Prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy sprzedaży zbycia udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim u... - Interpretacja - null

ShutterStock

Prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy sprzedaży zbycia udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim u... - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.417.2024.2.APR

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy sprzedaży zbycia udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy sprzedaży zbycia udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 sierpnia 2024 r. (wpływ 13 sierpnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina nabyła udział 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z 5 maja 2023 r. (spadek z dobrodziejstwem inwentarza) po osobie fizycznej zmarłej 8 maja 2017 r.

Lokal mieszkalny jw. wyodrębniony i sprzedany został umową ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz oddania gruntu w użytkowanie wieczyste z 24 sierpnia 1999 r. Zbycie nastąpiło w drodze bezprzetargowej na rzecz najemcy korzystającego z pierwszeństwa do wykupu w oparciu o art. 34 ust. 1 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W drodze postanowienia z 26 lutego 2007 r. Sądu Rejonowego w (...) (…) o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym jednym z właścicieli właścicielami w udziałach stali się: żona zmarłego 4/6 (1/2 i 1/6 po zmarłym mężu), syn zmarłego 1/6, syn zmarłego 1/6. Następnie w wyniku postępowania spadkowego po zmarłym synu na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z 18 marca 2013 r. spadek otrzymali jego syn w udziale 1/12 oraz córka w udziale 1/12. W dalszej kolejności po śmierci córki właścicielem udziału 1/12 stała się Gmina. Natomiast po zmarłej żonie spadek nabyli wnuczek w udziale 2/6 (tj. 4/12) oraz syn w udziale 2/6 (tj. 4/12) – akt poświadczenia dziedziczenia z 5 października 2023 r.

Gmina przyjmując po zmarłej spadek z dobrodziejstwem inwentarza odpowiada za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku, a zatem w odniesieniu do ww. lokalu, do kwoty 11 630,83 zł - art. 1031 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Prawo własności do lokalu mieszkalnego opisanego na wstępie wraz ze związanym z nim udziałem 392/10.000 w częściach wspólnych i prawie własności nieruchomości gruntowej działki gruntu oraz w częściach wspólnych budynku przysługuje:

  • synowi zmarłej w udziale 5/12 (4/12 i 1/12),
  • bratu zmarłej w udziale 6/12 (1/6 i 4/12),
  • Gminie w udziale 1/12.

Powyższe udziały w prawie do przedmiotowego lokalu potwierdza treść księgi wieczystej, prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (...) Wydział Ksiąg Wieczystych dla ww. lokalu.

Uwzględniając powyższe Gmina stoi na stanowisku, że wraz z nabytym udziałem 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego posiada udział 392/12000 w prawie własności nieruchomości gruntowej, który nabyła z mocy ustawy w drodze dziedziczenia spadkowego i w przypadku podjęcia decyzji o zbyciu udziału w lokalu mieszkalnym, transakcja ta obejmie również zbycie opisanego wyżej istniejącego udziału w prawie własności gruntu.

Obecnie jeden ze współwłaścicieli wystąpił z wnioskiem o nabycie od Gminy w trybie bezprzetargowym udziału do 1/12 części w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie do nieruchomości wspólnej, który stanowi 392/12.000 części w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku. Jednocześnie Wnioskodawca wraz z drugim współwłaścicielem ponoszą w całości wszelkie opłaty związane z jego eksploatacją oraz nie posiadają z tego tytułu żadnych zaległości. Drugi współwłaściciel ww. lokalu w udziale 6/12 oświadczył, iż nie jest zainteresowany nabyciem dodatkowego udziału w ww. nieruchomości lokalowej.

Biorąc pod uwagę przepis art. 37 ust. 2 pkt 9 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 poz. 344 ze zm.) Prezydent (...) wyraził zgodę na zbycie na rzecz współuprawnionego, posiadającego udział 5/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem niniejszego wniosku wraz z prawami z nim związanymi, praw nabytych przez Gminę w drodze dziedziczenia ustawowego, tj. udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie do nieruchomości wspólnej, które stanowią udział 392/12.000 w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku.

Gmina, licząc od 8 maja 2017 r. nie ponosiła żadnych wydatków na jego ulepszenie, jak również nie wykorzystała go do żadnych czynności podlegających opodatkowaniu. Współwłaściciele oświadczyli, że stan faktyczny nieruchomości lokalowej nie uległ zmianie od 8 maja 2017 r. do dnia dzisiejszego, nie ponosili w ww. okresie żadnych wydatków na jego ulepszenie. Zgodnie ze zgromadzonym materiałem w sprawie ustalono, że stan lokalu opisany w akcie notarialnym z 24 sierpnia 1999 r. nie różni się od stanu nieruchomości stwierdzonego podczas oględzin dokonanych 5 kwietnia 2024 r. przez rzeczoznawcę majątkowego dla potrzeb sporządzenia operatu szacunkowego określającego wartość nieruchomości w sprawie o spis inwentarza po zmarłym.

Gmina jest zarejestrowana w Urzędzie Skarbowym jako czynny podatnik VAT.

