Brak opodatkowania czynności, w ramach których będzie wykorzystywany majątek powstały w ramach Inwestycji oraz brak prawa do odliczenia podatku VAT.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania czynności, w ramach których będą Państwo wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji oraz braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację Projektu.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 września 2024 r. (wpływ 3 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Realizując zadania własne Gminy, określone w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym), w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, Gmina zamierza przystąpić i zrealizować projekt pn. „(...)” (dalej: Projekt lub Inwestycja).

Niniejszy Projekt zakłada (…).

W ramach Projektu Gmina zawarła umowę partnerską z Liderem Projektu – Województwem (...) (dalej: Lider) reprezentowanym przez Zarząd Województwa (...). Lider w ramach umowy zobowiązał się do występowania w roli wnioskodawcy przy ubieganiu się o środki na realizację Projektu, oraz we wszystkich kwestiach dotyczących partnerstwa – w tym zakresie działa również w imieniu i na rzecz partnera.

Zakres obowiązków Gminy związanych z realizacją Projektu obejmować będzie między innymi: (…).

Realizacja zadań związanych z zatrudnieniem i pracą ekodoradców została podzielona na trzy etapy, a do każdego etapu przypisano odpowiednie działania. Działania te obejmą między innymi: (…).

Gmina zamierza zrealizować przedmiotową Inwestycję zarówno ze środków własnych, jak i ze środków pochodzących ze źródeł zewnętrznych - na realizację przedmiotowego zadania Lider zobowiązał się zawrzeć umowę o dofinansowanie Projektu.

Gmina nie poniosła dotychczas jakichkolwiek wydatków na realizację przedmiotowej Inwestycji. Niemniej, przyszłe wydatki inwestycyjne związane z realizacją Projektu będą dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT.

Towary i usługi, które zostaną nabyte przez Gminę w związku z realizacją Projektu nie będą stanowić przedmiotu dalszej odpłatnej sprzedaży. Wszelkie usługi doradcze, jakie będą realizowane w ramach Projektu, a także materiały edukacyjno-informacyjne będą dostępne nieodpłatnie dla zainteresowanych podmiotów.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Gmina wskazała, że osoby/podmioty korzystające z pracy wykonywanej przez ekodoradców (w ramach realizacji projektu pn. „(...)”), polegającej na:

(…),

nie będę ponosiły jakichkolwiek opłat z tego tytułu.

Pytania (pytanie 1 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy w opisanym zdarzeniu czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek będący przedmiotem Inwestycji, będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy o VAT?

2.Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.W opisanym zdarzeniu przyszłym czynności, w ramach których Gmina będzie wykorzystywać majątek będący przedmiotem Inwestycji, nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy o VAT.

2.Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu.

Uzasadnienie Państwa stanowiska

Ad. 1 i 2

Zważywszy na fakt, że nabyte towary i usługi będące przedmiotem Inwestycji będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie w zakresie dotyczącym ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, w ocenie Gminy, nie będzie on wykorzystywany w ramach jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT. Gmina wykorzystywać będzie przedmiotowe mienie w ramach zadań własnych z ładem przestrzennym, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym). Efekty Projektu nie będą jednocześnie wykorzystywane do żadnych odpłatnych czynności. Tym samym nie będzie tu dochodzić do odpłatnej dostawy towarów czy odpłatnego świadczenia usług, a obiekt wykorzystywany będzie wyłącznie w ramach zadań własnych Gminy (czynności o charakterze publicznym, nie podlegających VAT).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m. in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami, które ponoszone będą na realizację Projektu, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

W związku z powyższym, zdaniem Gminy, realizacja Projektu nie będzie związana z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi nie zostanie spełniony i tym samym Gmina nie będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację przedmiotowej inwestycji.

Stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 18 kwietnia 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.91.2024.2.MR, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż: „W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony. Wnioskodawca wskazał, że towary i usługi nabywane w ramach realizowanego projektu, nie będą przez Miasto wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Efekty wskazanego Projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do celów prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Usługi doradcze, jakie będą realizowane w ramach Projektu, a także materiały edukacyjno-informacyjne, będą dostępne nieodpłatnie dla zainteresowanych podmiotów. Z wniosku wynika również, że wydatki ponoszone w ramach realizacji Projektu będą służyć wyłącznie działalności publicznej Gminy i zgodnie z założeniem Projektu, pozwolą na zwiększenie świadomości mieszkańców Gminy, m.in. w zakresie ochrony powietrza oraz działań antysmogowych.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, Gmina nie będzie miała - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją wskazanego Projektu”.

Reasumując, zdaniem Gminy nie będzie przysługiwać jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oba warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

• istnieje związek prawny między dostawcą i odbiorcą bądź między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez dostawcę/usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za dokonywane dostawy bądź świadczone usługi na rzecz odbiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Jednak nie każda czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.):

Z opisu sprawy wynika, że planują Państwo realizację projektu pn. „(...)”, którego celem jest doprowadzenie do poprawy jakości powietrza.

W ramach tego Projektu zatrudnią Państwo ekodoradców. Działania związane z ich zatrudnieniem i pracą obejmą m.in.: (…).

Są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT. Na wszystkich fakturach, związanych z realizacją Projektu, będą Państwo widnieli jako nabywca towarów lub usług.

Nabyte towary i usługi nie będą przedmiotem dalszej odsprzedaży. Efekty realizowanego Projektu będą dostępne nieodpłatnie dla wszystkich zainteresowanych podmiotów.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy czynności, w ramach których będą Państwo wykorzystywać majątek powstały w ramach Inwestycji, będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, art. 7 lub art. 8 ustawy.

Rozpatrując Państwa wątpliwości należy przede wszystkim rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Inwestycji będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak Państwo wskazali, wszelkie usługi doradcze, materiały informacyjno-dydaktyczne, udział w spotkaniach i wydarzeniach w zakresie ochrony środowiska, a także pozostałe działania realizowane w Projekcie będą dostępne nieodpłatnie dla zainteresowanych podmiotów. Ponadto zakupione w ramach Projektu towary i usługi nie będą przedmiotem dalszej odsprzedaży.

Zatem realizując opisany Projekt nie będą wykonywali Państwo działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (nie zostały tu bowiem spełnione przesłanki określone w tym przepisie, a więc wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych), w związku z czym nie można Państwa uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu.

Państwa działania, w ramach których będą Państwo wykorzystywać majątek będący przedmiotem Inwestycji, nie będą stanowiły ani dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w związku z czym czynności zrealizowane w ramach projektu pn. „(...)” nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5, art. 7 ani art. 8 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Projektu.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zasada ta wyłącza tym samym możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

Innymi słowy podstawowym warunkiem, który uprawnia do odliczenia podatku naliczonego, jest związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny.

W analizowanej sprawie nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka, która warunkuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ wydatki, które Państwo poniosą w związku z realizacją Projektu, nie będą związane z wykonywanymi przez Państwa czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Efekty Projektu będą dostępne nieodpłatnie w związku z czym nie będą generowały podatku należnego.

Zatem nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od towarów i usług zakupionych w związku z realizacją projektu pn. „(...)”.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).