Obniżenie kwoty podatku naliczonego wynikającego z noty uznaniowej dokumentującej rabat pośredni.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe, w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

- prawidłowe w zakresie obniżenia kwoty podatku naliczonego w sytuacji gdy z noty uznaniowej lub załącznika do noty wynika wartość podatku VAT,

- nieprawidłowe w zakresie kwoty obniżenia podatku naliczonego w sytuacji gdy z noty uznaniowej nie wynika wartość podatku VAT.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 lutego 2024 r. za pośrednictwem platformy e-Puap wpłynął Państwa wniosek z 9 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy obniżenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z noty uznaniowej dokumentującej rabat pośredni. Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

D. spółka akcyjna (dalej: ,,Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest spółką z siedzibą na terytorium Polski, będącą podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (art. 3 ust. 1 Ustawy CIT), oraz jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny (zgodnie z art. 15 Ustawy o VAT).

Przeważającym przedmiotem działalności Spółki jest ...

W związku z prowadzoną działalnością, Spółka nabywa … bezpośrednio od podmiotów pośredniczących, tj. hurtowni (dalej: „Dostawcy”), których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Dostawców.

Jednocześnie Spółka otrzymuje noty uznaniowe z tytułu udzielonych rabatów pośrednich (dalej: „Rabaty pośrednie”) od podmiotów, od których Spółka nie dokonuje bezpośrednio zakupów tj. od producentów … (dalej: „Producenci”). Wszystkie podmioty, o których mowa w niniejszym wniosku są polskimi rezydentami podatkowymi.

Warunki, jakie muszą być spełnione, aby Spółka otrzymała należny rabat, wynikają z wiążących Spółkę uzgodnień z Producentami, a potwierdzeniem ich spełnienia jest nota wystawiona przez Producenta (po przeprowadzeniu procesu weryfikacji wysokości obrotu zrealizowanego przez Spółkę w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, a nabywanych przez Spółkę bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta).

Spółka uzyskała rabaty pośrednie potwierdzone dokumentami w postaci not uznaniowych od spółek: ...

Dnia 6 marca 2023 r. Spółka wypełniła Deklarację Przystąpienia do Programu ... W związku ze spełnieniem warunków programu, Spółka otrzymała od H. sp. z o.o. notę uznaniową o nr …. z dnia ... Razem do zwrotu przeznaczono kwotę rabatu w wysokości … zł, a kwota ta została rozdzielona na kwotę netto (…. zł) oraz 8% VAT (… zł). Nota uznaniowa została opisana przez wystawiającego jako rabat w I kwartale 2023.

Dnia … Spółka podpisała Regulamin Programu Rabatowego ... W ramach tego programu Spółce należy się premia w przypadku realizacji zakupów zgodnie z regulaminem. Z tego tytułu Spółka otrzymała Rabat pośredni nr … z dnia …. (rabat z tytułu realizacji zakupów za miesiąc lipiec-grudzień 2022 roku zgodnie z Regulaminem Programu Rabatowego …). Kwota do zwrotu wynosiła … zł, w tym kwota netto (… zł) oraz 8% VAT (… zł).

Dnia …. Spółka zawarła z … sp. z o.o. umowę premiową, w której C. zobowiązała się do udzielenia premii pieniężnej na produkty zakupione przez Spółkę od hurtowni … w przypadku realizacji określonej wysokości zakupów przez Spółkę od Dostawców. Wcześniej natomiast Spółka otrzymała Rabat pośredni nr … z dnia …. Rabat pośredni wynikał z poprzedniej umowy premiowej na okres 1 stycznia 2021 r. - 31 grudnia 2021 r., a udzielony został za I półrocze 2021 r. Nota uznaniowa została wystawiona na … zł, a rozdzielenie na kwotę netto (… zł) oraz VAT (… zł) zostało dokonane dopiero w załączniku do noty.

