Brak możliwości otrzymania zwrotu podatku VAT w związku z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 18 marca 2019 r. (wpływ 22 marca 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 5 listopada 2019 r. sygn. akt I SA/Łd 515/19 (wpływ prawomocnego wyroku 26 lutego 2024 r.) oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 października 2023 r., sygn. akt I FSK 183/20,

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 marca 2019 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 marca 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości otrzymania zwrotu podatku VAT w związku z realizacją zadania.

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 24 kwietnia 2019 r. (wpływ 26 kwietnia 2019 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

Gmina ubiega się o pomoc ze środków finansowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Opinia w sprawie możliwości odliczenia VAT od wydatków związanych z realizacją zadania stanowi załącznik do umowy dotacji. Realizowane przedsięwzięcie wynika z rządowego zadania. Szczegółowy zakres prac polegających na odbiorze, transporcie i utylizacji wyrobów zawierających azbest, pozyskanych od osób fizycznych, osób prawnych, przedsiębiorców oraz jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi, posiadające tytuł prawny do dysponowania nieruchomością został przyjęty Uchwałą Rady Gminy z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie przyjęcia zasad finansowania zadań przy realizacji programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy. Program, o którym mowa na wstępie, zgodnie z przyjętym regulaminem finansowania zadań z realizacji programu usuwania i unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest z terenu Gminy i „Zasadami udzielania pomocy finansowej ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” wykonany będzie do 90% dotacją ze środków WFOŚiGW, a pozostałe wydatki zostaną pokryte ze środków własnych Gminy, które zostały zarezerwowane w budżecie na rok 2019.

Wykonawcą zadania będzie podmiot wybrany przez Gminę zgodnie z zasadami udzielania zamówień publicznych, posiadający przepisami prawa stosowne uprawnienia, który na zlecenie Gminy dokonywać będzie transportu i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest w miejscu unieszkodliwiania wyrobów azbestowych. Umowę z wykonawcą przedmiotowego zadania będzie zawierała Gmina. Z poszczególnymi osobami fizycznymi, prawnymi, przedsiębiorcami i jednostkami sektora finansów publicznych na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania Gmina nie będzie zawierała umowy. Nie będą oni również wnosili jakichkolwiek wpłat na rzecz Gminy z tytułu realizacji zadania.

Wykonanie zadania z zakresu usuwania i unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest z terenu Gminy będzie uzależnione od otrzymania dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W przypadku nieotrzymania dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zgodnie z „Zasadami finansowania zadań przy realizacji programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy” zastrzeżono możliwość odstąpienia od wykonania zadania odbioru i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest. Wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od ilości zgłoszonych wyrobów zawierających azbest przez osoby fizyczne, prawne, przedsiębiorców, jednostek sektora finansów publicznych, a w związku z tym również od samej ilości osób biorących udział w zadaniu. Wypłata przyznanego dofinansowania nastąpi po uznaniu przez WFOŚiGW terminowego wykonania zadania, przedstawieniu kserokopii rachunków/faktur wraz z dowodami zapłaty oraz udokumentowaniu osiągnięcia efektu rzeczowego i ekologicznego zgodnie z „Instrukcją”. W przypadku niezrealizowania zadania WFOŚiGW może wypowiedzieć umowę dotacji Wnioskodawcy, który będzie zobowiązany do natychmiastowego zwrócenia otrzymanych środków pieniężnych. Z otrzymanego dofinansowania pokryte zostaną wydatki związane z odpowiednim zapakowaniem odpadów azbestowych, ich załadunkiem i transportem oraz unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest pochodzących z pokryć dachowych budynków lub elementów elewacji takich budynków, w tym azbestowych pokryć dachowych wcześniej zdemontowanych i składowanych na terenie posesji. Gmina nie będzie mogła przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel.

Gmina jest nabywcą usługi, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 403 ust. 2 i art. 400a ust. 1 pkt 8 ustawy Prawo ochrony środowiska w myśl, którego zadania związane z ochroną środowiska, należą do zadań własnych gminy.

