Opodatkowanie podatkiem VAT czynności przeniesienia praw majątkowych do wyników prac rozwojowych i badań przemysłowych, określenie podstawy opodatkowa... - Interpretacja - 0113-KDIPT1-2.4012.549.2024.1.JS

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 5 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.549.2024.1.JS

Temat interpretacji

Opodatkowanie podatkiem VAT czynności przeniesienia praw majątkowych do wyników prac rozwojowych i badań przemysłowych, określenie podstawy opodatkowania oraz fakturowanie otrzymanej kwoty finansowania w związku z realizacją Projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 3 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT czynności przeniesienia praw majątkowych do wyników prac rozwojowych i badań przemysłowych, określenia podstawy opodatkowania oraz fakturowania otrzymanej kwoty finansowania w związku z realizacją Projektu.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)   Zainteresowany będący stroną postępowania: A.

2)   Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. (zwana dalej także Wnioskodawcą - strona niniejszego postępowania w rozumieniu z art. 14r § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.) jest akademicką uczelnią publiczną posiadającą osobowość prawną, stanowiącą część systemu szkolnictwa wyższego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 z późn. zm.). A. działa na podstawie powołanej ustawy, aktów wykonawczych do niej wydanych oraz statutu. A. jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ze wspólnym wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego występuje - oprócz A. - B., również publiczna uczelnia akademicka posiadającą osobowość prawną, stanowiąca część systemu szkolnictwa wyższego, czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Obie uczelnie dalej we wniosku nazywane są Uczelniami lub Wnioskodawcami.

Zakres podstawowych czynności wykonywanych przez Uczelnie wskazuje m.in. art. 11 ust. 1 pkt 1 - 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, którymi są:

1.prowadzenie kształcenia na studiach;

2.prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3.prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4.prowadzenie kształcenia doktorantów;

5.kształcenie i promowanie kadr uczelni.

Działalność Wnioskodawców obejmuje zarówno obszar podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak również obszar niepodlegający opodatkowaniu (będący poza zakresem ustawy o VAT) oraz zwolniony z opodatkowania (czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT).

Działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (będąca poza zakresem ustawy o VAT) to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji oraz innych różnego typu dofinansowań.

Odpłatna działalność Wnioskodawców to głównie odpłatne usługi kształcenia, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług oraz odpłatne usługi noclegowe świadczone na rzecz studentów i doktorantów Wnioskodawców, które także korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wnioskodawcy prowadzą również działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, polegającą m.in. na odpłatnym wynajmie lokali użytkowych, odpłatnych badaniach wykonywanych na zlecenie, odpłatnych noclegach świadczonych na rzecz osób innych niż studenci/doktoranci, odpłatnej sprzedaży wydawnictw, czy też innej sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem. Działalność opodatkowana podatkiem od towarów i usług to także tzw. komercjalizacja wyników badań (czyli sprzedaż wyników badań, odpłatne udzielanie licencji do wyników prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych etc. lub też inne formy odpłatnego ich udostępniania).

W ramach prowadzonej działalności naukowej Wnioskodawcy wykonują różnego typu badania. Realizacja badań wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki finansowane są z subwencji, dotacji lub różnego typu grantów. Wiele instytucji, w tym państwowych agencji rządowych, ogłasza konkursy na finansowanie działalności badawczej (m.in. realizowanej przez uczelnie wyższe). Agencje ogłaszają konkurs, zainteresowane jednostki aplikują w konkursie i po spełnieniu warunków konkursowych otrzymują grant/dofinansowanie, etc.

Jedną z agencji rządowych, która ogłasza konkursy na dofinansowanie badań jest ... (zwane dalej także C.). W 2015 r. C. przystąpiło do sieci ministerstw i agencji finansujących, które łączą swoje istniejące systemy finansowania w celu zwiększenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Sieć ta nosi nazwę ... (...). Celem i inicjatywą ... jest wspieranie i rozwój badań branżowych. Konkursy ogłaszane z inicjatywy ... umożliwiają finansowanie ze źródeł publicznych (narodowych/regionalnych) badań na potrzeby konkretnych branż przemysłowych. Badania te są inicjowane przez zrzeszenia branżowe przedsiębiorstw (to różnego typu zrzeszenia wnioskują o dofinansowanie konkretnego typu badań), a przeprowadzane często przez wyspecjalizowane jednostki naukowe działające na rzecz konkretnego sektora przemysłowego. Obejmują głównie prace rozwojowe (czyli prace obejmujące łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług).

W ramach sieci ... powstają tzw. konsorcja międzynarodowe. Realizacja badań branżowych w ramach projektu międzynarodowego jest dofinansowywana przez agencje finansujące w poszczególnych krajach partycypujących w projekcie. Na poziomie krajowym partnerzy projektu składają wniosek do krajowej agencji finansującej wg formularza krajowego. Wniosek krajowy zawiera opis zadań wykonywanych przez partnera krajowego w ramach realizowanego projektu międzynarodowego. Wniosek międzynarodowy, składany przez Koordynatora projektu, stanowi opis całego projektu z uwzględnieniem zadań wykonywanych przez poszczególnych partnerów krajowych i dołączany jest do wniosku krajowego składanego do C.

C. ogłosił ... konkurs inicjatywy .... C. jest podmiotem finansującym przedsięwzięcie w ramach tzw. finansowania krajowego. Organizatorem konkursu na arenie międzynarodowej jest ... (...).

