Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług darowizny samochodu osobowego na rzecz męża, wykupionego z leasingu operacyjnego niekonsumenckiego na cele osobiste.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 14 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług darowizny samochodu osobowego na rzecz Pani męża, wykupionego z leasingu operacyjnego niekonsumenckiego na cele osobiste.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą (…) Wynajem lokali w (…), ul. (…). Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej jest według stawki liniowej. Dnia 22 grudnia 2021 roku Wnioskodawczyni zawarła umowę leasingu operacyjnego niekonsumenckiego samochodu osobowego, który był, jest wykorzystywany częściowo na cele prowadzonej działalności gospodarczej a częściowo na cele osobiste. Umowa leasingu kończy się 21 grudnia 2024 roku. Zgodnie z umową leasingu Wnioskodawczyni może wykupić samochód osobowy. Wnioskodawczyni planuje skorzystać z tego uprawnienia i wykupić samochód z leasingu na cele osobiste. Wykup zostanie udokumentowany fakturą. Wnioskodawczyni po wykupie nie zamierza jednak wykorzystywać tego pojazdu w prowadzonej działalności, w związku z tym nie zamierza księgować tej faktury, nie będzie wprowadzała samochodu do ewidencji środków trwałych i odliczała podatku VAT z tytułu zakupu. Podatnik po wykupie samochodu osobowego z leasingu zamierza umową darowizny przekazać go nieodpłatnie mężowi. Mąż podatnika  nie prowadzi działalności gospodarczej, samochód będzie wykorzystywać jedynie do celów osobistych.

Pytanie

Czy darowizna samochodu osobowego na rzecz męża Wnioskodawczyni, wykupionego z leasingu operacyjnego niekonsumenckiego na cele osobiste, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Darowizna dla męża samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego niekonsumenckiego na cele osobiste, który po wykupie nie będzie wykorzystywany w działalności gospodarczej nie będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z 13 marca 2024 r.), zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2023 r. poz. 1610 z dnia 14 sierpnia 2023 r.) darowizna jest umowa określoną w Kodeksie cywilnym.  Zgodnie z jej treścią „darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku”.

Wnioskodawczyni dokonując w przyszłości darowizny samochodu osobowego na rzecz męża, nie będzie działała w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 236 z dnia 21 lutego 2024 r). Samochód nie zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, jego nabycie (w cenie netto) nie będzie stanowiło kosztów uzyskania przychodu, ponieważ wykup samochodu będzie związany z przekazaniem go na cele prywatne, przekazanie to nie będzie związane z działalnością opodatkowaną. Wnioskodawczyni nie dokonała odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wykupu samochodu z leasingu.

W myśl art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z 14 sierpnia 2023 r.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym” przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin – art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego. Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi. Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu, także przed upływem okresu na jaki umowa obowiązuje, jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu. Samochód zostanie po zakończeniu umowy wykupiony przez Wnioskodawczynię na cele prywatne (bez odliczenia VAT od wykupu za jego nabycie (w cenie netto) nie będzie stanowiło kosztów uzyskania przychodu), nie będzie wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nie zaksięguje faktury sprzedaży auta z leasingu, tym samym nie odliczy podatku naliczonego po wykupie i jednocześnie nie wprowadzi go do ewidencji środków trwałych. Wykup na cele osobiste uniemożliwia odliczenie podatku naliczonego z ostatniej faktury, która potwierdza dokonanie wykupu pojazdu. Darowizna wykupu przez Wnioskodawczynię na rzecz męża stanowić będzie zatem zwykłe wykonywanie prawa własności. Tym samym Wnioskodawczyni będzie zbywać samochód stanowiący jej majątek prywatny, korzystając z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem tego zamierzona czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 5 ust. 1  ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz okoliczność analizowanej sprawy należy stwierdzić, że planowana w przyszłości przez Wnioskodawczynię darowizna samochodu osobowego, wykupionego po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego na cele osobiste, niezwiązane z działalnością gospodarczą, który to pojazd od  momentu wykupu nie będzie wykorzystywany do celów prowadzonej działalności gospodarczej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ani podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni w związku z darowizną samochodu nie będzie działała w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a darowizna nie będzie dokonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w ramach zarządu majątkiem osobistym. Dostawa towaru będzie podlegać opodatkowaniu VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Wyłącza się osoby fizyczne z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Nie jest podatnikiem VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Wnioskodawczyni dokonując darowizny pojazdu samochodowego osobowego wykupionego uprzednio od leasingodawcy na rzecz męża nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Dostawa towaru mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą tych towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także, zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu:

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny wskazane w art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tym samym, niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług – w świetle powyższych przepisów – jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem, jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy w stosunku do tej konkretnej czynności.

W myśl art. 709¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”:

Natomiast zgodnie z art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego:

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz.

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi.

Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu, także przed upływem okresu na jaki umowa obowiązuje, jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu.

Pani wątpliwości dotyczą rozstrzygnięcia kwestii opodatkowania nieodpłatnego przekazania w formie darowizny samochodu na rzecz męża.

Wskazać należy, że stosownie do treści art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Natomiast stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych ustaleń należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając towar (np. samochód) działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu ruchomościami (np. samochodami), która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży samochodu, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług handlu samochodami. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą i jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Dnia 22 grudnia 2021 roku zawarła Pani umowę leasingu operacyjnego niekonsumenckiego samochodu osobowego, który był, jest wykorzystywany częściowo na cele prowadzonej działalności gospodarczej a częściowo na cele osobiste. Umowa leasingu kończy się 21 grudnia 2024 roku. Planuje Pani wykupić samochód z leasingu na cele osobiste. Wykup zostanie udokumentowany fakturą. Po wykupie nie zamierza Pani wykorzystywać tego pojazdu w prowadzonej działalności, w związku z tym nie zamierza Pani księgować tej faktury oraz nie będzie Pani wprowadzała samochodu do ewidencji środków trwałych i odliczała podatku VAT z tytułu zakupu. Po wykupie samochodu osobowego z leasingu zamierza Pani umową darowizny przekazać go nieodpłatnie mężowi, który będzie wykorzystywać samochód jedynie do celów osobistych.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku dokonując darowizny pojazdu na rzecz męża nie będzie działała Pani w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Z opisu sprawy wynika bowiem, że wykupi Pani samochód na cele osobiste i nie odliczy Pani podatku naliczonego wykazanego na fakturze dokumentującej wykup samochodu, pojazd nie zostanie ujęty w ewidencji środków trwałych. Samochód po wykupie nie będzie wykorzystywany w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności uznać należy, że przekaże Pani mężowi samochód osobowy w formie darowizny, stanowiący Pani majątek prywatny, korzystając z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem tego, zamierzona czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stwierdzić należy, że planowane przez Panią dokonanie na rzecz męża darowizny samochodu osobowego, wykupionego z leasingu operacyjnego niekonsumenckiego na cele osobiste, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z darowizną tego samochodu nie będzie działała Pani w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz dokona Pani zarządu majątkiem osobistym.

Wobec powyższego, Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani zapytania. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

·Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).