Brak opodatkowania czynności wykonanych przez Spółkę związanych z przekładkami rurociągu w celu usunięcia kolizji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy braku opodatkowania czynności wykonanych przez Spółkę związanych z przekładkami rurociągu w celu usunięcia kolizji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

  1. J. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej także: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej także: „podatek VAT” lub „VAT”).

  2. Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, w której udziałowcami są: …, …. oraz …

  3. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest produkcja i dystrybucja energii cieplnej na potrzeby odbiorców komunalnych, spółdzielczych, przemysłowych, prywatnych itp. Produktem oferowanym przez J. sp. z o. o. jest energia cieplna stosowana do ogrzewania budynków, podgrzewania wody użytkowej oraz do procesów technologicznych w przemyśle.

Zgodnie z klasyfikacją PKD ww. działalność sklasyfikowana jest jako wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych (PKD 35.30.Z).

  4. Spółka działa w zakresie udzielonych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki koncesji na obrót ciepłem oraz przesyłanie i dystrybucję energii cieplnej.

  5. Spółka działa na terenie 5 miast, dostarczając ciepło poprzez należące do niej systemy ciepłownicze. Podstawowym obszarem działania Spółki jest ... Ciepło dostarczane jest do ...

  6. Kierunki rozwoju Spółki obejmują m.in. takie grupy działań, jak:

a) działalność inwestycyjna, która obejmuje m.in. inwestycje odtworzeniowe i modernizacyjne, poprawiające sprawność funkcjonowania organizacji z wykorzystaniem nowoczesnych technologii zgodnie z trendami rynkowymi oraz uregulowanie spraw związanych z usytuowaniem sieci ciepłowniczych posadowionych na gruntach nie będących własnością Spółki, zgodnie z wymaganiami korporacyjnymi;

b) działalność remontowa, ukierunkowana na sprawne i bezpieczne funkcjonowanie istniejącej infrastruktury;

c) efektywność operacyjna działalności, pozwalająca na osiągnięcie dodatniej marży z przesyłania i dystrybucji ciepła.

W ramach rozwoju Spółki jej działania skupiają się również na ograniczaniu strat ciepła, które realizowane są poprzez przebudowę istniejących sieci kanałowych na preizolowane oraz wymianę izolacji termicznej rurociągów nadziemnych.

Istotna jest również realizacja dyscypliny budżetowania w zakresie wydatków inwestycyjnych i kosztów operacyjnych.

  7. W celu realizacji inwestycji polegającej na wykonaniu układu torowego dla potrzeb bloku energetycznego … w T., konieczne było wykonanie przekładek rurociągu (sieci ciepłowniczej) należącego do Spółki, w celu usunięcia kolizji.

  8. W związku z powyższym odbyły się m.in. wstępne ustalenia w siedzibie Spółki (...).

  9. W związku z tymi ustaleniami, pismem z dnia … r. biuro projektowe (którego zadaniem było wykonanie projektu budowlanego) zwróciło się do Spółki (przedstawiając pełnomocnictwo od T.) o wydanie warunków technicznych na przebudowę sieci ciepłowniczej kolidującej z nowoprojektowanym układem torowym dla celów ww. inwestycji.

10. W odpowiedzi na ww. pismo, Spółka (…) przesłała warunki techniczne przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, tj.:

- warunki techniczne nr 1 …,

- warunki techniczne nr 2 …,

- warunki techniczne nr 3 ….

11. W ww. warunkach technicznych Spółka wskazała m.in., iż:

- prace związane z wstrzymaniem dostawy ciepła, odwodnieniem sieci, jak i późniejszym napełnieniem i uruchomieniem wykona Spółka na wniosek i koszt Inwestora,

- koszt całości prac związanych z przebudową magistrali pokrywa Inwestor,

- projekt budowlano-wykonawczy przebudowy przed przystąpieniem do realizacji podlega uzgodnieniu w Spółce.

12. Spółka przystała na ww. przebudowę pod warunkiem, że będzie ona dla Spółki bezkosztowa (w warunkach technicznych wskazała zatem, iż „koszt całości prac związanych z przebudową magistrali pokrywa inwestor”). Celem dbania o majątek Spółki zastrzeżono także, iż projekt budowlano- wykonawczy przebudowy przed przystąpieniem do realizacji podlega uzgodnieniu w Spółce.