Aplikowanie do konkursu odbywało się równolegle w instytucji krajowej jak i międzynarodowej (składane były równolegle dwa wnioski - wniosek międzynarodowy jak i krajowy). Wniosek międzynarodowy składany był przez lidera konsorcjum międzynarodowego (inaczej Koordynatora projektu), którym jest stowarzyszenie ... (podmiot z siedzibą w ....). Zostało utworzone konsorcjum międzynarodowe składające się z ... podmiotów: ....podmiotów z Polski (..... (zwana dalej także D.) oraz .... podmiotów z .... (stowarzyszenie będące liderem konsorcjum międzynarodowego, inaczej też Koordynatorem projektu oraz .... jednostki naukowo-badawcze). Wniosek krajowy został złożony przez D. (Wnioskodawcy zostali wymienieni we wniosku jako partnerzy projektu). D. oraz pozostali członkowie konsorcjum zagranicznego (podmioty z siedzibą poza Polską) nie są stroną niniejszego wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego.

C. finansuje koszty realizacji zadań projektu ponoszone przez polskich partnerów konsorcjum międzynarodowego (tj. D. oraz Wnioskodawców). Natomiast ... (..., ) finansuje koszty realizacji zadań projektu ponoszone przez ... partnerów konsorcjum międzynarodowego.

Projekt umowy konsorcjum międzynarodowego określa zakres i formę współpracy przy realizacji projektu, zobowiązania stron co do wymiany informacji o wynikach badań, warunki wykorzystywania przez strony rezultatów projektu, w tym zagadnienia ochrony własności intelektualnej i przemysłowej, odpowiedzialność stron za realizację przyjętych na siebie zadań i ewentualnych zobowiązań.

Zgodnie z pkt. 4.2.1.3. projektu umowy konsorcjum międzynarodowego wszystkie rezultaty uzyskane w wyniku realizacji projektu są własnością strony, która je wytworzyła. Rezultaty projektu uzyskane przez dwie lub więcej stron stanowią własność tych stron w proporcji do ich udziału w osiągnięciu tych rezultatów. Jednocześnie w punkcie tym wskazano, że zgodnie z polskimi regulacjami Wnioskodawcy przenoszą swoje udziały we wspólnym wynalazku/prawie własności intelektualnej na D.

Wniosek krajowy o dofinansowanie do C. składała D. Oba wnioski wypełniły warunki konkursowe (konkursu międzynarodowego oraz konkursu krajowego ogłaszanego przez C.) i zostały wybrane do realizacji. W ich wyniku Wnioskodawcy wraz z ww. podmiotami zrealizują wspólnie projekt zatytułowany: „...” (akronim: ...), zwany dalej Projektem.

Celem Projektu jest opracowanie technologii umożliwiającej integrację czujników światłowodowych w procesie pultruzji. Ich integracja pozwoli na uzyskanie nowych możliwości pomiarowych, zwłaszcza w zakresie monitoringu stanu obiektów technicznych. Badania w ramach Projektu będą miały na celu integrację czujników podczas procesu produkcyjnego oraz ich ukierunkowaną i kontrolowaną lokalizację w elementach konstrukcyjnych, gdzie konieczna jest ocena stanu technicznego oraz prowadzenie monitoringu tego stanu w trybie ciągłym jak i okresowym.

Wyniki Projektu mogą być wykorzystane do monitorowania stanu technicznego materiałów kompozytowych stosowanych w takich obszarach jak: przemysł naftowy i gazowy, przemysł motoryzacyjny, przemysł lotniczy, budownictwo, energetyka, przemysł morski.

W międzynarodowym wniosku konkursowym o dofinansowanie Projekt został zaplanowany na .... zadań (..... [tzw. WP]). Każde zadanie ma przydzielonego tzw. lidera roboczego, który jest odpowiedzialny za jego realizację, raportowanie postępów prac do komitetu wykonawczego oraz za obieg dokumentów związanych z realizacją danego zadania.

Kwestia zadań została podobnie ujęta w krajowym wniosku o dofinansowanie. WP 0 (zadanie 0 we wniosku krajowym) dotyczy zarządzania Projektem, kontaktu z komitetem użytkowników (są to członkowie zrzeszeni w D., którzy mają głos doradczy), organizacją komunikacji pomiędzy partnerami, rozpowszechnianiem informacji o projekcie itp. Zadanie to realizuje D. Zadania WP 1 i WP 2 (liderem tych zadań jest A.) dotyczą opracowania założeń i wymagań stawianych czujnikom światłowodowym w kontekście możliwości ich integracji w strukturze kompozytu oraz przeprowadzenia analiz MES obiektu referencyjnego i próbek materiałowych. Zadanie WP 3 dotyczy integracji czujników światłowodowych w procesie pultruzji. Zdanie WP 4 (za które odpowiedzialna jest B.) dotyczy określenia właściwości mechanicznych próbek materiałowych opracowanych w ramach zadania WP1 i wykonanych w trakcie realizacji zadania nr WP3. Zadania WP 5 i 6 mają na celu wykonanie obiektu referencyjnego tzw. demonstratora technologii integracji światłowodowych w wytypowanych materiałach kompozytowych oraz testów obiektu referencyjnego. Zadanie WP 7 ma natomiast na celu opracowanie wytycznych i wskazówek do możliwej aplikacji i wykorzystania technologii w skali przemysłowej.

