Podleganie opodatkowaniu podatkiem VAT odszkodowania wypłaconego Wnioskodawcy związanego z niewykonywaniem działalności konkurencyjnej wobec Spółki.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 6 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT odszkodowania wypłaconego Wnioskodawcy związanego z niewykonywaniem działalności konkurencyjnej wobec Spółki.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 kwietnia 2024 r. (wpływ 6 maja 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zgodnie z Uchwałą nr (...) Spółki z 15 maja 2015 r. Wnioskodawca został powołany w skład Zarządu (...) Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) na kolejną (trzecią) kadencję. W związku z powołaniem Wnioskodawcy w skład Zarządu Spółki, 15 maja 2015 r. została zawarta pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą – Umowa o świadczenie usług zarządzania (dalej: „Umowa”), która zastąpiła dotychczasową Umowę o pracę, zawartą w maju 2009 r. Wnioskodawca zawarł Umowę w ramach działalności gospodarczej (jako przedsiębiorca), prowadząc w tamtym czasie działalność gospodarczą pod firmą „(...)”. Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą był także zarejestrowany jako czynny podatnik VAT oraz rozliczał podatek VAT metodą kasową. Aktualnie Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, która została wyrejestrowana w 2020 r.

Zgodnie z § 1 Umowy, jej przedmiotem było świadczenie usług zarządzania polegających na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki wraz z reprezentacją Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów trzecich. Natomiast na podstawie § 4 ust. 1 Umowy, z tytułu wykonywania wszelkich zobowiązań wynikających z Umowy, Wnioskodawcy przysługiwało wynagrodzenie składające się z części stałej i części zmiennej. Zgodnie z § 4 ust. 2 Umowy Wnioskodawcy przysługiwało wynagrodzenie stałe za każdy miesiąc jej obowiązywania. Zgodnie z Umową: „Stałe miesięczne wynagrodzenie podstawowe ustala się w wysokości równej iloczynowi liczby 7,74 oraz wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa GUS. W każdym jednak przypadku wysokość miesięcznego wynagrodzenia podstawowego nie będzie niższa niż 32 000 (słownie trzydzieści dwa tysiące złotych) netto”.

Natomiast wynagrodzenie zmienne na podstawie § 4 ust. 3 Umowy przysługiwało Wnioskodawcy po osiągnięciu w danym roku obrotowym celów o szczególnym znaczeniu dla Spółki. W tym miejscu dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z § 4 ust. 4 Umowy, do kwoty wynagrodzenia określonego w § 4 ust. 2 i 3 Umowy doliczany był podatek VAT w wysokości zgodnej z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa. Ponadto na podstawie § 4 ust. 5 Umowy, stałe miesięczne wynagrodzenie podstawowe płatne było po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego, w terminie 7 dni od doręczenia Spółce przez Wnioskodawcę faktury VAT z tym, że faktura taka powinna zostać wystawiona i doręczona Spółce do 20 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, którego dotyczy dana faktura.

Dodatkowo istotnym jest, że zgodnie z zapisami Umowy po wypowiedzeniu lub rozwiązaniu Umowy Wnioskodawcy przysługiwało także wynagrodzenie. Albowiem, na podstawie § 8 ust. 3 Umowy, z zastrzeżeniem przypadków wymienionych w ustępie 4 tego paragrafu Umowy, w każdym przypadku rozwiązania lub wypowiedzenia umowy (np. upływ kadencji, odwołanie, rezygnacja), przez okres trzech miesięcy od daty jego rozwiązania lub wypowiedzenia Wnioskodawca został zobowiązany do świadczenia na rzecz Spółki za wynagrodzeniem usług polegających na pozostawaniu do dyspozycji Spółki w zakresie umożliwiającym pełne przekazanie jego obowiązków innemu podmiotowi, zgodnie z zapotrzebowaniem Spółki, w tym w szczególności do: osobistego stawiennictwa w przypadku żądania Spółki oraz przekazania wszelkich posiadanych przez siebie informacji i materiałów umożliwiających niezakłócone kontynuowanie zarządzania Spółką Jednakże w § 8 ust. 4 Umowy jej strony w sposób enumeratywny wskazały, że obowiązek świadczenia usług i wypłaty wynagrodzenia, o którym mowa w § 8 ust. 3 Umowy nie powstaje wyłącznie w przypadku odwołania Wnioskodawcy z funkcji z powodu: naruszenia statutu Spółki stwierdzanego prawomocnym wyrokiem, popełnienia przez powoda w okresie obowiązywania niniejszy umowy przestępstwa prawomocnym wyrokiem, działania na szkodę Spółki, lub istotnego naruszania postanowień Umowy mających znaczący wpływ na funkcjonowanie Spółki. Wynagrodzenie określone w § 8 ust. 3 Umowy przysługiwało Wnioskodawcy w wysokości określonej w § 4 ust. 2 Umowy za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji Spółki.