13. Spółka nie sprzeciwiła się przebudowie (wymaganej dla realizacji ww. inwestycji), bowiem sieci ciepłownicze, których miała dotyczyć przebudowa, posadowione były na gruntach będących własnością inwestora i sprzeciw Spółki mógłby doprowadzić do sporu z inwestorem, w tym w zakresie uregulowania spraw związanych z usytuowaniem sieci ciepłowniczych posadowionych na gruntach nie będących własnością Spółki.

14. W dniu … spółka … zawarła umowę ze spółką …, która wykonała przekładki odcinka istniejącej magistralnej sieci ciepłowniczej ...

Dodatkowo, na potrzeby realizacji estakad, na zlecenie …, spółka … wykonała przekładki magistrali ciepłowniczej ...

15. W dniu … udzielono dla … pozwolenia na budowę obejmującego inwestycję „...”

16. Pismem z dn. … spółka ... przesłała do Spółki projekt wykonawczy przebudowy należącej do Spółki magistrali ciepłowniczej … z prośbą o uzgodnienie.

17. Pismem z dn. ... Spółka poinformowała ..., iż uzgadnia pozytywnie ww. projekt wykonawczy.

18. Pismem z dnia ... Spółka poinformowała …, iż akceptuje przedstawione w dostarczonej dokumentacji rozwiązania dotyczące przekładki magistrali ciepłowniczej ...

19. Na podstawie zlecenia prac związanych z wyłączeniem, odwodnieniem i ponownym napełnieniem sieci ciepłowniczych związanych z koniecznością wykonania prac przy budowie bloku energetycznego, pismem z ... Spółka przesłała do … ofertę na wykonanie ww. prac.

20. Pismem z dn. ... Spółka przesłała do … szczegółowe wyliczenie prac związanych z wstrzymaniem, odwodnieniem i ponownym napełnieniem magistrali ciepłowniczej przez pracowników Spółki oraz poinformowała, iż w przypadku wystąpienia klientów Spółki o udzielenie bonifikaty z tytułu niedotrzymania standardów jakościowych wynikających z ograniczenia dostawy ciepła w dniach …., Spółka zastrzega sobie prawo do obciążenia tymi kosztami ...

21. Z tytułu wykonania ww. prac (tj. związanych z wyłączeniem, odwodnieniem i ponownym napełnieniem sieci ciepłowniczych) Spółka wystawiła fakturę i wykazała VAT należny.

22. W dniu …. spisano protokół na okoliczność zakończenia prac limitujących uruchomienie magistrali ...

23. W dniu ... spisano protokół odbioru końcowego robót. Przedmiot odbioru: przekładka magistrali ciepłowniczej ...

24. W dniu ... .. zawiadomiła Inspektora Nadzoru Budowlanego o zakończeniu „...”.

25. Układ ... Przekładki rurociągu zostały wykonane w celu usunięcia kolizji. Wykonanie przekładek doprowadziło do usunięcia kolizji i odtworzenia pierwotnego stanu rurociągu w sensie funkcjonalnym i użytkowym.

26. W wyniku prac związanych z usunięciem kolizji nie doszło do zwiększenia wartości użytkowej rurociągu jako całości, a Spółka nie osiągnęła z tego tytułu żadnych wymiernych korzyści.

27. Wyłączenie z użytkowania sieci ciepłowniczej na czas wykonania przekładek spowodowało obniżenie wolumenu sprzedanej przez Spółkę energii cieplnej.

28. W piśmie z dnia …. skierowanym do … Spółka: (a) przywołała wydane warunki techniczne dla przebudowy sieci (por. wskazane powyżej pismo Spółki z dn...), w których wskazała, iż koszty całości prac związanych z przebudową magistrali pokrywa inwestor oraz (b) poinformowała …, iż Spółka nie będzie partycypować w żadnych kosztach przebudowy sieci magistralnej.

29. Rozliczenie wykonania przekładek rurociągu odbyło się poprzez przekazanie przez … na rzecz Spółki wyłącznie opisu technicznego dokonanych przekładek rurociągu w celu uaktualnienia przez Spółkę opisów środków trwałych. Poniesione koszty przekładek rurociągu … zaliczył jako nakład zwiększający wartość środków trwałych …, dla których wytworzenia konieczne było wcześniejsze usunięcie kolizji rurociągu ciepłowniczego.

