Interpretacja indywidualna dotycząca podatku od towarów i usług w kwestii braku opodatkowania otrzymanego dofinansowania na realizację Projektu „(…)” oraz braku prawa do odliczenia.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii braku opodatkowania otrzymanego dofinansowania na realizację Projektu „(…)” oraz braku prawa do odliczenia.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca w latach (…) będzie realizował inwestycję w zakresie odnawialnych źródeł energii pn. „(…)” (dalej: „Inwestycja” lub „Projekt”).

Realizacja Projektu polegać ma przede wszystkim na wyposażeniu mieszkańców Gminy w magazyny energii (dalej: „Magazyny energii”), umożliwiające gromadzenie energii i wykorzystywanie podczas niedoboru z instalacji powstałych do produkcji energii ze źródeł odnawialnych (dalej: „Instalacje OZE”). Dodatkowo, w ramach Projektu prowadzone będą także działania informacyjne oraz doradztwo dla potencjalnych grantobiorców w zakresie odnawialnych źródeł energii (dalej: „OZE”).

Gmina zwraca uwagę, że Magazyny energii powstaną przy Instalacjach OZE wykorzystywanych wyłącznie do celów związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych mieszkańców Gminy (dalej: „Mieszkańcy”). Magazyny energii nie powstaną w ramach budynków użyteczności publicznej lub jakichkolwiek innych budynków należących do Gminy (lub jej jednostek organizacyjnych objętych centralizacją rozliczeń VAT).

Dofinansowanie

W związku z realizacją Projektu Gmina otrzyma dofinansowanie ze środków (…) na lata (…) oraz Budżetu Państwa. Dofinansowane pokryje 100% kosztów bezpośrednich (kosztów związanych z budową Magazynów energii u Mieszkańców i kosztów prowadzonych działań informacyjno-doradczych) oraz 85% kosztów pośrednich (obejmujących m.in. promocję, nadzór, przygotowanie i zarządzenie Projektem), kalkulowanych jako 7% kosztów bezpośrednich.

Pozostałe 15% kosztów pośrednich zostanie sfinansowane ze środków własnych Gminy.

Gmina podkreśla, że otrzymane dofinansowanie będzie pokrywać jedynie faktycznie poniesione wydatki i nie będzie stanowić wynagrodzenia dla Gminy.

Umowy z mieszkańcami Mieszkańcy biorący udział w Projekcie zostaną wyłonieni w ramach przeprowadzanych naborów. Następnie, Gmina będzie zawierała z biorącymi udział w Projekcie Mieszkańcami umowy o powierzenie grantu (dalej: „Umowa” lub „Umowy”), określające szczegółowe zasady, tryb i warunki przekazania, wykorzystania i rozliczania grantu na budowę Magazynów energii w ramach Projektu.

Wartość grantu ustalana będzie na podstawie kosztorysu/oferty zakupu przedstawionej przez Mieszkańca i będzie mogła wynosić nawet 100% kosztów kwalifikowalnych, tj. kosztów netto zakupu i instalacji Magazynu energii oraz ewentualnej adaptacji istniejącej Instalacji OZE, ale jednocześnie nie więcej niż:

- dla istniejącej instalacji fotowoltaicznej o mocy (…) kWh – (…) zł netto,

- dla istniejącej instalacji fotowoltaicznej o mocy (…) kWh – (…) zł netto,

- dla istniejącej instalacji fotowoltaicznej o mocy (…) kWh – (…) zł netto,

- oraz ewentualnie dodatkowo do (…) zł netto na potrzeby adaptacji istniejącej Instalacji OZE.

Grant będzie wypłacany Mieszkańcowi przez Gminę na podstawie ww. kosztorysu/oferty zakupu. Po zakończeniu prac i dokonaniu niezbędnych odbiorów u Mieszkańców, zweryfikowane zostaną koszty ostatecznie poniesione przez Mieszkańców. W przypadku, gdy ostateczny koszt będzie niższy od przedstawionego pierwotnie w kosztorysie/ofercie zakupu, Mieszkaniec zobowiązany będzie do zwrotu niewykorzystanych środków.