Z kolei dnia .. r. Spółka otrzymała Rabat pośredni nr …na podstawie tej samej umowy premiowej (na okres 1 stycznia 2021 r. - 31 grudnia 2021 r.) - wskazana nota została udzielona za II półrocze 2021 r. Dokument został wystawiony na kwotę … zł, a rozdzielenie na kwotę netto (… zł) oraz VAT (… zł) zostało dokonane dopiero w załączniku do noty.

Ponadto … Wnioskodawca otrzymał Rabat pośredni nr … (na okres 1 stycznia 2022 r. - 31 grudnia 2022 r.) wskazana nota została udzielona za II półrocze 2022 r. Dokument został wystawiony na kwotę … zł, a rozdzielenie na kwotę netto (… zł) oraz VAT (… zł) zostało dokonane dopiero w załączniku do noty.

Dnia …. Spółka zawarła z Z. sp. z o.o. umowę o programie rabatowym, która następnie była zmieniania (ostatni aneks do umowy jest z dnia ...). W ramach tej umowy Z. sp. z o.o. zobowiązała się udzielić rabatu opartego na określonym wolumenie zakupów od Dostawców. W związku z otrzymanym rabatem, dnia ... Z. sp. z o.o. wystawiła dla Wnioskodawcy notę uznaniową nr …. Kwota Rabatu pośredniego do zwrotu wynosiła … zł, przy czym … zł to kwota netto, a … zł to kwota odpowiadająca VAT.

Z kolei dnia .... Z. sp. z o.o. wystawił Spółce notę uznaniową nr .... Kwota Rabatu pośredniego do zwrotu wynosiła … zł, przy czym … zł to kwota netto, a … zł to kwota odpowiadająca VAT.

Dnia …. I. sp. z o.o. wystawiła dla Spółki notę uznaniową nr … na kwotę … (bez wyszczególnienia kwoty netto / VAT).

Z kolei dnia …. I. sp. z o.o. wystawiła na Wnioskodawcę notę uznaniową nr … na kwotę … zł, przy czym … zł to kwota netto, a … zł, to kwota odpowiadająca VAT (8%). Niniejsza nota została wystawiona w związku z w związku z udzieleniem rabatu na produkty … zgodnie ze zgłoszeniem przystąpienia do oferty handlowej I. sp. z o.o. za trzeci kwartał 2023 r.

Jak wskazano powyżej, rabaty pośrednie są otrzymywane od Producentów - podmiotów, z którymi Spółka nie ma umów zakupu oraz od których nie dokonuje bezpośrednich zakupów - a nie od Dostawców, z którymi Spółka zawiera umowy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, Wnioskodawca występuje z niniejszym wnioskiem, aby potwierdzić skutki w CIT i VAT w związku z uzyskanymi rabatami pośrednimi.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy w związku z otrzymaniem rabatu pośredniego, Wnioskodawca ma obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego VAT odliczonego z tytułu nabycia towarów handlowych od Dostawców w przypadku, gdy nota księgowa lub załącznik do niej wskazuje osobno kwotę VAT i netto?

Państwa stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli nota księgowa ani załącznik do noty nie wskazuje kwoty podatku VAT, wówczas Spółka nie ma obowiązku pomniejszania odliczonego wcześniej podatku VAT naliczonego. Jednakże w sytuacji gdy nota księgowa wskazuje osobno kwotę netto oraz kwotę podatku VAT Spółka jest obowiązana pomniejszyć odpowiednią część podatku VAT naliczonego w okresie, w którym rabat pośredni został otrzymany.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka nie ma obowiązku korygowania (zmniejszania) odliczonego VAT naliczonego, jeżeli na nocie księgowej dokumentującej rabat pośredni nie jest wyodrębniona kwota podatku VAT. Jednakże w sytuacji, gdy nota księgowa lub załącznik do niej wskazuje osobno kwotę netto i kwotę podatku VAT, Spółka ma prawo pomniejszyć odpowiednią część podatku VAT naliczonego w okresie, w którym środki z tytułu rabatu pośredniego zostały otrzymane.

