Brak podlegania opodatkowaniu wniesienia aportem nieruchomości niezabudowanej do spółki.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

19 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 15 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku podlegania opodatkowaniu wniesienia nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki do nowoutworzonej spółki jawnej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 kwietnia 2024 r. (wpływ 18 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowana będąca stroną postępowania:

·A

2)Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

·B

·C

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawcy są polskimi rezydentami podatkowymi. Wnioskodawcy A, C oraz B są rodzeństwem. A oraz C, wspólnie z bratem D (który nie jest wnioskodawcą w niniejszym postępowaniu) są współwłaścicielami nieruchomości położonej w (…), dla której prowadzona jest księga wieczysta (…).

Przedmiotowa nieruchomość składa się z sześciu działek ewidencyjnych. Trzy z sześciu działek ewidencyjnych, oznaczone numerami 1, 2 oraz 3 stanowią działki zabudowane budynkami użytkowymi. Pozostałe działki, oznaczone numerami 4, 5 oraz 6 stanowią grunty niezabudowane.

Wnioskodawcy A oraz C nabyli udziały w prawie współwłasności wyżej wskazanej nieruchomości na podstawie umowy darowizny z dnia 16 lutego 2012 roku oraz umowy darowizny z dnia 11 marca 2022 roku od swoich rodziców. Przedmiot darowizny nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz w celu rozdysponowania majątku rodzinnego z rodziców na troje dzieci darczyńców.

Przedmiotowa nieruchomość nie była przez Wnioskodawców wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawcy wykorzystywali ją jedynie w ramach administrowania majątkiem prywatnym, otrzymanym od rodziców w darowiźnie. Wnioskodawcy nie osiągali dochodów z tytułu własności nieruchomości wspólnej.

Wnioskodawca B planuje otrzymać udział w nieruchomości opisanej wyżej na podstawie darowizny od swojego brata D, który aktualnie jest jednym z jej współwłaścicieli.

Przedmiot darowizny nie będzie nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz w celu rozdysponowania majątku rodzinnego pomiędzy rodzeństwem.

Przedmiotowa nieruchomość nie będzie przez B wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca będzie ją wykorzystywał jedynie w ramach administrowania majątkiem prywatnym, otrzymanym od brata w darowiźnie. Wnioskodawca nie będzie osiągał dochodów z tytułu własności nieruchomości wspólnej.

Wnioskodawcy A, C oraz B są wspólnikami spółki jawnej, którą założyli w styczniu 2024 roku.

Po otrzymaniu przez Wnioskodawcę B udziałów w opisanej wyżej nieruchomości, przysługujących aktualnie D, na podstawie planowanej umowy darowizny, Wnioskodawcy A, C oraz B planują wnieść aportem do wskazanej wyżej spółki jawnej wkład niepieniężny w postaci udziałów w opisanej powyżej nieruchomości. Celem działania Wnioskodawców jest wyposażenie nowo założonej spółki jawnej w składniki majątkowe, które pozwolą tej spółce prowadzić w przyszłości działalność gospodarczą.

Wnioskodawcy nie działają jako producenci handlowcy, usługodawcy, pozyskujący zasoby naturalne, rolnicy czy osoby wykonujące wolny zawód. Działania Wnioskodawców będą ograniczone jedynie do uzyskania przez nich statusu wspólnika spółki jawnej. Wspólnicy wyposażają spółkę jawną w majątek pozwalający jej na prowadzenie działalności gospodarczej i nie będą oni uzyskiwać zysku z wniesionych aportem nieruchomości w późniejszym czasie.

Doprecyzowanie opisu sprawy

Nieruchomość składająca się z działek nr 1, 2, 7 (błędnie oznaczona we wniosku jako 3), 4, 5 oraz 6 od momentu jej nabycia w drodze darowizny do momentu wniesienia jej aportem do spółki jawnej była, aktualnie jest i w przyszłości będzie wykorzystywana wyłącznie na potrzeby własne. Wskazany stan rzeczy dotyczy wszystkich wymienionych powyżej działek z osobna.

Przedmiotowa nieruchomość składająca się z 6 działek od momentu nabycia jej w drodze darowizny do momentu wniesienia jej aportem do spółki jawnej nie była, nie jest i nie będzie udostępniana na podstawie umów cywilnoprawnych. Taki stan rzeczy dotyczy każdej działki z osobna.

W stosunku do nieruchomości, która ma być wniesiona aportem do spółki jawnej, Wnioskodawcy przed dokonaniem aportu nie ponosili oraz nie poniosą (razem lub osobno) jakichkolwiek nakładów w celu przygotowania nieruchomości do wniesienia jej aportem do spółki jawnej.

Spółka jawna nie dokonuje oraz do dnia wniesienia nieruchomości aportem nie będzie dokonywać inwestycji, które zwiększają atrakcyjność nieruchomości będącej przedmiotem aportu.

