Wypłata odszkodowania spełnia przesłanki o których mowa w art. 89a ust. 4 ustawy, a tym samym niesie za sobą obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w odpowiedniej części.

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego, na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy, w odniesieniu do 90% wartości nieściągalnej wierzytelności w przypadku uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 19 sierpnia 2024 r. (wpływ 26 sierpnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca, dalej też jako: „Podatnik” lub „Spółka” jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, podlegającą opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Polsce. Wnioskodawca zarejestrowany jest jako podatnik VAT czynny.

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż (...). Dodatkowo Spółka zapewnia także na terytorium Polski serwis gwarancyjny sprzedawanych (...).

W celu zapewnienia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, Wnioskodawca zawarł umowy ubezpieczenia bezspornych należności z tytułu sprzedaży towarów. Zgodnie z zawartymi umowami, w sytuacji kiedy kontrahent nie ureguluje należności wynikającej z faktury VAT, ubezpieczyciel wypłaca Wnioskodawcy odszkodowanie w wysokości 90% należności z faktury objętej ubezpieczeniem.

W 2023 roku jeden z większych nabywców towarów Spółki (Kontrahent) złożył wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego i w konsekwencji od grudnia Kontrahent jest podmiotem w restrukturyzacji. W związku z brakiem płatności za faktury dokumentujące dokonywane dostawy towarów na rzecz Kontrahenta, na podstawie art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) Spółka w okresie, w którym nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona, skorzystała z możliwości korekty podatku należnego.

Równocześnie na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia należności, Spółka wniosła do ubezpieczyciela wniosek o wypłatę odszkodowania w związku ze zdarzeniem ubezpieczeniowym związanym z nieuregulowanymi przez Kontrahenta należnościami. Zgodnie z zawartą umową ubezpieczeniową sam fakt rozpoczęcia przez Kontrahenta procesu restrukturyzacji był wystarczający do złożenia wniosku o wypłatę odszkodowania. Do wniosku do ubezpieczyciela zostały załączone kopie faktur, potwierdzenia dostaw, zestawienie obrotów z Klientem za ostatnie dwa lata oraz zestawienie z systemu księgowego pokazujące powiązania między dostawą, a niezapłaconą fakturą.

Po przeprowadzeniu postępowania przez ubezpieczyciela, zostało przyznane Spółce odszkodowanie w wysokości 90% wartości poszczególnych niezapłaconych przez Kontrahenta faktur. Zgodnie z zawartym z ubezpieczycielem dodatkowym porozumieniem z dniem wypłaty odszkodowania roszczenie o zapłatę przeciwko Kontrahentowi do wysokości zapłaconego odszkodowania przeszło automatycznie z mocy prawa wraz z ubezpieczonymi należnościami, odsetkami od dnia wypłaty odszkodowania oraz prawami na ubezpieczyciela (subrogacja). Jednocześnie porozumienie określiło, że ubezpieczyciel w drodze powierniczego przeniesienia praw przenosi na Spółkę ubezpieczone należności.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W treści dodatkowego porozumienia zostało wskazane, że (...) zgłosiło do ubezpieczenia i wypłaty odszkodowania ubezpieczone należności. Na podstawie polisy ubezpieczeniowej, Ubezpieczyciel zobowiązany był do wypłaty do (...) odszkodowania w związku z niezapłaconymi przez Kontrahenta Ubezpieczonymi Należnościami w ciągu 5 dni roboczych od daty zawarcia dodatkowego porozumienia.

Dodatkowe porozumienie w swej treści wskazywało, że dokonanie faktycznej wypłaty ubezpieczenia za ubezpieczone należności, z dniem wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela, roszczenie o zapłatę przeciwko Kontrahentowi do wysokości zapłaconego przez Ubezpieczyciela odszkodowania, przechodzi automatycznie z mocy prawa wraz ubezpieczonymi należnościami, odsetkami od dnia wypłaty odszkodowania oraz prawami na Ubezpieczyciela („Subrogacja”).

W kolejnych zapisach, dodatkowe porozumienie wskazywało, że Ubezpieczyciel (jako Cedent) przenosi - w drodze powierniczego przeniesienia praw - ubezpieczone należności i prawa związane z ubezpieczonymi należnościami (w tym odsetki od dnia następnego od wypłaty odszkodowania), w zakresie i wysokości, w jakim zostaną one zapłacone przez wypłatę odszkodowania przez Ubezpieczyciela zgodnie z warunkami Polisy Ubezpieczeniowej i zostały nabyte z mocy prawa w drodze Subrogacji („Przelew Praw”) na Spółkę (Cesjonariusza), a Spółka niniejszym, wyraża zgodą na Przeniesienie Praw na warunkach zawartych w niniejszej umowie („Przeniesienie”).