Dodatkowo na podstawie § 9 ust. 1 Umowy Wnioskodawca zobowiązał się, że przez okres obowiązywania Umowy oraz przez okres wskazany w § 8 ust. 3 Umowy nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej wobec Spółki lub podmiotów należących do (...) Spółki (Zakaz konkurencji). W § 9 ust. 2 Umowy strony zdefiniowały przy tym działalność konkurencyjną, określając ją jako: „działalność objętą faktycznie wykonywanym przedmiotem działalności Spółki lub pozostałych podmiotów należących do (...) Spółki. Działalnością konkurencyjną jest także świadczenie usług konsultingowych w dziedzinach działalności określonych w zdaniu poprzedzającym lub świadczenie usług na rzecz jakiegokolwiek podmiotu świadczącego takie usługi konsultingowe lub zatrudnienie przez taki podmiot. Działalnością konkurencyjną nie jest natomiast praca naukowa, w tym publikacje oraz wystąpienia publiczne związane z pracą naukową zwłaszcza pełnienie funkcji adiunkta lub zajmowanie innych stanowisk na uczelniach lub podobnych instytucjach, jak również wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie innego stosunku prawnego na rzecz ww. uczelni wyższych lub instytucji”.

Ponadto, zgodnie z § 9 ust. 3 Umowy zakaz konkurencji obowiązywał również w okresie 12 miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy oraz po upływie terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy, strony Umowy nazwały ten okres tzw. „Przedłużonym zakazem konkurencji”.

W związku z objęciem Wnioskodawcy tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji w § 9 ust. 4 Umowy określono, że Spółka zapłaci Wnioskodawcy wynagrodzenie z tego tytułu w wysokości (...) 0% kwoty stałego miesięcznego wynagrodzenia podstawowego określonego w § 4 ust. 2 Umowy, za każdy miesiąc objęcia Wnioskodawcy tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji. Kwoty z tego tytułu miały być płatne Wnioskodawcy do (...) dnia każdego miesiąca począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło ustanie stosunku zatrudnienia oraz upływ terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy. W przypadku naruszenia Przedłużonego zakazu konkurencji, Spółka nie byłaby zobowiązana do wypłaty świadczeń od momentu naruszenia zakazu przez Wnioskodawcę.

13 stycznia 2016 r. cały Zarząd Spółki, a w tym Wnioskodawca zostali odwołani z pełnionych funkcji w Zarządzie Spółki. 14 stycznia 2016 r. w siedzibie Spółki nastąpiło protokolarne przekazanie nowemu Zarządowi spraw bieżących dotyczących działalności operacyjnej Spółki, a następnie w kolejnych dniach Wnioskodawca zwrócił Spółce środki trwałe i inne materiały. Mając na uwadze zapisy Umowy, a w tym zapisy § 8 ust. 3 Umowy, Wnioskodawca wystawił na Spółkę trzy faktury VAT na kwotę 99 158,74 zł brutto (80 616,86 zł netto oraz 18 541,88 zł VAT). Faktury te nie były zakwestionowane przez Spółkę, ale także nie dokonano ich uregulowania (zapłaty) w wymagalnym terminie.

Następnie Wnioskodawca wystawił w 2016 r. i w 2017 r. 13 faktur na Spółkę z tytułu tzw. Przedłużonego zakazu konkurencji, zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy na kwotę łączną 488 952,85 zł brutto (397 522,64 zł netto oraz 91 430,21 zł VAT). Faktury te również nie były zakwestionowane przez Spółkę i nie zostały także zapłacone przez Spółkę w wymagalnych terminach.

W konsekwencji braku zapłaty, pozwem z 12 września 2016 r. skierowanym przeciwko (...) Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) Wnioskodawca wniósł do Sądu Okręgowego w (...) pozew o zasądzenie na jego rzecz: (1) kwoty 99 158,74 zł brutto tytułem wynagrodzenia za usługi świadczone na podstawie § 8 ust. 3 Umowy w okresie od dnia 1 lutego 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami, (2) kwoty 186 043,24 zł brutto tytułem wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3 – 4 Umowy Przedłużonym Zakazem Konkurencji w okresie od 14 kwietnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami, (3) kwoty 203 689,40 zł brutto tytułem premii na podstawie § 4 ust. 3-4 Umowy wraz z ustawowymi odsetkami.

