Uznanie zbycie wydzielonych działalności w spółce za ZCP wyłączone z opodatkowania.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług (pytanie nr 8) jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

29 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 26 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy w związku z podziałem wystąpi w Spółce obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towaru i usług (pytanie nr 8).

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismami z 29 kwietnia 2024 r. (wpływ odpowiednio 30 kwietnia 2024 r. 15 maja 2024 r.)

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

• Sp. z o.o.

2)Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

• Pan A.J.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej jako: Wnioskodawca, Zainteresowany będący stroną postępowania lub Spółka) jest osobą prawną zarejestrowaną w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej jako: podatek VAT). Wnioskodawca ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega i na moment zaistnienia zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku będzie podlegać w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy, podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o PDOP).

Udziałowcami Spółki są A.J. (Zainteresowany nie będący stroną postępowania) i J.J. (Drugi Wspólnik) posiadający po 50% udziałów. Są oni również członkami Zarządu Spółki. Udziały Zainteresowanego nie będącego stroną postępowania ani Drugiego Wspólnika w Spółce nie zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów ani przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń. Drugim obszarem działalności Spółki jest handel detaliczny i hurtowy materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami. Trzeci zakres działania obejmuje wynajem i dzierżawę nieruchomości własnych.

Planowane jest dokonanie podziału Spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1526 ze zm.; dalej jako „KSH”), tj. podział Spółki Dzielonej przez wydzielenie z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesienie na dwie spółki nowo zawiązane części majątku Spółki (dalej jako „Podział”). Do pierwszej spółki nowo zawiązanej („SP1”) wydzielona zostanie część działalności Spółki w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami („(…)”). Do drugiej spółki nowo zawiązanej („SP2”) wydzielona zostanie część działalności Spółki w postaci wynajmu i dzierżawy nieruchomości oraz przyszłych projektów deweloperskich („(…)”). W wyniku planowanego podziału w Spółce pozostanie część działalności w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń („(…)”). Spółki nowo zawiązane będą podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o PDOP.

Po podziale Spółka będzie kontynuować działalność gospodarczą w zakresie związanym z częścią przedsiębiorstwa pozostającą w Spółce. Jedynym wspólnikiem w Spółce po podziale pozostanie Zainteresowany nie będący stroną postępowania.

SP1 będzie kontynuować działalność gospodarczą w zakresie związanym z częścią przedsiębiorstwa „(…)”. SP1 przyjmie dla celów podatkowych wartości składników majątku Spółki otrzymanego w drodze podziału w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki.

Różnica pomiędzy wartością wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” a łączną wartością nominalną nowo utworzonych udziałów w SP1 zostanie przeniesiona na kapitał zapasowy SP1. W konsekwencji, wartość kapitałów własnych SP1 po podziale odpowiadać będzie wartości wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)”. Udziały w SP1 objęte zostaną w 50% przez A.J. i Drugiego Wspólnika.

SP2 będzie kontynuować działalność gospodarczą w zakresie związanym z częścią przedsiębiorstwa „(…)” oraz realizować plany i zamierzenia (listy intencyjne) przyszłych projektów deweloperskich związanych z przenoszonymi nieruchomościami. SP2 przyjmie dla celów podatkowych wartości składników majątku Spółki otrzymanego w drodze podziału w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Spółki.

Różnica pomiędzy wartością wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” a łączną wartością nominalną nowo utworzonych udziałów w SP2 zostanie przeniesiona na kapitał zapasowy SP2. W konsekwencji, wartość kapitałów własnych SP2 po podziale odpowiadać będzie wartości wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)”. Udziały w SP2 objęte zostaną w 100% przez Drugiego Wspólnika.

Przyjęte parytety wymiany oznaczają, że wartość 50% udziału J.J. w (…) Sp. z o.o. przed podziałem Spółki odpowiada sumie wartości 50% jej udziału w SP1 i 100% jej udziału w SP2, zaś wartość 50% udziału A.J. w Sp. z o.o. przed podziałem Spółki odpowiada sumie wartości 100% jego udziału w Sp. z o.o. po podziale i 50% jego udziału w SP1.

Powyższe oznacza, że zgodnie z planem podziału ustalona na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu podziału jak i wskazany w przepisach ustaw o PDOF i PDOP dzień poprzedzający dzień podziału wartość rynkowa wydzielanej części przedsiębiorstwa „(...)” (majątku otrzymanego przez SP1 w wyniku podziału) nie będzie wyższa od wartości emisyjnej udziałów SP1 (w rozumieniu art. 4a pkt 16a ustawy o CIT) przydzielonych każdemu jej wspólnikowi. Zgodnie z planem podziału również ustalona na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu podziału jak i wskazany w przepisach ustaw o PDOF i PDOP dzień poprzedzający dzień podziału wartość rynkowa wydzielanej części przedsiębiorstwa „(...)” (majątku otrzymanego przez SP2 w wyniku podziału) nie będzie wyższa od wartości emisyjnej udziałów SP2 (w rozumieniu art. 4a pkt 16a ustawy o CIT) przydzielonych jej wspólnikowi.

Ponadto w opisanym zdarzeniu przyszłym spełnione zostaną przesłanki wynikające z przepisu art. 12 ust. 4 pkt 12 lit. b) ustawy o PDOP, tj. przyjęta przez każdego wspólników dla celów podatkowych wartość udziałów przydzielonych przez SP1 i SP2 nie będzie wyższa niż wartość udziałów w Spółce jaka byłaby przyjęta przez każdego ze wspólników dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do podziału.

Nie przewiduje się obowiązku dokonywania dopłat, o których mowa w art. 529 § 3 i 4 KSH.

