Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej uwolnienie Wnioskodawcy od obowiązku wpłaty kwot wynikających z wcześniejszego rozwią... - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.93.2024.3.IK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.93.2024.3.IK

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej uwolnienie Wnioskodawcy od obowiązku wpłaty kwot wynikających z wcześniejszego rozwiązania umowy Najmu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej uwolnienie Wnioskodawcy od obowiązku wpłaty kwot wynikających z wcześniejszego rozwiązania umowy Najmu.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 kwietnia2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca, Spółka lub Najemca) jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT), o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.); (dalej: Ustawa VAT), jak również podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U z 2023 r. poz. 2805 ze zm.); (dalej: Ustawa o CIT).

Spółka jest tzw. Centrum Usług Wspólnych świadczącym usługi na rzecz podmiotów powiązanych. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest działalność w zakresie …

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawarła w dniu 25 września 2019 r. umowę najmu powierzchni biurowej (dalej: Umowa lub Umowa Najmu), na mocy, której Wnioskodawca uzyskał przestrzeń biurową w kompleksie biurowym, pod nazwą handlową „…” na szóstej kondygnacji, do wyłącznego korzystania (dalej: Przedmiot najmu) oraz część wspólną wskazanego budynku do współkorzystania z pozostałymi użytkownikami budynku. Na podstawie zawartej Umowy Najmu, Spółka zobowiązała się do uiszczania wynajmującemu Przedmiot najmu (dalej: Wynajmujący) czynszu i opłat określonych w postanowieniach umownych, odebrania od Wynajmującego Przedmiotu najmu oraz używania go zgodnie z jego przeznaczeniem.

W związku ze zmianą otoczenia biznesowego Najemcy związaną głównie z wprowadzeniem możliwości pracy zdalnej i aktywnym korzystaniem przez pracowników z tej możliwości, zmniejszyło się zapotrzebowanie Spółki na przestrzeń biurową, Najemca zwrócił się do Wynajmującego o możliwość przeniesienia praw i obowiązków wynikających z Umowy na nowego najemcę (dalej: Nowy Najemca). Nowy Najemca jest podmiotem niepowiązanym ze Spółką w rozumieniu art. 11a Ustawy o CIT.

W Umowie Najmu wskazano, że w przypadku wypowiedzenia Umowy Najmu w zakresie Przedmiotu Najmu, Najemca zobowiązany jest do doręczenia wypowiedzenia Wynajmującemu oraz uiszczenia opłaty w wysokości 70% czynszu najmu brutto oraz 70% opłat eksploatacyjnych brutto należnych za Przedmiot Najmu, za cały okres od dnia rozwiązania Umowy najmu do dnia końca okresu najmu wskazanego w Umowie.

Jak wynika z Umowy najmu, Najemca ma prawo do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 12-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia rozpoczyna swój bieg od dnia łącznego spełnienia warunków - doręczenia wypowiedzenia Wynajmującemu oraz zapłaty przez Najemcę opłaty w wysokości 70% czynszu najmu brutto oraz 70% opłat eksploatacyjnych brutto należnych za Przedmiot Najmu, za cały okres od dnia rozwiązania Umowy najmu do końca okresu najmu, na jaki Umowa została zawarta.

W celu poniesienia jak najmniejszych kosztów finansowych decyzji związanej z rezygnacją z dalszego najmu Przedmiotu Najmu, Spółka zawiązała z Wynajmującym oraz Nowym Najemcą dnia 1 lutego 2024 r. umowę - Porozumienie (dalej: Porozumienie), dotyczące przeniesienia praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu na Nowego Najemcę za wynagrodzeniem określonym w Porozumieniu. W wyniku zawarcia Porozumienia, Wynajmujący wyraził zgodę na przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umowy, zgodnie z jej treścią, przez Najemcę na Nowego Najemcę, na warunkach określonych w Porozumieniu.

Na podstawie zawartego Porozumienia, Najemca, za zgodą Wynajmującego, oświadczył, że przenosi wszystkie prawa przysługujące mu na podstawie Umowy na Nowego Najemcę, a Nowy Najemca oświadczył, że prawa te przyjmuje w całości, nieodwołalnie i bezwarunkowo.

Najemca, za zgodą Wynajmującego, oświadczył ponadto, że przenosi wszystkie obowiązki, aktualne i przyszłe, ciążące na Najemcy na podstawie Umowy na Nowego Najemcę, a Nowy Najemca oświadczył, że wszystkie te obowiązki przejmuje w całości, nieodwołalnie i bezwarunkowo, oraz zobowiązuje się wobec Wynajmującego do ich pełnej i niezakłóconej realizacji.

