Pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie uszkodzonego towaru, oraz usług naprawy uszkodzonych towarów.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy pełnego prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących nabycie uszkodzonego towaru, oraz usług naprawy uszkodzonych towarów.

Uzupełnili go Państwo pismem z 29 lutego 2024 r. (wpływ 29 lutego 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A Sp. z o.o. („Wnioskodawca”) jest spółką mającą siedzibę na terytorium Polski i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, która w głównej mierze specjalizuje się w transporcie drogowym towarów. Przedmiotem pozostałej działalności Wnioskodawcy są:

1)magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów,

2)działalność usługowa wspomagająca transport.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy usługi przewozu krajowego towarów.

Ze względu na specyfikę sektora, w jakim działa Wnioskodawca zdarzają się sytuacje, że w trakcie przewozu towarów (np. mebli) dochodzi do ich uszkodzenia, wskutek czego podmioty nabywające usługi przewozowe („Zleceniodawca”) ponoszą straty. W takich przypadkach Wnioskodawca na podstawie postanowień umowy o świadczenie usług przewozowych zawartej ze Zleceniodawcą („Umowa”), w zależności od stopnia uszkodzenia towarów zobowiązany jest do nabycia uszkodzonego towaru albo nabycia usług naprawy uszkodzonego towaru.

Jak wynika z postanowień Umowy celem uniknięcia całości lub części swojej odpowiedzialności odszkodowawczej, Wnioskodawca zobowiązuje się do nabycia od Zleceniodawcy określonego towaru lub usługi za cenę wskazaną w załączniku do Umowy, w związku z czym zostanie na niego wystawiona faktura dokumentująca nabycie towaru lub usługi naprawy.

W przypadku nabycia uszkodzonego towaru Wnioskodawca staje się jego właścicielem i ma pełne prawo do rozporządzania uszkodzonym towarem.

Do najczęściej występujących przyczyn powstawania uszkodzeń w trakcie przewozu należy zaliczyć:

• nieprawidłowości przy wnoszeniu towaru,
• nieprawidłowości przy rozpakowywaniu towaru,
• nieuwaga kierowcy,
• zniszczenie poprzez upadek,
• mechaniczne uszkodzenie opakowania,
• uszkodzenie transportowanego towaru wózkiem widłowym.

Wyżej wymienione przyczyny powstawania uszkodzeń w trakcie przewozu, bywają często skutkiem działania siły wyższej związanej z uszkodzeniami nawierzchni drogowej lub innych niezawinionych przez Wnioskodawcę obiektywnych okoliczności.

W przypadku powstania szkody, kierowca zatrudniony u Wnioskodawcy zobowiązany jest do sporządzenia stosownego protokołu powstałej szkody wraz z dokumentacją zdjęciową, zawierając w nim informacje na temat rodzaju szkody, ilości, wartości szkody, przyczynę straty, datę oraz podpis osoby uprawnionej do zatwierdzenia protokołu.

Stopień uszkodzenia przewożonego towaru (np. mebli) determinuje sposób postępowania z uszkodzonym towarem. W zależności od stopnia uszkodzenia towaru mogą wystąpić następujące przypadki:

1) towar nadaje się do naprawy - towar w wyniku świadczenia usług przewozowych ulega niewielkiemu uszkodzeniu (zniszczeniu). W takiej sytuacji częściowo uszkodzony towar trafia do producenta towaru lub Zleceniodawcy, którzy dokonują odpłatnej naprawy uszkodzonego towaru. W przypadku naprawy uszkodzonego towaru, Wnioskodawca nabywa od Zleceniodawcy usługę naprawy towaru. W takiej sytuacji, zgodnie z Umową, Zleceniodawca wystawia na Wnioskodawcę fakturę, która dokumentuje sprzedaż usługi naprawy towaru wykonaną przez producenta lub Zleceniodawcę we własnym zakresie za cenę wskazaną w załączniku do Umowy powiększoną o stałą opłatę za obsługę. Wnioskodawca nie staje się właścicielem ani nie ma prawa do dysponowania towarem lub