W ustawie o VAT brak jest przepisów, które regulowałyby wprost udzielanie rabatów pośrednich. Przyjmuje się jednak, że udzielenie takiego rabatu nie stanowi dla ostatecznego nabywcy (Spółki) wynagrodzenia za wykonanie jakichkolwiek czynności opodatkowanych na rzecz podatnika udzielającego rabatu (Dostawców). W zamian za otrzymanie rabatu Spółka nie dokonuje dostawy towarów ani nie świadczy na rzecz Dostawców żadnych usług. Nie dochodzi wiec do żadnego świadczenia wzajemnego.

Art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT przewiduje, że podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen.

Jednocześnie zgodnie z przepisami ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie podatnik powinien wystawić fakturę korygującą. W sytuacji opisanej w niniejszym wniosku Spółka nie otrzymuje faktur korygujących, a jedynie noty księgowe. Nota księgowa natomiast nie jest dokumentem równoważnym fakturze i zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów nie daje podstawy do skorygowania podatku VAT. Art. 29a ust. 13 ustawy o VAT przewiduje, że w przypadkach, o których mowa w ust 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Jak wskazano powyżej, w przedmiotowej sprawie Spółka nie otrzymuje faktur korygujących, a więc nie posiada dokumentacji, na podstawie której mogłaby dokonać obniżenia podstawy opodatkowania. Nota księgowa nie jest bowiem dokumentem przewidzianym w ustawie VAT i jest wystawiana przez podmiot, od którego Spółka nie nabywa żadnych towarów (czyli przez Producenta, a nie Dostawcę będącego sprzedawcą).

Jednocześnie, biorąc pod uwagę celowość dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, można stwierdzić, że w przypadku, gdy nota księgowa wskazuje osobno kwotę netto i VAT możliwe jest wyksięgowanie odpowiedniej części VAT-u naliczonego w okresie, w którym rabat pośredni został otrzymany. Jednakże gdy nota uznaniowa odnosi się do łącznej kwoty rabatu pośredniego, z powodu braku odpowiedniego dokumentu, zmiana kwoty już odliczonego VAT naliczonego nie jest wymagana.

Wynika to z faktu, że wyszczególnienie kwot VAT i netto będzie pozwalało Spółce na poprawne rozliczenia, gdyż będzie jednoznacznie wskazywało kwotę podatku VAT. Niewyszczególnienie takich kwot może skutkować rozbieżnościami w raportowaniu not zarówno po stronie Spółki jak i Dostawcy, który udziela Spółce rabatu pośredniego. Brak takiego wyszczególnienia zwiększa zatem ryzyko nieprawidłowego zaksięgowania noty przez Spółkę. Wnioskodawca powinien bowiem wiedzieć dokładnie i mieć konkretne dane, na podstawie których może dokonać korekty VAT naliczonego. Bez wyszczególnienia kwoty VAT w nocie księgowej, która, jak już wspomniano wcześniej nie jest fakturą korygującą, Spółka nie może mieć pewności, czy kwota wskazana jest kwotą netto, czy brutto, a co za tym idzie, ile wynosi VAT.

Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z dnia 16 września 2021 roku (sygn. akt I FSK 705/18 NSA), orzekł, że jeżeli rabatu udziela nie bezpośredni kontrahent podatnika, ale podmiot go poprzedzający w łańcuchu dostaw, to suma kwot podatku wynikająca z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług, jakich dokona ww. podatnik, nie ulegnie zmianie na skutek udzielenia rabatu. Wynika to z faktu, że relacja, jaka zachodzi pomiędzy dostawcą a spółką, polegająca jedynie na złożeniu w odpowiednim terminie wniosku o wypłatę premii ze strony spółki oraz jej wypłaceniu ze strony dostawcy, powoduje, że pozostaje ona poza sferą uregulowaną w ustawie o VAT i nie wywiera żadnych skutków w zakresie VAT. W rezultacie podmiot wydający rabat nie powinien obniżać podstawy opodatkowania, a podmiot otrzymujący nie musi obniżać kwoty VAT naliczonego.