Celem zawiązania Porozumienia przez Najemcę było przeniesie praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu, powodujące w konsekwencji dla Wnioskodawcy, skrócenie okresu najmu wskazanego w zawartej Umowie Najmu. Wynagrodzenia za przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu na Nowego Najemcę jest niższe niż wysokość kosztów, które Spółka byłaby zobowiązana ponieść, gdyby do podpisania Porozumienia nie doszło.

Zgodnie z zawartym Porozumieniem, wynagrodzenie płatne będzie na podstawie faktury wystawionej przez Nowego Najemcę (dalej: Wynagrodzenie). Spółka po otrzymaniu faktury VAT, uiści wskazane Wynagrodzenie, czym wypełni zobowiązania umowne ciążące na Niej, a tym samym skutecznie przeniesie prawa i obowiązki wynikające z Umowy Najmu na Nowego Najemcę.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

1. Jakie konkretnie czynności wykona dla Państwa Nowy Najemca w zamian za wypłacone przez Państwa i wskazane we wniosku wynagrodzenie, proszę je opisać?

W zakresie pytania nr 1:

W związku z podjęciem przez Spółkę uzasadnionej biznesowo decyzji o rezygnacji z wynajmowanej przestrzeni (Przedmiot Najmu) przed zakończeniem trwania Umowy Najmu, strony transakcji zawiązały Porozumienie, na mocy którego przeniesione zostały prawa i obowiązki wynikające z Umowy najmu, przez Najemcę na Nowego Najemcę, na warunkach określonych w Porozumieniu.

Zgodnie z zawartym pomiędzy stronami Porozumieniem (przedmiot Porozumienia):

  1. „Najemca, za zgodą Wynajmującego, oświadcza, że przenosi wszystkie prawa przysługujące mu na podstawie Umowy na Nowego Najemcę, a w szczególności prawo do korzystania z lokalu biurowego zgodnie z jego przeznaczeniem, a Nowy Najemca oświadcza, że prawa te przyjmuje w całości, nieodwołalnie i bezwarunkowo, z zastrzeżeniem ustępu 11.

  2. Najemca, za zgodą Wynajmującego, oświadcza ponadto, że przenosi wszystkie obowiązki, aktualne i przyszłe, ciążące na nim na podstawie Umowy na Nowego Najemcę, w szczególności obowiązek terminowej zapłaty w pełnej wysokości Czynszu oraz Opłat, wpłaty kaucji gwarancyjnej i utrzymania jej przez cały okres najmu oraz przedłożenia polis ubezpieczeniowych, stosownie do odpowiednich postanowień Umowy, a także przestrzegania wszystkich postanowień Umowy, a Nowy Najemca oświadcza, że wszystkie te obowiązki przejmuje w całości, nieodwołalnie i bezwarunkowo, oraz zobowiązuje się wobec Wynajmującego do ich pełnej i niezakłóconej realizacji, z zastrzeżeniem ustępu 11.

  3. Ponadto, na Nowego Najemcę - w zakresie wynikającym z Umowy - przechodzą obowiązki związane z utrzymaniem Przedmiotu Najmu i niebezpieczeństwo jego przypadkowego uszkodzenia oraz wchodzą w życie obowiązki Wynajmującego związane z zapewnieniem Nowemu Najemcy możliwości korzystania z Przedmiotu Najmu zgodnie z jego przeznaczeniem i celem Umowy. Dla uniknięcia wątpliwości, zamiarem Stron jest przeniesienie na Nowego Najemcę na podstawie niniejszego Porozumienia wszystkich praw i obowiązków Najemcy wynikających z Umowy, jeżeli w niniejszym Porozumieniu wyraźnie nie postanowiono inaczej.

  4. Nowy Najemca oświadcza, że zapoznał się z Przedmiotem Najmu, nie wnosi do jego stanu żadnych zastrzeżeń oraz że nadaje się on do umówionego użytku, z tym zastrzeżeniem, że Najemca ponosi odpowiedzialność wobec Wynajmującego oraz Nowego Najemcy za jakiekolwiek szkody związane z uszkodzeniem Przedmiotu Najmu ponad jego normalne zużycie w okresie od daty niniejszego Porozumienia do momentu zdania Przedmiotu Najmu przez Najemcę, o którym mowa w ust. 10 poniżej.”

Tym samym, Nowy Najemca wstąpił w prawa i obowiązki Najemcy z tytułu Umowy Najmu, co de facto spowodowało dla Najemcy skrócenie okresu najmu wynikającego z Umowy Najmu. Tak więc, Najemca występuje, w tym przypadku jako bezpośredni beneficjent dokonanej czynności - za uiszczone Wynagrodzenie „występuje” z Umowy Najmu, którą ze względów finansowych i organizacyjnych, niepożądane byłoby według niego kontynuować.

