Zwolnienie z opodatkowania nabycia Obligacji, nabycia Wierzytelności oraz nabycia Weksla.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania nabycia Obligacji, nabycia Wierzytelności oraz nabycia Weksla.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 23 kwietnia 2024 r. oraz pismami z 22 maja 2024 r. i 24 maja 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Opis prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i opis zrealizowanych działań

N. (dalej „Wnioskodawca” lub „Fundusz”) został utworzony i działa w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: „UFI”). Fundusz jest reprezentowany przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych - O. Zgodnie z art. 3 ust. 1 UFI wyłącznym przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz jest zamkniętym funduszem inwestycyjnym aktywów niepublicznych.

W 2023 roku Fundusz podpisał — jako kupujący - z polską spółką kapitałową („Spółka”), będącą podatnikiem podatku CIT - jako sprzedającym - trzy umowy na podstawie których dokonał następujących czynności:

             (i) Umowę sprzedaży obligacji wyemitowanych przez polską spółkę akcyjną (dalej: „Obligacje”) - na podstawie, której Fundusz nabył Obligacje wraz z prawem do należnych odsetek na dzień sprzedaży za określoną w tej umowie cenę („Cena 1”). Obligacje są papierami wartościowymi w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi.

            (ii) Umowę cesji wierzytelności pożyczkowych wobec polskich spółek (dalej „Wierzytelności”) - na podstawie, której Spółka sprzedała Funduszowi Wierzytelności wraz ze wszystkimi związanymi z nimi prawami (m.in. z tytułu odsetek) za określoną w tej umowie cenę („Cena 2”). Wierzytelność nie była tzw. wierzytelnością trudną i nie została nabyta przez Fundusz w celu jej windykacji, ani w celu uwolnienia Spółki (sprzedającego) od takiego obowiązku.

           (iii) Umowę sprzedaży weksla i przelewu wierzytelności wystawionego przez polską spółkę kapitałową i przeniesionego w drodze indosu na Spółkę („Weksel”) - na podstawie, której Spółka przeniosła w drodze kolejnego indosu na rzecz Funduszu Weksel oraz przelała na Fundusz ogół praw i obowiązków wynikających z pierwotnej umowy o emisję weksla za określoną w tej umowie cenę („Cena 3”).

Umowy zostały podpisane w Polsce. W każdej z zawartych umów zawarte zostały także postanowienia, na mocy których Fundusz (Kupujący) jako zobowiązany do zapłaty ceny (odpowiednio Ceny 1, Ceny 2 i Ceny 3) był zobowiązany także do przekazania jej na rzecz podmiotu trzeciego (polskiej spółki kapitałowej).

Stosownie do treści art. 921¹ kodeksu cywilnego Spółka jako Sprzedający przekazała na rzecz tego podmiotu trzeciego jako odbiorcy przekazu świadczenie Funduszu. Spółka (sprzedający) była zobowiązana do uregulowania swojej wierzytelności na rzecz tego innego podmiotu - odbiorcy przekazu, a w celu jej uregulowania na podstawie zawartych umów postanowiono o przekazie. Tym samym Spółka jako Sprzedający mogła uregulować swoje zobowiązania wobec podmiotu trzeciego, które wynikało z innego tytułu.

Celem zawarcia umów było zwiększenie wartości lokat Funduszu, a jednocześnie zapewnienie Spółce możliwości uregulowania jej zobowiązania wobec podmiotu trzeciego. Należności z tytułu Ceny 1, Ceny 2 oraz Ceny 3 zostały bowiem przekazane na rzecz wierzyciela Spółki.

Opisane czynności zostały dokonane w celu zwiększenia aktywów Funduszu poprzez wzrost wartości lokat i zarządzania nimi w efektywny sposób.