W wyniku podziału nie przewiduje się przyznania wspólnikom Spółki jakichkolwiek szczególnych praw w związku z jej podziałem.

Wyodrębnienie organizacyjne

Uchwałami Zarządu Spółki wyodrębnione zostały z przedsiębiorstwa Spółki część przedsiębiorstwa, obejmująca organizacyjnie i finansowo wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki zespoły składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) przeznaczonych do:

• działalności Spółki w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami („(…)”),
• działalności Spółki w postaci wynajmu i dzierżawy nieruchomości i przyszłych projektów developerskich („(…)"),
• działalności Spółki w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń („(…)”).

„ (…)”

W skład wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” wchodzą wskazane w planie podziału:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości oraz urządzenia i wyposażenie wykorzystywane w handlu detalicznym i hurtowym materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,
• wartości niematerialne i prawne,
• umowa najmu części hali, w której wykonywana jest też działalność „(…)”,
• prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych z dostawcami towarów oraz mediów,
• umowy o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części oraz części etatów i obowiązki z umów o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części przedsiębiorstwa; pracownicy ci mają również odrębne umowy o pracę na inne zakresy obowiązków nie związane z „(…)”, lecz z „(…)” i „(…)”,
• zapasy towarów,
• środki pieniężne,
• należności,
• zobowiązania związane z aktywami przypisanymi do wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” (w tym zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części),
• wszystkie inne zobowiązania i roszczenia pozostające w związku z wydzielaną częścią przedsiębiorstwa „(…)”,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „(…)”.

„(…)”

W skład wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” wchodzą wskazane w planie podziału:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości wykorzystywane w działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich, ich wyposażenie oraz środki transportu,
• umowa najmu magazynu i budynku magazynowo - biurowego, bez umów o dostawę mediów, jednakże z zapewnieniem tych dostaw,
• po podziale „SP2 będzie wynajmować hale magazynową, wykorzystywaną obecnie przez „(…)" w działalności w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń, Spółce,
• części etatów i obowiązki z umów o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części przedsiębiorstwa; pracownicy ci mają również odrębne umowy o pracę na inne zakresy obowiązków nie związane z „(…)", lecz z „(…)", i „(…)”
• środki pieniężne,
• zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „(…)",
• plany i zamierzenia (listy intencyjne) przyszłych projektów deweloperskich związanych z przenoszonymi nieruchomościami.

„(…)”

W skład pozostającej w Spółce części przedsiębiorstwa „(…)” wchodzą wszystkie składniki nie przenoszone do „(…)” (SP1) i „(…)” (SP2), nie wskazane w planie podziału. W praktyce będą to:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości wykorzystywane w handlu hurtowym i detalicznym maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz napraw i konserwacji tych urządzeń,
• wartości niematerialne i prawne,
• prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych z dostawcami towarów oraz mediów,
• umowy o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części,
• zapasy towarów,
• środki pieniężne,
• należności,
• zobowiązania związane z aktywami przypisanymi do pozostającej części przedsiębiorstwa „(…)” (w tym zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części),
• wszystkie inne zobowiązania i roszczenia pozostające w związku z pozostającą częścią przedsiębiorstwa „(…)”,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „(…)”.

Zatem w obecnym kształcie w ramach Spółki funkcjonują wyodrębnione zespoły składników majątkowych przeznaczone do prowadzenia opisanych obszarów jej działalności, zdolne do kontynuacji tej działalności jako samodzielne organizmy gospodarcze.

Wyodrębnienie finansowe

Wyodrębnienie finansowe przejawia się w szczególności poprzez prowadzenie zespołu kont, dla celów rachunkowości zarządczej. W praktyce pozwalają one na ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych związanych z opisanymi obszarami działalności Spółki. W konsekwencji Spółka może przeprowadzić niezależną od jej całościowej sprawozdawczości analizę finansową działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami, w postaci wynajmu i dzierżawy nieruchomości i przyszłych projektów deweloperskich oraz w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń.

Ponadto Spółka w oparciu o odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych może dokonać wyodrębnienia finansowego i księgowego wymienionych obszarów swojej działalności, w ramach którego możliwe będzie wyodrębnienie:

1)kosztów (zobowiązań) związanych z prowadzoną działalnością w tych obszarach, w tym kosztów mediów, opłat administracyjnych, wynagrodzeń, umorzenia środków trwałych, usług obcych,

2)przychodów (i należności) związanych z tymi obszarami działalności (przychody z tytułu najmu nieruchomości przenoszonej do SP2) oraz sprzedaży detalicznej i hurtowej materiałów ogrodniczych i maszyn (SP1).

Jednocześnie Wnioskodawca ma możliwość przypisania konkretnych aktywów oraz pasywów do powyższych obszarów działalności Spółki oraz utworzenia oddzielnych bilansów związanych z tymi obszarami działalności, które wyodrębniają poszczególne pozycje bilansowe.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Spółka w ramach funkcjonowania obszaru „(…)” realizuje zadania, które nie są zbieżne z profilem działalności w zakresie handlu maszynami. Do realizacji tych zadań przeznaczony jest w ramach Spółki wymieniony zespół jej składników majątkowych powiązanych ze sobą. Umożliwiają one realizację zadań, które przed podziałem są właściwe dla Spółki, a po podziale SP1 będzie miała możliwość ich kontynuowania bez przeprowadzania dalszej reorganizacji czy uzupełnień.

SP1 będzie kontynuować działalność gospodarczą Spółki w obszarze „(…)” jako niezależny podmiot.

