Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…), zwana dalej „Wnioskodawcą”, jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT, numer NIP: (…). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 z późn.zm.) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca, dążąc do poprawy jakości powietrza, w latach 2024-2028 realizuje projekt pod nazwą „(…)” (zwany dalej „Projektem”) dofinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Priorytetu II „(...)” dla działania 2(i) „Wspieranie efektywności energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych” Funduszy Europejskich (...) na lata 2021-2027.

Wnioskodawca realizuje Projekt w partnerstwie z innymi gminami i Województwem (…). W roli parterów wspólnie realizujących Projekt występują jednostki samorządu terytorialnego z obszaru województwa (...). Projekt koordynowany jest przez Województwo (…) jako Lidera Projektu. Umowa partnerska zawarta pomiędzy liderem a partnerami, szczegółowo wskazuje jaki zakres prac ma do wykonania w ramach Projektu każdy z partnerów.

Projekt ma na celu wsparcie jednostek samorządu terytorialnego we wdrażaniu Programu ochrony powietrza dla stref w województwie (...). Program zakłada ograniczenie emisji i zmniejszenie stężeń: pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5, B(a)P oraz dwutlenku azotu. Zaangażowanie Wnioskodawcy w realizację Programu jest niezbędne, gdyż jedynie współpraca pomiędzy samorządami lokalnymi i Samorządem Województwa (…) pozwoli na efektywne wdrożenie strategii poprawy jakości powietrza oraz realizację neutralnej środowiskowo polityki energetyczno-klimatycznej.

Na realizację w latach 2024-2028 przez Gminę (…) Projektu „(…)” zaplanowane zostały nakłady finansowe w łącznej kwocie (…) zł; z czego:

• wkład własny Gminy to kwota (…) zł,
• dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Fundusze Europejskie (...) 2021-2027 to kwota (…) zł.

Zadania Wnioskodawcy w Projekcie, jak również partnerów będącymi gminami, są związane z realizacją Programu. Do zadań Wnioskodawcy wynikających z Programu, a realizowanych w ramach Projektu, należy przeprowadzanie działań wiążących się z następującymi wydatkami:

1)koszty osobowe pracowników, tj. pokrycie kosztów zatrudnienia ekodoradców ds. powietrza i energii, którzy będą stanowić wsparcie w tych dziedzinach zarówno dla pracowników j.s.t., jak i dla mieszkańców;

2)wyposażenia stanowiska pracy ekodoradcy m.in. zakup mebli biurowych, laptopa;

3)zakup narzędzi do kontroli m.in. zakup wilgotnościomierza, narzędzi do poboru próbek popiołów paleniskowych i paliw. Zatrudniony ekodoradca powinien posiadać narzędzia do kontroli przestrzegania uchwały antysmogowej, zakazu spalania odpadów i pozostałości roślinnych, a także narzędzia pomocne do oceny zakresu niezbędnej termomodernizacji budynku;

4)zakup samochodu służbowego z napędem hybrydowym. Z uwagi na fakt, iż ekodoradcy będą stanowili tzw. łącznik ze społeczeństwem, niezbędna będzie ich praca w terenie. Dlatego też w ramach Projektu j.s.t. powinna umożliwić ekodoradcy mobilność w zakresie dotarcia do mieszkańców;

5)zakup usług, materiałów promocyjno-edukacyjnych wykorzystywanych w ramach zadań Projektu. Kampanie edukacyjne powinny obejmować różne formy przekazywania informacji, np.:

• warsztaty/szkolenia/spotkania z mieszkańcami/j.s.t.;
• materiały edukacyjne (np. ulotki, plakaty, broszury, spoty radiowe i wideo), również z wykorzystaniem aplikacji mobilnych, stron internetowych, mediów społecznościowych, nośników elektronicznych, ekranów i paneli reklamowych;
• wydarzenia, pikniki, konkursy tematyczne, wystawy, happeningi;
• podcasty, audycje radiowe i telewizyjne;
• akcje bezpośrednie przy udziale zaangażowanych podmiotów, np. OSP, kominiarzy, urzędników, duchownych, nauczycieli, lekarzy, polityków, naukowców;
• działania mające na celu promocję innowacyjnych rozwiązań;

6)wykonanie diagnozy ubóstwa energetycznego oraz wykonanie audytów i przeglądów.

Przepływ środków będzie następujący: Województwo jako Lider Projektu przedkłada wnioski o płatność do (...) Jednostki Wdrażania Projektów Unijnych celem rozliczenia wydatków w Projekcie oraz otrzymania środków na dofinansowanie zadań realizowanych przez Lidera i Partnerów. Województwo po otrzymaniu środków przekazuje ich część na podstawie wniosku o płatność pozostałym partnerom.

Towary i usługi nabyte przez Wnioskodawcę związane z realizacją Projektu nie będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Wnioskodawcy podatek należny lub czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej otrzymane przez Wnioskodawcę na realizację Projektu nie stanowi zapłaty za dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług. Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gmina (…) ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją Projektu pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu pn. „(…)”.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a tej ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z treści przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy łącznie zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnikami - zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy o VAT - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług - w zakresie czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe i ma zastosowanie przy spełnieniu przez ten organ dwóch warunków:

1)jego podmiotem jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ;

2)odnosi się jedynie do czynności nałożonych przepisami prawa, dla których powołano te organy, z wyłączeniem czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Niniejszy Projekt zakłada doprowadzenie do poprawy jakości powietrza poprzez zapewnienie sieci ekspertów wyspecjalizowanych w dziedzinie ochrony powietrza i energetyki, a także zapewnienie dostępu do informacji i możliwości aktywnej ich wymiany pomiędzy j.s.t. i innymi podmiotami zainteresowanymi i związanymi z ochroną powietrza.

Towary i usługi nabyte przez Wnioskodawcę związane z realizacją powyższego Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Wnioskodawcy podatek należny. Nie zaistnieje żaden bezpośredni lub pośredni związek dokonanych przez Wnioskodawcę w ramach Projektu zakupów z jakimikolwiek wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Wnioskodawca nabyte towary i usługi w ramach realizacji Projektu będzie wykorzystywał w zakresie realizowanych przez siebie zadań publicznych nałożonych na Wnioskodawcę odrębnymi przepisami prawa do realizacji których został Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego powołany.

Zatem Wnioskodawca będzie nabywał towary i usługi związane z realizacją Projektu nie jako podatnik podatku VAT, lecz jako organ władzy publicznej.

Tym samym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, jak również fakt, że Wnioskodawca nabywał towary i usługi związane z realizacją Projektu nie jako podatnik podatku VAT, lecz jako organ władzy, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu pn. „(…)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Artykuł 15 ust. 6 ustawy stanowi, że:

Z powołanego przepisu wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami od towarów i usług, w związku z realizacją zadań, do których zostały powołane. Swoje zadania realizują bowiem jako podmioty prawa publicznego. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności. Działania o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie, odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.), zwanej dalej ustawą o samorządzie gminnym:

Stosownie natomiast do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, w związku z wydatkami poniesionymi na realizację Projektu.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia kwoty podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ towary i usługi związane z realizacją ww. Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po Państwa stronie podatek należny, a jak Państwo wskazali realizowany Projekt związany jest z wykonywaniem zadań własnych Gminy.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że w odniesieniu do realizacji Projektu pn. „(…)” nie będziecie mieli Państwo prawa do odliczenia podatku od towarów i usług, ponieważ warunki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy nie są spełnione.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA),

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).