Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziału w działce.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 7 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziału w działce nr .... Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 kwietnia 2024 r. (wpływ 30 kwietnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawczyni nie jest rolnikiem ryczałtowym. Wnioskodawczyni nie zajmuje się zawodowo obrotem nieruchomościami. Jako architekt, prowadząc działalność gospodarczą (PKD 71.11.Z - Działalność w zakresie architektury) zajmuje się projektowaniem architektonicznym, w szczególności projektowaniem wnętrz i budynków kubaturowych. Wnioskodawczyni prowadząc działalność gospodarczą nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/3 części niezabudowanej działki gruntu oznaczonej jako działka nr … o powierzchni … m², położonej w … przy ul. …, dla której Sąd Rejonowy dla … XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW ... Udział ten nabyła będąc małoletnią w dniu 29.03.1999 r. w drodze darowizny od siostry ojca. Pozostały udział w działce wynoszący 2/3 części w tym samym czasie w drodze darowizny nabyli jej rodzice. W związku z nabyciem udziału w działce nr … Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Rodzice Wnioskodawczyni są także właścicielami sąsiedniej niezabudowanej działki gruntu oznaczonej jako działka nr … o powierzchni … m², położonej w … przy ul. …, dla której Sąd Rejonowy dla …  XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW ... Przedmiotową nieruchomość nabyli w dniu 15.06.1990 r. będąc w związku małżeńskim do majątku objętego wspólnością ustawową.

Działka nr ... i działka nr … będąca własnością rodziców położone są w obrębie geodezyjny numer …, na obszarze, dla którego nie ma obecnie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, są to tereny oznaczone symbolem BP - tereny przeznaczone pod zabudowę (niezabudowane).

Działka nr ... nigdy wcześniej nie była wykorzystywana przez Wnioskodawczynię ani pozostałych współwłaścicieli w żaden sposób, nawet do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Działka nie była przedmiotem najmu, dzierżawy i nie służyła prowadzeniu jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej. Wnioskodawczyni ani pozostali współwłaściciele nie wystawiali działki nr ... na sprzedaż, nie czynili żadnych starań celem znalezienia kupującego.

Wnioskodawczyni nigdy nie zbywała żadnych innych nieruchomości. Oprócz działki wymienionej we wniosku Wnioskodawczyni nie posiada nieruchomości, które w przyszłości zamierza sprzedać.

W dniu 16.01.2024 r. ojciec Wnioskodawczyni otrzymał decyzję o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej wraz z niezbędnymi urządzeniami budowlanymi przewidzianej do realizacji na terenie oznaczonym jako działki o nr ewidencyjnych ... i …. W postępowaniu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy Wnioskodawczyni występowała jako pełnomocnik ojca (pełnomocnictwo obejmowało dokonywanie w imieniu Wnioskodawcy wszystkich czynności związanych z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy).

Obecnie Wnioskodawczyni i jej rodzice zamierzają sprzedać swoje udziały w działce nr ..., a rodzice Wnioskodawczyni dodatkowo zamierzają sprzedać działkę nr ... Wnioskodawczyni nigdy wcześniej nie zbywała żadnych innych nieruchomości. Współwłaściciele nie podejmują działań marketingowych w celu sprzedaży działek i nie zamierzają korzystać z agencji nieruchomości.

W celu sprzedaży Wnioskodawczyni nie dokonała geodezyjnego podziału działki ani jej uzbrojenia w przyłącza gazu i energii elektrycznej, co mogłoby spowodować uatrakcyjnienie działki. Pomiędzy działką nr ... a należącą do rodziców działką nr … znajduje się stare, kilkudziesięcioletnie przyłącze wodociągowe, które obsługiwało obie działki. Obecnie przyłącze nie posiada zasilania ani opomiarowania. Na działki nie zostały poniesione przez współwłaścicieli żadne nakłady inwestycyjne, jedynie koszono chwasty i trawę.

Wnioskodawczyni nigdy nie zajmowała się profesjonalnym obrotem nieruchomościami i nie angażowała środków w celu zarobkowego kupna i sprzedaży nieruchomości.

Wnioskodawczyni uzyskane ze sprzedaży środki pieniężne zamierza przeznaczyć na zaspokojenie potrzeb osobistych swoich i swojej najbliższej rodziny. Decyzja o sprzedaży wynika z faktu stałego niewykorzystywania nieruchomości, z posiadaniem której wiąże się obowiązek ponoszenia kosztów, brak możliwości efektywnego jej zagospodarowania na własne potrzeby oraz z decyzji o jej sprzedaży podjętej przez rodziców będących współwłaścicielami mającymi większość udziałów (2/3 części) w nieruchomości.