Spółka w ramach funkcjonowania obszaru nieruchomości realizuje zadania, które nie są zbieżne z głównym profilem działalności dotychczasowego przedsiębiorstwa. Do realizacji tych zadań przeznaczony jest w ramach Spółki wymieniony zespół jej składników majątkowych powiązanych ze sobą. Umożliwiają one realizację zadań, które przed podziałem są właściwe dla Spółki, a po podziale SP2 będzie miało możliwość ich kontynuowania bez przeprowadzenia dalszej reorganizacji.

SP2 będzie kontynuować działalność gospodarczą Spółki w zakresie nieruchomości jako niezależny podmiot.

Podobnie dla obszaru handlu maszynami, do realizacji jego zadań przeznaczony jest w ramach Spółki wymieniony zespół jej składników majątkowych powiązanych ze sobą. Umożliwiają one realizację zadań, które przed podziałem są właściwe dla Spółki, a po podziale będzie ona nadal miała możliwość ich kontynuowania bez przeprowadzenia dalszej reorganizacji czy uzupełnień.

Spółka będzie kontynuować swoją działalność gospodarczą w obszarze handlu maszynami jako odrębny od SP1 i SP2 podmiot. Skupienie się na działalności podstawowej pozwoli na uporządkowanie i uproszczenie struktury organizacyjnej Spółki, przyspieszenie procesów decyzyjnych i szybsze dostosowanie się do wymogów rynku poprzez zmianę portfolio Spółki w związku z ograniczeniem stosowania silników spalinowych.

W zamierzeniach wspólników SP1 prowadząca działalność w zakresie handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami, przeznaczona ma być docelowo do sprzedaży. Istnieje bowiem duża konkurencja na tym rynku i ten obszar działalności Spółki nie generuje dziś oczekiwanych poziomów zysków. Spółka nie inwestowała w rozwój tej działalności, skupiając się na zwiększaniu udziału w rynku zbytu maszyn i urządzeń. SP1 prowadząc sklepy detaliczne będzie lepiej przygotowana do przyszłej sprzedaży, proces zbycia powinien być szybszy i efektywniejszy z uwagi na ograniczony zakres działalności i ryzyk badanych przez potencjalnych inwestorów zajmujących się prowadzeniem tego typu sieci detalicznych w regionie. Sklepy „(…)” położone są w atrakcyjnych punktach dla tej działalności.

SP2 poza wynajmem budynków pod działalność gospodarczą miałaby rozpocząć budowę pod wynajem/sprzedaż nowych hal magazynowych o nowoczesnej technologii. Klienci - przyszli najemcy/nabywcy poszukują dobrze skomunikowanych obiektów logistycznych z drogami dojazdowymi i placami manewrowymi. Spółka sama poszukiwała takich powierzchni magazynowych blisko swojej działalności, posiada grunty pod tego typu inwestycje, które do tej pory stanowiły jedynie potencjał pod zabezpieczenie kredytów na bieżącą działalność. Spółka nie posiada obecnie istotnych wolnych środków, które byłyby wystarczające na budowę obiektów magazynowych pod wynajem/sprzedaż.

Możliwe byłoby pozyskanie inwestorów, którzy posiadają wolne środki i chcą przystąpić do realizacji takich inwestycji. Wymagają oni jednak, by finansowany przez nich podmiot skupiał się na działalności deweloperskiej i inwestycyjnej, bez ryzyk związanych z innymi obszarami działalności, a jego aktywa wolne były od potencjalnych zajęć i roszczeń niedeweloperskich. Chcieliby mieć także wpływ na podejmowane decyzje korporacyjne w ramach takiego podmiotu wynikające z ich udziału w przedsięwzięciu inwestycyjnym.

Spółka z o.o. pozostałaby z działalnością bieżącą w zakresie handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń, w której osiąga bardzo dobre wyniki finansowe i ma pozytywne perspektywy dalszego rozwoju.

W zakresie dotyczących działalności SP1 Zainteresowany nie będący strona postępowania występuje z wnioskiem o interpretację indywidualną jako osoba planująca utworzenie tej spółki.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług

W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

• Spółka dokonała formalnego organizacyjnego wyodrębnienia części działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami. Uchwałą Zarządu Spółki wyodrębniona została z przedsiębiorstwa Spółki zorganizowana część przedsiębiorstwa, obejmująca organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji zadań w tym zakresie. Spółka zleca swoim pracownikom (zatrudnionym na całości oraz na części etatów) i współpracownikom realizację powyższych wyszczególnionych w umowach z nimi zadań, jak również zawarła w tym zakresie stosowne umowy w zakresie zakupów i wykonywania wszystkich czynności, które okażą się konieczne dla prowadzenia działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,
• Spółka dokonała formalnego wyodrębnienia organizacyjnego części działalności w zakresie najmu i dzierżawy. Uchwałą Zarządu Spółki wyodrębniona została z przedsiębiorstwa Spółki zorganizowana część przedsiębiorstwa, obejmująca organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji zadań w tym zakresie. Spółka zleca swoim zatrudnionym na część etatu pracownikom (2 pracowników administracyjnych na 1/8 etatu) realizację powyższych wyszczególnionych w umowach z nimi zadań, jak również zawarła w tym zakresie stosowne umowy w zakresie zakupów i wykonywania wszystkich czynności, które okażą się konieczne dla prowadzenia działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich,
• Uchwałą Zarządu Spółki w Spółce pozostanie część działalności w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń,
• SP1 i SP2 przejmą pracowników Spółki w wydzielanych obszarach działalności na podstawie art. 23 1 Kodeksu pracy,
• SP1 i SP2 będą mogły w oparciu o nabyte składniki samodzielnie kontynuować działalność gospodarczą w dotychczasowym zakresie części przedsiębiorstw odpowiednio „(…)” i „(…)” jako niezależne podmioty, bez konieczności angażowania dodatkowych składników lub działań.