W związku z tym, że Weksel, Obligacje i Wierzytelność są niewątpliwie prawami majątkowymi i inkorporują w sobie takie prawa, Fundusz jako kupujący zapłacił z tytułu nabycia ww. praw podatek od czynności cywilnoprawnych. Jednak z uwagi na prowadzoną przez Fundusz działalność polegającą na lokowaniu środków, jak również charakter ww. praw, Fundusz powziął wątpliwość, czy ww. czynności nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie być zwolnione z tego podatku.

W uzupełnieniu do wniosku, wskazano, że:

Fundusz nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Usługi nabycia Obligacji, nabycia Wierzytelności oraz zbycia Weksla nie będą dotyczyły usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, tj.:

- czynności ściągania długów, w tym factoringu,

- usług doradztwa,

- usług w zakresie leasingu;

Cesja wierzytelności pożyczkowych, o której mowa we wniosku przyjęła formę prawną którejś z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295). Zgodnie z postanowieniami tej umowy na jej podstawie sprzedający sprzedał, a kupujący kupił wierzytelności za określoną w umowie cenę.

Nabycie weksla nastąpiło na podstawie umowy zatytułowanej: „Umowa sprzedaży weksla i przelewu wierzytelności”. W treści ww. umowy – w części zatytułowanej Przedmiot umowy – wskazano, że cyt.: 1.1. Na warunkach przewidzianych w niniejszej Umowie, Sprzedający niniejszym zobowiązuje się przenieść w drodze indosu na Kupującego Weksel oraz przelać na niego ogół praw i obowiązków wynikających z Umowy o emisję weksla, a Kupujący niniejszym zobowiązuje się nabyć od Sprzedającego weksel w drodze indosu oraz w drodze przelewu ogółu praw wynikających z Umowy o emisję weksla za łączną cenę w wysokości xxx (dalej jako „Cena”). Umowa ta została zatem nazwana umową sprzedaży, a jej strony zostały określone jako kupujący i sprzedający. Umowa zawierała także wszystkie elementy przedmiotowo istotne umowy sprzedaży, w tym cenę. Jednocześnie na podstawie tej umowy sprzedający miał przenieść na kupującego weksel w drodze indosu.

Z postanowień umowy, a dokładnie jej art. 3 zatytułowanego „Wydanie weksla. Przejście praw” wskazano, że przy zawarciu niniejszej umowy, Sprzedający wydaje Kupującemu dokument Weksla, na którym uczynił indos na rzecz Kupującego, a Kupujący kwituje odbiór Weksla. Z chwilą wydania przez Sprzedającego Kupującemu dokumentu Weksla Kupujący jako Indosariusz nabywa wszelkie prawa wynikające z Weksla”.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług ostatecznie sformułowane w piśmie z 24 maja 2024 r.

Czy opisane czynności - nabycie Obligacji, nabycie Wierzytelności oraz nabycia Weksla - będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług i jednocześnie będą zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT?

Państwa stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy czynności nabycia Obligacji, nabycia Wierzytelności oraz sprzedaży Weksla będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie będą zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jak stanowi art. 15 ust. 2 działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT prowadzącego działalność gospodarczą, a czynność nabycia Obligacji, Wierzytelności oraz nabycia Weksla będzie więc objęta zakresem ustawy o VAT jako odpłatne świadczenie usług.

Opisane czynności będą dokonane przez Fundusz jako podmiot prowadzący profesjonalnie działalność gospodarczą - działalność inwestycyjną, w związku z jej prowadzeniem, które należy identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w VAT.

W związku z tym należy ocenić, czy zrealizowane czynności będą mogły podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.

Nabycie Obligacji

Stosownie do ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2244 t. j. z dnia 3 listopada 2022 r.) obligacja jest papierem wartościowym o charakterze dłużnym, w którym emitent wyraża zobowiązanie do spełnienia określonego świadczenia na rzecz właściciela obligacji (obligatariusza). W praktyce, emisja obligacji stanowi formę pozyskania kapitału przez emitenta, przy czym emitent zobowiązuje się do jego zwrotu właścicielowi obligacji wraz z odsetkami.

