Interpretacja indywidualna z dnia 29 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.276.2024.4.ASZ
Temat interpretacji
Ustalenie czy wydzielany z zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, który zostanie przeniesiony do Spółki Przejmującej będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz czy planowana transakcja podziału poprzez wydzielenie będzie stanowiła czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i nr 6 jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
29 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 29 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie:
- ustalenia czy wydzielany z X (Spółka Dzielona) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisany do Dywizji Xb, który zostanie przeniesiony na Y (Spółka Przejmująca) będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT,
- ustalenia, jeżeli Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za prawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to czy planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y będzie stanowiła czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT,
- ustalenia, jeżeli Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb nie będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y będzie podlegać opodatkowaniu VAT, wynikiem czego X będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż poszczególnych składników majątku przypisanych do Dywizji Xb i opodatkowania tej sprzedaży VAT na zasadach właściwych dla danego składnika majątku, jednocześnie nabywca, tj. Y będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej tę sprzedaż.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 lipca 2024 r. (wpływ 25 lipca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowany będący stroną postępowania: „(…)” Sp. z o.o. (…);
2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: (…) Sp. z o.o. (…);
3. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: (…) (…)
Opis zdarzenia przyszłego
Zainteresowany będący stroną postępowania, tj. X Sp. z o.o. (dalej: X lub Spółka Dzielona) i zainteresowani niebędący stronami postępowania, tj. Y (dalej: Y lub Spółka Przejmująca) oraz Z GmbH (dalej: Z lub Wspólnik Spółki Dzielonej) na moment złożenia niniejszego wniosku są podmiotami powiązanymi wchodzącymi w skład Grupy(…).
X jest polskim rezydentem podatkowym w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o CIT i podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny zgodnie z przepisem art. 96 ust. 4 ustawy o VAT.
I jest niemieckim rezydentem podatkowym nieposiadającym zakładu podatkowego w Polsce.
I jest 100% udziałowcem X. I jest udziałowcem X od 2006 r. W 2006 r. I nabyła 10 udziałów w X reprezentujących 100% kapitału zakładowego w tej spółce o wartości 83 052,39 PLN. W 2007 r., w wyniku fuzji, jaka doszła pomiędzy Xi L-A Sp. z o.o., w ramach której X przejęła L-A Sp. z o.o., I objęła dodatkowe 9 udziałów w podwyższonym kapitale X. Zarówno przed, jak i po fuzji z 2007 r. I posiadała 100% udziałów w X.
Y jest polskim rezydentem podatkowym w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o CIT.
Na moment złożenia wniosku Y nie prowadzi działalności operacyjnej. 100% udziałowcem Y PL jest (…) GmbH.
Założeniem niniejszego wniosku jest, że na moment Podziału Y będzie podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny zgodnie z przepisem art. 96 ust. 4 ustawy o VAT.
Przedmiotem niniejszego wniosku są zapytania dotyczące skutków podatkowych planowanego podziału przez wydzielenie X. Wydzielenie nastąpi w oparciu o przepis art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych [ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 z późn. zm.; dalej: KSH)] (dalej: Podział).
Y będzie prowadziła działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Grupa (…) działa w ramach następujących linii biznesowych:
- Technologie motoryzacyjne (A T):
Automotive Technologies dostarcza produkty do zastosowań w silnikach, przekładniach i podwoziach. Produkty te znajdują zastosowanie zarówno w pojazdach z układami napędowymi opartymi na silniku spalinowym, w hybrydach oraz pojazdach elektrycznych.
W dalszej części linia biznesowa zwana: A.
- Motoryzacyjny rynek części zamiennych (A A):
A A dostarcza najwyższej jakości części zamienne dla rynku motoryzacyjnego na całym świecie. Oferowane są m.in. sprzęgła i systemy wysprzęglania, elementy silnika i przeniesienia napędu oraz elementy zawieszenia.
Aktualnie linia biznesowa nosi nazwę C.
W dalszej części linia biznesowa zwana a.
- Przemysłowej (Industrial):
I oferuje klientom z różnych sektorów przemysłowych produkty takie jak np. łożyska toczne i łożyska ślizgowe, technikę liniową i napędy bezpośrednie, systemy diagnostyczne oraz usługi i produkty dla utrzymania ruchu. Coraz większą rolę odgrywają produkty inteligentne i zintegrowane systemy.
Aktualnie linia biznesowa nosi nazwę B
W dalszej części linia biznesowa zwana b.
Działalność operacyjna w Polsce jest realizowana przez X.
X prowadzi działalność operacyjną w obszarach dwóch dywizji, tj. Dywizji Xa i Dywizji Xb.
Przedmiot działalności
Przedmiot działalności Dywizji Xa obejmuje dystrybucję towarów z linia, tj. części zamiennych dla rynku motoryzacyjnego, jak np. sprzęgła i systemy wysprzęglania, elementów silnika i przeniesienia napędu oraz elementów zawieszenia.
X nabywa towary z linii biznesowej a od innych jednostek Grupy (…) i zbywa do swoich klientów, którymi są głównie hurtownie.
X na potrzeby dostaw utrzymuje magazyn. Część dostaw jest realizowana z magazynu. Część dostaw jest realizowana bezpośrednio od dostawcy towarów (tj. podmiotu, od którego X nabywa towary) do klientów X.
Na potrzeby tej działalności X zasadniczo nie jest zaangażowana w obsługę posprzedażną (z zastrzeżeniem wyjątków, które mają incydentalny charakter).
Przeważająca działalność gospodarcza X realizowana jest w ramach Dywizji Xa (+/- 80% całości obrotów X związana jest z Dywizją Xa).
Dywizja Xa ma własną grupę dostawców, jak i własną bazę nabywców (bazy klientów Dywizji Xa).
Przedmiot działalności Dywizji Xb obejmuje dystrybucję towarów z linii b, tj. m.in. łożysk tocznych i łożysk ślizgowych, techniki liniowej i napędów bezpośrednich, systemów diagnostycznych oraz usług i produktów dla utrzymania ruchu. Coraz większą rolę w tej linii biznesowej odgrywają produkty inteligentne i zintegrowane systemy. Odbiorcami towarów są klienci z różnych sektorów przemysłowych. Wśród klientów znajdują się również podmioty zajmujące się sprzedażą hurtową.
W ramach tej dywizji w marginalnym zakresie X prowadzi działalność usługową polegającą na wsparciu sprzedaży, w szczególności w zakresie usług marketingowych, informacji dla klientów, wsparcia technicznego oraz logistycznego przetwarzania zamówień, których przedmiotem są:
- produkty z linii biznesowej b (dostawy na takich zasadach realizowane są do tzw. klientów centralnych, z którymi umowy są zawierane na szczeblu centralnym),
- produkty z linii biznesowej A. Z uwagi na fakt, iż taka działalność jest z perspektywy X znikoma, działalność w tym obszarze jest w wewnętrznej strukturze organizacyjnej przypisana do Dywizji Xb.
Na potrzeby działalności w ramach Dywizji Xb, X jest zaangażowana w obsługę posprzedażną.
Dywizja Xb ma własną grupę dostawców, jak i własną bazę nabywców (bazy klientów Dywizji Xb).
Przedmiot działalności Dywizji Xa i Dywizji Xb różni się od strony asortymentowej, klienckiej, jak i uwarunkowań biznesowych.
Miejsce prowadzenia działalności
X prowadzi działalność w siedzibie głównej w Warszawie, gdzie wynajmuje budynek biurowo-magazynowy.
Budynek magazynowy jest wyłącznie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Dywizji Xa. W magazynie są przechowywane wyłącznie towary z obszaru a.
Budynek biurowy jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Dywizji Xa, jak i Dywizji Xb.
W obrębie budynku biurowego działalność prowadzona w ramach Dywizji Xai Dywizji Xb jest lokalowo wyodrębniona, tj. pracownicy Dywizji Xa, jak i Dywizji Xb wykonują pracę w odrębnych częściach wynajmowanego budynku biurowego i odrębnych pomieszczeniach. W obrębie budynku biurowego tylko części wspólne, jak np. korytarze, toalety, salka konferencyjna są współdzielone.
Pracownicy
X zatrudnia ok. 80 pracowników, przy czym liczba pracowników może ulec nieznacznym zmianom +/-.
Pracownicy X są przypisani odpowiednio do Dywizji Xa i Xb . Nieznaczna ilość pracowników realizuje funkcje centralne X.
Pracownicy Dywizji Xa to:
- pracownicy magazynu i logistyki,
- przedstawiciele handlowi,
- szkoleniowcy techniczni,
- pracownicy działu marketingu,
- pracownicy customer service - dział obsługi klienta,
- pracownik kontroli jakości,
- asystent,
- członek zarządu odpowiedzialny za Dywizję Xc.
Liczba pracowników Dywizji Xa wynosi ok. 55 osób.
Model biznesowy, w jakim działa X w obszarze a, nie wymaga zaangażowania w obsługę posprzedażową. Obsługa posprzedażowa jest realizowana przez nabywców towarów a w ramach zawartych umów i za usługi te X płaci nabywcom ryczałt gwarancyjny. Tylko incydentalnie, gdy problem zostaje zdiagnozowany u dystrybutora obsługa posprzedażowa jest realizowana przez X, a konkretnie przez dział customer service a we współpracy z pracownikiem kontroli jakości a.
Pracownicy Dywizji Xa podlegają dyscyplinarnie członkowi zarządu a.
Pracownicy Dywizji Xa to:
- inżynierowie sprzedaży (przedstawiciele handlowi), osoby te są również odpowiedzialne za szkolenia techniczne,
- pracownicy customer service - dział obsługi klienta,
- pracownik z serwisu technicznego,
- key account manager (specjalista do spraw kluczowych klientów) odpowiadający za usługi wsparcia w obszarze A,
- członek zarządu odpowiedzialny za Dywizję Xa.
Liczba pracowników Dywizji Xa wraz z pracownikiem A wynosi ok. 17 osób.
W obszarze Dywizji Xa , X odpowiada za serwis posprzedażowy. Usługi w tym zakresie są realizowane przez customer service i inżynierów sprzedaży.
Pracownicy Xa podlegają dyscyplinarnie członkowi zarządu a .
W zasobach personalnych X występuje grupa pracowników administracyjnych, którzy pełnią funkcje centralne.
Są to:
- pracownik HR,
- pracownicy z obszaru FICO, tj. finanse, kontroling i rachunkowość, którzy odpowiadają za koordynację funkcji finansowo-księgowych,
- pracownik IT.