Pytanie w zakresie podatku VAT (oznaczone we wniosku nr 8)

Czy w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, w związku z podziałem wystąpi w Spółce obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w zakresie podatku VAT, którego dotyczy pytanie nr 8

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT „Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest zatem identyczna jak w przypadku podatków dochodowych i argumentacja oraz stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w pkt 1 mają do niej zastosowanie w całości.

Ad. 1

Zgodnie art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP oraz art. 5a pkt 4 ustawy o PDOF „Ilekroć ustawie jest mowa zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Zatem na gruncie przepisów ustaw o PDOF i PDOP istnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa uwarunkowane jest spełnieniem następujących przesłanek:

• istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
• zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie (wyodrębnienie organizacyjne i finansowe),
• zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zgodnie z aktualnym podejściem judykatury mającym odzwierciedlenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z 5 stycznia 2017 r. (sygn. II FSK 3649/14) „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo lub jego część w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa, jako pewną całość (zespół). Występowanie elementu organizacji pozwala odróżnić przedsiębiorstwo od majątku, gdyż ten ostatni jest przedmiotem organizacji i stanowi jedynie zbiór elementów wchodzących w skład zorganizowanej całości, jaką jest przedsiębiorstwo”.

Powyższe podejście potwierdzają również organy podatkowe. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 3 stycznia 2018 r. (sygn. 0112-KDIL2-3 4012.466.2017.2.AŻ) stwierdził, że: „w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Jednocześnie jak zauważono „(...) nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa”.

Definicja ustawowa posługuje się stosunkowo nieostrymi pojęciami i nakazuje badać sytuację hipotetyczną (zdolność samodzielnego funkcjonowania). Wydaje się, że nie można postawić tez o charakterze generalnym, pozwalających na odróżnienie w każdym przypadku zorganizowanej części przedsiębiorstwa, lecz należy przeprowadzić każdorazowe badanie okoliczności konkretnego przypadku. Zatem w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na charakter struktury organizacyjnej Spółki.

Wyodrębnienie organizacyjne „(…)”

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa jako dział, wydział, oddział itp. Organizacyjne wyodrębnienie może być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Ponadto organizacyjne wyodrębnienie określonego zespołu składników majątkowych jest w znacznym stopniu determinowane charakterem struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa, jeżeli wyodrębniona część przedsiębiorstwa, jak i jego pozostałość mogą funkcjonować w obrocie gospodarczym samodzielnie, wówczas należy uznać, iż „oderwana część stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa” - A. Bartosiewicz, VAT. Komentarz LEX, Warszawa 2013, str. 70.

W przedstawionym stanie faktycznym Spółka dokonała formalnego organizacyjnego wyodrębnienia części działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami. Uchwałą Zarządu Spółki wyodrębniona została z przedsiębiorstwa Spółki zorganizowana część przedsiębiorstwa, obejmująca organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji zadań w tym zakresie, w szczególności:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości oraz urządzenia i wyposażenie wykorzystywane w handlu detalicznym materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,
• wartości niematerialne i prawne,
• umowa najmu części hali, w której wykonywana jest też działalność „(…)”,
• prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych z dostawcami towarów oraz mediów,
• umowy o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części oraz części etatów i obowiązki z umów o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części przedsiębiorstwa; pracownicy ci mają również odrębne umowy o pracę na inne zakresy obowiązków nie związane z „(…)”, lecz z „(…)" oraz „(…)”
• zapasy towarów,
• środki pieniężne,
• należności,
• zobowiązania związane z aktywami przypisanymi do wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)" (w tym zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części),
• wszystkie inne zobowiązania i roszczenia pozostające w związku z wydzielaną częścią przedsiębiorstwa „(…)”,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „(…)”.

Przejawem wyodrębnienia organizacyjnego jest fakt, iż Spółka zleca swoim pracownikom (zatrudnionym na całości oraz na części etatów) i współpracownikom realizację powyższych zadań, jak również zawarła w tym zakresie stosowne umowy w zakresie zakupów, jak również wykonywania wszystkich czynności, które okażą się konieczne dla prowadzenia działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami. Spółka dokonując wypłaty wynagrodzeń jest więc w stanie przypisać koszty związane z funkcjonowaniem tego obszaru działalności.

W ocenie Wnioskodawcy, mając na uwadze powyższe, kryteria wyodrębnienia organizacyjnego zostały spełnione. Do jednostki „(…)” przydzielono niezbędne w jego działalności składniki, w odniesieniu do których ma ona możliwość samodzielnego zarządzania. Zatem majątek ten pozwala, aby bez jakichkolwiek uzupełnień kontynuować działalność gospodarczą, jaka była dotychczas prowadzona z jego wykorzystaniem.

Należy również wskazać, że wymienione składniki jednostki „(…)” nie będą stanowiły przypadkowej masy majątkowej, lecz będą ściśle związane z działalnością w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami. Składniki te będą ściśle ze sobą zespolone, a wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służyć będą realizacji określonych celów gospodarczych.

