Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania „...”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 sierpnia 2024 r. (wpływ).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Gmina realizuje zadanie pn. „...” (dalej: Inwestycja, Zadanie).

Celem realizacji rzeczonej Inwestycji jest rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej dla mieszkańców Gminy.

W ramach realizacji Inwestycji Gmina poniosła/poniesie wydatki na:

‒wykonanie kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej,

‒wykonanie kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej,

‒przywrócenie do stanu pierwotnego i odtworzenie robót,

‒infrastrukturę pompownie/tłocznie, AKPiA, zagospodarowanie terenu,

‒studnie węzłowe i odpowietrzające na sieci tłocznej,

‒przepompownie przydomowe,

‒studnie włączeniowe na sieci grawitacyjnej oraz

‒budowę sieci wodociągowej.

Wydatki związane z realizacją Inwestycji są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT.

Jednocześnie Gmina pragnie wskazać, iż Inwestycja zostanie sfinansowana ze środków własnych oraz środków unijnych - w celu realizacji Zadania Gmina pozyskała dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Będąca przedmiotem Inwestycji infrastruktura wodno-kanalizacyjna (dalej: Infrastruktura) będzie własnością Gminy, niemniej na podstawie stosownej umowy użyczenia zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz Związku Międzygminnego … (dalej: Związek).

Związek za pośrednictwem ww. Infrastruktury wodno-kanalizacyjnej będzie dokonywał czynności dostawy wody oraz świadczenia usług odprowadzania ścieków na rzecz mieszkańców. Umowy na rzeczone usługi zawierane są pomiędzy Związkiem, a mieszkańcami Gminy (Gmina nie jest stroną przedmiotowych umów). W konsekwencji, przychody z tytułu świadczenia usług dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków stanowią przychody Związku.

W tym miejscu Gmina pragnie również wskazać, iż Związek samodzielnie zawiera umowy o dostarczanie i rozliczanie energii elektrycznej z dystrybutorem oraz z dostawcą energii elektrycznej i ponosi wydatki na zakup towarów i usług niezbędnych do świadczenia usług wodno-kanalizacyjnych.

Końcowo, Gmina pragnie wskazać, iż realizacja przedmiotowego Zadania należy do zadań własnych Gminy wynikających z przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. 2024 poz. 609 ze zm., dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych Gminy należą w szczególności sprawy dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku odpowiadając na pytanie tut. Organu:

„Do jakich czynności będą wykorzystywane przez Państwa towary i usługi nabywane w związku z realizacją zadania pn. „...”, tj. czy do czynności:

a.opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

b.zwolnionych od podatku od towarów i usług,

c.niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?”

wskazali Państwo:

Gmina wskazuje, iż w ramach opisu stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego udzieliła precyzyjnych informacji odnośnie do przebiegu i charakteru czynności, w ramach których wykorzystywać będzie majątek powstały w ramach Inwestycji. Ocena podatkowa tych czynności, tj. potwierdzenie, czy stanowią one czynności opodatkowane VAT, stanowi zadanie Organu w ramach interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego. Gmina nie może w tym zakresie wyręczyć Organu, gdyż to właśnie w celu uzyskania odpowiedzi na to pytanie złożyła Wniosek o uzyskanie interpretacji.

Gmina służy natomiast pomocą, jeśli w ocenie Organu istnieje potrzeba dalszego doprecyzowania charakteru podejmowanych w związku z tym majątkiem czynności – jak wskazano we Wniosku, majątek ten będzie udostępniony na rzecz Związku nieodpłatnie, a poprzez jego udostępnienie Gmina będzie realizować swoje zadania własne z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Zadania?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Zadania.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

(i) nieodpłatne udostępnianie Infrastruktury na rzecz Związku

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Jednocześnie, stosownie do treści art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Artykuł 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT określa zatem następujące warunki, które muszą zostać spełnione łącznie, aby nieodpłatne użycie towarów podlegało opodatkowaniu:

1.towary muszą zostać użyte (na określone cele) - Infrastruktura jest udostępniona na rzecz Związku,

2.towary muszą być częścią przedsiębiorstwa podatnika - Infrastruktura jest częścią majątku Gminy,

3.towary muszą być użyte do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika - Infrastruktura nie jest wykorzystywana do działalności gospodarczej,

4.podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w szczególności z tytułu nabycia lub wytworzenia - Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT od wydatków inwestycyjnych ponoszonych z związku z realizacją Zadania.