2) towar nie nadaje się do naprawy - towar na skutek działania czynników mechanicznych nie może być przedmiotem dostawy do klientów Zleceniodawcy. W opisanym przykładzie uszkodzony towar nie przedstawia dla Zleceniodawcy wartości handlowej i jest przekazywany Wnioskodawcy. Uszkodzony towar może zostać poddany utylizacji na koszt Wnioskodawcy. Zdarzają się również sytuacje, gdy uszkodzony towar, pomimo że przez Zleceniodawcę został uznany za towar nie nadający się do naprawy, to, w ocenie Wnioskodawcy, może być on wykorzystany w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Wówczas nabyty towar (npmeble) jest wykorzystywany do aranżacji przestrzeni biurowej Wnioskodawcy lub na potrzeby aranżacji posiadanych magazynów. Zleceniodawca wystawia na Wnioskodawcę fakturę dokumentującą sprzedaż uszkodzonego towaru za cenę wskazaną w Załączniku do Umowy oraz dolicza stałą opłatę za obsługę. Wnioskodawca nabywa prawo własności towaru i tym samym może nim swobodnie dysponować.

Wnioskodawca, wystawiając fakturę dokumentującą sprzedaż usług przewozowych, uwzględnia w cenie sprzedaży usługi przewozowej współczynnik poziomu kosztów reklamacyjnych. Współczynnik kosztów reklamacyjnych jest ustalany w proporcji do wielkości obrotu, w oparciu o jakość pakowania produktu, wartość towaru oraz skomplikowanie procesu logistycznego. W przypadku przewozu mebli, współczynnik kosztów reklamacyjnych, jaki wkalkulowany jest w wartość świadczonej usługi przewozowej, oscyluje w graniach 1,5% od wartości uzyskanego obrotu.

W zakresie, w jakim stan techniczny nabytego towaru (mebli) na to pozwala, Wnioskodawca zamierza go wykorzystać do aranżacji swojej przestrzeni biurowej i magazynowej.

Wnioskodawca świadcząc usługi przewozowe dochowuje należytej staranności, a uszkodzenia towarów maja charakter incydentalny i często spowodowany zdarzeniami losowymi i sytuacjami życiowymi.

Wnioskodawca bierze również pod uwagę wariant, w którym uszkodzone towary (meble), w zakresie, w jakim ich stan faktyczny na to pozwala, po nabyciu będą poddawane drobnej naprawie, a następnie staną się przedmiotem dalszej odsprzedaży

Wnioskodawca posiada wszelkie decyzje administracyjne, zezwolenia, licencje, koncesje i uprawnienia niezbędne do wykonywania wszystkich czynności będących przedmiotem świadczonej usługi przewozowej. W szczególności wymagane do prowadzenia działalności pośrednictwa przy przewozie rzeczy, a także dokonał wszystkich wymaganych zgłoszeń w tym zakresie.

Wnioskodawca posiada wszelkie wymagane przepisami prawa ubezpieczenia konieczne do prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług przewozowych oraz zobowiązuje się do ich utrzymania przez cały okres świadczenia usług przewozowych.

Pracownicy Wnioskodawcy oraz inne osoby, którymi posłużył się przy realizacji usług przewozowych, posiadają odpowiednie doświadczenie zawodowe, umiejętności i kwalifikacje, wymagane uprawnienia zawodowe, aktualne badania lekarskie oraz zostały one przeszkolone po względem bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz przepisom przeciwpożarowym.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca nabywa pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z faktur dokumentujących nabycie uszkodzonego towaru oraz usług naprawy uszkodzonych towarów na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, ma on prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia uszkodzonych towarów oraz nabycia usługi naprawy towarów na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy VAT. Ponoszone wydatki na nabycie uszkodzonych towarów, jak i nabycie usług naprawy uszkodzonych towarów stanowią podstawowy warunek umożliwiający świadczenie usług przewozowej przez Wnioskodawcę na rzecz Zleceniodawcy, tym samym pozostają one w związku z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Stosownie do treści przepisu art. 86 ust. 1 ustawy VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w przepisie art. 15 ustawy VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z treścią przepisu art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

(a)nabycia towarów i usług,

(b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru, lub wykonaniem usługi.