W zakresie funkcji administracyjnych/centralnych i zakupowych, X korzysta także z usług podwykonawców z Grupy(…):
- w przeważającym zakresie X nabywa usługi od spółki pełniącej funkcje centrum usług wspólnych – (…), są to głównie usługi:
- w zakresie księgowości należności i zobowiązań,
- w obszarze zakupowym, jak: wyszukiwanie dostawców, procesy przetargowe, negocjacje z dostawcami, zarządzanie danymi dostawców, koordynację w podpisywaniu umów, rejestrację dokumentów, wyjaśnienie cen/różnic ilościowych, stałą współpracę z dostawcami, tworzenie numerów zamówień w SAP, wsparcie w innych działaniach związanych z zakupami,
- w mniejszym zakresie X nabywa usługi od spółki pełniącej funkcje centrum usług wspólnych - (…), tj. m.in. w zakresie księgowości środków trwałych, rozliczeń i księgowań operacji wewnątrzgrupowych, rozliczenia kont rozliczeniowych,
- w marginalnym zakresie od innych jednostek Grupy (…) (np. obsługa prawna).
Ze skutkiem od 1 lipca 2024 r. planowane jest przejście w trybie art. 231 Kodeksu pracy dotychczasowych pracowników FICO i pracownika IT X do S tak, aby funkcje finansowo-księgowe oraz IT były w pełnym zakresie realizowane przez centra usług wspólnych (ok. 5 do 6 osób).
Zatem od 1 lipca 2024 r., tj. przejścia w trybie art. 231 Kodeksu pracy pracowników FICO i IT z X do S, zakres usług realizowanych przez S będzie obejmował dodatkowo m.in.: księgowość księgi głównej, podatki, rozliczenia delegacji, zarządzanie cash flow (zarządzanie płynnością i treasury), raportowanie grupowe, rachunkowość zarządczą/kontroling.
W konsekwencji od 1 lipca 2024 r. w strukturach X pozostanie jeden pracownik wspólny z obszaru HR.
Po Podziale pracownik ten ma w pełnym zakresie odpowiadać wyłącznie za funkcje HR w obszarze Dywizji a natomiast funkcje HR w relacji do Xb będą realizowane przez S.
Dodatkowo w strukturze X znajduje się członek zarządu odpowiedzialny za koordynację kwestii finansowych z perspektywy subregionu Europy Środkowo-Wschodniej Grupy (…). Osoba ta pełni funkcję członka zarządu we wszystkich polskich spółkach Grupy (…) (w tym X, jak i Y).
W obrębie X Dywizje Xa i Xb nie zostały formalnie zarejestrowane jako odrębne oddziały ani też nie nastąpiło wyodrębnienie formalne ww. dywizji na podstawie np. uchwały.
Jednak wyodrębnienie organizacyjne ma charakter faktyczny, który przejawia się w wyodrębnieniu kadry pracowniczej świadczącej pracę wyłącznie dla odrębnych części, podporządkowaniu poszczególnych dywizji odrębnym członkom zarządu, wyodrębnieniu lokalowym (pracownicy działów zajmują różne części wynajmowanej nieruchomości i pracują w odrębnych pomieszczeniach), wyodrębnieniu w zakresie realizowanych funkcji (działalność dystrybucyjna asortymentu b i asortymentu a) oraz wyodrębnieniu finansowym.
Z uwagi na stosunkowo nieznaczną liczbę pracowników struktura organizacyjna X jest prosta:
- wszyscy pracownicy Dywizji Xa podlegają członkowi zarządu odpowiadającemu za Dywizję Xa,
- wszyscy pracownicy Dywizji Wb podlegają członkowi zarządu odpowiadającemu za Dywizję Xb.
Pracownik HR podlegać będzie członkowi zarządu odpowiadającemu za Dywizję Xa.
W ramach struktury macierzowej Grupy (…):
- członek zarządu odpowiedzialny za Dywizję Xa raportuje do managera działającego w strukturach (…) odpowiedzialnego za linię biznesową (…) w regionie,
- członek zarządu odpowiedzialny za Dywizję Xb raportuje do managera działającego w strukturach (…) i odpowiedzialnego za linię biznesową IND w regionie.
W praktyce, pomimo braku formalnego wyodrębniania organizacyjnego, obie Dywizje funkcjonują w sposób niezależny od siebie.
W obrębie Grupy (…) istnieją wewnętrzne regulaminy, instrukcje, procedury i procesy obejmujące instrukcje dotyczące procesów biznesowych. Są one opracowane w sposób uniwersalny dla wszystkich spółek Grupy (…). Zróżnicowanie na poszczególne linie biznesowe następuje w załącznikach do regulaminów, instrukcji, procesów i procedur, które specyfikują zasady postępowania dla linii biznesowej a i b.
Umowy i uzgodnienia biznesowe
Z uwagi na funkcjonalną odrębność Dywizji Xa i Dywizji Xb do każdej z tych dywizji przypisane są umowy i uzgodnienia biznesowe warunkujące prowadzenie działalności w tych obszarach.
Główne umowy/uzgodnienia biznesowe dotyczące Dywizji Xa to:
- umowy wewnątrzgrupowe:
- umowa dystrybucyjna (na dostawy do Dywizji Xa towarów z linii biznesowej a),
- umowy dotyczące rozliczeń z tytułu płatności bonusów,
- umowa wsparcia w dostawach na rynek krajów bałtyckich,
- umowy dystrybucyjne, umowy współpracy z klientami Dywizji a (nabywcami towarów a),
- umowy marketingowe (marketing support agreement),
- umowy o zachowaniu poufności z istniejącymi i potencjalnymi nabywcami towarów i usług,
- umowa na odbiór odpadów z magazynu.
Główne umowy/uzgodnienia biznesowe dotyczące Dywizji Xb to:
- umowy/uzgodnienia biznesowe wewnątrzgrupowe:
- uzgodnienia biznesowe intercompany (na dostawy do Dywizji Xb towarów z linii biznesowej b),
- umowy dotyczące rozliczeń z tytułu płatności bonusów,
- umowy na świadczenie usług wspierające dostawy bezpośrednie, tj. realizowane przez inne jednostki Grupy (…) do klientów docelowych, których przedmiotem są produkty z linii biznesowej b i A,
- umowy dystrybucyjne, umowy współpracy z klientami Dywizji IND (nabywcami towarów z linii biznesowej b),
- umowy o świadczenie usług, jak umowy regeneracji łożysk (W przypadku regeneracji łożysk towary są bezpośrednio przez klienta wysyłane do jednostki produkcyjnej Grupy (…),
- umowy monitorowania stanu łożysk (umowy o świadczenie usług cyfrowych),
- umowy o zachowaniu poufności z istniejącymi i potencjalnymi nabywcami towarów i usług.
Każda z Dywizji ma własną pulę kontrahentów - zarówno wewnątrzgrupowych, jak i docelowych klientów (nabywców towarów i usług).
X jest stroną pewnej puli umów o charakterze centralnym bądź wspólnym, jak np.:
- umowy wewnątrzgrupowe, jak m.in.: umowy na świadczenie usług przez S P i S S, umowy pożyczek/depozytów, umowa cash pooling, umowa na usługi zabezpieczające (hedging), umowa na zakup usług IT (w przypadku tej umowy istnieje możliwość ustalenia użytkowników końcowych w podziale na Dywizję Xa i Dywizję Xb);
- umowy z podmiotami trzecimi, jak m.in.: umowa na najem powierzchni użytkowych, wywóz odpadów, sprzątania, umowy na prowadzenie bazy odpadów B oraz innych raportów i zestawień, umowy na udzielenie opieki medycznej pracownikom X, umowy na świadczenie usług w zakresie BHP i PPOŻ, umowy świadczenie usług tłumaczeniowych, usług doradczych, umowy na dostawę artykułów biurowych, niszczenie dokumentów, świadczenie usług kurierskich, hotelarskich, agencji pracy, filtracji wody w pomieszczeniach biurowych, umowa na usługi zarządzania flotą pojazdów, leasing operacyjny pojazdów (długoterminowy najem pojazdów), umowy na usługi telekomunikacyjne.
Ww. umowy dotyczą całokształtu działalności X bądź są umowami wspólnymi, z których korzysta zarówno Dywizja Xa, jak i Dywizja Xb.
Umowy te nie są niezbędne dla prowadzenia podstawowej działalności Dywizji Xb. Realizowane w ramach tych umów usługi mogą zostać pozyskane od rutynowych usługodawców w oparciu o umowy na outsourcing lub od Spółki Dzielonej.
Wyodrębnienie finansowe
Dla obu dywizji na potrzeby wewnętrzne, biznesowe są sporządzane miesięczne uproszczone raporty wg grupowej struktury rachunku zysków i strat. Jest możliwe przedstawienie sytuacji finansowej Dywizji Xa i Xb.
Siatka systemów IT umożliwia generowanie wszelkiego typu raportów kontrolingowych w podziale na Dywizje.
X jest w stanie sporządzić odrębne rachunki zysków i strat dla obu Dywizji przy zastosowaniu pewnych uproszczeń, w tym kluczy podziałów dla niektórych kategorii kosztów ogólnych.
X posiada możliwość sporządzenia raportów z wybranymi pozycjami bilansowymi dla danej Dywizji. W konsekwencji jest możliwe przygotowanie dla celów zarządczych uproszczonego bilansu w podziale na obie Dywizje, z wyjątkiem ogólno-administracyjnych części wspólnych, których nie można technicznie rozdzielić na poszczególne Dywizje do których należą: kapitały, depozyty, podatki, saldo na koncie cash poolingowym, rezerwa na podatek odroczony itd.
X przygotowuje odrębne budżety dla Dywizji Xa i Xb.
Do obu Dywizji są alokowane odpowiednie składniki aktywów materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, niezbędne do realizacji działań gospodarczych przez każdą z Dywizji.
Poszczególne składniki aktywów i pasywów można przypisać w sposób bezpośredni lub przy zastosowaniu kluczy alokacji do Dywizji Xa i Xb, tj. w szczególności:
- środki trwałe i wyposażenie jak komputery, monitory, stacje dokujące, meble, wózki widłowe, paleciaki, regały magazynowe, blaty robocze,
- samochody w najmie długoterminowym (dla celów podatkowych traktowane jako tzw. leasing operacyjny),
- zapasy,
- należności handlowe,
- zobowiązania handlowe grupowe,
- zobowiązania wobec podmiotów trzecich (z wyjątkiem niektórych zobowiązań publicznoprawnych jak z tytułu CIT (X płaci uproszczone zaliczki w CIT i VAT),
- rezerwy,
- rozliczenia międzyokresowe.
Istnieje możliwość jednoznacznego przyporządkowania przychodów ze sprzedaży do Dywizji Xa i Xb poprzez centra przychodowe (profit center).
Wyjątek dotyczy sprzedaży incydentalnej np. na rzecz pracowników. To są zdarzenia nieistotne.
Istnieje możliwość przypisania kosztów do Dywizji Xa i Xb. Dane podstawowe centrów kosztów (cost center) zawierają bowiem przyporządkowanie do centów przychodowych (profit center).
Część kosztów ogólnych jest alokowana do Dywizji Xa i Xb poprzez zastosowanie adekwatnych kluczy podziału (np. w oparciu o ilość osób bądź w przypadku najmu w oparciu o m2 powierzchni zajmowanej przez poszczególne Dywizje).