Wnioskodawcy nie planują udzielać spółce jawnej lub innej osobie, czy też innemu podmiotowi pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w imieniu Wnioskodawców w związku z planowanym wniesieniem przedmiotowej nieruchomości aportem do spółki jawnej.

Budynki użytkowe posadowione na działkach nr 1, 2 oraz 7 (błędnie oznaczona we wniosku jako 3) od momentu ich nabycia w drodze darowizny do momentu wniesienia ich aportem do spółki jawnej nie były, nie są i nie będą udostępniane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Pytanie

Czy planowane przez Wnioskodawców wniesienie nieruchomości stanowiących niezabudowane działki gruntu do nowoutworzonej spółki jawnej tytułem wkładu niepieniężnego do tej spółki podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawców, wniesienia nieruchomości w postaci niezabudowanej działki gruntu jako wkładu niepieniężnego do spółki jawnej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z tego względu, że dokonując tej czynności Wnioskodawcy nie będą działali jako podatnicy podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT).

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT – ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT precyzuje, iż dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Udział w prawie własności także mieści się w definicji towaru, w myśl dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 z późn. zm.).

W celu uznania danej czynności za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, działanie wskazane w art. 7 ustawy o VAT musi być wykonywane przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły.

Przywołane przepisy prawne obrazują, iż status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. W konsekwencji dla ustalenia statusu danego podmiotu niezbędne jest stwierdzenie faktu prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Z ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, iż warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa jako podatnik podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Takie okoliczności jak status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, czy fakt że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogę przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 października 2011 r., I FSK 1289/10, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2011 r., I FSK 1536/10).

Judykatura wypracowała także kryteria jakimi należy się kierować przy określaniu, czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy z zarządem majątkiem prywatnym. Kryteria takiego rozróżniania są następujące:

1.Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W powyższym zakresie nie jest natomiast możliwe przyjęcie z góry konkretnych założeń, modelowego rozwiązania, mającego zastosowanie w każdym przypadku.

2.Wykonanie danej czynności (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) jednorazowo, jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku do tego gruntu.

3.Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.

4.Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych.

5.Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

W ocenie Wnioskodawców na podstawie powyższych kryteriów przy planowanej czynności nie będą działali oni jako podatnicy podatku od towarów i usług. Wynika to z faktu, iż nie uzyskali oni tytułu prawnego do nieruchomości w celu jej odsprzedaży. Brak jest także jakichkolwiek przesłanek dla uznania, że działalność Wnioskodawców przybiera formę profesjonalną i stałą, wynikającą z powtarzalności czynności i zamiarem wykazanym obiektywnymi dowodami ich kontynuacji. Dodatkowo działania Wnioskodawców będą ograniczone jedynie do wniesienia majątku do nowoutworzonej spółki jawnej. Wnioskodawcy nie będą uzyskiwać zysków z nieruchomości w późniejszym czasie, poza udziałem w podziale zysków tej spółki, która prowadzić ma działalność gospodarczą.

Przedstawione powyżej okoliczności, w ocenie Wnioskodawców przesądzają o braku możliwości przyznania im przy planowanej transakcji statusu podatnika podatku od towarów i usług.

Przedstawione stanowisko znajduje swoje potwierdzenie w niżej powołanych orzeczeniach sądów administracyjnych:

1)wyroku WSA w Szczecinie z 10 lipca 2019 r., I SA/Sz 149/19, LEX nr 2704358,

2)wyroku NSA z dnia 7 października 2011 r., I FSK1289/10,

3)wyroku NSA z dnia 18 października 2011 r., I FSK 1536/10,

4)wyroku NSA z dnia 9 listopada 2011 r., I FSK 1656/11

5)wyroku NSA z dnia 26 maja 2017 r., I FSK 1728/15.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (t. j. Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

W art. 195 Kodeksu cywilnego wskazano, że:

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Należy wskazać, że aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe. W związku z wniesieniem wkładu do spółki realizują się dwa rodzaje świadczeń ekonomicznych:

·wnoszący wkład (aport) przenosi na spółkę, do której dokonuje wkładu, prawo do rozporządzania określonymi składnikami majątku,

·w zamian za aport wnoszący otrzymuje pewne uprawnienia (udziały), które posiadają określoną wartość.

W związku z tym, powyższa transakcja bez wątpienia ma charakter odpłatny (z którego wynika konieczność opodatkowania VAT). Wskazać należy, że z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi, a zapłatą istnieje adekwatny związek.

Odpłatność może przybierać różne formy – nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatnością jest więc także np. otrzymanie udziałów spółki, w związku z którym wnoszący aport uzyskuje pewną, wymierną korzyść.

Wniesienie aportu rzeczowego do spółki prawa handlowego lub cywilnego – w zależności od tego co jest jego przedmiotem – spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów w myśl art. 7 (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) lub odpłatnego świadczenia usług, w świetle art. 8 (każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, w szczególności przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych), a tym samym w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy, uznawane jest za sprzedaż.

