Brak możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją inwestycji obejmującej (…).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 sierpnia 2024 r. (wpływ 4 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 1 października 2017 r. zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) z 13 marca 2024 r., realizuje ona zadania do których została powołana art. 7 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.) z 22 kwietnia 2024 r. spoza zakresu VAT, jak również czynności podlegające VAT na podstawie umów cywilnoprawnych zgodnie z art. 15 ustawy o VAT oraz zadania z zakresu administracji rządowej.

Na podstawie art. 7, do zadań gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności obejmuje sprawy np.:

• ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody, oraz gospodarki wodnej (art. 7 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym);
• gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym);
• lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym);
• ochrony zdrowia (art. 7 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym);
• kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 9 ustawy o samorządzie gminnym);
• kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 10 ustawy o samorządzie gminnym);
• zieleni gminnej i zadrzewień (art. 7 ust. 12 ustawy o samorządzie gminnym).

Gmina (…) planuje w IV kwartale br. złożyć wniosek o dofinansowanie projektu pn. „(…)”.

Przedmiotowe przedsięwzięcie stanowi składową większego, partnerskiego projektu, którego liderem jest Miasto (…) - „(…)”.

Po pozytywnym rozpatrzeniu partnerskiego wniosku przez (…), zostanie podpisana umowa o dofinansowanie Projektu pn. „(…)” w ramach Programu (…).

W ramach inwestycji zaplanowano następujący zakres prac:

(…).

Inwestycja ta będzie zlokalizowana na terenie Gminy (…).

Wszystkie faktury dotyczące tej inwestycji będą wystawiane na Gminę (…).

Dzięki realizacji projektu (…). Celem realizacji projektu jest również (…).

Infrastruktura wykonana w ramach operacji będzie przez cały okres jej użytkowania ogólnodostępna, będzie służyła zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty i nie będzie ona wykorzystywana przez Gminę do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat za korzystanie z tych miejsc. Ponadto teren, na którym będzie zlokalizowana inwestycja nie będzie służył żadnym działalnościom odpłatnym np. dzierżawa lub sprzedaż miejsc reklamowych.

Towary i usługi zakupione w ramach realizacji tej inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności związanych z działalnością gospodarczą, a to jest jeden z podstawowych warunków, który musi być spełniony aby ubiegać się o zwrot podatku VAT.

Mając powyższe, na uwadze Gmina (…) stoi na stanowisku, iż nie ma możliwości pomniejszenia podatku należnego o wysokość podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupowych dotyczących rzeczonej inwestycji.

Pytanie

Czy Gmina (…) będzie miała możliwość odzyskania podatku VAT w związku z realizacją inwestycji obejmującej (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej, oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższego wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszelkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany nieruchomości i ruchomości, wynajmu, dzierżawy itd.

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność stosownie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.), natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tejże ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody, oraz gospodarki wodnej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury, oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, zieleni gminnej i zadrzewień, utrzymywanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Zgodnie z przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

W tym przypadku warunek ten nie zostanie spełniony, ponieważ podstawowa, najważniejsza zasada mówi o tym, iż nie jest możliwe odliczenie podatku, który nie jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych.

Jak wynika z opisu sprawy, związek taki tutaj nie występuje, ponieważ Gmina będzie realizowała opisaną inwestycję w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym.

Ponadto majątek powstały w wyniku realizacji inwestycji będzie służył zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców i nie będzie on wykorzystywany przez Gminę do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

W związku z powyższym, Gminie (…) nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji, obejmującej (…), ponieważ Gmina nie będzie ponosiła wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nabywając towary bądź usługi nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

W świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Zatem, Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Natomiast zadania realizowane przez Gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą uznania, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji obejmującej (…).

Jak wskazano na wstępie, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanego nabycia towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ - jak wynika z okoliczności przedstawionych we wniosku – efekty powstałe w ramach planowanej inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Planujecie Państwo złożyć wniosek o dofinansowanie projektu pn. „(…)”. W ramach inwestycji zaplanowano następujący zakres prac:

(…)

Dzięki realizacji projektu (…). Celem realizacji projektu jest (…). Tym samym, w analizowanym przypadku nie poniesiecie Państwo wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w związku z realizacją zadań własnych nałożonych na Państwa przepisami określonymi w ustawie o samorządzie gminnym, z tytułu których nie występujecie Państwo jako podatnik podatku VAT.

Ponadto, zgodnie z Państwa wskazaniem, towary i usługi zakupione w ramach realizacji tej inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności związanych z działalnością gospodarczą.  Infrastruktura wykonana w ramach operacji będzie przez cały okres jej użytkowania ogólnodostępna, będzie służyła zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat za korzystanie z tych miejsc. Teren, na którym będzie zlokalizowana inwestycja nie będzie służył żadnym działalnościom odpłatnym np. dzierżawa lub sprzedaż miejsc reklamowych. Zatem towary i usługi nabyte w ramach realizacji projektu nie będą związane z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych podatkiem VAT, ze sprzedażą opodatkowaną.

Mając zatem na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że nie będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków w związku z realizacją inwestycji obejmującej (…). Wynika to z faktu, że w analizowanym przypadku nie są spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ wskazaną we wniosku inwestycję będziecie Państwo realizować w ramach przydzielonych ustawą o samorządzie gminnym zadań własnych, zatem w odniesieniu do inwestycji nie będziecie występować Państwo w charakterze podatnika VAT. Ponadto efekty powstałe w ramach ww. inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, z tego tytułu nie będzie również przysługiwało Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).