Zgodnie z dodatkowym porozumieniem, przeniesienie praw nastąpiło po wypłaceniu odszkodowania za ubezpieczone należności przez Ubezpieczyciela (w dniu wypłaty odszkodowania, Ubezpieczyciel wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela i z tym dniem z mocy prawa Ubezpieczyciel jest formalnie uprawniony do rozporządzania Przeniesieniem Praw na podstawie Subrogacji).

Przeniesienie Praw obowiązuje w okresie Sądowej Restrukturyzacji Kontrahenta. Czas Sądowej Restrukturyzacji obejmie wszystkie etapy postępowania restrukturyzacyjnego, niezależnie od tego, czy zostaną pozytywnie zakończone, czy nie - w tym drugim przypadku. Przeniesienie będzie obowiązywało również w przypadku zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego i otwarcia postępowania upadłościowego lub otwarcia innej formy postępowania restrukturyzacyjnego zatwierdzonej przez odpowiednie organy. Przeniesienie będzie wówczas skuteczne do momentu zakończenia takiego postępowania (a odzyskane należności, do których Ubezpieczyciel będzie uprawniony w ramach odpowiedniego postępowania, zostaną ostatecznie rozdzielone) i Przeniesienie zostanie automatycznie zakończone z datą uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu takiego postępowania.

Przeniesienie praw dotyczy trwania sądowej restrukturyzacji Kontrahenta (...) (którego dotyczyły ubezpieczone należności). Zgodnie z warunkami Polisy Ubezpieczeniowej (...) zobowiązane jest po wypłacie Ubezpieczenia i opisanej powyżej Subrogacji („Przelewu praw”) do pomocy Ubezpieczycielowi w dochodzeniu należności wobec Kontrahenta jako dłużnika w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego. (...) w tym zakresie reprezentuje na zlecenie Ubezpieczyciela. Zgodnie z zapisami dodatkowego porozumienia (...) zapewni rozsądną pomoc i współpracę do działania w rozumieniu odpowiednich przepisów Polisy Ubezpieczeniowej dotyczących windykacji należności w celu wykonania wszystkich praw i obowiązków wierzyciela wynikających z Sądowej Restrukturyzacji Kontrahenta. W szczególności (...) jest zobowiązane do uzyskania zgody Ubezpieczyciela na głosowanie w postępowaniu dot. Sądowej Restrukturyzacji Kontrahenta, w tym zmniejszenie (umorzenie) długu lub zaakceptowanie układu lub innych postępowań sądowych związanych z Kontrahentem.

Z dniem wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela, z punktu widzenia (...) zobowiązanie Kontrahenta wygasło do wysokości zapłaconego przez Ubezpieczyciela odszkodowania. Ponieważ kwota ubezpieczenia dotyczyła tylko 90% wartości należności - należności w wysokości 10% dalej przysługują Spółce.

Z dniem wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela, roszczenie o zapłatę przeciwko Kontrahentowi do wysokości zapłaconego przez Ubezpieczyciela odszkodowania, przeszło automatycznie z mocy prawa wraz ubezpieczonymi należnościami, odsetkami od dnia wypłaty odszkodowania oraz prawami na Ubezpieczyciela. Ponieważ kwota ubezpieczenia dotyczyła tylko 90% wartości należności - roszczenie o zapłatę należności w wysokości 10% dalej przysługują Spółce.

Ubezpieczyciel nie jest zobowiązany do przekazania (...) żadnych kwot oprócz wypłaconego odszkodowania.

Pytanie

Czy w przypadku uzyskania odszkodowania, o którym mowa powyżej na Spółce spoczywa obowiązek na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o VAT zwiększenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz kwoty podatku należnego, w odniesieniu do 90% wartości nieściągalnej wierzytelności, w stosunku do której Spółka dokonała korekty o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma podstaw, aby w opisanym stanie faktycznym, po otrzymaniu odszkodowania od ubezpieczyciela dokonywać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku, gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

W ocenie Wnioskodawcy w przedmiotowym stanie faktycznym nie doszło ani do uregulowania należności, ani do jej zbycia przez Spółkę.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN, „uregulować” znaczy m.in. „uiścić jakąś należność”. Z kolei, „uiścić - uiszczać” oznacza „uregulować należność za coś”. Natomiast „uiszczać się” zgodnie z powyższym słownikiem, oznacza „wywiązać się z jakiegoś zobowiązania finansowego”. W konsekwencji, należy uznać, że „uregulować” oznacza spełnić świadczenie skutkujące wywiązaniem się z zobowiązania finansowego, a w konsekwencji oznacza wygaśnięcie zobowiązania.