Skutki VAT nabywania obligacji oraz otrzymywania związanego z nimi oprocentowania były przedmiotem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE ("TSUE") z 6 lutego 1997 r., w sprawie C-80/95 Harnas and Helm. Z wyroku tego wynika, że nabycie na własność i posiadanie obligacji, które nie służą innej działalności przedsiębiorstwa oraz otrzymywanie z tego tytułu dochodu nie stanowi działalności gospodarczej, która przyznaje wykonawcy tych czynności status podatnika. W takim przypadku działalność posiadacza obligacji może być zdefiniowana jako forma lokaty kapitału mieszcząca się w pojęciu zwykłego zarządzania majątkiem i jeśli generuje ona dochód w postaci odsetek, to wynikają one ze zwykłego posiadania obligacji. Jednakże nie mogą być one uważane za wynagrodzenie w zamian za dokonanie czynności lub wykonywanie działalności gospodarczej przez tego, kto takie odsetki otrzymuje.

TSUE zastrzegł jednak, że wniosek ten nie dotyczy obligacji, które służą innej działalności gospodarczej podatnika. W świetle orzecznictwa TSUE należy przyjąć, że chodzi tu o sytuację, w której nabywanie obligacji i uzyskiwanie z tego tytułu oprocentowania stanowiłoby bezpośrednie, trwałe i konieczne rozszerzenie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Wyłącznie w takim przypadku otrzymywane odsetki od obligacji mogą zostać uznane za wynagrodzenie z tytułu czynności objętej zakresem opodatkowania VAT (przy czym zastosowanie miałoby zwolnienie z VAT).

W tym kontekście, w ocenie Wnioskodawcy, z perspektywy skutków w podatku VAT nabycie Obligacji przez Fundusz, z tytułu których będzie on w przyszłości otrzymywał odsetki, należy zakwalifikować jako służące jego działalności innej niż oszczędnościowa - ich nabycie jest związane z działalnością inwestycyjną Funduszu, która jest jego podstawową działalnością gospodarczą.

W ocenie Wnioskodawcy należy uznać, że nabywanie Obligacji inwestycyjnych stanowi bezpośrednie, trwałe i konieczne rozszerzenie zasadniczej działalności gospodarczej (działalności inwestycyjnej) prowadzonej przez Fundusz. Należy zatem przyjąć, że w tych okolicznościach mamy do czynienia z wyjątkiem od zasady ogólnej, a nabywanie obligacji przez Fundusz stanowi czynność zawierającą się w pojęciu działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT.

W zakresie Obligacji należy ponadto zwrócić uwagę, iż obligacje zostały zakwalifikowane jako instrumenty finansowe na gruncie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 646 t.j. z 5 kwietnia 2023 r.).

Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT zwolnione są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Mając na uwadze, że obligacje stanowią instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, zdaniem Wnioskodawcy, transakcja mająca za przedmiot Obligacje będzie podlegała zakresowi ustawy o VAT i będzie podlegała zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że w przypadku nabycia obligacji, świadczona usługa będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Ww. podejście znajduje potwierdzenie w dotychczasowych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

-z 23 października 2018 r. sygn. 0114-KDIP4.4012.621.2018.1.AK:

„Analiza przedstawionych okoliczności, powołanych regulacji prawnych oraz ww. orzeczenia TSUE prowadzi do stwierdzenia, że przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest lokowanie środków pieniężnych w określone papiery wartościowe - obligacje. Wnioskodawca nie nabywa obligacji w celu lokowania wolnych środków pieniężnych na własne potrzeby. Nabywanie m.in. obligacji stanowi czynność, dla której Fundusz„ został powołany. Zatem należę zgodzić się z, Wnioskodawca, Ze zakup obligacji stanowi przejaw działalności, która prowadzona jest przez, Fundusz w sposób profesjonalny, zorganizowany, ciągły i w związku z którą Wnioskodawca posiada przymiot podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. A zatem, biorąc pod uwagę prowadzona przez, Wnioskodawcę działalność oraz, cel nabycia obligacji stwierdzić należy, że Wnioskodawca działa jako podatnik podatku VAT w tym zakresie, a czynność polegająca na nabyciu obligacji jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usługi”.