Jednocześnie zgodnie z art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych z budżetu mogą być udzielane dotacje dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku (w tym dla osób fizycznych), ale tylko na cele publiczne związane z realizacją zadań Gminy. Ideą powyższych działań jest świadomość, iż z uwagi na zagrożenie, jakie azbest może powodować dla zdrowia mieszkańców, niezwykle ważne jest profesjonalne podejście do jego unieszkodliwienia. Podstawową zasadą przy kontakcie z materiałami zawierającymi ten surowiec jest ostrożność i niedopuszczenie do jego zniszczenia, ponieważ w postaci nienaruszonej, mieszaniny azbestu i innych budulców nie są szkodliwe dla zdrowia. Wszystkie prace, w tym te objęte wnioskiem o dofinansowanie, tj.: załadunek oraz transport powinny być prowadzone przez specjalistów, którzy potrafią ograniczyć kontakt przypadkowych ludzi z kancerogennymi włóknami minerału. Tylko zorganizowany i bezpłatny system odbioru i unieszkodliwiania odpadu ma szanse zapobiec niekontrolowanemu przemieszczaniu i porzucaniu go w miejscach do tego nieprzeznaczonych.

Ponadto Wnioskodawca informuje:

1. Wnioskodawca, czyli Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

2. Faktury dokumentujące nabycie usług związanych z odbiorem azbestu będą wystawiane na Gminę.

3. Usługi zakupione w ramach realizacji projektu są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gmina jako podatnik VAT może otrzymać zwrot tego podatku z Urzędu Skarbowego z tytułu zrealizowania przedmiotowego zadania?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina jest osobą prawną i podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków oraz najmu i dzierżawy lokali. Zakup usługi polegającej na zbiórce, transporcie i utylizacji odpadów niebezpiecznych zawierających azbest w ramach planowanego do realizacji zadania, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Gmina nie może odliczyć tego podatku, ponieważ taka usługa nie jest związana z prowadzoną przez Gminę działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego w zakresie wykonywania czynności opodatkowanych. Aby podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z dokonanych zakupów, zakupy te muszą być związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Gmina nie posiada możliwości prawnej odzyskania podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadania, ponieważ opisane zadanie nie podlega opodatkowaniu w ramach prowadzonej przez Gminę działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 11 maja 2019 r. wydałem interpretację indywidualną znak: 0113-KDIPT1-2.4012.154.2019.2.PRP, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe w zakresie braku możliwości otrzymania zwrotu podatku VAT w związku z realizacją zadania.

Interpretację indywidualną doręczono Państwu 13 maja 2019 r.

Skarga na interpretację indywidualną

11 czerwca 2019 r. wnieśli Państwo skargę na ww. interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Skarga wpłynęła do mnie 17 czerwca 2019 r.

Wnieśli Państwo o:

-uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji przepisów prawa podatkowego,

-zasądzenie od Organu na rzecz Skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Postępowanie przed sądem administracyjnym

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 5 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 519/19.

13 grudnia 2019 r. wniosłem skargę kasacyjną od wyroku WSA w Łodzi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Postanowieniem z dnia 25 lutego 2021 r., sygn. akt I FSK 183/20, Naczelny Sąd Administracyjny z urzędu zawiesił postępowanie ze skargi kasacyjnej m.in. z uwagi na pytanie prejudycjalne tego Sądu skierowane do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) postanowieniem z 26 listopada 2020 r., sygn. akt I FSK 1454/18.

W związku z wydaniem przez TSUE wyroku z dnia 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21, zawierającym odpowiedź na wspomniane pytanie prejudycjalne, Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 30 czerwca 2023 r., sygn. akt I FSK 183/20, podjął z urzędu zawieszone postępowanie.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 12 października 2023 r. sygn. akt I FSK 183/20 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego wpłynął 13 grudnia 2023 r.

