Interpretacja indywidualna z dnia 12 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.373.2024.2.AS
Temat interpretacji
Opodatkowanie podatkiem VAT wprowadzenia do sieci energetycznej prądu wyprodukowanego w Instalacjach i ustalenie podstawy opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu oraz ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT wprowadzenia do sieci energetycznej prądu wyprodukowanego w Instalacjach (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) i ustalenia podstawy opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz jest nieprawidłowe w części dotyczącej ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
·opodatkowania podatkiem VAT wprowadzenia do sieci energetycznej prądu wyprodukowanego w Instalacjach (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
·ustalenia podstawy opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);
·ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 sierpnia 2024 r. (wpływ 26 sierpnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Gmina (dalej: „JST”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.
Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 609 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.
Gmina zrealizowała/realizuje następujące projekty inwestycyjne (dalej łącznie jako: „Inwestycje”):
1)„(...)”;
2)„(...)”;
w ramach, których m.in. zaprojektowano i dokonano montażu instalacji fotowoltaicznych (dalej: „Instalacje”) na budynku Domu Kultury w ramach pierwszej inwestycji oraz na gruncie przy budynku Stacji Uzdatniania Wody w ramach drugiej inwestycji (dalej: „Budynki” lub „Obiekty”), stanowiących własność Gminy.
Wydatki związane z realizacją Inwestycji zostały/zostaną udokumentowane wystawianymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT.
W związku z uruchomieniem Instalacji na/przy Obiektach i wytwarzaniem z ich udziałem energii elektrycznej, która jest/będzie wprowadzana do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, Gmina jest/będzie w jej ocenie prosumentem energii odnawialnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1436 ze zm., dalej: „ustawa o OZE”). Okoliczność ta znajduje odzwierciedlenie w umowach kompleksowych na sprzedaż i dystrybucję energii elektrycznej zawartych z przedsiębiorstwem energetycznym (dalej: „Przedsiębiorstwo energetyczne”). W przedmiotowych umowach brak jest zapisów dotyczących dokumentowania przez Gminę za pomocą faktur VAT dostaw wytworzonej z udziałem Instalacji energii elektrycznej oraz kwestii ewentualnych terminów płatności potencjalnych należności z tego tytułu.
Wytworzona w Instalacjach energia elektryczna, która następnie jest odprowadzana do sieci Przedsiębiorstwa energetycznego, jest/będzie rozliczana w ramach tzw. „net-billingu”. Model ten przewiduje, że wyprodukowana i wprowadzona do sieci energia elektryczna jest/będzie zapisywana wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki na indywidualnym koncie Gminy i będzie pomniejszać kwotę podlegającą (ewentualnie) zapłacie przez Gminę na rzecz Przedsiębiorstwa energetycznego w danym okresie rozliczeniowym z tytułu zużycia prądu przez dany Obiekt (Gminę). W konsekwencji koszty zakupu przez Gminę energii elektrycznej niezbędnej do korzystania z Obiektów stają się niższe (z uwagi na rozliczenie nabytej przez Gminę od Przedsiębiorstwa energetycznego energii elektrycznej z energią elektryczną wyprodukowaną w Instalacjach).
Zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2022 r. przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wytwarzającego energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii, której przyłączenie do sieci elektroenergetycznej i wprowadzenie z niej energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej po raz pierwszy nastąpiło po 31 marca 2022 r., z wyłączeniem mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej zgodnie z art. 4d ust. 2-11, wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne.
Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE rozliczenia, o którym mowa w ust. 1 i 1a, w odniesieniu do prosumenta energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej.
Jak wynika z art. 4 ust. 3a ustawy o OZE sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie z ust. 2a-2d, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, ustaloną w sposób określony w art. 4b, oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci, ustaloną w sposób określony w art. 4c ust. 3.
Zgodnie z art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, w przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:
1)sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne
oraz
2)rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 5, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.
Instalacje zamontowane na/przy Obiektach są/będą wykorzystywane wyłącznie przez przedmiotowe obiekty. Wytwarzanie prądu w Instalacjach odbywa się/będzie odbywać się w sposób ciągły. Gmina nie przewiduje sprzedaży prądu wytworzonego w Instalacjach podmiotom trzecim.
W przypadku występowania nadwyżek wartości energii elektrycznej wyprodukowanej przez Instalacje umieszczonych na/przy Obiektach nad wartością energii pobranej z sieci i zużytej w Budynkach, niewykorzystane środki pochodzące z depozytu prosumenckiego stanowią/będą stanowiły nadpłatę zwracaną Gminie przez Przedsiębiorstwo energetyczne. Stosownie bowiem do treści art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy o OZE jeśli prosument energii nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana prosumentowi energii przez sprzedawcę w terminie nie dłuższym niż do końca 13 miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć dwudziestu procent wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.
Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
1.„W jaki sposób umowa zawarta ze sprzedawcą energii reguluje kwestię wzajemnych rozliczeń pomiędzy Państwem jako prosumentem, a przedsiębiorstwem energetycznym, tj.:
a)kiedy i na jakich zasadach, w jakich terminach następuje wzajemne potrącenie/kompensata należności, np. czy są to terminy miesięczne, jak ustalana jest wartość depozytu prosumenckiego”?