Tym samym, z treści przytoczonych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczanego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione przesłanki odliczenia, tzn. odliczenia dokonuje czynny podatnik podatku VAT oraz nabywane towar i usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane dla celów czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji, przepisy ustawy VAT wykluczają możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem podatnicy nie mają możliwości odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towaru lub usługi, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT oraz wskazanych w katalogu wydatków enumeratywnie wymienionych w przepisie art. 88 ustawy VAT.

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do:

• nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych,
• kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku,
• faktur i dokumentów celnych w przypadku, gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
• transakcji udokumentowanych fakturą, które nie podlegają opodatkowaniu albo są zwolnione od podatku,
• faktur, faktur korygujących lub dokumentów celnych stwierdzających czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności, podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością, potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego (tj. (1) czynność prawna jest sprzeczna z ustawą albo ma na celu obejście ustawy, (2) czynność prawna jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego oraz (3) w przypadku pozorności oświadczenia woli, w części dotyczącej tych czynności,
• faktur, faktur korygujących wystawionych przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami, które nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego,
• faktur, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

W opinii Wnioskodawcy, bezspornym jest, że zakup towaru oraz usługi, o którym mowa w opisie stanu faktycznego nie został wymieniony w treści przepisu art. 88 ustawy VAT, zawierającym katalog wydatków, w stosunku do których nie przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. W efekcie, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie uszkodzonego towaru lub nabycie usługi naprawy towaru, pod warunkiem, że zakupy te pozostają w związku z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących zakup towarów lub usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych, jest podstawowym prawem podatnika, które stanowi jednocześnie fundament leżący u podstaw zasady neutralności podatku VAT. Jak wskazano powyżej, występują przypadki, w których ustawodawca zdecydował się ograniczyć prawo do odliczenia podatku naliczonego, niemniej są to wyjątkowe i szczególne przypadki (np. faktury wystawione przez podmiot nieistniejący lub czynności, które nie zostały faktycznie wykonane). Innymi słowy, są to głównie przypadki, w których podatnik faktycznie nie mógłby takich wydatków wykorzystać do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Kluczową kwestią przy zachowaniu prawa do odliczenia podatku naliczonego jest status podatnika jako czynnego podatnika podatku VAT, a zakupione towary (usługi) miały związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wnioskodawca posiada statusu czynnego podatnika VAT, figuruje on również w wykazie podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT. Niemniej dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest również spełnienie drugiej przesłanki, czyli występowania związku pomiędzy nabytym towarem (usługami) a czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy. Zależność pomiędzy poniesionym wydatkiem a czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy może przejawiać się w dwóch aspektach, tj. poniesione wydatki mogą mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na działalność opodatkowaną Wnioskodawcy. Wydatki bezpośrednio związane z czynnościami opodatkowanymi, to takie, których poniesienie bezpośrednio wiąże się z generowanym obrotem. Natomiast, wydatki pośrednie, to takie, które nie wpływają wprost na wysokość obrotów, ale są niezbędne do funkcjonowania podatnika i tym samym do wykonywania przez niego czynności opodatkowanych.