Zgodnie z powyższymi unormowaniami, w pewnych ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu VAT. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. W przypadku Gminy przesłanki te nie są spełnione łącznie (brak prawa do odliczenia).

Zauważyć też należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywać się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania tej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Mając powyższe na względzie, zdaniem Gminy, w analizowanym przypadku nie wystąpi obowiązek opodatkowania VAT nieodpłatnego użyczenia Infrastruktury, udostępnionej na podstawie umowy zawartej między Gminą a Związkiem. Tym samym, w ocenie Gminy, nieodpłatne udostępnienie Infrastruktury na rzecz Związku stanowić będzie czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

(ii) zakres prawa do odliczenia VAT naliczonego

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza więc możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przestanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami ponoszonymi na realizację Zadania, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Gmina nie będzie czerpać żadnych dochodów z tytułu wykorzystywania Infrastruktury, bowiem nie będzie wykorzystywała majątku będącego przedmiotem Inwestycji do żadnych czynności odpłatnych. Ponadto, jak zostało wykazane powyżej, w ocenie Gminy, nieodpłatne udostępnienie Infrastruktury na rzecz Związku będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając na uwadze powyższe, wydatki inwestycyjne związane z realizacją Zadania nie służą/nie będą służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a w konsekwencji, zdaniem Gminy, nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu realizowanej Inwestycji.

W konsekwencji, w opinii Gminy, nie przysługuje jej prawo do odliczenia VAT od wydatków inwestycyjnych ponoszonych w związku z realizacją Zadania.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że w imieniu Gminy pragnę wskazać, iż odpowiedź na pytanie DKIS przedstawiona powyżej w części I niniejszej odpowiedzi na Wezwanie Organu nie spowodowała zmiany stanowiska Gminy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego odnośnie sformułowanego we Wniosku pytania, a w konsekwencji przedstawione we Wniosku stanowisko Gminy jest kompletne i spełnia przesłanki, o których mowa w art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

·odliczenia dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług,

·towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyłącza jednocześnie możliwość odliczania podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli gdy są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem, że:

·spełnione zostały przesłanki pozytywne, wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy oraz

·nie zaistniały przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy.

Treść art. 88 określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług zakupionych na potrzeby wykonania określonej czynności, podmiot musi wykonywać tę czynność jako podatnik podatku od towarów i usług, który działa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status. Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj.:

·gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz

·gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności:

·czynności publicznoprawne wyłączają te podmioty z kategorii podatników,

·czynności cywilnoprawne powodują uznanie tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.).

Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania „...”.

Podstawowym warunkiem odliczenia podatku VAT jest związek nabytych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje/nie będzie występował.

Realizują Państwo Inwestycję w ramach zadań własnych gminy. Będąca przedmiotem Inwestycji infrastruktura wodno-kanalizacyjna będzie własnością Gminy, niemniej na podstawie stosownej umowy użyczenia zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz Związku Międzygminnego …. Związek za pośrednictwem ww. Infrastruktury wodno-kanalizacyjnej będzie dokonywał czynności dostawy wody oraz świadczenia usług odprowadzania ścieków na rzecz mieszkańców. Umowy na rzeczone usługi zawierane są pomiędzy Związkiem, a mieszkańcami Gminy (Gmina nie jest stroną przedmiotowych umów). W konsekwencji, przychody z tytułu świadczenia usług dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków stanowią przychody Związku. Zatem nie będą Państwo dokonywać sprzedaży za pośrednictwem przedmiotowej infrastruktury. Przedstawione we wniosku okoliczności sprawy nie wskazują, aby infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu była przez Państwa wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem nie jest/nie będzie spełniona pozytywna przesłanka, która pozwala na odliczenie podatku naliczonego, jaką jest związek nabywanych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi.

W związku z powyższym, nie mają/nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. zadania. Tym samym, z tego tytułu nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane powyżej przepisy prawa stwierdzam, że nie mają/nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania „...”, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – efekty projektu nie będą służyły Państwu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym Państwa stanowisko w sprawie uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy niniejsza interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.).