Wzajemne potrącenie/kompensata należności następuje w okresach miesięcznych, wraz z wystawieniem faktury przez przedsiębiorstwo energetyczne – zgodnie z umowami zawartymi ze sprzedawcą energii odbiorca (tj. Gmina) rozliczany jest w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym i każdorazowo dotyczy wskazanego w umowie punktu odbioru.
Przedsiębiorstwo energetyczne wystawia faktury VAT za dany okres rozliczeniowy, które w specyfikacji do faktury dla danego punktu poboru energii zawierają informacje obejmujące dane pomiarowe oraz 2 sekcje rozliczeniowe: wyliczenie wartości sprzedaży (dot. energii sprzedanej przez przedsiębiorstwo energetyczne Gminie, w podziale na poszczególne składniki opłat, w tym wartość energii i opłat dodatkowych) oraz rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci (przez Gminę).
Rozliczenie wartości energii wprowadzonej przez Gminę do sieci odbywa się na zasadach wskazanych w ustawie o OZE. Wartość ta kalkulowana jest jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. obecnie ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez Gminę, oznaczonej w art. 4 ust. 2b ustawy o OZE symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną) i rynkowej ceny energii elektrycznej (zgodnie z art. 4b ustawy o OZE). Kalkulacja ta wyszczególniona jest każdorazowo na fakturze od przedsiębiorstwa energetycznego w sekcji „Rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci” – wartość ta ujmowana jest w łącznej wartości środków na depozycie prosumenckim, który przeznaczony jest na rozliczenie zobowiązań Gminy z tytułu zakupu energii od przedsiębiorstwa energetycznego.
Potrącenie/kompensata należności regulowana jest ustawą o OZE i polega na pomniejszeniu przez przedsiębiorstwo energetyczne zobowiązania Gminy z tytułu zakupu energii elektrycznej za dany okres rozliczeniowy (tj. w zakresie wartości zakupionej w tym okresie przez Gminę energii, bez opłaty handlowej i opłat dystrybucyjnych) o wartość środków zgromadzonych przez Gminę na depozycie prosumenckim. Depozyt ten może być rozliczany przez 12 miesięcy od dnia przypisania na nim tej kwoty, przy czym na rozliczenie z przedsiębiorstwem energetycznym w pierwszej kolejności przeznaczane są środki o najstarszej dacie przypisania do konta jako depozyt prosumencki.
Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym (co oznacza, że depozyt z miesiąca n jest wykorzystywany w rozliczeniu dopiero od miesiąca n+1).
Końcowo Gmina pragnie wskazać, że jeśli Gmina nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana Gminie w terminie nie dłuższym niż do końca 13. miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć dwudziestu procent wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.
„b)prosimy podać przykłady liczbowe rozliczeń pomiędzy Państwem jako prosumentem, a przedsiębiorstwem energetycznym”.
Przykładowo, Gmina w maju 2024 r. otrzymała fakturę VAT od przedsiębiorstwa energetycznego o numerze (...) obejmującą 1 punkt poboru energii (Dom Kultury) za jeden okres rozliczeniowy (tj. za okres od 1 lutego 2024 r. do 29 lutego 2024 r.).
Na przedmiotowej fakturze VAT zostały wykazane pozycje dotyczące:
·pobranej przez Gminę w ww. okresie energii (Wyliczenie wartości sprzedaży) – wyliczenie wartości sprzedaży dla przedmiotowego punktu poboru wraz z usługą dystrybucji – łącznie (...) zł brutto;
·wprowadzonej przez Gminę energii (Rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci):
oza styczeń 2024 r., w tym:
§data przypisania depozytu: 31 stycznia 2024 r.
§j.m. – kWh,
§Ilość: 2,
§rynkowa cena energii: (...),
§wartość depozytu na dzień przypisania: (...),
§wartość rozliczenia w poprzednich okresach: (...),
§wartość rozliczona w bieżącym okresie: (...),
§wartość pozostała do rozliczenia: (...).
oza luty 2024 r., w tym:
§data przypisania depozytu: 29.02.2024 r.
§j.m. – kWh,
§Ilość: 0,
§rynkowa cena energii: (...),
§wartość depozytu na dzień przypisania: (...),
§wartość rozliczenia w poprzednich okresach: (...),
§wartość rozliczona w bieżącym okresie: (...),
§wartość pozostała do rozliczenia: (...).
Na podstawie ww. danych przedsiębiorstwo energetyczne dokonało potrącenia należności brutto za luty 2024 r. ((...) zł) o wartość depozytu za styczeń 2024 r. w kwocie (...) zł (2 x (...)). Kwota do zapłaty przez Gminę wynikająca z przedmiotowej faktury wyniosła (...) zł brutto ((...) – (...)).
W tym miejscu Gmina pragnie wyjaśnić, że wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym (zgodnie z art. 4c ust. 4 ustawy o OZE). Powyższe – zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi przez przedsiębiorstwo energetyczne – oznacza, że depozyt z miesiąca n (np. stycznia) jest wykorzystywany w rozliczeniu dopiero od miesiąca n+1 (tj. lutego), zatem energia wprowadzona przez Gminę do sieci w styczniu może pokryć koszty zakupu energii w lutym (bądź kolejnych miesiącach, jeśli nie zostałaby rozliczona z kosztami zakupu energii za luty), ale nie za okresy wcześniejsze.