W konsekwencji, prawo odliczenia podatku naliczonego istnieje również wtedy, gdy poniesiony wydatek nie ma bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy, ale jego poniesienie jest niezbędne w celu generowania obrotu, a tym samym wypływa na całokształt funkcjonowania działalności opodatkowanej Wnioskodawcy. Jak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny („NSA”) w wyroku z 28 marca 2018 r. o sygn. FSK 1000/16, „dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku pomiędzy dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdyż nabywany towar służył, np. w dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio, więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Co do zasady więc odliczeniu powinien podlegać taki podatek naliczony, który zawarty jest w cenie towarów i usług nabytych w celu wykonywania czynności opodatkowanych”.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy, wydatki ponoszone na nabycie uszkodzonych towarów (mebli), oraz nabycie usług naprawy uszkodzonych w trakcie realizacji usług przewozowych towarów, mają związek z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych (świadczenia usług przewozowych). Obowiązek poniesienia wyżej wymienionych wydatków jest warunkiem wynikającym bezpośrednio z postanowień Umowy zawartej ze Zleceniodawcą. Akceptacja Wnioskodawcy na wprowadzenie do Umowy postanowień obligujących go do nabycia uszkodzonych towarów lub usług ich naprawy, stanowi warunek konieczny zawarcia ze Zleceniodawcą Umowy i, tym samym, możliwości wykonywania na jej podstawie czynności opodatkowanych, czyli usług przewozowych. Innymi słowy, nie dojście do skutku Umowy oznacza dla Wnioskodawcy brak sprzedaży (obrotu) podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione wydatki mają związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych przez Wnioskodawcę (tj. usług przewozowych), gdyż warunkują one możliwość nawiązania współpracy ze Zleceniodawcą i pojawienia się możliwości ich świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy, świadczenie usług przewozowych obarczone jest dużym ryzykiem powstawania uszkodzeń podczas przewozu towarów. Wnioskodawca posiada wszelkie wymagane przepisami prawa oraz wynikające z zawartych z kontrahentami umów ubezpieczenia konieczne do prowadzenia działalności w zakresie usług przewozowych. Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność wobec Zleceniodawcy za powierzony towar od momentu odebrania towaru od Zleceniodawcy aż do momentu jego dostarczenia do klienta Zleceniodawcy. Ponadto, Wnioskodawca dochowuje należytej staranności, a uszkodzenia mają charakter incydentalny i często spowodowany zdarzeniami losowymi lub sytuacjami życiowymi. Odbiór towaru przez klienta wymaga potwierdzenia przez niego właściwego stanu odbieranego towaru w dokumentacji Wnioskodawcy. W konsekwencji, jednym z warunków współpracy Wnioskodawcy ze Zleceniodawcą jest posiadanie polisy o odpowiedzialności cywilnej, podobnie jak warunek nabycia uszkodzonych towarów, czy nabycie usług naprawy uszkodzonych w trakcie transportu towarów. Wnioskodawca ponownie podkreśla, że nabycie uszkodzonych towarów, jak i nabycie usług ich naprawy jest warunkiem koniecznym nawiązania współpracy ze Zleceniodawcą i świadczenia na jego rzecz usług przewozowych stanowiących czynności opodatkowane podatkiem VAT.

W opinii Wnioskodawcy, przywołane powyżej okoliczności świadczą o związku nabywanych uszkodzonych towarów oraz usług ich naprawy z czynnościami opodatkowanymi, czyli ze świadczeniem usług przewozowych. Zakup uszkodzonych towarów, jak i nabywanie usług naprawy uszkodzonych towarów jest związane ze świadczeniem usług przewozowych, będąc tym samym elementem kosztowym świadczonych usług przewozowych.

Dodatkowo, Wnioskodawca zwraca również uwagę, że część nabytego towaru (mebli), w zakresie, w jakim stan techniczny nabytego towaru (mebli) na to pozwala, może on zostać wykorzystany w przestrzeni biurowej i magazynowej Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wyklucza również możliwości, że w przyszłości nabywane towary (meble) będą przedmiotem dalszej odsprzedaży. Zgodnie z aktualnym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje również od zakupu realizowanego na potrzeby przyszłej transakcji, nawet jeżeli przedmiotowa transakcja nie zostanie zrealizowana. W wyroku z 17 października 2018 r., o sygn. C-249/17 czytamy, że: „przepisy VAT należy interpretować w ten sposób, że przyznają one spółce, takiej jak spółka w postępowaniu głównym, która ma zamiar nabyć wszystkie akcje innej spółki w celu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu na rzecz tej innej spółki usług w zakresie zarządzania opodatkowanych podatkiem od wartości dodanej (VAT), prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego w związku z wydatkami dotyczącymi usług doradczych, poniesionymi w ramach formalnej oferty nabycia, mimo iż okazało się, że ta działalność gospodarcza nie została zrealizowana, pod warunkiem, że wyłączną przyczyną poniesienia tych wydatków jest planowana działalność gospodarcza”.

