Brak prawa do odzyskania podatku VAT wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione z tytułu realizacji projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania podatku VAT wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione z tytułu realizacji projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) jest jednostką samorządu terytorialnego działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 609). Gmina posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Do podstawowych zadań własnych Gminy należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb – zgodnie z art. 6 i 7 cytowanej ustawy.

W dniu (…) 2011 r. Gmina (…) została zarejestrowana jako podatnik VAT przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w (…) oraz otrzymała potwierdzenie z VAT-u rejestracji Gminy jako podatnika VAT czynnego.

Gmina (…) jest w trakcie realizacji inwestycji pn. „(…)”, zgodnie z podpisaną umową Nr (…) z (…) 2023 r. z Samorządem Województwa (…), współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rozwój Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2024-2020.

Dofinansowanie inwestycji wynosi (…)% poniesionych kosztów kwalifikowanych, pozostały koszt stanowi wkład Gminy (…).

W chwili składania wniosku podpisana jest umowa z wykonawcą, który realizuje zadanie inwestycyjne.

W ramach projektu zrealizowany będzie następujący zakres robót dotyczący modernizacji (…), tj.: (…). W ramach projektu oprócz zadań inwestycyjnych opłacona będzie usługa (…) oraz usługa (…).

Jednym z załączników do wniosku o dofinansowanie było złożenie oświadczenia o braku możliwości odzyskania poniesionego kosztu podatku VAT, który został zaliczony do kategorii wydatków kwalifikowanych projektu.

Gmina uznała podatek od towarów i usług za koszt kwalifikowany projektu.

W ramach realizacji projektu Gmina nie osiągnęła i nie osiągnie zysku. Wykonana inwestycja nie służy wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT, jak również nie jest ona wykorzystana do czynności zwolnionych z tego podatku.

Realizowany projekt należy do zadań własnych Gminy, zgodnie z cyt. art. 7 ust. 1 pkt 12 ustawy o samorządzie gminnym. Obejmuje on wyłącznie działania niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina (…) jako beneficjent projektu zobowiązany jest zgodnie z umową o przyznanie pomocy, do przedłożenia wraz z wnioskiem o płatność, pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego stwierdzającej brak możliwości odzyskania podatku VAT uznanego w przedmiotowym projekcie za wydatek kwalifikowany.

Pytanie

Czy Gmina (…) ma możliwość odzyskania podatku od towarów i usług zawartych w fakturach VAT dotyczących zrealizowanego przedsięwzięcia pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, Gmina (…) nie ma możliwości odliczenia podatku od towarów i usług wskazanych na fakturach związanych z wydatkami poniesionymi w ramach projektu pn. „(…)”.

Zdaniem Wnioskodawcy Gminie (…) nie przysługuje możliwość odliczenia podatku od towarów i usług wskazanych na fakturach wystawionych przez wykonawców/usługodawców z tytułu realizacji ww. zadania. Nabyte przez Gminę towary i usługi w ramach projektu służą realizacji zadań statutowych i nie są wykorzystane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2024 poz. 361) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4 , art. 12 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Z ust. 2 pkt 1 lit. a) powołanego wyżej artykułu wynika, iż kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosowanie do cyt. przepisów prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczania podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższych zapisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który związany jest z transakcjami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego.

Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralnego podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. (t. j. Dz. U. z 2023 poz. 1008 ze zm.) w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycie towarów lub usług określa się przypadki, gdzie kwota naliczonego podatku może być zwrócona jednostce dokonującej nabycie towarów lub usług oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane od wykonawcy/usługodawcy w ramach projektu faktury VAT nie są podstawą do obniżenia przez Gminę (…) podatku od towarów i usług naliczonego w związku z modernizowaną infrastrukturą oraz usługami.

Wykonana modernizacja (…) nie jest wykorzystywana do czynności podlegających opodatkowaniu VAT, nie generuje żadnych przychodów ze sprzedaży. Służy ona realizacji zadań statutowych gminy. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zadanie inwestycyjne wykonywane w ramach projektu jest czynnością niegenerującą przychodów oraz dochodów, związane z realizacją zadań własnych Gminy, a tym samym czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ponadto w stosunku do tych czynności Gmina nie występowała jako podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, lecz jako organ władzy realizujący zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, tj. ustawy o samorządzie gminnym.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powoływanych przepisów stwierdzić należy, że nie został spełniony warunek, o którym mowa w cyt. art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, skoro towary i usługi nabyte w ramach projektu nie służą sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji Gmina (…) nie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji tego zadania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

W świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Zatem, Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Natomiast zadania realizowane przez Gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Państwa wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą kwestii, czy mają Państwo możliwość odzyskania podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dotyczących zrealizowanego przedsięwzięcia pn. „(…)”.

Jak wskazano na wstępie, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie są spełnione, ponieważ - jak wynika z okoliczności przedstawionych we wniosku – efekty powstałe w ramach realizacji projektu pn. „(…)” nie są i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a Państwo realizujecie projekt w ramach zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami.

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach zadań własnych zrealizowaliście projekt pn. „(…)”, który został dofinansowany w ramach programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Zgodnie z Państwa wskazaniem, w ramach projektu zrealizowana będzie modernizacja (…), tj.: (…). W ramach projektu oprócz zadań inwestycyjnych opłacona będzie usługa (…) oraz usługa (…).

W związku z realizacją inwestycji ponieśli Państwo wydatki udokumentowane przez dostawców/usługodawców wystawionymi na Państwa fakturami z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego. Realizowany projekt należy do zadań własnych Gminy i obejmuje wyłącznie działania niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wykonana modernizacja (…) nie jest wykorzystywana do czynności podlegających opodatkowaniu VAT, nie generuje żadnych przychodów oraz dochodów.

Tym samym w analizowanym przypadku nie ponieśli Państwo wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w związku z realizacją zadania własnego nałożonego na Państwa przepisami określonymi w ustawie o samorządzie gminnym, z tytułu których nie występują Państwo jako podatnik podatku VAT.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – wydatki ponoszone w związku z realizacją ww. zadania nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. zadania. Tym samym, z tego tytułu nie będzie przysługiwało Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków nie będą mieli Państwo także możliwości zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. Rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ nie spełniają Państwo tego warunku, nie będą mieli Państwo zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. Rozporządzenia.

Reasumując, nie będą mieli Państwo prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projekt pn. „(…)” zarówno w trakcie realizowania zadania, jak i po jego zakończeniu, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – wydatki ponoszone w związku z realizacją ww. zadania nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).