Brak prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków na realizację zadania.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków na realizację zadania pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) otrzymała dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Programu: Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy (FERC), Priorytet: Zaawansowane usługi cyfrowe, Działanie: Wzmocnienie krajowego systemu cyberbezpieczeństwa z przeznaczeniem na realizację projektu „(…)”.

Okres realizacji zadania to lata 2024-2025. Koszt realizacji projektu to kwota (…) zł.

Projekt będzie realizowany częściowo ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz z budżetu państwa.

1 stycznia 2017 r. podjęto scentralizowanie rozliczeń podatku VAT wraz z jednostkami organizacyjnymi Gminy (…). Jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną nadaną ustawowo przez art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.) i prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.).

Gmina wykonuje przede wszystkim zadania własne nałożone na jednostkę samorządu terytorialnego przepisami ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), dla realizacji których została powołana. Zdecydowana większość tych zadań jest wykonywana przez Gminę w ramach reżimu publicznoprawnego. Niektóre czynności Gmina wykonuje na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, traktując je jako podlegające przepisom ustawy o VAT.

W ramach swojej działalności gospodarczej Gmina wykonuje szereg czynności zarówno podlegających VAT (opodatkowanych i zwolnionych) oraz niepodlegających VAT. Czynności niepodlegające opodatkowaniu wynikają z zadań nałożonych na Gminę w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.).

Celem projektu jest wsparcie Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze teleinformatycznej, poprzez zwiększenie cyfryzacji jednostek samorządu terytorialnego wraz z jednostkami podległymi w kontekście zwiększenia poziomu cyberbezpieczeństwa.

Gmina (…) w projekcie „(…)” zgodnie z Programem Operacyjnym Polska Cyfrowa, Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy (FERC) w ramach projektu planuje zakupy zmierzające do podniesienia cyberbezpieczeństwa poprzez zakup następujących usług, urządzeń i oprogramowania podnoszących bezpieczeństwo teleinformatyczne:

• opracowanie i wdrożenie SZBI,
• zakup serwera wraz z niezbędnymi licencjami systemowymi zapewniającymi usługi Active directory i ich redundancje,
• zakup urządzeń NAS,
• zakup urządzeń zasilania awaryjnego (UPS) oraz agregatu prądotwórczego,
• zakup oprogramowania wspomagającego zarządzanie bezpieczeństwem i infrastrukturą IT,
• zakup oprogramowania do gromadzenia logów, monitorowania zdarzeń niepożądanych oraz powiadamiania o zdarzeniach,
• zakup usług w zakresie wsparcia w bezpiecznej konfiguracji urządzeń konfiguracji urządzeń usług doradczych w zakresie bezpiecznej konfiguracji sieci i urządzeń, audyty oraz szkolenia.

Stabilność i bezpieczeństwo funkcjonowania programów to gwarancja sprawnej obsługi mieszkańców z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa gwarantujących zarówno ochronę danych osobowych mieszkańców, jak i danych publicznych udostępnianych na zewnątrz w procesie załatwiania spraw.

Efektem projektu będzie znaczna poprawa jakości oraz szybkości usług publicznych świadczonych przez Gminę. Interpretacja indywidualna jest niezbędna na etapie realizacji projektu oraz rozliczenia dofinansowania.

Pytanie

Czy Gmina (…) ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z zakupem towarów i usług nabytych w związku z realizacją projektu „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina (…) nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z zakupem towarów i usług nabytych w związku z realizacją projektu „(…)”.

Gmina nie będzie miała możliwości odliczenia podatku VAT związanego z realizacją przedmiotowego projektu. Wynika to z faktu, że nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, które warunkują prawo do odliczenia podatku naliczonego. Gmina w przypadku realizacji tego projektu nie będzie działała jako podatnik VAT, lecz jako organ władzy publicznej, a wydatki związane z realizacją zadania nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyżej przywołanego przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, np. czynności sprzedaży, zamiany nieruchomości i ruchomości, wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Wyżej wymieniony projekt będzie służył realizacji zadań Gminy wskazanych w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.). Zwiększy się zdolność Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze teleinformatycznej. Nabyty w ramach projektu sprzęt oraz zakupione usługi będą wykorzystywane wyłącznie do obsługi mieszkańców, do poprawy jakości, szybkości i bezpieczeństwa usług świadczonych dla mieszkańców, które są zadaniami własnymi Gminy.

Gmina w ramach realizacji projektu, wypełnia swoje zadania ustawowe, wynikające z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U z 2023 r. poz. 40 ze zm.), który stanowi, że gminy wykonują zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gmin należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3a, 15, 17, 18 i 20, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy działalności w zakresie telekomunikacyjnej, utrzymywania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej, promocji gminy oraz współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, np. czynności sprzedaży, wynajmu, dzierżawy, itp.

Towary i usługi nabyte w ramach realizacji opisanego projektu wykorzystane będą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych dotyczących wieczystego użytkowania, dzierżawy, wynajmu pomieszczeń, lecz realizując zadanie publiczne w ramach opisanego projektu, nie będąc podatnikiem VAT w tym zakresie, nie ma prawa do zwrotu VAT poprzez odliczenie podatku naliczonego.

Ma zatem prawo uznania go za koszt kwalifikowany. Podatek VAT ujęto jako koszt kwalifikowany projektu. Sprzęt i zakupione usługi będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina nie pobiera i będzie pobierała żadnych opłat za korzystanie z tej infrastruktury. Sprzęt i zakupione usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, będą używane nieodpłatnie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”, zgodnie z którym:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usług.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanego przepisu wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami od towarów i usług, w związku z realizacją zadań, do których zostały powołane. Swoje zadania realizują bowiem jako podmioty prawa publicznego. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności. Działania o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy działalności w zakresie telekomunikacji.

Zatem, Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Natomiast zadania realizowane przez Gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym zadaniem pn. „(…)”.

Jak wyżej wskazano, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje czynny podatnik podatku VAT, a nabyte towary i usługi, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będą spełnione, ponieważ - jak wynika z opisu sprawy - towary i usługi nabywane dla realizacji przedmiotowego projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Jak wskazali Państwo we wniosku poprzez realizację zadania zwiększy się zdolność Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze teleinformatycznej. Nabyty w ramach projektu sprzęt oraz zakupione usługi będą wykorzystywane w celu poprawy jakości, szybkości i bezpieczeństwa usług świadczonych dla mieszkańców. Ponadto przystąpienie do realizacji ww. projektu ma służyć bezpieczeństwu funkcjonowania infrastruktury cyfrowej w obsłudze zadań własnych Gminy wskazanych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zatem realizując przedmiotowe zadanie, Gmina nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz jako organ władzy publicznej, wykonując zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym.

W efekcie, ze względu na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazanej w art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, w związku z zakupem towarów i usług związanych z realizacją projektu „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Dodatkowo informujemy, że pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).