W ramach Projektu Mieszkańcy samodzielnie i indywidualnie będą dokonywać wyboru wykonawcy (dalej: „Wykonawca”) z listy uprawnionych wykonawców, którą prowadzi Gmina.

U wybranego Wykonawcy Mieszkaniec dokona zakupu Magazynów energii oraz usługi ich montażu na nieruchomości stanowiącej jego własność. Umowa na wykonanie Magazynu energii zawierana będzie między Wykonawcą a Mieszkańcem. Faktury będą wystawiane przez Wykonawcę z podaniem danych Mieszkańca jako nabywcy.

Magazyny energii powstałe w ramach Inwestycji będą stanowić wyłączną własność Mieszkańców (Gmina na żadnym etapie realizacji Projektu nie stanie się ich właścicielem).

Gmina dodatkowo wskazuje, że interpretacja przepisów prawa podatkowego wydana na skutek niniejszego wniosku w zakresie prawa do odliczenia VAT jest niezbędna do prawidłowego rozliczenia dofinansowania Projektu.

Pytania

1.Czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Projektu będzie podlegać opodatkowaniu VAT?

2.Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w ramach Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Dofinansowanie otrzymane przez Gminę na realizację Projektu nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

2.Gminie nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w powyższym przepisie, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Jednocześnie, usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów/świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług należy rozumieć prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów/świadczącego usługę do żądania od odbiorcy towaru/usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy o VAT odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę, obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) podlegają czy też nie podlegają opodatkowaniu istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Z treści powołanych wyżej przepisów wynika więc, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności (czy też kosztów realizacji konkretnego zadania) nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy o VAT jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Gmina wskazuje przy tym, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje (dotacje) bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

W celu wyjaśnienia pojęcia „dotacji i subwencji bezpośrednio związanych z ceną” istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Cena, jaką płaci nabywca, musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, że dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik „dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT. Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika, a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT”.

Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT. Zatem dotacja podlega opodatkowaniu, jeżeli ma bezpośredni związek z ceną towaru/usługi świadczonej przez otrzymującego dotację i w takiej sytuacji przyjmuje się, że dotacja ta stanowi składnik tej ceny.

Gmina wskazuje, że na gruncie ustawy o VAT dla uznania danego dofinansowania (dotacji/subwencji/innej dopłaty) za kwotę należną z tytułu sprzedaży przesądzające znaczenie ma fakt, czy dofinansowanie to ma bezpośredni wpływ na konkretną, ustaloną dla danej czynności cenę, jaką ma zapłacić otrzymujący towar/usługę. Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości wynika, że bezpośredni związek dopłaty z ceną (a więc cenotwórczy charakter tej dopłaty) występuje jedynie w przypadku, gdy w sposób jednoznaczny można określić jej wpływ na poziom ceny konkretnego towaru/usługi. Jest to natomiast możliwe w przypadku, gdy dotację można uznać za „korelat” świadczonej usługi lub dostarczanego towaru, tzn. gdy wypłacana jest tylko w razie świadczenia konkretnych usług lub dostawy konkretnego towaru, kwotowo również zależy od ilości świadczonych usług lub dostarczonych towarów.

Jak Gmina wskazywała powyżej, jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia, taka dotacja podlega VAT. Z kolei, jeśli związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Odnosząc powyższe do sytuacji Gminy wskazać należy, że otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Projektu nie będzie mieć związku z żadnym świadczeniem wykonywanym przez Gminę na rzecz Mieszkańców. W ramach Projektu Gmina nie będzie bowiem świadczyć usług ani dokonywać dostaw na rzecz Mieszkańców.