Wnioskodawczyni nie zamierza nabywać innych nieruchomości w celu ich dalszej odsprzedaży i nie zamierza uczynić ze sprzedaży nieruchomości stałego źródła utrzymania. Wnioskodawczyni uzyskane środki zamierza przeznaczyć na potrzeby własne i najbliższej rodziny.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni udzieliła następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1)czy nawiązała Pani już kontakt z przyszłym nabywcą udziału we współwłasności działki nr ...?

2)czy zawarła/planuje Pani zawrzeć z przyszłym nabywcą przedwstępną umowę sprzedaży ww. udziału we współwłasności działki nr ... objętej zakresem postawionego we wniosku pytania? (…)

3)czy dla ww. działki w dniu sprzedaży będzie obowiązywać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to należy wskazać jakie jest przeznaczenie ww. działki wynikające z ww. planu?

4)czy i kto występował/będzie występować z wnioskiem o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla ww. działki, jeśli tak, to kiedy i w jakim celu?

Odpowiedzi:

1)„Nie, nie ma jeszcze nabywcy udziału we współwłasności działki nr ...;

2)Nie, nie planuję zawierać z przyszłym nabywcą przedwstępnej umowy sprzedaży;

3)Obecnie dla działki nr ... nie istnieje plan zagospodarowania przestrzennego ani przystąpienie do niego;

4)Nie występowałam, nie planuję występować i nie wiem kto, kiedy i w jakim celu z takim wnioskiem wystąpi”.

Pytanie

Czy planowana przez Wnioskodawczynię sprzedaż udziału we współwłasności działki gruntu o numerze ewidencyjnym ... będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

Zdaniem Wnioskodawczyni, planowana sprzedaż udziału we współwłasności działki nr ... nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż będzie czynnością mieszczącą się w ramach zarządu majątkiem prywatnym, niemającą cech działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Tym samym dokonując planowanej sprzedaży Wnioskodawczyni nie będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U.2023.1570 ze zm.), zwana dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że ilekroć w ustawie mówi się o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości.

Na podstawie art. 98 ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360), każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Jednocześnie art. 7 ust. 1 ustawy definiuje dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z powyższymi przepisami, sprzedaż udziału we współwłasności nieruchomości jest niewątpliwie odpłatną dostawą towarów mieszczącą się w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże, aby dostawa była opodatkowana, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Warunkiem opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości jest zatem spełnienie łącznie dwóch przesłanek: ujęcie sprzedaży udziału we współwłasności w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT oraz dokonanie tej sprzedaży przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zwrócić uwagę, iż warunkiem koniecznym do opodatkowania podatkiem od towarów i usług danej transakcji nie jest sam fakt bycia podatnikiem, ale występowanie w takiej roli w odniesieniu do konkretnej transakcji wchodzącej w zakres działalności podmiotu. Natomiast ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu jej bez każdorazowego ustalenia czy w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika VAT.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy pozwala na objęcie pojęciem podatnik wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przyjęcie zatem, że dana osoba sprzedająca udział w działce działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność handlową wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli w konsekwencji zorganizowaną, a nie stanowi zwykłego zarządu majątkiem.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Podatnikami nie będą zatem osoby, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. Podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Na uznanie Wnioskodawczyni za podatnika podatku VAT w odniesieniu do planowanej sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości nie ma także wpływu fakt, że Wnioskodawczyni będąc architektem prowadzi działalność gospodarczą. W ramach działalności gospodarczej Wnioskodawczyni zajmuje się projektowaniem architektonicznym, w szczególności projektowaniem wnętrz i budynków kubaturowych (PKD 71.11.Z - Działalność w zakresie architektury), a nie zajmuje się zawodowo obrotem nieruchomościami ani pośrednictwem w takim obrocie. Jako przedsiębiorca Wnioskodawczyni nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT. Nieruchomość, którą Wnioskodawczyni wraz z rodzicami zamierza sprzedać nie ma i nie miała wcześniej żadnego związku z prowadzoną działalnością, tj. nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych ani nie była w tej działalności wykorzystywana. Nabycie nieruchomości miało charakter nieodpłatny i nie wiązało się z prawem Wnioskodawczyni do odliczenia podatku VAT, a wszystkie koszty powstałe po nabyciu nieruchomości związane w szczególności z koszeniem trawy i chwastów miały charakter wydatków prywatnych.

W opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawczyni będzie występowała jako współwłaściciel nieruchomości w ramach zarządu majątkiem prywatnym, a nie jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Zbywane mienie nie może być przypisane do działalności gospodarczej, ponieważ Wnioskodawczyni nie będzie działała w charakterze handlowca profesjonalnie zajmującego się nabywaniem i sprzedażą towarów. Działka nr ... nigdy wcześniej nie służyła prowadzeniu przez Wnioskodawczynię jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej, nie była wykorzystywana przez współwłaścicieli w żaden sposób, nawet do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Działka ta, w całym okresie posiadania przez Wnioskodawczynię, była wykorzystywana w ramach majątku osobistego, nie była przedmiotem najmu, dzierżawy ani nie była oddana w użytkowanie.

Wnioskodawczyni nie pozyskała udziału we współwłasności działki celem jej dalszej odsprzedaży. Udział ten nabyła będąc małoletnią 25 lat temu (w 1999 r.) w drodze darowizny od siostry ojca. Pozostały udział w działce wynoszący 2/3 części w tym samym czasie w drodze darowizny nabyli jej rodzice. Samo nabycie mienia i jego posiadanie nie jest wystarczające do uznania, że konstytuuje ono działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawczyni planowana sprzedaż będzie stanowiła zwykłe rozporządzenie majątkiem osobistym, nie będzie podejmowana w celu uzyskania stałego dochodu, ale będzie wynikała z występowania obiektywnych przesłanek, tj. stałego niewykorzystywania działek, z posiadaniem których wiąże się obowiązek ponoszenia kosztów, braku pomysłu i możliwości efektywnego jej zagospodarowania ma cele osobiste, zamiaru zaspokojenia potrzeb osobistych swoich i swojej najbliższej rodziny. Wnioskodawczyni nie zamierza nabywać innych nieruchomości w celu ich dalszej odsprzedaży i nie zamierza uczynić ze sprzedaży nieruchomości stałego źródła utrzymania. Wnioskodawczyni uzyskane środki zamierza przeznaczyć na potrzeby własne i najbliższej rodziny. Współwłaściciele nie podejmują działań marketingowych w celu sprzedaży działki i nie zamierzają korzystać z agencji nieruchomości.

Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2014 r., sygn. akt I FSK 811/13, osoby podejmującej działania, które nie wykraczają poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, nie można uznać za podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT i przyjąć, że sprzedaż nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Zaprezentowany pogląd NSA wpisuje się w stanowisko zawarte w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej TSUE) z dnia 15 września 2011 r., w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie. Trybunał stwierdził, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, producenta tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z orzeczenia TSUE wyprowadzić można wniosek, że nie będzie podlegała podatkowi VAT sprzedaż, która nie polega na wyzbywaniu się lub wykorzystywaniu własności dóbr materialnych lub niematerialnych dla celów zarobkowych w celu stałego osiągania zysku.

W kontekście orzeczeń TSUE można stwierdzić, że o występowaniu sprzedającego jako podatnika VAT (przedsiębiorcy w rozumieniu polskiej ustawy o podatku od towarów i usług) można mówić tylko w przypadku zaangażowania przez niego środków właściwych dla obrotu profesjonalnego, tj. wykraczających poza gospodarowanie majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że kryterium rozróżnienia między czynnościami wykonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania przepisów dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą, nie są ani liczba transakcji czy długość okresu, w jakim te transakcje następują ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość wymienionych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

A zatem, z orzeczenia TSUE wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Ażeby czynność uznać za dokonaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej należy wykazać, że w momencie jej realizacji podmiot miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, oraz że wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności. Tym samym w przypadku sprzedaży gruntu (dla uznania takiej czynności za związaną z działalnością gospodarczą) należy ustalić, czy nieruchomość była wykorzystywana w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy grunt został nabyty na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej i w celu jego odsprzedaży.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni nabyła udział w działce nr ... w drodze darowizny, będąc małoletnią, 25 lat temu. Nabycie zostało dokonane na cele osobiste, a nie w celach zarobkowych, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, ani też w celu jej odsprzedaży.

Szczególnie w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej związanej z działaniami handlowymi, zamiar częstotliwego wykonywania danej czynności, o której mowa w ustawie o VAT, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być ujawniony już w momencie jego nabycia, nie zaś sprzedaży. Nieuzasadnione będzie zatem twierdzenie, że sprzedaż udziału w działce nabytej w drodze darowizny, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ze skutkiem uznania obdarowanej za podatnika podatku VAT, zobowiązanego do rozliczenia podatku od towarów i usług, z tytułu zbycia majątku otrzymanego na potrzeby osobiste w drodze darowizny.