Świadczeniu, jakim jest zgoda Nowego Najemcy na wejście w prawa i obowiązki wynikające z Umowy Najmu (zawarcie Porozumienia), towarzyszy świadczenie wzajemne, którym jest Wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę na podstawie faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę. Widoczny jest zatem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a otrzymanym wynagrodzeniem.

Tak więc, w zamian za otrzymane Wynagrodzenie, Nowy Najemca:

    - wejdzie we wszystkie prawa przysługujące Wnioskodawcy z tytułu zawartej Umowy najmu, w szczególności uzyska prawa do korzystania z lokalu biurowego zgodnie z jego przeznaczeniem,

    - przyjmie wszystkie obowiązki, aktualne i przyszłe, ciążące na Wnioskodawcy na podstawie Umowy najmu, w szczególności obowiązek terminowej zapłaty w pełnej wysokości Czynszu oraz Opłat, wpłaty kaucji gwarancyjnej i utrzymania jej przez cały okres najmu oraz przedłożenia polis ubezpieczeniowych, stosownie do odpowiednich postanowień Umowy Najmu oraz obowiązek przestrzegania postanowień Umowy,

    - przyjmie obowiązki związane z utrzymaniem Przedmiotu Najmu i niebezpieczeństwo jego przypadkowego uszkodzenia, (ciążące do momentu zawarcia Porozumienia na Wnioskodawcy).

Wobec powyższych, wskutek uiszczenia przez Spółkę Wynagrodzenia, na które strony stosunku prawnego się umówiły (w Porozumieniu), występuje świadczenie wzajemne w postaci wejścia przez Nowego Najemcę w prawa i obowiązki wynikające z Umowy najmu (tym samym Wnioskodawca przestaje być stroną Umowy Najmu), co przynosi Spółce wymierną korzyść w postaci braku obowiązku zapłaty czynszu i opłat do których uiszczenia byłby zobowiązany Wnioskodawca, wynikających z Umowy Najmu przed zawarciem Porozumienia (obowiązek zapłaty czynszu i opłat do których uiszczenia był zobowiązany Wnioskodawca w Umowie Najmu zostaje scedowany na Nowego Najemcę).

Tak więc, czynności podjęte przez Nowego Najemcę na rzecz Wnioskodawcy (wstąpienie w prawa i obowiązki z tytułu Umowy Najmu za Wnioskodawcę) i związana z tym wypłata Wynagrodzenia Nowemu Najemcy stanowi jedyny sposób, skrócenia długości najmu Przedmiotu Najmu, który nie generowałby zbędnych dla Spółki kosztów, związanych z wypowiedzeniem Umowy Najmu.

2. Jaki związek z Państwa czynnościami opodatkowanymi będą mieć wykonane przez Nowego Najemcę czynności, za które wypłacą Państwo wynagrodzenie?

W zakresie pytania nr 2:

Spółka jest tzw. Centrum Usług Wspólnych świadczącym usługi na rzecz podmiotów powiązanych. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest działalność w zakresie …. Działalność prowadzona przez Spółkę jest działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Świadczenie pieniężne na rzecz Nowego Najemcy będzie świadczeniem ekwiwalentnym, ponieważ wskutek uiszczenia przez Spółkę Wynagrodzenia, na które strony stosunku prawnego się umówiły, występuje świadczenie wzajemne w postaci wejścia w prawa i obowiązki wynikające z Umowy najmu, co przynosi Spółce wymierną korzyść w postaci braku obowiązku zapłaty czynszu i opłat do których uiszczenia byłby zobowiązany Wnioskodawca, wynikających z Umowy Najmu przed zawarciem Porozumienia.

Spółka, odnosi konkretną możliwą do ustalenia korzyść w postaci wyrażenia przez Wynajmującego zgody na wystąpienie z Umowy Najmu w zakresie przedmiotu najmu (zmniejszenie wynajmowanej powierzchni) i okresu obowiązywania (skrócenie terminu obowiązywania w stosunku do części powierzchni). Wysokość korzyści będzie odpowiadała różnicy pomiędzy sumą czynszu najmu i opłat, do których poniesienia zobowiązany byłby Wnioskodawca za cały okres trwania Umowy Najmu, a wysokością ustalonego w Porozumieniu Wynagrodzenia.

Świadczeniu, jakim przyjęcie przez Nowego Najemcę praw i obowiązków z Umowy Najmu (wstąpienie za Wnioskodawcę do Umowy Najmu) towarzyszy świadczenie wzajemne, którym jest Wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę na podstawie faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę. Widoczny jest zatem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a otrzymanym Wynagrodzeniem.

Tak więc, dochodzi do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawcy, które podlegają opodatkowaniu, a sam wydatek w postaci zapłaty Wynagrodzenia jest wydatkiem pośrednio związanym z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą.