Natomiast, w przypadku not księgowych dokumentujących rabat pośredni rozdzielających kwotę rabatu na kwotę netto i kwotę VAT Spółka powinna skorygować VAT (pomniejszać odliczony VAT) w momencie otrzymania rabatu pośredniego (kasowego otrzymania środków z tego tytułu).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest:

- prawidłowe w zakresie obniżenia kwoty podatku naliczonego w sytuacji gdy z noty uznaniowej lub załącznika do noty wynika wartość podatku VAT,

- nieprawidłowe w zakresie obniżenia kwoty podatku naliczonego w sytuacji gdy z noty uznaniowej nie wynika wartość podatku VAT.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przepisy ustawy nie definiują pojęć „bonifikata”, ani „rabat”, w związku z powyższym pojęcia te należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową.

Przyjmując za „Uniwersalnym słownikiem języka polskiego” pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003, tom 1, str. 303) „bonifikata” – to „zniżka, odstępstwo od ustalonej ceny towaru, zwłaszcza jako forma odszkodowania za poniesioną stratę albo w celach reklamowych: opust, rabat”. Przez bonifikatę należy więc rozumieć pomniejszenie ustalonej uprzednio ceny towaru lub usługi.

Natomiast zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”.

Zatem rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi. Rozróżnia się przy tym rabaty na te przyznane przed ustaleniem ceny oraz udzielane po jej ustaleniu.

Rabat udzielony w momencie wystawienia faktury (rabat transakcyjny) nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie  w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury,  w której dokonano pierwotnego określenia podstawy opodatkowania (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów, zgodnie z art. 106j ustawy. Jednakże możliwe jest wystawienie faktury korygującej wyłącznie w sytuacji udzielenia rabatu bezpośredniemu nabywcy towarów i usług.

Natomiast nie można wystawić faktury korygującej w sytuacji, kiedy między kontrahentami nie miała miejsca dostawa lub świadczenie usług i w konsekwencji nie było wystawionej faktury.

Uregulowania krajowej ustawy o podatku od towarów i usług mają swoje odzwierciedlenie w przepisach wspólnotowych i są konsekwencją przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Art. 29a ustawy, stanowi odniesienie do przepisu art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, zgodnie z którym:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

 a. obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

 b. opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;

 c. kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Powyższe stanowisko pozostaje w zgodzie z Dyrektywą 2006/112/WE, która w art. 73 oraz art. 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Zgodnie z powyższą Dyrektywą 2006/112/WE, przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób.

Mając to na uwadze wydaje się, że zarówno wystawienie faktury korygującej, jak również noty stanowi prawidłowy sposób udokumentowania udzielonego rabatu. Przepis ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje jednakże, że kwoty rabatów mają być udokumentowane, prawnie dopuszczone i obowiązkowe.

Konstrukcja podstawy opodatkowania oparta jest bowiem na założeniu proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. W efekcie, każda transakcja podlega podatkowi VAT obliczonemu od rzeczywistej ceny towarów lub usług według stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług. Przepisy Dyrektywy wskazują, że zasada proporcjonalności obowiązuje również w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania w przypadku rabatów, opustów lub obniżek cen. Ponadto, powyższe dotyczy anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązania się z płatności lub też w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy. Oznacza to, że podatek VAT należny powinien być, co do zasady, proporcjonalny do ceny faktycznej pobranej przez dany podmiot.

Ponadto, należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania jest wyrazem zasady neutralności podatku VAT. Oznacza ona, że ekonomicznego ciężaru podatku VAT nie powinny ponosić podmioty niebędące ostatecznymi odbiorcami towarów lub usług. W konsekwencji, po obniżeniu ceny transakcyjnej powinno następować proporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania. W innym przypadku, tj. gdyby podstawa opodatkowania przewyższała kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, podatnik ponosiłby ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby wskazaną wyżej zasadę neutralności.