Tym samym, skoro Wnioskodawca nie wyklucza w niedalekiej przyszłości wykorzystywać nabyte towary w działalności opodatkowanej, to już sam fakt zamiaru prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży nabytych towarów (mebli) lub wykorzystania ich jako środków trwałych na cele własnej działalności daje Wnioskodawcy pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego. Jak wskazuje TSUE, powyższe nie ulega zmianie nawet wówczas, gdy przedmiotowa transakcja nie zostanie zrealizowana w przyszłości.

W konsekwencji, skoro sam zamiar wykorzystywania towaru na potrzeby czynności opodatkowanych jest wystarczającą przesłanką do przyznania podatnikowi pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego, to tym bardziej, w opinii Wnioskodawcy, zakup uszkodzonego towaru oraz zakup usługi naprawy uszkodzonych towarów, spełnia wszystkie przesłanki umożliwiające mu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W świetle argumentacji przedstawionej powyżej, w ocenie Wnioskodawcy, nabycie uszkodzonego towaru, jak i nabycie usług naprawy uszkodzonego towaru jako część składowa świadczonych usług przewozowych na rzecz Zleceniodawcy, uprawnia Wnioskodawcę do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących ich zakup.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą o VAT:

W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazał NSA w wyroku z 24 maja 2018 r. sygn. I FSK 1016/18

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w 88 ust. 3a pkt 2, zgodnie z którym:

Art. 88 ust. 4 ustawy stanowi, że:

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Z powołanych regulacji wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności gospodarczej, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem, na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, powinien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w jego działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

W tym miejscu należy wskazać, iż w myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Prowadzicie Państwo działalność gospodarczą, która w głównej mierze specjalizuje się w transporcie drogowym towarów. Świadczycie Państwo usługi przewozu krajowego towarów. Ze względu na specyfikę sektora, w jakim Państwo działacie zdarzają się sytuacje, że w trakcie przewozu towarów dochodzi do ich uszkodzenia, wskutek czego podmioty nabywające usługi przewozowe „Zleceniodawca” ponoszą straty. Wówczas jesteście Państwo na podstawie postanowień umowy o świadczenie usług przewozowych zawartej ze Zleceniodawcą, w zależności od stopnia uszkodzenia towarów zobowiązani do nabycia uszkodzonego towaru albo nabycia usług naprawy uszkodzonego towaru.

Do najczęściej występujących przyczyn powstawania uszkodzeń w trakcie przewozu należy zaliczyć:

• nieprawidłowości przy wnoszeniu towaru,
• nieprawidłowości przy rozpakowywaniu towaru,
• nieuwaga kierowcy,
• zniszczenie poprzez upadek,
• mechaniczne uszkodzenie opakowania,
• uszkodzenie transportowanego towaru wózkiem widłowym.

Ww. przyczyny powstawania uszkodzeń w trakcie przewozu, bywają często skutkiem działania siły wyższej związanej z uszkodzeniami nawierzchni drogowej lub innych niezawinionych przez Państwa obiektywnych okoliczności.

Stopień uszkodzenia przewożonego towaru (np. mebli) determinuje sposób postępowania z uszkodzonym towarem. W zależności od stopnia uszkodzenia towaru mogą wystąpić następujące przypadki:

1)towar nadaje się do naprawy - towar w wyniku świadczenia usług przewozowych ulega niewielkiemu uszkodzeniu (zniszczeniu).

W takiej sytuacji częściowo uszkodzony towar trafia do producenta towaru lub Zleceniodawcy, którzy dokonują odpłatnej naprawy uszkodzonego towaru. W przypadku naprawy uszkodzonego towaru, Państwo nabywacie od Zleceniodawcy usługę naprawy towaru. W takiej sytuacji, zgodnie z Umową, Zleceniodawca wystawia na Państwa fakturę, która dokumentuje sprzedaż usługi naprawy towaru wykonaną przez producenta lub Zleceniodawcę we własnym zakresie za cenę wskazaną w załączniku do Umowy powiększoną o stałą opłatę za obsługę. Wówczas Państwo nie stajecie się właścicielem, ani nie macie prawa do dysponowania towarem lub

2)towar nie nadaje się do naprawy - towar na skutek działania czynników mechanicznych nie może być przedmiotem dostawy do klientów Zleceniodawcy.