    - z 24 października 2017 r. sygn. O111-KDIB3-1.4012.407.2017.2.IK:

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 41 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie. Zatem, w przypadku nabycia obligacji, świadczona usługa korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku od towarów i usług.”

    - z dnia 29 listopada 2021 r. 0114-KDIP4-3.4012.523.2021.6.IG

Ponieważ sprzedaż obligacji (które zaliczają się do instrumentów finansowych)przez Fundusz będzie wykonana w ramach działalności gospodarczej Funduszu, to powinna być uznana za zwolnioną z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy jako transakcja dot. instrumentów finansowych - obligacji wyemitowanych prycz polską spółkę kapitałową, i korzystać ze zwolnienia od podatku.

Nabycie Wierzytelności

Zdaniem Wnioskodawcy także nabycie Wierzytelności pożyczkowej przez Fundusz będzie podlegało zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku VAT. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi). W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności — w tym przypadku Funduszu.

Nabycie wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Zatem zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności, a jej nabywcą. Jednakże jak wskazano na wstępie ww. usługa podlega opodatkowaniu wówczas, gdy jest świadczona odpłatnie.

W opisanym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem usługi przez Fundusz (nabywcę Wierzytelności 1) na rzecz Spółki (zbywcy wierzytelności), polegającej na uwolnieniu tej Spółki od wykonywania czynności związanych z realizacją praw z niej wynikających. W zamian Spółka otrzyma Cenę. Wierzytelność nie jest jednocześnie tzw. wierzytelnością trudną. Jej nabycie jest dokonane w ramach działalności Funduszu polegającej na zarzadzaniu środkami i lokowaniu aktywów. Spółka będzie natomiast mogła inaczej dysponować i gospodarować aktywami „zamrożonymi” w ramach wcześniej udzielonej pożyczki z tytułu której Wierzytelność powstała i jej przysługiwała.

Jest to więc usługa w zakresie długów zwolniona z VAT polegającej na uwolnieniu aktywów wierzyciela (Spółki — zbywcy) poprzez odpłatne zbycie wierzytelności i umożliwieniu mu innego gospodarowania nimi bez konieczności oczekiwania na przyszłe płatności. Zatem w przypadku nabycia takiej wierzytelności pewnej i niewymagalnej, m.in. kwota wynagrodzenia (prowizji) lub dyskonta, stanowi obrót usługi zwolnionej od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT.

Zatem wskazane we wniosku nabycie Wierzytelności stanowi usługę w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT i podlega zwolnieniu z opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie jest przy tym usługą ściągania długów. Fundusz nie będzie bowiem w żaden sposób zobligowany do windykacji takich wierzytelności, ani nie jest to celem czynności, a tym samym zastosowania w sprawie nie będzie miał art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. Celem ani ekonomiczną treścią świadczenia nie jest bowiem ściągnięcie długu.

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w interpretacjach indywidualnych np. w interpretacji:

   - z dnia 10.03.2022 r., 0111-KDIB3-1.4012.1047.2021.2.ICZ, w której wskazano, że:

Usługę świadczoną przez SPV polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

   - dnia 6 czerwca 2023 r. 0114-KDIP4.4012.222.2017.11.S.KM, w której stwierdzono, że:

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaj ale także inne wykorzystanie do celów prawnogopodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. (...) W odniesieniu do Państwa wątpliwości należy zauważyć, że Państwa czynności polegające na nabywaniu Wierzytelności nie są czynnościami ściągania długów. Podstawowym celem Umów jest bowiem wyłącznie nabycie Wierzytelności przed terminem wymagalności Wierzytelności w zamian za wynagrodzenie w postaci Dyskonta. Wskutek zawarcia danej Umowy, Sprzedający otrzyma od Państwa środki finansowe we wcześniejszym terminie aniżeli wynikałoby to z umowy zawartej pomiędzy Dłużnikiem a Sprzedającym. Jednocześnie, zawierając Umowy nie będą Państwo działali w celu ściągnięcia długu na rzecz Sprzedającego - wierzyciela, lecz sami staną się Państwo wierzycielem Dłużnika w stosunku do Wierzytelności. Wskazali Państwo równiej że zgodnie z postanowieniami Umów, w związku z nabyciem Wierzytelności nie będą Państwo świadczyć jakichkolwiek dodatkowych usług na rzecz Sprzedającego, w szczególności usług windykacyjnych.