3. Czy są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT?

W zakresie pytania nr 3:

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z wykazem podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT, Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT od 1 sierpnia 2003 r. Status podatnika: czynny.

4. Czy prowadzona przez Państwa działalność jest działalnością wyłącznie opodatkowaną podatkiem VAT?

W zakresie pytania nr 4:

Działalność prowadzona przez Spółkę jest działalnością wyłącznie opodatkowaną podatkiem VAT.

5. W jaki sposób przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu na Nowego Najemcę wpłynie na Państwa działalność gospodarczą?

W zakresie pytania nr 5:

Nawiązanie Porozumienia nastąpiło za zgodą obu stron, zgodnie z którą Wnioskodawca wypłacił Nowemu Najemcy Wynagrodzenie przewidziane w Porozumieniu. Wynagrodzenie przewidziane w Porozumieniu jest niższe od wynagrodzenia za wykonywanie Umowy Najmu, do jakiego poniesienia byłby zobowiązany Wnioskodawca, gdyby Umowa była kontynuowana lub wypowiedziana przez Najemcę.

Tym samym Wnioskodawca ponosiłby wyższe wydatki, nie uzyskując w zamian korzyści gospodarczych (płaciłby za przestrzeń biurową, która pozostawałaby niewykorzystana). Zatem, wydatek z tym związany (zapłata Wynagrodzenia przez Wnioskodawcę) został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia albo zachowania jego źródła.

Spółka w związku z zapłatą Wynagrodzenia na rzecz Nowego Najemcy zaoszczędzi pieniądze, które musiałaby wydać w przypadku braku zawarcia Porozumienia. Tak zaoszczędzone pieniądze stanowiące de facto różnicę pomiędzy wynagrodzeniem, które Spółka musiałaby zapłacić do końca trwania Umowy Najmu lub w przypadku wypowiedzenia przez siebie Umowy Najmu, a Wynagrodzeniem należnym Nowemu Najemcy na podstawie zawartego Porozumienia, mogą zostać spożytkowane przez Spółkę na rozwój organizacji, a tym samym przyczynią się do generowania w przyszłości większych przychodów.

Zawarte Porozumienie (skutkujące skróceniem obowiązywania wobec Spółki postanowień zawartych w Umowie najmu), oznacza uwolnienie środków finansowych, które będą wykorzystane przez Spółkę w przyszłości w prowadzonej działalności gospodarczej, przekładając się na przychody Spółki podlegające opodatkowaniu.

Działania podjęte przez Wnioskodawcę zostały oparte na ekonomicznych analizach i kalkulacji działania zmierzającej do uzyskania możliwej największej efektywności ekonomicznej. Podjęte przez Wnioskodawcę działania, skutkujące zawarciem Porozumienia, polegają na dokonywaniu określonych oszczędności, zmniejszeniu kosztów i wydatków oraz eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć.

Wnioskodawca zawierając porozumienie kierował się względami praktycznymi ukrócenia zawartej z Wynajmującym Umowy Najmu, ze względu na fakt, że dłuższy okres najmu całości Przedmiotu Najmu nie był celowy ze względu na reorganizację działalności. Tak więc czynności podjęte przez Nowego Najemcę na rzecz Wnioskodawcy (wstąpienie w prawa i obowiązki z tytułu Umowy Najmu za Wnioskodawcę) i związana z tym wypłata Wynagrodzenia Nowemu Najemcy stanowiła jedyny sposób, skrócenia długości najmu Przedmiotu Najmu, który nie generowałby zbędnych dla Spółki kosztów, związanych z wypowiedzeniem Umowy Najmu.

Czy przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu na Nowego Najemcę wpłynie w jakikolwiek sposób na Państwa przychody, obrót?

W zakresie pytania nr 6:

Zawarte Porozumienie (skutkujące skróceniem obowiązywania wobec Spółki postanowień zawartych w Umowie najmu), oznacza uwolnienie środków finansowych, które będą wykorzystane przez Spółkę w przyszłości w prowadzonej działalności gospodarczej, przekładając się na przychody Spółki podlegające opodatkowaniu.

W związku z zapłatą Wynagrodzenia na rzecz Nowego Najemcy zaoszczędzi pieniądze, które musiałaby wydać w przypadku braku zawarcia Porozumienia. Tak zaoszczędzone pieniądze stanowiące de facto różnicę pomiędzy wynagrodzeniem, które Spółka musiałaby zapłacić do końca trwania Umowy Najmu lub w przypadku wypowiedzenia przez siebie Umowy Najmu, a Wynagrodzeniem należnym Nowemu Najemcy na podstawie zawartego Porozumienia, mogą zostać spożytkowane przez Spółkę na rozwój organizacji, a tym samym przyczynią się do generowania w przyszłości większych przychodów.