Zadania, za które będą odpowiedzialni Wnioskodawcy - jako polscy partnerzy Projektu - dotyczą głównie określenia możliwości zastosowania czujników światłowodowych (pojedyncze włókna, siatki Bragga) w procesie pultruzji oraz weryfikacji ich wpływu na właściwości gotowych produktów. Również w ich gestii jest weryfikacja przyjętych założeń na wybranym obiekcie referencyjnym. Wyżej wymienione zadania będą wykonywane przy ścisłej współpracy z partnerami z ... . D. (a także stowarzyszenie ...) ma obowiązek wdrożyć wyniki Projektu (o czym niżej). D. w Polsce, a stowarzyszenie ...

Oczekiwane efekty Projektu można podzielić na cztery grupy. Pierwsza związana jest z integracją czujników światłowodowych w procesie pultruzji, co obejmuje opracowanie nowej technologii umożliwiającej integrację czujników, kontrolę ich umiejscowienia wewnątrz produktu oraz określenie parametrów granicznych procesu, które mogą spowodować uszkodzenie czujników. Druga kategoria dotyczy parametrów aplikacyjnych dla czujników światłowodowych, w tym wskazówek dotyczących prowadzenia włókna podczas pultruzji oraz doboru odpowiedniego typu czujnika do procesu produkcyjnego lub kształtu obiektu. Trzecia kategoria koncentruje się na monitoringu obiektów technicznych, którego spodziewanymi efektami są monitoring miejsc trudno dostępnych, zaproponowanie procedur kalibracji sensorów oraz opisanie metodyki wyboru lokalizacji sensorów na podstawie obiektu referencyjnego. Ostatnia kategoria dotyczy opracowania koncepcji obiegu zamkniętego dla inteligentnych struktur FRP, z oczekiwanymi wynikami obejmującymi opracowanie strategii demontażu, naprawy i recyklingu, a także analizę przepływów materiałów w całym procesie.

D. pozyskała od C. środki finansowe na dofinansowanie Projektu (w części krajowej finansowania, czyli w zakresie kosztów ponoszonych w Projekcie przez D. oraz Wnioskodawców). D. była wnioskodawcą dofinansowania i dla D. C. wydało decyzję w sprawie przyznania środków finansowych tytułem dofinansowania realizacji Projektu. Środki finansowe na realizację Projektu zostaną przekazane przez C. D. (na podstawie umowy o dofinansowanie zawartej pomiędzy D. a C.). Umowa ta jest w trakcie podpisywania. D. występuje w tej umowie jako beneficjent dofinansowania. D. będzie działać w Projekcie w imieniu własnym i na własną rzecz. Zgodnie z § 1 pkt 2 umowy o dofinansowanie, beneficjentem jest zrzeszenie branżowe posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zrzeszające mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Wnioskodawcy (żaden z nich) nie będą stroną umowy o dofinansowanie zawartej z C. Będą w niej wymienieni jako jednostki prowadzące badania.

W § 5 ust. 2 umowy o dofinansowanie wskazano całkowitą kwotę wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem. Wydatki wykraczające poza całkowitą kwotę kosztów kwalifikowalnych, w tym wydatki wynikające ze wzrostu całkowitego kosztu realizacji Projektu po zawarciu umowy o dofinansowanie, są ponoszone przez beneficjenta i są kosztami niekwalifikowalnymi (§ 5 ust. 4 umowy o dofinansowanie).

Dofinansowanie otrzymane od C. ma zatem pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają warunki określone w § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie tzn.:

·są niezbędne do zrealizowania celów Projektu;

·są zgodne z budżetem Projektu;

·są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u beneficjenta;

·zostały poniesione w okresie realizacji Projektu;

·zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów;

·zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów;

·zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).

Dofinansowanie przekazywane jest D. na jej wyodrębniony rachunek bankowy do obsługi Projektu (§ 5 ust. 7 umowy o dofinansowanie). Do czasu otrzymania refundacji lub zaliczki D. jako beneficjent zobowiązana jest do finansowania realizacji Projektu ze środków własnych (§ 5 ust. 8 umowy o dofinansowanie). Jednocześnie wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez C. dotacji celowej z budżetu państwa (§ 7 ust. 19 umowy o dofinansowanie).

Zgodnie z treścią § 3 ust. 4 umowy o dofinansowanie, beneficjent środków finansowych (czyli D.) zobowiązuje się w szczególności:

  •   przekazywać C. wnioski o płatność oraz raporty w wyznaczonych terminach;
  • udzielać C. oraz podmiotom upoważnionym przez C. wszelkich żądanych informacji lub dokumentów dotyczących realizacji Projektu i wydatkowania dofinansowania, a także wyników Projektu oraz ich wykorzystania, w trakcie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez C. raportu ex-post;
  • zapewnić w okresie realizacji Projektu wykonywanie prac badawczych w Projekcie przez Jednostkę;
  • zawrzeć z Jednostką umowę dotyczącą wykonywania prac badawczych w Projekcie oraz informować Centrum o wszelkich zmianach w tej umowie.

Projekt zakończy się (Zadanie WP7) opracowaniem wytycznych i wskazówek do możliwej aplikacji i wykorzystania technologii w skali przemysłowej. D., jako lider Projektu finansowanego z krajowych środków finansowych i podmiot podpisujący umowę o dofinansowanie z C. ma obowiązek wdrożyć wyniki Projektu. Wdrożenie zostaje w pełni w gestii D. jako beneficjenta dofinansowania.

Jak podaje § 4 ust. 4 umowy o dofinansowanie, w przypadku wdrożenia wyników Projektu beneficjent zobowiązany jest do wdrożenia wyników Projektu w sposób określony w umowie o dofinansowanie. Możliwe są następujące formy wdrożenia wyników prac realizowanych w ramach Projektu:

1.udzielenie licencji na korzystanie z przysługujących beneficjentowi praw do wyników Projektu w działalności gospodarczej prowadzonej przez innego przedsiębiorcę lub

2.sprzedaż praw do wyników Projektu w celu wprowadzenia ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorcy.