30. Spółce przekazano komplet dokumentacji technicznej opisującej dokonane zmiany, jakie zostały wykonane na rurociągu ciepłowniczym w związku z usunięciem kolizji z budowanym układem torowym.

31. W dniu 22.03.2023 r. spisano protokół odbioru technicznego robót i przekazania - przyjęcia do eksploatacji.

Przedmiotem odbioru, przekazania — przyjęcia do eksploatacji była sieć ciepłownicza … będąca własnością Spółki przekazana ... (…) celem przesunięcia (przekładki). Przedmiot odbioru został odebrany i przekazany do eksploatacji Spółce z dniem …

Pytanie

Czy w stanie faktycznym opisanym we wniosku, w związku ze zgodą Spółki na usunięcie kolizji (przebudowę) odcinka sieci ciepłowniczej, w tym - co nastąpiło w konsekwencji ww. zgody — wydaniem przez Spółkę warunków technicznych przebudowy 7 istniejących sieci ciepłowniczych, uzgadnianiem projektu wykonawczego przebudowy sieci oraz przyjęciem do eksploatacji Spółka wykonała jakąkolwiek czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, w stanie faktycznym opisanym we wniosku, w związku ze zgodą Spółki na usunięcie kolizji (przebudowę) odcinka sieci ciepłowniczej, w tym — co nastąpiło w konsekwencji ww. zgody — wydaniem przez Spółkę warunków technicznych przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, uzgadnianiem projektu wykonawczego przebudowy sieci oraz akceptacją przedstawionych rozwiązań dotyczących przekładki magistrali ciepłowniczej, Spółka nie wykonała żadnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Uzasadniając powyższe stanowisko wskazać należy, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)   przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)   wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)   wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)   wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)   ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)   oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)   zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Przy czym, ilekroć w przepisach ustawy o VAT mowa o „towarach”, rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (por. art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Z kolei, w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej,

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji,

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na gruncie ww. regulacji wskazuje się, iż dana czynność, niestanowiąca dostawy towarów, podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług, jeżeli spełnione są następujące warunki:

  1) muszą istnieć co najmniej dwa podmioty, z których jeden będzie świadczył usługę, drugi zaś będzie ich bezpośrednim konsumentem - odbiorcą świadczenia odnoszącym korzyść o charakterze majątkowym, tzn. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

  2) świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie) - musi zatem istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych (por. m.in. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 22 czerwca 2016 r. w sprawie C-11/15 oraz interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 kwietnia 2021 r., sygn. 2461-IBPP2.4512.735.2016.14.KO).

Ponadto, na mocy art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

  2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego na rzecz świadczącego usługę, może podlegać zatem opodatkowaniu VAT, jeżeli świadczenie tej usługi nastąpi dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Aby zatem wyłączyć nieodpłatne świadczenie usług z VAT musi istnieć związek nieodpłatnego świadczenia usług z potrzebami prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej (por. m.in. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 października 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.612.2023.3.IO).

Co też jednak istotne, w odniesieniu do danej transakcji musimy każdorazowo badać także aspekt podmiotowy, tj. czy dany podmiot zbywający towar lub świadczący usługę działa w konkretnym przypadku jako podatnik VAT, wykonujący działalność gospodarczą.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei, w myśl ust. 2 powołanego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego:

    - w celu realizacji inwestycji polegającej na wykonaniu układu torowego dla potrzeb bloku energetycznego …, konieczne było wykonanie przekładek rurociągu (sieci ciepłowniczej) należącego do Spółki, w celu usunięcia kolizji;

    - biuro projektowe, którego zadaniem było wykonanie projektu budowlanego, zwróciło się do Spółki o wydanie warunków technicznych na przebudowę sieci ciepłowniczej kolidującej z nowoprojektowanym układem torowym dla celów ww. inwestycji;

    - Spółka wydała warunki techniczne przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, wskazując m.in., że: prace związane z wstrzymaniem dostawy ciepła, odwodnieniem sieci, jak i późniejszym napełnieniem i uruchomieniem wykona Spółka na wniosek i koszt inwestora; koszt całości prac związanych z przebudową magistrali pokrywa inwestor; projekt budowlano-wykonawczy przebudowy przed przystąpieniem do realizacji podlega uzgodnieniu w Spółce;