Pytanie

Czy czynność zbycia przez Gminę w trybie bezprzetargowym na rzecz osoby współuprawnionej udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku, nabytego przez Gminę w drodze spadku, objęta będzie zwolnieniem (jako całość) od podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, zbycie udziału 1/12 części w prawie własności lokalu mieszkalnego nabytego przez Gminę w drodze spadku stanowi dostawę towarów, a zatem jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 14 powołanej ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Gmina przedmiotowy udział do lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie do nieruchomości wspólnej, które obejmuje udział w prawie własności nieruchomości gruntowej wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku nabyła na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z 5 maja 2023 r. jako spadek z dobrodziejstwem inwentarza po osobie fizycznej zmarłej 8 maja 2017 r.

W ocenie Gminy, wydanie przedmiotowego lokalu m.in. przyszłemu nabywcy już nastąpiło 25 lutego 2013 r., w chwili śmierci ojca.

Budynek mieszkalny został wybudowany w 1935 r., a przedmiotowy lokal został zasiedlony przez najemców z dniem zawarcia umowy najmu w sierpniu 1961 r. Sprzedaż lokalu przez Gminę na rzecz najemców w oparciu o art. 34 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 poz. 344 z późn. zm.) nastąpiła na podstawie umowy ustanowenia odrębnej własności lokalu i sprzedaży lokalu oraz oddania gruntu w użytkowanie wieczyste Rep. „A” Nr (...) z 24 sierpnia 1999 r.

Na jego Nabywców przeszły ciężary i korzyści związane z nabytą nieruchomością, w szczególności opłaty cywilnoprawne należne Gminie.

W odniesieniu do wymienionego lokalu Gmina nie ponosiła żadnych wydatków na jego ulepszenie, jak również nie wykorzystała go do czynności podlegających opodatkowaniu.

Z akt sprawy wynika, że stan lokalu opisany w akcie notarialnym z 24 sierpnia 1999 r. nie różni się od stanu nieruchomości na 5 kwietnia 2024 r. stwierdzonego podczas oględzin dokonanych przez rzeczoznawcę majątkowego dla potrzeb sporządzenia operatu szacunkowego określającego wartość nieruchomości w sprawie o spis inwentarza po zmarłym.

Uwzględniając powyższe planowana przez Gminę transakcja sprzedaży, obejmująca udział do lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie do nieruchomości wspólnej - udział w prawie własności nieruchomości gruntowej wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia i tym samym, Gmina korzysta w tej sytuacji wprost ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w powołanym wyżej art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego, zwolnieniu od podatku VAT podlega cała dostawa, obejmująca sprzedaż prawa własności lokalu mieszkalnego w udziale 1/12 oraz związany z nim udział 392/12000 w częściach wspólnych budynku oraz w prawie własności nieruchomości gruntowej – art. 29a ust. 8 wymienionej ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: (...)

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie zawierają definicji lokalu mieszkalnego, należy posiłkować się w tym zakresie przepisami ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o własności lokali”.

Stosownie do art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o własności lokali:

1.Odrębną własność lokalu można ustanowić w drodze umowy, a także jednostronnej czynności prawnej właściciela nieruchomości albo orzeczenia sądu znoszącego współwłasność.

2.Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna być dokonana w formie aktu notarialnego; do powstania tej własności niezbędny jest wpis do księgi wieczystej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o własności lokali:

Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.

O możliwości wyodrębnienia prawnego lokalu decyduje przesłanka samodzielności.

Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o własności lokali:

Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1a-2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia.

Oznacza to, że dokumentem kluczowym dla potwierdzenia prawnego wyodrębnienia danego lokalu jest uzyskanie zaświadczenia o samodzielności lokalu, wydanego przez odpowiedni organ władzy publicznej.

Z powołanych przepisów wynika, że odrębną nieruchomość może stanowić samodzielny lokal, a dla powstania odrębnej własności lokali niezbędny jest wpis do księgi wieczystej mający charakter konstytutywny. Bez wpisu do księgi wieczystej odrębna własność lokalu (części budynku) nie może skutecznie powstać. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług lokal ten staje się odrębnym od budynku towarem i stanowi samodzielny przedmiot czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.

Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a)określone udziały w nieruchomości;

b)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

c)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości, jak również udziału w nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W myśl powołanych powyżej przepisów budynki, budowle oraz grunt spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działają Państwo w charakterze podatnika podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem VAT. Nabyli Państwo udział 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z 5 maja 2023 r. (spadek z dobrodziejstwem inwentarza) po osobie fizycznej zmarłej 8 maja 2017 r.

Lokal mieszkalny wyodrębniony i sprzedany został umową ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz oddania gruntu w użytkowanie wieczyste z 24 sierpnia 1999 r. Zbycie nastąpiło w drodze bezprzetargowej na rzecz najemcy korzystającego z pierwszeństwa do wykupu w oparciu o art. 34 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia o gospodarce nieruchomościami.