W § 1 pkt 5 umowy o dofinansowanie zdefiniowano pojęcie Jednostki, o której mowa w cytowanym powyżej § 3 ust. 4 umowy. Zgodnie z treścią wskazanego § 1 pkt 5 umowy o dofinansowanie, przez Jednostkę należy rozumieć podmiot, wskazany w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 5, 6, 6a, 6b, 8 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, będący organizacją prowadzącą badania i upowszechniającą wiedzę, określoną w art. 2 pkt 83 rozporządzenia nr 651/2014, z zastrzeżeniem, że nie może być to podmiot, którego wyłącznym celem jest rozpowszechnianie na szeroką skalę wyników badań przemysłowych i/lub prac rozwojowych Projektu poprzez nauczanie, publikacje lub transfer wiedzy.

W powołanym art. 7 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wymienione zostały natomiast podmioty, które tworzą system szkolnictwa wyższego i nauki (w art. 7 ust. 1 pkt 1 tej ustawy wymienione zostały uczelnie).

Mając zatem na uwadze przywołane powyżej zapisy § 3 ust. 4 umowy o dofinansowanie, udział Wnioskodawców jako podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (czyli uczelni), jest niezbędnym wymogiem realizacji Projektu. Jednocześnie w § 3 ust. 4 pkt 9 umowy o dofinansowanie przewidziano wymóg zawarcia przez D. z Jednostką umowy dotyczącej wykonywania prac badawczych w Projekcie.

D. wraz z Wnioskodawcami przystępują obecnie do opracowania umowy o wykonanie prac badawczych, która ma określać zasady wspólnej realizacji Projektu z zachowaniem najwyższych standardów oraz możliwości wykorzystania jego rezultatów w działalności D. W umowie D. będzie nosiła status Lidera, a Wnioskodawcy status Jednostki. W umowie Wnioskodawcy oświadczą, że badania realizowane w Projekcie będą wykonywane w ramach prowadzonej przez Wnioskodawców działalności gospodarczej.

Planuje się, że do obowiązków D. będzie należało w szczególności:

a)reprezentowanie Wnioskodawców we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem Projektu,

b)sporządzanie na podstawie danych od Wnioskodawców i dostarczania do C. raportów, sprawozdań oraz informacji określonych w umowie z C., w szczególności umożliwiających monitorowanie stopnia osiągania celów Projektu w czasie realizacji Projektu i ewaluacji Projektu 5 lat po jego zakończeniu,

c)dokonywanie zmian w umowie z C. o dofinansowanie Projektu, po uprzednim uzgodnieniu zmian z Wnioskodawcami,

d)pośredniczenie w przekazywaniu Wnioskodawcom środków finansowych inicjatywy ... z C.,

e)monitorowanie spraw związanych z Projektem,

f)koordynowanie realizacji Projektu zgodnie z harmonogramem Projektu,

g)wypełnienie obowiązków wynikających z Zasad udziału polskich podmiotów w ... konkursie na Międzynarodowe Projekty Badawcze w Ramach ... (w tym zebranie oświadczeń o przetwarzaniu danych osobowych od uczestników projektu).

Planuje się, że do obowiązków Wnioskodawców (każdego z osobna) będzie należało w szczególności:

a)realizacja Projektu zgodnie z postanowieniami umowy z C. o dofinansowanie Projektu oraz załącznikami do niej, tj. harmonogramem, kosztorysem i opisem Projektu oraz zgodnie z wykazem planowanej do zakupienia lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej, przy dochowaniu należytej staranności oraz przy zastosowaniu najlepszych standardów obowiązujących przy realizacji badań przemysłowych oraz prac rozwojowych w danej dziedzinie/dyscyplinie badań naukowych,

b)realizacja Projektu w sposób zapewniający przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności przepisów ustawy o C., ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz Zasad Udziału Polskich Podmiotów w ... konkursie na Międzynarodowe Projekty Badawcze w Ramach ...,

c)stosowanie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych do udzielania zamówień publicznych w ramach Projektu w przypadku, gdy wymóg stosowania tej ustawy wynika z jej przepisów lub z przepisów odrębnych,

d)stosowanie zasad konkurencyjności wydatków,

e)finansowanie realizacji Projektu ze środków własnych do czasu otrzymania dofinansowania z C.,

f)wydatkowanie środków Projektu z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji, efektywności, jawności i przejrzystości oraz dołożenia wszelkich starań w celu uniknięcia konfliktu interesów, rozumianego jako brak bezstronności i obiektywności oraz zgodnie z obowiązującymi wytycznymi kwalifikowalności kosztów,

g)prowadzenie wyodrębnionej dla tego Projektu ewidencji finansowo-księgowej,

h)dostarczanie D. w określonym przez nią terminie sprawozdań finansowych zawierających informacje na temat celowości i prawidłowości wykorzystania przekazywanych środków oraz sprawozdań merytorycznych (raportów określonych w umowie zawartej z C. o dofinansowanie Projektu) zawierających informacje dotyczące realizacji należących do Wnioskodawcy zadań,

i)udzielanie C. oraz upoważnionym przez C. podmiotom informacji dotyczących stanu realizacji Projektu i wydatkowania przyznanych środków finansowych, w tym przedłożenie na żądanie C. pełnej specyfikacji wydatków poniesionych ze środków Projektu,