26 lutego 2024 r. do Krajowej Informacji Skarbowej wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 5 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 515/19 wraz z aktami sprawy.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 12 października 2023 r.

WSA w Łodzi w uzasadnieniu wyroku sygn. akt I SA/Łd 515/19 wskazał, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu do opisanej sytuacji nie ma zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, który zasadniczo doprecyzowuje uregulowanie dotyczące świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy, w zakresie tzw. refakturowania, czyli odprzedaży usług. Przeciwnie, skarżąca wskazała, że w ramach zadań własnych realizuje projekt polegający na usuwaniu i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest z terenu administracyjnego Gminy, co istotnie znajduje odzwierciedlenie w treści przepisów podanych we wniosku, regulujących zadania własne gminy (art. 7 ust. 1 pkt 1 u.s.g. oraz art. 403 ust. 2 i art. 400a ust. 1 pkt 8 ustawy Prawo ochrony środowiska).

W ocenie WSA, z treści wniosku nie wynika, aby otrzymaną dotację można powiązać ze świadczeniem odpłatnych usług na rzecz mieszkańców czy innych podmiotów posiadających tytuł prawny do dysponowania nieruchomościami z terenu Gminy oraz, że dotacja ma wpływ na cenę za świadczoną usługę. Świadczenie Gminy miało charakter jednorazowy, nieodpłatny i związane było z realizacją zadań własnych w dziedzinie ochrony środowiska.

W związku z powyższym, według Sądu, skoro Gmina organizując usuwanie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest z terenu administracyjnego Gminy nie występuje w charakterze podatnika VAT i nie świadczy usług podlegający opodatkowaniu VAT na rzecz podmiotów posiadających tytuł prawny do dysponowania nieruchomościami, a nabytych od wykonawcy usług nie wykorzystuje do czynności opodatkowanych VAT, to nie przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur związanych z realizacją tego zadania.

NSA w wyroku z 12 października 2023 r. I FSK 183/20, który zapadł w niniejszej sprawie, wskazał, że ocena charakteru przedmiotowego świadczenia musi uwzględniać stanowisko Trybunału Sprawiedliwości UE, który w wyroku w sprawie C-616/21 wyraził zapatrywanie – w analogicznym co do istoty stanie faktycznym - że artykuł 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że okoliczność zlecania przez gminę przedsiębiorstwu czynności usuwania azbestu i odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę, nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i nie prowadzi do żadnej płatności ze strony tych mieszkańców, zaś czynności te są finansowane ze środków publicznych.

Trybunał stwierdził, że w stanie faktycznym sprawy współistnieją dwa świadczenia usług: z jednej strony świadczenie zapewniane przez przedsiębiorstwo wybrane i opłacone przez gminę, z drugiej strony - świadczenie którego, po pierwsze, podmiotem udzielającym jest ta gmina, po drugie, beneficjentami są jej mieszkańcy, nadto świadczenie wzajemne stanowi dotacja wypłacana tej gminie przez fundusz ochrony środowiska. Dalej TSUE zauważył, że podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r, AJFP Sibiu i DGRFP Braaov, C-655/19, EU:C:2021:40. pkt 27-29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina nie zatrudnia pracowników do usuwania azbestu i nie poszukuje klientów, lecz ogranicza się do przeprowadzenia, w ramach programu określonego na poziomie krajowym, czynności usuwania azbestu, które nastąpią po tym, jak właściciele nieruchomości położonych na terytorium gminy, których może dotyczyć ten program, wyrażą wolę korzystania z niego i zostaną uznani za uprawnionych. Ponadto czynność usuwania azbestu w danej gminie z definicji nie ma charakteru powtarzalnego, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały.