Dodatkowo (...) r. Wnioskodawca na podstawie art. 193 Kodeksu Postępowania Cywilnego, zmienił powództwo poprzez jego rozszerzenie i zasądzenie na jego rzecz dodatkowej kwoty 302 909,60 zł brutto należnej z tytułu wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3 – 4 Umowy Przedłużonym zakazem konkurencji w okresie od 1 września 2016 r. do 13 kwietnia 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami.

(...) r. Sąd (...) wydał wyrok (sygn. akt (...)), w którym zasądził od Spółki na rzecz Wnioskodawcy kwotę łączną 791 800,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, od następujących kwot: (i) 99 158,74 zł, (ii) 186 043,24 zł, (iii) 203 689,40 zł, (iv) 302 909,60 zł. Dodatkowo Sąd zasądził od Spółki na rzecz Wnioskodawcy kwotę 61 208 zł tytułem zwrotu kosztów procesu waz z ustawowymi odsetkami. W uzasadnieniu wyroku Sąd (...) wskazał między innymi: „Wobec faktu, iż powód nie złamał przedmiotowego zakazu konkurencji to brak wypłaty wynagrodzenia w tej części przez pozwaną stanowi niewłaściwe wykonanie zobowiązania, o którym mowa w przepisie art. 471 k.c., bowiem obowiązek jego wypłaty powstał na mocy zawartej umowy. Niewątpliwie brak wypłaty przedmiotowej części wynagrodzenia stanowi szkodę w postaci uszczerbku w majątku powoda”.

Spółka wniosła do Sądu Apelacyjnego w (...) apelację od wyroku Sądu Okręgowego w (...) zaskarżając go w całości.

(...) r. Sąd Apelacyjny w (...) wydał wyrok (Sygn. akt (...)) na skutek apelacji Spółki, którym zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że łączną kwotę zasądzoną w wysokości 791 800,98 zł obniżył do kwoty 588 111,58 zł oraz zasądził kwotę 42 481 zł na rzecz Wnioskodawcy tytułem zwrotu kosztów procesu, oddalił apelację w pozostałym zakresie i zasądził od Wnioskodawcy kwotę 6 382 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Dokonując uzasadnienia wyroku Sąd Apelacyjny w (...) wskazał między innymi co następuje: „W realiach sprawy powód nie dochodził odszkodowania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego – jak błędnie sugeruje pozwany – ale wytoczył powództwo o odszkodowanie w rozumieniu nadanym mu przez strony umowy, z uwagi na brak jego wypłaty w jakiejkolwiek części. W tym wypadku nie chodzi, bowiem o wyliczenie szkody w oparciu o utracony «zarobek», lecz o zapłatę umówionego w kontrakcie świadczenia o funkcji sankcyjnej dla przedsiębiorstwa i kompensującej dla menedżera. Uwzględniając takie powództwo Sąd zasądza, zatem odszkodowanie w tym znaczeniu, jakie nadały mu strony umowy o zakazie konkurencji, w pełnej umówionej wysokości”.

Na zasądzoną przez Sąd Apelacyjny w (...) kwotę 588 111,58 zł składały się następujące roszczenia Wnioskodawcy (opisane powyżej): (1) Kwota 99 158,74 zł tytułem wynagrodzenia za usługi świadczone na podstawie § 8 ust. 3 Kontraktu w okresie od dnia 1 lutego 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r.; (2) Kwota 186 043,24 zł tytułem wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3-4 Kontraktu w okresie od dnia 14 kwietnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r. Przedłużonym zakazem konkurencji; (2) Kwota 302 909,60 zł tytułem wynagrodzenia za objęcie Wnioskodawcy na podstawie § 9 ust. 3-4 Kontraktu w okresie od dnia 1 września 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2017 r. Przedłużonym zakazem konkurencji.

Sąd Apelacyjny oddalił powództwo w zakresie wypłaty premii, uzasadniając, że podjęcie uchwały przez Radę Nadzorczą zgodnie z § 4 ust. 3 Umowy jest warunkiem koniecznym do jej wypłaty, a uchwała taka nie została podjęta w terminie do 31 marca 2016 r.

W następstwie prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) Spółka dokonała wypłat zasądzonych kwot oraz dokonała, działając jako płatnik, następującego rozliczenia w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przypadku kwoty 99 158,74 zł brutto, na którą składała się kwota netto 80 616,86 zł oraz VAT w kwocie 18 541,88 zł VAT, Spółka działając jako płatnik potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 9 644 zł oraz sporządziła informację PIT-11. W przypadku zaś kwoty 488 952,84 zł (suma 186 043,24 zł oraz 302 909,60 zł), na którą składała się kwota netto 397 522,64 zł oraz podatek VAT w wysokości 91 430,21 zł, Spółka działając jako płatnik potrąciła zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 70%, tj. w kwocie 278 265,84 zł.