Gmina w oparciu o otrzymaną od przedsiębiorstwa przesyłowego fakturę VAT rozliczyła wartość wprowadzonej do sieci energii elektrycznej. W tym zakresie Gmina w maju 2024 r. (tj. w tym samym miesiącu, w którym Gmina otrzymała od przedsiębiorstwa energetycznego fakturę nr (...)) wystawiła fakturę VAT na kwotę (...) zł brutto.
Pytania
1.Czy wprowadzenie do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach, stanowi/będzie stanowić po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku?
2.W przypadku uzyskania twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, czy podstawę opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany za pomocą Instalacji, będzie stanowić wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. ilości energii elektrycznej wprowadzonej w poszczególnych godzinach do sieci przez Gminę – po zbilansowaniu międzyfazowym) i rynkowej ceny energii elektrycznej, pomniejszona o kwotę podatku należnego, tj. czy kwota stanowiąca iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego i rynkowej ceny energii elektrycznej stanowi wartość brutto (zawierającą sobie VAT należny)?
3.W przypadku uzyskania twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, czy obowiązek podatkowy na gruncie VAT z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach powstaje/powstanie z chwilą wystawienia przez Gminę faktury z tego tytułu?
Państwa stanowisko w sprawie
1.Wprowadzenie do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach, stanowi/będzie stanowić po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.
2.W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, podstawę opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany za pomocą Instalacji, stanowi/będzie stanowić wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. ilości energii elektrycznej wprowadzonej w poszczególnych godzinach do sieci przez Gminę – po zbilansowaniu międzyfazowym) i rynkowej ceny energii elektrycznej, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Kwota stanowiąca iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego i rynkowej ceny energii elektrycznej stanowi wartość brutto, tj. zawiera w sobie VAT należny. Podatek z tytułu tak ustalonej podstawy opodatkowania należy przy tym liczyć od sumy wskazanej wartości (iloczynu energii wprowadzonej i ceny rynkowej), tj. metodą „w stu”.
3.W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, w ocenie Gminy, obowiązek podatkowy na gruncie VAT z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach powstaje/powstanie z chwilą wystawienia przez Gminę faktury z tego tytułu.
Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie
Ad 1.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jako że JST są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez JST, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.
Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. W świetle tego zapisu działalność Gminy polegająca na wprowadzeniu do sieci wyprodukowanego z pomocą Instalacji prądu stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą („wszelka działalność producentów”).
Stosownie natomiast do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Mając na uwadze powyższe, należy uznać, iż wprowadzanie przez Gminę energii elektrycznej wyprodukowanej w Instalacjach do sieci, stanowi/będzie stanowić sprzedaż energii elektrycznej na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego, co wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów.
Zaprezentowane stanowisko znajduje oparcie m.in. w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS” lub „Organ”) w sprawie o podobnym stanie faktycznym z 29 grudnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.550.2022.1.PS, w której Organ stwierdził, iż „W świetle zacytowanych wyżej przepisów, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych”.
Zważywszy natomiast, że ani ustawa o VAT ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia nie przewidują zwolnienia z VAT dla czynności wprowadzania energii elektrycznej do sieci, czynności powyższe nie podlegają takiemu zwolnieniu.
Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, opisane czynności wprowadzania do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na Budynkach stanowi/będzie stanowić po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.
Ad 2.
Zgodnie z przytoczonym art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE, Przedsiębiorstwo energetyczne dokonuje rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne prosumenta.
Stosownie do treści przywołanego art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE, wspomnianego w powyższym akapicie rozliczenia, dokonuje się na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej.
Jak wynika ze wspomnianego art. 4 ust. 3a ustawy o OZE, Przedsiębiorstwo energetyczne, dokonuje powyższego rozliczenia, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie ze stosownymi przepisami ustawy o OZE, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci.
Stosownie do treści art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., w przypadku, gdy prosument energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wartość energii elektrycznej, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:
1)sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne
oraz
2)rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.
Wskazany przepis w opinii Gminy określa podstawę opodatkowania VAT z tytułu wprowadzenia do sieci energii elektrycznej wyprodukowanej w Instalacjach. Zdaniem Gminy podstawę tę stanowi wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikający z salda ujemnego (tj. ilości energii elektrycznej wprowadzonej w poszczególnych godzinach do sieci przez Gminę – po zbilansowaniu międzyfazowym) i rynkowej ceny energii elektrycznej. Kwotę tę należy uznać za wynagrodzenie należne Gminie za dostawę energii elektrycznej wytworzonej w Instalacjach.