Reasumując, Wnioskodawczyni dokonując sprzedaży udziału w niezabudowanej działce gruntu nie będzie występowała w charakterze podatnika w rozumieniu ustawy o VAT, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej, zatem nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tych czynności.

Wnioskodawczyni, nie nabyła nieruchomości z zamiarem dalszej odsprzedaży czy też wykorzystywania jej w ramach działalności, a więc nie w celach handlowych, lecz prywatnych.

Wnioskodawczyni planuje sprzedaż swojego majątku prywatnego, w ramach zarządu majątkiem prywatnym, co oznacza, że podejmie działania w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o VAT nie mają zastosowania.

W celu sprzedaży Wnioskodawczyni nie dokonała geodezyjnego podziału działki ani jej uzbrojenia w przyłącza gazu i energii elektrycznej, co mogłoby spowodować uatrakcyjnienie działki. Pomiędzy działką nr ... oraz należącą do rodziców działką nr … znajduje się stare, kilkudziesięcioletnie przyłącze wodociągowe, które obsługiwało obie działki. Obecnie przyłącze nie posiada zasilania ani opomiarowania. Na działkę nie zostały poniesione przez współwłaścicieli żadne nakłady inwestycyjne, jedynie koszono chwasty i trawę. Wnioskodawczyni nigdy nie zajmowała się profesjonalnym obrotem nieruchomościami i nie angażowała środków w celu zarobkowego kupna i sprzedaży nieruchomości. Wnioskodawczyni nie podejmuje aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, nie będzie angażować środków podobnych do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i nie podejmuje działań marketingowych w celu sprzedaży działek, a zatem nie będzie można przypisać Wnioskodawczyni znamion prowadzenia działalności gospodarczej, co mogłoby przesądzić o uzyskaniu przez nią statusu podatnika.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej w tym zakresie.

Z opisu sprawy nie wynika, aby dokonując sprzedaży Wnioskodawczyni działała w charakterze handlowca. Nie zamierzała uatrakcyjnić działki poprzez jej uzbrojenie, nie zamierza nabywać kolejnych nieruchomości w celu ich dalszej odsprzedaży, nie tworzy baz kupujących jak to czynią deweloperzy i nie zamierza uczynić ze sprzedaży nieruchomości stałego źródła utrzymania.

Otrzymanie przez ojca Wnioskodawczyni decyzji o warunkach zabudowy oraz ustanowienie Wnioskodawczyni pełnomocnikiem w sprawie pozostaje bez wpływu na uznanie, że Wnioskodawczyni w odniesieniu do planowanej sprzedaży udziału w działce działa w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskodawczyni nie dokonała żadnych czynności, które świadczyłyby za uznaniem jej za podatnika podatku od towarów i usług.

Nawet, biorąc od uwagę, że działka nr ... stanowi współwłasność Wnioskodawczyni i jej rodziców i działania ojca dotyczące uzyskania decyzji o warunkach zabudowy przekładają się na sytuację Wnioskodawczyni, to zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych pojedyncze czynności charakterystyczne dla obrotu gospodarczego nie mogą być postawą do obciążenia sprzedaży podatkiem VAT (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 24 marca 2022 r. sygn. SA/Gl 1465/21).

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie wystąpią okoliczności, które łącznie wskazywałyby, że planowana sprzedaż będzie uznana za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ww. ustawy, a zatem planowana transakcja, jako mieszcząca się w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zachowanie Wnioskodawczyni mieści się w zarządzaniu własnymi aktywami majątkowymi, poczynione przez pozostałych współwłaścicieli czynności nie wykraczają poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, a dokonując sprzedaży Wnioskodawczyni skorzysta z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Okoliczności faktyczne opisanej sprawy wskazują jednoznacznie, że Wnioskodawczyni w stosunku do konkretnej czynności sprzedaży nie podejmowała czynności charakterystycznych dla obrotu gospodarczego i z tego względu nie ma podstaw do obciążenia sprzedaży podatkiem VAT.

W piśmie z 30 kwietnia 2024 r. Wnioskodawczyni wskazała, że dokonując sprzedaży udziału w działce nr ... nie będzie występowała w charakterze podatnika w rozumieniu ustawy o VAT, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej, zatem nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tych czynności.

Wnioskodawczyni nabyła udział w działce w drodze darowizny i przyszła sprzedaż udziału mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym, do czego unormowania ustawy o VAT nie maja zastosowania.