W zakresie podatku VAT Wnioskodawca rozliczał się jako uprzednio zarejestrowany podatnik VAT czynny według metody kasowej i w związku z tym w listopadzie 2023 r. po otrzymaniu zapłaty od Spółki (zgodnie z wyrokiem) złożył korekty JPK-V7K dotyczące poprzednich okresów i wykazał (rozliczył) VAT od zasądzonej i wypłaconej kwoty 588 111,58 zł brutto, tj. kwotę netto 478 140 zł i podatek VAT w kwocie (...) 9 972 zł oraz dokonał jego zapłaty. Wykazane w rozliczeniu VAT kwoty dotyczyły wynagrodzenia z tytułu tzw. „dyspozycyjności” wobec Spółki na podstawie § 8 ust. 3 Umowy oraz wypłat z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji na podstawie § 9 ust. 4 Umowy. W konsekwencji w JPK-V7K Wnioskodawca wykazał kwotę netto 478 140 zł, zaś w PIT-11 została wykazana przez płatnika kwota 80 616,86 zł. Różnica została rozliczona przez płatnika (Spółkę) jako odszkodowanie z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji.

U Wnioskodawcy powstała wątpliwość w zakresie rozliczenia dokonanego przez płatnika (Spółkę), tj. w aspekcie opodatkowania wypłaty z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji 70% zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z uzyskanych przez Wnioskodawcę informacji ustnych wypłacone Prezesowi Zarządu Spółki, którego tak jak Wnioskodawcę odwołano 13 stycznia 2016 r., wynagrodzenie z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji płatnik (Spółka) opodatkował (rozliczył) na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), tj. nie potrącił 70% zryczałtowanego podatku. Wnioskodawca uzyskał w tym względzie informację ustną od byłego Prezesa Zarządu i nie miał możliwości jej weryfikacji na podstawie dokumentów źródłowych.

Tym samym u Wnioskodawcy powstała wątpliwość, czy jeśli zasądzone przez Sąd (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) i wypłacone na podstawie § 9 ust. 4 Umowy kwoty z tytułu Przedłużonego zakazu konkurencji (488 952,84 zł brutto) stanowią odszkodowanie, od którego pobrano 70% podatek, to czy w tym zakresie powinien zostać rozliczny i zapłacony podatek VAT w kwocie 91 430,21 zł (od kwoty netto 397 522,64 zł).

Pismem z dnia 30 kwietnia 2024 r. (wpływ 6 maja 2024 r.), doprecyzował Pan opis sprawy, udzielając odpowiedzi na poniższe pytania:

1)Czy obecnie jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT?

Odpowiedź: Obecnie nie jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Prowadzona przez Pana Indywidualna działalność gospodarcza pod nazwą „(…)” została zawieszona w dniu 2 maja 2017 r. a 17 sierpnia 2020 r. zakończona i wyrejestrowana.

Z uwagi na kasowy system rozliczenia VAT po otrzymaniu zapłaty od (...), złożył Pan w listopadzie 2023 r. korektę deklaracji JPK-V7K i zapłacił Pan do Urzędu Skarbowego podatek VAT wysokości (...) 9.972 zł od zasądzonej przez Sąd kwoty w wysokości 588.111,58 zł brutto, która wynika z wystawionych faktur za należne Panu wynagrodzenie zgodnie z postanowieniami Umowy o zarządzanie.

2)Czy zasądzona przez Sąd zapłata, tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji jest związana z zobowiązaniem się Pana do wykonywania jakichkolwiek czynności, powstrzymania się od czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji?

Odpowiedź: Zasądzona przez Sąd zapłata wynagrodzenia z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji była związana z przestrzeganiem przez Pana w okresie 12 miesięcy, tj.: od 14 kwietnia 2016 r. do 13 kwietnia 2017 r. obowiązku nie podejmowania działalności konkurencyjnej wobec (...) Sp. z o.o. lub pozostałych podmiotów należących do (...) Spółki.

Za każdy miesiąc Przedłużonego Zakazu Konkurencji wystawiał Pan (...) Sp. z o.o. fakturę VAT wraz z oświadczeniem o przestrzeganiu zakazu konkurencji, co było warunkiem wypłaty wynagrodzenia z tego tytułu. W okresie Przedłużonego Zakazu Konkurencji powstrzymał się Pan od wykonywania jakichkolwiek usług w ramach działalności gospodarczej, jak również nie podjął Pan żadnej pracy jako osoba fizyczna.

