Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu. - Interpretacja - 0112-KDIL1-3.4012.399.2024.2.KL
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „(…)”, polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, zakup oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 sierpnia 2024 r. (wpływ 13 sierpnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT i zwolnionej z VAT oraz sprzedaży niepodlegającej VAT.
Gmina (…) wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana. Większość z tych zadań jest realizowana przez Gminę w ramach reżimu publicznego, jednak niektóre czynności Gmina wykonuje na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom VAT.
W ramach czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych, Gmina (…) dokonuje:
-transakcji według odpowiednich stawek VAT, między innymi sprzedaży gruntów pod zabudowę, sprzedaży nieruchomości, dzierżawi lokale użytkowe itp., transakcje te wykazywane są w przesyłanych plikach JPK z deklaracją VAT (w rejestrze sprzedaży),
-transakcji zwolnionych z podatku VAT. Jest to sprzedaż gruntów rolnych, dzierżawa gruntów rolnych, najem lokali mieszkalnych itp., transakcje te również wykazywane są w przesyłanych plikach JPK z deklaracją VAT (w rejestrze sprzedaży), jako zwolnione z podatku.
W ramach czynności niepodlegających VAT Gmina (…) wykonuje czynności:
-pobiera opłaty publicznoprawne i administracyjne, tj. m.in. opłata skarbowa, opłata eksploatacyjna, opłata koncesyjna itp., stanowią one dochód budżetu Gminy,
-związane z wykonywaniem zadań własnych, tj. m.in. budowa ogólnodostępnej infrastruktury gminnej jak drogi, chodniki, place zabaw, utrzymanie czystości, zieleni itp., za które kontrahenci na rzecz Gminy (…) wystawiają faktury z wykazanymi kwotami VAT i stanowią one wydatek z budżetu Gminy.
Gmina (…) złożyła wniosek do (…) o dofinansowanie projektu pn. „(..)”, w kwocie (...) zł, który służy realizacji zadań Gminy opisanych w ustawie o samorządzie gminnym, zwiększa zdolność Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze informatycznej.
Gmina (…) podpisała umowę o dofinansowanie na przedmiotowe zadanie.
Nabyte w ramach projektu oprogramowania komputerowe i szkolenia w zakresie cyberbezpieczeństwa będą służyć zapewnieniu odporności: systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność posiadanych i przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez ten system w odniesieniu do działań publicznoprawnych, administracyjnych.
Aby spełnić wymagania w zakresie cyberbezpieczeństwa, Gmina (…) planuje wydatki w zakresie weryfikacji stanu obecnego (czynności jakie należy przeprowadzić w celu zapewnienia co najmniej minimalnych wymagań w zakresie cyberbezpieczeństwa), wydatki w zakresie realizacji inwestycji rzeczowej oraz wydatki na podnoszenie świadomości pracowników, jak ważne jest cyberbezpieczeństwo.
Projektem objęty będzie Urząd Gminy (…) oraz jednostki podległe (szkoły, przedszkole i ośrodek pomocy społecznej). Projekt zakłada zakup oprogramowania ujętego w zakresie rzeczowym wniosku, które w kolejnym etapie zostanie skonfigurowane i wdrożone. Projekt zakłada również szkolenia pracowników, kadry zarządzającej urzędu i jednostek podległych podnoszące świadomość i kompetencje z obszaru cyberbezpieczeńtwa. Ponadto planuje się opracować dokumentację SZBI, audyt SZBI oraz audyt zgodności KRI/uoKSC.
Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
W odpowiedzi na pytania Organu:
1.Czy towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu pn. „(…)”, będą wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?
wskazali Państwo że:
„Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu pn. »(…)« nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Głównym celem planowanych zakupów w ramach realizowanego projektu pn. »(…)« jest wykonywanie zadań własnych gminy (niepodlegających opodatkowaniu), a nie zwiększenie obrotu z działalności komercyjnej.
Projekt nie będzie generować żadnych przychodów, w związku z powyższym brak jest czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie powstanie sprzedaż opodatkowana, brak podatku należnego. Nabyte towary i usługi w celu zrealizowania projektu nie będą miały związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi. Za korzystanie z usług zrealizowanych w ramach projektu nie będą pobierane żadne opłaty. Nabywane towary i usługi w ramach projektu nie są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących działalnością gospodarczą Gminy i nie wiążą się bezpośrednio z czynnościami opodatkowanymi, wykonywanymi przez podatnika, nie wzrośnie dotychczasowa sprzedaż.