To sam Mieszkaniec dokonuje wyboru Wykonawcy Magazynu energii i zawiera z nim stosowną umowę, a następnie to na Mieszkańca Wykonawca wystawia fakturę za wykonane usługi. Dodatkowo, to Mieszkaniec od momentu wykonania Magazynu energii na jego nieruchomości jest jej właścicielem. Jedyne czynności stanowiące świadczenie usług są więc wykonywane wyłącznie pomiędzy Mieszkańcem a wybranym przez niego Wykonawcą.

Natomiast Umowy zawarte w Projekcie pomiędzy Gminą a Mieszkańcami mają na celu jedynie uregulowanie warunków przekazania Mieszkańcom grantów na zakup i montaż Magazynów energii.

Należy uznać, że czynność przekazania środków w formie pieniężnej na cele zakupu i montażu Magazynu energii nie stanowi świadczenia usług. W ocenie Gminy, przedstawione okoliczności sprawy wskazują, że Gmina nie świadczy na rzecz osób fizycznych biorących udział w Projekcie jakichkolwiek czynności. To Mieszkaniec (jako inwestor) ma możliwość dokonania zakupu towarów i usług u dowolnego Wykonawcy i sam nabywa te towary i usługi.

Mieszkaniec nie uiszcza żadnej opłaty/wkładu własnego, bowiem to Mieszkaniec ponosi pełny koszt zakupu i montażu Magazynu energii, który częściowo sfinansowany jest za pomocą grantu.

Mając powyższe na uwadze, w ramach Projektu pomiędzy Gminą a Mieszkańcem dochodzi jedynie do pokrycia części kosztów nabycia Magazynu energii, poniesionych przez Mieszkańca, w ramach przyznanego grantu, rozliczanych ostatecznie po dokonaniu odpowiedniego odbioru u Mieszkańca, ze środków otrzymanych przez Gminę w ramach dofinansowania. Zatem Gmina stoi na stanowisku, że w stosunku do tej części dofinansowania, która jest przekazywana Mieszkańcom, nie występuje żadna czynność podlegająca opodatkowaniu VAT, a przekazywanych środków nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczonej usługi na rzecz Mieszkańców.

Dodatkowo, część dofinansowania, która będzie przeznaczona na pokrycie kosztów pośrednich (promocja, nadzór, przygotowanie i zarządzenie Projektem) poniesionych przez Gminę, również nie będzie związana z żadnym świadczeniem wykonywanym przez Gminę na rzecz innego podmiotu.

W konsekwencji dofinasowanie, które Gmina otrzymuje w związku z realizacją opisanego Projektu, nie stanowi dotacji, subwencji lub innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, gdyż w przedmiotowej sytuacji Gmina nie nabywa towarów ani usług i nie odsprzedaje ich dalej na rzecz Mieszkańców.

Gmina wskazuje, że powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w wydanej w podobnym stanie faktycznym interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 lutego 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.740.2021.2.APR, w której organ uznał, że: „Z uwagi na przedstawioną przez Państwa sytuację oraz przepisy prawa i orzeczenia TSUE otrzymana przez Państwa dotacja z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w celu realizacji projektu, w ramach którego Państwo (grantodawca) przekażą środki pieniężne mieszkańcom (grantobiorcom) nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Jak wynika z przedstawionej sytuacji grantobiorca sam nabywał będzie towary i usługi w ramach projektu oraz w całości opłacał wszelkie faktury, a następnie będzie ubiegał się o refundację części poniesionych kosztów. Państwa rolą będzie rozliczenie dotacji przyznanej przez Urząd Marszałkowski ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego na rzecz mieszkańców uczestniczących w projekcie (grantobiorców). Zatem, przekazanych środków pieniężnych na rzecz właściciela budynku mieszkalnego nie można uznać za wynagrodzenie za świadczoną usługę lub dopłatę do ceny (brak świadczenia usługi i dostawy towaru).

W konsekwencji otrzymana przez Państwa dotacja nie jest dotacją bezpośrednio wpływającą na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi lub dostarczane towary a w konsekwencji nie zwiększa podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy. Tym samym otrzymana dotacja nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT”.