3)Czy zasądzona przez Sąd zapłata, tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji jest związana wyłącznie z niewywiązaniem się Spółki z warunków umowy?

Odpowiedź: Zasądzona przez Sąd zapłata tytułem Przedłużonego Zakazu Konkurencji jest związana wyłącznie z niewywiązaniem się Spółki z warunków Umowy.

4)Jakie szkody ma zrekompensować przysługująca Panu zapłata zasądzona przez Sąd?

Odpowiedź: Zasądzona przez Sąd zapłata jest zaległym wynagrodzeniem z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji a nie rekompensatą za wyrządzone szkody.

Wypłata przez (...) zasądzonych odsetek ustawowych za nieterminową zapłatę należnego Panu wynagrodzenia jest formą rekompensaty za niewywiązanie się Spółki z warunków Umowy o zarządzanie.

Pytanie

Czy w przypadku uznania przez Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej w odpowiedzi na Pytanie 1, że zasądzona przez Sąd (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) na rzecz Wnioskodawcy i wypłacona przez Spółkę (płatnika) kwota 488.952,84 zł brutto tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy stanowi odszkodowanie i powinna podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 Ustawy PIT, od którego płatnik ma pobrać 70% podatek, to czy wypłata ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku uznania przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w odpowiedzi na Pytanie 1, że zasądzona przez Sąd (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) na rzecz Wnioskodawcy i wypłacona przez Spółkę (płatnika) kwota 488.952,84 zł brutto tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy stanowi odszkodowanie i powinna podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 Ustawy PIT, od którego płatnik ma pobrać 70% podatek, to wypłata ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (zwana dalej: „Ustawa VAT”).

Zgodnie bowiem z przepisami Ustawy VAT wypłacone odszkodowania nie są objęte jej zakresem. Zasądzone przez Sąd (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) i wypłacone przez Spółkę odszkodowanie nie może być uznane za świadczenie usług przez Wnioskodawcę w rozumieniu art. 8 Ustawy VAT, a w szczególności zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 Ustawy VAT. Zasądzone kwoty stanowią bowiem swego rodzaju rekompensatę za zubożenie ze względu na brak wypłat przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy w latach 2016 – 2017 i tym samym nie powinny być opodatkowane VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361):

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane zostało również w drugim akapicie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT”. Natomiast akapit pierwszy art. 9 ust. 1 określa osobę, która może stać się podatnikiem. Według tego artykułu:

Artykuł (...) wyjaśnia znaczenie terminu „samodzielnie” użytego w art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT. Na mocy tego przepisu:

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniach sprecyzował, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de Tributos de las Zonas Primera y Segunda; C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów).