Wyodrębnienie organizacyjne „(…)”

Podobnie, w przedstawionym stanie faktycznym Spółka dokonała formalnego wyodrębnienia organizacyjnego części działalności w zakresie najmu i dzierżawy. Uchwałą Zarządu Spółki wyodrębniona została z przedsiębiorstwa Spółki zorganizowana część przedsiębiorstwa, obejmująca organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji zadań w tym zakresie, w szczególności:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości wykorzystywane w działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich, ich wyposażenie oraz środki transportu
• umowa najmu magazynu i budynku magazynowo - biurowego, bez umów dostawy mediów,
• po podziale „SP2 będzie wynajmować hale magazynową, wykorzystywaną obecnie przez „(…)” w działalności w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń, Spółce,
• części etatów i obowiązki z umów o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części,
• środki pieniężne,
• zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „(…)”,
• plany i zamierzenia (listy intencyjne) przyszłych projektów deweloperskich związanych z przenoszonymi nieruchomościami.

Przejawem wyodrębnienia organizacyjnego jest fakt, iż Spółka zleca swoim zatrudnionym na część etatu pracownikom i współpracownikom realizację powyższych zadań, jak również zawarła w tym zakresie stosowne umowy w zakresie zakupów i wykonywania wszystkich czynności, które okażą się konieczne dla prowadzenia działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich. Spółka dokonując wypłaty wynagrodzeń jest więc w stanie przypisać koszty związane z funkcjonowaniem tego obszaru działalności.

W ocenie Wnioskodawcy, mając na uwadze powyższe, kryteria wyodrębnienia organizacyjnego zostały spełnione. Do jednostki „(…)” przydzielono niezbędne w jego działalności składniki, w odniesieniu do których ma ona możliwość samodzielnego zarządzania. Zatem majątek ten pozwala, aby bez jakiejkolwiek reorganizacji kontynuować działalność gospodarczą, jaka była dotychczas prowadzona z jego wykorzystaniem.

Należy również wskazać, że wymienione składniki jednostki „Nieruchomości” nie będą stanowiły przypadkowej masy majątkowej, lecz będą ściśle związane z działalnością w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich. Składniki te będą ściśle ze sobą zespolone, a wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służyć będą realizacji określonych celów gospodarczych.

Wyodrębnienie finansowe „(…)”

Poza definicją zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawartą we wskazanych przepisach ustaw o PDOF i PDOP, brak jest wskazówek pozwalających na jednoznaczne określenie treści kryterium wyodrębnienia finansowego. Pomocne w tym kontekście jest odniesienie się do wypracowanej praktyki organów i sądów administracyjnych.

Należy wskazać, że „wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”. Potwierdzenie powyższego podejścia znajduje odzwierciedlenie m.in. w następujących interpretacjach podatkowych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

• 0114-KDIP1-2.4012.358.2018.1.WH z dnia 31 lipca 2018 r.,
• 0114-KDIP1-3.4012.175.2018.1.MT z dnia 28 maja 2018 r.

Należy zatem przyjąć, że o wyodrębnieniu finansowym zorganizowanej części przedsiębiorstwa może świadczyć prowadzenie dla niej rachunkowości umożliwiającej ewidencjonowanie procesów gospodarczych oraz prezentowanie sytuacji majątkowej i finansowej związanej z daną zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa. Dla wyodrębnienia finansowego zorganizowanej części przedsiębiorstwa wystarczy zatem, w ocenie Wnioskodawcy, aby rachunkowość prowadzono w takim układzie, by można było ustalić sytuację majątkową (aktywa i pasywa) oraz choćby potencjalną zyskowność danej części przedsiębiorstwa. Nie jest natomiast konieczne samodzielne sporządzanie przez wyodrębnianą jednostkę bilansu, co potwierdza m.in. wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 stycznia 2011 r., sygn. III SA/Wa 1624/10.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że do celów wyodrębnienia finansowego nie jest konieczne prowadzenie odrębnych ksiąg rachunkowych, jak również sporządzanie oddzielnych sprawozdań finansowych. Powyższa sytuacja może dotyczyć wyłącznie oddziałów (zakładów) będących odrębnymi jednostkami wewnętrznymi zarejestrowanymi w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Oddziały (zakłady) na podstawie odrębnych ksiąg rachunkowych mogą sporządzać własne sprawozdania finansowe, które podlegają zsumowaniu oraz publikacji w ramach sprawozdania łącznego całego podmiotu i jego jednostek wewnętrznych. Zatem warunek prowadzenia odrębnych ksiąg podatkowych oraz sporządzania na ich podstawie sprawozdań finansowych nie jest niezbędny z punktu widzenia wyodrębnienia finansowego zorganizowanej części przedsiębiorstwa o wyodrębnieniu finansowym można mówić już w przypadku istnienia samej możliwości wyodrębnienia podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej zorganizowanej części przedsiębiorstwa w związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy Spółka wskazując:

• wyodrębnienie zespołu kont dla celów rachunkowości zarządczej,
• wyodrębnienie kosztów oraz przychodów związanych z działalnością w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,
• wyodrębnienie odpowiednich kategorii bilansowych dla celów sporządzenia oddzielnego bilansu działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,
• odrębną strategię rozwoju działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,

Wykazała, że w niniejszym przypadku zostało spełnione kryterium wyodrębnienia finansowego. Wyodrębnienie finansowe „(…)”.