j)w przypadku kontroli C. lub podmiotu przeprowadzającego obowiązkowy audyt Projektu zapewnienie właściwej ścieżki audytu, udostępnienie na żądanie zespołu kontrolującego wszelkich dokumentów, materiałów i informacji niezbędnych do przeprowadzenia kontroli, terminowego udzielania ustnych i pisemnych wyjaśnień w sprawach objętych kontrolą, złożenie w wyznaczonym terminie dodatkowych pisemnych wyjaśnień dotyczących kwestii związanych z przedmiotem kontroli, niezbędnych do sporządzenia wystąpienia pokontrolnego oraz wykonanie zaleceń pokontrolnych itp.,

k)rozpowszechnianie wyników Projektu, m.in. za pośrednictwem konferencji technicznych lub naukowych, czasopism naukowych lub technicznych, przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z objęcia ich tajemnicą przedsiębiorstwa lub prawami wyłącznymi, a także z poszanowaniem zasad wykonywania wspólnych praw do Projektu, z zastrzeżeniem przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej i ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,

l)umieszczanie (i udokumentowanie tego faktu) na materiałach promocyjnych, informacyjnych, szkoleniowych, edukacyjnych i w publikacjach informacji o dofinansowaniu realizacji Projektu przez C.: „Projekt został sfinansowany ze środków C. przyznanych na podstawie decyzji numer ... w ... konkursie ...” lub odpowiednika w języku obcym,

m)zamieszczanie na aparaturze naukowo-badawczej zakupionej ze środków Projektu oznaczenia: „Aparatura naukowo-badawcza sfinansowana ze środków C. przyznanych na podstawie decyzji numer ... w ... konkursie ...” lub jej odpowiednika w języku obcym,

n)uczestniczenie w okresie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez C. raportu ex-post w ankietach, wywiadach oraz udostępnianie informacji przydatnych dla ewaluacji wskazanych przez C.

Zgodnie z przewodnikiem kwalifikowalności kosztów w Projekcie koszty realizacji zadań związanych z zarządzaniem Projektem, promocją i rozpowszechnianiem wyników Projektu oraz koszty konferencji, są ponoszone tylko przez D.

Umowa o wykonanie prac badawczych zawarta między D. a Wnioskodawcami będzie określała również, że środki finansowe na realizację Projektu nie mogą być wydatkowane na cele inne niż określone w umowie o dofinansowanie Projektu oraz w przewodniku kwalifikowalności kosztów C.

Środkami finansowymi na realizację Projektu będzie dysponowała D. Środki te będą przekazywane Wnioskodawcom zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności, w terminie 14 dni kalendarzowych od otrzymania tych środków z C.

Umowa o wykonanie prac badawczych będzie przewidywała również, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych/badawczych będących rezultatem Projektu, w tym badań i prac Wnioskodawców będą przysługiwały D. Analogiczne uregulowanie przewidziano w § 4 ust. 2 umowy o dofinansowanie Projektu, który stanowi, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują beneficjentowi, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o C. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Jednostką - czyli Wnioskodawcami) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej. Po stronie Wnioskodawców nie zostaną żadne prawa do wyników realizowanych badań.

Zgodnie z powołanym wyżej art. 32 ust. 1 ww. ustawy o C., w przypadku wyników:

1.badań naukowych będących wynalazkiem, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego, wyhodowaną albo odkrytą i wyprowadzoną odmianą rośliny,

2.prac rozwojowych powstałych w ramach prac lub zadań finansowanych przez C. oraz know-how związanego z tymi wynikami, prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego lub układu scalonego oraz prawa do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej przez hodowcę odmiany rośliny przysługuje podmiotowi, któremu Dyrektor przyznał środki finansowe, chyba że umowa między C. a podmiotem otrzymującym środki finansowe albo decyzja o przyznaniu środków stanowi inaczej.

Wstępnie planuje się, że D. (jako lider) będzie przekazywała Wnioskodawcom (jako Jednostkom) zaliczki na realizację prac badawczych, w wysokości 100% transzy środków zaplanowanych w harmonogramie płatności na dany rok budżetowy. Po otrzymaniu zaliczki Wnioskodawcy będą zobowiązani do wystawienia faktury zaliczkowej na rzecz lidera (czyli D.). W sytuacji, gdy faktury zaliczkowe na realizowane prace badawcze nie obejmą całkowitej wartości finansowania przysługującego Jednostce (tj. Wnioskodawcy) na realizację przypisanych mu zadań, Jednostka (tj. każdy z Wnioskodawców) wystawi fakturę rozliczeniową (tzw. końcową) na zrealizowane prace (na koszty tych prac).

Zarówno w umowie o dofinansowanie (§ 4 ust. 2 umowy o dofinansowanie), jak i w umowie konsorcjum międzynarodowego (pkt. 4.2.1.3 umowy konsorcjum) wskazano, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (czyli badań prowadzonych przez Wnioskodawców) będą przysługiwać D. Reguła ta nie może zostać naruszona żadną umową zawieraną z związku z realizacją Projektu. Również w opracowywanej obecnie umowie o wykonanie prac badawczych (jaka będzie zawarta między D. a Wnioskodawcami) mają znaleźć się postanowienia, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują D. Wnioskodawcy będą mieli obowiązek przenieść na D. przysługujące im prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do każdego Wnioskodawcy).