W wyniku reorganizacji Spółka podjęła gospodarczo racjonalną decyzję o zawarciu Porozumienia, w którym to przeniesie prawa i obowiązki wynikające z Umowy Najmu na Nowego Najemcę. Działania te zmierzają do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów i ponoszenia w związku z tym wydatków.

Podkreślić należy, że przyczyny zawarcia Porozumienia stanowią reakcję na sytuację związaną z reorganizacją przedsiębiorstwa i nie wynikają z zaniedbań Spółki. Decyzja Wnioskodawcy była działaniem racjonalnym, nakierowanym na osiągnięcie wyższych przychodów.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy zapłata Wynagrodzenia na podstawie Porozumienia, stanowić będzie wynagrodzenie za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, a tym samym czy Spółka będzie mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę, dokumentującej obciążenie Spółki Wynagrodzeniem?

Państwa stanowisko

Zapłata Wynagrodzenia na podstawie Porozumienia stanowić będzie usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, a tym samym Spółka będzie mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę, dokumentującej obciążenie Spółki Wynagrodzeniem.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Transakcja zawarta pomiędzy Spółką, a Nowym Najemcą jest transakcją krajową podlegającą opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT przywołanym powyżej.

W kontekście wypłaconego przez Spółkę Wynagrodzenia nie doszło natomiast do dostawy towarów.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 powyżej, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zatem zauważyć, że świadczenie usługi może polegać zarówno na aktywnym działaniu, jak i na zaniechaniu wykonania określonych działań (tolerowaniu pewnej sytuacji). W efekcie, celem Ustawy VAT jest objęcie opodatkowaniem wszelkich świadczeń, u których podstaw leży ekwiwalentność.

Aby zaistniała więc możliwość uznania określonego świadczenia za usługę, w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, muszą wystąpić następujące przesłanki:

  1) możliwe jest zidentyfikowanie określonego świadczenia;

  2) istnieje bezpośredni beneficjent tego świadczenia;

  3) nabywca odnosi konkretną, możliwą do ustalenia korzyść;

  4) świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy w postaci wypłaty wynagrodzenia (istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym wynagrodzeniem);

  5) pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą istnieje stosunek prawny, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne - tj. obie strony wyrażają wolę wymiany świadczeń.

Jeśli zatem dane rozliczenie spełnia łącznie powyższe przesłanki, stanowi ono usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w związku z podjęciem przez Spółkę uzasadnionej biznesowo decyzji o rezygnacji z wynajmowanej przestrzeni (Przedmiot Najmu) przed zakończeniem trwania Umowy Najmu, strony transakcji zawiązały Porozumienie, na mocy którego przeniesione zostały prawa i obowiązki wynikające z Umowy najmu, przez Najemcę na Nowego Najemcę, na warunkach określonych w Porozumieniu.

Tym samym Nowy Najemca wstąpił w prawa i obowiązki Najemcy z tytułu Umowy Najmu, co de facto spowodowało dla Najemcy skrócenie okresu najmu wynikającego z Umowy Najmu. Tak więc, Najemca występuje w tym przypadku jako bezpośredni beneficjent dokonanej czynności - za uiszczone Wynagrodzenie „występuje” z Umowy Najmu, którą ze względów finansowych i organizacyjnych, niepożądane byłoby według Niego kontynuować.

Nabywca, w tym przypadku Spółka, odnosi konkretną, możliwą do ustalenia korzyść w postaci „wystąpienia” z Umowy Najmu - skrócenie wobec Wnioskodawcy terminu obowiązywania Umowy Najmu. Wysokość korzyści będzie odpowiadała różnicy pomiędzy sumą czynszu najmu i opłat, do których poniesienia zobowiązany byłby Wnioskodawca za cały okres trwania Umowy Najmu lub za okres związany z wypowiedzeniem Umowy Najmu, a wysokością ustalonego w Porozumieniu Wynagrodzenia Świadczeniu, jakim jest zgoda Nowego Najemcy na wejście w prawa i obowiązki wynikające z Umowy Najmu, towarzyszy świadczenie wzajemne, którym jest Wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę na podstawie faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę. Widoczny jest zatem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a otrzymanym wynagrodzeniem.

Pomiędzy Spółką, a Nowym Najemcą istnieje stosunek prawny, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne. Obie strony wyraziły bowiem wolę wymiany świadczeń, co zostało wyrażone na piśmie w Porozumieniu.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż zgoda Nowego Najemcy na wejście w prawa i obowiązki wynikające z Umowy Najmu, spełnia powyżej wymienione warunki (w szczególności ma charakter ekwiwalentności o wymiernej wartości) stanowiąc tym samym świadczenie usługi w rozumieniu Ustawy VAT.