Kontrahent nie wywiązał się w stosunku do Spółki ze swojego zobowiązania finansowego, tj. nie dokonał faktycznej płatności za dostarczone przez Spółkę na jego rzecz towary. Nie można zatem uznać, że jego świadczenie zostało spełnione.

Funkcją uzyskanego przez Spółkę odszkodowania ma być tylko rekompensata poniesionej przez Spółkę straty finansowej, przy czym nie oznacza to, że Kontrahent spełnił swoje świadczenie i uregulował swoją należność.

W kontekście zaś zbycia należności, to mimo iż początkowo można uznać, że w ramach opisanej subrogacji doszło do zbycia należności na rzecz ubezpieczyciela, to zgodnie z podpisanym porozumieniem opisanym w stanie faktycznym, na podstawie powierniczego przeniesienia praw, ubezpieczyciel przeniósł na Spółkę należności.

Zatem, należności są faktycznie w posiadaniu Spółki, a zatem nie doszło do ich efektywnego zbycia przez Spółkę.

Biorąc pod uwagę powyższe w sytuacji gdy Spółka skorzystała z „ulgi na złe długi”, a następnie otrzymała odszkodowanie w wysokości 90% wartości nieściągalnej należności, nie będzie zobowiązana zwrócić podatku należnego proporcjonalnie w stosunku do części należności odpowiadającej kwocie odszkodowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach art. 89a i art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.

I tak, stosownie do art. 89a ust. 1 ustawy:

podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zgodnie z art. 89a ust. 1a ustawy:

nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na podstawie art. 89a ust. 2 ustawy:

przepis ust. 1, stosuje się w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

1)(uchylony)

2)(uchylony)

3)na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1:

a)wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny,

b)(uchylona);

4)(uchylony)

5)od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

6)(uchylony).

Zgodnie z art. 89a ust. 2a ustawy:

w przypadku dostawy towaru lub świadczenia usług dokonanych na rzecz podmiotu innego niż podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, korekta, o której mowa w ust. 1, może zostać dokonana, jeżeli:

1)wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub

2)wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub

3)wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

Na mocy art. 89a ust. 3 ustawy:

korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy:

w przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

Natomiast art. 89a ust. 5 ustawy stanowi, że:

wierzyciel informuje o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego w deklaracji podatkowej, w której dokonuje tej korekty.

Z powołanych przepisów ustawy wynika, że wierzyciel może dokonać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego wyłącznie w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną. Oznacza to, że wierzyciel dokonując korekty musi dokonać jej w konkretnej deklaracji, tj. w deklaracji za okres, w którym upłynął 90. dzień od terminu płatności wierzytelności określonego w umowie lub na fakturze. Przy czym składając tę deklarację musi spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty.

Jeżeli wierzyciel nie skorzysta z przysługującego mu prawa do dokonania korekty w ww. terminie, może dokonać stosownej korekty w terminie późniejszym, jednak musi „wrócić” do deklaracji za okres, w którym upłynął 90. dzień od umownego terminu płatności, przy czym składając korektę tej deklaracji musi spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty.

Prawo do skorzystania przez wierzyciela z odliczenia nieściągalnej wierzytelności (czy to „na bieżąco”, czy też poprzez złożenie deklaracji korygującej) wygasa po okresie, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy, licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura dokumentująca nieuregulowaną wierzytelność oraz przy spełnieniu pozostałych warunków o których mowa w wyżej powołanych przepisach.

W tym miejscu wskazać należy na art. 518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym:

§ 1. Osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty:

1) jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi;

2) jeżeli przysługuje jej prawo, przed którym spłacona wierzytelność ma pierwszeństwo zaspokojenia;

3) jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod nieważnością wyrażona na piśmie;

4) jeżeli to przewidują przepisy szczególne.

§ 2. W wypadkach powyższych wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia, które jest już wymagalne.

§ 3. Jeżeli wierzyciel został spłacony przez osobę trzecią tylko w części, przysługuje mu co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed wierzytelnością, która przeszła na osobę trzecią wskutek zapłaty częściowej.