Tym samym dofinansowanie otrzymane na realizację Projektu będącego przedmiotem niniejszego wniosku, nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Ad. 2

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zasada ta wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dodatkowo, aby móc skorzystać z prawa do odliczenia VAT na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podmiot powinien w pierwszej kolejności spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go, w ramach dokonywanej czynności, za podatnika podatku VAT, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak natomiast stanowi art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 609 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie zaś z art. 7 ust. 1 tej ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy dotyczące m.in.: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz; promocji gminy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku VAT jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy.

Jak Gmina wskazała w opisie zdarzenia przyszłego, Projekt będzie realizowany w formie przyznawania grantów na zakup i montaż Magazynów energii. Beneficjentami Projektu będą wyłącznie Mieszkańcy, biorący w nim udział. Mieszkańcy sami będą nabywać towary i usługi w ramach Projektu, częściowo finansując je w ramach przyznanego grantu. Po zakończeniu robót i dokonaniu odpowiednich odbiorów, weryfikowane będą koszty ostatecznie poniesione przez Mieszkańców w celu rozliczenia przyznanych grantów.

Nie będzie dochodzić zatem do świadczenia usług ze strony Gminy na rzecz Mieszkańca, które podlegałoby opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Dodatkowo Gmina wskazuje, że Magazyny energii będą służyć Mieszkańcom wyłącznie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, a przez to Mieszkańcy nie będą mieli prawnej możliwości odzyskania VAT od wydatków poniesionych przez nich na ich zakup i montaż.

Dodatkowo, celem Umów zawieranych z Mieszkańcami będzie jedynie uregulowanie zasad dotyczących form i warunków wypłaty grantów na zakup i montaż Magazynów energii. W szczególności Umowy te nie będą zobowiązywać Gminy do spełnienia jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Mieszkańców. Umowy nie będą przywidywać obowiązku zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Gminy – w szczególności, Gmina nie będzie pobierała jakichkolwiek opłat od Mieszkańców w związku z ich udziałem w Projekcie, na żadnym jego etapie. Wobec tego uznać należy, że także na podstawie zawieranych w Projekcie Umów nie będą wykonywane żadne czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Konsekwencją powyższego jest to, że w przypadku zakupu przez Gminę w ramach Projektu usług i towarów związanych z promocją, nadzorem, przygotowaniem Projektu, zarządzaniem Projektem itp., towary i usługi te nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Gminy warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie zostanie spełniony, bowiem, jak Gmina wskazywała powyżej, realizacja Projektu będzie należeć do zakresu jej zadań własnych, a dodatkowo z okoliczności sprawy wynika, że wydatki na działania związane z promocją, nadzorem, przygotowaniem Projektu, zarządzaniem Projektem itp., które będą ponoszone przez Gminę, nie będą miały związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

- z dnia 30 marca 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.14.2022.2.JJ: „Analiza opisu zdarzenia przyszłego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego prowadzą do wniosku, że w rozpatrywanej sprawie nie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących dokonane w ramach projektu zakupy – związek nabywanych towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną. Jak Państwo wskazują, jedynym Państwa kosztem są koszty inspektora nadzoru. Nie będą Państwo wystawiać faktury VAT z tytułu pełnienia funkcji inspektora nadzoru na rzecz mieszkańców i nie będą obciążać mieszkańców tymi kosztami. Powstała infrastruktura (panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne) nie będą stanowić Państwa własności tylko poszczególnych Grantobiorców – osób fizycznych, na które to osoby są wystawiane faktury na instalacje OZE w projekcie. Zatem w analizowanym przypadku towary i usługi (nadzór inwestorski) nabywane na potrzeby opisanego we wniosku projektu nie będą wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji nie będą mieć Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.”

- z dnia 22 czerwca 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.133.2022.2.BS: „Jak wcześniej wskazano, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku od towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione, ponieważ pomimo że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to jednak nabycia dokonane w celu realizacji Projektu nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych. W konsekwencji, z uwagi na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „…”.”