Zgodnie z powołanymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego dostawa traktowana jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W świetle wskazanych wyżej przepisów, należy stwierdzić, że aport nieruchomości do spółki będzie traktowany na równi z odpłatną dostawą towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy zaznaczyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywnie działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmowali Państwo działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo współwłaścicielami nieruchomości składającej się z sześciu działek ewidencyjnych. Trzy z sześciu działek ewidencyjnych, oznaczone numerami 1, 2 oraz 7 stanowię działki zabudowane budynkami użytkowymi. Pozostałe działki, oznaczone numerami 4, 5 oraz 6 stanowię grunty niezabudowane. A oraz C nabyli udziały w prawie współwłasności wyżej wskazanej nieruchomości na podstawie umowy darowizny od swoich rodziców. B planuje otrzymać udział w nieruchomości na podstawie darowizny od swojego brata, który aktualnie jest jednym z jej współwłaścicieli.

Przedmiot darowizny nie był/nie będzie nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz w celu rozdysponowania majątku rodzinnego pomiędzy rodzeństwem.

Przedmiotowa nieruchomość nie była/nie będzie przez Państwa wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Wykorzystują/będą Państwo wykorzystywać nieruchomość jedynie w ramach administrowania majątkiem prywatnym, otrzymanym w darowiźnie. Nie osiągają/nie będą osiągać Państwo dochodów z tytułu własności nieruchomości wspólnej.

A, C oraz B są wspólnikami spółki jawnej, którą założyli w styczniu 2024 roku. Planują Państwo wnieść aportem do spółki jawnej wkład niepieniężny w postaci udziałów w opisanej powyżej nieruchomości. Celem Państwa działania jest wyposażenie nowo założonej spółki jawnej w składniki majątkowe, które pozwolą tej spółce prowadzić w przyszłości działalność gospodarczą.

Nieruchomość składająca się z działek nr 1, 2, 7, 4, 5 oraz 6 od momentu jej nabycia w drodze darowizny do momentu wniesienia jej aportem do spółki jawnej była, aktualnie jest i w przyszłości będzie wykorzystywana wyłącznie na potrzeby własne. Wskazany stan rzeczy dotyczy wszystkich wymienionych powyżej działek z osobna.

Przedmiotowa nieruchomość składająca się z 6 działek od momentu nabycia jej w drodze darowizny do momentu wniesienia jej aportem do spółki jawnej nie była, nie jest i nie będzie udostępniana na podstawie umów cywilnoprawnych. Taki stan rzeczy dotyczy każdej działki z osobna. W stosunku do nieruchomości, która ma być wniesiona aportem do spółki jawnej, przed dokonaniem aportu nie ponosili Państwo oraz nie poniosą (razem lub osobno) jakichkolwiek nakładów w celu przygotowania nieruchomości do wniesienia jej aportem do spółki jawnej. Spółka jawna nie dokonuje oraz do dnia wniesienia nieruchomości aportem nie będzie dokonywać inwestycji, które zwiększają atrakcyjność nieruchomości będącej przedmiotem aportu. Nie planują Państwo udzielać spółce jawnej lub innej osobie czy też innemu podmiotowi pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Państwa imieniu w związku z planowanym wniesieniem przedmiotowej nieruchomości aportem do spółki jawnej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą wskazania, czy planowane przez Państwa wniesienie nieruchomości stanowiących niezabudowane działki gruntu do nowoutworzonej spółki jawnej tytułem wkładu niepieniężnego będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.

Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie należy przeanalizować całokształt działań jakie Państwo podjęli/podejmą w odniesieniu do planowanej sprzedaży (aportu) nieruchomości stanowiących niezabudowane działki gruntu nr 4, 5 i 6.

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroków TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że sprzedaż (aport) nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Państwa za podatników tego podatku.

Pomimo, że grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy, to nie można uznać, że przy dokonywaniu sprzedaży (aportu) ww. działek (nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki gruntu) będą Państwo działali w charakterze handlowców, o których mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem taka Państwa aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjęli Państwo ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

W przedmiotowej sprawie, czynność wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci nieruchomości stanowiącej niezabudowane działku gruntu do spółki jawnej nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej Państwa aktywności w przedmiocie zbycia niezabudowanych działek nr 4, 5 i 6, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Planując sprzedaż (aport) skorzystają Państwo z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

W konsekwencji, brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży (aportu) nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki gruntu nr 4, 5 i 6 nie wystąpią Państwo w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż (aport) przedmiotowej nieruchomości stanowiącej niezabudowane działki gruntu nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, stwierdzić należy, że wniesienie przez Państwa nieruchomości stanowiących niezabudowane działki gruntu jako wkładu niepieniężnego do nowoutworzonej spółki jawnej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).