Analogicznie, w związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy Spółka wskazując:

• wyodrębnienie zespołu kont dla celów rachunkowości zarządczej,
• wyodrębnienie kosztów oraz przychodów związanych z działalnością w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich,
• wyodrębnienie odpowiednich kategorii bilansowych dla celów sporządzenia oddzielnego bilansu działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich,
• odrębną strategię rozwoju działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich,

Wykazała, że w niniejszym przypadku zostało spełnione kryterium wyodrębnienia finansowego. Wyodrębnienie funkcjonalne „(…)”.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi się odznaczać odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Oznacza to, że musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy, realizujący zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Zgodnie z definicją sformułowaną w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 8 marca 2017 r. (sygn. 1061-IPTPP3.4512.4 2017.2.OS) „wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2014 r.,sygn. I SA/Wr 1915/13 wskazano, że: „wydzielenie na płaszczyźnie funkcjonalnej oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić na tyle wyodrębnioną w istniejącym przedsiębiorstwie całość, aby możliwe było jej funkcjonowanie jako samodzielnego podmiotu gospodarczego. Wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa składniki materialne i niematerialne muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej jako odrębnego przedsiębiorstwa.” Zorganizowana część przedsiębiorstwa winna zatem posiadać pewną wewnętrzną niezależność finansową. Jednostka „(…)” mająca możliwość alokacji przychodów i kosztów, posiadająca określone składniki majątku oraz zobowiązania niewątpliwie posiada taką niezależność.

Wydzielenie na płaszczyźnie funkcjonalnej oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić na tyle wyodrębnioną w istniejącym przedsiębiorstwie całość, aby możliwe było jej funkcjonowanie jako samodzielnego podmiotu gospodarczego. W ocenie Wnioskodawcy, do jednostki „(…)” przydzielono niezbędne w jego działalności składniki, w odniesieniu do których ma on możliwość samodzielnego zarządzania. Zatem majątek ten pozwala, aby bez jakichkolwiek uzupełnień kontynuowała ona działalność gospodarczą Spółki, jaka była dotychczas prowadzona z jego wykorzystaniem.

Jak wskazano wcześniej, składniki majątkowe jednostki „(…)” nie będą stanowiły szeregu przypadkowych elementów, lecz będą ściśle związane z działalnością w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami. Składniki te będą ściśle ze sobą zespolone, i wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służyć będą realizacji określonych celów gospodarczych.

Zdaniem Wnioskodawcy wyodrębniona działalność w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami niewątpliwie spełnia kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego. Z punktu widzenia specyfiki branży, w której uczestniczy jednostka „(…)” należy stwierdzić, że aktywa przypisane do jej działalności wystarczają do realizacji określonych funkcji gospodarczych.

Podkreślenia wymaga też fakt, iż jednostka „(…)” może przypisać do prowadzonej działalności umowy związane przykładowo z dostawą mediów. Za samodzielnym charakterem jednostki „(…)” przemawia również okoliczność, iż prowadzi ona działalność odmienną niż dotychczasowy główny przedmiot działalności Spółki.

Wyodrębnienie funkcjonalne „(…)”

Podobnie, jednostka „(…)” mająca możliwość alokacji przychodów i kosztów, posiadająca określone składniki majątku oraz zobowiązania niewątpliwie posiada taką niezależność.

Wydzielenie na płaszczyźnie funkcjonalnej oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić na tyle wyodrębnioną w istniejącym przedsiębiorstwie całość, aby możliwe było jej funkcjonowanie jako samodzielnego podmiotu gospodarczego. W ocenie Wnioskodawcy, do jednostki „Nieruchomości” przydzielono niezbędne w jego działalności składniki, w odniesieniu do których ma on możliwość samodzielnego zarządzania. Zatem majątek ten pozwala, aby bez jakichkolwiek uzupełnień kontynuowała ona działalność gospodarczą Spółki, jaka była dotychczas prowadzona z jego wykorzystaniem.

Jak wskazano wcześniej, składniki majątkowe jednostki „(…)” nie będą stanowiły szeregu przypadkowych elementów, lecz będą ściśle związane z działalnością w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich. Składniki te będą ściśle ze sobą zespolone i wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służyć będą realizacji określonych celów gospodarczych.

Zdaniem Wnioskodawcy wyodrębniona działalność w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich niewątpliwie spełnia kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego. Z punktu widzenia specyfiki branży, w której uczestniczy jednostka „(…)” należy stwierdzić, że aktywa przypisane do jej działalności wystarczają do realizacji określonych funkcji gospodarczych. Nie zmienia tego fakt, iż jednostka „(…)” nie przejmie do prowadzonej działalności umów związanych z dostawą mediów. Zapewniona zostanie jednak ich dostawa poprzez refakturowanie, a z czasem zawrze ona samodzielne nowe umowy w tym zakresie. Za samodzielnym charakterem jednostki „(…)” przemawia również okoliczność, iż prowadzi ona działalność całkowicie odmienną niż dotychczasowy główny przedmiot działalności Spółki.

Możliwość funkcjonowania „(…)” jako odrębne przedsiębiorstwo

Kryterium zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo w praktyce oznacza, że podmiot ma zdolność do samodzielnego działania na rynku (stanowi on odrębny podmiot prowadzący zadania gospodarcze). Jak wskazano powyżej jednostka „(…)” stanowi organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie wyodrębniony zespół składników, stworzony i przygotowany do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Ponadto jednostka „(…)” wyposażona w zespół składników majątkowych oraz pracowników i współpracowników posiada zdolność do realizacji nałożonych na nią zadań w zakresie działalności w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami.

Całokształt okoliczności prowadzi zatem do wniosku, że jednostka „(…)” mogłaby samodzielnie kontynuować działalność gospodarczą w dotychczasowym zakresie jako niezależny podmiot. A zatem, jednostka „(…)” funkcjonująca w ramach Spółki stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP oraz art. 5a pkt 4 ustawy o PDOF, tj. stanowić będzie organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie wyodrębniony ze Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, jak również zobowiązań potrzebnych do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami.

Możliwość funkcjonowania „(…)” jako odrębne przedsiębiorstwo

Analogicznie, jak wskazano powyżej jednostka „(…)” stanowi organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie wyodrębniony zespół składników, stworzony i przygotowany do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Ponadto jednostka „(…)” wyposażona w zespół składników majątkowych oraz zatrudnionych na część etatu pracowników i współpracowników posiada zdolność do realizacji nałożonych na nią zadań w zakresie działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich.