Państwa czynności polegające na nabywaniu Wierzytelności nie będą równiej usługami w zakresie factoringu. Nie będą Państwo bowiem zobowiązani do świadczenia na rzecz Sprzedającego jakichkolwiek usług dodatkowych związanych z Wierzytelnościami. Każda Umowa będzie miała charakter jednorazowy i będzie dotyczyła wyłącznie określonej Wierzytelności. Umowy nie będą umowami o charakterze długoterminowym, ustanawiającymi stałe i ciągłe relacje gospodarcze pomiędzy Państwem a Sprzedającym w zakresie nabywania Wierzytelności. Stosunek cywilnoprawny pomiędzy Sprzedającym a Państwem na podstawie Umowy ograniczy się jedynie do nabycia Wierzytelności przez Państwa i jej zbycia na Państwa rzecz przez Sprzedającego. Z okoliczności prawy wynika, że poza Dyskontem stanowiącym Państwa wynagrodzenie, Sprzedający nie będzie uiszczał na Państwa rzecz jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia za świadczone przez Państwa usługi (np. prowizji). Dyskonto będzie Państwa jedynym wynagrodzeniem za świadczoną Usługę. (...) W świetle powyższego, należy się z Państwem zgodzić, że wyłączenie zawarte w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT w analizowanym przypadku nie znajdzie zastosowania. W konsekwencji, wskazane czynności będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, jako usługi w związane z długami.

Nabycie Weksla

Zdaniem Wnioskodawcy transakcja nabycia Weksla podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wnosi zatem o uznanie jego stanowiska za prawidłowe w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ww. ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.).

Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Ponadto nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ww. ustawy:

Określony w ustawie o podatku od towarów i usług zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dokonując tej czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnika” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Określony w ustawie o podatku od towarów i usług zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dokonując tej czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnika” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Należy uznać, że dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonej czynności, nie ma znaczenia, czy rodzaj takiej działalności został wymieniony jako główny przedmiot działalności podmiotu. Status podatnika podatku od towarów i usług jest kategorią obiektywną, niezależną od tego, jakim zakresem objęta jest główna działalność.

Państwa wątpliwości dotyczą uznania, że nabycie Obligacji, nabycie Wierzytelności oraz sprzedaż Weksla są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług oraz korzystającymi ze zwolnienia od podatku.

Z opisu sprawy wynika zaś, że działają Państwo - Fundusz w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Wyłącznym przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz jest zamkniętym funduszem inwestycyjnym aktywów niepublicznych.

W 2023 roku podpisali Państwo - jako kupujący - z polską spółką kapitałową - jako sprzedającym - trzy umowy na podstawie których dokonał następujących czynności:

      (i) Umowę sprzedaży obligacji wyemitowanych przez polską spółkę akcyjną (dalej: „Obligacje”) - na podstawie, której nabyli Państwo Obligacje wraz z prawem do należnych odsetek na dzień sprzedaży za określoną w tej umowie cenę („Cena 1”). Obligacje są papierami wartościowymi w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi.

      (ii) Umowę cesji wierzytelności pożyczkowych wobec polskich spółek (dalej „Wierzytelności”) - na podstawie, której Spółka sprzedała Państwu Wierzytelności wraz ze wszystkimi związanymi z nimi prawami (m.in. z tytułu odsetek) za określoną w tej umowie cenę („Cena 2”). Wierzytelność nie była tzw. wierzytelnością trudną i nie została nabyta przez Państwa w celu jej windykacji, ani w celu uwolnienia Spółki (sprzedającego) od takiego obowiązku.