Pewna pula kosztów ogólnych nie jest alokowana do poszczególnych części (np. koszt obsługi prawnej X jako spółki kapitałowej, usługi doradztwa dotyczącego całokształtu działalności spółki).
Rentowność obu dywizji podlega stałemu odrębnemu monitoringowi.
Na poziomie Grupy (…) podjęta została decyzja o prawnym wydzieleniu usług posprzedażowych (A B) na płaszczyźnie globalnej. Konsekwencją tej decyzji w odniesieniu do X jest oddzielenie linii biznesowej a od b, tj. Dywizji Xa od Xb.
Podstawą dla takiego wydzielenia są przesłanki biznesowe, w szczególności:
- Stworzenie szczuplejszej struktury organizacyjnej.
- Wzmocnienie modelu biznesowego A B.
- Ułatwienie sprawniejszego, zindywidualizowanego i niezależnego zarządzania aktywami i działalnością.
- Ograniczenie ryzyka w taki sposób, aby hipotetyczne zobowiązania, które mogą powstawać w procesie rozwoju każdej działalności, znajdowały pokrycie wyłącznie aktywami przypisanymi do tej konkretnej działalności.
Takie wydzielenie zostało już przeprowadzone w innych krajach, w których prowadzona jest działalność przez Grupę (…).
Wydzielenie nastąpi w oparciu o przepis art. 529 § 1 pkt 4 KSH.
W wyniku Podziału dojdzie do przeniesienia składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) Dywizji Xb do Y.
Po przeprowadzeniu wydzielenia w strukturach X ma zostać ten element przedsiębiorstwa, jaki związany jest z obsługą linii biznesowej a oraz niektóre elementy ogólne lub wspólne (np. kapitały).
Grupa (…) planuje, aby do sfinalizowania Podziału doszło z dniem 1 września 2024 r.
Zatem po przeprowadzeniu Podziału:
- X będzie prowadziła działalność w Polsce w ramach linii biznesowej a,
- Działalność obejmująca linię biznesową b oraz A będzie realizowana w Polsce przez Y.
W wyniku Podziału dojdzie do obniżenia kapitałów własnych X. Jednocześnie dojdzie do podwyższenia kapitałów własnych Y.
Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale Y obejmie I w wartości emisyjnej, przez którą rozumie się wartość rynkową udziałów, nie niższą niż wartość rynkowa Dywizji X b ustalona na dzień poprzedzający dzień Podziału. Wartość wyemitowanych udziałów może się różnić od wartości nominalnej nowoemitowanych udziałów.
Podział zostanie przeprowadzony zgodnie z przepisami KSH. Podział zostanie przeprowadzony na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników X oraz Zgromadzenia Wspólników Y. Zgodnie z art. 536 § 1 KSH, zarząd X oraz zarząd Y sporządzą pisemne sprawozdanie określające m.in. przyczyny Podziału, jego podstawy prawne i ekonomiczne, stosunek wymiany udziałów oraz kryteria ich Podziału.
X, na moment Podziału, nie będzie posiadała żadnych udziałów w Y.
Nie przewiduje się wydawania dopłat w gotówce udziałowcowi X.
W związku z planowanym Podziałem przyjęta przez I dla celów podatkowych łączna wartość udziałów w Y po Podziale będzie nie wyższa niż wartość podatkowa udziałów X przed Podziałem przypadająca na Dywizję Xb, jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do Podziału.
Po przeprowadzeniu Transakcji I zbędzie udziały, jakie posiada w X, do spółki prawa niemieckiego S. I zostanie udziałowcem w Y, a S zostanie udziałowcem X. W ten sposób nastąpi również na gruncie polskim oddzielenie linii biznesowej I od a.
Linia biznesowa b będzie kapitałowo podlegała I, natomiast linia biznesowa a będzie kapitałowo podlegała S.
W ramach planowanego Podziału do Y zostaną przeniesione składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) związane z Dywizją b wg poniższych zasad.
1. Pracownicy - nastąpi przejście wszystkich pracowników Dywizji Xb na zasadach określonych w art. 231 Kodeksu pracy jako przejście zakładu pracy. Na moment złożenia niniejszego wniosku jest to grupa 17 osób. Z uwagi na fakt, iż planowany Podział ma zostać dokonany z dniem 1 września 2024 r. ilość osób może ulec zmianie +/- z przyczyn niezależnych od X. W konsekwencji Y stanie się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy z pracownikami Dywizji Xb.
2. Aktywa trwałe, wyposażenie - nastąpi przeniesienie wszystkich aktywów trwałych, w.n.i.p. i wyposażenia, które są przypisane do Dywizji Xb do Y. Nie zostaną przeniesione nakłady - inwestycje w obcym środku trwałym na wynajmowany budynek biurowy i magazyny. Na moment złożenia wniosku X nie posiada w księgach w.n.i.p., niemniej jednak gdyby do dnia Podziału takie miały wystąpić, jeżeli będą one przyporządkowane Dywizji Xb, takie w.n.i.p. również zostaną przeniesione do Y.
3. Należności handlowe - nastąpi przeniesienie wszystkich należności handlowych pochodzących z faktur wystawianych w związku z transakcjami sprzedażowymi realizowanymi przez Dywizję Xb do Y.
4. Zobowiązania handlowe - nastąpi przeniesienie wszystkich zobowiązań handlowych wynikających z faktur zakupowych dotyczących Dywizji Xb do Y.
5. Bazy klientów - nastąpi przeniesienie bazy klientów dostawców i nabywców Dywizji Xb do Y.
6. Umowy - nastąpi przeniesienie wszystkich umów handlowych (zakupowych i sprzedażowych) Dywizji Xb do Y.
7. Dokumentacja - zostanie przeniesiona dokumentacja dotycząca Dywizji Xb do Y . Jeżeli chodzi o grupowe regulaminy, instrukcje, procedury i procesy, Y jest jako spółka Grupy (…) podpięta pod wymogi dokumentacyjne grupowe.
8. Przedpłaty, zaliczki - X zasadniczo nie posiada przedpłat ani zaliczek. Gdyby na moment Podziału taka sytuacja miała wystąpić, przedpłaty i zaliczki w związku ze sprzedażą Dywizji Xb zostaną przeniesione do Y.
9. Środki pieniężne – na moment Podziału na Y przejdą środki pieniężne, których wysokość zostanie ustalona w oparciu o cash flow (estymację przepływów pieniężnych) zapewniających kontynuację prowadzenia działalności przez Dywizję Xb bez zakłóceń.
10. Rezerwy/rozliczenia międzyokresowe - w działalności gospodarczej X największe pozycje rezerw i rozliczeń międzyokresowych dotyczą bonusów; rezerwy i rozliczenia międzyokresowe związane z działalnością Dywizji Xb przejdą do Y.
Wymienione powyżej składniki mają charakter przykładowy, a transferem mogą być również objęte inne składniki o charakterze pobocznym, suplementarnym wobec głównych składników majątkowych i niemajątkowych niezbędnych do kontynuowania działalności gospodarczej Dywizji Xb.
Jednocześnie, w związku z Podziałem, w X pozostaną składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) związane z Dywizją Xa, obejmujące w szczególności:
1. Pracowników Dywizji Xa oraz jedynego pracownika administracyjnego, jakim jest pracownik HR. Po Podziale pracownik HR ma wyłącznie zajmować się kwestiami pracowniczymi dotyczącymi Dywizji Xa.
Obsługa HR Y będzie w pełnym zakresie realizowana przez S.
2. Aktywa trwałe, wyposażenie - wszystkie aktywa trwałe, w.n.i.p. i wyposażenie, które jest przypisane do Dywizji Xa, zostanie w X. W X pozostaną nakłady (inwestycje w obcym środku trwałym) na wynajmowany budynek biurowy i magazynowy. Na moment złożenia wniosku X nie posiada w księgach w.n.i.p., niemniej jednak gdyby do dnia Podziału takie miały wystąpić, jeżeli będą one przyporządkowane DywizjiXa, takie w.n.i.p. również zostaną przeniesione do X.
3. Należności handlowe - wszystkie należności handlowe pochodzące z faktur wystawianych w związku z transakcjami sprzedażowymi realizowanymi przez Dywizję Xa pozostaną w X.
4. Zobowiązania handlowe - wszystkie zobowiązania handlowe wynikające z faktur zakupowych dotyczących Dywizji Xa zostaną w X.
5. Bazy klientów - bazy klientów dostawców i nabywców Dywizji Xa zostaną w X.
6. Umowy - wszystkie umowy handlowe (zakupowe i sprzedażowe) Dywizji Xa zostaną w X.
7. Dokumentacja - dokumentacja dotycząca Dywizji Xa zostanie w X.
8. Przedpłaty, zaliczki - X zasadniczo nie posiada przedpłat ani zaliczek. Gdyby na moment Podziału taka sytuacja miała wystąpić, przedpłaty i zaliczki w związku ze sprzedażą Dywizji Xa zostaną w X.
9. Środki pieniężne – środki pieniężne, jakie nie zostaną przypisane do Dywizji Xb , zostaną w X w wysokości zapewniającej kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej przez Dywizję Xa.
10. Rezerwy/rozliczenia międzyokresowe - w działalności gospodarczej X największe pozycje rezerw i rozliczeń międzyokresowych dotyczą bonusów; rezerwy i rozliczenia międzyokresowe związane z działalnością Dywizji Xa zostaną w X.
11. Środki pieniężne związane z działalnością Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w zakresie, w jakim w oparciu o adekwatny klucz podziału dotyczą pracowników Dywizji Xa , zostaną przeniesione do Z (Y nie będzie zobowiązana do utworzenia i posiadania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych).
12. Zapasy - wszystkie zapasy X dotyczą sprzedaży realizowanej przez Dywizję Xa i w konsekwencji zostaną w X.
W X pozostaną również pewne umowy o charakterze ogólno-administracyjnym lub pobocznym, których stroną jest X jako spółka kapitałowa m.in.:
- Umowa najmu powierzchni biurowo-magazynowej (po Podziale Y będzie miała zapewnioną powierzchnię biurową na zasadzie podnajmu od X);
- Umowy ogólne i administracyjne jak umowa cash poolingu, umowa na pożyczki i depozyty, umowa IT, umowy z S i S, umowy rachunków bankowych, umowy z doradcami, tłumaczami, na niektóre media itp. umowy o charakterze ogólnoadministracyjnym. W sensie prawnym nie jest możliwe częściowe przeniesienie praw i obowiązków z takich umów. W takiej sytuacji zostanie zastosowane najbardziej racjonalne od strony prawnej rozwiązanie, w wyniku którego Y wstąpi w prawa i obowiązki w relacji do stron umowy w drodze:
- zawarcia lustrzanych umów do umów, których stroną jest aktualnie X (np. z S, S, umowy cash poolingu, umowy IT), lub
- zawarcia umowy z X (np. w odniesieniu do umowy najmu powierzchni biurowych), lub
- innego równoważnego rozwiązania prawnego gwarantującego prawnie skuteczne przystąpienie do takich umów przez Y.