Zasada neutralności była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Na szczególną uwagę zasługuje wyrok w sprawie C-317/94 pomiędzy Elida Gibbs Ltd a Commissioners of Customs and Excise, w którym TSUE stwierdził, że: „(...) producent, który zrefundował wartość kuponu zniżkowego detaliście lub wartość kuponu uprawniającego  do zwrotu gotówki klientowi końcowemu, otrzymuje, po zakończeniu transakcji, kwotę odpowiadającą cenie sprzedaży zapłaconej przez hurtowników lub detalistów za jego towary, pomniejszoną o wartość przedmiotowych kuponów. Nie byłoby zatem zgodne z dyrektywą, gdyby podstawa opodatkowania użyta do obliczenia podatku należnego od producenta jako podatnika, przekraczała kwotę ostatecznie przez niego otrzymaną. Gdyby bowiem tak było, zasada neutralności VAT w stosunku do podatników, do których należy przecież także producent, nie byłaby spełniona” (pkt 28).

Ponadto, TSUE wskazuje, że: „(...) w celu zapewnienia realizacji zasady neutralności należy, obliczając podstawę opodatkowania dla celów VAT, uwzględnić sytuacje, w których podatnik, nie pozostając w stosunkach umownych z konsumentem końcowym, ale będąc pierwszym ogniwem łańcucha transakcji kończącego się na tym konsumencie, udziela takiemu konsumentowi zniżki za pośrednictwem detalistów lub poprzez bezpośredni zwrot wartości kuponów. W przeciwnym razie, organy podatkowe otrzymałyby z tytułu VAT kwotę większą niż rzeczywiście zapłacona przez konsumenta ostatecznego, kosztem podatnika”(pkt 31).

Powyższy wyrok potwierdza zatem jednoznacznie, że w przypadku udzielania zniżki podmiotowi niebędącemu bezpośrednim nabywcą towarów, sprzedawca powinien obniżyć obrót z tytułu sprzedaży.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo spółką akcyjną zarejestrowaną jako podatnik VAT czynny. Przeważającym przedmiotem Państwa działalności jest ….

W związku z prowadzoną działalnością, nabywają Państwo …bezpośrednio od podmiotów pośredniczących, tj. hurtowni (Dostawców), których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Dostawców. Jednocześnie otrzymują Państwo noty uznaniowe z tytułu udzielonych rabatów pośrednich od podmiotów, od których nie dokonują Państwo bezpośrednio zakupów tj. od producentów szczepionek. Wszystkie podmioty, o których mowa w niniejszym wniosku są polskimi rezydentami podatkowymi.

Warunki, jakie muszą być spełnione, aby otrzymali Państwo należny rabat, wynikają z wiążących Państwa uzgodnień z Producentami, a potwierdzeniem ich spełnienia jest nota wystawiona przez Producenta (po przeprowadzeniu procesu weryfikacji wysokości obrotu zrealizowanego przez Państwa w transakcjach zakupu towarów handlowych wytwarzanych przez Producenta, a nabywanych przez Państwa bezpośrednio od Dostawców będących dystrybutorami Producenta).

Spółka uzyskała rabaty pośrednie potwierdzone dokumentami w postaci:

- not uznaniowych od Producentów, w których kwota rabatu została rozdzielona na kwotę netto oraz kwotę wynikającą z podatku VAT,

- not uznaniowych od Producentów na kwotę ogółem, a rozdzielenie na kwotę netto oraz VAT zostało dokonane dopiero w załączniku do noty,  

- not uznaniowych od Producentów na kwotę ogółem  (bez wyszczególnienia kwoty netto /VAT).