Zaprezentowany pogląd znalazł aprobatę DKIS w interpretacji indywidualnej wydanej przez DKIS 24 kwietnia 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.21.2023.2.HW, w której stwierdzono, iż: „Z powyższych wyjaśnień wynika, że jeżeli w danym okresie rozliczeniowym Państwo jako Prosument wprowadzicie do sieci mniej energii elektrycznej niż z tej sieci pobierzecie, nie oznacza to, że po Państwa stronie w danym okresie rozliczeniowym nie wystąpi podstawa opodatkowania, a w związku z tym nie powstanie obowiązek podatkowy. Jeżeli z saldowania ilościowego dokonywanego w każdej godzinie doby będzie wynikało, że Prosument wprowadził więcej energii niż pobrał z sieci, w odniesieniu do tak wprowadzonej do sieci przez Państwa energii elektrycznej, wystąpi u Państwa podstawa opodatkowania, a w związku z tym powstanie również obowiązek podatkowy (pomimo, że w skali całego okresu rozliczeniowego pobraliście Państwo więcej energii niż wprowadziliście do sieci). Zatem podstawę opodatkowania u Państwa jako prosumenta z tytułu rozliczenia wytworzonej energii elektrycznej w instalacji OZE stanowi wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej przez Państwa jako prosumenta do sieci – po zbilansowaniu godzinowym (czyli z uwzględnieniem bilansowania międzyfazowego) i rynkowej ceny energii elektrycznej. (…) W efekcie środki zgromadzone w depozycie prosumenckim nie stanowią wynagrodzenia należnego Państwu jako prosumentowi, a tym samym nie stanowią podstawy opodatkowania VAT u Państwa jako prosumenta – tak jak wskazano wyżej podstawa opodatkowania będzie stanowić wartość ustaloną jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez Prosumenta – po zbilansowaniu godzinowym i rynkowej ceny energii elektrycznej”.
Powyższe zostało potwierdzone również w innej interpretacji indywidualnej, wydanej przez DKIS 18 października 2022 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.156.2022.1.MS, w której przyjęto, że: „Analogicznie podstawę opodatkowania u Prosumenta będzie stanowić wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. ilości energii elektrycznej wprowadzonej w poszczególnych godzinach do sieci przez Prosumenta – po zbilansowaniu międzyfazowym) i rynkowej ceny energii elektrycznej”.
Ponadto w ocenie Gminy wartość wskazana powyżej jako podstawa opodatkowania z tytułu wprowadzenia energii elektrycznej do sieci wyprodukowanej w Instalacjach stanowi kwotę zawierającą w sobie podatek. Podatek z tytułu tej dostawy należy zatem liczyć od sumy wskazanej wartości (iloczynu energii wprowadzonej i ceny rynkowej), tj. metodą „w stu”.
Pogląd taki potwierdza chociażby przywołana wcześniej interpretacja DKIS z 24 kwietnia 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.21.2023.2.HW, w której stwierdzono, że: „Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej i ceny rynkowej) – jak wskazano powyżej – jest wartością należną Prosumentowi z tytułu rozliczenia wytworzonej energii elektrycznej w instalacji OZE, obejmującą całość świadczenia należnego od przedsiębiorstwa energetycznego Prosumentowi, którą – w celu określenia podstawy opodatkowania – należy pomniejszyć o kwotę występującego dla tej dostawy podatku należnego. Wskazuje to, że wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej i ceny rynkowej) stanowi kwotę brutto z tytułu rozliczenia wytworzonej energii elektrycznej przez Prosumenta w instalacji OZE, to znaczy kwotę zawierającą w sobie podatek. Podatek z tytułu tej czynności należy więc liczyć od sumy wskazanej wartości (iloczynu energii wprowadzonej i ceny rynkowej), tj. metodą »w stu«”.
Reasumując, podstawę opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który został wyprodukowany za pomocą Instalacji, stanowi/będzie stanowić po stronie Gminy wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. ilości energii elektrycznej wprowadzonej w poszczególnych godzinach do sieci przez Gminę) i rynkowej ceny energii elektrycznej, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Podatek z tytułu tak ustalonej podstawy opodatkowania należy zatem liczyć od sumy wskazanej wartości (iloczynu energii wprowadzonej i ceny rynkowej), tj. metodą „w stu”.
Ad 3.
W myśl generalnej reguły sformułowanej w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Z przytoczonego przepisu wynika, że obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia usług, co do zasady, powstaje z chwilą ich wykonania.
Tym niemniej od powyższej zasady są również przewidziane wyjątki i tak stosownie do treści art. 19 a ust. 5 pkt 4 lit. a ww. obowiązek podatkowy z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego powstaje z chwilą wystawienia faktury.
Jednocześnie, zgodnie z treścią ust. 7 ww. art., w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
Mając na uwadze powyższe, należałoby uznać, że obowiązek podatkowy na gruncie VAT w stosunku do dostawy energii elektrycznej powstanie z chwilą wystawienia faktury, lecz nie później niż z chwilą upływu terminu płatności.
Tożsame stanowisko potwierdził również DKIS w interpretacji indywidualnej z 7 grudnia 2023 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.532.2023.2.DP w której potwierdził, że: „Z powyższych przepisów wynika, że obowiązek podatkowy dla transakcji dostawy m.in. energii elektrycznej powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie późnej niż z chwilą upływu terminu płatności. Innymi słowy, moment rozliczenia podatku należnego w związku z dostawami energii elektrycznej jest uzależniony od momentu wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami”.