W X pozostaną pewne pozycje aktywów i pasywów, które dotyczą całokształtu działalności X jako spółki kapitałowej bądź których z uwagi na ich specyfikę nie sposób rozdzielić, jak np.:
- kapitały własne,
- depozyty, saldo na rachunku cash poolingowym,
- niektóre zobowiązania publicznoprawne, jak np. zobowiązania z tytułu CIT i VAT,
- pozostałe aktywa i pasywa, które nie są przypisane do Dywizji Xb.
Fakt, iż niektóre ze stosunków prawnych i wskazanych powyżej pozycji aktywów i pasywów pozostaną w X nie pozbawia Y możliwości kontynuacji działalności gospodarczej Dywizji Xb.
Zamiarem biznesowym jest bowiem przeniesienie wszelkich praw i obowiązków wynikających z umów dotyczących Dywizji Xb oraz składników majątkowych i niemajątkowych, w tym zobowiązań, dotyczących Dywizji Xb w zakresie w jakim jest to faktycznie i prawnie możliwe.
Zarówno wydzielana część przedsiębiorstwa X, jak i część przedsiębiorstwa pozostała w X będą stanowić kompletne zespoły składników majątkowych i niemajątkowych, które będą w stanie prowadzić działalność gospodarczą w zakresie przypisanych im funkcji i zadań.
Po Podziale, działalność Dywizji Xb będzie kontynuowana przez Spółkę Przejmującą, przy wykorzystaniu przejętych składników materialnych i niematerialnych bez konieczności angażowania innych składników majątku. Y będzie w szczególności dysponowała personelem, składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, środkami finansowymi umożliwiającymi kontynuację działalności w ramach Dywizji Xb bez zakłóceń. Z uwagi na uwarunkowania prawne Y zawrze jedynie nowe umowy o charakterze administracyjnym (np. umowy z S, S umowę najmu powierzchni biurowej z X, umowę IT).
Po Podziale, działalność w zakresie Dywizji Xa będzie kontynuowana przez Wnioskodawcę bez zakłóceń w ramach jego przedsiębiorstwa, przy pomocy posiadanych składników materialnych i niematerialnych, które pozostaną w Spółce Dzielonej. Kontynuacja działalności gospodarczej nie będzie wymagała dokonywania żadnych zmian.
Z Podziałem będzie się wiązała sukcesja uniwersalna (art. 531 KSH). Xb wstąpi z dniem Podziału w prawa i obowiązki Spółki Dzielonej, określone w planie podziału.
Y przyjmie dla celów podatkowych składniki majątku X przypadające na Dywizję Xb i wymienione w planie podziału w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych X oraz przypisze je do działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski.
Wartość rynkowa przenoszonych składników majątku w wyniku Podziału nie będzie wyższa od wartości rynkowej udziałów przydzielonych I.
Cena (wartość emisyjna) udziałów Spółki Przejmującej, przydzielonych Wspólnikowi Spółki Dzielonej (I) w planie Podziału, będzie odpowiadać wartości rynkowej Dywizji Xb.
Podział ma na celu wydzielenie na gruncie lokalnym linii biznesowej a od b.
Podstawą dla takiego wydzielenia są wyłącznie przesłanki biznesowe, a w szczególności uwarunkowania rynku motoryzacyjnego.
Wnioskodawca wskazuje, że Podział jest przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Ani głównym ani jednym z głównych celów Podziału nie jest uniknięcie ani uchylenie się od opodatkowania.
Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytań jak we wniosku)
1. Czy wydzielany z X (Spółka Dzielona) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisany do Dywizji Xb, który zostanie przeniesiony na Y (Spółka Przejmująca) będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a także pozostający w X (Spółka Dzielona) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przypisany do Dywizji Xa będzie stanowił zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT? (pytanie ostatecznie sformułowane w piśmie z 25 lipca 2024 r.)
6. Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za prawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to czy planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb do Y będzie stanowiła czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
7. Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb nie będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y będzie podlegać opodatkowaniu VAT, wynikiem czego X będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż poszczególnych składników majątku przypisanych do Dywizji Xb i opodatkowania tej sprzedaży VAT na zasadach właściwych dla danego składnika majątku. Jednocześnie nabywca, tj. Y będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej tę sprzedaż?
Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług
1. Wydzielany z X (Spółka Dzielona) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisany do Dywizji Xb, który zostanie przeniesiony na Y (Spółka Przejmująca) będzie stanowił będą zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a także pozostający w X (Spółka Dzielona) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisany do Dywizji Xa będzie stanowił zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z 25 lipca 2024 r.)
6. Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za prawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y PL będzie stanowiła czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
7. Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb nie będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y PL będzie podlegać opodatkowaniu VAT, wynikiem czego X będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż poszczególnych składników majątku przypisanych do Dywizji Xb i opodatkowania tej sprzedaży VAT na zasadach właściwych dla danego składnika majątku. Jednocześnie nabywca, tj. Y będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej tę sprzedaż.
Uzasadnienie do pytania w pkt 1 (ostatecznie sformułowane w piśmie z 25 lipca 2024 r.)
Punktem wyjścia dla udzielenia odpowiedzi na pytanie przedstawione w pkt 2 wniosku jest ustalenie, czy Dywizja Xb stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a także czy Xa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.
Definicja z.c.p. zawarta jest w przepisach art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Treść art. 2 pkt 27e ustawy o VAT:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Treść art. 4a pkt 4 ustawy o CIT:
Ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa, oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną organów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako z.c.p., powinien spełniać następujące warunki:
- musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
- zespół ten powinien być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
- składniki przedsiębiorstwa przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
- zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące wskazane zadania.
W kontekście powyższej wykładni organów podatkowych należy więc określić, czy pozostający oraz przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Jednocześnie wskazane wyodrębnienie musi funkcjonować w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, które dokonuje wydzielenia z.c.p. Dla zakwalifikowania danego zespołu składników majątkowych jako z.c.p. istotne jest, aby powyższe przesłanki zostały spełnione łącznie.
Pomiędzy pozostającymi oraz przenoszonymi składnikami majątku spełniającymi definicję z.c.p. muszą istnieć więc widoczne powiązania i zależności, które wspólnie (tj. jako zorganizowany zespół składników majątkowych, w tym zobowiązań) będą mogły służyć realizacji określonego celu gospodarczego.
W ocenie Zainteresowanych, zespół wszystkich składników pozostających wX, tj. Dywizja Xa, jak i zespół wszystkich składników wydzielanych w postaci Xb, będą stanowiły z.c.p., o czym świadczy poniższe uzasadnienie.
Z.c.p. jako zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań):
Przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie wskazują, co należy rozumieć pod pojęciem „zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań”.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, w skład takiego zespołu - aby można było mówić o ZCP - muszą wchodzić zarówno składniki materialne, jak i niematerialne oraz zobowiązania. Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących z.c.p., powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
W interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora KIS podkreśla się wagę kadry pracowniczej jako kluczowego elementu zespołu składników stanowiących z.c.p.
Przykładowo, na istotne znaczenie istnienia kadry pracowniczej w kontekście zakwalifikowania danego zespołu składników materialnych i niematerialnych jako z.c.p. zwrócono uwagę w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 8 lutego 2024 r. znak: 0114-KDIP2-1.4010.645.2023.4.JF, cyt.: „Zatem, nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi ona odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza”. (Podobne stanowisko zostało wyrażone m.in. także w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS: z dnia 27 lutego 2024 r. znak: 0114-KDIP2-1.4010.685.2023.3, z dnia 21 grudnia 2023 r. znak: 0111-KDIB2-1.4010.476.2023.1.KK, z dnia 12 grudnia 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.544.2023.3.ASK, z dnia 1 kwietnia 2022 r. znak: 0111-KDIB1-3.4010.692.2021.3.JKU.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 4 grudnia 2023 r. znak: 0114-KDIP2- 2.4010.526.2023.3.RK wskazano natomiast, że: „Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza”. (Podobnie także m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS: z dnia 23 listopada 2023 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.559.2023.1.AW, z dnia 20 listopada 2023 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.512.2023.3.RH, z dnia 3 listopada 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.442.2023.4.KW, z dnia 1 czerwca 2021 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.199.2021.2.MŻ.)
Przenosząc powyższe na realia zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że zarówno wydzielane w ramach Dywizji Xb, jak i pozostające w X składniki majątkowe w postaci Xa będą obejmować wszystkie składniki materialne i niematerialne funkcjonalnie i logicznie przypisane odpowiednio do Dywizji Xa oraz Xb w tym kluczowe „aktywo”, jakim są pracownicy tych linii biznesowych.
Część wydzielana do Y w postaci Dywizji Xb
Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego planowane jest wydzielenie całości środków trwałych, w.n.i.p. i wyposażenia przypisanych do Dywizji Xb.
Przedmiot wydzielenia obejmuje również wszystkie należności handlowe i zobowiązania handlowe przypisane do Dywizji Xb. W sytuacji, gdy na moment Podziału miałyby wystąpić przedpłaty i zaliczki związane ze sprzedażą realizowaną przez Dywizję Xb, takie przedpłaty i zaliczki również będą przedmiotem wydzielenia.
Na Y przejdą środki pieniężne, których wysokość zostanie ustalona w oparciu o cash flow (estymację przepływów pieniężnych) zapewniających kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej przez Dywizję Xb.
Na Y przejdą wszystkie umowy handlowe zarówno zakupowe, jak i sprzedażowe przypisane do Dywizji Xb, dokumentacja oraz bazy klientów Dywizji Xb.
Z uwagi na profil funkcjonalny Dywizji Xb (działalność dystrybucyjna) kluczowym jest, że na Y przejdą w trybie art. 231 Kodeksu pracy wszyscy pracownicy Dywizji Xb.
Do Y przejdą również rezerwy i rozliczenia międzyokresowe, w szczególności związane z udzielanymi i przyznawanymi bonusami, które związane są z działalnością Dywizji Xb.
W tym stanie rzeczy należy uznać, że w ramach Podziału na Y przejdzie zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), jaki jest związany z działalnością Dywizji Xb.
Część pozostająca w X w postaci Dywizji Xa
Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego w X pozostanie całość środków trwałych, w.n.i.p. i wyposażenia przypisanych do Dywizji Xa.
W X pozostaną zapasy, które w realiach stanu faktycznego związane są wyłącznie z działalnością Dywizji Xa.
W X pozostaną również wszystkie należności handlowe i zobowiązania handlowe przypisane do Dywizji Xa. W sytuacji, gdy na moment Podziału miałyby wystąpić przedpłaty i zaliczki związane ze sprzedażą realizowaną przez Dywizję Xa, takie przedpłaty i zaliczki również pozostaną w X.
W X pozostaną środki pieniężne, jakie nie zostaną przypisane do Dywizji Xb w wysokości zapewniającej kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej przez Xa.
W X pozostaną wszystkie umowy handlowe zarówno zakupowe, jak i sprzedażowe przypisane do Dywizji Xa, dokumentacja oraz bazy klientów Dywizji Xa.