- z dnia 30 listopada 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.639.2021.1.APR: „Jak wskazano na wstępie, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Jak wskazał Wnioskodawca towary i usługi nabyte w związku z realizacją Projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych. Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat od Grantobiorców w związku z udziałem w Projekcie. Ponadto z opisu sprawy nie wynika, żeby Gmina świadczyła usługi nadzoru inwestorskiego na rzecz mieszkańców i wystawiała z tego tytułu faktur VAT. W konsekwencji Gmina, realizując wskazany we wniosku Projekt nie wykonuje odpłatnych świadczeń na rzecz Mieszkańców, a nabywane przez Gminę usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu pn.: „(…)”.”

W związku z powyższym, w ocenie Gminy nie będzie przysługiwać jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT” opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast na mocy do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zatem opodatkowane podatkiem VAT są odpłatne dostawy towarów lub odpłatne świadczenie usług. Sam fakt otrzymania dotacji nie stanowi czynności opodatkowanej i nie kreuje obowiązku zapłaty podatku.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z treści powołanych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania dofinansowania za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dofinansowanie dokonywane jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dofinansowanie niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Nie ma przy tym znaczenia, od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za daną konkretną usługę lub za daną konkretną dostawę.

W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, do podstawy opodatkowania VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (np. pkt 26 wyroku w sprawie C-144/02). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (np. pkt 28 ww. wyroku C-144/02).

Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (wyrok w sprawie C-184/00, pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (pkt 29 wyroku C‑144/02).

Należy zauważyć, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.

Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, że aby dana czynność (dostawa lub usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy dokonywaną dostawą towarów lub świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dokonaną dostawę towarów lub wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zamierzają Państwo realizować inwestycję w zakresie odnawialnych źródeł energii, która będzie polegała na wyposażeniu mieszkańców w magazyny energii, umożliwiające gromadzenie energii i wykorzystywanie podczas niedoboru. Dodatkowo, w ramach Projektu prowadzone będą także działania informacyjne oraz doradztwo dla potencjalnych grantobiorców. Magazyny energii powstaną przy Instalacjach OZE wykorzystywanych wyłącznie do celów związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych mieszkańców. W związku z realizacją Projektu otrzymają Państwo dofinansowanie ze środków (…) na lata (…) oraz Budżetu Państwa.

Będą Państwo zawierali umowy o powierzenie grantu z Mieszkańcami, które będą określały zasady, tryb i warunki przekazania, wykorzystania i rozliczania grantu na budowę Magazynów energii w ramach Projektu. Grant będzie wypłacany przez Państwa Mieszkańcowi, a po zakończeniu prac i dokonaniu niezbędnych odbiorów, zweryfikowane zostaną koszty ostatecznie poniesione przez Mieszkańców. W przypadku, gdy ostateczny koszt będzie niższy od przedstawionego pierwotnie w kosztorysie/ofercie zakupu, Mieszkaniec zobowiązany będzie do zwrotu niewykorzystanych środków.

W ramach Projektu Mieszkańcy samodzielnie i indywidualnie będą dokonywać wyboru wykonawcy, u którego Mieszkaniec dokona zakupu Magazynów energii oraz usługi ich montażu na nieruchomości stanowiącej jego własność. Umowa na wykonanie Magazynu energii zawierana będzie między Wykonawcą a Mieszkańcem. Faktury będą wystawiane przez Wykonawcę z podaniem danych Mieszkańca jako nabywcy.

Magazyny energii powstałe w ramach Inwestycji będą stanowić wyłączną własność Mieszkańców, a Państwo na żadnym etapie realizacji Projektu nie będą się ich właścicielem.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności ustalenia, czy otrzymane przez Państwa dofinansowanie na realizację Projektu będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi do wniosku, że przekazywane przez Państwa środki grantobiorcom w postaci refundacji (zwrotu) kosztów poniesionych w związku z realizacją inwestycji polegających na montażu Magazynów energii, nie będą stanowić dopłaty do ceny Instalacji OZE, gdyż nie wejdą Państwo w rolę inwestora (dostawcy), co za tym idzie – nie świadczą Państwo usług ani nie dokonują Państwo dostawy towaru na rzecz mieszkańców biorących udział w projekcie.