Całokształt okoliczności prowadzi zatem do wniosku, że jednostka „(…)” mogłaby samodzielnie kontynuować działalność gospodarczą w dotychczasowym zakresie jako niezależny podmiot. A zatem, jednostka „(…)" funkcjonująca w ramach Spółki stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP oraz art. 5a pkt 4 ustawy o PDOF, tj. stanowić będzie organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie wyodrębniony ze Spółki zespół składników materialnych i niematerialnych, jak również zobowiązań potrzebnych do prowadzenia działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, wydzielana część przedsiębiorstwa „(…)”, wydzielana część przedsiębiorstwa „(…)”, oraz część przedsiębiorstwa pozostająca w Spółce stanowić będą trzy zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP oraz art. 5a pkt 4 ustawy o PDOF.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W celu weryfikacji możliwości zastosowania tego przepisu do transakcji podziału, a jednocześnie celem udzielenia odpowiedzi na postawione przez Wnioskodawcę pytanie konieczne jest ustalenie, czy w przedmiotowym stanie faktycznym przedmiotem transakcji jest zorganizowana część przedsiębiorstwa (pytanie pierwsze) oraz czy dochodzi do transakcji zbycia (pytanie drugie). Zdaniem Wnioskodawcy, pozytywna odpowiedź na pytanie pierwsze w odniesieniu do jednostek „(…)” i „(…)” udzielona została w pkt 1 niniejszego uzasadnienia. W odniesieniu do pytania drugiego termin „transakcja zbycia” nie został zdefiniowany na gruncie ustawy o VAT. Należy mieć jednak na uwadze, że przepisy ustawy koniecznie muszą być interpretowane z uwzględnieniem przepisów Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego system podatku od wartości dodanej (dalej jako: Dyrektywa VAT), w tym również art. 19 Dyrektywy VAT, którego odpowiednikiem w ustawie o VAT jest art. 6 pkt 1. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na fakt, że wspomniany przepis Dyrektywy odnosi się do „przekazania odpłatnego lub nieodpłatnego lub jako aport do spółki” majątku podatnika, co wskazuje na jego bardzo szeroki zakres stosowania. Oznacza to, że przez „transakcję zbycia” na gruncie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy rozumieć każdą czynność, skutkującą przeniesieniem (przekazaniem) całości przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub jego aktywów na inny podmiot, w tym również podział przez wydzielenie przeprowadzony zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy Kodeks spółek handlowych. W konsekwencji skoro, przeniesienie wyżej opisanego majątku na rzecz spółek przejmujących SP1 i SP2 stanowi przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Prawidłowość powyższego podejścia potwierdził m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 21 listopada 2011 r. (sygn. ILPP1/443-1108/11-5/AW), w której stwierdził, że „zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 ustawy, przepisy tej ustawy nie mają zastosowania do transakcji przeniesienia tego majątku, w tym do czynności podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych” skutkującą przeniesieniem (przekazaniem) całości przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej na inny podmiot.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, w związku z podziałem nie wystąpi w Spółce obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku VAT, którego dotyczy pytanie oznaczone we wniosku nr 8 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.

Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), zwanej dalej „Ksh”.

W art. 529 § 1 Kodeksu spółek handlowych wyróżniono sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem:

Podział może być dokonany:

1)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);

2)przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez zawiązanie nowych spółek);

3)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);

4)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);

5)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie).

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejąca spółkę lub spółki nowo zawiązane powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności.

W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

• zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
• faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01 Zita-Modes, TSUE stwierdził, że:

celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Ponadto TSUE zauważył, że przejmującego należy traktować jako następcę zbywającego, przy czym, aby przejmujący mógł zostać uznany za następcę zbywającego, musi on kontynuować działalność prowadzoną przez zbywcę.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że:

regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzą Państwo działalność gospodarczą w zakresie:

• handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń,
• handlu detalicznego i hurtowego materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami („(…)”),
• wynajmu i dzierżawy nieruchomości własnych („(…)”).

Planują Państwo podział spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych poprzez wydzielenie z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesienie na dwie nowo zawiązane spółki części majątku Spółki.

Do pierwszej spółki nowo zawiązanej („SP1”) zostanie wydzielona część majątku Spółki związana z handlem detalicznym i hurtowym materiałów ogrodniczych, nawozów, środków ochrony roślin, narzędzi ręcznych i nasion („(…)”). Do drugiej spółki nowo zawiązanej („SP2”) zostanie wydzielona część działalności Spółki związana z wynajmem i dzierżawą nieruchomości oraz przyszłych projektów deweloperskich („(…)”). W wyniku planowanego podziału w spółce pozostanie część działalności w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń („(…)”).

Z opisu sprawy i nadesłanego uzupełnienia do wniosku wynika, że Spółka dokonała formalnego, organizacyjnego wyodrębnienia - Uchwałą Zarządu – trzech części działalności przedsiębiorstwa tj.: „(…)”, „(…)” i „(…)”.

