Brak prawa do odzyskania podatku naliczonego związanego z realizowanym Projektem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania podatku naliczonego związanego z realizowanym Projektem pn. (…)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina Miasta A. jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje ona zadania własne, zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

Gmina Miasta A została zakwalifikowana do uczestnictwa w projekcie (…) realizowanego w ramach FEM 2021-2027, którego liderem jest Województwo (…).

Projekt ma na celu wsparcie jednostek samorządu terytorialnego we wdrażaniu Programu Ochrony Powietrza dla stref w województwie (…). Ponadto, zakłada ograniczenie emisji i zmniejszenie stężeń: pyłu zwieszonego PM10 I PM2,5, B(a)P oraz dwutlenku azotu. Planowane interwencje będą dotyczyły w szczególności podniesienia potencjału administracyjnego gmin w zakresie:

• właściwego planowania działań związanych z ochroną powietrza,
• komunikację z mieszkańcami, doradztwa energetycznego i ekologicznego,
• wdrażanie systemów informatycznych wspierających procesy zarządzania jakością powietrza,
• monitorowanie, kontrola i egzekucja działań w zakresie poprawy jakości powietrza.

Niniejszy projekt zakłada doprowadzenie do poprawy jakości powietrza, poprzez zapewnienie sieci ekodoradców, a także dostępu do informacji i możliwości aktywnej ich wymiany pomiędzy JST, a innymi podmiotami zainteresowanymi i związanymi z ochroną powietrza. W zakresie projektu znajdą się działania realizowane przez JST:

• doradztwo energetyczne i ekologiczne,
• edukacja ekologiczna - realizowana poprzez działania informacyjno-edukacyjne prowadzone na szczeblu wojewódzkim i lokalnym. Realizacja programu obejmie lata 2024-2028, a łączny koszt projektu wynosi (…) zł, z czego 15% tej kwoty, pochodzić będzie z budżetu gminy.

Ekodoradca będzie wspierał JST w realizacji działań z zakresu ochrony powietrza, a także pracowników jednostki samorządu terytorialnego w zakresie energetyki i dziedzin pokrewnych ochronie powietrza, m.in. w zakresie wykorzystania dostępnych narzędzi i przepisów prawa. Jednocześnie ekodoradca wspierać będzie mieszkańców w dążeniu do poprawy jakości życia i zdrowia. Zaplanowane zostaną działania związane z poprawą efektywności energetycznej budynków publicznych. Zostanie nawiązana współpraca międzygminna i instytucjonalna z zakresu ochrony powietrza. Zidentyfikowane zostaną obszary z dziedziny ochrony powietrza, w stosunku do których można podjąć dodatkowe działania oraz w celu przeciwdziałania ubóstwu energetycznemu. To wszystko łączyć się będzie z efektywną komunikacją z mieszkańcami.

Gmina Miasta A jest partnerem projektu pozakonkursowego (…) realizowanego w ramach Priorytetu II (…) dla Działania 2(i) (…). Liderem projektu jest Województwo (…).

(…). została podpisana umowa partnerska określająca warunki współpracy przy realizowanym projekcie.

Realizacja projektu odbywać się będzie zgodnie z Koncepcją realizacji projektu pozakonkursowego (…) która przyjęta została uchwałą nr (…) Zarządu Województwa (…).

Gmina Miasta A pozyskała dofinansowanie ze środków finansowych budżetu Województwa (…) na realizację działań w ramach projektu pozakonkursowego pod nazwą (…). Pozyskane środki finansowe przeznaczone zostaną na spełnienie wymogów uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie programu ochrony powietrza dla stref w województwie (...), jakimi są „Prowadzenie doradztwa energetycznego i ekologicznego”, w ramach którego każdy samorząd gminny ma obowiązek zatrudnienia co najmniej jednego ekodoradcy.

Projekt zakłada doprowadzenie do poprawy jakości powietrza poprzez zapewnienie sieci ekspertów wyspecjalizowanych w dziedzinie ochrony powietrza i energetyki w jednostkach samorządu terytorialnego.

Dzięki pozyskanym środkom finansowym gmina zatrudniła ekodoradcę, wyposażyła stanowisko pracy ekodoradcy, wyposażyła ekodoradcę w narzędzia i usługi niezbędne do pracy oraz przeprowadzi działania edukacyjne. W ramach realizacji projektu Gmina nie będzie zawierała żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez nią odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Towary i usługi nabyte w ramach Projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Gmina realizując Projekt pn. (…) może odzyskać naliczony podatek od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie ma możliwości odzyskania kwot podatku VAT z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją ww. projektu.

Zgodnie z art. 15 ust 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Projekt pn. (…) zostanie zrealizowany przez Gminę w ramach zadań własnych określonych w ustawie o samorządzie gminnym. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. ochrony środowiska i przyrody. W ramach realizacji projektu Gmina nie zawierała i nie będzie zawierała żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez nią odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Są to głównie działania polegające na doradztwie energetycznym i ekologicznym oraz działania informacyjno-edukacyjne.

Ponadto nie spełniony zostanie warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż towary i usługi nabyte przez Gminę związane z realizacją powyższego Projektu nie są i nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Gminy podatek należny.

Z uwagi na brak możliwości odliczenia podatku VAT, koszty poniesione na podatek od towarów i usług mogą zostać uznane jako koszty kwalifikowane.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Wskazać również należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

‒podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Na podstawie art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny. Jako jednostka samorządu terytorialnego wykonują Państwo zadania własne zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym.

Zostali Państwo zakwalifikowani do uczestnictwa w projekcie (…). Projekt ma na celu wsparcie jednostek samorządu terytorialnego we wdrażaniu Programu Ochrony Powietrza dla stref w województwie (…). Ponadto, zakłada ograniczenie emisji i zmniejszenie stężeń: pyłu zwieszonego PM10 I PM2,5, B(a)P oraz dwutlenku azotu.

Projekt zakłada doprowadzenie do poprawy jakości powietrza, poprzez zapewnienie sieci ekodoradców, a także dostępu do informacji i możliwości aktywnej ich wymiany pomiędzy JST, a innymi podmiotami zainteresowanymi i związanymi z ochroną powietrza. W zakresie projektu znajdą się działania realizowane przez JST:

•  doradztwo energetyczne i ekologiczne,
•  edukacja ekologiczna - realizowana poprzez działania informacyjno-edukacyjne prowadzone na szczeblu wojewódzkim i lokalnym.

Projekt zakłada doprowadzenie do poprawy jakości powietrza poprzez zapewnienie sieci ekspertów wyspecjalizowanych w dziedzinie ochrony powietrza i energetyki w jednostkach samorządu terytorialnego.

Dzięki pozyskanym środkom finansowym zatrudnili Państwo ekodoradcę, wyposażyli stanowisko pracy ekodoradcy, wyposażyli ekodoradcę w narzędzia i usługi niezbędne do pracy oraz przeprowadzi działania edukacyjne. W ramach realizacji projektu nie będą Państwo zawierali żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Towary i usługi nabyte w ramach Projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą określenia, czy w związku z realizacją Projektu pn. (…) mogą Państwo odzyskać podatek naliczony. 

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W przedmiotowej sprawie związek taki nie występuje, ponieważ – jak wskazali Państwo w opisie sprawy – towary i usługi nabyte w ramach Projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym, nie mają Państwo możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją opisanego projektu, gdyż nie zostanie spełniony jeden z warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, jakim jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Z tego tytułu, nie przysługuje Państwu również prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie Państwu pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935); dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).