Z uwagi na profil funkcjonalny Dywizji Xa(działalność dystrybucyjna) kluczowym jest, że w X pozostaną wszyscy pracownicy Dywizji Xa wraz ze środkami pieniężnymi związanymi z działalnością całego Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w zakresie, w jakim dotyczą pracowników Dywizji Xa nie będzie zobowiązana do utworzenia i posiadania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych).
W X pozostaną również rezerwy i rozliczenia międzyokresowe, w szczególności związane z udzielanymi i przyznawanymi bonusami, które związane są z działalnością Dywizji Xa.
W tym stanie rzeczy należy uznać, że w ramach Podziału w X pozostanie zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), jaki jest związany z działalnością Dywizji Xa.
Wnioski:
Zarówno zespół składników majątkowych w postaci Dywizji Xb, jak i Dywizji Xa, będą obejmować zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, funkcjonalnie i logicznie przypisane odpowiednio do Dywizji Xa oraz do Xb, w tym kluczowe „aktywo”, jakim są umowy handlowe, bazy klientów oraz pracownicy tych linii biznesowych.
W zdarzeniu przyszłym Y w oparciu o wydzielony do tej spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą Dywizji Xb.
W zdarzeniu przyszłym X w oparciu o pozostawiony w tej spółce zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą Dywizji Xa.
W związku z powyższym, w ocenie Zainteresowanych, warunek aby wydzielana, jak też pozostająca część przedsiębiorstwa X stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, w realiach rozpoznawanej sprawy należy uznać za spełniony.
Wnioski:
Zarówno zespół składników majątkowych w postaci Dywizji Xb, jak i Dywizji Xa, będą obejmować zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, funkcjonalnie i logicznie przypisane odpowiednio do Dywizji Xb oraz do Xa, w tym kluczowe „aktywo”, jakim są umowy handlowe, bazy klientów oraz pracownicy tych linii biznesowych.
W zdarzeniu przyszłym Y w oparciu o wydzielony do tej spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą Dywizji Xb.
W zdarzeniu przyszłym X w oparciu o pozostawiony w tej spółce zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą Dywizji Xa.
W związku z powyższym, w ocenie Zainteresowanych, warunek aby wydzielana, jak też pozostająca część przedsiębiorstwa X stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, w realiach rozpoznawanej sprawy należy uznać za spełniony.
Zagadnienie wyodrębnienia organizacyjnego w istniejącym przedsiębiorstwie Dywizji Xb i Xa.
Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT aby można było określić pewien zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) mianem „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”, zespół tych składników musi być organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie.
Jednocześnie przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem „wyodrębnienia organizacyjnego”.
W literaturze podkreśla się, że „wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa (wraz ze składnikami niematerialnymi) w strukturze organizacyjnej całego podmiotu. Takie wyodrębnienie może przybrać formę np. oddziału, biura, zakładu, wydziału, departamentu, działu. Jednocześnie należy uznać, że nawet w przypadku, gdy fakt wyodrębnienia składników nie wynika z żadnych zapisów zawartych w dokumentach konstytuujących dany podmiot lub też regulujących jego funkcjonowanie, a takie wyodrębnienie w praktyce jest dostrzegalne i ono, chociaż nie ma oparcia w dokumentach podatnika, faktycznie istnieje - możemy mieć do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa”. (K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2019). Podobnie także m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 9 sierpnia 2019 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.243.2019.3.RK.
Zgodnie z powyższym fragmentem wyodrębnienie organizacyjne z.c.p. niekoniecznie musi być widoczne na gruncie dokumentacji wewnętrznej przedsiębiorstwa. Fakt zaistnienia wyodrębnienia organizacyjnego powinien być głównie oceniany przez pryzmat realnie funkcjonującej struktury organizacyjnej w ramach wydzielanych składników majątkowych, a nie ich formalnego wyodrębnienia.
Powyższa wykładnia znajduje potwierdzenie w linii interpretacyjnej organów podatkowych. W interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 10 czerwca 2022 r. znak: 0111-KDIB2- 1.4010.154.2022.1.AP wskazano, że „Wyodrębnienie organizacyjne może przy tym wynikać ze statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze, ale jak podkreślają również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach, może mieć również charakter faktyczny”.
Ponadto, w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 26 października 2020 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.209.2020.1.JG potwierdzone zostało stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym „W ocenie Spółki wyodrębnienie organizacyjne, o którym mowa w art. 4 pkt 4 ustawy o CIT, nie musi być rozumiane jako wyodrębnienie formalno-prawne np. jako wydzielony w danym podmiocie oddział, wydział lub inna jednostka organizacyjna. Żaden przepis prawa podatkowego nie przewiduje takiego wymogu. Do stwierdzenia wydzielenia organizacyjnego zorganizowanej części przedsiębiorstwa wystarczające powinno być, zdaniem Spółki, jej wyodrębnienie faktyczne i materialne - polegające na odrębnym określeniu przedmiotu jej działalności i przypisaniu do niej składników majątkowych pozwalających na jego realizowanie, tak aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła funkcjonować samodzielnie, niezależnie od pozostałych części przedsiębiorstwa”.
Z kolei w interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2020 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.186.2020.4.IZ Dyrektor KIS uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, w którym stwierdzono m.in., że „Jak wskazuje definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa konieczne do uznania przedmiotu sprzedaży za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest istnienie jego wyodrębnienia organizacyjnego. Nie jest jednak konieczne, aby wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa jako odrębnego zakładu, wydziału lub departamentu zostało dokonane w sposób formalny”.
Prawidłowość tego stanowiska jest potwierdzana także w obecnie wydawanych interpretacjach indywidualnych. (Przykładowo w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS: z dnia 6 lutego 2024 r. znak: 0114-KDIP2- 1.4010.722.2023.1.JF, z dnia 30 stycznia 2024 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.696.2023.1.ASK, z dnia 16 listopada 2023 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.549.2023.2.AW, z dnia 20 października 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.456.2023.1.ASK, z dnia 12 lipca 2023 r. znak: 0114-KDIP2-1.4010.256.2023.3.JF)
Dywizja Xb (będąca przedmiotem wydzielenia) oraz Xa (pozostająca w Spółce Dzielonej) nie są wyodrębnione organizacyjnie na gruncie dokumentów statutowych X (brak wyodrębnienia formalnego).
Niemniej jednak w realiach zdarzenia przyszłego, wyodrębnienie organizacyjne Dywizji Xb i Dywizji Xa ma charakter faktyczny.
Wyodrębnienie organizacyjne przejawia się w:
- ścisłym rozdziale kadry pracowniczej świadczącej pracę wyłącznie dla Dywizji Xb i wyłącznie dla Dywizji Xa,
- podporządkowaniu pracowników Dywizji Xb i pracowników Dywizji Xa odrębnym członkom zarządu,
- wyodrębnieniu lokalowym (pracownicy Dywizji Xb i Dywizji Xa zajmują różne części wynajmowanej nieruchomości i pracują w odrębnych pomieszczeniach),
- wyodrębnieniu w zakresie realizowanych funkcji (działalność dystrybucyjna asortymentu b i asortymentu a) oraz
- wyodrębnieniu finansowym, w tym ścisłym przypisaniu środków trwałych, wyposażenia do poszczególnych dywizji.
Z uwagi na stosunkowo nieznaczną liczbę pracowników struktura organizacyjna X jest prosta:
- wszyscy pracownicy Dywizji Xa podlegają członkowi zarządu odpowiadającemu za Dywizję Xa,
- wszyscy pracownicy Dywizji Xb podlegają członkowi zarządu odpowiadającemu za Dywizję Xb.
Na dalszym poziomie w ramach struktury macierzowej Grupy (…):
- członek zarządu odpowiedzialny za Dywizję Xa raportuje do managera działającego w strukturach (…) i odpowiedzialnego za linię biznesową a w regionie,
- członek zarządu odpowiedzialny za Dywizję Xb raportuje do managera działającego w strukturach (…)i odpowiedzialnego za linię biznesową b w regionie.
Dodatkowym elementem determinującym spełnienie tej przesłanki jest istnienie w obrębie przedsiębiorstwa zespołu składników, połączonych w jedną grupę ze względu na rolę, jaką odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.
Funkcje, kompetencje, zadania, jakie realizuje zespół składników majątkowych i niemajątkowych Dywizji Xb i Dywizji Xa, są odmienne i się nie krzyżują.
Zespół składników majątkowych i niemajątkowych Dywizji Xb ukierunkowany jest na działalność dystrybucyjną i usługową linii biznesowej b, tj. obsługuje odmienny od Dywizji Xa obszar asortymentowy (m.in. łożysk tocznych i łożysk ślizgowych, techniki liniowej i napędów bezpośrednich, systemów diagnostycznych oraz usług i produktów dla utrzymania ruchu), skierowany jest do odmiennej grupy odbiorców i realizacja funkcji linii biznesowej b wymaga odmiennych od linii biznesowej a kompetencji. Dywizja Xb nie wymaga posiadania własnych magazynów, ale jest zaangażowana w obsługę posprzedażową. Kompetencje handlowców w obszarze tej dywizji wymagają specjalistycznej wiedzy inżynieryjnej.
Zespół składników majątkowych i niemajątkowych Dywizji Xa ukierunkowany jest na działalność dystrybucyjną linii biznesowej a, tj. obsługuje odmienny od Dywizji Xb obszar asortymentowy (m.in. części zamiennych dla rynku motoryzacyjnego, jak np. sprzęgła i systemy wysprzęglania, elementów silnika i przeniesienia napędu oraz elementów zawieszenia), skierowany jest do odmiennej grupy odbiorców i realizacja funkcji linii biznesowej a wymaga odmiennych od linii biznesowej b kompetencji. Dywizja Xa utrzymuje własny magazyn i nie wymaga zaangażowania w obsługę posprzedażową.
Rodzaj działalności gospodarczej realizowanej przez obie dywizje zasadza się de facto na trzech fundamentach:
- elemencie ludzkim - tj. pracownikach i członkach zarządu, którzy w realiach opisanego zdarzenia przyszłego są jednoznacznie z imienia i nazwiska zaszeregowani jako pracownicy i członkowie zarządu wchodzący w skład Dywizji Xb i odrębnie w skład Dywizji Xa (pełne wyodrębnienie osobowe),
- środkach trwałych i wyposażeniu, w oparciu o które ci pracownicy świadczą usługi - zarówno środki trwałe, jak i wyposażenie jest jednoznacznie przypisane do Dywizji Xb i odrębnie do Dywizji Xa (pełne wyodrębnienie środków trwałych i wyposażenia),
- umowach i relacjach z dostawcami i odbiorcami (odmienni kontrahenci Dywizji Xb i Dywizji Xa).
Dodatkowo pracownicy Dywizji Xb i Dywizji Xa są lokalowo oddzieleni:
- pracownicy Dywizji Xb świadczą pracę w odrębnych częściach budynku biurowego i w odrębnych pokojach,
- pracownicy Dywizji Xa świadczą pracę w odrębnych częściach budynku biurowego i w odrębnych pokojach oraz w magazynie.