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby dane świadczenie uznać za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie

Dana usługa podlega więc opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Kluczowy jest charakter świadczenia oraz występowanie ekwiwalentności.

Wobec powyższych rozważań, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Przenosząc powołane przepisy prawa na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w odniesieniu do wypłaty Wynagrodzenia mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - przejęcie przez Nowego Najemcę obciążeń związanych z wejście w prawa i obowiązki dotyczące Przedmiotu Najmu w zakreślonym przez Umowę Najmu terminie, w zamian za określone Wynagrodzenie. Tak więc, wskazując na ekwiwalentność oraz wymierną wartość dla stron stosunku prawnego, transakcja pomiędzy Najemcą, a Nowym Najemcą stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniem od towarów i usług.

Potwierdzenie powyższego stanowiska, Wnioskodawca odnajduje pośrednio w interpretacji indywidualnej wydawanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 września 2019 r., o sygn. 0114-KDIP1-1.4012.392.2019.1.JO, w której organ podatkowy wskazał, że: „Przenosząc powołane przepisy prawa na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w odniesieniu do wypłaty Cash contribution mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za określone wynagrodzenie. Jak wskazano wyżej świadczeniem jest każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu działania lub znoszeniu (tolerowaniu) określonej sytuacji lub stanu rzeczy. Otrzymaną przez Wnioskodawcę Cash contribution (określoną kwotę pieniężną) od Zainteresowanego należy traktować jako wynagrodzenie za skonkretyzowane świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą Cash contribution, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wypłata Cash contribution stanowi płatność wynikającą wprost z łączącego Zainteresowanego i Wnioskodawcę stosunku zobowiązaniowego wynikającego z zawartej umowy podnajmu.

Wnioskodawca zauważa zatem, że na podstawie ww. przesłanek oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że świadczenie pieniężne na rzecz Nowego Najemcy będzie świadczeniem ekwiwalentnym, ponieważ wskutek uiszczenia przez Spółkę Wynagrodzenia, na które strony stosunku prawnego się umówiły, występuje świadczenie wzajemne w postaci wejścia w prawa i obowiązki wynikające z Umowy najmu, co przynosi Spółce wymierną korzyść w postaci braku obowiązku zapłaty czynszu i opłat do których uiszczenia byłby zobowiązany Wnioskodawca, wynikających z Umowy Najmu przed zawarciem Porozumienia.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż zapłata Wynagrodzenia na podstawie Porozumienia stanowić będzie usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, a tym samym Spółka będzie mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę, dokumentującej obciążenie Spółki Wynagrodzeniem.

Jak stanowi art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Tym samym Nowy Najemca świadczący na rzecz Spółki usługę jak wyżej, zobowiązany był do udokumentowania tej czynności poprzez fakturę VAT (zgodnie z postanowieniami Porozumienia).

Co więcej, zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednocześnie, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku wykorzystania towarów i usług w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Zwolnienie natomiast nie znajduje zastosowania, gdy dana transakcja, nie podlega podatkowi VAT bądź jest zwolniona z opodatkowania.

Przekładając zatem powyższe na sytuację Spółki, dochodzi do świadczenia usług, które podlegają opodatkowaniu, a sam wydatek w postaci zapłaty Wynagrodzenia jest niewątpliwie wydatkiem pośrednio związanym z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Tym samym należy uznać, że będzie miała ona prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę, w myśl art. 86 ust. 1 Ustawy VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą lub ustawa o VAT:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.

O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in.: wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Particiationis SA v. Directeur region al des impots du Nord-Pas-de-Calats). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.

Zatem niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie związku pomiędzy zakupami a konkretną transakcją opodatkowaną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim działalność podatnika daje to prawo. Aby odliczenie podatku było dopuszczalne, transakcja powodująca naliczenie podatku winna pozostawać w ścisłym związku z transakcjami, które rodzą prawo do odliczenia. W ten sposób prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług zakłada, że poczynione wydatki stanowią element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzącym prawo do jego odliczenia.

Jeszcze raz należy podkreślić, ze ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na mocy art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ponadto zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 ustawy.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu zawarty jest w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W konsekwencji, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W kwestii odpłatności za ww. świadczenie wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje, co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zagadnienie odpłatności świadczenia jako przesłanki opodatkowania było przedmiotem licznych rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie C-89/81 Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. W innym orzeczeniu, w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Analizując dokładniej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council wskazał, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wyjaśnił, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Jak wynika z opisu sprawy są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzą Państwo działalności wyłącznie opodatkowaną podatkiem VAT.