W ocenie Gminy, ewentualne doszukiwanie się pośredniego, marginalnego wpływu planowanych zakupów na działalność opodatkowaną nie powinno prowadzić do zmiany ich kwalifikacji z punktu widzenia możliwości zastosowania odliczenia, gdyż w sytuacji, gdy Gmina nie prowadziłaby żadnej działalności gospodarczej również przystąpiłaby do realizacji ww. projektu, ponieważ narzucają to przepisy ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. 2024 r. poz. 1077 t. j.) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2555 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 910/2014 i dyrektywę (UE) 2018/1972 oraz uchylająca dyrektywę (UE) 2016/1148 (Dz. U. L 333 z 27.12.2022). Projekt służy wzmocnieniu cyfrowej odporności na zagrożenia w celu poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców”.
2.Czy opisany we wniosku ww. projekt będzie realizowany w związku z Państwa działalnością statutową i należy do zadań własnych gminy wskazanych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.)? Jeśli tak, to do których zadań?
wskazali Państwo że:
„Projekt »(…)« będzie realizowany w związku z działalnością statutową Gminy i należy do zadań własnych gminy wskazanych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 609 ze zm.), określonych w art. 7 w szczególności w ramach pkt:
14)porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego (np. zabezpieczenie numerów PESEL mieszkańców gminy),
15)utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (np. zabezpieczenie wszystkich danych gromadzonych i przetwarzanych w urzędzie gminy i jednostkach podległych w ramach zadań własnych gminy określonych w art. 7 ww. ustawy).
Podkreślić też należy, że ustawa poprzez użycie sformułowania »w szczególności« nie zamyka katalogu zadań własnych gminy. Przedmiotowa ustawa w art. 33 stanowi, że Wójt realizuje zadania własne gminy przy pomocy urzędu gminy, który musi być właściwie zorganizowany i funkcjonować zgodnie z wymogami nałożonymi przepisami prawa. Jednym z takich wymogów jest zapewnienie cyberbezpieczeństwa”.
Pytanie
Czy Gmina ma możliwość odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „(…)” polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, zakup oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina (…) nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „(…)”, polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, zakupie oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa, ponieważ nabyte oprogramowanie, usługi w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane do poprawy realizacji usług publicznych na drodze informatycznej, pracy administracji oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia i będą wykorzystywane do poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Gmina wykonuje powyższe czynności samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne, spółkę wodno-kanalizacyjną, instytucję kultury.
Od stycznia 2017 r. Gmina (…) dokonała centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz z wszystkimi jednostkami budżetowymi Gminy.
W ramach swojej działalności Gmina wykonuje szereg czynności zarówno podlegających VAT (opodatkowanych i zwolnionych) oraz niepodlegających VAT. Czynności niepodlegające opodatkowaniu wynikają w szczególności z zadań nałożonych na Gminę w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 t. j.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.
Jednakże ustawodawca nie precyzuje, w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć zatem charakter pośredni lub bezpośredni. O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi, wykonywanymi przez podatnika.
Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
W świetle powyższych regulacji, w ocenie Gminy (…), nie każdy zaistniały rodzaj powiązania o charakterze pośrednim przy dokonywaniu świadczeń opodatkowanych, lecz oczywistość oraz bezpośredniość tego powiązania z dokonywaną przez Gminę sprzedażą opodatkowaną, może dopiero dawać uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
Należy również zaakcentować, że ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. Natomiast jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności niepodlegających podatkowi VAT oraz zwolnionych od podatku VAT wówczas – prawo do odliczenia nie przysługuje.
W podjęciu opisanych działań intencją Gminy (…), jest poprawa realizacji usług publicznych na drodze informatycznej, pracy administracji oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia w celu poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców. Głównym celem jest ochrona danych osobowych, danych wrażliwych petentów administracji publicznej, nie zaś obrotu gospodarczego, gdyż ten jest jawny i nie wymaga zachowania poufności. Należy także zaznaczyć, że w przypadku gdyby w Gminie (…) realizowane były tylko i wyłącznie cele publiczne, to Gmina także realizowałaby ten projekt.