W tym przypadku uszkodzony towar nie przedstawia dla Zleceniodawcy wartości handlowej i jest przekazywany Państwu. Uszkodzony towar może zostać poddany utylizacji na Państwa koszt. Zdarzają się również sytuacje, gdy uszkodzony towar, pomimo że przez Zleceniodawcę został uznany za towar nie nadający się do naprawy, to, w Państwa ocenie, może być on wykorzystany w prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej. Wówczas nabyty towar (np. meble) jest wykorzystywany do Państwa aranżacji przestrzeni biurowej lub na potrzeby aranżacji posiadanych magazynów. Zleceniodawca wystawia na Państwa fakturę dokumentującą sprzedaż uszkodzonego towaru za cenę wskazaną w Załączniku do Umowy oraz dolicza stałą opłatę za obsługę. Państwo nabywacie prawo własności towaru i tym samym możecie nim swobodnie dysponować.

W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT z faktur dokumentujących nabycie uszkodzonego towaru oraz usług naprawy uszkodzonych towarów.

Jak wynika z powyższego orzeczenia NSA, wykorzystywanie nabytych towarów i usług „do wykonywania czynności opodatkowanych” w rozumieniu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wymaga co do zasady istnienia bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy nabytymi towarami lub usługami, a czynnościami opodatkowanymi podatnika, a co najmniej wykazania – przy pośrednim charakterze takiego związku – że wydatki na ich nabycie stanowiły elementy cenotwórcze dla opodatkowanych produktów (usług) podatnika.

Prawo do odliczenia podatku VAT może być przyznane podatnikowi nawet w przypadku  braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną transakcją objętą podatkiem należnym lub większą liczbą takich transakcji, które dają prawo do odliczenia, w przypadku wykazania, że koszty wykonanych usług należą do kosztów ogólnych podatnika i jako takie stanowią elementy składowe ceny dostarczanych przez niego towarów lub świadczonych przez niego usług. Koszty takie zachowują wówczas bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika VAT.

Z normy prawnej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Z opisu sprawy wynika, że na podstawie Umowy ze Zleceniodawcą świadczycie Państwo  usługi przewozowe i jesteście zobowiązani do nabycia uszkodzonych w trakcie przewozu towarów, oraz nabycia usługi ich naprawy. Jest to jeden z niezbędnych warunków współpracy pomiędzy Państwem i Zleceniodawcą. Warunkiem koniecznym wynikającym z postanowień zawartej Umowy jest wyrażenie zgody przez Państwa na poniesienie wydatków związanych z nabyciem uszkodzonych towarów, oraz nabycie usług naprawy towarów w trakcie przewozu. Tym samym stanowi to akceptację możliwości wykonania czynności opodatkowanych, czyli usług przewozowych. W przeciwnym razie doszło by do braku sprzedaży podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.    

Świadcząc usługi przewozu dochowujecie Państwo należytej staranności, uszkodzenia towarów mają charakter incydentalny i generalnie są spowodowane zdarzeniami losowymi lub sytuacjami życiowymi.

Wskazać należy, że zakup uszkodzonych towarów, jak i nabywanie usług naprawy uszkodzonych towarów jest ściśle związany z Państwa czynnościami opodatkowanymi tj. ze świadczeniem usług przewozowych.

W związku z powyższym spełniacie Państwo warunki normy prawnej zawartej w art. 86 ustawy o VAT – jesteście czynnym podatnikiem podatku VAT, wydatki ponoszone na nabycie uszkodzonych towarów, oraz nabycie usług naprawy uszkodzonych w trakcie realizacji usług przewozowych towarów, mają związek z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych (świadczenia usług przewozowych).

Zatem przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie uszkodzonego towaru oraz zakup usługi naprawy uszkodzonych towarów.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).