Natomiast art. 828 § 1 ww. ustawy wskazuje, że:

jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.

Wypłata odszkodowania i przejście w tym zakresie roszczenia na ubezpieczyciela to tzw. wstąpienie osoby trzeciej w miejsce zaspokojonego wierzyciela. Umowa ubezpieczenia uregulowana jest w Kodeksie cywilnym i w art. 828 § 1 przewidziana jest tzw. subrogacja ustawowa (cessio legis), która oznacza przejście na ubezpieczyciela ex lege roszczenia ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę, do wysokości dokonanej zapłaty. Roszczenie ubezpieczającego przechodzi na ubezpieczyciela już przez sam fakt dokonanej zapłaty, co stanowi szczególny przypadek wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela w związku z postanowieniami art. 518 § 1 pkt 4 kc. (Kodeks cywilny. Komentarz. red. prof. dr hab. Edward Gniewek, prof. dr hab. Piotr Machnikowski. Rok wydania 2013, Wydawnictwo C.H. Beck, Wydanie 5).

Jak wynika z orzeczenia WSA we Wrocławiu z 9 stycznia 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 1884/13:

ustawodawca w kodeksie cywilnym przewidział dwie instytucje prowadzące do zmiany wierzyciela. Pierwsza to jest instytucja przelewu wierzytelności, gdy do zmiany wierzyciela dochodzi w drodze czynności prawnej, umowy zawartej przez wierzyciela z osobą trzecią (art. 509 k.c.). Natomiast druga regulowana treścią art. 518 k.c. dotyczy wstąpienia osoby trzeciej w prawa zaspokojonego wierzyciela tzw. cessio legis. Pomiędzy tymi instytucjami występują istotne różnice. Podstawienie w prawa zaspokajanego wierzyciela może być wynikiem umowy, gdy równocześnie następuje spełnienie świadczenia, albo może nastąpić z mocy ustawy w sytuacji przewidzianej przez prawo, gdy z określonymi zdarzeniami ustawa łączy nabycie wierzytelności przez osobę, która spłaca wierzyciela. Podstawienie to ma skutki zbliżone do skutków przelewu o tyle, o ile następuje przejście wierzytelności na nowego wierzyciela. Występują jednakże różnice polegające na tym, że wstąpienie w prawa dotychczasowego wierzyciela następuje li tylko do wysokości w jakiej nastąpiła spłata wierzytelności, zaś w przypadku spłaty tylko części wierzytelności, wierzyciel może wykonywać swe prawa co do pozostałej reszty z pierwszeństwem przed osobą wstępującą w jego miejsce (art. 518 § 3 k.c.). W świetle unormowań kodeksu cywilnego można zatem stwierdzić, że celem instytucji podstawienia ustawowego osoby trzeciej w miejsce wierzyciela jest nie tyle samo przeniesienie wierzytelności, ile utrwalenie praw osoby trzeciej względem dłużnika wobec wykonania za niego świadczenia, które na nim ciąży. (za wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 24 stycznia 2013 r. sygn. akt V ACa 667/12, publ. Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych, http://orzeczenia.ms.gov.pl)

Zatem, podatnik - wierzyciel może skorygować podstawę opodatkowania i podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, o czym stanowi art. 89a ust. 1 ustawy. Natomiast nieściągalność wierzytelności - stosownie do treści art. 89a ust. 1a ustawy - uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Na gruncie polskich przepisów skorzystanie przez wierzyciela z możliwości dokonania korekty w trybie art. 89a ust. 1 ustawy o VAT wiąże się z łącznym spełnieniem pozostałych warunków wynikających z przepisów ustawy.

Państwa wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą braku obowiązku zwiększenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz kwoty podatku należnego, na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy, po uzyskaniu odszkodowania od ubezpieczyciela, w odniesieniu do 90% wartości nieściągalnej wierzytelności, w stosunku do której dokonali Państwo korekty o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy o VAT.

Rozstrzygając kwestię będącą przedmiotem Państwa zapytania należy wskazać, że termin „uregulowanie”, którym posługuje się ustawodawca w powołanych powyżej przepisach jest pojęciem szerokim, obejmującym wszelkie typy rozliczeń. Przez termin „uregulowanie”, o którym mowa w powołanych wyżej przepisach należy więc rozumieć każdą dopuszczalną prawnie formę efektywnego spełnienia świadczenia skutkującą wygaśnięciem zobowiązania.