Mieszkańcy są odpowiedzialni za wybór wykonawców projektu. Są stronami umów z wykonawcami poszczególnych inwestycji, a zatem sami będą nabywali w tym zakresie towary i usługi. Magazyny energii powstałe w ramach Inwestycji będą stanowić wyłączną własność Mieszkańców, na żadnym etapie realizacji Projektu Państwo nie staną się ich właścicielem. Faktury będą wystawiane przez Wykonawcę z podaniem danych Mieszkańca jako nabywcy.

Należy zatem uznać, że czynność przekazania środków w formie pieniężnej grantobiorcom jako zwrot kosztów nabytych towarów i usług w ramach projektu, nie stanowi świadczenia usług ani dostawy towarów. Przedstawione we wniosku okoliczności sprawy wskazują, że nie świadczą Państwo na rzecz osób fizycznych (Mieszkańców) biorących udział w projekcie jakichkolwiek czynności. Wszystkie czynności związane z wyborem wykonawcy Magazynów energii będą po stronie grantobiorcy, który będzie ubiegał się o zrefundowanie poniesionych wydatków. Grant będzie wypłacany Mieszkańcowi na podstawie kosztorysu, a po zakończeniu prac i dokonaniu odbioru Instalacji, zweryfikowane zostaną koszty ostatecznie poniesione przez Mieszkańca, który będzie zobowiązany do zwrotu niewykorzystanych środków. Przedstawione okoliczności sprawy wskazują zatem, że są Państwo grantodawcą i nie angażują się w realizację czynności będących przedmiotem Projektu.

Jeżeli więc operacji tej nie będą towarzyszyły żadne inne świadczenia pomiędzy Gminą a mieszkańcem, na co wskazuje przedstawiony opis sprawy, to zwrot kosztów montażu Magazynów energii na rzecz grantobiorcy (mieszkańca) nie będzie stanowił czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (nie rodzi obowiązku podatkowego). Przekazywanych środków pieniężnych mieszkańcowi (inwestorowi) nie można uznać za wynagrodzenie za świadczoną usługę lub dopłatę do ceny (brak świadczenia usługi i dostawy towaru) w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji otrzymane przez Państwa dofinansowanie w związku z realizacją projektu pn.: „(…)” nie będzie dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług lub dostaw towarów, nie będzie stanowić wynagrodzenia za świadczone usługi lub dokonane dostawy towarów i nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Podsumowując, otrzymane dofinansowanie nie będzie stanowiło podstawy opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 ustawy, tak więc czynności polegające na przekazaniu mieszkańcom grantów nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Odnosząc się zatem do powyższego, powtórzyć należy, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności generujących podatek należny.

W omawianej sprawie, jak wynika z jej opisu, związek taki nie występuje. Jak bowiem Państwo wskazali, nabywane przez Państwa usługi związane z realizacją projektu (tj. m.in. promocją, nadzór, przygotowanie i zarządzanie Projektem) nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Nie będą Państwo wykonywali dostaw towarów ani nie będą Państwo świadczyli usług, które podlegałyby opodatkowaniu VAT. W związku z realizacją projektu po Państwa stronie nie dojdzie do jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, gdyż nie będą Państwo pobierali żadnych odpłatności od grantobiorców. Jak wynika z opisu sprawy – w ramach Projektu Mieszkańcy samodzielnie i indywidualnie będą dokonywać wyboru Wykonawcy, u którego dokonają zakupu Magazynów energii oraz usługi na nieruchomości stanowiącej ich własność.

W konsekwencji ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT w trybie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Podsumowując, nie będzie przysługiwać Państwu prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w ramach Projektu „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek z elementów opisu zdarzenia przyszłego w szczególności błędnej kwalifikacji przepisów prawa budowlanego obiektów znajdujących się na działkach będących przedmiotem planowanej dostawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935), dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.