Pytania

1.Czy opisane w stanie faktycznym sprawy przeniesienie przez Wnioskodawców praw majątkowych do wyników prac rozwojowych i badań przemysłowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do każdego Wnioskodawcy) na rzecz D. będzie stanowiło dla Wnioskodawców czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.Czy w opisanym stanie faktycznym sprawy, podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - po stronie każdego z Wnioskodawców - będzie stanowiła wartość dofinansowania otrzymanego za pośrednictwem D. na rachunek bankowy Wnioskodawców?

3.Czy w opisanym stanie faktycznym sprawy na każdym z Wnioskodawców będzie ciążył obowiązek wystawienia faktury na rzecz D.?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawców, opisane w stanie faktycznym sprawy przeniesienie praw majątkowych do wyników prac rozwojowych (przypisanych do każdego Wnioskodawcy) będących rezultatem Projektu na rzecz D., będzie stanowiło - dla każdego z Wnioskodawców - czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (tj. Polski). W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Na podstawie zaś art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą) usługi, jak również podmiotu świadczącego tę usługę. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania - podlegają wszelkie transakcje realizowane przez podatników podatku, które są wykonywane w ramach prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej.

W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega każde świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument (tj. odbiorca) odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W opisanym stanie faktycznym sprawy z taką sytuacją Wnioskodawcy mają do czynienia. Otrzymane od D. środki finansowe stanowią formę zapłaty za skonkretyzowane czynności Wnioskodawców. Jednocześnie czynności te można uznać za świadczenie wzajemne realizowane w zamian za dofinansowanie. Istnieje także bezpośredni beneficjent świadczenia Wnioskodawców - tj. D.

Stroną umowy zawartej z C. jest D. W umowie tej D. jest określona jako beneficjent. D. będzie działa w Projekcie w imieniu własnym i na własną rzecz. Wnioskodawcy nie będą występować jako strony tej umowy. Będą w niej wskazani jedynie jako tzw. „Jednostki”, czyli podmioty wymienione w ustawie prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W celu realizacji umowy zawartej z C., D. oraz Wnioskodawcy podpiszą umowę o wykonanie prac badawczych (której treść jest obecnie negocjowana). Planuje się, że na jej mocy Wnioskodawcy będą zobowiązani do wykonania określonych prac badawczych. Aby zrealizować prace Wnioskodawcy otrzymają - za pośrednictwem - D. środki finansowe w wysokości wskazanych we wniosku o dofinansowanie Projektu kosztów. Jednocześnie w umowie tej przewiduje się zawarcie postanowień o tym, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu będą przysługiwać D. Po stronie Wnioskodawców nie zostaną żadne prawa do wyników realizowanych badań. Analogiczne uregulowania przewidziano w umowie o dofinansowanie oraz w umowie konsorcjum międzynarodowego.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawców, środki finansowe otrzymywane od D. (których pierwotnym źródłem finansowania jest C.) będą stanowiły wynagrodzenie za świadczoną usługę przeniesienia praw majątkowych do wyników badań na rzecz D. Wnioskodawcy będą realizować zatem czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawców, w opisanym stanie faktycznym sprawy, podstawę opodatkowania o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, po stronie każdego z Wnioskodawców będzie stanowiła wartość dofinansowania otrzymana przez konkretnego Wnioskodawcę od D. (którego pierwotnym źródłem finansowania jest C.). W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Wnioskodawcy będą wykonywali przypisane im określone zadania. Są to prace rozwojowe, których szczegółowy opis jest przedstawiony we wniosku o dofinansowanie Projektu (krajowym), wniosku międzynarodowym oraz umowie konsorcjum międzynarodowego. Zobowiązanie do wykonania tych prac będzie wynikało z umowy o wykonanie prac badawczych (której treść jest obecnie negocjowana).

Jednocześnie wszelkie prawa majątkowe do wyników realizowanych prac Wnioskodawcy będą mieli obowiązek przenieść na D. Na realizację zadań Wnioskodawcy otrzymają od D. środki finansowe (które pierwotnie będą finansowane z C. na podstawie zawartej przez D. umowy o dofinansowanie).

Należy zatem przyjąć, że środki te stanowią środki finansowe, w ramach których zaistnieje po stronie Wnioskodawcy:

1.obowiązek realizacji ściśle określonych czynności,

2.kolejno zaś obowiązek przeniesienia na D. wszelkich praw majątkowych do wyników czynności z pkt 1. Nie ma przy tym znaczenia, że środki finansowe będą pochodziły z C. jako pierwotnego źródła finansowania. W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT nie ma znaczenia kto jest faktycznym finansującym dane świadczenie, ani kto rzeczywiście wypłaca środki. Ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie. W niniejszej sprawie, w ocenie Wnioskodawców, mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie w zamian za określone wynagrodzenie.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, że otrzymywane od D. środki finansowe (gdzie pierwotnym finansującym Projekt jest C.) będą stanowiły - dla każdego z Wnioskodawców - podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy (w części przypadającej na czynności realizowane przez każdego z Wnioskodawców).

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawców, w opisanym stanie faktycznym sprawy, na Wnioskodawcach będzie ciążył obowiązek wystawienia faktury na rzecz D.

Jak wynika ze stanowiska Wnioskodawców ujętego w pkt 1, Wnioskodawcy wykonają czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (tj. odpłatne świadczenie usługi na terytorium Polski). Nabywcą tej usługi będzie zaś D.

Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).