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii obowiązku pomniejszenia odliczonego wcześniej VAT naliczonego z tytułu rabatu pośredniego.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podatnik może zrealizować w terminach określonych w przepisach art. 86 ust. 10-19b ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 19a ustawy:

Stosownie do art. 29a ust. 10 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania obniża się o:

1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

W myśl art. 29a ust. 13 ustawy:

Jak wynika z opisu sprawy otrzymują Państwo rabat pośredni. W celu udokumentowania tego rabatu otrzymują Państwo notę uznaniową, która potwierdza spełnienie warunków do otrzymania rabatu. Nota będzie stanowiła pisemny dokument potwierdzający wysokość kwoty przyznanego opustu (rabatu pośredniego). Jednakże w omawianej sprawie powinni Państwo również posiadać stosowne dokumenty, które umożliwią precyzyjne określenie, w jakim okresie rozliczeniowym zostały spełnione warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów uzgodnione z Dostawcą. Jak bowiem wynika z art. 86 ust. 19a nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. Natomiast w przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione, będziecie Państwo obowiązani do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jednakże, gdy Strona nie obniży kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której nota dotyczy, wówczas zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

Wskazać również należy, że noty księgowe stanowią dokumenty księgowe na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.), a nie przepisów dotyczących podatku VAT.

Przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak nic nie wskazuje, że nie może nim być np. nota księgowa (uznaniowa). W konsekwencji, wystawiona nota, będzie pisemnym dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwi udokumentowanie rabatu.

W rozpatrywanej sprawie, wystawiona nota uznaniowa jest dokumentem stanowiącym dowód udzielonego Państwu rabatu.

W przedmiotowej sprawie Producenci wystawiają noty uznaniowe w celu udokumentowania udzielonego Państwu rabatu pośredniego. Nota stanowi pisemny dokument potwierdzający wysokość kwoty przyznanego rabatu pośredniego. Jednakże w omawianej sprawie powinni Państwo również posiadać stosowne dokumenty, które umożliwią precyzyjne określenie, w jakim okresie rozliczeniowym zostały spełnione warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów uzgodnione z Producentem. Jak bowiem wynika z art. 86 ust. 19a nabywca towaru jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. Natomiast w przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym warunki te zostały uzgodnione, są Państwo obowiązani do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki te zostały spełnione. Jednakże, gdy Strona nie obniży kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której nota dotyczy, wówczas zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

Reasumując stwierdzać należy, że w sytuacji gdy z noty uznaniowej lub załącznika do noty wynika kwota podatku VAT, mają Państwo obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego o podatek wykazany na otrzymanej nocie dokumentującej rabat pośredni w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymano zapłatę - w sytuacji gdy za ten okres rozliczeniowy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów będą uzgodnione z Producentem, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione i potwierdzone stosowną dokumentacją.

W sytuacji zaś gdy w nocie uznaniowej, nie jest wyszczególniona kwota podatku VAT, należy wskazać że:

Kwota rabatu wypłacana przez Producenta na Państwa rzecz obniża efektywnie kwotę należną. Obniżenie to powinno znajdować odzwierciedlenie nie tylko w podstawie opodatkowania, jak i w kwocie podatku należnego, ale również w kwocie podatku naliczonego. Skoro obniżeniu ulega kwota łącznej należności za sprzedane towary, która jest kwotą brutto, zatem i kwota rabatu powinna być uznana za kwotę brutto, którą należy proporcjonalnie (tzw. metodą „w stu”) podzielić na kwotę podstawy opodatkowania i kwotę VAT należności (i odpowiednio naliczonego).

Zatem w sytuacji gdy z noty uznaniowej nie wynika kwota podatku VAT, mają Państwo obowiązek obniżenia kwoty podatku naliczonego o wyliczony podatek metodą w stu w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymano zapłatę - w sytuacji gdy za ten okres rozliczeniowy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów będą uzgodnione z Producentem, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego warunki te zostały spełnione i potwierdzone stosowną dokumentacją.

W konsekwencji Państwa stanowisko jest:

- prawidłowe w zakresie obniżenia kwoty podatku naliczonego w sytuacji gdy z noty uznaniowej lub załącznika do noty wynika wartość podatku VAT,

- nieprawidłowe w zakresie obniżenia podatku naliczonego w sytuacji gdy z noty uznaniowej nie wynika wartość podatku VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przedmiotowa interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

    - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

    - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.