Zatem w praktyce, pomimo braku formalnego wyodrębnienia organizacyjnego, obie Dywizje funkcjonują w sposób niezależny od siebie również na poziomie organizacyjnym.
Podsumowując, w ocenie Zainteresowanych zarówno Dywizja Xb wydzielana do Y, jak i pozostająca w X Dywizja Xa spełniają kryterium wyodrębnienia organizacyjnego na potrzeby ich kwalifikacji jako z.c.p.
Zagadnienie wyodrębnienia finansowego w istniejącym przedsiębiorstwie składników majątkowych wydzielanych do Y (Dywizja Xb) oraz pozostających w X (Dywizja Xa).
Z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT wynika także, że dla określenia pewnego zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) mianem „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” powinno istnieć również finansowe wyodrębnienie zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie.
Przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie wskazują jednak co należy rozumieć pod pojęciem „wyodrębnienia finansowego”.
Zgodnie z dominującą praktyką organów podatkowych uznaje się, że niniejsza przesłanka oznacza sytuację, w której sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej danego podmiotu pozwala na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów do z.c.p.
Stanowisko to zostało potwierdzone przez Dyrektora KIS m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 26 marca 2024 r. znak: 0111-KDIB2-1.4010.24.2024.3.AJ, który stwierdził, iż „Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”. (Podobnie także m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS: z dnia 27 lutego 2024 r. znak: 0114-KDIP2-1.4010.685.2023.3, z dnia 8 lutego 2024 r. znak: 0114-KDIP2-1.4010.645.2023.4.JF, z dnia 12 grudnia 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.544.2023.3.ASK, z dnia 4 grudnia 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.526.2023.3.RK, z dnia 23 listopada 2023 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.559.2023.1.AW, z dnia 20 listopada 2023 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.512.2023.3.RH, z dnia 3 listopada 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.442.2023.4.KW).
Z kolei w interpretacji indywidualnej z dnia 26 maja 2022 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.127.2020.2.MŻ, Dyrektor KIS potwierdził istnienie z.c.p. w sytuacji, w której sporządzenie uproszczonych bilansów i przybliżonego wyniku finansowego jest możliwe w oparciu o ewidencję księgową, wskazując, że:
„(...) na podstawie prowadzonej przez A ewidencji księgowej istnieje możliwość ustalenia przybliżonego wyniku finansowego oraz sporządzenia uproszczonego bilansu dla Oddziału Inwestycje oraz dla Obszaru Konwencjonalnego. (...) W przypadku części pozycji wykazywanych w bilansie A nie można dokonać jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych obszarów działalności. Nie wynika to jednak z braku wydzielenia funkcjonalnego, organizacyjnego czy finansowego, ale z faktu, iż w ramach jednego podmiotu prawnego prowadzona jest działalność w różnych obszarach (Oddział Inwestycje oraz Obszar Konwencjonalny). Nie sposób bowiem w sposób jednoznaczny podzielić na poszczególne części przedsiębiorstwa chociażby należności i zobowiązań publicznoprawnych”. (Podobnie także m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS z dnia 22 października 2021 r. znak: 0112-KDIL1- 1.4012.506.2021.1.WK oraz z dnia 7 kwietnia 2020 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.127.2020.2.MŻ.)
Jednocześnie należy zaznaczyć, że w tym kontekście „wyodrębnienie finansowe” nie oznacza pełnej samodzielności finansowej z.c.p. Nie ma konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla wydzielanego z.c.p., podobnie jak prowadzenia odrębnych rachunków bankowych. Zaistnienie przesłanki „wyodrębnienia finansowego” może nastąpić przykładowo za pośrednictwem rozbudowanej ewidencji na kontach analitycznych prowadzonych ksiąg rachunkowych.
Przenosząc powyższe na realia opisywanego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że:
- Dla obu Dywizji na potrzeby wewnętrzne, biznesowe są sporządzane odrębne miesięczne uproszczone raporty wg grupowej struktury rachunku zysków i strat;
- Jest możliwe przedstawienie sytuacji finansowej Dywizji Xb i Dywizji Xa;
- Siatka systemów IT umożliwia generowanie wszelkiego typu raportów kontrolingowych w podziale na Dywizje;
- X jest w stanie sporządzić odrębne rachunki zysków i strat dla obu Dywizji przy zastosowaniu pewnych uproszczeń, w tym kluczy podziałów dla niektórych kategorii kosztów ogólnych;
- X posiada możliwość sporządzenia raportów z wybranymi pozycjami bilansowymi dla danej Dywizji, w konsekwencji jest możliwe przygotowanie dla celów zarządczych uproszczonego bilansu w podziale na obie Dywizje, z wyjątkiem ogólno-administracyjnych części wspólnych, jak np. kapitały, depozyty, podatki, rezerwa na podatek odroczony itd.;
- Dla obu Dywizji opracowywane są odrębne budżety;
- Do obu Dywizji są alokowane odpowiednie składniki aktywów materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, niezbędne do realizacji działań gospodarczych przez każdą z Dywizji;
- Poszczególne składniki aktywów i pasywów można przypisać w sposób bezpośredni lub przy zastosowaniu kluczy alokacji do Dywizji Xa i Xb, tj. w szczególności: środki trwałe i wyposażenie, samochody w najmie długoterminowym, zapasy, należności handlowe, zobowiązania handlowe grupowe, zobowiązania wobec podmiotów trzecich (z wyjątkiem niektórych zobowiązań publicznoprawnych jak z tytułu CIT i VAT), rezerwy;
- Istnieje możliwość jednoznacznego przyporządkowania przychodów ze sprzedaży do Dywizji Xa i Dywizji Xb poprzez centra przychodowe (profit center);
- Istnieje możliwość przypisania kosztów do Dywizji Xa i Dywizji Xb. Dane podstawowe centrów kosztów (cost center) zawierają bowiem przyporządkowanie do centów przychodowych (profit center);
- Rentowność obu dywizji podlega stałemu odrębnemu monitoringowi.
Podsumowując, w ocenie Zainteresowanych zarówno wydzielana do Y Dywizja Xb, jak i pozostająca w X Dywizja Xa spełniają kryterium wyodrębnienia finansowego na potrzeby ich kwalifikacji jako z.c.p.
Zagadnienie wyodrębnienia funkcjonalnego Dywizji Xb oraz Dywizji Xa
Wyodrębnienie funkcjonalne powinno być rozumiane jako przeznaczenie zespołu majątku (oraz zobowiązań), mającego stanowić z.c.p., do realizacji określonych zadań/funkcji gospodarczych. Zatem, z.c.p. powinna obejmować elementy niezbędne do dalszego samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, które realizuje w obecnej strukturze przedsiębiorstwa (vide np. interpretacje Dyrektora KIS: z dnia 16 listopada 2023 r. znak: 0111-KDIB2-1.4010.308.2023.4.KK, z dnia 20 września 2023 r. znak: 0114-KDIP2-2.4010.357.2023.3.KW, z dnia 16 sierpnia 2023 r. znak: 0111-KDIB1-2.4010.307.2023.2.DP, z dnia 13 lutego 2023 r. znak: 0111-KDIB1-2.4010.786.2022.4.AK, z dnia 5 grudnia 2018 r. znak: 0114-KDIP1-3.4012.618.2018.2.JG).
Przykładowo, w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 5 kwietnia 2024 r. znak: 0112-KDIL1- 1.4012.61.2024.4.EK wskazano także, iż cyt.: „Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”. (Podobnie także m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS: z dnia 5 kwietnia 2024 r. znak: 0112-KDIL1-3.4012.49.2024.4.KK, z dnia 29 marca 2024 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.64.2024.2.AW, z dnia 26 marca 2024 r. znak: 0111-KDIB1-1.4010.114.2024.3.SH).
O wyodrębnieniu funkcjonalnym z.c.p. świadczy m.in. przypisanie do niego odpowiednich zasobów, przyjęte w jednostce gospodarczej rozwiązania organizacyjne i finansowe, które umożliwiają realizację przez z.c.p. określonej działalności gospodarczej, niezależnie od pozostałych jednostek w ramach danego podmiotu gospodarczego, bez konieczności ponoszenia dodatkowych nakładów na wyposażenie lub wprowadzanie istotnych zmian organizacyjnych w celu umożliwienia samodzielnego wykonywania funkcji gospodarczych po wyodrębnieniu z.c.p. z takiego podmiotu.
Z.c.p. tworzą więc składniki będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Zgodnie z praktyką interpretacyjną organów podatkowych wyodrębnienie funkcjonalne z.c.p. należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych i zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Z.c.p. powinna bowiem stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. powinna obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Powszechnie przyjmuje się, że ta potencjalna zdolność do samodzielnej realizacji zadań wyraża się możliwością realizacji określonych zadań gospodarczych przez zespół składników majątkowych przyporządkowanych do z.c.p., który mógłby de facto stanowić oddzielne i niezależne przedsiębiorstwo realizujące dane zadania w sposób samodzielny, poczynając od momentu wyodrębnienia tego zespołu. Zatem istotą tego kryterium jest ustalenie czy rozpatrywany zespół składników majątku, jako odrębna całość, byłby w stanie, od momentu jego wydzielenia, w sposób samodzielny funkcjonować na rynku w formie odrębnego przedsiębiorstwa.
Zdaniem Zainteresowanych, na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego zarówno Dywizja Xb, jak i Dywizja Xa spełniają przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego, o czym świadczą następujące okoliczności:
- Przedmiotem działalności gospodarczej realizowanej przez Dywizję Xb jest sprzedaż towarów i usług z linii biznesowej b, z kolei przedmiotem działalności gospodarczej realizowanej przez Dywizję Xa jest sprzedaż towarów z linii asortymentowej linii biznesowej a, zatem obie Dywizje służą do realizacji odmiennych zadań/funkcji gospodarczych;
- Asortyment linii biznesowej Dywizji Xb obejmuje m.in. łożyska toczne i łożyska ślizgowe, technikę liniową i napędy bezpośrednie, systemy diagnostyczne oraz usługi i produkty dla utrzymania ruchu; coraz większą rolę w tej linii biznesowej odgrywają produkty inteligentne i zintegrowane systemy;
- Asortyment linii biznesowej Dywizji Xa obejmuje części zamienne dla rynku motoryzacyjnego, jak np. sprzęgła i systemy wysprzęglania, elementy silnika i przeniesienia napędu oraz elementy zawieszenia;
- Dywizja Xb posiada odrębnych dostawców handlowych od dostawców Xa (odmienne grupy dostawców);
- Dywizja Xb posiada odrębnych odbiorców handlowych od odbiorców Dywizji Xa (odmienne bazy klientów);
- Działalność gospodarcza Dywizji Xb realizowana jest przez odrębny zespół pracowników, w tym inżynierów sprzedaży, którzy posiadają specjalistyczną wiedzę i doświadczenie inżynieryjne, a zatem jest wyspecjalizowana i ukierunkowana na działalność handlową i usługową w obszarze linii biznesowej b;
- Działalność gospodarcza Dywizji Xa realizowana jest przez odrębny zespół pracowników, w tym magazynierów, a zatem jest wyspecjalizowana i ukierunkowana na działalność handlową i usługową w obszarze linii biznesowej a;
- Działalność Dywizji Xb i Dywizji Xa prowadzona jest w oparciu o przypisane do tych Dywizji odrębne środki trwałe oraz wyposażenie; z działalnością obu dywizji związane są przypisane do nich należności i zobowiązania handlowe;
- Pracownicy poszczególnych Dywizji świadczą pracę w sposób wyodrębniony lokalowo - pracownicy Dywizji Xb świadczą pracę w innych częściach i pomieszczeniach biurowych, pracownicy Dywizji Xa świadczą pracę w magazynie i innych częściach i pomieszczeniach biurowych;
- Z działalnością Dywizji Xa związane jest utrzymanie magazynów i zapasów, z działalnością Dywizji Xb nie jest związana konieczność utrzymywania magazynów i zapasów;
- Z działalnością Dywizji Xa zasadniczo nie wiąże się konieczność prowadzenia obsługi posprzedażnej, z kolei z działalnością Dywizji Xb wiąże się konieczność utrzymywania obsługi posprzedażnej,
- Obie Dywizje mają swoją własną dokumentację, w tym przypisane do tych Dywizji umowy handlowe.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Zainteresowanych zarówno Dywizja Xb, jak i Dywizja Xa mają odrębne zasoby przeznaczone do realizacji odrębnych zadań gospodarczych.