Prawo własności do lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem 392/10.000 w częściach wspólnych i prawie własności nieruchomości gruntowej działki gruntu oraz w częściach wspólnych budynku przysługuje:

  • synowi zmarłej w udziale 5/12 (4/12 i 1/12),
  • bratu zmarłej w udziale 6/12 (1/6 i 4/12),
  • Państwu w udziale 1/12.

Powyższe udziały w prawie do przedmiotowego lokalu potwierdza treść księgi wieczystej, prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla ww. lokalu.

Obecnie jeden ze współwłaścicieli wystąpił z wnioskiem o nabycie od Państwa w trybie bezprzetargowym udziału do 1/12 części w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie do nieruchomości wspólnej, który stanowi 392/12.000 części w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku.

Od 8 maja 2017 r. nie ponosili Państwo żadnych wydatków na jego ulepszenie, jak również nie wykorzystali go Państwo do żadnych czynności podlegających opodatkowaniu. Współwłaściciele oświadczyli, że stan faktyczny nieruchomości lokalowej nie uległ zmianie od 8 maja 2017 r. do dnia dzisiejszego, nie ponosili w ww. okresie żadnych wydatków na jego ulepszenie. Zgodnie ze zgromadzonym materiałem w sprawie ustalali Państwo, że stan lokalu opisany w akcie notarialnym z 24 sierpnia 1999 r. nie różni się od stanu nieruchomości stwierdzonego podczas oględzin dokonanych 5 kwietnia 2024 r. przez rzeczoznawcę majątkowego dla potrzeb sporządzenia operatu szacunkowego określającego wartość nieruchomości w sprawie o spis inwentarza po zmarłym.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy czynność zbycia przez Państwa w trybie bezprzetargowym na rzecz osoby współuprawnionej udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku, nabytego przez Państwa w drodze spadku, objęta będzie zwolnieniem (jako całość) od podatku od towarów i usług.

W zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych jako osoba prawna podlegają Państwo obowiązkowi podatkowemu na zasadach ogólnych (zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 2 ustawy). Będąc czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług są Państwo również podatnikiem tegoż podatku w zakresie sprzedaży nieruchomości i innego mienia.

Zatem, dokonując odpłatnego zbycia udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej oraz w częściach wspólnych budynku, będą Państwo działać jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT. Wobec tego, powyższa czynność w świetle ustawy będzie traktowana jako odpłatna dostawa towarów podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych dostaw towarów i świadczenia usług zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Stosownie do treści art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powołanego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub jego części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.

Ponadto zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Ponadto w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.

Przy czym, jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów tj. zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT oraz wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wobec tego, przy sprzedaży budynków, budowli bądź ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu (prawa użytkowania wieczystego), na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Według art. 3 ust. 1 ustawy o własności lokali:

W razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali.

W myśl art. 3 ust. 2 ww. ustawy:

Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

Ponadto, zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):

Za część składową nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością.

Z kolei art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Z powyższego wynika, że nie można nabyć w oderwaniu od lokalu użytkowego części wspólnej budynku.

Zatem, jeżeli w ramach jednej nieruchomości następuje sprzedaż odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz ze stosownym udziałem w jej częściach wspólnych, to sprzedaż ta ma charakter jednej transakcji i podlega jednej stawce podatku od towarów i usług, właściwej dla lokalu mieszkalnego.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów.

Jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.

W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie dla dostawy udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w częściach wspólnych budynku zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku VAT należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy miało miejsce pierwsze zasiedlenie lokalu będącego przedmiotem transakcji, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy.

W przedmiotowej sprawie dostawa udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w częściach wspólnych budynku, nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, ani przed nim, gdyż – jak wynika z opisu sprawy – lokal ten został już zasiedlony. Ponadto pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. lokalu mieszkalnego, a planowaną dostawą nieruchomości nie upłynie okres krótszy niż 2 lata. Jak bowiem wskazali Państwo w opisie sprawy, lokal mieszkalny wyodrębniony i sprzedany został umową ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz oddania gruntu w użytkowanie wieczyste z 24 sierpnia 1999 r. Zbycie nastąpiło w drodze bezprzetargowej na rzecz najemcy korzystającego z pierwszeństwa do wykupu w oparciu o art. 34 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia o gospodarce nieruchomościami. Ponadto, od 8 maja 2017 r. nie ponosili Państwo żadnych wydatków na jego ulepszenie, jak również nie wykorzystali go Państwo do żadnych czynności podlegających opodatkowaniu. W konsekwencji, zostały spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Tym samym, dostawa udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w częściach wspólnych budynku będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Tak więc, skoro dostawa udziału 1/12 w prawie własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w częściach wspólnych budynku, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to tym samym bezzasadnym stało się badanie przesłanek do zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, gdyż zwolnienie to ma zastosowanie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Konsekwentnie również dostawa udziału w prawie własności nieruchomości gruntowej, na której znajduje się ww. lokal – zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy – będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT (analogicznie jak dostawa ww. lokalu, który jest z tym gruntem związany).

Zatem, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)  z zastosowaniem art. 119a;

2)  w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)  z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).