Gmina w zawartych z Przedsiębiorstwem energetycznym Umowach nie określiła terminu płatności w stosunku do dostawy prądu wyprodukowanego w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach. Skoro zatem taki termin nie został przez strony Umowy określony, należałoby uznać, że obowiązek podatkowy z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na Obiektach powstaje/powstanie z chwilą wystawienia przez Gminę faktury z tego tytułu.
W konsekwencji, w ocenie Gminy, obowiązek podatkowy z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach powstaje/powstanie z chwilą wystawienia przez Gminę faktury z tego tytułu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT wprowadzenia do sieci energetycznej prądu wyprodukowanego w Instalacjach (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) i ustalenia podstawy opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz jest nieprawidłowe w części dotyczącej ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy:
Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosowanie do art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Treść powyższych przepisów znajduje odzwierciedlenie w art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE z 11 grudnia 2006 r. L 347/1), zgodnie z którym:
Podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. (…).
Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy (w zakresie dostaw i usług co do zasady odpłatnych). Gmina, w celu wypełnienia nałożonych na nią zadań, organizuje warunki dla innych podmiotów bądź bezpośrednio uczestniczy w obrocie gospodarczym.
Zgodnie z art. 2 pkt 19 i pkt 27a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 ze zm.), zwana dalej ustawą o OZE:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
19)mikroinstalacja – instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW;
27a) prosument energii odnawialnej – odbiorcę końcowego wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, pod warunkiem że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 773).
Stosownie do art. 3 ustawy o OZE:
Podjęcie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wymaga uzyskania koncesji na zasadach i warunkach określonych w ustawie – Prawo energetyczne, z wyłączeniem wytwarzania energii elektrycznej:
1)w mikroinstalacji;
2)w małej instalacji;
3)wyłącznie z biogazu rolniczego, w tym w kogeneracji w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy – Prawo energetyczne;
4)wyłącznie z biopłynów.
Zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE:
Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2022 r. przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wytwarzającego energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii, której przyłączenie do sieci elektroenergetycznej i wprowadzenie z niej energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej po raz pierwszy nastąpiło po 31 marca 2022 r., z wyłączeniem mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej zgodnie z art. 4d ust. 2-11, wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne.
W myśl art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE:
Rozliczenia, o którym mowa w ust. 1 i 1a, w odniesieniu do prosumenta energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej;
Szczegółowy sposób rozliczania prosumenta z udostępnionej energii regulują przepisy art. 4 ust. 2a-7 ustawy o OZE.
Jak wynika z art. 4 ust. 3a ustawy o OZE:
Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie z ust. 2a-2d, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, ustaloną w sposób określony w art. 4b, oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci, ustaloną w sposób określony w art. 4c ust. 3.
Stosownie do art. 4 ust. 2b ustawy o OZE:
Rozliczenia pomiędzy sprzedawcą, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, a prosumentem energii odnawialnej, prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej są prowadzone na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanej w każdej godzinie. Sumarycznie zbilansowana ilość energii elektrycznej, wprowadzona do i pobrana z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, jest wyznaczana dla danej godziny metodą wektorową według następującego wzoru:
Eb(t) = Ep(t) – Ew(t)
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Eb(t) – ilość energii sumarycznie zbilansowanej w godzinie (t), wyrażoną w kWh, podlegającą rozliczeniu w danym okresie rozliczeniowym; wartość dodatnia oznacza ilość energii elektrycznej pobranej w danej godzinie (t) z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, a wartość ujemna oznacza ilość energii elektrycznej wprowadzonej w danej godzinie (t) do tej sieci,
Ep(t) – sumę ze wszystkich faz ilości energii elektrycznej pobranej w godzinie (t) z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, wyrażoną w kWh,
Ew(t) – sumę ze wszystkich faz ilości energii elektrycznej wprowadzonej w godzinie (t) do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, wyrażoną w kWh, przy czym dla prosumenta wirtualnego energii odnawialnej jako ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przyjmuje się ilość energii elektrycznej wytworzonej w instalacji odnawialnego źródła energii wyznaczoną zgodnie z ust. 2 pkt 3 lit. b.
Na mocy art. 4 ust. 8 ustawy o OZE:
Wytwarzanie i wprowadzanie do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej energii elektrycznej, o której mowa w ust. 1 oraz ust. 1a, przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej niebędącego przedsiębiorcą, o którym mowa w ustawie – Prawo przedsiębiorców, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 tej ustawy.
Natomiast art. 4 ust. 11 ustawy o OZE stanowi, że:
W przypadku gdy:
1)prosument energii odnawialnej w ramach rozliczenia, o którym mowa w ust. 1, nie odbierze energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie 12 miesięcy od daty jej wprowadzenia do sieci zgodnie z ust. 5, to nieodebraną energią dysponuje sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu pokrycia kosztów rozliczenia, w tym opłat, o których mowa w ust. 4;
2)prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej w ramach rozliczenia, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana prosumentowi energii odnawialnej, prosumentowi zbiorowemu energii odnawialnej lub prosumentowi wirtualnemu energii odnawialnej przez sprzedawcę, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w terminie nie dłuższym niż do końca 13. miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć dwudziestu procent wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.