Dywizja Xb posiada odrębny zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), które są ze sobą funkcjonalnie powiązane i jednocześnie są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, które to zadania gospodarcze są odmienne od zadań gospodarczych Dywizji Xa. Kompletny zespół tych składników majątkowych, zasobów personalnych oraz bazy klientów będzie przedmiotem Podziału (zostanie wydzielony do Y). Przedmiotem podziału przez wydzielenie będą wszystkie istotne składniki majątkowe, które służą do działalności handlowej i usługowej w obszarze przemysłowym (linii biznesowej b).
Dywizja Xa posiada odrębny zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), które są ze sobą funkcjonalnie powiązane i jednocześnie są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, które to zadania gospodarcze są odmienne od zadań gospodarczych Dywizji Xb. Kompletny zespół tych składników, zasobów personalnych oraz bazy klientów pozostanie w X. W X pozostaną zatem wszystkie istotne składniki majątkowe, które służą do działalności handlowej w obszarze motoryzacyjnym (linii biznesowej a).
Wniosek:
Zdaniem Zainteresowanych, zarówno wydzielana do Y Dywizja Xb, jak i pozostająca w X Dywizja Xa spełniają kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego niezbędnego dla ich kwalifikacji jako z.c.p.
Zdolność Dywizji Xb i Dywizji Xa do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze:
Z.c.p. musi stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące samodzielnie zadania gospodarcze, w ramach działalności biznesowej prowadzonej w istniejącym przedsiębiorstwie.
Obie Dywizje muszą w oparciu o przypisany do nich powiązany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) być zdolne do kontynuacji działalności gospodarczej bez zakłóceń, tj. w podobnej skali i zakresie, w jakiej działalność gospodarcza była prowadzona w podziale na obie Dywizje w X przed Podziałem.
Zdaniem Zainteresowanych w przedstawionym zdarzeniu przyszłym ten warunek również będzie spełniony.
Dywizja Xb obejmuje i będzie obejmować zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) umożliwiających prowadzenie działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie jak niezależne przedsiębiorstwo, bowiem:
- Dywizja Xb będzie posiadała własnego członka zarządu i wyspecjalizowaną kadrę pracowniczą umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej w ramach linii biznesowej b,
- Dywizja Xb będzie posiadała kompletny zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym środków pieniężnych, które umożliwią prowadzenie działalności gospodarczej w ramach linii biznesowej b w ramach nowego przedsiębiorstwa bez zakłóceń, w szczególności Y po Podziale nie będzie musiała pozyskać innych niż przedzielonych jej w planie podziału aktywów warunkujących prowadzenie działalności gospodarczej;
- Dywizja Xb będzie stroną umów handlowych zarówno z dostawcami, jak i odbiorcami (bezy klientów b) i nie będzie zmuszona do poszukiwania nowych kanałów ani od strony dostawców ani też od strony odbiorców.
W oparciu o składniki przenoszone w ramach Podziału na Y będzie możliwe dalsze, samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w obszarze linii biznesowej b.
Z przyczyn leżących po stronie uwarunkowań prawnych (brak możliwości podziału niektórych umów o charakterze administracyjnym, back office), X pozyska tego typu usługi na zasadzie outsourcingu na zasadach analogicznych jak ma to miejsce aktualnie w X; w szczególności X zawrze umowę z S, S, umowę IT oraz umowę podnajmu pomieszczeń biurowych. Będą to rutynowe lustrzane umowy, jakich stroną jest aktualnie X. Nie jest wykluczone, że Y zawrze takie umowy przed formalnym dokonaniem Podziału, niemniej zasadniczo ich realizacja nastąpi po Podziale (przed tym dniem Y nie będzie miała pracowników, z którymi związane jest utrzymywanie zaplecza administracyjnego). Fakt, iż pewnych stosunków umownych o charakterze pobocznym w stosunku do prowadzonej działalności gospodarczej nie można z przyczyn prawnych przejąć w ramach Podziału i Y zawrze takie umowy we własnym zakresie (przed lub w dniu Podziału) nie wpływa na ocenę, iż Dywizja Xb jest pozostającym we wzajemnej relacji, zorganizowanym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, w tym zobowiązań, umożliwiających kontynuację działalności gospodarczej w obszarze linii biznesowej b jak odrębne, samodzielne przedsiębiorstwo.
Przedmiot Podziału obejmie bowiem kompletny, wystarczający i gotowy do realizacji zadań gospodarczych przewidzianych dla Dywizji Xb zespół składników materialnych i niematerialnych funkcjonujących jak niezależne przedsiębiorstwo. Kadra pracownicza podlegająca członkowi zarządu Dywizji Xb dzięki swojemu zorganizowaniu oraz kompetencjom jest w stanie samodzielnie tworzyć politykę biznesową Xb. Po Podziale będzie zatem zapewniona ciągłość działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie w obszarze linii biznesowej b na rzecz odbiorców finalnych. Kontynuacja działalności gospodarczej nie będzie wymagała ponoszenia dodatkowych nakładów finansowych.
Analogicznie przedstawia się sytuacja Dywizji Xa.
Dywizja Xa obejmuje i będzie obejmować zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) umożliwiających prowadzenie działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie jak niezależne przedsiębiorstwo, bowiem:
- Dywizja Xa będzie posiadała własnego członka zarządu i wyspecjalizowaną kadrę pracowniczą umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej w ramach linii biznesowej a,
- Dywizja Xa będzie posiadała kompletny zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym środków pieniężnych, które umożliwią prowadzenie działalności gospodarczej w ramach linii biznesowej a w ramach samodzielnego przedsiębiorstwa bez zakłóceń, w szczególności Xb po Podziale nie będzie musiała pozyskać innych niż pozostających w X po Podziale aktywów warunkujących prowadzenie działalności gospodarczej;
- Dywizja Xa będzie stroną umów handlowych zarówno z dostawcami, jak i odbiorcami (bazy klientów a) i nie będzie zmuszona do poszukiwania nowych kanałów ani od strony dostawców ani też od strony odbiorców.
W oparciu o składniki Dywizji Xa, jakie pozostaną w X, będzie możliwe dalsze, samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w obszarze linii biznesowej a.
Dywizja Xa jest pozostającym we wzajemnej relacji, zorganizowanym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, w tym zobowiązań, umożliwiających kontynuację działalności gospodarczej w obszarze linii biznesowej a jak odrębne, samodzielne przedsiębiorstwo.
Po Podziale w X pozostanie bowiem kompletny, wystarczający i gotowy do realizacji zadań gospodarczych przewidzianych dla Dywizji Xa zespół składników materialnych i niematerialnych funkcjonujących jak niezależne przedsiębiorstwo. Kadra pracownicza podlegająca członkowi zarządu Dywizji Xa dzięki swojemu zorganizowaniu oraz kompetencjom jest w stanie samodzielnie tworzyć politykę biznesową Xa. Po Podziale będzie zatem zapewniona ciągłość działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie w obszarze linii biznesowej a na rzecz odbiorców finalnych. Kontynuacja działalności gospodarczej nie będzie wymagała ponoszenia dodatkowych nakładów finansowych.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, zarówno wydzielana do Y Dywizja Xb, jak i pozostająca w X Dywizja Xa niewątpliwie posiadają zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
W konsekwencji spełniona jest także ostatnia przesłanka kwalifikująca pozostający oraz wydzielany zespół składników majątkowych i niemajątkowych jako z.c.p., tj. zdolność Dywizji b oraz Dywizji Xa do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze.
Przedstawiona powyżej argumentacja jednoznacznie potwierdza, że Dywizja Xb, tj. majątek będący przedmiotem Podziału do Y, będzie stanowiła z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, a także Dywizja Xa, pozostająca po Podziale w X, będzie stanowiła z.c.p. w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, bowiem przypisane do tych dywizji składniki majątkowe:
- stanowią zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;
- są organizacyjnie wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy;
- są wyodrębnione finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy;
- przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych (w zdarzeniu przyszłym odpowiednio działalności linii biznesowej b i linii biznesowej a);
- mogą stanowić niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
Uzasadnienie do pytania z pkt 6
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski.
W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W konsekwencji transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem organów podatkowych pojęcie „transakcji zbycia” powinno być rozumiane w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” - w zakresie dotyczącym składników materialnych oraz do terminu „świadczenie usług” - w zakresie dotyczącym składników niematerialnych. Transakcja zbycia obejmuje więc wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania zbywalnym składnikiem majątku lub majątkiem jak właściciel. W szczególności, pojęcie transakcji zbycia obejmuje swym zakresem takie czynności jak sprzedaż, zamiana, darowizna, wniesienie wkładu niepieniężnego (aportu) do spółki prawa handlowego poprzez przeniesienie własności wkładu na spółkę w zamian za udziały w niej lub wyemitowane akcje, a także transfer majątku spółki dzielonej do innej spółki w ramach transakcji podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 KSH.
Wymaga przy tym podkreślenia, że skoro ustawodawca nie zawarł w ustawie o VAT definicji legalnej pojęcia „transakcji zbycia”, to oznacza to, że nie jest istotna forma, w jakiej to zbycie następuje. Istotny jest natomiast efekt końcowy w postaci przeniesienia prawa własności majątku lub składnika majątku.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 26 marca 2024 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.83.2024.4.KK, w której wskazano, że:
„Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejąca spółkę lub spółki nowo zawiązane powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności.
W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy”.
