ścieki i ogrzewanie. Za zużycie ww. mediów wystawiają / będą Państwo wystawiać każdorazowo na mieszkańców fakturę z wykazaną na niej kwotą podatku VAT.

Fakturowanie opłat za zużycie ww. mediów na Świetlicy nie jest / nie będzie uregulowane oddzielną umową z mieszkańcami. Zawierana z mieszkańcami umowa zawiera / będzie zawierać zapis o ponoszeniu przez mieszkańca opłaty za media. Obciążają / będą Państwo obciążać mieszkańców za zużycie poszczególnych mediów na Świetlicy na podstawie wskazań podliczników, a w przypadku opłaty za ogrzewanie - stałą zryczałtowaną opłatą. To Państwo są / będą stroną umów zawartych z dostawcami poszczególnych mediów, tym samym ponoszą / będą Państwo ponosić koszty opłat za media.

Wskazali Państwo, że jeszcze przed przystąpieniem do realizacji Inwestycji zakładali Państwo, że Świetlica będzie udostępniania na rzecz mieszkańców nieodpłatnie.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy czynności, w ramach których wykorzystują Państwo majątek będący przedmiotem Inwestycji, stanowią/będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Rozpatrując Państwa wątpliwości należy przede wszystkim rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa ww. Projektu jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak Państwo wskazali, majątek zmodernizowany w ramach Inwestycji stanowi / będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną i publiczną. Wykorzystują / będą Państwo wykorzystywali zmodernizowaną w ramach Inwestycji Świetlicę na własne potrzeby (np. w celu organizacji zebrań wiejskich i posiedzeń rady sołeckiej), a także udostępniają / będą Państwo udostępniali nieodpłatnie ww. świetlicę zainteresowanym mieszkańcom Gminy. Nie pobierają / nie będą Państwo pobierali opłaty z tytułu udostępniania mieszkańcom ww. Świetlicy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że realizując opisany Projekt nie wykonują/nie będą Państwo wykonywali działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (nie zostały tu bowiem spełnione przesłanki określone w tym przepisie, a więc wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych), w związku z czym nie można Państwa uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu.

W konsekwencji, Państwa działania w związku z realizacją projektu nie stanowią/nie będą stanowiły ani dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z czym czynności, w ramach których wykorzystują Państwo majątek będący przedmiotem Inwestycji, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5, 7 lub 8 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także kwestii, czy nieodpłatne udostępnienie zmodernizowanej Świetlicy na rzecz zainteresowanych mieszkańców Gminy stanowi/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Z okoliczności sprawy wynika, że nie pobierają/nie będą Państwo pobierali opłaty z tytułu udostępniania mieszkańcom Świetlicy. Majątek zmodernizowany w ramach Inwestycji stanowi/będzie stanowić infrastrukturę ogólnodostępną i publiczną.

Nieodpłatne udostępnienie zmodernizowanej Świetlicy w ramach przedmiotowego Projektu nie jest/nie będzie prowadzone w celu osiągania zysku.

W opisanej sytuacji nie znajdzie zatem zastosowania ww. art. 8 ust. 2 ustawy, bowiem nieodpłatne udostępnianie zmodernizowanej Świetlicy mieszkańcom wpisuje się w zakres Państwa działań dotyczących zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty - mieszkańców gminy. Zatem czynność ta nie podlega/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także kwestii, czy pobierane przez Państwa od mieszkańców Gminy opłaty za zużyte media na Świetlicy (tj. m.in. energii elektrycznej, wody, ścieków i ogrzewania) podlegają/będą podlegały opodatkowaniu VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Z okoliczności sprawy wynika, że udostępniają Państwo nieodpłatnie Świetlicę na rzecz mieszkańców. Pobierają/będą Państwo pobierać od mieszkańców opłaty za zużyte media w Świetlicy, tj. m.in. energię elektryczną, wodę, ścieki, i ogrzewanie. Dokumentują Państwo koszty eksploatacyjne na podstawie wystawionej faktury.

Z powołanych przepisów wynika, że czynność podlega opodatkowaniu, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że za daną czynność, przewidziano odpłatność.

W przedmiotowej sprawie za korzystanie przez mieszkańców z ww. mediów na Świetlicy przewidziano opłatę. Pobierana przez Państwa odpłatność dotyczy zapłaty za ww. media na podstawie ustaleń między Stronami tj. zawieranej umowy. Dokumentują Państwo sprzedaż kosztów eksploatacyjnych (mediów) na rzecz mieszkańców na podstawie wystawionej faktury.

Dokonując sprzedaży ww. mediów na rzecz mieszkańców korzystających ze Świetlicy wykonują/będą Państwo wykonywali czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w zawiązku z realizacją Inwestycji (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak rozstrzygnięto wyżej, czynności, w ramach których wykorzystują Państwo majątek będący przedmiotem Inwestycji, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ponadto, pobierane przez Państwa od mieszkańców Gminy, korzystających z udostępnionej Świetlicy, opłaty za zużyte media na Świetlicy (tj. m.in. energii elektrycznej, wody, ścieków i ogrzewania) podlegają/będą podlegały opodatkowaniu podatkiem jako świadczenie, które nie ma/nie będzie miało wpływu na prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Projektu. Modernizacja przedmiotowej Świetlicy w ramach Projektu nie jest związana bezpośrednio ze zużyciem wody, energii elektrycznej, ścieków i ogrzewania, w analizowanym przypadku nie dochodzi bowiem do przeniesienia na użytkowników Świetlicy (w drodze refakturowania) kosztów modernizacji tej Świetlicy.

Nie jest/nie będzie spełniona wskazana w art. 86 ust. 1 ustawy przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. związek dokonywanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem nie przysługuje/nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne dla Państwa przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).