     (iii) Umowę sprzedaży weksla i przelewu wierzytelności wystawionego przez polską spółkę kapitałową i przeniesionego w drodze indosu na Spółkę („Weksel”) - na podstawie, której Spółka przeniosła w drodze kolejnego indosu na Państwa rzecz Weksel oraz przelała na Państwa ogół praw i obowiązków wynikających z pierwotnej umowy o emisję weksla za określoną w tej umowie cenę („Cena 3”).

Umowy zostały podpisane w Polsce. W każdej z zawartych umów zawarte zostały także postanowienia, na mocy których Państwo (Kupujący) jako zobowiązany do zapłaty ceny (odpowiednio Ceny 1, Ceny 2 i Ceny 3) był zobowiązany także do przekazania jej na rzecz podmiotu trzeciego (polskiej spółki kapitałowej).

Celem zawarcia umów było zwiększenie wartości lokat Funduszu, a jednocześnie zapewnienie Spółce możliwości uregulowania jej zobowiązania wobec podmiotu trzeciego. Należności z tytułu Ceny 1, Ceny 2 oraz Ceny 3 zostały bowiem przekazane na rzecz wierzyciela Spółki.

Opisane czynności zostały dokonane w celu zwiększenia aktywów Funduszu poprzez wzrost wartości lokat i zarządzania nimi w efektywny sposób.

Usługi nabycia Obligacji, nabycia Wierzytelności oraz zbycia Weksla nie będą dotyczyły usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, tj.:

- czynności ściągania długów, w tym factoringu,

- usług doradztwa,

- usług w zakresie leasingu.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności odniosę się do czynności nabycia przez Państwa Obligacji:

Stosownie do art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.):

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2244 ze zm.):

Jak wynika z art. 5 ust. 1 ww. ustawy o obligacjach:

Z powyżej cytowanej definicji wynika, że obligacje, są to papiery wartościowe o charakterze dłużnym. Dłużny papier wartościowy oznacza papier wartościowy wyemitowany na podstawie właściwego aktu prawnego, w którym emitent wyraża zobowiązanie do zapłaty właścicielowi dłużnego papieru wartościowego należności głównej i należności ubocznej (odsetek). Zatem nabycie obligacji, dla sprzedawcy, emitenta tych papierów wartościowych stanowi formę pozyskania kapitału, w zamian za którą nabywca otrzyma wynagrodzenie (odsetki).

Zatem czynność nabycia obligacji mieści się w definicji usług zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy. W takiej sytuacji będzie można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia wykonanego przez nabywcę obligacji, którym będzie jej emitent, mogący korzystać z kapitału udostępnionego mu przez nabywcę papieru wartościowego. Ponadto usługa będzie miała charakter odpłatny, z uwagi na to, że nabywca wraz z nabyciem dłużnego papieru wartościowego zachowuje prawo do wypłaty wynagrodzenia, ponadto nabywca może swobodnie dysponować posiadanym papierem wartościowym, tj. może w dniu wykupu zrealizować wynikające z niego prawa, odzyskując tym samym udostępnione emitentowi środki pieniężne wraz z nadwyżką będącą wynagrodzeniem w postaci odsetek, bądź też, nie czekając do dnia wykupu, sprzedać instrument finansowy na rynku wtórnym, po cenie zaakceptowanej przez kontrahenta. Zatem nabywca obligacji - obligatariusz wyświadczy usługę w postaci udostępnienia kapitału, w zamian za którą w ostatecznym rozrachunku zachowuje prawo do wypłaty wynagrodzenia w formie odsetek.