W myśl art. 4b ust. 1 ustawy o OZE:
W przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:
1)sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne;
2)rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 5, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.
Stosownie do art. 4b ust. 2 ustawy o OZE:
W przypadku gdy prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu:
1)ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną;
2)rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18.
Przepisy art. 4c ust. 1-5 ustawy o OZE definiują tzw. „depozyt prosumencki”:
1.Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu prowadzenia rozliczeń, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, prowadzi konto dla prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, zwane dalej „kontem prosumenta”, na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, zwaną dalej „depozytem prosumenckim”.
2.Depozyt prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta, o którym mowa w ust. 1.
3.Zobowiązanie prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, o którym mowa w ust. 2, określa się dla danego okresu rozliczeniowego jako sumę iloczynów, dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania (t) w okresie rozliczeniowym, ilości energii elektrycznej pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb(t) przyjmującym wartość dodatnią, oraz ceny sprzedaży energii elektrycznej uwzględniającej obowiązkowe obciążenia podatkowe i fiskalne, stosowanej w rozliczeniach pomiędzy sprzedawcą i prosumentem dla tego okresu rozliczenia niezbilansowania.
4.Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym.
5.Kwota środków stanowiąca depozyt prosumencki może być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta.
Art. 40 ust. 1-1aa ustawy o OZE wskazuje, że:
1.Obowiązek zakupu energii elektrycznej, o którym mowa w art. 41 ust. 1, art. 42 ust. 1, art. 70c ust. 2 oraz art. 92 ust. 1, wykonuje wyznaczony przez Prezesa URE sprzedawca energii elektrycznej, zwany dalej „sprzedawcą zobowiązanym”, na podstawie umowy, o której mowa w art. 5 ustawy – Prawo energetyczne.
1a.Sprzedawca zobowiązany, o którym mowa w ust. 1, ma obowiązek dokonać rozliczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1-3 oraz w art. 38c ust. 3, chyba że rozliczenia dokonuje sprzedawca wybrany przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej lub spółdzielnię energetyczną, na podstawie umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży.
1aa. Sprzedawcą wybranym, o którym mowa w ust. 1a, może być także sprzedawca zobowiązany.
W zakresie, w jakim powołane przepisy dotyczą prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wchodzą one w życie 2 lipca 2025 r.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Zrealizowali Państwo Inwestycje, w kamach których zaprojektowano i dokonano montażu instalacji fotowoltaicznych na/przy Obiektach. Wydatki związane z realizacją Inwestycji zostały/zostaną udokumentowane wystawianymi na Państwa fakturami VAT. W związku z wytwarzaniem energii elektrycznej, która jest/będzie wprowadzana do sieci, są Państwo prosumentem energii odnawialnej. W umowach zawartych z przedsiębiorstwem energetycznym brak jest zapisów dotyczących dokumentowania przez Państwa za pomocą faktur VAT dostaw wytworzonej energii elektrycznej oraz kwestii ewentualnych terminów płatności potencjalnych należności z tego tytułu. Wytworzona w Instalacjach energia elektryczna, która następnie jest odprowadzana do sieci, jest/będzie rozliczana w ramach tzw. „net-billingu”. Model ten przewiduje, że wyprodukowana i wprowadzona do sieci energia elektryczna jest/będzie zapisywana wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki na Państwa indywidualnym koncie i będzie pomniejszać kwotę podlegającą zapłacie przez Państwa na rzecz Przedsiębiorstwa energetycznego w danym okresie rozliczeniowym z tytułu zużycia prądu przez dany Obiekt. W konsekwencji koszty zakupu energii elektrycznej stają się niższe. Instalacje zamontowane na/przy Obiektach są/będą wykorzystywane wyłącznie przez przedmiotowe obiekty. Wytwarzanie prądu w Instalacjach odbywa się/będzie odbywać się w sposób ciągły. Nie przewidują Państwo sprzedaży prądu wytworzonego w Instalacjach podmiotom trzecim. W przypadku występowania nadwyżek wartości energii elektrycznej wyprodukowanej przez Instalacje nad wartością energii pobranej, niewykorzystane środki pochodzące z depozytu prosumenckiego stanowią/będą stanowiły nadpłatę zwracaną Państwu przez Przedsiębiorstwo energetyczne. Wzajemne potrącenie/kompensata należności następuje w okresach miesięcznych, wraz z wystawieniem faktury przez przedsiębiorstwo energetyczne – zgodnie z umowami zawartymi ze sprzedawcą energii są Państwo rozliczani w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Przedsiębiorstwo energetyczne wystawia faktury VAT za dany okres rozliczeniowy, które w specyfikacji do faktury dla danego punktu poboru energii zawierają informacje obejmujące dane pomiarowe oraz 2 sekcje rozliczeniowe: wyliczenie wartości sprzedaży (dot. energii sprzedanej przez przedsiębiorstwo energetyczne) oraz rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci. Rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci odbywa się na zasadach wskazanych w ustawie o OZE. Kalkulacja ta wyszczególniona jest każdorazowo na fakturze od przedsiębiorstwa energetycznego w sekcji „Rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci” – wartość ta ujmowana jest w łącznej wartości środków na depozycie prosumenckim, który przeznaczony jest na rozliczenie Państwa zobowiązań z tytułu zakupu energii od przedsiębiorstwa energetycznego. Potrącenie/kompensata należności regulowana jest ustawą o OZE i polega na pomniejszeniu przez przedsiębiorstwo energetyczne Państwa zobowiązania z tytułu zakupu energii elektrycznej za dany okres rozliczeniowy o wartość środków zgromadzonych przez Państwa na depozycie prosumenckim. Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym (co oznacza, że depozyt z miesiąca n jest wykorzystywany w rozliczeniu dopiero od miesiąca n+1). Jeśli nie wykorzystają Państwo zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest Państwu zwracana w terminie nie dłuższym niż do końca 13. miesiąca następującego po danym miesiącu. Przykładowo, w maju 2024 r. otrzymali Państwo fakturę VAT od przedsiębiorstwa energetycznego obejmującą 1 punkt poboru energii za jeden okres rozliczeniowy. Na przedmiotowej fakturze VAT zostały wykazane pozycje dotyczące pobranej przez Państwa w ww. okresie energii oraz wprowadzonej przez Państwa energii za styczeń i luty 2024 r. Na podstawie ww. danych przedsiębiorstwo energetyczne dokonało potrącenia należności brutto za luty 2024 r. o wartość depozytu za styczeń 2024 r.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT wprowadzenia do sieci energetycznej prądu wyprodukowanego w Instalacjach (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
W świetle zacytowanych wyżej przepisów, na gruncie ustawy sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych. Kwalifikacji tej nie zmienia treść art. 4 ust. 8 ustawy o OZE, gdyż ustawa definiuje we własnym zakresie działalność gospodarczą i definicja ta jest szersza niż np. zakres działalności gospodarczej wynikający z ustawy – Prawo przedsiębiorców.
Znajduje to potwierdzenie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-219/12 Fuchs, w którym Trybunał uznał, że:
Eksploatacja zainstalowanego na służącym prywatnym celom domu mieszkalnym lub obok niego modułu fotowoltaicznego, skonstruowanego w ten sposób, że po pierwsze ilość wytworzonej energii elektrycznej jest zawsze niższa od ilości energii elektrycznej ogółem zużytej przez użytkownika modułu do celów prywatnych, a po drugie energia ta jest dostarczana do sieci za wynagrodzeniem o charakterze stałym, stanowi „działalność gospodarczą” w rozumieniu tych przepisów.
Ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą będącą świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.
Jak już więc wskazano, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, co znajduje potwierdzenie w ww. wyroku TSUE C-219/12.
W okolicznościach niniejszej sprawy sprzedaż energii elektrycznej należy rozpatrywać więc jako działalność gospodarczą w kontekście art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwa uznać należy za podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, gdyż w tym przypadku nie występuje wyłączenie jednostki samorządu terytorialnego z grona podatników na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy – dokonują/będą Państwo dokonywali dostawy energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji nie jako organ władzy publicznej, lecz na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym.
W konsekwencji Państwo, jako prosument – czynny podatnik VAT – poprzez wprowadzanie energii do sieci energetycznej będą dokonywać na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.
Zatem wprowadzenie przez Państwa energii elektrycznej do sieci na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a Państwo dla tej czynności będą działać w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Dostawa energii elektrycznej nie została przez ustawodawcę wymieniona jako zwolniona od podatku, w konsekwencji stanowi ona czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, stwierdzam, że wprowadzenie do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach, stanowi/będzie stanowić po Państwa stronie działalność gospodarczą oraz odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia z tego podatku.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.
Państwa wątpliwości w dalszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia podstawy opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Jak wynika z przepisów ustawy o OZE, w przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej czy prosument wirtualny wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej (o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE) jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, tj. jako iloczyn sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne oraz rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w art. 4b ust. 5 ustawy o OZE, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.
Natomiast gdy prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2024 r., wartość tej energii jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z art. 4b ust. 2 ustawy o OZE i stanowi sumę iloczynów (wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu) ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez tego prosumenta – oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną oraz rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w art. 4b ust. 4 ustawy o OZE. Należy zaznaczyć, że w sytuacji, gdy wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), a prosument nie jest jednocześnie prosumentem zbiorowym ani wirtualnym, przyjmuje się cenę równą zero.
Wskazany powyżej przepis art. 4b ust. 1 i ust. 2b ustawy o OZE wyznacza wartość kwoty należnej prosumentowi za wprowadzenie energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej określając ją jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikający z salda ujemnego i rynkowej ceny energii elektrycznej. Kwotę tą należy uznać za należne Państwu (tj. prosumentowi) wynagrodzenie za dostawę energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.
W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Natomiast jak stanowi art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Z przepisu art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Kluczowa dla konstrukcji podstawy opodatkowania jest analiza pojęcia wynagrodzenia rozumianego jako wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług.
Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) jest wartością należną za wytworzenie i wprowadzenie przez prosumenta energii do sieci.