Uwzględniając przy tym, że gmina będzie oferować usunięcie azbestu z danych nieruchomości oraz odbiór wyrobów i odpadów zawierających azbest nieodpłatnie, podczas gdy wcześniej zapłaci ona danemu przedsiębiorstwu cenę rynkową, Trybunał zwrócił uwagę, że jeżeli gmina odzyskuje jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała ich część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może wykluczać istnienie wynagrodzenia (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financien. C-520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). Jest tak tym bardziej, gdy - jak w niniejszej sprawie - świadczenie wzajemne uiszczane przez usługobiorców nie istnieje. W konsekwencji, nawet biorąc pod uwagę dotacje przyznane gminie przez fundusz ochrony środowiska, charakter takiego świadczenia usług nie odpowiada podejściu, jakie przyjęłoby w takim wypadku przedsiębiorstwo zajmujące się usuwaniem azbestu, które przy ustalaniu swoich cen starałoby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć zysk. Ponadto nie podlegają zwrotowi koszty związane z organizacją przez gminę akcji usuwania azbestu u jej mieszkańców, a jedynie z czynnościami zleconymi wybranemu przedsiębiorstwu. W związku z tym ta sama gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.

Uwzględniając zatem, że ekonomicznie nieopłacalne jest aby przedsiębiorstwo zajmujące się usuwaniem azbestu nie przenosiło żadnych poniesionych przez siebie kosztów na beneficjentów swoich usług, oczekując jednocześnie częściowej rekompensaty tych kosztów w formie dotacji, której otrzymanie jest kwestią otwartą do czasu podjęcia przez osobę trzecią (fundusz) decyzji w tym zakresie, po dokonaniu już spornych transakcji. Trybunał uznał, że nie wydaje się, aby gmina wykonywała w niniejszym przypadku działalność o charakterze gospodarczym w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112.

Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznający niniejszą sprawę zwrócił uwagę, że okoliczności w których wypowiadał się TSUE w powołanym wyżej wyroku są analogiczne do tych jakie mają miejsce w niniejszej sprawie, zatem brak jest podstaw do uwzględnienia sformułowanych w skardze kasacyjnej zarzutów, kwestionujących stanowisko Sądu pierwszej instancji, zbieżne co do istoty z poglądem wyrażonym przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

•    ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i  usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od  towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Według art. 8 ust. 2a ustawy:

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i ubiegają się o pomoc ze środków finansowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację zadania. Realizowane przedsięwzięcie wynika z rządowego zadania. Program wykonany będzie do 90% dotacją ze środków WFOŚiGW, a pozostałe wydatki zostaną pokryte z Państwa środków własnych, które zostały zarezerwowane w budżecie na rok 2019. Wykonawcą zadania będzie podmiot wybrany przez Państwa zgodnie z zasadami udzielania zamówień publicznych, posiadający przepisami prawa stosowne uprawnienia, który na Państwa zlecenie dokonywać będzie transportu i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest w miejscu unieszkodliwiania wyrobów azbestowych. Umowę z wykonawcą przedmiotowego zadania będą zawierali Państwo. Faktury dokumentujące nabycie usług związanych z odbiorem azbestu będą wystawiane na Państwa. Z poszczególnymi osobami fizycznymi, prawnymi, przedsiębiorcami i jednostkami sektora finansów publicznych na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania nie będą Państwo zawierali umowy. Nie będą oni również wnosili jakichkolwiek wpłat na Państwa rzecz z tytułu realizacji zadania. Nie będą mogli Państwo przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel.

Odnosząc się do okoliczności sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z  30  marca 2023 r. w sprawie C-616/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie L.).

Co istotne, wyrok w sprawie C-616/21 zapadł w wyniku wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożonego w ramach sporu w przedmiocie interpretacji indywidualnej dotyczącej opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do przeprowadzonych na zlecenie gminy czynności związanych z usuwaniem azbestu oraz prawa do odliczenia VAT naliczonego od tych czynności.

W wyroku w sprawie C-616/21 TSUE wskazał, iż aby oferta usuwania azbestu z niektórych nieruchomości przedstawiona przez gminę jej mieszkańcom będącym właścicielami była  objęta zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinna ona, po pierwsze, stanowić świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na ich rzecz w rozumieniu art.  2  ust.  1  lit. c) tej dyrektywy, a po drugie, być realizowana w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).