Zdaniem Gminy (…), związek planowanych zakupów w ramach przedmiotowego projektu z wykonywaniem czynności opodatkowanych jest zbyt mały w porównaniu do wyraźnego jednoznacznego związku tych wydatków z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Każdy wydatek ma wpływ na działalność gospodarczą i każdy mógłby więc pośrednio podlegać odliczeniu, jednak jeżeli określone wydatki mają bezpośredni związek z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, natomiast doszukiwanie się pośredniego wpływu tych czynności na działalność opodatkowaną nie może prowadzić do zmiany ich kwalifikacji z punktu widzenia możliwości zastosowania odliczenia. Taki związek jest bowiem zbyt nieuchwytny i marginalny. Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Reasumując, Gminie (…) nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją przedmiotowego projektu, gdyż intencją Gminy (…) jest poprawa realizacji usług publicznych na drodze informatycznej, pracy administracji oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia w celu poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców. Gdyby w Gminie (…) realizowane były tylko i wyłącznie cele publiczne, to Gmina także realizowałaby ten projekt.
Zatem, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach zakupu towarów i usług dotyczących realizacji przedmiotowego projektu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W oparciu o art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:
-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 14 i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
14)porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego;
15)utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
Z opisu sprawy wynika, że Gmina (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT i zwolnionej z VAT oraz sprzedaży niepodlegającej VAT. Gmina (…) wykonuje zadania nałożone na nią odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana. Większość z tych zadań jest realizowana przez Gminę w ramach reżimu publicznego, jednak niektóre czynności Gmina wykonuje na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom VAT. Gmina (…) złożyła wniosek do (…) o dofinansowanie projektu pn. „(…)”, w kwocie (...) zł, który służy realizacji zadań Gminy opisanych w ustawie o samorządzie gminnym, zwiększa zdolność Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze informatycznej. Gmina (…) podpisała umowę o dofinansowanie na przedmiotowe zadanie.
Nabyte w ramach projektu oprogramowania komputerowe i szkolenia w zakresie cyberbezpieczeństwa będą służyć zapewnieniu odporności: systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność posiadanych i przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez ten system w odniesieniu do działań publicznoprawnych, administracyjnych. Aby spełnić wymagania w zakresie cyberbezpieczeństwa, Gmina (…) planuje wydatki w zakresie weryfikacji stanu obecnego (czynności jakie należy przeprowadzić w celu zapewnienia co najmniej minimalnych wymagań w zakresie cyberbezpieczeństwa), wydatki w zakresie realizacji inwestycji rzeczowej oraz wydatki na podnoszenie świadomości pracowników, jak ważne jest cyberbezpieczeństwo. Projektem objęty będzie Urząd Gminy (…) oraz jednostki podległe (szkoły, przedszkole i ośrodek pomocy społecznej). Projekt zakłada zakup oprogramowania ujętego w zakresie rzeczowym wniosku, które w kolejnym etapie zostanie skonfigurowane i wdrożone. Projekt zakłada również szkolenia pracowników, kadry zarządzającej urzędu i jednostek podległych podnoszące świadomość i kompetencje z obszaru cyberbezpieczeńtwa. Ponadto planuje się opracować dokumentację SZBI, audyt SZBI oraz audyt zgodności KRI/uoKSC.
Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu pn. „(…)” nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Projekt pn. „(…)” będzie realizowany w związku z działalnością statutową Gminy i należy do zadań własnych gminy wskazanych w ustawie o samorządzie gminnym.
Państwa wątpliwości dotyczą wskazania, czy Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „(…)”, polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, zakup oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, bowiem – jak wynika z treści wniosku – towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu pn. „(…)” nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto, projekt będzie realizowany w związku z działalnością statutową Gminy i należy do zadań własnych gminy wskazanych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, określonych w szczególności w ramach w art. 7 pkt 14 i 15 tej ustawy.
W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będzie Państwu przysługiwać – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.
Podsumowując, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „(…)”, polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, zakup oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa.
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).