Zatem podatnicy będą obowiązani do dokumentowania fakturą wykonywanego przez nich odpłatnego świadczenia usług. Jednocześnie, na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, w wystawianej fakturze należy wskazać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy. W fakturze podaje się więc dane nabywcy usługi. Nie ma przy tym znaczenia w jaki sposób sfinansowane zostało wynagrodzenie. Istotne jest wskazanie podmiotu, który nabywa daną usługę. W analizowanym stanie faktycznym tym podmiotem jest D. Dla niej bowiem Wnioskodawcy wykonują określone czynności oraz przenoszą wszelkie prawa majątkowe do wyników tych prac.

Biorąc pod uwagę powyższe należy więc przyjąć, że kwota otrzymanego dofinansowania (w części przypadającej na konkretnego Wnioskodawcę) winna być udokumentowana przez każdego z Wnioskodawców fakturą wystawioną na rzecz D.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. ...1 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem.

W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

TSUE, w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen–NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że:

„(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje »odpłatnie« w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG–Kraftfahrzeuge–Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).

W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że:

„(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C–53/09 i C–55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym:

W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74‑77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C–184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C–353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że „niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej”. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT. Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT. Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

W tym miejscu należy zauważyć, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach, (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.

A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej.

Jak wyżej wskazano, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że każdy z Państwa będący Zainteresowanym jest akademicką uczelnią publiczną oraz zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności naukowej wykonują Państwo różnego typu badania. Jedną z agencji rządowych, która ogłasza konkursy na dofinansowanie badań jest ... (zwane dalej C.). W 2015 r. C. przystąpiło do sieci ministerstw i agencji finansujących, które łączą swoje istniejące systemy finansowania w celu zwiększenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Sieć ta nosi nazwę ... (...). Konkursy ogłaszane z inicjatywy ... umożliwiają finansowanie ze źródeł publicznych (narodowych/regionalnych) badań na potrzeby konkretnych branż przemysłowych. W ramach sieci ... powstają tzw. konsorcja międzynarodowe.

C. ogłosił ... konkurs inicjatywy .... Zostało utworzone konsorcjum międzynarodowe składające się z .... podmiotów: .... podmiotów z Polski (.... - Pracodawcy i Przedsiębiorcy (zwana dalej także D.) oraz ....podmiotów z ..... (stowarzyszenie będące liderem konsorcjum międzynarodowego, inaczej też Koordynatorem projektu tj. ..., podmiot z siedzibą w .... oraz .... jednostki naukowo-badawcze).

C. jest podmiotem finansującym przedsięwzięcie w ramach tzw. finansowania krajowego. Wniosek międzynarodowy składany był przez lidera konsorcjum międzynarodowego (inaczej Koordynatora projektu). Wniosek krajowy został złożony przez D. (Państwo zostaliście wymienieni we wniosku jako partnerzy projektu). C. finansuje koszty realizacji zadań projektu ponoszone przez polskich partnerów konsorcjum międzynarodowego (tj. D. oraz Państwa). Zgodnie z projektem umowy konsorcjum międzynarodowego wszystkie rezultaty uzyskane w wyniku realizacji projektu są własnością strony, która je wytworzyła. Wniosek krajowy o dofinansowanie do C. składała D. Oba wnioski wypełniły warunki konkursowe i zostały wybrane do realizacji. W ich wyniku Państwo wraz z ww. podmiotami zrealizują wspólnie projekt zatytułowany: „...” (akronim: ...), zwany dalej Projektem. Celem Projektu jest opracowanie technologii umożliwiającej integrację czujników światłowodowych w procesie pultruzji.

D. pozyskała od C. środki finansowe na dofinansowanie Projektu. D. występuje w umowie o dofinansowanie jako beneficjent dofinansowania. D. będzie działać w Projekcie w imieniu własnym i na własną rzecz. Państwo nie będziecie stroną umowy o dofinansowanie zawartej z C. Będziecie w niej wymienieni jako jednostki prowadzące badania.

D. wraz z Państwem przystępują obecnie do opracowania umowy o wykonanie prac badawczych. W umowie D. będzie nosiła status Lidera, a Państwo status Jednostki. W umowie Państwo oświadczą, że badania realizowane w Projekcie będą wykonywane w ramach prowadzonej przez każdego z Państwa działalności gospodarczej.

Planuje się, że do obowiązków D. będzie należało w szczególności: reprezentowanie Państwa we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem Projektu, sporządzanie na podstawie danych od Państwa i dostarczania do C. raportów, sprawozdań oraz informacji określonych w umowie z C., pośredniczenie w przekazywaniu Państwu środków finansowych inicjatywy ... z C. Natomiast do obowiązków Państwa (każdego z osobna) będzie należało w szczególności: realizacja Projektu zgodnie z postanowieniami umowy z C. o dofinansowanie Projektu oraz załącznikami do niej, realizacja Projektu w sposób zapewniający przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa, finansowanie realizacji Projektu ze środków własnych do czasu otrzymania dofinansowania z C., dostarczanie D. w określonym przez nią terminie sprawozdań finansowych zawierających informacje na temat celowości i prawidłowości wykorzystania przekazywanych środków oraz sprawozdań merytorycznych zawierających informacje dotyczące realizacji należących do Państwa zadań,

Koszty realizacji zadań związanych z zarządzaniem Projektem, promocją i rozpowszechnianiem wyników Projektu oraz koszty konferencji, są ponoszone tylko przez D.

Umowa o wykonanie prac badawczych zawarta między D. a Państwem będzie określała, że środki finansowe na realizację Projektu nie mogą być wydatkowane na cele inne niż określone w umowie o dofinansowanie Projektu oraz w przewodniku kwalifikowalności kosztów C.