Na nieruchomość nie zostały poniesione przez współwłaścicieli żadne nakłady inwestycyjne, jedynie koszono chwasty i trawę.

W celu sprzedaży Wnioskodawczyni nie dokonała geodezyjnego podziału działki ani jej uzbrojenia w przyłącza gazu i energii elektrycznej.

Obecnie, dla działki nr ... nie istnieje plan zagospodarowania przestrzennego ani przystąpienie do niego. Wnioskodawczyni nie występowała z wnioskiem o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla ww. działki i nie zamierza tego robić. Wnioskodawczyni nie wie kto, kiedy i w jakim celu z takim wnioskiem wystąpi.

Wnioskodawczyni nie zamierza podpisywać z przyszłym nabywcą przedwstępnej umowy sprzedaży.

W niniejszej sprawie nie wystąpią okoliczności, które łącznie wskazywałyby, że planowana sprzedaż będzie uznana za działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ww. ustawy, a zatem planowana transakcja, jako mieszcząca się w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Stosownie do art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Z treści złożonego wniosku wynika, że jest Pani współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/3 części niezabudowanej działki gruntu oznaczonej jako działka nr ... o powierzchni ... Udział ten nabyła Pani będąc małoletnią w dniu 29.03.1999 r. w drodze darowizny od siostry ojca. Pozostały udział w działce wynoszący 2/3 części w tym samym czasie w drodze darowizny nabyli Pani rodzice. W związku z nabyciem udziału w działce nr ... nie przysługiwało Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego. Działka znajduje się w obrębie geodezyjny numer … na obszarze, dla którego nie ma obecnie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, są to tereny oznaczone symbolem BP - tereny przeznaczone pod zabudowę (niezabudowane). Działka nr ... nigdy wcześniej nie była wykorzystywana przez Panią ani pozostałych współwłaścicieli w żaden sposób, nawet do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Działka nie była przedmiotem najmu, dzierżawy i nie służyła prowadzeniu jakiejkolwiek działalności handlowej, usługowej czy wytwórczej. Pani ani pozostali współwłaściciele nie wystawiali działki nr ... na sprzedaż, nie czynili żadnych starań celem znalezienia kupującego. Nigdy nie zbywała Pani żadnych innych nieruchomości. Oprócz działki wymienionej we wniosku nie posiada Pani nieruchomości, które w przyszłości zamierza sprzedać. W dniu 16.01.2024 r. Pani ojciec otrzymał decyzję o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej wraz z niezbędnymi urządzeniami budowlanymi przewidzianej do realizacji na terenie oznaczonym jako działki o nr ewidencyjnych ... i …. W postępowaniu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy występowała Pani jako pełnomocnik ojca (pełnomocnictwo obejmowało dokonywanie wszystkich czynności związanych z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy). Obecnie zamierza Pani sprzedać swój udział w działce nr .... Nie podejmuje Pani działań marketingowych w celu sprzedaży działki i nie zamierza korzystać z agencji nieruchomości. W celu sprzedaży nie dokonała Pani geodezyjnego podziału działki ani jej uzbrojenia w przyłącza gazu i energii elektrycznej. Na działkę nie zostały poniesione żadne nakłady inwestycyjne, jedynie koszono chwasty i trawę. Nigdy nie zajmowała się Pani profesjonalnym obrotem nieruchomościami i nie angażowała środków w celu zarobkowego kupna i sprzedaży nieruchomości. Uzyskane ze sprzedaży środki pieniężne zamierza Pani przeznaczyć na zaspokojenie potrzeb osobistych swoich i swojej najbliższej rodziny. Nie zamierza Pani nabywać innych nieruchomości w celu ich dalszej odsprzedaży i nie zamierza uczynić ze sprzedaży nieruchomości stałego źródła utrzymania. Nie znalazła Pani jeszcze nabywcy udziału we współwłasności działki nr .... Nie planuje Pani zawierać z przyszłym nabywcą przedwstępnej umowy sprzedaży.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Panią udziału w działce nr ... nie będzie stanowić działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia udziału w działce nr ..., która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie będzie występować bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa ww. nieruchomości będzie wypełniać przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmowała Pani aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomością, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą przez Panią udziału w działce nr ... będzie występować Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Panią należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie korzystać Pani z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Zatem, dokonując sprzedaży udziału w ww. działce nie będzie działała Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż udziału w działce nr ... nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto zauważyć należy, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wywiera zatem skutek prawny wyłącznie dla Pani.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).