Z opisu sprawy wynika, że został Pan powołany w skład Zarządu (...) Sp. z o.o. na kolejną (trzecią) kadencję. W związku z powołaniem Pana w skład Zarządu Spółki, 15 maja 2015 r. została zawarta pomiędzy Spółką a Panem – Umowa o świadczenie usług zarządzania, która zastąpiła dotychczasową Umowę o pracę, zawartą w maju 2009 r. Zawarł Pan Umowę w ramach działalności gospodarczej (jako przedsiębiorca), prowadząc w tamtym czasie działalność gospodarczą pod firmą „(...)”. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą był Pan także zarejestrowany jako czynny podatnik VAT oraz rozliczał Pan podatek VAT metodą kasową. Aktualnie nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, która została wyrejestrowana w 2020 r. Zgodnie z § 1 Umowy, jej przedmiotem było świadczenie usług zarządzania polegających na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki wraz z reprezentacją Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów trzecich. Natomiast na podstawie § 4 ust. 1 Umowy, z tytułu wykonywania wszelkich zobowiązań wynikających z Umowy, przysługiwało Panu wynagrodzenie składające się z części stałej i części zmiennej. Zgodnie z § 4 ust. 2 Umowy przysługiwało Panu wynagrodzenie stałe za każdy miesiąc jej obowiązywania. Natomiast wynagrodzenie zmienne na podstawie § 4 ust. 3 Umowy przysługiwało Panu po osiągnięciu w danym roku obrotowym celów o szczególnym znaczeniu dla Spółki. W tym miejscu dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z § 4 ust. 4 Umowy, do kwoty wynagrodzenia określonego w § 4 ust. 2 i 3 Umowy doliczany był podatek VAT w wysokości zgodnej z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa. Ponadto na podstawie § 4 ust. 5 Umowy, stałe miesięczne wynagrodzenie podstawowe płatne było po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego, w terminie 7 dni od doręczenia Spółce przez Pana faktury VAT z tym, że faktura taka powinna zostać wystawiona i doręczona Spółce do 20 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, którego dotyczy dana faktura. Dodatkowo istotnym jest, że zgodnie z zapisami Umowy po wypowiedzeniu lub rozwiązaniu Umowy przysługiwało Panu także wynagrodzenie. Albowiem, na podstawie § 8 ust. 3 Umowy, z zastrzeżeniem przypadków wymienionych w ustępie 4 tego paragrafu Umowy, w każdym przypadku rozwiązania lub wypowiedzenia umowy (np. upływ kadencji, odwołanie, rezygnacja), przez okres trzech miesięcy od daty jego rozwiązania lub wypowiedzenia został Pan zobowiązany do świadczenia na rzecz Spółki za wynagrodzeniem usług polegających na pozostawaniu do dyspozycji Spółki w zakresie umożliwiającym pełne przekazanie jego obowiązków innemu podmiotowi, zgodnie z zapotrzebowaniem Spółki, w tym w szczególności do: osobistego stawiennictwa w przypadku żądania Spółki oraz przekazania wszelkich posiadanych przez siebie informacji i materiałów umożliwiających niezakłócone kontynuowanie zarządzania Spółką Jednakże w § 8 ust. 4 Umowy jej strony w sposób enumeratywny wskazały, że obowiązek świadczenia usług i wypłaty wynagrodzenia, o którym mowa w § 8 ust. 3 Umowy nie powstaje wyłącznie w przypadku Pana odwołania z funkcji z powodu: naruszenia statutu Spółki stwierdzanego prawomocnym wyrokiem, popełnienia przez powoda w okresie obowiązywania niniejszy umowy przestępstwa prawomocnym wyrokiem, działania na szkodę Spółki, lub istotnego naruszania postanowień Umowy mających znaczący wpływ na funkcjonowanie Spółki. Wynagrodzenie określone w § 8 ust. 3 Umowy przysługiwało Panu w wysokości określonej w § 4 ust. 2 Umowy za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji Spółki. Dodatkowo na podstawie § 9 ust. 1 Umowy zobowiązał się Pan, że przez okres obowiązywania Umowy oraz przez okres wskazany w § 8 ust. 3 Umowy nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej wobec Spółki lub podmiotów należących do (...) Spółki (Zakaz konkurencji). Ponadto, zgodnie z § 9 ust. 3 Umowy zakaz konkurencji obowiązywał również w okresie 12 miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy oraz po upływie terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy, strony Umowy nazwały ten okres tzw. „Przedłużonym zakazem konkurencji”. W związku z objęciem Pana tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji w § 9 ust. 4 Umowy określono, że