    - Spółka przystała zatem na ww. przebudowę pod warunkiem, że będzie ona dla Spółki bezkosztowa, a uzgodnienie przez Spółkę projektu budowlano wykonawczego tej przebudowy miało na celu dbanie o majątek Spółki;

    - Spółka nie sprzeciwiła się przebudowie (wymaganej dla realizacji ww. inwestycji), bowiem sieci ciepłownicze, których miała dotyczyć przebudowa, posadowione były na gruntach będących własnością inwestora i sprzeciw Spółki mógłby doprowadzić do sporu z inwestorem, w tym w zakresie uregulowania spraw związanych z usytuowaniem sieci ciepłowniczych posadowionych na gruntach nie będących własnością Spółki;

    - z tytułu wykonania przez Spółkę prac związanych z wyłączeniem, odwodnieniem i ponownym napełnieniem sieci ciepłowniczych Spółka wystawiła fakturę i wykazała VAT należny;

    - w związku z przebudową sieci ciepłowniczej Spółka uzgadniała projekt wykonawczego przebudowy sieci oraz akceptowała przedstawione rozwiązania dotyczące przekładki magistrali ciepłowniczej,

    - w wyniku prac związanych z usunięciem kolizji nie doszło do zwiększenia wartości użytkowej rurociągu jako całości, a Spółka nie osiągnęła z tego tytułu żadnych wymiernych korzyści;

    - rozliczenie wykonania przekładek rurociągu odbyło się poprzez przekazanie przez … na rzecz Spółki wyłącznie opisu technicznego dokonanych przekładek rurociągu w celu uaktualnienia przez Spółkę opisów środków trwałych;

    - poniesione koszty przekładek rurociągu … zaliczył jako nakład zwiększający wartość środków trwałych …, dla których wytworzenia konieczne było wcześniejsze usunięcie kolizji rurociągu ciepłowniczego.

Odnosząc opisany we wniosku stan faktyczny do powołanych powyżej regulacji, uznać należy zatem, iż poza usługami opisanymi w piśmie z dnia … (tj. pracami związanymi z wyłączeniem, odwodnieniem i ponownym napełnieniem sieci ciepłowniczych, z tytułu wykonania których Spółka wystawiła fakturę i wykazała VAT należny), Spółka nie wykonała żadnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Uznać należy bowiem, iż w związku z wyrażeniem zgody na przebudowę odcinka sieci ciepłowniczej Spółki (w związku z zaistniałą kolizją) oraz - co nastąpiło w konsekwencji ww. zgody - wydaniem przez Spółkę warunków technicznych przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, uzgadnianiem projektu wykonawczego przebudowy sieci oraz akceptacją przedstawionych rozwiązań dotyczących przekładki magistrali ciepłowniczej, nie doszło do przeniesienia przez Spółkę prawa do rozporządzania jakimkolwiek towarem (w szczególności gruntem, na którym posadowiona jest sieć) ani świadczenia jakichkolwiek czynności (usług) na rzecz inwestora.

Za takie usługi nie sposób uznać przekazania przedstawicielowi inwestora warunków technicznych przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, uzgodnienia projektu budowlano-wykonawczego przebudowy przed przystąpieniem do realizacji tych prac przez inwestora (podmiot przez niego zaangażowany), czy też akceptacji przedstawionych rozwiązań dotyczących przekładki magistrali ciepłowniczej. Miało to bowiem na celu dbanie o majątek Spółki.

Na poparcie tej tezy przytoczyć można m.in. interpretację z dnia 21 czerwca 2010 r. (IPPP1-443-414/10-2/PR) wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

W rozpatrywanej w ramach tej interpretacji sprawie:

    - wnioskodawca wydał inwestorowi dokument, w którym określa warunki techniczne usunięcia kolizji. Usunięcie kolizji polegało zaś na przebudowie kolidującego odcinka sieci elektroenergetycznej przez inwestora (we własnym zakresie i na swój koszt często także poprzez zlecanie pracy podwykonawcom zewnętrznym), a wnioskodawca nie ponosił żadnych kosztów przedsięwzięcia, w tym nie zwracał również inwestorowi jakichkolwiek wydatków;