Zawarli Państwo umowę najmu powierzchni biurowej wraz z częściami wspólnymi. Zobowiązali się Państwo do uiszczania Wynajmującemu czynszu i opłat określonych w postanowieniach umownych, odebrania od Wynajmującego Przedmiotu najmu oraz używania go zgodnie z jego przeznaczeniem.

W związku ze zmianą Państwa otoczenia biznesowego związaną głównie z wprowadzeniem możliwości pracy zdalnej i aktywnym korzystaniem przez pracowników z tej możliwości, zmniejszyło się Państwa zapotrzebowanie na przestrzeń biurową, zwrócili się Państwo do Wynajmującego o możliwość przeniesienia praw i obowiązków wynikających z Umowy na Nowego Najemcę.

W Umowie Najmu m.in. wskazano, że w przypadku wypowiedzenia Umowy Najmu Najemca zobowiązany jest do uiszczenia opłaty w wysokości 70% czynszu najmu brutto oraz 70% opłat eksploatacyjnych brutto należnych za Przedmiot Najmu, za cały okres od dnia rozwiązania Umowy najmu do dnia końca okresu najmu wskazanego w Umowie.

W celu poniesienia jak najmniejszych kosztów finansowych decyzji związanej z rezygnacją z dalszego najmu Przedmiotu Najmu, zawiązali Państwo z Wynajmującym oraz Nowym Najemcą umowę - Porozumienie (dalej: Porozumienie), dotyczące przeniesienia praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu na Nowego Najemcę za wynagrodzeniem określonym w Porozumieniu. W wyniku zawarcia Porozumienia, Wynajmujący wyraził zgodę na przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umowy, zgodnie z jej treścią, przez Najemcę na Nowego Najemcę, na warunkach określonych w Porozumieniu.

Celem zawiązania Porozumienia przez Najemcę było przeniesie praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu, powodujące w konsekwencji dla Wnioskodawcy, skrócenie okresu najmu wskazanego w zawartej Umowie Najmu. Wynagrodzenia za przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umowy Najmu na Nowego Najemcę jest niższe niż wysokość kosztów, które byliby Państwo zobowiązani ponieść, gdyby do podpisania Porozumienia nie doszło.

Zgodnie z zawartym Porozumieniem, wynagrodzenie płatne będzie na podstawie faktury wystawionej przez Nowego Najemcę (dalej: Wynagrodzenie). Po otrzymaniu faktury VAT, uiszczą Państwo wskazane Wynagrodzenie, czym wypełnią zobowiązania umowne ciążące na Państwu, a tym samym skutecznie przeniosą prawa i obowiązki wynikające z Umowy Najmu na Nowego Najemcę.

Nowy Najemca wstąpił w prawa i obowiązki Najemcy z tytułu Umowy Najmu, co spowodowało dla Państwa skrócenie okresu najmu wynikającego z Umowy Najmu. Tak więc, Państwo występują, w tym przypadku jako bezpośredni beneficjent dokonanej czynności. Za uiszczone Wynagrodzenie występują Państwo z Umowy Najmu, którą ze względów finansowych i organizacyjnych, niepożądane byłoby kontynuować.

Wskutek uiszczenia przez Państwa Wynagrodzenia, na które strony stosunku prawnego się umówiły (w Porozumieniu), występuje świadczenie wzajemne w postaci wejścia przez Nowego Najemcę w prawa i obowiązki wynikające z Umowy najmu, co przynosi Państwu wymierną korzyść w postaci braku obowiązku zapłaty czynszu i opłat do których uiszczenia byliby Państwo zobowiązani.

Czynności podjęte przez Nowego Najemcę na Państwa rzecz (wstąpienie w prawa i obowiązki z tytułu Umowy Najmu za Państwa) i związana z tym wypłata Wynagrodzenia Nowemu Najemcy stanowi jedyny sposób, skrócenia długości najmu Przedmiotu Najmu, który nie generowałby zbędnych dla Państwa kosztów, związanych z wypowiedzeniem Umowy Najmu.

Świadczeniu, jakim jest przyjęcie przez Nowego Najemcę praw i obowiązków z Umowy Najmu towarzyszy świadczenie wzajemne, którym jest Wynagrodzenie wypłacane przez Państwa na podstawie faktury VAT wystawionej przez Nowego Najemcę. Widoczny jest zatem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a otrzymanym Wynagrodzeniem.

Tak więc, dochodzi do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawcy, które podlegają opodatkowaniu, a sam wydatek w postaci zapłaty Wynagrodzenia jest wydatkiem pośrednio związanym z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą.