Z przepisów ustawy o OZE wynika również, że depozyt prosumencki pokazujący wartość środków należną prosumentowi za energię wprowadzoną do sieci (ilość energii i wartość tej energii) przeznaczony jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta. Jak wynika z treści art. 4c ust. 4 ustawy o OZE, wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym. Depozyt zapisany na koncie prosumenckim służy więc do regulowania zobowiązań, natomiast nie wpływa na kwestię ustalania podstawy opodatkowania.
Fakt wzajemnego kompensowania zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta, pozostaje bez wpływu na określenie wysokości podstawy opodatkowania.
Zatem kwotę należną dla Państwa (prosumenta) z tytułu dostawy energii elektrycznej, która jest wyprodukowana za pomocą mikroinstalacji, stanowi/będzie stanowiła wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez Państwa po zbilansowaniu międzyfazowym i rynkowej ceny energii elektrycznej. Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) – jak stwierdzono powyżej – jest wartością należną Państwu z tytułu rozliczenia wprowadzonej do sieci energii elektrycznej wytworzonej w instalacji, obejmującą całość należnego Państwu świadczenia od zakładu energetycznego, którą – w celu określenia podstawy opodatkowania – należy pomniejszyć o kwotę występującego dla tej dostawy podatku należnego.
Wskazuje to, że ww. wartość (iloczyn energii wprowadzonej do sieci po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) stanowi kwotę brutto z tytułu dostawy wprowadzonej przez Państwa energii elektrycznej wytworzonej w instalacji OZE, to znaczy kwotę zawierającą w sobie podatek VAT.
Podsumowując, stwierdzam, że podstawę opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany za pomocą Instalacji, będzie stanowić wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej przez Państwa do sieci – po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny stosowanej dla danego okresu rozliczenia, pomniejszona o kwotę podatku należnego.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.
Końcowo Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej wyprodukowanego prądu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.
Zgodnie z treścią art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.
Jak stanowi art. 19a ust. 7 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
Według art. 2 pkt 31 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o fakturze, rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.
Art. 106b ust. 1 ustawy stanowi, że:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Na mocy art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:
Fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.
Z powyższych regulacji wynika, że w przypadku dostaw energii elektrycznej na rzecz innego podatnika podatku VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, zaś faktura powinna być wystawiona najpóźniej z chwilą upływu terminu płatności. W sytuacji, gdy podatnik nie wystawił w tym terminie faktury lub wystawił ją z opóźnieniem – obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawianie, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
W tym miejscu należy wyjaśnić, że w tym przypadku przez „termin płatności” rozumie się termin płatności za dostawę energii wprowadzonej do sieci przez prosumenta.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że umowy zawarte z przedsiębiorstwem energetycznym nie zawierają zapisów dotyczących dokumentowania przez Państwa za pomocą faktur VAT dostaw wytworzonej energii elektrycznej oraz kwestii ewentualnych terminów płatności potencjalnych należności z tego tytułu. Jednakże z przedstawionego opisu sprawy wynika również, że wzajemne potrącenie/kompensata należności następuje w okresach miesięcznych, wraz z wystawieniem faktury przez przedsiębiorstwo energetyczne. Przedsiębiorstwo energetyczne wystawia faktury VAT za dany okres rozliczeniowy, które dla danego punktu poboru energii zawierają informacje obejmujące dane pomiarowe oraz 2 sekcje rozliczeniowe: wyliczenie wartości sprzedaży (dot. energii sprzedanej Państwu) oraz rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci (przez Państwa). Ponadto, wartość środków na depozycie prosumenckim za dany okres rozliczeniowy kalkulowana jest jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. obecnie ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez Państwa) i rynkowej ceny energii elektrycznej – kalkulacja ta wyszczególniona jest na fakturze od przedsiębiorstwa w sekcji „Rozliczenie wartości energii wprowadzonej do sieci”. Wartość ta ujmowana jest w łącznej wartości środków na depozycie prosumenckim, który przeznaczony jest na rozliczenie Państwa zobowiązań z tytułu zakupu energii. Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu. Jeśli nie wykorzystają Państwo zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest Państwu zwracana.
Tak więc przedstawiony model rozliczeń między stronami wskazuje na zastosowanie kompensaty należności wzajemnych, gdyż kwota należna do zapłaty przez Państwa z tytułu pobranej przez Państwa energii jest pomniejszana o kwotę należną Państwu od sprzedawcy energii, w związku z energią wprowadzoną do sieci. Nie można zatem przyjąć, że nie występuje żaden termin płatności należności (rozliczeń) ze sprzedawcą energii na Państwa rzecz za energię wprowadzoną do sieci, a w konsekwencji, że termin ten nie determinuje momentu powstania obowiązku podatkowego. Jest bowiem mowa o okresach rozliczeniowych i kompensatach należności.
Podsumowując, stwierdzam, że obowiązek podatkowy z tytułu wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany w Instalacjach zamontowanych na/przy Obiektach powstaje/powstanie – co do zasady – z chwilą wystawienia faktury, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit a ustawy, jednak nie później niż z upływem terminu płatności.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać całościowo za nieprawidłowe, z uwagi na wskazanie przez Państwa, że obowiązek podatkowy powstaje/powstanie z chwilą wystawienia przez Państwa faktury.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia
oraz
·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).