    - po wykonaniu przez inwestora prac sporządzany jest komisyjnie, przy udziale inwestora i wnioskodawcy protokół przekazania wykonanych prac i poprzez jego zaakceptowanie wnioskodawca potwierdza prawidłowość dokonanego przesunięcia linii lub innego urządzenia energetycznego. Przesunięta linia energetyczna stanowi element całej sieci eksploatowanej przez wnioskodawcę i zastępuje element sieci, który był kolizyjny. Dla celów dokumentacyjnych wnioskodawca sporządza na zakończenie przedsięwzięcia odpowiedni dokument, stanowiący dowód wykonania prac zmierzających do przesunięcia elementów sieci lub innych urządzeń. Wskazywana jest w nim specyfikacja „nowego” fragmentu infrastruktury. W oparciu o ww. dokument wnioskodawca może przyjąć przesunięty fragment linii energetycznej do eksploatacji, wnioskodawca wydaje inwestorowi jedynie zgodę na dokonanie przebudowy oraz sprawdza czy inwestor dokonał przebudowy zgodnie z wydaną zgodą. Celem dbania o majątek wnioskodawcy wykonywane przez inwestora prace mogą być nadzorowane przez pracowników wnioskodawcy.

W tak zarysowanym stanie faktycznym organ interpretacyjny uznał, iż „w przestawionych okolicznościach Wnioskodawca nie dokonuje żadnego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ani nie świadczy żadnych usług na rzecz inwestora. Fakt, że Wnioskodawca wyraża zgodę na przebudowę odcinka sieci elektroenergetycznej (w związku z zaistniałą kolizją energetyczną) nie powoduje przeniesienia prawa do rozporządzania jakimkolwiek towarem (w szczególności gruntem, na którym posadowiona jest lub będzie sieć elektroenergetyczna) ani świadczenia jakichkolwiek czynności (usług) na rzecz Inwestora. Czynność przejęcia przez Wnioskodawcę zmodyfikowanej energetycznej nie spełnia przesłanek pozwalających uznać ją za odpłatną (bądź nieodpłatną) dostawę towarów lub odpłatne (bądź nieodpłatne) świadczenie usług, co w konsekwencji powodowałoby objęcie jej podatkiem od towarów i usług”.

Tożsame stanowisko zaprezentowane zostało także m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 września 2010 r. (IPPP2-443-435/10-2/IZ) oraz z dnia 31 sierpnia 2011 r. (IPPP1-443-891/11-2/EK).

Niezależnie o powyższego, gdyby nawet uznać, iż zgoda na przebudowę sieci należących do Spółki, celem usunięcia kolizji, stanowiła świadczenie ze strony Spółki na rzecz …, to zauważyć należy, iż Spółka:

  1) nie uzyskała w zamian żadnych wymiernych korzyści od …, a tym samym nie sposób mówić tu o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

  2) nie sprzeciwiła się przebudowie (wymaganej dla realizacji ww. inwestycji), bowiem sieci ciepłownicze, których miała dotyczyć przebudowa, posadowione były na gruntach będących własnością inwestora i sprzeciw Spółki mógłby doprowadzić do sporu z inwestorem, w tym w zakresie uregulowania spraw związanych z usytuowaniem sieci ciepłowniczych posadowionych na gruntach nie będących własnością Spółki, a tym samym miało to związek z potrzebami prowadzonej przez Spółkę działalności.

Celem dbania o majątek Spółki zastrzeżono także, iż projekt budowlano-wykonawczy przebudowy przed przystąpieniem do realizacji podlega uzgodnieniu w Spółce.

Nie sposób mówić tu zatem o nieodpłatnym świadczeniu usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, które byłoby zrównane z odpłatnym świadczeniem usług w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

 1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

 2) wszelkie inne darowizny

     - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku    należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi musi zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie przedmiotem rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku C-102/86 „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.

Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”. W orzeczeniu z 5 lutego 1981 r., C-154/80 Trybunał stwierdził, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zatem z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje adekwatny związek.

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, usługi o charakterze nieodpłatnym, jako niemieszczące się w zakresie opodatkowania tym podatkiem, co do zasady nie podlegają opodatkowaniu. Jednakże, od zasady tej określono wyjątki, zgodnie z którymi opodatkowaniu VAT podlega również świadczenie usług niemające charakteru odpłatnego.