Nawiązanie Porozumienia nastąpiło za zgodą obu stron, zgodnie z którą Wnioskodawca wypłacił Nowemu Najemcy Wynagrodzenie przewidziane w Porozumieniu. Wynagrodzenie przewidziane w Porozumieniu jest niższe od wynagrodzenia za wykonywanie Umowy Najmu, do jakiego poniesienia byliby Państwo zobowiązani, gdyby Umowa była kontynuowana lub wypowiedziana przez Najemcę.

Tym samym ponosiliby Państwo wyższe wydatki, nie uzyskując w zamian korzyści gospodarczych (płaciłby za przestrzeń biurową, która pozostawałaby niewykorzystana). Zatem, wydatek z tym związany został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia albo zachowania jego źródła.

W związku z zapłatą Wynagrodzenia na rzecz Nowego Najemcy zaoszczędzą Państwo pieniądze, które musieliby Państwo wydać w przypadku braku zawarcia Porozumienia. Pieniądze te mogą zostać spożytkowane na rozwój organizacji, a tym samym przyczynią się do generowania w przyszłości większych przychodów. Zawarte Porozumienie, oznacza uwolnienie środków finansowych, które będą wykorzystane przez Państwa w przyszłości w prowadzonej działalności gospodarczej, przekładając się na Państwa przychody.

Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać, że świadczenie Nowego Najemcy wykonywane za wynagrodzeniem na rzecz Państwa (w zamian za uwolnienie Państwa od obowiązku zapłaty na rzecz Wynajmującego określonych w umowie kwot należnych z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy), należy traktować jako wynagrodzenie za skonkretyzowane świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż istnieje związek między wypłatą wynagrodzenia a otrzymaniem świadczenia wzajemnego. Przedmiotowa transakcja ma charakter ekwiwalentny – świadczenie jednej strony stosunku zobowiązaniowego następuje w zamian za odpowiadające mu określone świadczenie drugiej strony. Tym samym w opisanej sprawie wystąpi element wzajemności, konieczny aby uznać, że płatność jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę.

W konsekwencji Wynagrodzenie wypłacone przez Państwa, które Nowy Najemca otrzyma od Państwa za konkretne zachowanie, polegające na uwolnieniu Państwa od obowiązku zapłaty kwot z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy, będzie stanowić dla Nowego Najemcy wynagrodzenie za wykonaną na Państwa rzecz usługę, która podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

W ustawie o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do ustawy, świadczenie Nowego Najemcy polegające na uwolnieniu Państwa od obowiązku zapłaty kwot z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy nie zostało wymienione przez ustawodawcę wśród usług zwolnionych od podatku.

W konsekwencji, świadczenie ww. usług przez Nowego Najemcę jest/będzie opodatkowane właściwą stawką podatku VAT, a Nowy Najemca winien udokumentować transakcje fakturą VAT.

Natomiast z uwagi na fakt, że poniesione przez Państwa wydatki na uwolnienie się od obowiązku zapłaty na rzecz Wynajmującego określonych w umowie kwot za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu przełożą się na osiąganie wyższych przychodów w Państwa opodatkowanej działalności gospodarczej, to niewątpliwie wydatki te są/będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Działania podjęte przez Państwa zostały oparte na ekonomicznych analizach i kalkulacji działania zmierzającej do uzyskania możliwej największej efektywności ekonomicznej. Podejmując taką decyzję skutkującą przeniesieniem Umowy Najmu na inny podmiot, a tym samym uwolnieniu się od wpłaty określonych w umowie kwot z tytułu jej wcześniejszego rozwiązania przyczyniło się  do określonych oszczędności, zmniejszeniu kosztów i wydatków oraz eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć. Gdyby  nie to posunięcie ponosiliby Państwo wyższe wydatki, nie uzyskując w zamian korzyści gospodarczych (płaciliby Państwo za przestrzeń biurową, która pozostawałaby niewykorzystana). Zatem, wydatek z tym związany został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia albo zachowania jego źródła.

Jak wyżej wskazano Wynagrodzenie za uwolnienie Państwa od obowiązku zapłaty kwot z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu będzie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT – wypłacana kwota Nowemu Najemcy będzie stanowić wynagrodzenie za uwolnienie Państwa od obowiązku zapłaty kwot z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy.

W konsekwencji, skoro – jak wskazano powyżej – przedstawiona w opisie sprawy uwolnienie Państwa od obowiązku zapłaty kwot z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy za wynagrodzeniem będzie stanowić odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT (nie korzystające ze zwolnienia od podatku VAT) to będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Nowego Najemcę, dokumentujących opisane świadczenie. Wynika to z faktu, że w analizowanym przypadku będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT, a nabywane przez Państwa usługi wykorzystywane są do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zaznaczyć jednak należy, że prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje, jeśli nie zaistnieją inne przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydana w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

    - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

    - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.