W tym kontekście nabycie obligacji może stanowić usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże jak już wskazano, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dokonując tej czynności będzie działał jako podatnik, w rozumieniu cyt. art. 15 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że odnośnie uznania za podatnika podatku od towarów i usług podmiotu lokującego kapitał w obligacje wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 6 lutego 1997 r., w sprawie C-80/95 Harnas & Helm, w której wskazał, że „(…) nabycie na własność i posiadanie obligacji, które nie służą innej działalności przedsiębiorstwa oraz otrzymywanie z tego tytułu dochodu nie stanowi działalności gospodarczej, która przyznaje wykonawcy tych czynności status podatnika. W konsekwencji działalność posiadacza obligacji może być zdefiniowana jako forma lokaty kapitału mieszcząca się w pojęciu zwykłego zarządzania majątkiem i jeśli generuje ona dochód w postaci odsetek, to wynikają one ze zwykłego posiadania obligacji. Jednakże nie mogą być one uważane za wynagrodzenie w zamian za dokonanie czynności lub wykonywanie działalności gospodarczej przez tego, kto takie odsetki otrzymuje”.

W kwestii zwolnienia od podatku nabycia Obligacji, należy wskazać, że:

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział zastosowanie do niektórych czynności zwolnienia od podatku.

 Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

 Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy:

 Z przepisów tych wynika, że usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe - tu obligacje - korzystają ze zwolnienia od podatku.

Ponieważ nabycie Obligacji (które zaliczają się do instrumentów finansowych) jest wykonane w ramach Państwa działalności gospodarczej i za nabycie otrzymali Państwo wynagrodzenie , to czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług. Jednakże jako transakcja dotycząca instrumentów finansowych - obligacji wyemitowanych przez polską spółkę akcyjną - korzysta ze zwolnienia od podatku.

Przechodząc do czynności nabycia przez Państwa Wierzytelności wskazać należy, co następuje:

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Stosownie do treści art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Zatem wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela, podczas gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę.

Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej, jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Zatem usługą na rzecz cedenta jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

W opisie wniosku wskazali Państwo, że nabyli Wierzytelności, które nie są trudne wraz ze wszystkimi związanymi z nimi prawami.

Zatem, nabycie Wierzytelności w okolicznościach wskazanych we wniosku stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odnosząc się z kolei do zwolnienia z opodatkowania usługi nabycia Wierzytelności wskazać należy, że:

Zgodnie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy:

Jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Z powołanych przepisów wynika, że usługi w zakresie długów, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Jednakże w odniesieniu do usług, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy, tj. m.in. w odniesieniu do usług ściągania długów, w tym factoringu, nie stosuje się zwolnienia od podatku.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, powinny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Jak wskazali Państwo, w opisie sprawy Wierzytelność, którą Państwo nabyli nie była tzw. wierzytelnością trudną i nie została nabyta przez Państwa w celu jej windykacji, ani w celu uwolnienia Spółki od takiego obowiązku. Jednocześnie z opisu nie wynika, aby poza nabyciem Wierzytelności świadczyli Państwo jakiekolwiek inne czynności dla Spółki w związku z ich nabyciem. Celem nabycia wierzytelności przez Państwa było zwiększenie wartości Funduszu, a jednocześnie zapewnienie sprzedającemu możliwości uregulowania jego zobowiązań wobec podmiotu trzeciego.

W konsekwencji, usługę świadczoną przez Państwa polegającą na nabyciu Wierzytelności i zapewnieniu sprzedającemu finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest opodatkowanie nabycia weksla w ramach zawartej umowy ze Spółką, gdzie nabyli Państwo ogół praw i obowiązków wynikających z pierwotnej umowy o emisji weksla za określoną w umowie cenę.

Odnosząc się zatem do tej kwestii należy wskazać:

Weksel emitowany, na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 282 ze zm.), jest papierem wartościowym, którego funkcją jest uregulowanie lub zabezpieczenie zobowiązania pieniężnego. Weksel wystawiony przez nabywcę towaru lub usługi na rzecz sprzedawcy w związku z istnieniem zobowiązania pieniężnego z tytułu dokonanej sprzedaży towaru lub usługi może być (zgodnie z prawem wekslowym) przenoszony na inne osoby w drodze indosu. Przyjęcie weksla ze wskazanym terminem płatności powoduje, że jego posiadacz może przedstawić go do zapłaty dopiero z nadejściem terminu jego wymagalności.