Spółka zapłaci Wnioskodawcy wynagrodzenie z tego tytułu w wysokości (...)0% kwoty stałego miesięcznego wynagrodzenia podstawowego określonego w § 4 ust. 2 Umowy, za każdy miesiąc objęcia Pana tzw. Przedłużonym zakazem konkurencji. Kwoty z tego tytułu miały być płatne Panu do (...) dnia każdego miesiąca począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło ustanie stosunku zatrudnienia oraz upływ terminu wskazanego w § 8 ust. 3 Umowy. W przypadku naruszenia Przedłużonego zakazu konkurencji, Spółka nie byłaby zobowiązana do wypłaty świadczeń od momentu naruszenia zakazu przez Pana. Dnia 13 stycznia 2016 r. cały Zarząd Spółki, a w tym Pan zostali odwołani z pełnionych funkcji w Zarządzie Spółki. Mając na uwadze zapisy Umowy, a w tym zapisy § 8 ust. 3 Umowy, wystawił Pan na Spółkę trzy faktury VAT na kwotę 99 158,74 zł brutto (80 616,86 zł netto oraz 18 541,88 zł VAT). Faktury te nie były zakwestionowane przez Spółkę, ale także nie dokonano ich uregulowania (zapłaty) w wymagalnym terminie. Następnie wystawił Pan w 2016 r. i w 2017 r. 13 faktur na Spółkę z tytułu tzw. Przedłużonego zakazu konkurencji, zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy na kwotę łączną 488 952,85 zł brutto (397 522,64 zł netto oraz 91 430,21 zł VAT). Faktury te również nie były zakwestionowane przez Spółkę i nie zostały także zapłacone przez Spółkę w wymagalnych terminach. W konsekwencji braku zapłaty, pozwem z 12 września 2016 r. skierowanym przeciwko (...) Sp. z o.o. wniósł Pan do Sądu Okręgowego w (...) pozew o zasądzenie na Pana rzecz: (1) kwoty 99 158,74 zł brutto tytułem wynagrodzenia za usługi świadczone na podstawie § 8 ust. 3 Umowy w okresie od dnia 1 lutego 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami, (2) kwoty 186 043,24 zł brutto tytułem wynagrodzenia za objęcie Pana na podstawie § 9 ust. 3 – 4 Umowy Przedłużonym Zakazem Konkurencji w okresie od 14 kwietnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami, (3) kwoty 203 689,40 zł brutto tytułem premii na podstawie § 4 ust. 3-4 Umowy wraz z ustawowymi odsetkami. Dodatkowo (...) r. na podstawie art. 193 Kodeksu Postępowania Cywilnego, zmienił Pan powództwo poprzez jego rozszerzenie i zasądzenie na Pana rzecz dodatkowej kwoty 302 909,60 zł brutto należnej z tytułu wynagrodzenia za objęcie Pana na podstawie § 9 ust. 3 – 4 Umowy Przedłużonym zakazem konkurencji w okresie od 1 września 2016 r. do 13 kwietnia 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami. Dnia (...) r. Sąd w (...) wydał wyrok (sygn. akt (...)), w którym zasądził od Spółki na rzecz Pana kwotę łączną 791 800,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, od następujących kwot: (i) 99 158,74 zł, (ii) 186 043,24 zł, (iii) 203 689,40 zł, (iv) 302 909,60 zł. Dodatkowo Sąd zasądził od Spółki na rzecz Pana kwotę 61 208 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami. Spółka wniosła do Sądu Apelacyjnego w (...) apelację od wyroku Sądu Okręgowego w (...) zaskarżając go w całości. Dnia (...) r. Sąd Apelacyjny w (...) wydał wyrok (sygn. akt (...)) na skutek apelacji Spółki, którym zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że łączną kwotę zasądzoną w wysokości 791 800,98 zł obniżył do kwoty 588 111,58 zł oraz zasądził kwotę 42 481 zł na rzecz Pana tytułem zwrotu kosztów procesu, oddalił apelację w pozostałym zakresie i zasądził od Pana kwotę 6 382 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Dokonując uzasadnienia wyroku Sąd Apelacyjny w (...) wskazał między innymi co następuje: „W realiach sprawy powód nie dochodził odszkodowania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego – jak błędnie sugeruje pozwany – ale wytoczył powództwo o odszkodowanie w rozumieniu nadanym mu przez strony umowy, z uwagi na brak jego wypłaty w jakiejkolwiek części. W tym wypadku nie chodzi, bowiem o wyliczenie szkody w oparciu o utracony „zarobek”, lecz o zapłatę umówionego w kontrakcie świadczenia o funkcji sankcyjnej dla przedsiębiorstwa i kompensującej dla menedżera. Uwzględniając takie powództwo Sąd zasądza, zatem odszkodowanie w tym znaczeniu, jakie nadały mu strony umowy o zakazie konkurencji, w pełnej umówionej wysokości”. Na zasądzoną przez Sąd Apelacyjny w (...) kwotę 588 111,58 zł składały się następujące Pana roszczenia:

(1) Kwota 99 158,74 zł tytułem wynagrodzenia za usługi świadczone na podstawie § 8 ust. 3 Kontraktu w okresie od dnia 1 lutego 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2016 r.;

(2) Kwota 186 043,24 zł tytułem wynagrodzenia za objęcie Pana na podstawie § 9 ust. 3-4 Kontraktu w okresie od dnia 14 kwietnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r. Przedłużonym zakazem konkurencji;

(3) Kwota 302 909,60 zł tytułem wynagrodzenia za objęcie Pana na podstawie § 9 ust. 3-4 Kontraktu w okresie od dnia 1 września 2016 r. do dnia 13 kwietnia 2017 r. Przedłużonym zakazem konkurencji.

W następstwie prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) Spółka dokonała wypłat zasądzonych kwot oraz dokonała, działając jako płatnik, następującego rozliczenia w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przypadku kwoty 99 158,74 zł brutto, na którą składała się kwota netto 80 616,86 zł oraz VAT w kwocie 18 541,88 zł VAT, Spółka działając jako płatnik potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 9 644 zł oraz sporządziła informację PIT-11. W przypadku zaś kwoty 488 952,84 zł (suma 186 043,24 zł oraz 302 909,60 zł), na którą składała się kwota netto 397 522,64 zł oraz podatek VAT w wysokości 91 430,21 zł, Spółka działając jako płatnik potrąciła zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 70%, tj. w kwocie 278 265,84 zł. Zasądzona przez Sąd zapłata wynagrodzenia z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji była związana z przestrzeganiem przez Pana w okresie 12 miesięcy tj.: od 14 kwietnia 2016 r. do 13 kwietnia 2017 r. obowiązku nie podejmowania działalności konkurencyjnej wobec (...) Sp. z o.o. lub pozostałych podmiotów należących do (...) Spółki. Za każdy miesiąc Przedłużonego Zakazu Konkurencji wystawiał Pan (...) Sp. z o.o. fakturę VAT wraz z oświadczeniem o przestrzeganiu zakazu konkurencji, co było warunkiem wypłaty wynagrodzenia z tego tytułu. W okresie Przedłużonego Zakazu Konkurencji powstrzymał się Pan od wykonywania jakichkolwiek usług w ramach działalności gospodarczej, jak również nie podjął Pan żadnej pracy jako osoba fizyczna. Zasądzona przez Sąd zapłata tytułem Przedłużonego Zakazu Konkurencji jest związana wyłącznie z niewywiązaniem się Spółki z warunków Umowy. Zasądzona przez Sąd zapłata jest zaległym wynagrodzeniem z tytułu Przedłużonego Zakazu Konkurencji a nie rekompensatą za wyrządzone szkody. Wypłata przez (...) zasądzonych odsetek ustawowych za nieterminową zapłatę należnego Panu wynagrodzenia jest formą rekompensaty za niewywiązanie się Spółki z warunków Umowy o zarządzanie.

Pana wątpliwości, w przypadku uznania w odpowiedzi na pytanie nr 1, że zasądzona przez Sąd (...) oraz Sąd Apelacyjny w (...) na rzecz Pana i wypłacona przez Spółkę (płatnika) kwota 488.952,84 zł brutto tytułem Przedłużonego zakazu konkurencji zgodnie z § 9 ust. 4 Umowy stanowi odszkodowanie i powinna podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 Ustawy PIT, od którego płatnik ma pobrać 70% podatek, to czy wypłata ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

W interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych rozstrzygnięto, że całość wypłaconego Panu odszkodowania podlega opodatkowaniu 70% zryczałtowanym podatkiem dochodowym stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na to, że Pana wątpliwości w podatku od towarów i usług były uzależnione od opodatkowania wypłaconego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych to rozstrzygnąć należy, czy wypłata ww. kwot podlega również opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z treścią powołanego wyżej art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Powołany przepis wskazuje wyraźnie, że na gruncie ustawy czynnością podlegającą opodatkowaniu będzie nie tylko samo działanie, ale także zaniechanie. W związku z czym, za świadczenie usług na gruncie ustawy, może być również uznane powstrzymywanie się przez podatnika od wykonywania działalności konkurencyjnej.

W związku z czym, za świadczenie usług na gruncie ustawy, uznaje się również powstrzymywanie się przez Pana od wykonywania działalności konkurencyjnej. W takiej sytuacji jest Pan podmiotem świadczącym usługę, a Spółkę należy uznać za korzystającego z takiej usługi, który dzięki jej nabyciu zabezpiecza swoje interesy.

Odnośnie odpłatności za ww. świadczenie należy zauważyć, że ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

W omawianej sprawie czynność polegająca na powstrzymywaniu się od działalności konkurencyjnej Spółki w zamian za wynagrodzenie ma charakter odpłatny, zatem świadczenie to wypełnia wskazaną przesłankę uznania tej czynności za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Otrzymane przez Pana wynagrodzenia za powstrzymanie się od dokonywania określonych czynności stanowi ekwiwalent za konkretną usługę, którą w niniejszej sprawie jest powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej wobec Spółki. Z kolei beneficjentem usługi – z uwagi na uzyskane w ten sposób zobowiązanie (gwarancję) nieprowadzenia przez Pana działalności konkurencyjnej – jest Spółka.

Zauważyć należy, że z opisu sprawy wynika, że strony łączy stosunek prawny w postaci umowy o zakazie konkurencji, natomiast otrzymane wynagrodzenie za powstrzymanie się od dokonywania określonych czynności stanowi odszkodowanie za konkretną usługę, którą w niniejszej sprawie jest powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej wobec Spółki. Z kolei beneficjentem usługi, z uwagi na uzyskane w ten sposób zobowiązanie (gwarancje) nieprowadzenia przez Pana działalności konkurencyjnej, jest Spółka. W konsekwencji należy uznać, że otrzymywane wynagrodzenie, w zamian za powstrzymywanie się od świadczenia usług, na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, całość wypłaconego Panu odszkodowania związanego z niewykonywaniem działalności konkurencyjnej wobec Spółki podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, Pana stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na Pana pytanie dotyczące podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).