I tak, przepis art. 8 ust. 2 ustawy stanowi:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

 1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

 2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto, usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego na rzecz świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu, jeżeli świadczenie usługi nastąpi dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że prowadzą Państwo działalność polegającą na produkcji i dystrybucji energii cieplnej. Dostarczają Państwo ciepło poprzez należące do Państwa systemy ciepłownicze. W ramach Państwa rozwoju m.in. skupiają się Państwo na ograniczaniu strat ciepła, które realizowane są poprzez przebudowę istniejących sieci kanałowych na preizolowane oraz wymianę izolacji termicznej rurociągów nadziemnych. Istotna jest również realizacja dyscypliny budżetowania w zakresie wydatków inwestycyjnych i kosztów operacyjnych.

W celu realizacji inwestycji innej Spółki, konieczne było wykonanie przekładek rurociągu, należącego do Państwa, w celu usunięcia kolizji. W związku z tą inwestycją:

    - biuro projektowe przedstawiając pełnomocnictwo innej Spółki zwróciło się do Państwa o wydanie warunków technicznych na przebudowę sieci ciepłowniczej z nowoprojektowanym układem torowym dla celów ww. inwestycji,

    - przesłali Państwo warunki techniczne przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, zaznaczając, że prace związane z wstrzymaniem dostawy ciepła, odwodnieniem sieci, jak i późniejszym napełnieniem i uruchomieniem wykonają Państwo na wniosek i koszt Inwestora, koszt całości prac związanych z przebudową magistrali pokrywa Inwestor, projekt budowlano-wykonawczy przebudowy podlega uzgodnieniu przez Państwa.

    - uzgodnili Państwo projekt wykonawczy,

    - z tytułu prac związanych z wyłączeniem, odwodnieniem i ponownym napełnieniem sieci wystawili Państwo fakturę z należnym podatkiem VAT.

Układ torowy oraz estakady oddano do eksploatacji. Przekładki rurociągu zostały wykonane w celu usunięcia kolizji. Wykonanie przekładek doprowadziło do usunięcia kolizji i odtworzenia pierwotnego stanu rurociągu w sensie funkcjonalnym i użytkowym.

W wyniku prac związanych z usunięciem kolizji nie doszło do zwiększenia wartości użytkowej rurociągu jako całości, a Państwo nie osiągnęli z tego tytułu żadnych wymiernych korzyści.

Rozliczenie wykonania przekładek rurociągu odbyło się poprzez przekazanie na Państwa rzecz wyłącznie opisu technicznego w celu uaktualnienia opisów środków trwałych. Otrzymali Państwo komplet dokumentacji opisującej dokonane zmiany.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz przywołane powyżej przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, iż w zaistniałych okolicznościach występują Państwo wyłącznie w charakterze nabywcy, otrzymującego od Inwestora fragment przebudowanej sieci ciepłowniczej w wyniku usunięcia kolizji. W zamian za to nie wypłacają Państwo, ani nie otrzymują jakiegokolwiek wynagrodzenia. Istotą dokonywanych modernizacji polegających na przebudowie kolidującego odcinka sieci ciepłowniczej, jest dostosowanie go do nowopowstałego układu torowego dla potrzeb bloku energetycznego Inwestora.

W przestawionych okolicznościach nie dokonują Państwo żadnego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ani nie świadczą żadnych usług na rzecz Inwestora. Fakt, że wyrazili Państwo zgodę na przebudowę odcinka sieci ciepłowniczej (w związku z zaistniałą kolizją) nie powoduje przeniesienia prawa do rozporządzania jakimkolwiek towarem ani świadczenia jakichkolwiek czynności (usług) na rzecz Inwestora.

Czynność wydania przez Państwa warunków technicznych, uzgodnienie projektu przebudowy oraz przyjęcia do eksploatacji zmodyfikowanej sieci ciepłowniczej nie spełnia przesłanek pozwalających uznać je za odpłatną (bądź nieodpłatną) dostawę towarów lub odpłatne (bądź nieodpłatne) świadczenie usług, co w konsekwencji powodowałoby objęcie jej podatkiem od towarów i usług.

Stąd też w przedmiotowej sprawie, w świetle regulacji zawartych w ustawie o podatku od towarów i usług, wydanie przez Państwa warunków technicznych przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych, uzgodnienie przez Państwa projektu wykonawczego przebudowy sieci oraz przejecie do eksploatacji nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wskazujemy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Państwa. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

W związku z powyższym w interpretacji nie odnosiliśmy się do prac związanych z wyłączeniem, odwodnieniem i ponownym napełnianiem sieci ciepłowniczych.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.