Zgodnie z art. 14 ustawy Prawo wekslowe:

Indos przenosi wszystkie prawa z wekslu.

Jeżeli indos jest in blanco, posiadacz wekslu może:

1) wypełnić indos nazwiskiem własnym lub innej osoby;

2) indosować weksel dalej in blanco lub na inną osobę;

3) przenieść weksel na inną osobę bez wypełnienia indosu in blanco i bez indosowania.

Umowa przelewu wierzytelności wekslowej podlega ogólnej regulacji z art. 509-516 ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie bowiem z art. 509 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego;

Powyższe potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2005 r. (sygn. akt VCK 407/05), w którym wskazano, że: „obrót prawami z weksla in blanco przed jego wypełnieniem może nastąpić według przepisów prawa cywilnego, w drodze przelewu (art. 509 w zw. z art. 517 KC).”

Niemniej jednak art. 517 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Oznacza to, że wystawca weksla może zabezpieczyć się przed ewentualnym przeniesieniem roszczenia wekslowego na inną osobę poprzez umieszczenie na wekslu wyraźnej klauzuli „nie na zlecenie” oraz poprzez jednoczesne zaznaczenie w treści weksla braku możliwości dokonania przelewu na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że zobowiązanie wekslowe odrywa się od sytuacji faktycznej, która była podstawą wystawienia i wręczenia weksla, nabierając charakteru samodzielnego i abstrakcyjnego, tj. oderwanego od podstawy gospodarczej, która spowodowała jego wystawienie. Weksel może być środkiem płatniczym spełniającym funkcję pieniądza, może również spełniać funkcje kredytową, pozwalając na dokonanie różnorodnych transakcji bez konieczności natychmiastowej zapłaty gotówką, albo funkcje gwarancyjną, jako zabezpieczenie spłaty kredytu, czy też pożyczki.

W katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia od podatku wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz factoringu. Usługi ściągania długów, polegające na „wyręczeniu” klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu i usługi faktoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. Jednocześnie faktoring obejmuje szereg innych czynności takich jak: finansowanie faktoranta, prowadzenie ksiąg handlowych, monitoring sytuacji prawno-ekonomicznej dłużnika wierzytelności nabytej przez faktora, prowadzenie egzekucji wierzytelności, świadczenie usług marketingowych. Ponadto faktoring dotyczy wierzytelności w obrocie gospodarczym, które wynikają głównie z umów dostawy towarów i umów o wykonanie umowy. Istotą faktoringu, który zawsze wiąże się z odpłatnością jest szybkość uzyskania kwoty pieniężnej, na jaką opiewa wierzytelność. Pomimo, iż faktoring zawiera w sobie elementy dyskonta, związane z wypłatą kwoty odpowiadającej równowartości scedowanej wierzytelności pomniejszonej o należną faktorowi prowizję, przy czym weksel stanowić może formę zabezpieczenia w stosunku do zbywcy wierzytelności – operacji dyskonta weksli nie należy utożsamiać ze złożoną instytucją faktoringu na gruncie podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Weksel został nabyty w wyniku zawartej umowy sprzedaży weksla - Państwo jako kupujący nabyli weksel za ustaloną w umowie cenę. Jednocześnie wydanie dokumentu weksla i przejście praw nastąpiło poprzez Indos. Ponadto przedmiotowe usługi polegające na nabyciu Weksla poprzez Indos świadczone przez Państwa w okolicznościach opisanych we wniosku nie są usługami ściągania długów ani usługami factoringu.

Analizując okoliczności faktyczne sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, iż opisane przez Państwa czynności wykonane w ramach zawartej umowy sprzedaży weksla skutkujące uzyskaniem przez Państwa wynagrodzenia w związku z nabyciem Weksla wypełniają definicję usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i ze względu na ich odpłatny charakter podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydana w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

    - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

    - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.