W skład wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” wchodzą wskazane w planie podziału:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości oraz urządzenia i wyposażenie wykorzystywane w handlu detalicznym i hurtowym materiałami ogrodniczymi, nawozami, środkami ochrony roślin, narzędziami ręcznymi i nasionami,
• wartości niematerialne i prawne,
• umowa najmu części hali, w której wykonywana jest też działalność „(…)”,
• prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych z dostawcami towarów oraz mediów,
• umowy o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części oraz części etatów i obowiązki z umów o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części przedsiębiorstwa; pracownicy ci mają również odrębne umowy o pracę na inne zakresy obowiązków nie związane z „(…)”, lecz z „(…)” i „(…)”,
• zapasy towarów,
• środki pieniężne,
• należności,
• zobowiązania związane z aktywami przypisanymi do wydzielanej części przedsiębiorstwa „(…)” (w tym zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części),
• wszystkie inne zobowiązania i roszczenia pozostające w związku z wydzielaną częścią przedsiębiorstwa „(…)”,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „(…)”.

W skład wydzielanej części przedsiębiorstwa „Nieruchomości” wchodzą wskazane w planie podziału:

• środki trwałe (majątek rzeczowy), tj. nieruchomości wykorzystywane w działalności w zakresie najmu i dzierżawy oraz przyszłych projektów deweloperskich, ich wyposażenie oraz środki transportu,
• umowa najmu magazynu i budynku magazynowo - biurowego, bez umów o dostawę mediów, jednakże z zapewnieniem tych dostaw,
• po podziale „SP2 będzie wynajmować hale magazynową, wykorzystywaną obecnie przez „(…)" w działalności w postaci handlu hurtowego i detalicznego maszynami ogrodniczymi oraz maszynami do utrzymywania terenów zielonych, akcesoriami i częściami do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi oraz w zakresie napraw i konserwacji tych urządzeń, Spółce,
• części etatów i obowiązki z umów o pracę z pracownikami alokowanymi do tej części przedsiębiorstwa; pracownicy ci mają również odrębne umowy o pracę na inne zakresy obowiązków nie związane z „(…)", lecz z „(…)", i „(…)”
• środki pieniężne,
• zobowiązania pracownicze związane z pracownikami alokowanymi do tej części,
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej „Nieruchomości",
• plany i zamierzenia (listy intencyjne) przyszłych projektów deweloperskich związanych z przenoszonymi nieruchomościami.

Państwa wątpliwości przy tak przedstawionym opisie sprawy dotyczą uznania, że w związku z podziałem Spółki i przeniesieniem dwóch wydzielonych części działalności Spółki tj. „(…)” i „(…)” do nowo powstałych spółek SP1 i SP2 nie wystąpi u Państwa obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towaru i usług.

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisane zespoły składników materialnych i niematerialnych składające się na „(…)” i „(…)”, cechują się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące przypisane im zadania.

Jak Państwo wskazali w opisie sprawy, zarówno zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący „(…)” oraz zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący „(…)” stanowią niezależne zespoły składników majątkowych, wyodrębnione organizacyjnie uchwałą zarządu Spółki, przy pomocy których (każdego z osobna) można prowadzić odrębną, niezależna i samodzielną działalność.

W świetle powyższego należy uznać, że przenoszone do nowo powstałych spółek części Państwa przedsiębiorstwa spełniają warunek wyodrębnienia organizacyjnego przewidzianego dla uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zgodnie z przedstawionymi przez Państwa informacjami, spełniona jest również przesłanka wyodrębnienia finansowego wydzielonych działalności w Państwa przedsiębiorstwie. Podali Państwo, że wyodrębnienie finansowe przejawia się w szczególności poprzez prowadzenie zespołu kont, dla celów rachunkowości zarządczej. W praktyce pozwalają one na ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych związanych z opisanymi obszarami działalności Spółki. W konsekwencji mogą Pastwo przeprowadzić , niezależną od całościowej sprawozdawczości spółki, analizę finansową dla każdej wyodrębnionej działalności z osobna. Ponadto w oparciu o odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych mogą Państwo dokonać wyodrębnienia finansowego i księgowego wymienionych obszarów swojej działalności. Jednocześnie mają Państwo możliwość przypisania konkretnych aktywów oraz pasywów do powyższych obszarów działalności, które wyodrębniają poszczególne pozycje bilansowe.

Należy również uznać, że spełniony jest warunek wyodrębnienia funkcjonalnego działalności „(…)” i „(…)”. Wskazali Państwo, że w ramach funkcjonowania wyodrębnionych ww. obszarów działalności realizują Państwo zadania, które nie są zbieżne z profilem działalności w zakresie handlu maszynami. W ramach Spółki zostały wyodrębnione zespoły składników majątkowych powiązanych ze sobą, które umożliwiają realizację określonych zadań. Nabywcy będą mieli możliwość kontynuowania działalności w ramach wyodrębnionych działalności „(…)” i „(…)” bez przeprowadzania reorganizacji czy uzupełnień.

Z wniosku wynika także, że Nabywcy (nowo powstałe spółki) będą kontynuować działalność gospodarczą Spółki w obszarach wyodrębnionych działalności „(…)” i „ (…)” jako niezależne podmioty.

W ramach planowanego podziału do Spółek SP1 i SP2 zostaną przeniesione również należności i zobowiązania handlowe związane z wydzielanymi częściami przedsiębiorstwa „(…)” i „(…)”.

Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisane zespoły składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionych działalności gospodarczych cechują się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz posiadają zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwa. Nabywcy będą mieli faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji i przejawiają zamiar kontynuowania tych działalności.

Reasumując, wydzielone części przedsiębiorstwa stanowić będą na dzień dokonaniu podziału Spółki przez wydzielenie zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność ich wydzielenia z Państwa Spółki do nowo powstałych Spółek będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 8 dotyczącego podatku VAT. W zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1-7 dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego i podatku VAT rozstrzygnięcie przyjęte w niniejszej interpretacji dot. uznania, że zespół składników materialnych i niematerialnych zorganizowany w ramach Wydziału II stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w konsekwencji transakcja ta podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2383 ze zm.).