W opisanym zdarzeniu przyszłym zespół składników majątkowych składających się na Dywizję Xb stanowi z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, o czym świadczy uzasadnienie przedstawione w pkt III.1. niniejszego wniosku. W konsekwencji planowana transakcja przeniesienia w ramach Podziału przez wydzielenie Dywizji Xb, jako zbycie z.c.p., nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie potwierdza argumentacja przedstawiana przez Dyrektora KIS, przykładowo w następujących interpretacjach indywidualnych:
- z dnia 21 marca 2024 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.684.2023.5.SR,
- z dnia 22 lutego 2024 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.741.2023.4.MŻ,
- z dnia 15 lutego 2024 r. znak: 0112-KDIL1-1.4012.699.2023.1.MG,
- z dnia 3 stycznia 2024 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.587.2023.4.MM.
Wniosek:
W związku z tym, że przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników majątkowych i niemajątkowych w postaci Dywizji Xb będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to planowana transakcja podziału przez wydzielenie Dywizji Xb do Y będzie stanowiła czynność wyłączoną spod opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Uzasadnienie do pytania z pkt 7
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Przy czym odliczeniu nie podlega podatek naliczony z transakcji udokumentowanej fakturą, która to transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT).
Jeżeli zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 będzie nieprawidłowe, tj. przedmiotem zbycia nie będzie z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, należy uznać, że dojdzie do sprzedaży zindywidualizowanych składników majątkowych, klasyfikujących się odpowiednio jako dostawa towarów/świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu VAT. W takim przypadku na X będzie ciążył obowiązek ich opodatkowania VAT. X będzie jednocześnie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej zbycie poszczególnych składników majątku z uwzględnieniem podatku VAT w odniesieniu do każdego z nich według obowiązujących zasad i stawek.
Wówczas Y będzie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim nabywane składniki majątku wchodzące w skład Dywizji Xb będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje jedynie względem składników majątkowych opodatkowanych VAT oraz niespełniających negatywnych przesłanek dotyczących prawa do odliczenia VAT przewidzianych w art. 88 ustawy o VAT.
Wówczas również na Y nie będzie ciążył obowiązek odprowadzenia podatku od czynności cywilnoprawnych od zbywanych składników majątku na podstawie art. 4 pkt 1 ustawy o PCC w zakresie, w jakim sprzedaż tych składników podlegać będzie opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Wniosek:
Jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, tj. przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Xb nie będzie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to:
- planowana transakcja Podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y będzie podlegać opodatkowaniu VAT, wynikiem czego X będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż poszczególnych składników majątku przypisanych do Dywizji Xb i opodatkowania tej sprzedaży VAT na zasadach właściwych dla danego składnika majątku,
- jednocześnie nabywca, tj. Y PL będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej tę sprzedaż.
Ocena stanowiska
Państwa stanowisko w podatku od towarów i usług w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i nr 6 jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.
Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), zwanej dalej „Ksh”.
W art. 529 § 1 Kodeksu spółek handlowych wyróżniono sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem:
Podział może być dokonany:
1) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);
2) przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez zawiązanie nowych spółek);
3) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);
4) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);
5) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie).
Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejąca spółkę lub spółki nowo zawiązane powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności.
W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:
- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01 Zita-Modes, TSUE stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
Ponadto TSUE zauważył, że przejmującego należy traktować jako następcę zbywającego, przy czym, aby przejmujący mógł zostać uznany za następcę zbywającego, musi on kontynuować działalność prowadzoną przez zbywcę.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i należą Państwo do Grupy (…). Planują Państwo podział przez wydzielenie części swojego przedsiębiorstwa (Dywizji Xb) w oparciu o przepis art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych i przeniesienie go do Y (Spółki Przejmującej).
Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, dotyczą kwestii, czy wydzielany z X (Spółka Dzielona) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przypisany do Dywizji Xb, który zostanie przeniesiony do Y (Spółki Przejmującej) będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz czy planowana transakcja podziału X poprzez wydzielenie Dywizji Xb z X do Y będzie stanowiła czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na przypisany do Dywizji Xb, cechuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania.
Jak Państwo wskazali w opisie sprawy, wyodrębnienie organizacyjne zespołu składników majątkowych w postaci Dywizji Xb ma charakter faktyczny, który przejawia się w wyodrębnieniu kadry pracowniczej świadczącej pracę wyłącznie dla odrębnych części, podporządkowaniu poszczególnych dywizji odrębnym członkom zarządu, wyodrębnieniu lokalowym (pracownicy działów zajmują różne części wynajmowanej nieruchomości i pracują w odrębnych pomieszczeniach), wyodrębnieniu w zakresie realizowanych funkcji (działalność dystrybucyjna asortymentu a i asortymentu b) oraz wyodrębnieniu finansowym, w tym ścisłym przypisaniu środków trwałych, wyposażenia do poszczególnych dywizji.
Z wniosku wynika również, że funkcje, kompetencje, zadania, jakie realizuje zespół składników majątkowych i niemajątkowych Dywizji Xb i Dywizji Xa, są odmienne i się nie krzyżują. Wskazali Państwo, że zespół składników majątkowych i niemajątkowych Dywizji Xb ukierunkowany jest na działalność dystrybucyjną i usługową linii biznesowej b, tj. obsługuje odmienny od Dywizji Xa obszar asortymentowy (m.in. łożysk tocznych i łożysk ślizgowych, techniki liniowej i napędów bezpośrednich, systemów diagnostycznych oraz usług i produktów dla utrzymania ruchu), skierowany jest do odmiennej grupy odbiorców i realizacja funkcji linii biznesowej b wymaga odmiennych od linii biznesowej a kompetencji. Dywizja Xb nie wymaga posiadania własnych magazynów, ale jest zaangażowana w obsługę posprzedażową. Kompetencje handlowców w obszarze tej dywizji wymagają specjalistycznej wiedzy inżynieryjnej.
W świetle powyższego należy uznać, że przenoszona do Y część Państwa przedsiębiorstwa w postaci Xb na moment transakcji będzie spełniała warunek wyodrębnienia organizacyjnego przewidzianego dla uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Zgodnie z przedstawionymi przez Państwa informacjami, spełniona zostanie również przesłanka wyodrębnienia finansowego Dywizji Xb w Państwa przedsiębiorstwie.
Z opisu sprawy wynika bowiem, że:
- Dla obu Dywizji na potrzeby wewnętrzne, biznesowe są sporządzane odrębne miesięczne uproszczone raporty wg grupowej struktury rachunku zysków i strat;
- Jest możliwe przedstawienie sytuacji finansowej Dywizji Xb i Dywizji Xa;
- Siatka systemów IT umożliwia generowanie wszelkiego typu raportów kontrolingowych w podziale na Dywizje;
- X jest w stanie sporządzić odrębne rachunki zysków i strat dla obu Dywizji przy zastosowaniu pewnych uproszczeń, w tym kluczy podziałów dla niektórych kategorii kosztów ogólnych;
- X posiada możliwość sporządzenia raportów z wybranymi pozycjami bilansowymi dla danej Dywizji, w konsekwencji jest możliwe przygotowanie dla celów zarządczych uproszczonego bilansu w podziale na obie Dywizje, z wyjątkiem ogólno-administracyjnych części wspólnych, jak np. kapitały, depozyty, podatki, rezerwa na podatek odroczony itd.;
- Dla obu Dywizji opracowywane są odrębne budżety;
- Do obu Dywizji są alokowane odpowiednie składniki aktywów materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, niezbędne do realizacji działań gospodarczych przez każdą z Dywizji;
- Poszczególne składniki aktywów i pasywów można przypisać w sposób bezpośredni lub przy zastosowaniu kluczy alokacji do Dywizji Xb i Dywizji Xa, tj. w szczególności: środki trwałe i wyposażenie, samochody w najmie długoterminowym, zapasy, należności handlowe, zobowiązania handlowe grupowe, zobowiązania wobec podmiotów trzecich (z wyjątkiem niektórych zobowiązań publicznoprawnych jak z tytułu CIT i VAT), rezerwy;
- Istnieje możliwość jednoznacznego przyporządkowania przychodów ze sprzedaży do Dywizji Xb i Dywizji Xa poprzez centra przychodowe (profit center);
- Istnieje możliwość przypisania kosztów do Dywizji Xa i Dywizji Xb. Dane podstawowe centrów kosztów (cost center) zawierają bowiem przyporządkowanie do centów przychodowych (profit center);
- Rentowność obu dywizji podlega stałemu odrębnemu monitoringowi.
Spełniony będzie również warunek wyodrębnienia funkcjonalnego Dywizji Xb. Z wniosku wynika, że Dywizja Xb posiada odrębny zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), które są ze sobą funkcjonalnie powiązane i jednocześnie są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych, które to zadania gospodarcze są odmienne od zadań gospodarczych Dywizji Xa. Kompletny zespół tych składników majątkowych, zasobów personalnych oraz bazy klientów będzie przedmiotem Podziału (zostanie wydzielony do Y). Przedmiotem Podziału przez wydzielenie będą wszystkie istotne składniki majątkowe, które służą do działalności handlowej i usługowej w obszarze przemysłowym (linii biznesowej b).
Podali Państwo, że wydzielana część przedsiębiorstwa X będzie stanowić kompletny zespół składników majątkowych i niemajątkowych, który będzie w stanie prowadzić działalność gospodarczą w zakresie przypisanych mu funkcji i zadań.
Po Podziale, działalność Dywizji Xb będzie kontynuowana przez Spółkę Przejmującą, przy wykorzystaniu przejętych składników materialnych i niematerialnych bez konieczności angażowania innych składników majątku. Xb będzie w szczególności dysponowała personelem, składnikami majątkowymi i niemajątkowymi, środkami finansowymi umożliwiającymi kontynuację działalności w ramach Dywizji Xb bez zakłóceń.
Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych przypisanych do Dywizji Xb cechuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz posiada zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Nabywca będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji i przejawia zamiar kontynuowania tej działalności.
Przedstawione w opisie sprawy okoliczności oraz dokonana w kontekście przytoczonych regulacji prawnych ich całościowa analiza, prowadzi do wniosku, że zostaną spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych przypisanych do Dywizji Xb, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
W konsekwencji uznania opisanego zespołu składników materialnych i niematerialnych przypisanych do Dywizji Xb za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, planowana transakcja przeniesienia w ramach podziału przez wydzielenie ww. zespołu składników do Spółki Przejmującej - Xb, która będzie kontynuowała dotychczasową działalność Spółki Dzielonej realizowaną z wykorzystywaniem tego zespołu składników, będzie stanowić czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług w zakresie pytania nr 1 i pytania nr 6 jest prawidłowe.
Z uwagi na warunkowy charakter pytania oznaczonego we wniosku nr 7, nie udziela się na nie odpowiedzi, gdyż odpowiedzi na to pytanie oczekiwali Państwo wyłącznie jeżeli stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną/zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowani ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych oraz konkretnych stanów prawnych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r., sygn.: akt III SA/Łd 109/15).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.