W pkt 33 wyroku Trybunał wskazał, że zgadzając się na udział w gminnym procesie usuwania azbestu ze swoich nieruchomości, zainteresowani właściciele ograniczają się do złożenia wniosku do gminy L., która weryfikuje, czy nieruchomości te kwalifikują się do usuwania azbestu. W konsekwencji nie powierzają oni tej gminie usuwania azbestu na ich rachunek, lecz oczekują, że będą beneficjentami programu usuwania azbestu. To zatem gmina – a  nie  zainteresowani właściciele - decyduje o powodzeniu tego procesu. Poza złożeniem wniosku nie mają oni wpływu na realizację usługi.

W konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy wskazać, że przesłanki stosowania art. 28 dyrektywy 2006/112 nie są spełnione w sytuacji takiej jak w niniejszej sprawie, a zatem że gmina L. nie działała w imieniu zainteresowanych mieszkańców, o tyle należy jednak ustalić, czy może ona zostać uznana za podmiot świadczący usługi będące przedmiotem postępowania głównego w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) tej dyrektywy (pkt 34).

W wyroku tym, TSUE rozstrzygnął, że artykuł 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że: okoliczność zlecania przez gminę przedsiębiorstwu czynności usuwania azbestu i odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę, nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i nie prowadzi do żadnej płatności ze strony tych mieszkańców, zaś czynności te  są  finansowane ze środków publicznych.

Opis przedmiotowej sprawy wskazuje, że realizując ww. zadanie nie będą Państwo działali w celach zarobkowych tak jak przedsiębiorca, nie będą pobierali Państwo od uczestników realizowanego zadania żadnego wynagrodzenia, które stanowiłoby ekwiwalentne świadczenie, a celem zadania będzie oczyszczanie gminy z materiałów szkodliwych, tj. wyrobów zawierających azbest. Zadanie wykonane będzie do 90% dotacją ze środków WFOŚiGW, a pozostałe wydatki zostaną pokryte z Państwa środków własnych. Wykonawcą zadania będzie podmiot wybrany przez Państwa zgodnie z zasadami udzielania zamówień publicznych, posiadający przepisami prawa stosowne uprawnienia, który na Państwa zlecenie dokonywać będzie transportu i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest w miejscu unieszkodliwiania wyrobów azbestowych. Nie zatrudniają Państwo zatem własnych pracowników celem świadczenia takich usług powszechnie jak inne przedsiębiorstwa trudniące się usuwaniem, wywozem i utylizacją azbestu.

W konsekwencji, Państwa działanie w związku z realizacją zadania polegającego na odbiorze, transporcie i utylizacji wyrobów zawierających azbest na terenie gminy, nie będzie stanowiło dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i realizując ww. zadanie nie będziecie Państwo wykonywali działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja zadania nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przywołanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.  odliczenia tego dokonuje podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, a towary i  usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie  są  wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich  wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub  w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Analiza powołanych powyżej przepisów prawa prowadzi do wniosku, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby  nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do  odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak już wcześniej wskazano realizacja przedmiotowego zadania nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie będą Państwo dokonywali dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec powyższego, w niniejszej sprawie nie wystąpi związek pomiędzy dokonywanymi zakupami, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji zadania. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. ponoszone wydatki na realizację ww. zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, z tego tytułu nie będzie Państwu przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków nie będą mieli Państwo również możliwości zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 714). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Państwo nie spełniają tych warunków, nie będą mieli zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Reasumując, nie będą mieli Państwo możliwości otrzymania zwrotu podatku VAT w związku z realizacją zadania, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – ponoszone wydatki na realizację ww. zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania pierwotnej interpretacji z 11 maja 2019 znak 0113-KDIPT1-2.4012.154.2019.2.PRP.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).