Środkami finansowymi na realizację Projektu będzie dysponowała D. Środki te będą przekazywane Państwu zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności, w terminie 14 dni kalendarzowych od otrzymania tych środków z C.

Umowa o wykonanie prac badawczych będzie przewidywała również, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych/badawczych będących rezultatem Projektu, w tym badań i prac każdego z Państwa będą przysługiwały D. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Jednostkami) nie mogą naruszać tej reguły oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej. Po stronie każdego z Państwa nie zostaną żadne prawa do wyników realizowanych badań.

Wstępnie planuje się, że D. (jako lider) będzie przekazywała Państwu (jako Jednostkom) zaliczki na realizację prac badawczych, w wysokości 100% transzy środków zaplanowanych w harmonogramie płatności na dany rok budżetowy. Po otrzymaniu zaliczki Państwo będą zobowiązani do wystawienia faktury zaliczkowej na rzecz lidera (czyli D.). W sytuacji, gdy faktury zaliczkowe na realizowane prace badawcze nie obejmą całkowitej wartości finansowania przysługującego Jednostce na realizację przypisanych mu zadań, Jednostka (tj. każdy z Państwa) wystawi fakturę rozliczeniową (tzw. końcową) na zrealizowane prace (na koszty tych prac).

W związku z tak przedstawionym opisem sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przeniesienie przez Państwa praw majątkowych do wyników prac rozwojowych i badań przemysłowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do każdego z Państwa) na rzecz D. będzie stanowiło dla Państwa czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a także czy podstawę opodatkowania po stronie każdego z Państwa będzie stanowiła wartość dofinansowania otrzymanego za pośrednictwem D. na rachunek bankowy Państwa.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występują skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Prace związane z Projektem jak i przekazanie praw majątkowych do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych/badawczych będą wykonywane przez każdego z Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od D. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie z C.).

Przekazywane środki finansowe beneficjentowi (D.) przez C. na realizację opisanego Projektu, które następnie zgodnie z harmonogramem D. przekaże każdemu z Państwa jako wykonawcy (tj. zarówno Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania, jak i Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania) – należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez każdego z Państwa usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność każdego z Państwa, lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie wykonanie Projektu zgodnie z umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego Projektu.

Jak wynika z wniosku, dofinansowanie otrzymane od C. ma pokryć wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione w Projekcie, które spełniają warunki określone w § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie tzn.: są niezbędne do zrealizowania celów Projektu; są zgodne z budżetem Projektu; są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u beneficjenta; zostały poniesione w okresie realizacji Projektu; zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów; zostały poniesione zgodnie z Przewodnikiem kwalifikowalności kosztów; zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w § 9 (regulującego kwestie związane z konkurencyjnością wydatków).

Jednocześnie wskazać należy, że wszelkie prawa majątkowe do wyników realizowanych prac każdy z Państwa będzie miał obowiązek przenieść na D. Prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych/badawczych będących rezultatem Projektu, w tym badań i prac każdego z Państwa będą bowiem przysługiwały D. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z każdym z Państwa) nie mogą naruszać tej reguły oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej.

Otrzymane przez każdego z Państwa środki finansowe powinny zatem być uznane za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej (C.) za pośrednictwem D. z tytułu świadczonych przez każdego z Państwa usług.

W konsekwencji zostaną spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez każdego z Państwa w ramach Projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie praw majątkowych do wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych będących rezultatem Projektu (przypisanych do każdego z Państwa).

Z uwagi na powyższe, kwota dofinansowania otrzymana od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przekazana za pośrednictwem beneficjenta – D. – będzie stanowić podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Podstawę opodatkowania po Państwa stronie (tj. zarówno Zainteresowanego będącego stroną postępowania, jak i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania) stanowi wartość dofinansowania otrzymanego z C., przekazana za pośrednictwem D. na każdego z Państwa rachunek bankowy w zamian za realizowane przez każdego z Państwa czynności.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie objętym pytaniami nr 1 i nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, czy na każdym z Państwa (tj. Zainteresowanym będącym stroną postępowania i Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania) będzie ciążył obowiązek wystawienia faktury na rzecz D.

Stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy:

1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

W świetle art. 106b ust. 2 ustawy:

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Elementy które powinna zawierać faktura określone zostały w art. 106e ust. 1 pkt 1 – pkt 15 ustawy, w myśl którego:

Faktura powinna zawierać:

1)datę wystawienia;

2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15)kwotę należności ogółem.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych/badawczych będących rezultatem Projektu będą przysługiwały D. Są Państwo zobowiązani przenieść na D. prawa majątkowe, które będą wynikiem wykonywanych przez każdego z Państwa prac będących rezultatem Projektu. Prace związane z Projektem będą natomiast wykonywane przez każdego z Państwa w zamian za środki finansowe otrzymane od D. (źródłem finansowania tych środków jest zaś dofinansowanie agencji rządowej).

Tym samym, jak wskazano powyżej zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez każdego z Państwa w ramach Projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie ww. praw majątkowych.

Wobec powyższego, będą Państwo (tj. zarówno Zainteresowany będący stroną postępowania, jak i Zainteresowany niebędący stroną postępowania) zobowiązani udokumentować otrzymaną kwotę dofinansowania przekazaną za pośrednictwem D., za pomocą faktur wystawionych przez każdego z Państwa na rzecz D. w części odpowiadającej kwocie otrzymanego dofinansowania, zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie objętym pytaniem nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 ustawy Ordynacja podatkowa) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.