Zgodnie z definicją (według Internetowego Słownika Języka Polskiego http://www.sjp.pwn.pl), „uregulować” oznacza „uiścić jakąś należność”.

Sformułowanie „należność została uregulowana” należy rozumieć jako zaspokojenie wierzyciela, powodujące wygaśnięcie jego roszczeń wobec dłużnika.

W konsekwencji, należy uznać, że „uregulować”, oznacza spełnić świadczenie skutkujące wywiązaniem się z zobowiązania finansowego, a w konsekwencji oznacza wygaśnięcie zobowiązania.

Należy zaznaczyć, że ww. przepisy ustawy nie wprowadzają wymogu, aby należność została uregulowana tylko i wyłącznie przez dłużnika i w określonej formie. Tym samym, uregulowanie należności lub części należności przez podmiot trzeci (np. ubezpieczyciela) spowoduje brak prawa do zastosowania art. 89a ust. 1 ustawy, czyli skorygowania podatku należnego albo powstanie obowiązku rozliczenia podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność lub jej część zostanie uregulowana.

Podkreślić należy, że termin „należność uregulowana w jakiejkolwiek formie” obejmuje zaspokojenie wierzyciela, powoduje wygaśnięcie jego roszczeń wobec dłużnika. Istotą jest zaspokojenie wierzyciela, zatem należy przyjąć, że „uregulowanie” następuje z chwilą, z którą wierzyciel zostaje zaspokojony.

Zatem, biorąc pod uwagę literalną wykładnię ww. przepisów wskazać należy, że uregulowanie należności w jakiejkolwiek formie odbywa się poprzez zaspokojenie całości lub części roszczeń wynikających z wierzytelności, wskutek uiszczenia należności przez dłużnika bądź osobę trzecią na rzecz wierzyciela.

Z okoliczności sprawy wynika, że po przeprowadzeniu postępowania przez Ubezpieczyciela, zostało przyznane Państwu odszkodowanie w wysokości 90% wartości poszczególnych niezapłaconych przez Kontrahenta faktur. Zgodnie z zawartym z Ubezpieczycielem dodatkowym porozumieniem z dniem wypłaty odszkodowania roszczenie o zapłatę przeciwko Kontrahentowi do wysokości zapłaconego odszkodowania przeszło automatycznie z mocy prawa wraz z ubezpieczonymi należnościami, odsetkami od dnia wypłaty odszkodowania oraz prawami na ubezpieczyciela (subrogacja).

Wskazali Państwo, że z Państwa punktu widzenia, z dniem wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela zobowiązanie Kontrahenta wygasło do wysokości zapłaconego przez Ubezpieczyciela odszkodowania. Ponieważ kwota ubezpieczenia dotyczyła tylko 90% wartości należności - należności w wysokości 10% dalej przysługują Spółce. Z dniem wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela, roszczenie o zapłatę przeciwko Kontrahentowi do wysokości zapłaconego przez Ubezpieczyciela odszkodowania, przeszło automatycznie z mocy prawa wraz ubezpieczonymi należnościami, odsetkami od dnia wypłaty odszkodowania oraz prawami na Ubezpieczyciela. Ponieważ kwota ubezpieczenia dotyczyła tylko 90% wartości należności - roszczenie o zapłatę należności w wysokości 10% dalej przysługują Spółce. Ubezpieczyciel nie jest zobowiązany do przekazania (...) żadnych kwot oprócz wypłaconego odszkodowania.

Jak wskazano powyżej, uregulowanie należności może zostać dokonane przez dłużnika, jak i przez osobę trzecią.

Należy mieć na uwadze, że z dniem wypłaty odszkodowania roszczenie o zapłatę przeciwko Kontrahentowi do wysokości zapłaconego odszkodowania przeszło automatycznie z mocy prawa wraz z ubezpieczonymi należnościami, odsetkami od dnia wypłaty odszkodowania oraz prawami na Ubezpieczyciela. W konsekwencji należy uznać, że doszło do uregulowania przez Ubezpieczyciela pierwotnego zobowiązania w części (90% wartości wierzytelności).

Tym samym, skoro uprzednio dokonali Państwo korekty podatku należnego, o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy, to w przypadku uzyskania opisanego odszkodowania są Państwo zobowiązani, na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy, do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w stosunku do części należności zaspokojonej odszkodowaniem (90%).

W tak przedstawionych okolicznościach sprawy, wypłata odszkodowania spełnia przesłanki o których mowa w art. 89a ust. 4 ustawy, a tym samym niesie za sobą obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w odpowiedniej części.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).